ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ P.O. BOX 5108, Jeddah 21 422 Tel: 00966 2 66 90 824 E-Mail: ecocom-jeddah@mfa.gr Τζέντα, 11 εκεµβρίου 2012 Α.Π.Φ. 700/Α.ΑΣ 357 ΠΡΟΣ : Ως Πίνακας Αποδεκτών ΚΟΙΝ : Υπουργείο Εξωτερικών -Γραφείο κ. Γενικού Γραµµ. ΟΣ & ΑΣ -Γραφείο κ. Β Γενικού /ντού -Β1, Β3, Β8 ιευθύνσεις Ε.. : -Πρεσβεία Ριάντ Υπόψη: κ. Πρέσβη -Γενικό Προξενείο Τζέντας Υπόψη: κ. Γενικού Προξένου ΘΕΜΑ : «Χρήσιµες πληροφορίες για την αγορά της Σαουδικής Αραβίας». Αναφερόµενοι στο θέµα και µε αφορµή το γεγονός της πληθώρας των αιτηµάτων επιχειρηµατικής και εµπορικής συνεργασίας που δέχεται, σχεδόν σε καθηµερινή βάση, το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τζέντας από ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυµούν να δραστηριοποιηθούν στην σαουδαραβική αγορά και να ξεκινήσουν συνεργασία µε αντίστοιχες τοπικές επιχειρήσεις, εκτιµούµε ότι απαραίτητο είναι να παρασχεθούν προς τους κλαδικούς, παραγωγικούς και επιχειρηµατικούς φορείς της χώρας µας µία σειρά χρήσιµων πληροφοριών για τη τοπική αγορά.
εδοµένων των συνθηκών που ισχύουν στη Σαουδική Αραβία, είτε για την απόκτηση θεώρησης εισόδου όπου προαπαιτείται πρόσκληση από Σαουδάραβα συνεργάτη, είτε λόγω των ειδικών προδιαγραφών για πολλές κατηγορίες προϊόντων, όπως προϊόντα ζωϊκά ή φυτικά, είτε λόγω διαφόρων πρακτικών, τεχνικών ή διοικητικών εµποδίων πρόσβασης στην αγορά, παραθέτουµε επίσηµες ιστοσελίδες Σαουδαραβικών Οργανισµών και Φορέων, όπου οι ενδιαφερόµενες ελληνικές επιχειρήσεις µπορούν να αντλήσουν χρήσιµες πληροφορίες. Συγκεκριµένα παρατίθενται τα δύο κυριότερα Εµπορικά και Βιοµηχανικά Επιµελητήρια της χώρας (Ριάντ και Τζέντας), η κυριότερη εταιρεία διοργάνωσης διεθνών κλαδικών εκθέσεων, τα τελωνεία της χώρας, η ιστοσελίδα για τους διεθνείς διαγωνισµούς, το Αραβο-Ελληνικό Επιµελητήριο Εµπορίου και Αναπτύξεως, καθώς και ο αρµόδιος σαουδαραβικός οργανισµός για τον έλεγχο των κανόνων υγιεινής στα τρόφιµα και στα φάρµακα (Saudi Foods & Drugs Authority- SFDA): Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Τζέντας Jeddah Chamber of Commerce and Industry http://www.jcci.org.sa Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Ριάντ Riyadh Chamber of Commerce and Industry http://www.rcci.org.sa Al Harithy Company for Exhibitions http://www.acexpos.com Τελωνεία Σαουδικής Αραβίας http://www/saudi-customs.net ιεθνείς ιαγωνισµοί http://www.tenderszeal.com Αραβο-Ελληνικό Επιµελητήριο Εµπορίου και Αναπτύξεως http://www.arabgreekchamber.gr Saudi Foods & Drugs Authority (SFDA) http://www.sfda.gov/sa Τα προϊόντα που εισάγονται στη χώρα πρέπει να πληρούν τις προδιαγραφές του Σαουδαραβικού Οργανισµού Προτύπων (SASO), ορισµένα δε, πρέπει να συνοδεύονται από πιστοποιητικό συµβατότητος, το οποίο εκδίδεται στη χώρα εξαγωγής από ειδικά
