ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ Ελληνικό Κέντρο Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας -Οκτώβριος 2013 -

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ. 2

Το παρόν αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του Ελληνικού Κέντρου Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση ή αναπαραγωγή του με οποιονδήποτε τρόπο. Ελληνικό Κέντρο Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας, Οκτώβριος 2013 Ελληνικό Κέντρο Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία Πανεπιστημίου 42, 10679, Αθήνα Τηλ. 210 3620274, Φαξ 210 3626610 http://www.hellenic-mediation.gr, info@hellenic-mediation.gr 3

Περιεχόμενα 1. Εισαγωγή- Σκοπός Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων 5 2. Ο Θεσμός του Διαμεσολαβητή στην Ελλάδα..6 3. Πολιτική Ποιότητας Ελληνικού Κέντρου Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας...7 4. Αναλυτική Παρουσίαση Προγραμμάτων Μετεκπαίδευσης στη Διαμεσολάβηση...8 Α.Η μετεκπαίδευση του Διαμεσολαβητή...8 Β. Διαμεσολάβηση και Κράτος...10 Γ. Διαμεσολάβηση και Λειτουργία της Αγοράς...11 Δ. Διαμεσολάβηση και Ρύθμιση σχέσεων Ιδιωτικού Δικαίου...12 5. Το μέλλον της Διαμεσολάβησης...12 6. Παροχή λοιπών εκπαιδευτικών προγραμμάτων...13 4

1. Εισαγωγή Το παρόν εγχειρίδιο αποτελεί το προτεινόμενο πρόγραμμα μετεκπαίδευσης του Ελληνικού Κέντρου Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας (εφεξής ΕλλΚΔΔ). Το ΕλλΚΔΔ ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2006 με σκοπό αφενός να ενημερώνει τις επιχειρήσεις για τη Διαμεσολάβηση, με την οποία αποφεύγεται η χρονοβόρος και δαπανηρή προσφυγή τους στα δικαστήρια για την επίλυση των διαφορών, και αφετέρου να δημιουργήσει ένα πρόσφορο κλίμα για την εφαρμογή του θεσμού της Διαμεσολάβησης, χρησιμοποιώντας διαμεσολαβητές επιλεγμένους από το ΕλλΚΔΔ. Φιλοδοξεί δε, μέσα από την παροχή κατάλληλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, να παράσχει στις επιχειρήσεις μια απλή και οικονομική μέθοδο διευθέτησης των διαφορών τους αξιοποιώντας το εργαλείο του διαλόγου, προσθέτοντας έτσι αξία στην εικόνα της λειτουργίας της επιχείρησης σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Ένα χρόνο αργότερα, το 2007, το Επιστημονικό Συμβούλιο για τη Διαμεσολάβηση εκπόνησε τον κώδικα δεοντολογίας του διαμεσολαβητή, ο οποίος, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει τις βασικές αρχές που διέπουν το επάγγελμα του διαμεσολαβητή. Από την άλλη, οι εξελίξεις κατευθύνονται ολοένα και περισσότερο προς την επέκταση του θεσμού της Διαμεσολάβησης και εκτός του τομέα των επιχειρήσεων. Ο διαμεσολαβητής μπορεί να φανεί ιδιαίτερα χρήσιμος σε επίπεδο οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης, λειτουργώντας συμπληρωματικά προς τις κεντρικές κρατικές δομές, σε επίπεδο οργάνωσης τοπικών συλλογικοτήτων για την επίλυση ζητημάτων ως και σε ένα μεγάλο αριθμό υποθέσεων επίλυσης διαφορών ιδιωτικού δικαίου. Σε αυτό το πλαίσιο, το ΕλλΚΔΔ επεκτείνει τη δράση του και πέραν των εθνικών συνόρων: αναπτύσσει επαφές με ευρωπαϊκά κέντρα διαμεσολάβησης, εντάσσεται στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαμεσολάβησης, ξεκινά συνεργασία με το βρετανικό Centre for Effective Dispute Resolution CEDR και διοργανώνει προγράμματα βασικής και προχωρημένης εκπαίδευσης διαμεσολαβητών, στηριζόμενο στη μεταφορά τεχνογνωσίας από ξένους διαμεσολαβητές και λοιπούς επαγγελματίες του χώρου στο ελληνικό επαγγελματικό δυναμικό. Το ΕλλΚΔΔ παρέχει μία σειρά προγραμμάτων εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης διαμεσολαβητών με στόχο τη δημιουργία μίας «δεξαμενής» επαγγελματιών εχόντων την κατάλληλη εκπαίδευση και τεχνογνωσία αλλά και τα κατάλληλα εργαλεία, ώστε να αξιοποιηθεί στην πράξη ο θεσμός του διαμεσολαβητή στο βέλτιστο δυνατό βαθμό. 5

