ΕΤΕΘ Α.Ε. Ετήσια Οικονομική έκθεση για την χρήση από 1 Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου 2015. ΕΤΕΘ Α.Ε. Αρ. Γ.Ε.Μ.Η. 057181304000 ( Αρ. Μ.Α.Ε. 8230/62/Β/86/0065) 6 ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης, 570 01, Θεσσαλονίκη
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ.... 3 ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Δ.Σ....... 4 ΕΚΘΕΣΗ ΟΡΚΩΤΟΥ ΕΛΕΓΚΤΗ...... 8 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ...... 9 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ...... 10 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ...... 11 ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ... 12 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ 13 Α. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 14 Α.1. Γενικές Πληροφορίες για την Εταιρία.. 14 Α.2. Φύση Δραστηριοτήτων..... 14 Β. ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ 14 Γ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ 15 Γ.1. Ενοποιήσεις Επιχειρήσεων (Δ.Π.Χ.Α. 3)... 15 Γ.2α. Ιδιοκτησία, Εγκαταστάσεις και Εξοπλισμός(Δ.Λ.Π.16/40)... 17 Γ.2β. Ιδιοκτησία (Ακίνητα προς επένδυση, Δ.Λ.Π. 40)... 18 Γ.3. Άυλα στοιχεία ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 38)... 19 Γ.4. Απομείωση Αξίας Στοιχείων του Ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 36)... 19 Γ.5. Αποθέματα (Δ.Λ.Π.2)... 20 Γ.6. Χρηματοοικονομικά μέσα: Αναγνώριση και επιμέτρηση(δ.λ.π. 39)... 20 Γ.7. Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποίηση και παρουσίαση (Δ.Λ.Π. 32)... 21 Γ.8. Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποίησεις (Δ.Π.Χ.Α. 7)... 22 Γ.9. Προβλέψεις (Δ.Λ.Π. 37)... 22 Γ.10. Επιχορηγήσεις (Δ.Λ.Π. 20)... 22 Γ.11. Μετατροπή ξένου νομίσματος (Δ.Λ.Π. 21)... 23 Γ.12. Μετοχικό Κεφάλαιο (Δ.Λ.Π. 33).... 23 Γ.13. Διανομή Μερισμάτων (Δ.Λ.Π. 18)... 23 Γ.14. Φορολογία εισοδήματος & αναβαλλόμενος φόρος (Δ.Λ.Π. 12)... 23 Γ.15. Ωφελήματα προσωπικού (Δ.Λ.Π. 19/26).... 24 Γ.16. Αναγνώριση εσόδων (Δ.Λ.Π. 18)... 25 Γ.17. Μισθώσεις (Δ.Λ.Π. 17)... 25 Γ.18. Κατασκευαστικά συμβόλαια (Δ.Λ.Π. 11)... 25 Γ.19. Δάνεια και απαιτήσεις (Δ.Λ.Π. 23)... 26 Γ.20. Κόστος δανεισμού (Δ.Λ.Π. 23)... 27 Γ.21. Πληροφόρηση κατά τομέα ( Δ.Λ.Π. 14)... 27 Γ.22. Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών (Δ.Λ.Π. 24)... 27 Γ.23. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις... 28 Δ. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ 29 Δ.1. Χρηματοπιστωτικοί Κίνδυνοι... 29 Δ.2. Συναλλαγματικοί Κίνδυνοι.... 30 Δ.3. Κίνδυνος Τιμής Πρώτων Υλών.... 30 Δ.4. Κίνδυνος Ρευστότητος.... 30 Ε. ΝΕΑ ΠΡΟΤΥΠΑ, ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ 30 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ 34 1. Κύκλος Εργασιών... 34 2. Κόστος Πωλήσεων... 34 3. Λοιπά έσοδα έξοδα (καθαρά)... 35 4. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας.. 35 5. Έξοδα διαθέσεως... 35 6. Μερίδιο κερδών/ (ζημιών) από συγγενείς Εταιρίες... 36 7. Χρηματοοικονομικό κόστος... 36 8. Έξοδα φόρου χρήσης... 36 9. Λειτουργικά πάγια... 37 10. Ακίνητα για επένδυση... 38 11. Άυλα περιουσιακά στοιχεία... 39 12. Συμμετοχές σε επιχειρήσεις... 40 12α.Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές Κοινοπραξίες)... 40 12β.Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση... 41 2
13. Λοιπά στοιχεία πάγιου ενεργητικού... 43 14. Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις... 43 15. Αποθέματα...... 43 16. Κατασκευαστικά συμβόλαια... 44 17. Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις... 45 17α. Χρονική απεικόνιση απαιτήσεων... 45 17β. Ανάλυση λοιπών απαιτήσεων... 45 18. Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα... 45 19. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις... 45 20. Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι... 46 21. Τραπεζικός δανεισμός... 46 22. Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις... 46 23. Προβλέψεις για παροχές εργαζομένων κατά την έξοδο από την υπηρεσία... 47 24. Μετοχικό Κεφάλαιο... 48 25. Υπεραξία αναπροσαρμογών... 48 26. Αποθεματικά... 48 27.Αποθεματικά χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθεσίμων προς πώληση... 48 28. Λογαριασμοί Τάξεως Ενδεχόμενες υποχρεώσεις... 49 29. Συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη... 49 30. Λοιπές ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενες απαιτήσεις... 50 31. Εμπράγματα βάρη.... 50 32. Ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις... 50 33. Σημαντικά γεγονότα... 50 34. Γεγονότα μετά την ημερομηνία κατάρτισης των Οικονομικών Καταστάσεων... 50 ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΣ ΤΟΠΟΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΙΚΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Βεβαιώνεται ότι οι συνημμένες Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις είναι εκείνες που εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο της «ΕΤΕΘ Α.Ε.» την 23/05/2016 και έχουν δημοσιοποιηθεί με την ανάρτησή τους στο διαδίκτυο, στην διεύθυνση www.eteth.gr. Επισημαίνεται ότι τα δημοσιοποιηθέντα συνοπτικά οικονομικά στοιχεία στοχεύουν στο να παράσχουν στον αναγνώστη ορισμένα γενικά οικονομικά στοιχεία αλλά δεν παρέχουν την ολοκληρωμένη εικόνα της οικονομικής θέσης της Εταιρίας, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς. Επίσης, επισημαίνεται ότι, χάριν απλοποίησης, στα δημοσιοποιηθέντα συνοπτικά οικονομικά στοιχεία έχουν γίνει ορισμένες συμπτύξεις και ανακατατάξεις κονδυλίων. 3
ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ (Για την περιόδο 01/01-31/12/2015) Οι έντονες πολιτικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια του 2015, η δημοσιονομική ασφυξία και οι διεθνείς διαπραματεύσεις για τους όρους του νέου προγράμματος οικονομικής στήριξης της Ελλάδος δεν επέτρεψε στην Ελληνική οικονομία να επιστρέψει στην ανάπτυξη όπως αυτό προβλεπόταν από το 2ο μνημόνιο χρηματοδότησης και διαφαινόταν από την τάση των μακροοικονομικών μεγεθών. Η επιμήκυνση της διαδιακασίας διαπραγματευσης με τους δανειστές της χώρας για την υπογραφή νέου χρηματοδοτικού πλαισίου οδήγησε σε αναστολή δημοπρασιών νέων δημοσίων έργων και την διακοπή πληρωμών από το Ελληνικό δημόσιο. Στα τέλη του Ιουνίου 2015 ανεστάλη η ελεύθερη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος με την επιβολή ελέγχων κεφαλαίου, ενώ τον Αύγουστο 2015 υπεγράφη το 3ο Μνημόνιο Συνεννόησης για το νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα, τα οποίο περιελάμβανε δάνειο ύψους εως ευρώ 86 δισ. Τα capital controls δυσχέραιναν τις συναλλαγές των ιδιωτών και των επιχειρήσεων, με τον κατασκευαστικό τομέα να αδυνατεί να εξασφαλίσει επαρκή χρηματοδότηση για κεφάλαιο κίνησης και την έκδοση εγγυητικών επιστολών για συμμετοχή σε διαγωνισμούς