ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: «OTAN OI TOIXOI ΜΙΛΑΝΕ» «ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΓΚΡΑΦΙΤΙ»

9ο Λύκειο Πατρών Σχολικό Έτος: 2012-2013 Τάξη: Α Ά Τετράμηνο ΕΚΘΕΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑ: «OTAN OI TOIXOI ΜΙΛΑΝΕ» «ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΓΚΡΑΦΙΤΙ» Ερευνητική ομάδα: 1. Αθανασοπούλου Κωνσταντίνα 2. Αθανασοπούλου Ράνια 3. Γερούση Εύη 4. Ηλιοπούλου Χριστιάννα 5. Θεοφιλάτου Ηλέκτρα Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Ψώρα Π. Πάτρα, Ιανουάριος 2013 1

Περιεχόμενα Εισαγωγή.3 Αποσαφήνιση όρων.4 Μεθοδολογία 5 Η ιστορία του graffiti..6 Απόψεις για τα γκράφιτι.7 Αντίλογος..11 Συμπεράσματα-Αποτελέσματα...15 Βιβλιογραφία 16 Παράρτημα / Ερωτηματολόγιο...17 2

Ερευνητική Εργασία «Όταν οι τοίχοι μιλάνε» «Απόψεις για τα graffiti» Εισαγωγή Είμαστε μαθήτριες του 9ου ΓΕΛ Πατρών και ασχολούμαστε με το θέμα των «graffiti». Η ομάδα μας ονομάζεται G-XPEHK, μια ονομασία που αντιπροσωπεύει τα μέλη της ομάδας μας, αφού προέρχεται από τα αρχικά γράμματα των ονομάτων μας και του θέματος που ασχολούμαστε. 3

Αποσαφήνιση όρων «Graffiti» είναι η αναγραφή κειμένου όπως συνθημάτων ή ζωγραφικής σε επιφάνειες που συνήθως βρίσκονται σε δημόσιους χώρους (συνήθως σε τοίχους). Αρχικά τα «graffiti» έχουν μια ευρύτερη έννοια. Δεν είναι μόνο απλές ζωγραφιές σε τοίχους αλλά τρόπος έκφρασης, συναισθημάτων και προβληματισμών αλλά και μια τέχνη νεότερη, διαφορετική από τις άλλες. Η καταγραφή της ιστορίας του «graffiti» δείχνει πόσο πολύπλοκη είναι αυτή η τέχνη, αλλά και ότι ο σημαντικότερος παράγοντας για την ανάπτυξή της είναι ο ανταγωνισμός μεταξύ ομάδων ή ατομικών καλλιτεχνών. Η ατμόσφαιρα του ανταγωνισμού οδήγησε στην ανάπτυξη διάφορων στυλ. Όπως επισήμανε ένας γραφίστας ο Stormie από την Αυστραλία «Το graffiti είναι η φωνή μου, είναι ο τρόπος με τον οποίο ουρλιάζω για τις αηδίες. Τα χρησιμοποιώ για να εκφράζω την μαύρη πλευρά και μου επιτρέπει να τα βγάζω πέρα με την καταστραμμένη ομορφιά του κόσμου». Με τον συλλογισμό αυτό του Stormie ίσως πρέπει να μπούμε σε σκέψεις και να δούμε με άλλη οπτική γωνιά τα «graffiti». 4

Μεθοδολογία Η ομάδα μας ανέλαβε την δημιουργία ερωτηματολογίων με σκοπό να δούμε την γνώμη του κόσμου πάνω σε αυτό το θέμα. Συνολικά απαντήθηκαν 50 ερωτηματολόγια. Τα μελετήσαμε και καταγράψαμε τα συμπεράσματά μας. Κατόπιν, φτιάξαμε στατιστικά διαγράμματα. Τέλος, παρουσιάσαμε τα αποτελέσματα της ερευνάς μας στα άλλα μέλη των ομάδων. Όσον αφορά το θεωρητικό μέρος της εργασίας μας πηγή μας αποτέλεσε το διαδίκτυο απ όπου αντλήσαμε γενικές πληροφορίες για τα «graffiti» και το «youtube», το οποίο μας έδωσε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε την δημιουργία ενός «graffiti» αλλά και συνεντεύξεις από ανθρώπους που ασχολούνται με αυτά. 5

