ιδακτική μαθημάτων Ειδικότητας Ασημίνα Κοντογεωργίου 2010-2011 1
30/11/2010 Περίγραμμα του μαθήματος - Στόχοι ιδακτικές αρχές και τρόποι υλοποίησής τους στη δδ διδασκαλία μαθήματος ειδικότητας. ιαχρονική θεώρηση της μετάδοσης επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων. ιασύνδεση του πεδίου παραγωγής και του επαγγελματικού τομέα με την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση. ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 2 2
Ιδεοθύελλα: επάγγελμα, τέχνη, μάθηση Χωριστείτε σε ομάδες των 5-6 ατόμων. ημιουργείστε μία ακροστοιχίδα με τα αρχικά του ονόματός ενός/μιας από εσάς και χρησιμοποιείστε λέξεις από αυτές που γράψαμε στον πίνακα. Γράψτε ένα κείμενο με αυτές. Οι ομάδες διαβάζουν ότι έγραψαν Συζήτηση Παρουσίαση 1 ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 3 3
ιαχρονική Εξέλιξη της Μετάδοσης Επαγγελματικών Γνώσεων 4 4
ιαχρονική Εξέλιξη της Μετάδοσης Επαγγελματικών Γνώσεων Αφετηρία η ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών; Απλή μαθητεία Παρέμβαση των συντεχνιών Μέριμνα του κράτους για την Επαγγ. Εκπαίδευση (ΕΕ) και Επαγγ. Κατάρτιση (ΕΚ) Ο ρόλος των παραγωγικών μονάδων Ο ρόλος της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Προοπτικές για το μέλλον 5 5
Αφετηρία η Ικανοποίηση των Κοινωνικών Αναγκών Η ειδίκευση της κοινωνίας έφερε ειδίκευση και στα επαγγέλματα. Η αποχώρηση των παλαιοτέρων έκανε απαραίτητη την οργάνωση κάποιας μετάδοσης των επαγγελματικών γνώσεων. 6 6
Απλή Μαθητεία Η πρώτη μορφή επαγγελματικής εκπαίδευσης που λάμβανε χώρα κυρίως σε οικογενειακό επίπεδο. Τα επαγγελματικά μυστικά κληροδοτούνταν στους απογόνους. 7 7
Παρέμβαση των Συντεχνιών Οι συντεχνίες έθεσαν φραγμούς σε νέο - εισερχόμενους και προστάτεψαν επαγγέλματα που από μόνα τους θα εξέλειπαν. 8 8
Η γυναίκα στο χώρο εργασίας κατά τη βιομηχανική επανάσταση: Η βασική αιτία, ο ρόλος της;;;;;;;;; ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 9 9
10 10
11 11
8/12/2010 Το Παρόν στο ΕΠΑΛ ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 12 12
Το ΕΠΑΛ 13 13
Το ΕΠΑΛ ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 14 14
ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 15 15
Το ΕΠΑΛ ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 16 16
Το ΕΠΑΛ ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 17 17
Το ΕΠΑΛ ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 18 18
ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 19 19
ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 20 20
Το Παρόν: : ραστηριότητες η Χωριστείτε σε ομάδες των 5-6 ατόμων και συζητείστε: ιδάσκω στο ΕΠΑΛ ιδάσκω στο Γενικό Λύκειο: Ιδιαιτερότητες και προκλήσεις Καταγράψτε 3 διαφορές του ΕΠΑΛ από το Γενικό Λύκειο (μαθητές, μαθήματα ή ό,τι άλλο θεωρείτε σημαντικό) Οι ομάδες διαβάζουν ό,τι έγραψαν Καταγραφή -Συζήτηση Παρουσίαση ιδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας 21 21