έργων και την εκτέλεσή τους. Παράλληλα, η ταμειακή ασφυξία του Ελληνικού δημοσίου τομέα οδήγησε σε δέσμευση των κεφαλαίων του ΕΣΠΑ, προκαλώντας παραιτέρω καθυστερήσεις στις πληρωμές δημοσίων έργων και δυσχεραίνοντας ακόμη περισσότερο τις συνθήκες ρευστότητας των εταιρειών του κατασκευαστικού κλάδου. Η κατάσταση σταδιακά ομαλοποιήθηκε, όμως σε κάθε περίπτωση το επιχειρηματικό περιβάλλον του 2015 ήταν σαφώς δυσμενέστερο σε συγκριση με τα προηγούμενα έτη. Σύμφωνα με την ετήσια Οικονομική κατάσταση της εταιρείας για την διαχειριστική περίοδο 01/01-31/12/2015 ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε κατά 16,90 % στα ευρώ 21,42 εκατ. έναντι ευρώ 18,33 εκ. το 2014. Τα προ φόρων αποτελέσματα της εταιρείας παρουσίασαν καθαρά κέρδη ευρώ 6,85 εκατ. έναντι κ. κέρδους ευρώ 7,91 χιλ. στο προηγούμενο έτος. Το κερδοφόρο ως άνω αποτέλεσμα του 2015 χαρακτηρίζεται ως θετικό στοιχείο και αντιπροσωπευτικό των μακροπρόθεσμων προοπτικών της εταιρείας. Ήδη το ανεκτέλεστο υπόλοιπο των έργων ανέρχεται στο ποσό των ευρώ 64,00 εκατ. Τα ίδια κεφάλαια της εταιρείας ανέρχονται στα 75,65 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις αυξήθηκαν σε σχέση με το 2014 κατά 2,23 εκατ. ευρώ Ο τραπεζικός δανεισμός εμφανίζεται ο ίδιος δηλαδή ευρώ 2,1 εκατ. Το αποτέλεσμα για την διαχείρηση από 01/01-31/12/2015 έχει ως εξής: ΕΤΕΘ Α.Ε. 6 ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης, Τ.Θ. 60405, 570 01 ΘΕΡΜΗ, Τηλ.: 2310 475 914 9, Fax: 2310 475 922, e-mail: etethsa@eteth.gr Α Ρ. Μ Α Ε : 8 2 3 0 / 6 2 / Β / 8 6 / 6 5 / Ν Ο Μ. Α Υ Τ Ο Δ. Θ Ε Σ / Ν Ι Κ Η Σ - Δ / Ν Σ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Ω Ν Α Φ Μ : 0 9 4 0 0 6 0 2 8 Δ Ο Υ : Φ Α Ε Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ
Κύκλος εργασιών 21.424.703 Κόστος πωλήσεων (18.492.656) Μικτό κέρδος 2.932.047 Λοιπά έσοδα-έξοδα (6.454) 'Εξοδα διοικητικής λειτουργίας (1.991.069) 'Εξοδα διαθέσεως (51.626) Μερίδιο κερδών απο συγγενείς εταιρείες 6.141.176 Κέρδη προ φόρων 7.024.074 Χρηματοοικονομικό κόστος (175.554) Κέρδη προ φόρων 6.848.520 'Εξοδα φόρου χρήσης (391.147) Κέρδη μετά από φόρους 6.457.372 Εκτιμήσεις και προοπτικές για το 2016 Οι συνθήκες που θα επηρεάσουν την πορεία της Ελληνικής οικονομίας το 2016 διαφαίνονται ευνοικότερες από ο,τι τον προηγούμενο χρόνο.αυτό επιτρέπει την πρόβλεψη ότι η ύφεση μπορεί να συγκρατηθεί και από το δεύτερο εξάμηνο του έτους να υπάρξει ελαφρά ανάκαμψη υπό την προυπόθεση όμως ότι διατηρείται η πολιτική σταθερότητα και αίρεται η αβεβαιότητα που βλάπτει την επενδυτική εμπιστοσύνη. Η πρόβλεψη αυτή υπόκειται σε ισχυρές αβεβαιότητες και υψηλούς κινδύνους που συνδέονται αφενός με τις διεθνείς εξελίξεις και αφετέρου με την ταχύτητα επαναφοράς της Ελληνικής οικονομίας στην κανονικότητα και την προσαρμοστικότητά της στις νέες συνθήκες. Κυριότεροι κίνδυνοι και αβεβαιότητες για το 2016 Οι κυριότεροι γενικά κίνδυνοι και αβεβαιότητες για τον κλάδο είναι οι εξής: 1.- Τιμές πρώτων υλών: Τα περισσότερα από τα υλικά τα οποία προμηθεύεται η εταιρεία έχουν διεθνώς καθοριζόμενες τιμές, όπως το τσιμέντο, μεταλλικός οπλισμός και τα καύσιμα, οι οποίες παρουσιάζουν μεταβλητότητα. 2.- 'Εργατικό κόστος: Το κόστος του διοικητικού προσωπικού καθορίζεται από ελεύθερα διαπραγματεύσιμες ατομικές συμβάσεις οι οποίες δεν είναι ιδιαίτερα ελαστικές, αντίθετα, το κόστος του εργατικού δυναμικού που απασχολείται στην εκτέλεση των έργων είναι πολύ ελαστικό επειδή αφορά συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. 3.- Χρηματοπιστωτικός κίνδυνος: Η εταιρεία προκειμένου να συμμετάσχει σε διαγωνισμούς υποβάλλει τραπεζικές εγγυητικές επιστολές οι οποίες επιβαρύνονται με προμήθειες έκδοσής των που απορρέουν από ΕΤΕΘ Α.Ε. 6 ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης, Τ.Θ. 60405, 570 01 ΘΕΡΜΗ, Τηλ.: 2310 475 914 9, Fax: 2310 475 922, e-mail: etethsa@eteth.gr Α Ρ. Μ Α Ε : 8 2 3 0 / 6 2 / Β / 8 6 / 6 5 / Ν Ο Μ. Α Υ Τ Ο Δ. Θ Ε Σ / Ν Ι Κ Η Σ - Δ / Ν Σ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Ω Ν Α Φ Μ : 0 9 4 0 0 6 0 2 8 Δ Ο Υ : Φ Α Ε Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ
διεθνείς και εγχώριες συνθήκες ρευστότητας. Η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών, και ειδικότερα οι συνθήκες που οδήγησαν στα μέσα του 2015 στην επιβολή του ελέγχου των κεφαλαίων στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα και κατέστησαν αναγκαία την ανακεφαλαιοποίησή τους, έχουν δημιουργήσει συνθήκες ασφυκτικής πίεσης στη ρευστότητα των τραπεζών- και κατ' επέκταση των εταιρειών του κατασκευαστικού κλάδου. Μερισματική Πολιτική Η Διοίκηση της εταιρείας θα προτείνει στην ετήσια Τακτική Γενική Συνέλευση των μετόχων την διανομή μερίσματος ευρώ 6.545.500,00 (ευρώ 0,65 για κάθε μετοχή). Σημαντικές Συναλλαγές μεταξύ της εταιρείας και συνδεδεμένων προσώπων Η εταιρεία κατά το 2015 πραγματοποίησε συναλλαγές με συνδεδεμένα μέρη (φυσικά και νομικά πρόσωπα) στα πλαίσια συνηθισμένων εμπορικών πράξεων όπως οι υπεργολαβίες και οι αγοροπωλησίες υλικών. Ο παρακάτω πίνακας εμφανίζει τις συναλλαγές αυτές, σύμφωνα με το Διεθνές Λογιστικό Πρότυπο 24: Πίνακας Συναλλαγών με συνδεδεμένα μέρη (ποσά εκφρασμένα σε χιλ. Ευρώ) 1/1-31/12/2015 1/1-31/12/2014 α) Έσοδα 1.141 2.011 β) 'Εξοδα 302 1.331 γ)απαιτήσεις 2.382 16.399 δ) Υποχρεώσεις 1.128 839 ε) Συναλλαγές και αμοιβές διευθυντικών στελεχών και μελών της Διοίκησης στ) Απαιτήσεις από Διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης ζ) Υποχρεώσεις προς τα διευθυντικά στελέχη και μέλη της Διοίκησης 1.141. 841 - - 116 48 Βασικοί αριθμοδείκτες Ενδεικτικά παρατίθενται ορισμένοι αριθμοδείκτες: 2015 2014 Μέση απόδοση ιδίων Κεφαλαίων 8,54 % 10,65 % ΕΤΕΘ Α.Ε. 6 ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης, Τ.Θ. 60405, 570 01 ΘΕΡΜΗ, Τηλ.: 2310 475 914 9, Fax: 2310 475 922, e-mail: etethsa@eteth.gr Α Ρ. Μ Α Ε : 8 2 3 0 / 6 2 / Β / 8 6 / 6 5 / Ν Ο Μ. Α Υ Τ Ο Δ. Θ Ε Σ / Ν Ι Κ Η Σ - Δ / Ν Σ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Ω Ν Α Φ Μ : 0 9 4 0 0 6 0 2 8 Δ Ο Υ : Φ Α Ε Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ
Ίδια κεφάλαια /σύνολο υποχρεώσεων 155,84 % 195,49 % Ίδια κεφάλαια/σύνολο παθητικού 60,91% 66,16 % Κυκλοφορούν ενεργητικό / βραχυπρ. υποχρεώσεις 113,47 % 154,63 % Κέρδη (Ζημίες) προ φόρων / κύκλο εργασιών 31,97 % 43,13 % Κέρδη (Ζημίες) μετά φόρων / κύκλο εργασιών 30,14 % 52,60 % Σημαντικά γεγονότα μετά την ημερομηνία σύνταξης των οικονομικών καταστάσεων: Δεν υπήρξαν σημαντικά γεγονότα. Θεσσαλονίκη 23/05/2016 Ο Αντιπρόεδρος του Διοικ. Συμβουλίου Κων/νος Χαραλ. Λυσαρίδης ΕΤΕΘ Α.Ε. 6 ο χλμ. Θεσσαλονίκης-Θέρμης, Τ.Θ. 60405, 570 01 ΘΕΡΜΗ, Τηλ.: 2310 475 914 9, Fax: 2310 475 922, e-mail: etethsa@eteth.gr Α Ρ. Μ Α Ε : 8 2 3 0 / 6 2 / Β / 8 6 / 6 5 / Ν Ο Μ. Α Υ Τ Ο Δ. Θ Ε Σ / Ν Ι Κ Η Σ - Δ / Ν Σ Η Ε Τ Α Ι Ρ Ε Ι Ω Ν Α Φ Μ : 0 9 4 0 0 6 0 2 8 Δ Ο Υ : Φ Α Ε Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν Ι Κ Η Σ
Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Προς τους Μετόχους της Εταιρείας «ΕΤΕΘ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε.» Έκθεση Ελέγχου επί των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας ΕΤΕΘ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε, οι οποίες αποτελούνται από την κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης (της 31 ης Δεκεμβρίου 2015, τις καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Οι επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας ΕΤΕΘ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΡΓΩΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2015, τη χρηματοοικονομική της επίδοση και τις ταμειακές της ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχηση του περιεχομένου της Έκθεσης Διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τα άρθρα 43α (παρ.3 α ) και 37 του κ.ν. 2190/1920. Αγία Παρασκευή, 01 Ιουνίου 2016 Ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής BDO Ορκωτοί Ελεγκτές Α.Ε. Λ. Μεσογείων 449, Αγ. Παρασκευή ΑΜ ΣΟΕΛ: 173 Αντώνιος Ι. Αναστασόπουλος ΑΜ ΣΟΕΛ: 33821
ΕΤΕΘ ΑΕ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ( Ολα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε ευρώ) Εταιρία ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 31.12.2015 31.12.2014 Μη κυκλοφορούν Ενεργητικό Ιδιοχρησιμοποιούμενα πάγια στοιχεία 9 2.859.149 2.996.324 Επενδύσεις σε ακίνητα 10 258.700 288.000 Άυλα περιουσιακά στοιχεία 11 833 1.388 Συμμετοχές σε επιχειρήσεις 12 1.006.459 1.009.394 Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση 12β 88.895.424 90.530.614 Λοιπά στοιχεία παγίου ενεργητικού 13 18.928 15.554 Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις 14 923.537 763.677 Σύνολο μη Κυκλοφορούντος Ενεργητικού 93.963.031 95.604.953 Κυκλοφορούν Ενεργητικό Αποθέματα 15 691.466 308.280 Κατασκευαστικά συμβόλαια 16 16.163.823 15.538.685 Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις 17 10.821.483 24.664.826 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 18 2.559.525 762.809 Σύνολο Κυκλοφορούντος Ενεργητικού 30.236.298 41.274.600 Σύνολο Ενεργητικού 124.199.329 136.879.552 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ & ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μετοχικό κεφάλαιο 24 3.021.000 3.021.000 Υπεραξία αναπροσαρμογών 25 1.646.369 1.702.008 Αποθεματικά 26 7.279.736 7.449.592 Αποθεματικά Χρημ/κών στοιχείων διαθεσίμων προς πώληση 27 49.247.489 52.538.410 Κέρδη (ζημίες) εις νέον 14.459.225 25.845.892 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων (α) 75.653.819 90.556.902 Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις 22 21.480.042 19.404.343 Προβλέψεις για παροχές εργαζομένων κατά την έξοδο από την υπηρεσία 23 418.573 225.520 Σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων 21.898.615 19.629.863 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 19 23.878.989 24.129.242 Φόρος εισοδήματος και λοιποί φόροι πληρωτέοι 20 667.439 463.077 Τραπεζικός δανεισμός 21 2.100.467 2.100.467 Σύνολο βραχυπρόθεσμων υποχρέωσεων 26.646.896 26.692.786 Σύνολο Υποχρεώσεων (β) 48.545.510 46.322.650 Σύνολο Ιδίων κεφαλαίων & υποχρεώσεων (α)+ (β) 124.199.329 136.879.552 Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων 9
ΕΤΕΘ ΑΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΑΠΟ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΜΕΧΡΙ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ( Ολα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε ευρώ) Εταιρία Χρήση 1.1-31.12.2015 Χρήση 1.1-31.12.2014 Κύκλος εργασιών 1 21.424.703 18.327.890 Κόστος Πωλήσεων 2 (18.492.656) (17.888.928) Μικτό κέρδος/(ζημία) 2.932.047 438.962 Λοιπά έσοδα - έξοδα (καθαρά) 3 (6.454) (749.604) Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 4 (1.991.069) (1.657.346) Έξοδα διαθέσεως 5 (51.626) (75.429) Μερίδιο κερδών/(ζημιών) από συγγενείς εταιρίες 6 6.141.176 10.275.531 Κέρδη/(ζημίες) προ φόρων, χρηματοδοτικών & επενδυτικών αποτελεσμάτων 7.024.074 8.232.114 Χρηματοοικονομικό κόστος (καθαρό) 7 (175.554) (326.496) Κέρδη/(ζημίες) προ φόρων 6.848.520 7.905.619 Έξοδα Φόρου χρήσης 8 (391.147) 1.735.059 Κέρδη/(ζημίες) μετά από φόρους 6.457.372 9.640.678 Κέρδη/(ζημίες) μετά από φόρους ανά μετοχή - Βασικά (σε ευρώ) 0,64 0,96 Κέρδη/(ζημίες) προ φόρων, χρηματοδοτικών και επενδυτικών αποτελεσμάτων και συνολικών αποσβέσεων 7.236.714 8.321.240 Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων 10
ΕΤΕΘ ΑΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 (Όλα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε Ευρώ) Χρήση 1.1-31.12.2015 Χρήση 1.1-31.12.2014 Κέρδη/(Ζημίες) μετά φόρων περιόδου 6.457.372 9.640.678 Λοιπά συνολικά έσοδα Ποσά που αναταξινομούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους Αποθεματικά αναπροσαρμογής αξίας λοιπών περιουσιακών στοιχείων (55.639) - Αποθεματικά διαθέσιμων προς πώληση χρηματοοικονομικών στοιχείων (4.229.152) (7.790.341) Φόρος εισοδήματος που αντιστοιχεί στα λοιπά συνολικά έσοδα 938.232 2.025.489 Ποσά που δεν αναταξινομούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων σε μεταγενέστερες περιόδους Επανεκτίμηση υποχρεώσεων/παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία (169.856) (29.978) Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου μετά από φόρους (3.516.416) (5.794.830) Συγκεντρωτικά Συνολικά Αποτελέσματα περιόδου 2.940.956 3.845.848 Τα συγκεντρωτικά συνολικά αποτελέσματα περιόδου αναλογούν σε: Μετόχους Εταιρίας 2.940.956 3.845.848 Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων 11
ΕΤΕΘ Α.Ε. ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΡΟΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ( Ολα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε ευρώ) Εταιρία Λειτουργικές δραστηριότητες Χρήση 1.1-31.12.2015 Χρήση 1.1-31.12.2014 Κέρδη/ (ζημιές) προ φόρων 6.848.520 7.905.619 Πλέον/μείον προσαρμογές για: Αποσβέσεις 212.640 89.126 Ζημιές εύλογης αξίας αναπροσαρμογής παγίων 31.520 - Προβλέψεις 193.053 54.143 Πιστωτικοί τόκοι (34.474) (2.372) Χρεωστικοί τόκοι & συναφή έξοδα 210.029 328.867 Αποτελέσματα (έσοδα, έξοδα, κέρδη και ζημιές) επενδυτικής δραστηριότητας (6.141.176) (10.275.531) Μεταβολές στο κεφάλαιο κίνησης (Αύξηση)/Μείωση αποθεμάτων (371.778) (258.478) (Αύξηση)/Μείωση απαιτήσεων 13.043.562 (15.966.284) Αύξηση/(Μείωση) υποχρεώσεων (πλην δανειακών) 1.805.118 12.136.063 Χρεωστικοί τόκοι & συναφή έξοδα καταβεβλημένα (210.029) (328.867) Καταβεβλημένοι φόροι (166.458) (241.421) Σύνολο εισροών/(εκροών) από λειτουργικές δραστηριότητες(α) 15.420.527 (6.559.136) Επενδυτικές δραστηριότητες Πωλήσεις/(Αγορές) ενσώματων και άυλων παγίων στοιχείων Εισπράξεις από πωλήσεις ενσώματων και άυλων παγίων στοιχείων (80.984) (486.965) 3.854 15.514 (Αγορά)/ πώληση, συγγενών, κοινοπραξιών και λοιπών επενδύσεων (1.878.291) (1.777.550) Τόκοι εισπραχθέντες 34.474 2.372 Μερίσματα εισπραχθέντα 6.141.176 10.275.531 Σύνολο εισροών/(εκροών) από επενδυτικές δραστηριότητες(β) 4.220.229 8.028.903 Χρηματοδοτικές δραστηριότητες Εισπράξεις/ (εξοφλήσεις) από εκδοθέντα/αναληφθέντα δάνεια (0) (2.248.692) Μερίσματα πληρωθέντα (17.844.040) - Σύνολο εισροών/ (εκροών) από χρηματοδοτικές δραστηριότητες (γ) (17.844.040) (2.248.692) Καθαρή αύξηση/(μείωση) στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα χρήσης (α)+(β)+(γ) 1.796.716 (778.925) Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα έναρξης χρήσης 762.809 1.541.734 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα λήξης χρήσης 2.559.525 762.809 Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων 12