Η ιστορία του «graffiti» Η ιστορία του «graffiti» ταυτίζεται με εκείνη των επιγραφών. Μια μορφή «graffiti» συναντάμε σε αρχαίους τάφους, στα ερείπια ιστορικών πόλεων όπως η Ρώμη και η Πομπηία, καθώς επίσης (κατά κόρον) σε χριστιανικές κατακόμβες. Σήμερα οι κοινωνίες αντιλαμβάνονται το «graffiti» σαν μορφή βανδαλισμού και στις περισσότερες χώρες διώκεται ποινικά. Η αρχέγονη μορφή του ανάγεται στα 30.000 Π.Χ. περίπου, όταν ο προϊστορικός άνθρωπος ζωγραφίζει σε σπήλαια χρησιμοποιώντας κόκκαλα ζώων και πρωτόγονες χρωστικές ύλες. Αυτές οι δημιουργίες γίνονταν συχνά με τρόπο τελετουργικό, σε τοποθεσίες που αποτελούσαν «άβατο» για τους μη μυημένους. Τις περισσότερες φορές αποτύπωναν στους τοίχους σπηλαίων εικόνες από τη ζωή των ζώων και από κυνηγετικές εκστρατείες. Αυτή η μορφή πρώιμου «graffiti» συνέβαλε στο να φωτιστεί κατά πολύ το τοπίο, σχετικά με τον τρόπο ζωής του προϊστορικού ανθρώπου. Για παράδειγμα η «Σαφαϊτική» μια πρωτογενής αραβική διάλεκτος, δεν θα ήταν γνωστή χωρίς τις σπηλαιογραφίες 6

Το «graffiti» στην Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη: Το πρώτο δείγμα «graffiti» στην Αρχαία Ελλάδα συναντάμε στην Έφεσο. Οι αναφορές λένε πως πρόκειται για διαφήμιση ενός τοπικού οίκου ανοχής σε πλακόστρωτο δρόμο της εποχής και αποτελείται από ένα αποτύπωμα εταίρας που η παλάμη της αμυδρά αναπαριστά την καρδιά και πλαισιώνεται από ένα αποτύπωμα ποδιού και έναν αριθμό. Αυτό σύμφωνα με άλλους δηλώνει ότι ο αδερφός της βρισκόταν εκεί κοντά και το αποτύπωμα του χεριού συμβόλιζε την πληρωμή. Η ανασκαφή της Πομπηίας που καταπλακώθηκε από τον Βεζούβιο φέρνει στο φώς πολλές ενδείξεις για τη σημασία της τοιχογραφίας «graffiti» κατά τη ρωμαϊκή εποχή. Βλαστήμιες, ξόρκια, πολιτικά συνθήματα ακόμα και ερωτικοί στίχοι γράφονται στους τοίχους της προχριστιανικής Ρώμης. Απόψεις για τα Graffiti Στις μέρες μας είναι γεγονός ότι όπου και αν γυρίσουμε το βλέμμα μας θα δούμε μεγάλα γκρίζα κτίρια να μας περιτριγυρίζουν.. Μια λύση έρχονται να δώσουν πολλοί νέοι, όπως και οι θεσσαλονικείς, εκμεταλλευόμενοι την έμπνευση και την φαντασία που προσδιορίζει την νεαρή τους ηλικία. Τα παιδιά αυτά σκορπούν χαρά και χρώματα στους δρόμους με έναν πιο καλλιτεχνικό τρόπο, ο οποίος όμως αντιμετωπίζεται αρνητικά από ανθρώπους μεγαλύτερης κυρίως ηλικίας. Η τέχνη αυτή, γνωστή στο ευρύ κοινό ως graffiti, έκανε την πρώτη της εμφάνιση στα μέσα του 20ου αιώνα και χρησιμοποιούταν από πολιτικούς ακτιβιστές για να 7