Προφίλ Κατηγοριοποίηση των μαθητών της Ελληνικής Δ/θμιας Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Ποσοστό στο μαθητικό πληθυσμό Κοινωνικά και οικογενειακά χαρακτηριστικά μαθητών Εκπαιδευτικά χαρακτηριστικά μαθητών Προσδοκίες μαθητών ή/και γονέων Α 10% - 30% Χαμηλό εισόδημα «Στρωμένη δουλειά» από το οικογενειακό περιβάλλον ρβ Μετανάστες Εργαζόμενοι Συνήθως δεν ανταποκρίνονται στις συμβατικές μεθόδους διδασκαλίας Να ενταχθούν γρήγορα στην αγορά εργασίας Β 10% - 30% Χαμηλά και μεσαία Μέτριες έως καλές Να συνεχίσουν στα ΤΕΙ εισοδήματα επιδόσεις Γ 50% - 70% Χαμηλά και μεσαία εισοδήματα Μονογονεϊκές οικογένειες Ομογενείς μετανάστες Εργαζόμενοι Χαμηλές επιδόσεις. Σχετική αδιαφορία για την ειδικότητα. Μαθητές που έχουν αποδεχτεί την απόρριψη εκ μέρους του εκπαιδευτικού συστήματος Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Να πάρουν ένα «χαρτί» (απολυτήριο ή πτυχίο) Ναπάρουντο«χαρτί» για να διορισθούν στο Δημόσιο Τομέα Να συνεχίσουν τη φοίτηση όσο γίνεται περισσότερο (μέχρι να δουν τι θα κάνουν) 22
23 Αναζήτηση Εργασίας: Πολίτες κοιτούν τις προκηρύξεις με τους εν εξελίξει διαγωνισμούς έξω από τα γραφεία του ΑΣΕΠ 23
Αναζήτηση Εργασίας: Συνέντευξη 24 24
Πίνακας 1. Σύγκριση χαρακτηριστικών Παλαιάς και Νέας Οικονομίας Πηγή: Atkinson, R.D. & Court, R.H. (1998). The New Economy Index. Progressive Policy Institute, t Washington DC Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 25
Τομείς Παλαιά Οικονομία Νέα Οικονομία Οικονομία - Γενικά χαρακτηριστικά Αγορές Σταθερές Δυναμικές Ανταγωνισμός Εθνικός Παγκόσμιος Μορφή οργάνωσης Ιεραρχική, Γραφειοκρατική Βιομηχανία Δικτυωμένη Οργάνωση παραγωγής Μαζική Ευέλικτη Κύριοι μοχλοί ανάπτυξης Κύριος τεχνολογικός μοχλός Πηγές Ανταγωνιστικού Πλεονεκτήματος Σπουδαιότητα Έρευνας / Καινοτομίας Σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων Κεφάλαιο / Εργασία Εκμηχάνιση Μείωση Κόστους Χαμηλή / Μέτρια Αυτάρκεια, Αυτοδυναμία Καινοτομία / Γνώση Ψηφιοποίηση Καινοτομία, Ποιότητα Υψηλή Συμμαχίες & Συνεργασίες 26
Τομείς Παλαιά Οικονομία Νέα Οικονομία Κύριος στόχος πολιτικής Ανθρώπινο Δυναμικό Πλήρης Απασχόληση Υψηλότερο επίπεδο πραγματικών μισθών και εισοδημάτων Ικανότητες Καλύπτουν τις ανάγκες της εργασίας Ευρύ φάσμα ικανοτήτων και σταυροειδής εκπαίδευση Απαιτούμενη εκπαίδευση Μία ικανότητα ή πτυχίο Δια βίου εκπαίδευση Σχέσεις διοίκησης - εργαζομένων Φύση της εργασίας Σχέσεις επιχειρήσεων - κυβερνήσεων Σχέσεις αντίθεσης Σταθερή Κυβέρνηση Επιβολή απαιτήσεων και προϋποθέσεων Σχέσεις συνεργασίας Χαρακτηρίζεται από ρίσκο και ευκαιρίες Ενθάρρυνση αναπτυξιακών ευκαιριών Ελληνική βιομηχανία: Ρύθμισηπρος την οικονομία της γνώσης, ΕντολέςΤΕΕ, και έλεγχος Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 Χρήση εργαλείων της αγοράς, ευελιξία 27