2. Ο Θεσμός του Διαμεσολαβητή στην Ελλάδα Η διαμεσολάβηση ως νέος θεσμός εντάχθηκε και επίσημα στην ελληνική έννομη τάξη με το Νόμο 3898/2010 (ΦΕΚ Α 211/16.12.2010) «Διαμεσολάβηση σε Αστικές και Εμπορικές Υποθέσεις», ο οποίος προβλέπει για διαφορές ιδιωτικού δικαίου τη δυνατότητα προσφυγής σε διαμεσολάβηση από δικηγόρο διαπιστευμένο ως διαμεσολαβητή, είτε πριν είτε κατά τη διάρκεια της εκκρεμοδικίας. Η διαμεσολάβηση θωρακίζεται με διατάξεις για το απόρρητο αυτής (άρθρο 10), την εκτελεστότητα των συμφωνιών που προκύπτουν από αυτήν (άρθρο 9) και μια σύντομη περιγραφή της λειτουργίας της (άρθρο 8). Παράλληλα, ο νόμος εμπεριέχει ειδικές διατάξεις για τους φορείς κατάρτισης (άρθρο 5) και φορείς πιστοποίησης (άρθρο 6), τη διαπίστευση (άρθρο 7), τις αμοιβές του διαμεσολαβητή (άρθρο 12) και μεταβατικές διατάξεις. Ο Νόμος 3898/2010 έχει σκοπό: α) την προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008 για ορισμένα θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις διασυνοριακών διαφορών και β) τη θεσμοθέτηση εθνικών διαδικασιών διαμεσολάβησης (βλ. αιτιολογική έκθεση Νόμου 3898/2010). Σε εκτέλεση του εν λόγω νόμου έχουν εκδοθεί τα κάτωθι προεδρικά διατάγματα και υπουργικές αποφάσεις: - ΠΔ 123/28.11.2011 (ΦΕΚ 255-9.12.2011) «Καθορισμός όρων και προϋποθέσεων αδειοδότησης και λειτουργίας των φορέων κατάρτισης διαμεσολαβητών σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις», - ΥΑ οικ. 109088-12.12.2011 «Διαδικασία αναγνώρισης τίτλων διαπίστευσης διαμεσολαβητών Θέσπιση Κώδικα Δεοντολογίας διαπιστευμένων διαμεσολαβητών και Καθορισμός κυρώσεων για παραβάσεις αυτού» και - ΥΑ οικ. 1460/27.01.2012 (ΦΕΚ Β281-13.02.2012) «Καθορισμός αμοιβής διαμεσολαβητή». Σημειώνεται ότι η απόπειρα συμβιβαστικής επίλυσης διαφορών υπήρχε ήδη στον ελληνικό Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με το Νόμο 2479/1997, ο οποίος εισήγαγε το άρθρο 214Α. Το εν λόγω άρθρο τροποποιήθηκε πάλι με το N 3994.2011 (ΦΕΚ Α 165/25.07.2011). 6