δημοσιοποιήσουν τις δηλώσεις τους και από συμμορίες του δρόμου με σκοπό την διαχώριση των περιοχών τους.. Κατ αυτόν τον τρόπο, οι επηρεασμένοι από αυτόν τον τρόπο έκφρασης έλληνες άρχισαν να «βάφουν» τους τοίχους, με σκοπό τόσο να εκφράσουν τον εσωτερικό τους κόσμο και τα πιστεύω τους, όσο και να αντιταθούν και να διαμαρτυρηθούν για τη μονοτονία και το γκρίζο της πόλης. Παρ όλα αυτά, στη σημερινή κοινωνία που επικρατούν οι «μεγάλοι», τα παιδιά δεν μπορούν να εκφραστούν καθώς η νέα αυτή μορφή τέχνης είναι απαγορευμένη. Πολλές φορές το γεγονός αυτό δεν στέκεται εμπόδιο μπροστά στη «δίψα» των νέων να κάνουν αισθητή την παρουσία τους, με αποτέλεσμα να «βάφουν» όπου τους δίνεται η ευκαιρία χωρίς την άδεια του ιδιοκτήτη, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα graffiti δημιουργούν μια έλλειψη ομοιομορφίας και αίσθησης καθαριότητας και γι αυτό επικρίνουν τους δημιουργούς τους, συχνά κατηγορώντας γενικότερα την νέα γενιά. 8

Η λύση, όμως, για ακόμη μια φορά, βρίσκεται κάπου ανάμεσα στις δύο αντικρουόμενες απόψεις. Από την μια πλευρά, οι νέοι θα πρέπει να είναι πιο συγκρατημένοι ώστε να μην προσβάλλουν τον ιδιωτικό χώρο των ανθρώπων και να σέβονται τα μνημεία της κάθε πόλης αφού είναι η πολιτιστική τους ταυτότητα. Από την άλλη,οι μεγάλοι θα πρέπει να μάθουν να υπολογίζουν τους νέους και να τους δίνουν την δυνατότητα να εκφραστούν ελεύθερα, χωρίς να τους κατακρίνουν. Επομένως, όλοι θα πρέπει να υποχωρήσουμε, για αν μπορέσουμε να συνυπάρξουμε σε μια πόλη που σέβεται τόσο τα αρχαία μνημεία της, όσο και τις νέες μορφές τέχνης. Πώς αντιμετωπίζεται Το graffiti συνεχίζει τον δρόμο του και στην Ελλάδα με εκδηλώσεις να ανάβουν «φλόγες» και νέες ομάδες να δημιουργούνται, προσωπικές πρωτοβουλίες να ομορφαίνουν χώρους μακριά από τη δημοσιότητα κ.λπ. Χωρίς να διαφέρουν σε τίποτα από το εξωτερικό, οι αντιδράσεις του ελληνικού κοινού ποικίλλουν: άλλοι το θεωρούν βανδαλισμό, άλλοι τέχνη και άλλοι απλώς graffiti. Χαρακτηριστικό για το πώς αντιμετωπίζεται το graffiti είναι οι καθημερινές απόψεις ανθρώπων -δημοσιογράφων και μη- που κατατίθενται στον ημερήσιο Tύπο: «...Στην αχανή έκταση που συγκροτούν οι τοίχοι, οι δρόμοι, τα μνημεία, οι πλατείες των μητροπολιτικών τοπίων, εγγράφονται τα πάντα. Διαφημίσεις, οδηγίες, απαγορεύσεις, συνθήματα. Για τις αρχές η πόλη οφείλει να διατηρείται επιλεκτικά καθαρή. Όταν πρόκειται για σημάνσεις, ελεγχόμενα χάπενινγκ και καταναλωτικά μηνύματα η εικαστική και όποια άλλη παρέμβαση νομιμοποιούνται. Αντιθέτως όταν καθημερινοί άνθρωποι πετούν λίγο χρώμα στον γκρίζο διάκοσμο, θεωρούνται βάνδαλοι... Πράγματι το τι είναι προσβλητικό για το ήθος και την αισθητική του κόσμου αποφασίζεται από τους κυρίαρχους. Οι υπόλοιποι συμμορφώνονται με τα εκάστοτε επιβαλλόμενα εκμαγεία...» 9