εξουσιοδοτηµένο γραφείο και πρέπει να είναι επικυρωµένο από τις κατά τόπους αρµόδιες σαουδαραβικές αρχές. Στη Σαουδική Αραβία απαγορεύονται οι εισαγωγές κρασιών, αλκοολούχων ποτών, όπλων, ναρκωτικών και προϊόντων χοιρινού κρέατος. Για την εισαγωγή ορισµένων άλλων προϊόντων, όπως πολλαπλασιαστικό υλικό για τη γεωργία, ζώντα ζώα, νωπά και κατεψυγµένα κρέατα, βιβλία, περιοδικά, κινηµατογραφικές ταινίες, κασέτες, θρησκευτικές εκδόσεις, χηµικά, φαρµακευτικά, ασύρµατο εξοπλισµό, άλογα, είδη µοντελισµού, προϊόντα που περιέχουν αλκοόλ, φυσική άσφαλτο και αρχαιολογικά έργα τέχνης, απαιτείται ειδική έγκριση. Ολα τα εισαγόµενα προϊόντα πρέπει να συνοδεύονται από πιστοποιητικό προέλευσης. Τα εισαγόµενα στη χώρα νωπά αγροτικά προϊόντα, ζώντα ζώα, φυτά, πολλαπλασιαστικό υλικό και ζωοτροφές υπόκεινται σε δειγµατοληπτικούς ελέγχους από τις αρµόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Γεωργίας (Plant & Animal Quarantine Department & Agricultural Research Department) προτού διατεθούν στην αγορά. Τα υπόλοιπα προϊόντα υπόκεινται σε δειγµατοληπτικούς ελέγχους από την αρµόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εµπορίου και Βιοµηχανίας (Quality Control Laboratory). Τα φάρµακα και συναφή προϊόντα, παρασκευάσµατα βοτάνων, υγιεινές τροφές, συµπληρώµατα διατροφής και άλλα ελέγχονται από το Υπουργείο Υγείας. Η Σαουδική Αραβία απαγορεύει την εισαγωγή προϊόντων προελεύσεως Ισραήλ. Στις αρχές του 2003 τέθηκε σε ισχύ η τελωνειακή ένωση των χωρών του Συµβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (G.C.C.), η οποία συνεπάγεται καθιέρωση κοινού εξωτερικού δασµολογίου µε µειώσεις δασµών έναντι εισαγωγών από τρίτες χώρες, στις περισσότερες κατηγορίες προϊόντων στο 5% και ελεύθερη κυκλοφορία προϊόντων εντός των ορίων της αγοράς των έξη κρατών-µελών. Η Σαουδική Αραβία έχει λάβει προσωρινές εξαιρέσεις από µειώσεις δασµών σε ορισµένα προϊόντα µε την αιτιολογία της «ανάγκης προστασίας της εγχώριας παραγωγής». Στο σαουδαραβικό δασµολόγιο υπάρχουν περίπου 470 προϊόντα που επιβαρύνονται µε δασµό 12% και ακόµη 450 περίπου µε δασµό 20%, ενώ οι περισσότερες κατηγορίες προϊόντων επιβαρύνονται µε δασµό 5% και περίπου 580 προϊόντα εισάγονται ελεύθερα. Προστατευτικός δασµός 20% επιβάλλεται για την προστασία εγχώριων µικροµεσαίων κυρίως επιχειρήσεων παραγωγής προϊόντων, όπως έπιπλα, µαγειρικό άλας, µεταλλικό νερό, πλαστικοί
