ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ OEB-KEBE-CIPA ΓΙΑ ΠΑΡΟΧΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΑ ΜΕΤΡΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΕΡΓΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1. ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Τραπεζικό σύστημα Βασική και απαραίτητη προϋπόθεση των οποιωνδήποτε επενδύσεων είναι η οριστική εξυγίανση και σταθεροποίηση του τραπεζικού μας συστήματος το οποίο θα πρέπει να εμπνέει εμπιστοσύνη και σιγουριά. Γίνεται εισήγηση όπως καθοριστούν συγκεκριμένες ημερομηνίες οριστικοποίησης των εξελίξεων με την Τράπεζα Κύπρου οι οποίες θα πρέπει να δημοσιοποιηθούν και τηρηθούν αυστηρά. Προσέλκυση Αναγνωρισμένης Διεθνούς Τράπεζας Επίτευξη αυτού το στόχου θα αναβάθμιζε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα επιφέροντας έτσι θετικές προοπτικές και στα υφιστάμενα τραπεζικά συγκροτήματα. Επιπρόσθετα να γίνουν προσπάθειες για προσέλκυση εξειδικευμένων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων π.χ. Ship Financing Banks. Καθορισμός συγκεκριμένης ομάδας που θα αναλάβει αυτό το στόχο. Συντονισμός Ενεργειών Προβολής της Κύπρου στο Εξωτερικό Προτείνουμε όπως ο CIPA αναλάβει άμεσα και επίσημα το ρόλο της προώθησης της εικόνας της Κύπρου στο εξωτερικό αναλαμβάνοντας ταυτόχρονα ρόλο συντονιστή μεταξύ όλων των εμπλεκομένων φορέων (ιδιωτικών και κυβερνητικών) π.χ. Υπ. Εξωτερικών, Οικονομικών, Συγκοινωνιών & Έργων, ΚΕΒΕ/ΟΕΒ, ΣΕΛΚ, ΚΟΤ, ΠΔΣ., ΓΤΠ, Βουλή των Αντ., ΚΝΕ κτλ. υπό το Υπ. ΕΕΒΤ για συγκρότηση κοινής στρατηγικής και την άμεση εκπόνηση ανάλογου στρατηγικού σχεδίου επικοινωνίας σε όλα τα επίπεδα με την ανάλογη πρόσθετη οικονομική του ενίσχυση. Επίσης πρέπει να εμπλακούν ενεργά και οι Διπλωματικές Αντιπροσωπείες της Κ.Δ. στο εξωτερικό. 2. ΕΠΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΜΟΝΤΕΛΟΥ Στα πλαίσια επανασχεδιασμού του νέου οικονομικού μοντέλου της Κύπρου, θα πρέπει να εκπονηθούν μελέτες από εξειδικευμένους οίκους για ανάπτυξη διαφόρων τομέων όπως για παράδειγμα: - Επαγγελματικών Υπηρεσιών - Ναυτιλία - Τουρισμός / Ιατρικός Τουρισμός - Παιδεία - Έρευνα και Καινοτομία - Βιομηχανία 1
Εκσυγχρονισμός Νομοθετικού Πλαισίου - Νομοθεσίες Άμεσης Προτεραιότητας και Υλοποίησης i. Άμεση ψήφιση του νόμου περί Χρηματοδοτικών Μισθώσεων (Leasing) που θα βοηθήσει άμεσα στη στενότητα ρευστότητας ii. Ετοιμασία και ψήφιση νόμου για την προσωρινή προστασία εταιρειών από τους πιστωτές (USA - Chapter 11) με βάση παλαιότερη πρόταση του CIPA iii. Άμεση ολοκλήρωση και ψήφιση του νόμου περί Κυψελοειδών Εταιρειών (Cell Companies) iv. Άμεση ολοκλήρωση και ψήφιση του νόμου περί Εξαρτημένων Ασφαλιστικών Εταιρειών (Captive Insurance) v. Άμεση ολοκλήρωση και ψήφιση των τροποποιήσεων που έχει προτείνει ο CIPA για τον περί της Ίδρυσης, των Δραστηριοτήτων