«...Οι εξωτερικοί τοίχοι των κατοικιών και των κτιρίων αποτελούν την υποδομή της δημόσιας εικόνας της πόλης. Μέρα με τη μέρα οι τοίχοι, εδώ και χρόνια προσφέρονται ή υφαρπάζονται για βανδαλισμούς και βρομιές, που κάποιοι βάφτισαν graffities... πολλοί μη τολμώντας να κατηγορηθούν για έλλειψη δημοκρατικότητας, χαϊδεύουν τα αυτιά των πιτσιρικάδων και τους δίνουν χαρτζιλίκι να αγοράσουν spray για να σχεδιάσουν με αισθητικές ύβρεις όχι μόνο τοίχους...» «Χρόνια τώρα αγανακτούμε για την απίστευτη αισθητική ρύπανση που γίνεται σε κάθε ελεύθερη επιφάνεια με αυτά τα σχηματοειδή ιδιότροπα γράμματα, με τα οποία κάποιοι εκτονώνονται, ιδίως παράγοντας έτσι έργα τέχνης μιας, τελικά, μηδενικής πρωτοτυπίας. Είναι απλώς μια νευρωτική μόδα κάποιων ανασφαλών ανθρώπων; Είναι μήπως αποκαλυπτικό μιας βαθύτερης τάσης σαδιστικής ρύπανσης στο μέτρο που όσοι περισσότερο κάποιοι από μας αγανακτούμε, τόσο οι δράστες κρυφοχαμογελούν;» «Η σταθερή επωδός των πάσης φύσεως υπευθύνων είναι απλή: για να λυθεί το πρόβλημα της τοιχορύπανσης αρκεί να υποδειχθούν στους δράστες χώροι ειδικοί, όπου θα μπορούν να ασκούν την καλλιτεχνική τους δραστηριότητα προς όφελος της πόλης... Πρόκειται για παρεξήγηση. Ο λόγος που οδηγεί τους μοντέρνους τοιχογράφους να καταπατούν τη δημόσια περιουσία, δεν είναι η έλλειψη ειδικών χώρων. Συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τα γκράφιτι υποδηλώνουν τη άμεση επιθυμία του ανθρώπου της πόλης να ακυρώσει τους ειδικούς χώρους, να κάνει δικά του εκείνα ακριβώς τα στοιχεία του χτισμένου περιβάλλοντος που του έχουν βιαίως επιβληθεί. Τα συνθήματα, τα σκαριφήματα, τα σχέδια πάνω στους απαγορευμένους τοίχους, είναι κάτι παραπάνω: είναι τα απελπισμένα σημάδια κατοχής που αφήνει ο εκμηδενισμένος καλλιτέχνης πάνω στην πόλη που τον περιβάλλει, χωρίς νου του επιτρέπει να τη ζει» Και οι λόγοι - αντίλογοι συνεχίζονται όπως και το έργο των writers. Οι ίδιοι εκφράζουν την άποψή τους με τα έργα τους και μέσα από τις συνεντεύξεις που παραχωρούν σε graffiti περιοδικά, εκεί όπου πιστεύουν ότι οι αναγνώστες μπορούν να τους καταλάβουν και να τους αισθανθούν. 10