Πίνακας 2. Τυπολογία των «κοινωνιών υψηλών δεξιοτήτων» Πηγή: Brown, P., Green, A. & Lauder H. 2001. High Skills: globalisation, li competitiveness and skill formation. Oxford: Oxford University Press. Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 28
Πρότυπο: Κοινωνία υψηλών δεξιοτήτων Υψηλών δεξιοτήτων βιομηχανίας Χώρα: Γερμανία Ιαπωνία Κύρια χαρακτηριστικά 1.Δομή της αγοράς εργασίας Ισχυρή επαγγελματική αγορά εργασίας. Ισχυρή εσωτερική αγορά εργασίας. Στενή συναρμογή εκπαίδευσης, Δια βίου απασχόληση, ανταμοιβή της κατάρτισης αρχαιότητας και απασχόλησης 2.Σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης 3.Κύρια κοινωνικά χαρακτηριστικά Δυϊκό σύστημα, με γενική εκπαίδευση και επαγγελματική κατάρτιση. Ομαλή μετάβαση από την εκπαίδευση στην εργασία Υψηλός βαθμός κοινωνικής ένταξης, ισότητα εισοδημάτων και εμπιστοσύνη. Ισχυρή υποστήριξη της γενικής εκπαίδευσης μαζί με κατάρτιση στη δουλειά, μέσα στην επιχείρηση. Υψηλός βαθμός κοινωνικής ένταξης, κοινωνικής συμμόρφωσης και ισχυρής εργασιακής ηθικής. Σημαντικές ανισότητες για τις εργαζόμενες και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Μοντέλο κοινωνικής συναίνεσης. Ισχυρή κρατική ρύθμιση της αγοράς. Ισχυρός κοινός προσδιορισμός από τους Καπιταλισμός των κοινωνικών εταίρων. 4.Μορφή κοινωνικούς εταίρους των σχέσεων αλληλεπίδρασης κράτους και αγοράς. κράτους και αγοράς Ελληνική βιομηχανία: προς Καπιταλισμός την οικονομία των της κοινωνικών γνώσης, ΤΕΕ, εταίρων. Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 29
Πρότυπο: Αναπτυξιακό υψηλών δεξιοτήτων Χαμηλών / Υψηλών Δεξιοτήτων Χώρα: Σιγκαπούρη Αγγλία Κύρια χαρακτηριστικά 1.Δομή Δ ήτης αγοράς εργασίας Κρατικά καθοδηγούμενη αγορά εργασίας. Ισχυρή κρατική παρέμβαση για συντονισμό του εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού Ευέλικτη αγορά εργασίας, εργασιακή ανασφάλεια. Τάση για ημερομίσθιο εργάτη. Ισχυρό εργοδοτικό δικαίωμα το να «μισθώνεις και να απολύεις» 2.Σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης Κρατική μαζική επέκταση της γενικής εκπαίδευσης. Ισχυρή κρατική παρέμβαση στην κατάρτιση, μέσω σχεδιασμού για το ανθρώπινο δυναμικό και επαγγελματική προσαρμογή προς τις ανάγκες σε δεξιότητες - κλειδιά. Ένα χαμηλότερου αποτελέσματος εκπαιδευτικό σύστημα γενικής εκπαίδευσης, με λίγη κατάρτιση από το κράτος ή τις επιχειρήσεις. 3.Κύρια κοινωνικά χαρακτηριστικά Υψηλή κοινωνικοποίηση, υποχωρητικό εργατικό δυναμικό. Σημαντικές ανισότητες για τους Malay, για τις γυναίκες εργαζόμενες και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Ισχυρή πόλωση σε δεξιότητες και εισοδήματα, τομείς υψηλών και χαμηλών δεξιοτήτων. Μεγάλη έμφαση στην επιλογή του ατόμου για εκπαίδευση / κατάρτιση και απασχόληση. Χαμηλή εμπιστοσύνη. 4.Μορφή αλληλεπίδρασης κράτους και αγοράς Συνειδητή κρατική παρέμβαση στις σχέσεις στην αγορά. Αναπτυσσόμενο κράτος. Ελάχιστη κρατική παρέμβαση. Η αγορά είναι η ρυθμιστική δύναμη. Καπιταλισμός των μεριδιούχων. 30