3. Η Πολιτική Ποιότητας του ΕλλΚΔΔ Η Διοίκηση του ΕλλΚΔΔ δεσμεύεται για την παροχή των βέλτιστων υπηρεσιών ώστε να επιτυγχάνεται η εκπαιδευτική επάρκεια των εκπαιδευόμενων σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία αλλά και πέραν αυτής, και με τη συνδρομή κατάλληλα εκπαιδευμένου προσωπικού, εγχώριου και ξένου. Στο πλαίσιο αυτό, περιλαμβάνεται η συνεργασία με αντίστοιχους φορείς του εξωτερικού, όπως το βρετανικό Centre for Effective Dispute Resolution (CEDR), αλλά και λοιπών για τη μετάδοση της κατάλληλης τεχνογνωσίας η χρήση σύγχρονων εκπαιδευτικών και διδακτικών μεθόδων, όπως σύστημα εξατομικευμένης παρακολούθησης ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε εκπαιδευόμενου η εκτίμηση και αξιολόγηση των επιδόσεων των εκπαιδευόμενων καθόλη τη διάρκεια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων η ενσωμάτωση της χρήσης των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία και η χρήση καλών πρακτικών μέσω συμβουλευτικής των εκπαιδευόμενων από καταρτισμένους εγχώριους και ξένους εκπαιδευτές. Επιπρόσθετα, η Διοίκηση δεσμεύεται να λειτουργεί με βάση την παροχή ίσων ευκαιριών εκπαίδευσης σε όλους τους εκπαιδευόμενους, ανεξαρτήτως ακαδημαϊκού πεδίου και με γνώμονα την προάσπιση του σεβασμού στη διαφορετικότητα, ανεξαρτήτως του φύλου, της καταγωγής ή του θρησκεύματος των εκπαιδευόμενων. Τέλος, η Διοίκηση θα τεκμηριώνει αποδεδειγμένα τη δέσμευσή της για την ανάπτυξη και θέση σε εφαρμογή ενός συστήματος ποιότητας για τη διαρκή βελτίωση της αποτελεσματικότητάς του μέσω διαδικασιών αυτοαξιολόγησης. Προς πραγμάτωση και επίρρωση των ανωτέρω, το ΕλλΚΔΔ είναι υπεύθυνο να μεριμνά και να ελέγχει αδιάλειπτα το παραγόμενο εκπαιδευτικό αποτέλεσμα μέσα από την εισαγωγή ελεγκτικών μεθόδων, συμπεριλαμβανομένης της συλλογής, ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων με στόχο την ετεροαξιολόγηση από τους εκπαιδευόμενους. Τα παραπάνω αποτελούν ύψιστα κριτήρια του ΕλλΚΔΔ για τη δέσμευσή του ως προς την τήρηση και τη συνεχή βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του. 7

4. Αναλυτική Παρουσίαση Προγραμμάτων Μετεκπαίδευσης στη Διαμεσολάβηση Το ΕλλΚΔΔ παρέχει μία σειρά προγραμμάτων μετεκπαίδευσης στη διαμελάβηση, η οποία συνδυάζει θεωρίες από διάφορα και διαφορετικά μεταξύ τους ακαδημαϊκά πεδία, τα οποία συναντώνται στην πράξη κατά την άσκηση του έργου των διαμεσολαβητών. Τα προσφερόμενα προγράμματα διαρθρώνονται με τέτοιο τρόπο ώστε η θεωρία να ακολουθείται από την πρακτική εφαρμογή του ρόλου ενός διαμεσολαβητή μέσα από ασκήσεις σε συγκεκριμένες συνθήκες και καταστάσεις, όπως ασκήσεις προσομοίωσης, παιχνίδι ρόλων, ομαδοσυνεργατικές εφαρμογές, χρήση project, ρουμπρίκες αξιολόγησης (rubrics), ατομικές εργασίες κ.ά. Επιπλέον, κατά τον σχεδιασμό των εν λόγω προγραμμάτων, η προσαρμογή της θεωρίας στην ελληνική πραγματικότητα κρίθηκε απαραίτητη και, στο μέτρο του δυνατού, προάγεται ο ρόλος του διαμεσολαβητή ως συμπληρωματικού σε λοιπούς θεσμούς τόσο της ελληνικής δημόσιας διοίκησης όσο και της λειτουργίας της αγοράς, κύριοι πρωταγωνιστές της οποίας παραμένουν οι επιχειρήσεις. Οι κάτωθι θεματικές είναι ενδεικτικές και σε καμία περίπτωση δεν περιλαμβάνουν το σύνολο των ζητημάτων που ενδέχεται να προκύψουν στο πλαίσιο της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Α. ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΗ Υπερβαίνοντας τα προσωπικά εμπόδια: η διαμόρφωση της «διαμεσολαβητικής» ψυχολογίας, τεχνικές αυτοελέγχου, η γλώσσα του σώματος και τα μυστικά της. Τελικά μπορώ να το κάνω; Η καλλιέργεια χρήσιμων δεξιοτήτων και ικανότητων ενός διαμεσολαβητή (η προσέγγιση Όλοι κερδίζουν - η Συναισθηματική Ενσυναίσθηση η Διεύρυνση των προοπτικών και των προσδοκώμενων αποτελεσμάτων). Καταλήγοντας σε μία δίκαιη για όλους επίλυση των διαφορών Η δημιουργικότητα στη διαμεσολάβηση και τη διαπραγμάτευση Ο Κώδικας Δεοντολογίας του διαμεσολαβητή στο μικροσκόπιο: πρόκειται για δίκαιο παιχνίδι; Ρεαλισμός και Ιδεαλισμός: ισορροπώντας στο τεντωμένο διαμεσολαβητικό σχοινί Θεωρία της Επικοινωνίας: οι τεχνικές της αποτελεσματικής επικοινωνίας στην υπηρεσία του διαμεσολαβητή Προετοιμάζοντας σωστά μία διαμεσολάβηση: η δημιουργία κατάλληλου κλίματος, η αλληλεπίδραση των ατόμων, η λήψη στρατηγικών αποφάσεων. Ο ρόλος της πληροφορίας και η χρησιμότητα της στην ασύμμετρη πληροφόρηση προς όφελος της διαμεσολαβητικής διαδικασίας 8