ΕΤΕΘ Α.Ε. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ( Ολα τα ποσά είναι εκφρασμένα σε ευρώ) Μετοχικό Κεφάλαιο Αποθεματικά αναπροσαρμογής αξίας λοιπών περιουσιακών στοιχείων Αποθεματικά Χρηματοοικονομικών στοιχείων διαθέσιμων προς πώληση Αποθεματικά Αποτελέσματα εις νέο Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων Υπόλοιπα την 1.1.2014 3.021.000 1.702.008 58.303.262 20.491.106 3.193.679 86.711.054 Καθαρό κέρδος/(ζημία) χρήσης 9.640.678 9.640.678 Μεταφορά Αποθεματικών προς Διανομή - - - (13.011.535) 13.011.535 - Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου - - (5.764.852) (29.978) - (5.794.830) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου - - (5.764.852) (13.041.514) 22.652.214 3.845.848 Μέρισμα - - - - - - Υπόλοιπο την 31.12.2014 3.021.000 1.702.008 52.538.410 7.449.592 25.845.892 90.556.902 Καθαρό κέρδος/(ζημία) χρήσης - - - - 6.457.372 6.457.372 Μεταφορά Αποθεματικών προς Διανομή - - - - - - Λοιπά συνολικά έσοδα περιόδου - (55.639) (3.290.920) (169.856) - (3.516.416) Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα περιόδου - (55.639) (3.290.920) (169.856) 6.457.372 2.940.956 Μέρισμα - - - - (17.844.040) (17.844.040) Υπόλοιπο την 31.12.2015 3.021.000 1.646.369 49.247.489 7.279.736 14.459.225 75.653.819 Οι συνοδευτικές σημειώσεις αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των Οικονομικών Καταστάσεων 13
A.ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ A.1 Γενικές Πληροφορίες για την Εταιρία. Η ΕΤΕΘ Α.Ε. είναι ανώνυμη εταιρία, έχει έδρα της το 6 ο χλμ. Οδού Θεσ/νίκης Θέρμης και μακρά εμπειρία σε όλο το φάσμα του κατασκευαστικού αντικειμένου (έργα υποδομής και ανοικοδόμησης, οικοδομικά, αυτοχρηματοδοτούμενα έργα, προκατασκευές, κλπ.), και είναι θυγατρική της εισηγμένης στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών J&P-ΑΒΑΞ ΑΕ. Το 2002, η ΕΤΕΘ Α.Ε. απορρόφησε την ΑΙΧΜΗ Α.Τ.Ε. Στην συνέχεια και σύμφωνα με το Ν.2940/2001, η ΕΤΕΘ Α.Ε. απέκτησε το εργοληπτικό πτυχίο 6 ης Τάξης. A.2 Φύση Δραστηριοτήτων Η στρατηγική ανάπτυξης της ΕΤΕΘ ΑΕ είναι δομημένη γύρω από τρείς βασικούς άξονες: Παραχωρήσεις o Έντονη παρουσία σε δημοπρατήσεις έργων με συμβάσεις παραχώρησης, προκειμένου να εξασφαλισθεί κατασκευαστικό αντικείμενο και τακτικά έσοδα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα. o Υποστήριξη της ειδικής εσωτερικής μονάδας αυτοχρηματοδοτούμενων έργων και του υπάρχοντος δικτύου εξειδικευμένων εξωτερικών συνεργατών (μελετητικά γραφεία, τραπεζοασφαλιστικό σύστημα, νομικοί οίκοι) για την αποτελεσματική διεκδίκηση και ανάληψη έργων παραχώρησης αλλά και την μεγιστοποίηση των ωφελειών από την οικονομική διαχείριση των παραχωρήσεων με τον περιορισμό των συνδεδεμένων χρηματοοικονομικών κινδύνων. Επιχειρηματική Στρατηγική o Ανάπτυξη στα πρότυπα των μεγάλων κατασκευαστικών Εταιρειών, με διαφοροποίηση των εσόδων μέσω διεύρυνσης των δραστηριοτήτων σε συναφείς τομείς, όπως τα περιβαλλοντικά έργα, το facility management (συντήρηση, λειτουργία & διαχείριση μεγάλων κτιρίων), η διαχείριση & επεξεργασία στερεών, ειδικών και βιολογικών αποβλήτων, η συντήρηση μεγάλων έργων υποδομής, η συντήρηση και σήμανση του οδικού δικτύου και η αξιοποίηση των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. o Προώθηση σε επίπεδο συνεργασιών της συμπληρωματικότητας των διαφόρων κλάδων δραστηριότητας. Λοιπές Δράσεις o Συμμετοχή σε αυτοχρηματοδοτούμενα έργα υποδομής. B. ΠΛΑΙΣΙΟ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Οι οικονομικές καταστάσεις της ΕΤΕΘ Α.Ε. την 31 η Δεκεμβρίου 2015 που καλύπτουν περίοδο από την 1 η Ιανουαρίου έως και την 31 η Δεκεμβρίου 2015, έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους όπως αυτή τροποποιείται με την αναπροσαρμογή συγκεκριμένων στοιχείων ενεργητικού και παθητικού σε τρέχουσες αξίες, την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας (going concern) και είναι σύμφωνες με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης (ΔΠΧΑ) τα οποία έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), καθώς και των ερμηνειών τους, οι οποίες έχουν εκδοθεί από την Επιτροπή Ερμηνείας Προτύπων (I.F.R.I.C.) της IASB και τα οποία έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η IASB έχει εκδώσει μια σειρά από πρότυπα τα οποία αναφέρονται ως «IFRS Stable Platform 2005». Η Εταιρεία εφαρμόζει το IFRS Stable Platform 2005 από την 1 η Ιανουαρίου 2005 το οποίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα πρότυπα: Δ.Λ.Π. 1 Δ.Λ.Π. 2 Δ.Λ.Π. 7 Δ.Λ.Π. 8 Δ.Λ.Π. 10 Παρουσίαση των Οικονομικών Καταστάσεων Αποθέματα Καταστάσεις ταμειακών ροών Καθαρό κέρδος ή Ζημιά Χρήσης, Βασικά Λάθη και μεταβολές στις Λογιστικές Μεθόδους Γεγονότα μετά την ημερομηνία του ισολογισμού 14
Δ.Λ.Π. 11 Δ.Λ.Π. 12 Δ.Λ.Π. 16 Δ.Λ.Π. 17 Δ.Λ.Π. 18 Δ.Λ.Π. 19 Δ.Λ.Π. 20 Δ.Λ.Π. 21 Δ.Λ.Π. 23 Δ.Λ.Π. 24 Δ.Λ.Π. 26 Δ.Λ.Π. 27 Δ.Λ.Π. 28 Δ.Λ.Π. 31 Δ.Λ.Π. 32 Δ.Λ.Π. 33 Δ.Λ.Π. 34 Δ.Λ.Π. 36 Δ.Λ.Π. 37 Δ.Λ.Π. 38 Δ.Λ.Π. 39 Δ.Λ.Π. 40 Δ.Π.Χ.Α. 1 Δ.Π.Χ.Α. 3 Δ.Π.Χ.Α. 5 Δραστηριότητες Δ.Π.Χ.Α. 7 Δ.Π.Χ.Α 8 Δ.Π.Χ.Α. 11 Δ.Π.Χ.Α. 12 Κατασκευαστικά συμβόλαια Φόροι εισοδήματος Ενσώματα πάγια Μισθώσεις Έσοδα Παροχές σε εργαζόμενους Λογιστική των κρατικών επιχορηγήσεων και γνωστοποίηση της κρατικής υποστήριξης Οι επιδράσεις των μεταβολών στις τιμές του συναλλάγματος Κόστος δανεισμού Γνωστοποιήσεις συνδεδεμένων μερών Λογιστική απεικόνιση και παρουσίαση των προγραμμάτων αποχώρησης προσωπικού Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και λογιστική επενδύσεων σε θυγατρικές Λογιστική επενδύσεων σε συγγενείς εταιρίες Χρηματοοικονομική παρουσίαση των δικαιωμάτων σε κοινοπραξίες Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποιήσεις και παρουσίαση Κέρδη ανά μετοχή Ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις Μείωση της αξίας στοιχείων του ενεργητικού Προβλέψεις, ενδεχόμενες υποχρεώσεις και ενδεχόμενες απαιτήσεις Άυλα στοιχεία του ενεργητικού Χρηματοοικονομικά μέσα: Αναγνώριση και αποτίμηση Επενδύσεις σε ακίνητα Πρώτη εφαρμογή των Δ.