και της Εποπτείας των Ταμείων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών Νόμο του 2012 vi. Νομικό πλαίσιο για foundations. Ο CIPA με τη βοήθεια ξένων εμπειρογνωμόνων ετοιμάζει ήδη συγκεκριμένη νομοθεσία - Άμεση προώθηση νέων Συμφωνιών Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Αύξηση των Συμφωνιών Αποφυγής Διπλής Φορολογίας ή και επαναδιαπραγμάτευση τους εκεί και όπου χρειάζεται. Χώρες προτεραιότητας είναι η Βραζιλία, Νιγηρία, Ν. Αφρική, Ινδία, Ισραήλ, Καζακστάν, Χονγκ Κονγκ, Λουξεμβούργο, Αυστρία, Ολλανδία, Νορβηγία, Βέλγιο. Για την επίσπευση των διαδικασιών προτείνεται η άντληση εμπειρογνωμοσύνης από τον ιδιωτικό τομέα. - Υπογραφή Συμβάσεων προστασίας επενδύσεων με τρίτες χώρες και με προτεραιότητα τη Ρωσία Συνεργασία Ιδιωτικού - Δημόσιου Τομέα Δημιουργία συνθηκών για ενίσχυση της συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα (PPP) σε θέματα ανάπτυξης και προώθησης μεγάλων επενδύσεων. Στο πλαίσιο αυτό, θα μπορούσαν να ανατεθούν έργα υποδομής και συγκεκριμένες υπηρεσίες του δημοσίου σε ιδιώτες όπως για παράδειγμα η έκδοση αδειών που αφορούν τον κατασκευαστικό τομέα με τον τελικό έλεγχο να μένει στο κράτος. Είναι αποδεδειγμένο ότι τα έργα θα ολοκληρώνονται πιο γρήγορα και με χαμηλότερο κόστος και θα δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα ενώ δεν υπάρχει καμιά μόνιμη επιβάρυνση για το κράτος. 3. ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Αύξηση Πολεοδομικών Συντελεστών Χαιρετίζουμε την έγκριση του πακέτου των πολεοδομικών κινήτρων όπως αποφασίτηκε πρόσφατα από το Υπουργικό Συμβούλιο. Αυτό θα διαδραματίσει 2
σοβαρό ρόλο στη βελτίωση της βιωσιμότητας έργων, προσέλκυση επενδυτών και προώθηση ανάπτυξης και στήριξη της αξίας των ακινήτων. Άμεση Προώθηση Αναπτυξιακών Έργων Άμεση προώθηση ώριμων μεγάλων έργων που θα υλοποιηθούν από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό θα επιτευχθεί και με παράκαμψη ή επίσπευση χρονοβόρων και σε ορισμένες περιπτώσεις αχρείαστων γραφειοκρατικών διαδικασιών (επισυνάπτεται σχετικός κατάλογος που ετοίμασε ο CIPA). Παροχή Κινήτρων και επίσπευση των Αναπτύξεων Παροχή εξειδικευμένων φορολογικών και άλλων κινήτρων για επίσπευση αναπτυξιακών έργων και τόνωση των επενδύσεων. Ειδικότερα για αδειοδοτημένα έργα τα οποία θα ξεκινήσουν μέσα στα επόμενα δύο χρόνια, να δοθούν: - Επαναφορά του κινήτρου της επιταχυνόμενης απόσβεσης για περίοδο πέντε ετών. - Συγκεκριμένα πολεοδομικά κίνητρα και για ξενοδοχειακές μονάδες που προχωρούν με επέκταση/αναβάθμιση με κάποιες πιο εξειδικευμένες παραχωρήσεις. Φορολογική αμνηστία για επένδυση από Επαναπατριζόμενα Κεφάλαια Παραχώρηση φορολογικής αμνηστίας για όσα κεφάλαια επιστραφούν από το εξωτερικό από Κύπριους πολίτες νοουμένου ότι θα επενδυθούν για την αγορά οικιστικών μονάδων, καταστημάτων, εργοστασίων κ.λ.