Η φύση της διαπραγμάτευσης: Θεωρία της διαπραγμάτευσης. Κοινή γνώση, θεωρία και ορισμοί. Αρχές της σωστής διαπραγμάτευσης, τεχνικές και αποτελεσματικότητα. Στρατηγικά Παίγνια, Έννοια της ισορροπίας, Κυριαρχία Στρατηγικών, Εφαρμογές στην αδικοπραξία και στη σύγκριση διαφορετικών νομικών πλαισίων Δυναμικά Παίγνια, Προς-τα-πίσω επαγωγή, Δυναμικά παίγνια υπό αβεβαιότητα, Αποκάλυψη Πληροφορίας, Εφαρμογές στη νομοθεσία αποκάλυψης πληροφορίας, Επαναδιαπραγμάτευση Εισαγωγή στη θεωρία συμβολαίων, ασύμμετρη πληροφόρηση, Σηματοδότηση και Έλεγχος Στρατηγική διαπραγμάτευση, Επιμερισμός επιχειρηματικών κερδών, Διαπραγμάτευση και Επιχειρηματική οργάνωση Αξιωματική θεώρηση της διαπραγμάτευσης, η λύση του Nash και οι συλλογικές διαπραγματεύσεις Δεξιότητες του σωστού διαπραγματευτή: συνεργατικές και ανταγωνιστικές μέθοδοι, η μέθοδος της «δημιουργίας και κατοπινής διεκδίκησης» και οι σχέσεις αλληλεξάρτησης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών. Συνήθη εμπόδια και δυσκολίες κατά τη διαπραγμάτευση: συμβιβάζω τα ασυμβίβαστα Ο μηχανισμός του νευρογλωσσικού προγραμματισμού (Neuro Linguistic Programming-NLP) και η συμβολή του στο επαγγελματικό προφίλ του διαμεσολαβητή Ο παράγοντας της ισχύος στη διαμεσολάβηση: διασαφήνιση εννοιών προσωπική ισχύς, ισχύς λόγω θέσεως, ισχύς λόγω σχέσεων, και οι επιρροές αυτών στη διαμεσολάβηση. Διαμεσολαβητικά μοντέλα α : η ανάλυση του μεθοδολογικού εργαλείου TetraSynthesis Διαμεσολαβητικά μοντέλα β : η ανάλυση του μοντέλου διαπραγμάτευσης του Χάρβαρντ Από τη Θεωρία της Διαπραγμάτευσης στη Θεωρία των Παιγνίων: λύσεις για την περιγραφή και εφαρμογή ορθολογικών συμπεριφορών και ενσωμάτωση κανόνων και θεσμών στη διαδικασία της απόφασης «Το δίλημμα του φυλακισμένου», «Το δίλημμα του Διαπραγματευτή» και τα εξαγόμενα συμπεράσματα. 9