σωλήνες, ορισµένες κατηγορίες χαλυβουργικών προϊόντων, ενώ σε άλλες κατηγορίες επιβάλλεται προστατευτικός δασµός 12%. Οι δασµοί επιβάλλονται σε αξία CIF των προϊόντων. Φόροι στα εισαγόµενα αγαθά δεν επιβάλλονται. Ολόκληρο το σαουδαραβικό δασµολόγιο βρίσκεται και στην ιστοσελίδα των σαουδαραβικών τελωνείων (http://www.saudi-customs.net). H προσωρινή εισαγωγή εµπορευµάτων επιτρέπεται εφόσον κατατεθεί ως εγγύηση στα Σαουδαραβικά Τελωνεία το 5% έως 20% της αξίας του εµπορεύµατος. Απαραίτητη είναι η προσκόµιση εγγράφου ή συµφωνίας συµµετοχής που να βεβαιώνει ότι ο ιδιοκτήτης των εµπορευµάτων συµµετέχει επίσηµα σε εκθεσιακή εκδήλωση. Η εγγύηση επιστρέφεται όταν και εφόσον τα τελωνεία πιστοποιήσουν ότι όλα τα εµπορεύµατα επανεξήχθησαν. Η διαδικασία επιστροφής της εγγύησης µπορεί στην πράξη να διαρκέσει αρκετά. Στο τοµέα των προτύπων υπάρχουν σηµαντικά προβλήµατα που δηµιουργούνται κυρίως από την υιοθέτηση προδιαγραφών σε επίπεδο G.C.C. Συγκεκριµένα και κατ εφαρµογή προτύπων του G.C.C., τα τελευταία χρόνια ο Σαουδαραβικός Οργανισµός Πιστοποίησης (SASO) έχει µειώσει τις διάρκειες ζωής (shelf life) σειράς προϊόντων, µεταξύ των οποίων και οι επιτραπέζιες ελιές που είναι συσκευασµένες σε µεταλλικά ή πλαστικά δοχεία (από 18 µήνες σε ένα έτος), γεγονός που δηµιουργεί δυσάρεστες συνέπειες και προβλήµατα στους Ελληνες εξαγωγείς και τους εδώ συνεργάτες τους. Ως µέρος της διαδικασίας τελωνειακής ένωσης των χωρών-µελών του G.C.C. και µέσω της δηµιουργίας του Οργανισµού Πιστοποίησης των χωρών-µελών G.C.C. (Standardization Organization for G.C.C.), που είναι ο κεντρικός οργανισµός διαµόρφωσης και εποπτείας του συστήµατος προτύπων, οι χώρες-µέλη επιδιώκουν να εγκαθιδρύσουν ένα εναρµονισµένο σύστηµα προτύπων και µε τη συνδροµή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι διαδικασίες πιστοποίησης προϊόντων προς εισαγωγή είναι πολύπλοκες, δαπανηρές, χρονοβόρες, σχετικά αδιαφανείς και παρέχουν διακριτική µεταχείριση σε πρϊόντα προέλευσης χωρών της περιοχής του Κόλπου. Η διαδικασία ελέγχου κατά την εισαγωγή µπορεί να αποδειχθεί αρκετά χρονοβόρος, στη πράξη όµως συνήθως τα εµπορεύµατα παραδίδονται γρήγορα στον εισαγωγέα ή διανοµέα ο οποίος τα αποθηκεύει, δεν έχει όµως δικαίωµα να τα διαθέσει στη τοπική αγορά έως ότου ολοκληρωθεί ο δειγµατοληπτικός έλεγχος. Για τις εισαγωγές φαρµάκων και συναφών
προϊόντων, οι διαδικασίες χορήγησης αδειών προ της εισαγωγής απο το αρµόδιο Υπουργείο Υγείας είναι συνήθως χρονοβόρες και µη επαρκώς τεκµηριωµένες. Επιπλέον των ανωτέρω, οι διαδικασίες εκτελωνισµού είναι επίσης χρονοβόρες και δηµιουργούν προβλήµατα στη συντήρηση και εν συνεχεία στη διάθεση των προϊόντων. Η συντριπτική πλειοψηφία των εισαγόµενων φαρµάκων και φαρµακευτικών προϊόντων δεν επιβαρύνονται µε δασµούς. Για τα τρόφιµα απαιτείται η προσκόµιση υγειονοµικών πιστοποιητικών, εκδιδόµενων από τις αρµόδιες υγειονοµικές αρχές της χώρας προελεύσεως, ενώ για ορισµένες κατηγορίες τροφίµων απαιτείται προσκόµιση ειδικών πιστοποιητικών, όπως µη περιεκτικότητας αυτών σε επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία συστατικών, όπως π.