π. εντός 2 ετών οι οποίες θα πρέπει να παραμείνουν στους ιδιοκτήτες για τουλάχιστον 5 έτη. Αδειοδότηση Αναπτύξεων Τιτλοποίηση Ακινήτων Για να επιλυθεί το σοβαρό πρόβλημα της μη έγκαιρης έκδοσης αδειών και τίτλων που επηρεάζει αρνητικά την οικονομία ολόκληρης της Κύπρου πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές επί όλων των σχετικών νόμων, κανονισμών και διαδικασιών που διέπουν την ανάπτυξη. Το σύστημα αδειοδότησης της ανάπτυξης θα πρέπει να εκμοντερνιστεί, να αναλάβουν σοβαρές ευθύνες οι μελετητές και οι άδειες να εκδίδονται σε ελάχιστο αλλά και καθορισμένο χρόνο. Παροχή Εγγυήσεων από την Κυβέρνηση για Έργα Ανάπτυξης Να συσταθεί Ειδικό Ταμείο του Κράτους το οποίο να παρέχει εγγυήσεις για υποβολή προσφορών από Κυπριακές επιχειρήσεις στην Κύπρο αλλά κυρίως στο εξωτερικό. Στην προσπάθεια τους να επιβιώσουν αρκετές επιχειρήσεις του Κατασκευαστικού Τομέα αναζητούν έργα σε τρίτες χώρες όπου όμως είναι αδύνατο να υποβάλουν προσφορές λόγω της άρνησης αποδοχής των εγγυητικών από τις Κυπριακές τράπεζες. 3
Ενιαίες Αρχές Ελέγχου της Ανάπτυξης (ΕΑΕΑ) Επίσπευση της ολοκλήρωσης της τεχνοοικονομικής μελέτης που έχει ανατεθεί από την κυβέρνηση στον οίκο KPMG για την δημιουργία Ενιαίων Αρχών Ελέγχου της Ανάπτυξης (ΕΑΕΑ) και της Μονοθυριδικής Πρόσβασης (one-stop-shop), ενός θεσμού ο οποίος θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα εποχή το αδειοδοτικό σύστημα σε σχέση με τις επενδύσεις και τα ακίνητα. Η ύπαρξη και δημιουργία αυτών των Αρχών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τον εκσυγχρονισμό και την ουσιαστική μεταρρύθμιση του συστήματος ελέγχου της ανάπτυξης στην Κύπρο με πολλαπλά οφέλη για όλους, από τον απλό πολίτη, τον επιχειρηματία αλλά και το ίδιο το κράτος. 4. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Επέκταση της Τουριστικής Περιόδου Προβολή της Κύπρου ως αξιόλογου χειμερινού προορισμού με πλούσιο τουριστικό προϊόν. Προς τις επιχειρήσεις του τομέα θα πρέπει να παραχωρηθούν κίνητρα/ελαφρύνσεις για λειτουργία τους κατά τη χειμερινή περίοδο ώστε να διατηρηθεί η απασχόληση στον κλάδο. Προώθηση Συγκεκριμένων Μορφών Τουρισμού Ο ΚΟΤ να ενισχύσει και προωθήσει νέες αναδυόμενες μορφές τουρισμού όπως πχ. Αθλητικός, ιατρικός, θρησκευτικός συνεδριακός, κλπ. Προσέλκυση Μόνιμου Τουρισμού Συντονισμός των ενεργειών του ΚΟΤ και των Πρεσβειών / Εμπορικών Κέντρων της Κύπρου στο εξωτερικό με στόχο την προσέλκυση μόνιμου τουρισμού (παραθεριστική κατοικία) και επένδυση στο νησί. Αυτό πιθανόν να περιλαμβάνει διοργάνωση ειδικών παρουσιάσεων, διασκέψεων τύπου, συμμετοχή σε εξειδικευμένες εκθέσεις, Roadshows και γενικά ανάληψη ειδικής διαφημιστικής εκστρατείας στο εξωτερικό. Επίσπευση Δημιουργίας Καζίνο Με την κατάλληλη νομοθετική ρύθμιση θα πρέπει τάχιστα να προκηρυχθούν προσφορές για παραχωρήσεις αδειών καζίνο στην Κύπρο. Η παραχώρηση των αδειών θα φέρει άμεσα μεγάλα έσοδα στο κράτος, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, θα συμβάλει στην ενίσχυση του τουριστικού ρεύματος. Ανοικτοί Αιθέρες 4