Πίνακας 3. Αλλαγές στις ικανότητες που οφείλονται στις νέες τεχνολογίες και στα νέα πρότυπα οργάνωσης της εργασίας Πηγή: Green A., Wolf A., Leney T. 1999. Convergence and divergence in European education and Training systems. Ινστιτούτο Εκπαίδευσης,Πανεπιστήμιο Λονδίνου: Bedford Way Papers. Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 31
ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ Υπευθυνότητα ΠΑΛΑΙΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Βασιζόταν στη συμπεριφορά, όπως προσπάθεια και πειθαρχία ΝΕΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Βασίζεται στη λήψη πρωτοβουλιών Γνώσεις Συναφείς ςμε την εμπειρία Γνωστικές Εντοπισμός και επίλυση προβλημάτων Αλληλεξάρτηση Διαδοχική, ιεραρχική Συστημική, ομαδική εργασία Εκπαίδευση και Κατάρτιση Μάθηση Αποκτάται μια και καλή Παθητική Παρακολούθηση προγράμματος κατάρτισης Συνεχιζόμενη Το άτομο είναι υπεύθυνο για την κατάρτισή του Αυτοδίδακτος, δια βίου μάθηση 32
Ικανότητες «κλειδιά» (Key competences) για τον Ευρωπαίο πολίτη A/Α ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ «ΚΛΕΙΔΙ» ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ 1. 2. 3. Επικοινωνία στην μητρική γλώσσα (Communication in the mother tongue) Επικοινωνία σε μια ξένη γλώσσα (Communication in the mother tongue) Μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία (Μathematical competence and basic competences in science and technology) Η ικανότητα να εκφράζει και να ερμηνεύει σκέψεις, αισθήματα και γεγονότα με προφορικό και γραπτό τρόπο (ακούγοντας, μιλώντας, διαβάζοντας και γράφοντας) και να αλληλεπιδρά γλωσσικά με κατάλληλο τρόπο σε όλα τα κοινωνικά περιβάλλοντα (σπίτι, δουλειά, διασκέδαση). Οι επικοινωνιακές; δεξιότητες στις ξένες ςγλώσσες θεωρούνται ότι είναι οι ίδιες με αυτές της μητρικής γλώσσας. Εντούτοις, το επίπεδο κατάκτησής τους δεν είναι απαραίτητο να είναι το ίδιο για όλες τις διαστάσεις (ακούω, μιλώ, διαβάζω, γράφω) και μπορεί να εξαρτάται και από την γλώσσα. H νοερή και γραπτή ικανότητα της χρήσης των 4 πράξεων και των αναλογιών για την επίλυση καθημερινών προβλημάτων. Η έμφαση δίδεται στη διαδικασία παρά στο αποτέλεσμα. Για την επιστήμη αναφερόμαστε τόσο στο σώμα της γνώσης όσο και στη μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για να εξηγηθεί ο φυσικός κόσμος. Η τεχνολογία θεωρείται σαν εφαρμοσμένη γνώση με σκοπό την τροποποίηση του φυσικού περιβάλλοντος για να ικανοποιηθούν οι ανθρώπινες ανάγκες και επιθυμίες. Η χρήση τεχνολογίας multi media για λήψη αποθήκευση 4. Ικανότητες στη ψηφιακή τεχνολογία δημιουργία, ταξινόμηση και ανταλλαγή πληροφοριών. (ΙCT skills) Η χρήση τεχνολογίας multi-media για λήψη, αποθήκευση, 33