χ. ορµόνες, διοξίνες, ζωϊκά κατάλοιπα σφαγής σύµφωνα µε τις ισλαµικές αρχές στη περίπτωση κρεάτων και άλλα. Ολα τα εν λόγω πιστοποιητικά πρέπει να είναι θεωρηµένα από τις κατά τόπους αρµόδιες σαουδαραβικές αρχές. Η Σαουδική Αραβία απαιτεί τα εισαγόµενα στη χώρα τρόφιµα να µην έχουν διανύσει κατά την άφιξή τους περισσότερο από το ήµισυ της διάρκειας ζωής τους, η οποία υπολογίζεται από την ηµεροµηνία τυποποίησής τους. Γενικά στην ετικέττα των προϊόντων πρέπει να αναγράφοντραι οπωσδήποτε στην αραβική γλώσσα το όνοµα του προϊόντος, ο εξαγωγέας ή παραγωγός, η χώρα καταγωγής, η σύνθεση, το βάρος καθώς και τυχόν οδηγίες προς τους καταναλωτές. Οι ηµεροµηνίες παραγωγής και λήξης πρέπει επίσης να αναγράφονται και µε αραβικά ψηφία. Τις αρµοδιότητες για όλους τους κανόνες και διαδικασίες για τους ελέγχους της υγιεινής και της καταλληλότητας των τροφίµων και των φαρµάκων έχει αναλάβει ο Σαουδαραβικός Οργανισµός για τα τρόφιµα και τα φάρµακα (Saudi Foods & Drugs Authority SFDA). Σκόπιµο είναι οι επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να εξάγουν στη Σαουδική Αραβία τέτοια προϊόντα να συµβουλεύονται την επίσηµη ιστοσελίδα του εν λόγω οργανισµού (www.sfda.gov.sa) και να ενηµερώνονται σχετικά ώστε να αποφεύγονται άσκοπες καθυστερήσεις κατά την εισαγωγή των προϊόντων. Πρέπει να επισηµανθεί επίσης ότι, λόγω των κανονισµών του συγκεκριµένου οργανισµού, δεν επιτρέπονται οι εισαγωγές κρεάτων και προϊόντων τους από την Ελλάδα και από µία άλλη σειρά χωρών. Για να γίνουν επιτρεπτές οι εν λόγω εισαγωγές πρέπει να προϋπάρξει επίσκεψη ειδικής επιτροπής εµπειρογνωµόνων του οργανισµού στην Ελλάδα η οποία αφού εξετάσει τη κατάσταση για την αποτελεσµατική διασφάλιση καλών συνθηκών
υγιεινής, τόσο σε επίπεδο κράτους (σφαγεία) όσο και της ενδιαφερόµενης επιχείρησης, µπορεί να δώσει τη τελική έγκριση για εξαγωγή τους στη Σαουδική Αραβία. Από το 2001 µε προσθήκη και νέων κανονισµών, τη διετία 2005-2006, από το Σαουδαραβικό Υπουργείο Γεωργίας σχετικά µε χύδην αγροτικά προϊόντα, όπως ζωοτροφές, πολλαπλασιαστικό υλικό για τη γεωργία, φρούτα και λαχανικά, το Σαουδαραβικό Υπουργείο Εµπορίου και Βιοµηχανίας απαιτεί υποχρεωτική πιστοποίηση και σήµανση σε περίπτωση που περιέχονται γενετικά µεταλλαγµένα συστατικά φυτικής προέλευσης σε τυποποιηµένα τρόφιµα και λοιπά αγροτικά προϊόντα, ενώ απαγόρευσε τις εισαγωγές τροφίµων που περιέχουν γενετικά τροποποιηµένα συστατικά ζωϊκής