Β. ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΚΡΑΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ Β1. Δικαστικός αγώνας Διαιτησία - Διαμεσολάβηση Διασαφήνιση εννοιών ομοιότητες και διαφορές. Πώς να πείσω τα μέρη να επιλέξουν τη διαμεσολάβηση; Οφέλη και πιθανά κόστη από την εφαρμογή του θεσμού Περιπτωσιολογική Μελέτη: υποθέσεις που ακολούθησαν την οδό της διαιτησίας ή της διαμεσολάβησης. Η ικανοποίηση των διαδίκων και ο ρόλος του διαμεσολαβητή Η δεσμευτικότητα των αποτελεσμάτων της διαμεσολάβησης και πιθανές κυρώσεις Β2. Η Διαμεσολάβηση στη Δημόσια Διοίκηση και στην Τοπική Αυτοδιοίκηση Η βελτίωση της σχέσης του πολίτη-δημόσια Διοίκηση: η διαμεσολάβηση ως αρωγός στο έργο του Συνήγορου του Πολίτη Νόμος 3852/2010 (Νόμος Καλλικράτη): Από τον θεσμό του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης στο θεσμό του Διαμεσολαβητή: συνέργια για τη βελτίωση αποτελεσματικότητας της δράσης της αυτοδιοίκησης. Β.3. Η Διαμεσολάβηση στην κοινότητα: από την ατομική δράση στην αυτο-οργάνωση Η εδραίωση της έννοιας της κοινότητας και της συλλογικής ανάγκης για δράση Δημιουργία κοινότητας: από τη θεωρία στην πράξη: τεχνικές επικοινωνίας, ανάπτυξης κοινωνικών δεξιοτήτων, εδραίωση του «εμείς» έναντι του «εγώ» Ο διαμεσολαβητής ως ιδρυτής κοινοτικών κέντρων διαμεσολάβησης. Τα κοινοτικά κέντρα διαμεσολάβησης: από το ξεκίνημα στην πλήρη λειτουργία Β.3.1. Διαμεσολάβηση και Εκπαίδευση Ετεροαξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου: ο διαμεσολαβητής στη σχέση καθηγητών- σχολικών συμβούλων Σχολές Γονέων: ο συμπληρωματικός ρόλος του διαμεσολαβητή στις σχέσεις μαθητών, γονέων και σχολικής κοινότητας 10

Β.3.2. Διαμεσολάβηση και Μετανάστευση Ο θεσμός της διαμεσολάβησης ως παράγοντας διευκόλυνσης της ομαλής ένταξης των μεταναστών στην ελληνική κοινωνία Επίλυση διαφορών ελληνικής κοινωνίας-μεταναστών: ο ρόλος του διαμεσολαβητή ως θεσμού προσφυγής για ειρηνική επίλυση των διαφορών Διαμεσολάβηση και δράση Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων: προώθηση αιτημάτων προς την πολιτική ηγεσία Γ. ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ Γ1. Διαμεσολάβηση και Επιχειρήσεις Απασχόληση, Ασφάλεια και ασφαλές εργασιακό περιβάλλον: ο ρόλος του διαμεσολαβητή στην επαγγελματική επανένταξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, στην επίλυση εργασιακών διαφωνιών, στην αποζημίωση των εργαζομένων σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος και στην προάσπιση των δικαιωμάτων και κεκτημένων των εργαζομένων Εργασιακό περιβάλλον: ο διαμεσολαβητής στην υπηρεσία των εργαζομένων με στόχο τη βέλτιστη δυνατή εσωτερική λειτουργία της επιχείρησης Ηγεσία και Ανθρώπινο Δυναμικό: ο ρόλος του διαμεσολαβητή στις ενδοεπιχειρησιακές διαφωνίες Διαμεσολάβηση και Μάνατζμεντ: η διαχείριση της κρίσης από το διαμεσολαβητή ως πρακτική ορθού μάνατζμεντ Η διάχυση της κουλτούρας της ομαδικότητας στο χώρο εργασίας από το Διαμεσολαβητή και η βελτίωση της επιχειρησιακής αποδοτικότητας Τα οκτώ βήματα της μετάβασης από το αδιέξοδο στη επίλυση των διαφορών Γ2. Εμπορική Διαμεσολάβηση Η καθιέρωση τους θεσμού του εμπορικού διαμεσολαβητή και οι συνέπειές της στην αποσυμφόρηση των δικαστηρίων Η παρουσία του διαμεσολαβητή στην εικόνα μιας εμπορικής επιχείρησης 11