Ικανότητες «κλειδιά» (Key competences) για τον Ευρωπαίο πολίτη (συνέχεια) A/Α 5. 6. ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ «ΚΛΕΙΔΙ» Ικανότητα αυτομάθησης (Learning to learn) Διαπροσωπικές, διαπολιτισμικές και κοινωνικές ικανότητες καθώς και ικανότητες για πολίτης (Interpersonal, intercultural and social competences and civic competence) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Η διάθεση και η ικανότητα να οργανώνει και να ρυθμίζει το άτομο την μάθησή του (να λύνει προβλήματα, να αποκτά, αφομοιώνει και αξιολογεί την νέα γνώση, να εφαρμόζει τη νέα γνώση και τις δεξιότητες σε διαφορετικά πλαίσια (σπίτι, δουλειά, εκπαίδευση και κατάρτιση). Είναι θεμελιώδης ικανότητα για την υλοποίηση της δια βίου μάθησης. Είναι ένας συνδυασμός συμπεριφορών που πρέπει να είναι σε θέση να εκδηλώσει δλώ το άτομο, ώστε να μπορεί να συμμετέχει αποτελεσματικά και εποικοδομητικά στην κοινωνική ζωή και να επιλύει τυχόν διαμάχες, όταν αυτό είναι αναγκαίο. Είναι χρήσιμες τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο χώρο. 7. Ικανότητα του επιχειρείν (Entrepreneurship) Έχει ενεργητική και παθητική διάσταση. Περιλαμβάνει τόσο την τάση να επιδράς και να αλλάζεις το περιβάλλον όσο και την ικανότητα να είσαι δεκτικός στην καινοτομία που δημιουργείται από εξωτερικούς παράγοντες. Επίσης, την ανάληψη ευθύνης για τις πράξεις σου, την ανάπτυξη στρατηγικών οραμάτων, το να θέτεις και να πετυχαίνεις στόχους και το να βρίσκεις κίνητρα για να πετύχεις. H εκτίμηση της κουλτούρας του λαού καιτωνκοινωνικώνηθών Πολιτισμική έκφραση καθώς και η ικανότητα κριτικής εκτίμησης της λογοτεχνίας, της 8. Ελληνική βιομηχανία: (Cultural expression) τέχνης, της μουσικής και άλλων μορφών δημιουργικής έκφρασης. προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 34
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Συμφωνείτε; Έμφαση τόσο στην καλλιέργεια βασικών / γενικών επαγγελματικών ικανοτήτων όσο και των γενικών ικανοτήτων που αποτελούν και κοινή ευρωπαϊκή γραμμή. Προετοιμασία για τη «δια βίου» εκπαίδευση. Αποφυγή της έντονης εξειδίκευσης στη Λυκειακή βαθμίδα. Σύμπτυξη ειδικοτήτων. Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 35
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Συμφωνείτε; Προγράμματα δομημένα σύμφωνα με το μοντέλο της «πυραμίδας εξειδίκευσης». (Οι σπουδές αρχίζουν με γενικά επαγγελματικά μαθήματα και σταδιακά, στα επόμενα χρόνια, εισάγονται πιο εξειδικευμένα μαθήματα). Προώθηση της ενεργητικής μάθησης και αξιοποίηση και της πληροφορικής στο πλαίσιο αυτό. Πρόνοια για πολλαπλή υποστήριξη για τους μαθητές της Τ.Ε.Ε. Ε που έχουν προβλήματα επίτευξης των στόχων που επιβάλλουν τα αναλυτικά προγράμματα Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 36