προέλευσης. Σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία οι διανοµείς που δραστηριοποιούνται στη χώρα πρέπει να έχουν άδεια από το Υπουργείο Εµπορίου, η οποία και δίδεται µόνο σε Σαουδάραβες πολίτες. Απαγορεύεται η δηµιουργία εταιρείας στη χώρα από αλλοδαπούς, ωστόσο επιτρέπονται οι απευθείας πωλήσεις. Οι εισαγωγείς και εµπορικοί αντιπρόσωποι επιβάλλεται να είναι εγγεγραµµένοι στους ειδικούς προς τούτο καταλόγους του Υπουργείου Εµπορίου. Οι αλλοδαπές επιχειρήσεις που επιθυµούν να δραστηριοποιηθούν στην αγορά της Σαουδικής Αραβίας πρέπει να έχουν υπόψη τους τα ιδιαίτερα ήδη και τις πρακτικές της σαουδαραβικής αγοράς και τουλάχιστον να είναι ενηµερωµένες για τις βασικές αρχές του «Νόµου περί Σαουδαραβικών εταιρειών», του «Νόµου περί Εµπορικής Αντιπροσώπευσης» και των «Κανονισµών συµµετοχής σε δηµόσιους διαγωνισµούς». Βασικές προϋποθέσεις για µία επιτυχηµένη παρουσία στη Σαουδική Αραβία είναι η λεπτοµερής έρευνα της τοπικής αγοράς, η προσεκτική και λεπτοµερής µελέτη των συµβολαίων και η προσεκτική επιλογή του Σαουδάραβα εταίρου. Ο Προϊστάµενος Θεόδωρος Ξυπολιάς Σύµβουλος Ο.Ε.Υ. Α
ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΠΟ ΕΚΤΩΝ ΠΡΟΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ 1.Ελληνικό Οργανισµό Εξωτερικού Εµπορίου (ΟΠΕ Α.Ε.) 2.HELEXPO.Ε.Θ. 3.Σύνδεσµο Ελληνικών Επιχειρήσεων και Βιοµηχανιών (Σ.Ε.Β.) 4.Σύνδεσµο Βιοµηχανιών Βορείου Ελλάδος (Σ.Β.Β.Ε.) 5.Σύνδεσµο Θεσσαλικών Βιοµηχανιών και Επιχειρήσεων 6.Σύνδεσµο Βιοµηχανιών Θεσσαλίας και Κεντρικής Ελλάδος 7.Πανελλήνιο Σύνδεσµο Εξαγωγέων (Π.Σ.Ε.) 8.Σύνδεσµο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (Σ.Ε.Β.Ε.) 9.Σύνδεσµο Εξαγωγέων Κρήτης (Σ.Ε.Κ.) 10.Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Αθηνών (Ε.Β.Ε.Α.) 11.Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Θες/νίκης (Ε.Β.Ε.Θ.) 12.Εµπορικό και Βιοµηχανικό Επιµελητήριο Πειραιώς (Ε.Β.Ε.Π.) 13.Πανελλήνια Ενωση Μεταποιητών Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ) 14.Ελαιουργική Κεντρική Κλαδική Συνεταιριστική Ενωση Ελαιοκοµικών Προϊόντων της Ελλάδος 15.Σύνδεσµο Ελληνικών Βιοµηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ) 16.Σύνδεσµο Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής & ιακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυµών (Incofruit Hellas) 17.Σύνδεσµο Ελληνικών Βιοµηχανιών Επεξεργασίας Κρέατος (ΣΕΒΕΚ) 18.Σύνδεσµο Ελληνικών Βιοµηχανιών Τροφίµων (ΣΕΒΤ) 19.Πανελλήνιο Σύνδεσµο Ανωνύµων Τεχνικών Εταιρειών (ΣΑΤΕ) 20.Σύνδεσµο Τεχνικών Εταιρειών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ) 21.Σύνδεσµο Ελληνικών Γραφείων Μελετών (ΣΕΓΜ) 22.Πανελλήνια Ενωση ιπλωµατούχων Μηχανικών Εργοληπτών ηµοσίων Εργων (ΠΕ ΜΕ Ε)