Δ. ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ ΚΑΙ ΡΥΘΜΙΣΗ ΣΧΕΣΕΩΝ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ Δ.1. Η Διαμεσολάβηση στην οικογένεια Η επίλυση ενδοοικογενειακών διαφορών με μη ένδικα μέσα/ αποφυγή αντιδικίας Διαμεσολάβηση και Συμβουλευτική: η αλληλοσυμπλήρωση των θεσμών για την ενδυνάμωση της οικογένειας ως μικρογραφίας της ελληνικής κοινωνίας 5. Το μέλλον του θεσμού της διαμεσολάβησης Εξετάζοντας το φάσμα των επιστημονικών πεδίων που αγγίζουν το θεσμό του διαμεσολαβητή, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η εκπαίδευση στη διαμεσολάβηση είναι μία δυναμική διαδικασία που απαιτεί αφενός διαρκή επαφή με τα θεωρητικά εργαλεία αλλά, συγχρόνως, και εφαρμογή σε πραγματικές συνθήκες. Ο θεσμός της διαμεσολάβησης είναι τόσο ευέλικτος και, πέρα από την επίισημη ή νομοθετικά προβλεπόμενη εφαρμογή του, διαρκώς παρών στην καθημερινή επαγγελματική και προσωπική ζωή των ατόμων μίας κοινωνίας. Ίσως να μην είναι υπερβολή να υποστηριχθεί η άποψη ότι εν ευθέτω χρόνο η προσφυγή στη διαμεσολάβηση θα καταστεί υποχρεωτική και, από πολλές πλευρές, αποτελεσματικότερη από άλλες μεθόδους επίλυσης διαφορών οιασδήποτε φύσης. Η Διοίκηση Ελληνικό Κέντρο Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας 12

6. Παροχή λοιπών εκπαιδευτικών προγραμμάτων από το ΕλλΚΔΔ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ Το θεωρητικό υπόβαθρο της διαμεσολάβησης φαίνεται να αντλεί το περιεχόμενό του από λοιπά συναφή ακαδημαϊκά πεδία, τα οποία παρουσιάζουν την ιδιαιτερότητα ότι μπορούν να διδαχθούν στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης αλλά και ξεχωριστά από αυτήν. Έτσι, χωρίς να είναι απαραίτητη η προηγούμενη διδασκαλία τους, παρακάτω παρατίθενται οι τομείς τους οποίους καλύπτουν τα λοιπά σεμινάρια που παρέχονται από το ΕλλΚΔΔ. Α. Διαπραγματεύσεις - Διαπραγματευτικές δεξιότητες - Τηλεφωνική vs. διαπροσωπική επικοινωνία - Η δομή και τα στάδια της διαπραγμάτευσης - Η περίπτωση των δύσκολων συζητήσεων - Στυλ και τύποι συγκρούσεων Β. Αποτελεσματική Ηγεσία - Οι πέντε βασικές αρχές της ηγεσίας - Οι ικανότητες ενός αποτελεσματικού ηγέτη - Σχέσεις ηγέτη και δυναμικής της ομάδας - Σωστά και λάθη κατά την άσκηση της ηγεσίας Γ. Η δημιουργία ομάδας και η επιτυχημένη διαχείρισή της στο εργασιακό περιβάλλον - Ομάδα vs. γκρουπ Δ. Τεχνικές επικοινωνίας - Τεχνικές λεκτικής επικοινωνίας - Τεχνικές μη λεκτικής επικοινωνίας 13