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: Συμφωνείτε; Να γίνει κατανοητός και αποδεκτός από την κοινωνία ο στόχος της κοινωνίας της γνώσης και το προσφορότερο για την ελληνική κοινωνία μοντέλο. Κύρια αποστολή της.τ.ε.ε. είναι η προετοιμασία για το επάγγελμα (και όχι η συνέχιση σπουδών σε Α.Ε.Ι. Τ.Ε.Ι.) και κατά συνέπεια, πρέπει να λειτουργεί με βάση προκαθορισμένο αριθμό εισακτέων και επιλογή για την εισαγωγή Συμβατότητα με την αγορά εργασίας. Βασικό κριτήριο πρέπει να είναι ο βαθμός απορρόφησης των αποφοίτων από την αγορά εργασίας. Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 37
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ: Συμφωνείτε; Επιβάλλεται η αύξηση των δαπανών για την εκπαίδευση αλλά με ταυτόχρονο «νοικοκύρεμα» των δαπανών, Να ορθολογικοποιηθεί η δομή του σχολικού δικτύου και η πανελλαδική διασπορά των ειδικοτήτων. Η ευτεροβάθμια Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση να μην χρησιμοποιείται ως χώρος «σωτηρίας» των «αδύνατων» μαθητών. Η Γενική Εκπαίδευση οφείλει να αντιμετωπίσει την αποτυχία αυτών των παιδιών και να τα αγκαλιάσει, δημιουργώντας νέους τομείς στα Γενικά Λύκεια και προσφέροντάς τους εναλλακτικά προγράμματα σπουδών. Ελληνική βιομηχανία: προς την οικονομία της γνώσης, ΤΕΕ, Αθήνα, 3-5 Ιουλίου 2006 38
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (συνέχεια): Συμφωνείτε; Να γίνεται πιστοποίηση των γνώσεων / δεξιοτήτων των αποφοίτων της.τ.ε.ε. και απονομή επαγγελματικών δικαιωμάτων από εξωτερικές επιτροπές αξιολόγησης, που θα συγκροτούνται στα πλαίσια φορέα όπου θα συμμετέχουν οι κοινωνικοί εταίροι και τα αρμόδια υπουργεία. Να καταγραφούν οι απαιτήσεις-ρεαλιστικές επιθυμίες σε δεξιότητες / ικανότητες των μελλοντικών εργαζομένων της βιομηχανίας Τα αποτελέσματά της έρευνας, που θα μας δώσουν το στίγμα της «ποιότητας» του μελλοντικού εργαζόμενου (τάσεις), να συνεκτιμηθούν μαζί με τις υπόλοιπες παραμέτρους στον επανασχεδιασμό του προφίλ των ειδικοτήτων της.τ.ε.ε. (πράγμα που συνεπάγεται αλλαγές στα αναλυτικά προγράμματα με παράλληλη αναθεώρηση της διδακτικής πρακτικής). 39
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ (συνέχεια): Συμφωνείτε; Η βιομηχανία να συμμετέχει θεσμικά στον σχεδιασμό της..τ.ε.ε. και της μεταλυκειακής κατάρτισης, αλλά ταυτόχρονα και στα οικονομικά βάρη (άμεσα με χρηματοδοτήσεις ή έμμεσα π.χ. παρέχοντας θέσεις εθελοντικής επιδοτούμενης εργασίας για ασκούμενους μαθητές το καλοκαίρι) Να υπάρχει αποτελεσματική συναρμογή της δευτεροβάθμιας τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης με την μετα-δευτεροβάθμια κατάρτιση Να αποτελεί η επαγγελματική εμπειρία προϋπόθεση για την πρόσληψη εκπαιδευτικών τεχνικών ειδικοτήτων. Να θεσμοθετηθεί η επιμόρφωσή τους τόσο με σεμινάρια από την υπηρεσία όσο και μέσω επιδοτούμενων προγραμμάτων απασχόλησης επιμόρφωσή τους σε βιομηχανίες / εταιρείες το καλοκαίρι. 40
ΓΕΛ ΕΠΑΛ: Το Μέλλον; Παράγοντες που το επηρεάζουν: Η τάξη ΟΜΑ Α συμμετέχει σε συζήτηση με την τεχνική: «Το ραβδάκι του ΛΟΓΟΥ» Καταγράφονται οι απόψεις 41 41