5. ΕΝΕΡΓΕΙΑ Επίσπευση αδειοδότησης έργων ΑΠΕ Ιδιώτες που υποβάλλουν αιτήσεις για δημιουργία διαφόρων έργων παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ, καθυστερεί η αδειοδότηση τους. Με την επίσπευση των αδειοδοτήσεων θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και παράλληλα θα ενισχυθεί η παραγωγή φθηνής ηλεκτρικής ενέργειας με οικολογικά μέσα. Υποδομές για Φυσικό Αέριο (τερματικό, αγωγοί, κλπ) 6. ΝΑΥΤΙΛΙΑ Δημιουργία Θέσης Υφυπουργού Ναυτιλίας με την ταυτόχρονη υποβολή σχετικού προϋπολογισμού, γεγονός που θα επιταχύνει την επίλυση προβλημάτων και θα προσελκύσει νέες ναυτιλιακές εταιρείες στο νησί. Καθορισμός και υλοποίηση Σχεδίου Προώθησης του πολύ ανταγωνιστικού Ναυτιλιακού Φορολογικού Συστήματος στο εξωτερικό, σε συνεργασία μεταξύ του CIPA, του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου και του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας 7. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ - ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Επίσπευση δημιουργίας Τεχνολογικού Πάρκου Η δημιουργία Τεχνολογικού Πάρκου που προγραμματίζεται εδώ και αρκετά χρόνια μπορεί να τεθεί σε τροχιά υλοποίησης σε σύντομο χρονικό διάστημα με τη συνεργασία επενδυτών από τον ιδιωτικό τομέα (κύπριους ή / και ξένους). Συνεργασία Ιδιωτικού Τομέα με Πανεπιστήμια Η στενότερη συνεργασία μεταξύ των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των επιχειρήσεων στον τομέα της έρευνας με σκοπό την πρακτική εφαρμογή ερευνητικών προγραμμάτων στον επιχειρηματικό κόσμο καθώς επίσης και συνεργασία για καλύτερο προγραμματισμό των θέσεων σπουδών ανάλογα με τη ζήτηση που αναμένεται να υπάρξει στην αγορά εργασίας. Η κυβέρνηση μέσα στα πλαίσια της οικονομικής της αρωγής προς τα κρατικά Πανεπιστήμια θα μπορούσε να ζητήσει ένα ελάχιστο αριθμό ερευνητικών προγραμμάτων να γίνεται προς όφελος κυπριακών επιχειρήσεων. Λειτουργία Σχεδίου Δημιουργίας Εκκολαπτηρίων Αναθεώρηση και εφαρμογή παλαιότερου Σχεδίου για τη δημιουργία νέων καινοτόμων επιχειρήσεων. 5
Κίνητρα για νέες επιχειρήσεις με δραστηριότητα την καινοτομία, έρευνα και ανάπτυξη Να προσφερθούν σειρά από κίνητρα σε συγκεκριμένες προτάσεις όπως η επιταχυνόμενη απόσβεση πάγιων στοιχείων, αδασμολόγητη εισαγωγή εξοπλισμού, φορολογική απαλλαγή για εταιρικά κέρδη για περίοδο μέχρι και 5 έτη, φορολογική απαλλαγή ποσών που επενδύονται σε εφαρμογή έρευνας, επιδοτήσεις για εκπαίδευση υπαλλήλων. Επίσης να δοθούν κίνητρα για επαναπατρισμό Κυπρίων που δραστηριοποιούνται στην έρευνα και καινοτομία με σκοπό την δραστηριοποίηση τους στην Κύπρο Εγγυοδοτικός Οργανισμός για ΜμΕ 3 Ιουνίου 2013 AF130513GEN 6