Π.Χ.Π. Ενοποίηση επιχειρήσεων Μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού κατεχόμενα προς πώληση και Διακοπείσες Χρηματοοικονομικά μέσα: Γνωστοποιήσεις Λειτουργικοί Τομείς Σχήματα υπό Κοινό Έλεγχο Συμφωνίες Παραχώρησης Οι πολιτικές που αναφέρονται παρακάτω έχουν εφαρμοσθεί με συνέπεια σε όλες τις περιόδους που παρουσιάζονται. Η σύνταξη οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ (ή IFRS) απαιτεί τη χρήση εκτιμήσεων και κρίσης κατά την εφαρμογή των λογιστικών αρχών της Εταιρίας. Σημαντικές παραδοχές από την Διοίκηση για την εφαρμογή των λογιστικών μεθόδων της εταιρίας έχουν επισημανθεί όπου κρίνεται κατάλληλα. Γ. ΒΑΣΙΚΕΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ Οι λογιστικές αρχές βάσει των οποίων συντάσσονται οι συνημμένες οικονομικές καταστάσεις και τις οποίες συστηματικά εφαρμόζει η Εταιρεία είναι οι ακόλουθες: Γ.1. Ενοποιήσεις Επιχειρήσεων (Δ.Π.Χ.Α. 3) Επενδύσεις σε Θυγατρικές: Είναι όλες οι εταιρίες που διοικούνται και ελέγχονται, άμεσα ή έμμεσα, από άλλη εταιρία (μητρική) με την κατοχή της πλειοψηφίας των δικαιωμάτων ψήφου της εταιρίας στην οποία έγινε η επένδυση. Οι θυγατρικές ενοποιούνται πλήρως (ολική ενοποίηση) με την μέθοδο της εξαγοράς από την ημερομηνία που αποκτάται ο έλεγχος επ αυτών και παύουν να ενοποιούνται από την ημερομηνία που τέτοιος έλεγχος δεν υφίσταται. Η εξαγορά θυγατρικής από την Εταιρεία λογιστικοποιείται βάσει της μεθόδου της εξαγοράς. Το κόστος κτήσης μιας θυγατρικής είναι η εύλογη αξία των στοιχείων ενεργητικού που δόθηκαν, των μετοχών που εκδόθηκαν και των υποχρεώσεων που αναλήφθηκαν κατά την ημερομηνία της ανταλλαγής, πλέον τυχόν κόστους άμεσα συνδεδεμένου με την συναλλαγή. Τα εξατομικευμένα στοιχεία του ενεργητικού, υποχρεώσεις και ενδεχόμενες υποχρεώσεις που αποκτώνται σε μια επιχειρηματική συνένωση επιμετρώνται κατά την εξαγορά στις εύλογες αξίες τους ανεξαρτήτως του ποσοστού συμμετοχής. Το κόστος αγοράς πέραν της εύλογης αξίας των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, καταχωρείται ως υπεραξία. Αν το συνολικό κόστος της αγοράς είναι 15
μικρότερο από την εύλογη αξία των επί μέρους στοιχείων που αποκτήθηκαν, η διαφορά καταχωρείται άμεσα στα αποτελέσματα. Διεταιρικές συναλλαγές, υπόλοιπο και μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ της εταιρείας και των Κ/ξιών απαλείφονται. Οι ζημιές μεταξύ της ΑΕ και των Κ/ξιών επίσης απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης, του μεταβιβασθέντος στοιχείου ενεργητικού. Στον ισολογισμό της Εταιρίας οι συμμετοχές σε θυγατρικές εμφανίζονται στην αξία κτήσης μείον τις ζημίες απομείωσης, εφόσον υπάρχουν. Ο έλεγχος της απομείωσης (impairment test) διενεργείται όποτε υπάρχουν σαφείς ενδείξεις απομείωσης με βάση τις διατάξεις του ΔΛΠ 36 «Απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων». Επενδύσεις σε Συγγενείς: Είναι οι επιχειρήσεις αυτές πάνω στις οποίες η Εταιρεία μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή αλλά δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να χαρακτηρισθούν είτε θυγατρικές είτε συμμετοχή σε κοινοπραξία. Οι παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν από την Εταιρεία συνιστούν ότι το κατεχόμενο ποσοστό μεταξύ 20% και 50% δικαιωμάτων ψήφου μιας εταιρίας υποδηλώνει σημαντική επιρροή πάνω στην εταιρία αυτή. Επενδύσεις σε συγγενείς επιχειρήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στο κόστος και κατόπιν αποτιμώνται σύμφωνα με τη μέθοδο της καθαρής θέσης. Το μερίδιο της Εταιρείας στα κέρδη ή τις ζημιές των συγγενών επιχειρήσεων μετά την εξαγορά αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα, ενώ το μερίδιο των μεταβολών των αποθεματικών μετά την εξαγορά, αναγνωρίζεται στα αποθεματικά. Οι συσσωρευμένες μεταβολές επηρεάζουν την λογιστική αξία των επενδύσεων σε συγγενείς επιχειρήσεις. Όταν η συμμετοχή της Εταιρείας στις ζημίες σε μια συγγενή επιχείρηση ισούται ή υπερβαίνει τη συμμετοχή της στη συγγενή επιχείρηση, συμπεριλαμβανομένων οποιονδήποτε άλλων επισφαλών απαιτήσεων, η Εταιρεία δεν αναγνωρίζει περαιτέρω ζημίες, εκτός και αν έχει καλύψει υποχρεώσεις ή έχει ενεργήσει πληρωμές εκ μέρους της συγγενούς επιχείρησης και εν γένει εκείνων που προκύπτουν από την μετοχική ιδιότητα. Μη πραγματοποιημένα κέρδη από συναλλαγές μεταξύ της Εταιρείας και των συνδεδεμένων επιχειρήσεων απαλείφονται κατά το ποσοστό συμμετοχής της Εταιρείας στις συγγενείς επιχειρήσεις. Μη πραγματοποιημένες ζημιές απαλείφονται, εκτός εάν η συναλλαγή παρέχει ενδείξεις απομείωσης του μεταβιβασθέντος στοιχείου του ενεργητικού. Οι λογιστικές αρχές των συγγενών επιχειρήσεων έχουν τροποποιηθεί ώστε να είναι ομοιόμορφες με αυτές που έχουν υιοθετηθεί από την Εταιρεία. Τα διεταιρικά υπόλοιπα και οι διεταιρικές συναλλαγές καθώς και τα κέρδη της Εταιρείας, που προκύπτουν από διεταιρικές συναλλαγές και δεν έχουν πραγματοποιηθεί ακόμη, απαλείφονται κατά την σύνταξη των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Σχήματα υπό κοινό έλεγχο (ΔΠΧΑ 11). Το ΔΠΧΑ 11 αντικαθιστά το ΔΛΠ 31. Το ΔΠΧΑ 11 παρέχει μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση των από κοινού συμφωνιών εστιάζοντας στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, παρά στη νομική τους μορφή. Μια κοινή συμφωνία έχει τα εξής βασικά χαρακτηριστικά: Τα μέρη δεσμεύονται με συμβατική συμφωνία Η συμβατική συμφωνία προσδίδει σε δύο ή περισσότερα από τα μέρη κοινό έλεγχο Οι τύποι των συμφωνιών περιορίζονται σε δύο: από κοινού ελεγχόμενες δραστηριότητες (κοινές επιχειρήσεις) και κοινοπραξίες. Μια κοινή επιχείρηση είναι από κοινού συμφωνία στην οποία τα μέρη που ασκούν κοινό έλεγχο στη συμφωνία διατηρούν δικαιώματα στα στοιχεία ενεργητικού και υποχρεώσεις για τα στοιχεία παθητικού που σχετίζονται με τη συμφωνία. Μια κοινοπραξία είναι από κοινού συμφωνία στην οποία τα μέρη διατηρούν δικαιώματα στην καθαρή θέση της συμφωνίας. Ανεξαρτήτως σκοπού και δομής των συμφωνιών, η κατηγοροποίηση των κοινών συμφωνιών εξαρτάται από τα δικαιώματα και υποχρεώσεις που προκύπτουν για τα μέρη βάσει των συμφωνιών. Σύμφωνα με το νέο πρότυπο τα κοινοπρακτικά σχήματα που η νομική τους μορφή παρέχει στα μέρη άμεσα δικαιώματα επί των περιουσιακών στοιχείων και ευθύνες επί των υποχρεώσεων, προϋποθέτει ομόφωνη αποδοχή και έγκριση των αποφάσεων των μερών που ασκούν τον κοινό έλεγχο. Οι παράγοντες που η Εταιρεία εξετάζει για να προσδιορίσει ότι τα σχήματα είναι υπό κοινό έλεγχο περιλαμβάνουν τη δομή, τη νομική μορφή, τη συμβατική συμφωνία και λοιπά γεγονότα και καταστάσεις. 16
Τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο (κατασκευαστικές κοινοπραξίες) κατηγοριοποιούνται ως κοινές επιχειρήσεις καιεφαρμόζεται παρόμοιος λογιστικός χειρισμός με την αναλογική ενοποίηση που γινόταν βάσει του ΔΛΠ 31καθώς σε αυτές τις κοινοπραξίες η εταιρία διατηρεί σταθερά ποσοστά σε δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η αναλογική ενοποίηση γίνεται σε επίπεδο εταιρίας (απλών οικονομικών καταστάσεων). Ένα μέρος σε κοινή επιχείρηση αναγνωρίζει βάσει του ποσοστού συμμετοχής του: Τα στοιχεία ενεργητικού Τις υποχρεώσεις Τα έσοδα Τα έξοδα Επίσης το μέρος σε κοινή επιχείρηση χειρίζεται λογιστικά τα ανωτέρω στοιχεία που αφορούν τη συμμετοχή του στην κοινή επιχείρηση βάσει των σχετικών ΔΠΧΑ. Δομή της Εταιρείας: Η ΕΤΕΘ ΑΕ απαρτίζεται από την εξής θυγατρική εταιρεία η οποία ενοποιείται με την μέθοδο της ολικής ενοποίησης στη μητρική εταιρεία J&P-ΑΒΑΞ ΑΕ: ΕΛΒΙΕΞ Ο.Ε., Ιωάννινα 60% Οι συγγενείς εταιρίες του Ομίλου στις οποίες συμμετέχει η ΕΤΕΘ ΑΕ, οι οποίες ενοποιούνται με την μέθοδο της καθαρής θέσης στην μητρική εταιρεία J&P-ΑΒΑΞ ΑΕ είναι οι κάτωθι: SALONICA PARK AE 12,35% ΑΤΤΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ Α.Ε., Αθήνα 9,8273% ΑΤΤΙΚΗ ΟΔΟΣ Α.Ε., Αθήνα 10,0231% ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ Α.Π.Ε. ΚΥΚΛΑΔΩΝ 45,00% Τα σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές Κοινοπραξίες) στα οποία συμμετέχει η Εταιρεία, ενοποιούνται με την μέθοδο της αναλογικής ενοποίησης στις ατομικές οικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας. Τα συνολικά ποσοστά συμμετοχής στα σχήματα υπό κοινό έλεγχο (Κατασκευαστικές Κοινοπραξίες) είναι τα κάτωθι: 1. Κ/Ξ J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε.-ΕΤΕΘ Α.Ε., Αθήνα (ΣΜΑΕΚ) 50,00% 2. Κ/Ξ J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε.-ΕΤΕΘ Α.Ε., Αθήνα (Προαστιακός Σιδηρόδρομος) 31,75% 3. Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.-J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε.-ΑΤΤΙΚΑΤ Α.Τ.Ε.-ΕΤΕΘ Α.Ε.ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε., Αθήνα 9,8273% 4. Κ/Ξ ΕΤΕΘ Α.Ε.-J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε.-ΤΕΡΝΑ Α.Ε.-ΠΑΝΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε., Αθήνα 23,50% 5. Κ/Ξ ΤΟΜΕΣ ΑΤΕ-ΕΤΕΘ ΑΕ, Χανιά Κρήτη 50,00% 6. Κ/Ξ ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.-ΔΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.-ΘΕΜΕΛΙΟΔΟΜΗ Α.Ε. -ΤΕΡΝΑ Α.Ε.-ΕΤΕΘ Α.Ε. 25,00% 7. Κ/Ξ ΕΤΕΘ ΑΕ-ΤΡΙΚΑΤ ΑΕΚΤΕ-ΒΙΟΤΕΡ ΑΕ, Αθήνα 40,00% 8. Κ/Ξ ΕΡΓΟΤΕΜ ΑΤΕΒΕ-ΚΑΣΤΩΡ ΑΕ-ΕΤΕΘ ΑΕ, (Θριάσιο Πεδίο) Αθήνα 15,00% Γ.2α. Ιδιοκτησία, Εγκαταστάσεις και Εξοπλισμός (Δ.Λ.Π. 16) Η διοίκηση επέλεξε για τις κατηγορίες λειτουργικών παγίων στοιχείων (Μηχανήματα, Μεταφορικά Μέσα, Έπιπλα και Λοιπός Εξοπλισμός), να χρησιμοποιήσει τη βασική μέθοδο (αποτίμηση στο κόστος κτήσης μειωμένο με τις σωρευμένες αποσβέσεις και τις σωρευμένες απομειώσεις) σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 16. Η διοίκηση επέλεξε για την κατηγορία οικοπέδων, κτιρίων να εφαρμόσει τη μέθοδο της αναπροσαρμογής. Μέθοδος Αναπροσαρμογής Ύστερα από την αναγνώρισή του ως περιουσιακό στοιχείο, ένα στοιχείο των ενσώματων ακινητοποιήσεων του οποίου η εύλογη αξία μπορεί να επιμετρηθεί με αξιοπιστία, μπορεί να εμφανιστεί με αναπροσαρμοσμένη αξία, που αποτελείται από την εύλογη αξία του κατά την ημέρα της αναπροσαρμογής μείον τις μεταγενέστερες σωρευμένες ζημιές απομείωσης. 17
Η εύλογη αξία των οικοπέδων και κτιρίων συνήθως προσδιορίζεται από εκτιμήσεις ορκωτών εκτιμητών. Η εύλογη αξία των μηχανημάτων και εγκαταστάσεων είναι συνήθως η αγοραία του αξία. Όταν γίνει αναπροσαρμογή της αξίας ένος παγίου στοιχείου των ενσώματων ακινητοποιήσεων αναπροσαρμόζεται ολόκληρη η κατηγορία των παγίων που ανήκει. Όταν η λογιστική αξία ενός παγίου αυξάνεται ως αποτέλεσμα μίας αναπροσαρμογής, η αύξηση καταχωρείται απευθείας στην καθαρή θέση ως πλεόνασμα αναπροσαρμογής. Όμως μία αύξηση λόγω αναπροσαρμογής θα αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα κατά την έκταση που αντιστρέφεται μιά προηγούμενη υποτίμηση του ιδίου περιουσιακού στοιχείου, η οποία πρηγουμένως είχε χρεωθεί στα αποτελέσματα. Αν η λογιστική αξία ενός παγίου μειώνεται ως αποτέλεσμα μιας αναπροσαρμογής, η μείωση πρέπει να αναγνωρίζεται στα αποτελέσματα. Αν υπάρχει πλεόνασμα ανπροσαρμογής για το ίδιο πάγιο στην καθαρή θέση, η μείωση θα χρεώνεται απευθείας στην καθαρή θέση κατά την έκταση που υπάρχει το πλεόνασμα αυτό. Τα πλεονάσματα αναπροσαρμογής που υπάρχουν στην καθαρή θέση θα μεταφερθούν στα κέρδη εις νέο όταν τα πάγια πουληθούν ή διαγραφούν. Οι επιδράσεις των φόρων στις αναπροσαρμογές των ενσώματων ακινητοποιήσεων, αναγνωρίζονται και γνωστοποιούνται σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 12 Φόροι Εισοδήματος. Η αρχική εφαρμογή μιας πολιτικής αναπροσαρμογής της αξίας παγίων αντιμετωπίζεται σύμφωνα με το Δ.Λ.Π. 16 και όχι με το Δ.Λ.Π. 8. Σε κάθε ημερομηνία αναφοράς η Διοίκηση κατ εφαρμογή του Δ.Λ.Π. 36 «Απομείωση Περιουσιακών Στοιχείων (Impairment of Assets)», εκτιμά κατά πόσο υπάρχει ένδειξη για απομείωση των στοιχείων του ενεργητικού της, συγκρίνοντας το ανακτήσιμο ποσό για κάθε στοιχείο ξεχωριστά με την λογιστική του αξία. Μεταγενέστερες δαπάνες σε ήδη καταχωρημένο στοιχείο προστίθενται στη λογιστική αξία του στοιχείου, μόνο αν αυξάνουν τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου. Κάθε μεταγενέστερη δαπάνη η οποία δεν προσαυξάνει τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου, βαρύνει τα έξοδα της χρήσης στην οποία πραγματοποιούνται. Κόστη σημαντικής επισκευής ή επιθεώρησης ενός παγίου στοιχείου καταχωρούνται στα έξοδα της χρήσεως στην οποία πραγματοποιούνται εκτός και αν αυξάνουν τα οικονομικά οφέλη του παγίου στοιχείου οπότε προσαυξάνουν το κόστος του παγίου στοιχείου. Οι αποσβέσεις των στοιχείων των ενσώματων παγίων (πλην οικοπέδων τα οποία δεν αποσβένονται) υπολογίζονται με την σταθερή μέθοδο βάσει της ωφέλιμης ζωής τους. Οι κύριοι συντελεστές απόσβεσης που προκύπτουν έχουν ως εξής: Λειτουργικά ακίνητα (κτίρια) 3% Μηχανικός εξοπλισμός 5,3% - 20% Μεταφορικά μέσα 7,5% - 20% Λοιπός εξοπλισμός 15% - 20% Οι υπολειμματικές αξίες και οι ωφέλιμες ζωές των ενσώματων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσώματων ακινητοποιήσεων υπερβαίνουν την ανακτήσιμη αξία τους, η διαφορά (απομείωση) καταχωρείται άμεσα ως έξοδο στα αποτελέσματα. Κατά την πώληση ενσώματων ακινητοποιήσεων, οι διαφορές μεταξύ του τιμήματος που λαμβάνεται και της λογιστικής τους αξίας καταχωρούνται ως κέρδη ή ζημίες στα αποτελέσματα. Οι ιδιοπαραγόμενες ενσώματες ακινητοποιήσεις στοιχειοθετούν προσθήκη στο κόστος κτήσεως των ενσώματων ακινητοποιήσεων σε αξίες που περιλαμβάνουν το άμεσο κόστος μισθοδοσίας του προσωπικού, που συμμετέχει στην κατασκευή (συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων εργοδοτικών εισφορών), κόστος αναλωθέντων υλικών και άλλα γενικά άμεσα κόστη. Γ.2β. Ιδιοκτησία (Ακίνητα προς επένδυση, Δ.Λ.Π. 40) Για τα ακίνητα επένδυσης η διοίκηση επέλεξε να εφαρμόσει τη μέθοδο των αναπροσαρμογών (εύλογων αξιών) βάσει του ΔΛΠ 40. Η Διοίκηση υιοθετεί την άποψη οτι η πολιτική αυτή, της εφαρμογής των εύλογων αξιών για την εκτίμηση των ακινήτων επένδυσης, παρέχει αξιόπιστη και περισσότερο σχετική πληροφόρηση, διότι βασίζεται σε ενημερωμένες αξίες. 18
Γ.3. Άυλα στοιχεία ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 38) Τα έξοδα αυτά πρέπει να αποσβένονται εντός της χρήσης κατά την οποία πραγματοποιούνται. Μόνο έξοδα τα οποία ικανοποιούν τα κριτήρια του Δ.Λ.Π. 38.18 κεφαλαιοποιούνται (όπως οι δαπάνες λογισμικών προγραμμάτων).κατά την εφαρμογή του IFRS, τα έξοδα πολυετούς απόσβεσης που δεν ικανοποιούν το 38.18, έχουν διαγραφεί. Στα άυλα στοιχεία του ενεργητικού περιλαμβάνονται οι άδειες λογισμικού. Γ.4. Απομείωση Αξίας Στοιχείων του Ενεργητικού (Δ.Λ.Π. 36) i) Υπεραξία Η υπεραξία αντιπροσωπεύει το επιπλέον τίμημα που καταβάλλεται από την Εταιρεία για την απόκτηση νέων θυγατρικών εταιριών, κοινοπραξιών καθώς και συγγενών εταιριών. Προκύπτει από τη σύγκριση του τιμήματος που καταβάλλεται για την απόκτηση μιας νέας εταιρίας με την αναλογούσα στην Εταιρεία εύλογη αξία των ιδίων κεφαλαίων της, κατά την ημερομηνία της απόκτησης. Η υπεραξία που προκύπτει από την απόκτηση νέων θυγατρικών εταιριών και κοινοπραξιών εμφανίζεται στις ασώματες ακινητοποιήσεις. Κάθε χρόνο διενεργείται έλεγχος της υπεραξίας για τυχόν απομείωση, η οποία μειώνει το αρχικό ποσό όπως αυτό απεικονίζεται στον ισολογισμό. Κατά τον υπολογισμό των κερδών ή ζημιών που προκύπτουν από τηνπώληση συμμετοχών, λαμβάνεται υπόψη η τυχόν υπεραξία της προς πώληση εταιρίας. Για την ευχερέστερη διεκπεραίωση των ελέγχων απομείωσης (impairment tests), το ποσό της υπεραξίας κατανέμεται σε μονάδες δημιουργίας ταμιακών ροών. Η μονάδα ταμιακών ροών είναι η μικρότερη προσδιορίσιμη ομάδα στοιχείων ενεργητικού που δημιουργεί ανεξάρτητες ταμιακές ροές και αντιπροσωπεύει το επίπεδο στο οποίο η Εταιρεία συλλέγει και παρουσιάζει τα οικονομικά στοιχεία για σκοπούς εσωτερικής πληροφόρησης. Η απομείωση για την υπεραξία, καθορίζεται με τον υπολογισμό του ανακτήσιμου ποσού από τις μονάδες ταμιακής ροής με τις συνδέεται η υπεραξία. Ζημιές απομείωσης που σχετίζονται με την υπεραξία, δεν μπορούν να αντιστραφούν σε μελλοντικές περιόδους.η Εταιρεία πραγματοποιεί τον ετήσιο έλεγχο για απομείωση υπεραξίας στις 31 Δεκεμβρίου της εκάστοτε χρήσης. Στην περίπτωση που η εύλογη αξία των ιδίων κεφαλαίων κατά την ημερομηνία εξαγοράς μίας εταιρίας είναι μεγαλύτερη από το τίμημα που δόθηκε για την απόκτησή της, τότε προκύπτει αρνητική υπεραξία (έσοδο), η οποία καταχωρείται απευθείας ως έσοδο στην κατάσταση αποτελεσμάτων. Για τον υπολογισμό της απομείωσης εφαρμόζεται το ΔΛΠ 36 στις περιπτώσεις απόκτησης θυγατρικών ή το ΔΛΠ 39 στις περιπτώσεις συμμετοχών σε συγγενείς ή λοιπού συμμετοχικού ενδιαφέροντος εταιρείες. ii) Λοιπά Στοιχεία Ενεργητικού Τα στοιχεία του ενεργητικού που έχουν απροσδιόριστη ωφέλιμη ζωή δεν αποσβένονται και υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης ετησίως και όταν κάποια γεγονότα καταδεικνύουν ότι η λογιστική αξία μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Τα στοιχεία του ενεργητικού που αποσβένονται υπόκεινται σε έλεγχο απομείωσης της αξίας τους όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι η λογιστική αξία τους δεν θα ανακτηθεί. Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται το ποσό από την πώληση ενός στοιχείου του ενεργητικού στα πλαίσια μιας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και προσχωρούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του στοιχείου ενεργητικού, ενώ αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένεται να εισρεύσουν στην επιχείρηση από την χρήση ενός στοιχείου ενεργητικού και από την πώλησή του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του. Σε κάθε ημερομηνία αναφοράς η Διοίκηση εκτιμά κατά πόσο υπάρχει ένδειξη για απομείωση ενός στοιχείου του ενεργητικού βάσει του Δ.Λ.Π. 36, σύμφωνα με το οποίο διασφαλίζεται ότι τα στοιχεία του ενεργητικού λογιστικοποιούνται σε αξία που δεν υπερβαίνει το ανακτήσιμο ποσό, όπου ανακτήσιμο ποσό ενός στοιχείου ενεργητικού είναι το μεγαλύτερο μεταξύ της δίκαιης αξίας (μειωμένης κατά τα κόστη πώλησης) και της αξίας χρήσης. Στην αξιολόγηση αυτή λαμβάνονται υπόψη πληροφορίες από διάφορες εσωτερικές και εξωτερικές πηγές πληροφόρησης. Ο έλεγχος περί απομείωσης στοιχείων του ενεργητικού εφαρμόζεται για όλα τα στοιχεία πλην αποθεμάτων, κατασκευαστικών συμβολαίων, αναβαλλόμενων φορολογικών στοιχείων ενεργητικού, χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που εμπίπτουν στο ΔΛΠ 39, στα ακίνητα προς επένδυση και τα μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού που έχουν ταξινομηθεί ως κατεχόμενα προς πώληση. Η ζημιά απομείωσης καταχωρείται στην κατάσταση αποτελεσμάτων του έτους. 19
Γ.5. Αποθέματα (Δ.Λ.Π. 2) Την ημερομηνία του ισολογισμού, τα αποθέματα αποτιμώνται στο χαμηλότερο του κόστους ή την καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία. Η καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμημένη τιμή πώλησης στην συνηθισμένη πορεία των εργασιών της επιχείρησης μείον οποιαδήποτε σχετικά έξοδα πώλησης. Το κόστος των αποθεμάτων δεν περιλαμβάνει χρηματοοικονομικά έξοδα. Γ.6. Χρηματοοικονομικά μέσα: Αναγνώριση και επιμέτρηση (Δ.Λ.Π. 39) Το πρότυπο αναπτύσσει τις αρχές για την αναγνώριση και την επιμέτρηση χρηματοοικονομικών μέσων, χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων και κάποιων συμβολαίων αγοράς ή πώλησης μη χρηματοοικονομικών μέσων. Οι αγορές και οι πωλήσεις των επενδύσεων αναγνωρίζονται κατά την ημερομηνία της συναλλαγής που είναι και η ημερομηνία που η εταιρία δεσμεύεται να αγοράσει ή να πωλήσει το στοιχείο. Οι επενδύσεις αρχικά αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία τους πλέον των άμεσα επιρριπτέων στη συναλλαγή δαπανών, με εξαίρεση όσον αφορά τις άμεσα επιρριπτέες στη συναλλαγή δαπάνες, για τα στοιχεία εκείνα που αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους με μεταβολές στα αποτελέσματα. Οι επενδύσεις διαγράφονται όταν το δικαίωμα στις ταμειακές ροές από τις επενδύσεις λήγει ή μεταβιβάζεται και η εταιρία έχει μεταβιβάσει ουσιωδώς όλους τους κινδύνους και τις ανταμοιβές που συνεπάγεται η ιδιοκτησία. Τα χρηματοοικονομικά μέσα της εταιρίας ταξινομούνται στις παρακάτω κατηγορίες με βάση την ουσία της σύμβασης και το σκοπό για τον οποίο αποκτήθηκαν. i) Χρηματοοικονομικά στοιχεία/υποχρεώσεις αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους μέσω της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσης Πρόκειται για χρηματοοικονομικά στοιχεία/υποχρεώσεις, που ικανοποιούν οποιαδήποτε από τις παρακάτω προϋποθέσεις: Χρηματοοικονομικά στοιχεία/υποχρεώσεις που κατέχονται για εμπορικούς σκοπούς (συμπεριλαμβάνονται τα παράγωγα, εκτός από εκείνα που είναι καθορισμένα και αποτελεσματικά μέσα αντιστάθμισης, αυτά που αποκτώνται ή δημιουργούνται με σκοπό την πώληση ή την επαναγορά και τέλος αυτά που αποτελούν μέρος ενός χαρτοφυλακίου από αναγνωρισμένα χρηματοοικονομικά μέσα). Κατά την αρχική αναγνώριση ορίζεται από την επιχείρηση ως στοιχείο που αποτιμάται στην εύλογη αξία, με αναγνώριση των μεταβολών στην Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσης. Τα πραγματοποιημένα και μη πραγματοποιημένα κέρδη ή ζημίες που προκύπτουν από τις μεταβολές της εύλογης αξίας των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού αποτιμώμενα στην εύλογη αξία τους με μεταβολές στα αποτελέσματα, αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα της περιόδου που προκύπτουν. ii) Δάνεια και απαιτήσεις Περιλαμβάνουν μη παράγωγα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού με σταθερές ή προσδιορισμένες πληρωμές, τα οποία δεν διαπραγματεύονται σε ενεργές αγορές. Στην κατηγορία αυτή (Δάνεια και Απαιτήσεις) δεν περιλαμβάνονται: απαιτήσεις από προκαταβολές για αγορά αγαθών ή υπηρεσιών, απαιτήσεις που έχουν να κάνουν με δοσοληψίες φόρων, οι οποίες έχουν επιβληθεί νομοθετικά από το κράτος, οτιδήποτε δεν καλύπτεται από σύμβαση ώστε να δίνει δικαίωμα στην επιχείρηση για λήψη μετρητών άλ - λων χρηματοοικονομικών παγίων στοιχείων. Τα δάνεια και οι απαιτήσεις αρχικά αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία και κατόπιν επιμετρούνται στο αναπόσβεστο κόστος βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου. iii) Επενδύσεις κατεχόμενες ως την λήξη Περιλαμβάνει μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία με πάγιες ή προσδιορισμένες πληρωμές και συγκεκριμένη λήξη και τα οποία η εταιρία έχει την πρόθεση και την δυνατότητα να τα κρατήσει ως την λήξη τους. Τα στοιχεία αυτής της κατηγορίας αρχικά αναγνωρίζονται στην εύλογη αξία και μεταγενέστερα επιμετρούνται στο αποσβεσμένο κόστος με τη μέθοδο του πραγματικού επιτοκίου. iv) Διαθέσιμα για πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού Περιλαμβάνει μη παράγωγα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία τα οποία είτε προσδιορίζονται σε αυτήν την κατηγορία, είτε δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις ανωτέρω. Τα διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία αποτιμώνται στην εύλογη αξία τους και τα σχετικά κέρδη ή ζημιές καταχωρούνται σε αποθεματικό των ιδίων κεφαλαίων μέχρι τα στοιχεία αυτά να πωληθούν ή να χαρακτηρισθούν ως απομειωμένα. 20
Κατά την πώληση ή όταν χαρακτηρισθούν ως απομειωμένα, τα κέρδη ή οι ζημιές μεταφέρονται στα αποτελέσματα. Ζημιές απομείωσης που έχουν αναγνωρισθεί στα αποτελέσματα δεν αντιστρέφονται μέσω αποτελεσμάτων. Οι εύλογες αξίες των χρηματοοικονομικών στοιχείων ενεργητικού ή χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων που είναι διαπραγματεύσιμες σε ενεργό αγορά προσδιορίζονται από τις τρέχουσες τιμές ζήτησης. Για τα μη διαπραγματεύσιμα μέσα οι εύλογες αξίες προσδιορίζονται με την χρήση τεχνικών αποτίμησης όπως ανάλυση πρόσφατων συναλλαγών, συγκρίσιμων στοιχείων που διαπραγματεύονται και προεξόφληση ταμειακών ροών. Οι μη διαπραγματεύσιμοι σε ενεργό αγορά συμμετοχικοί τίτλοι που έχουν ταξινομηθεί στην κατηγορία διαθέσιμα προς πώληση χρηματοοικονομικά στοιχεία και των οποίων η εύλογη αξία δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με αξιοπιστία αποτιμώνται στο κόστος κτήσης τους. Σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού η εταιρία εκτιμά αν υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις που να οδηγούν στο συμπέρασμα ότι τα χρηματοοικονομικά στοιχεία του ενεργητικού έχουν υποστεί απομείωση. Για μετοχές εταιρειών που έχουν ταξινομηθεί ως χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προς πώληση, τέτοια ένδειξη συνιστά η σημαντική ή παρατεταμένη μείωση της εύλογης αξίας σε σχέση με το κόστος κτήσεως. Αν στοιχειοθετείται απομείωση, η σωρευμένη στα ίδια κεφάλαια ζημιά που είναι η διαφορά μεταξύ κόστους κτήσεως και εύλογης αξίας, μεταφέρεται στα αποτελέσματα. Γ.7. Χρηματοοικονομικά Μέσα: Γνωστοποίηση και παρουσίαση (ΔΛΠ 32) Οι αρχές του παρόντος προτύπου συμπληρώνουν τις αρχές για την αναγνώριση και επιμέτρηση των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων και των χρηματοοικονομικών υποχρεώσεων του ΔΛΠ 39 Χρηματοοικονομικά Μέσα: Αναγνώριση και επιμέτρηση. Το πρότυπο ασχολείται με τη κατάταξη των χρηματοοικονομικών μέσων ως χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία, χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις και συμμετοχικούς τίτλους και την καταταξή των σχετικών τόκων, μερισμάτων, ζημιών και κερδών και τις συνθήκες υπο τις οποίες τα χρήματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία και οι χρηματοοικονομικές υποχρεώσεις πρέπει να συμψηφίζονται. Ως χρηματοοικονομικό μέσο ορίζεται κάθε σύμβαση που δημιουργεί ταυτόχρονα ένα χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο για μία οικονομική οντότητα και μια χρηματοοικονομική υποχρέωση ή έναν συμμετοχικό τίτλο για μία άλλη οικονομική οντότητα. Χρηματοοικονομικό περιουσιακό στοιχείο είναι κάθε περιουσιακό στοιχείο που αφορά : (α) ταμιακά διαθέσιμα, (β) συμμετοχικό τίτλο άλλης οικονομικής οντότητας, (γ) συμβατικό δικαίωμα : (i) (ii) για παραλαβή μετρητών ή άλλου χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου από μια άλλη οικονομική οντότητα ή για την ανταλλαγή χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων ή υποχρεώσεων με μία άλλη οικονομική οντότητα υπό όρους δυνητικά ευνοϊκούς για την οικονομική οντότητα ή (δ) συμβόλαιο που δίναται να ή θα διακανονιστεί με τους συμμετοχικούς τίτλους της ίδιας οικονομικής οντότητας και είναι : (i) (ii) μη παράγωγο για το οποίο η οικονομική οντότητα υποχρεούται ή μπορεί να υποχρεούται να λάβει μεταβλητή ποσότητα των ιδίων συμμετοχικών τίτλων της οικονομικής οντότητας ή παράγωγο που θα ή μπορεί να διακανονιστεί εκτός από την ανταλλαγή συγκεκριμένου ποσού μετρητών ή άλλου χρηματοοικονομικού περιουσιακού στοιχείου με συγκεκριμένη ποσότητα των ιδίων συμμετοχικών τίτλων της οικονομικής οντότητας. Για το σκοπό αυτόν στους ίδιους συμμετοχικούς τίτλους της οικονομικής οντότητας δεν συμπεριλαμβάνονται μέσα τα οποία είναι τα ίδια συμβόλαια για τη μελλοντική παραλαβή ή παράδοση των ιδίων συμμετοχικών τίτλών της οικονομικής οντότητας. Χρηματοοικονομική υποχρέωση ειναι κάθε υποχρέωση που αφορά : (α) συμβατικό δικαίωμα : 21