Αντίλογος «Το graffiti είναι η φωνή μου, είναι ο τρόπος με τον οποίο ουρλιάζω για τις αηδίες. Τα χρησιμοποιώ για να καταγράφω την μαύρη πλευρά και μου επιτρέπει να τα βγάζω πέρα με την κατεστραμμένη ομορφιά του κόσμου», Stormie, Αυστραλία... «Η αγάπη για τα γράμματα γεννήθηκε μέσα μου και δεν μπορεί να φύγει ποτέ. Πιστεύω ότι το να παρουσιάζεις τις ιδέες σου στους δρόμους, είναι ο καλύτερος και ευκολότερος τρόπος να αποκτήσεις ακροατήριο για τις ιδέες και για την δουλειά που μπορείς να κάνεις... δεν συμπαθώ το καταστροφικό graffiti στο σύνολό του... κάποια κομμάτια ξεχωρίζουν αλλά δεν μου αρέσει Graffiti από τον Raiden, Aθήνα. εάν παλιά ή νέα συμπαθητικά αρχιτεκτονικά κτίρια καταστρέφονται, με υπογραφές ή σχέδια. Ειδικά από τη στιγμή που υπάρχουν τόσα πολλά άσχημα κτίρια, τα οποία αφήνονται... Πιστεύω οτι οι συνθήκες δεν έχουν αλλάξει και πολύ από τότε που εμφανίστηκε το Graff στη Νέα Υόρκη. Οι νέοι ζουν ακόμα στο ίδιο γκρίζο βαρετό, απρόσωπο περιβάλλον και μερικές φορές ζουν επιθετικά στα προάστια, όταν θέλουν να δραπετεύσουν από τις ανώνυμες ζωές τους, επηρεάζοντας αυτούς που είναι τριγύρω τους... σήμερα η εμπορική πλευρά του graffiti βρωμάει. Σκέφτομαι ότι πολλοί writers ξεπουλιούνται εύκολα στις μεγάλες επιχειρήσεις, σκοτώνοντας όμως έτσι τις ιδέες και την εργασία τους», Morse code, Κάτω Χώρες. «Νόμιμο, παράνομο, όπως τη βρίσκει κανείς, με ότι υλικά γουστάρει. Οι παρωπίδες είναι περιττές. Εκτιμώ όποιον έχει ένα spray, ένα sticker, stencil, marker, αφίσα στο χέρι του, αντί ένα TV control» Lue, Ελλάδα. «Μου αρέσει να βλέπω καλά bombing, σε καλά σημεία. Το graffiti δεν θα υπήρχε χωρίς αυτά. Oχι μόνο ιστορικά, αλλά ούτε και σήμερα δε θα υπήρχε νόμιμο graffiti χωρίς bombing. Tο ένα ανήκει στο άλλο και είναι αλληλένδετα», Neck, Γερμανία. «Oταν είχαμε ξεκινήσει τη φάση το '94 στην Αθήνα κανείς δεν γνώριζε ή καταλάβαινε τι ήταν graffiti. Θυμάμαι όταν μας έδεσαν για πρώτη φορά, μας ανάκριναν με τις ώρες για να καταλάβουν ότι δεν κρύβεται καμιά οργάνωση από πίσω μας. Γενικά με τον κόσμο το συζητούσαμε, υπήρχε προκατάληψη. Τώρα το graffiti είναι εμπορικό και πουλάει...», Wore, Ελλάδα. Σήμερα όλο και περισσότερη γνώση συσσωρεύεται από τους νέους καλλιτέχνες, οι οποίοι εφαρμόζουν και στο ελληνικό αστικό τοπίο νέες μορφές graffiti, όπως αυτά των stencil, των αυτοκόλλητων κ.λπ. δίνοντας και εδώ μια νέα νότα στις δημιουργίες του δρόμου. 11

Παρ' όλη την σε παγκόσμια κλίμακα διογκούμενη αστυνόμευση και καταστολή καινούργιων ιδεών, την «αφομοίωση ιδεών και κινημάτων», τη δημιουργία παθητικότητας κ.λπ., παρ' όλα αυτά, το graffiti δίνει και εδώ το στίγμα της αντίστασης και της δημιουργίας: χρώματα και σχέδια, το διαφορετικό να ξεπροβάλλει εμπρός, χαλώντας την εικόνα μιας πόλης «καμουφλαρισμένα καθαρής», με «αμόλυντους χώρους» και με «αμόλυντη ηθική». Graffiti: Μια κραυγή ενάντια στην κρίση Παρασκευή 19 Οκτωβρίου 2012 Ευστράτιος Παπάνης Τα graffiti είναι ένα κράμα οπτικής και λεκτικής έκφρασης, που ενσωματώνει το αισθητικό με το ακαλαίσθητο, το φανταχτερό με το ευφυές, το απαγορευμένο με την αστική παράδοση, την προσωπική αγωνία, που μετατρέπεται σε συλλογική, την ανωνυμία με την τεχνική που μαρτυρεί την ιδεολογική τοποθέτηση, η οποία πασχίζει να αφυπνίσει, να τέρψει, να προκαλέσει και τελικά να διατρανώσει την ταυτότητα του δημιουργού. Παρέχει την ευκαιρία σε περιθωριακές ομάδες να εκφραστούν, σε παράτολμα ή αμφιλεγόμενα μηνύματα να διατυπωθούν και αναδεικνύει στη δημόσια σφαίρα ειδήσεις, περιστατικά, απόψεις, συνθήματα, που αγνοήθηκαν από τα Μ.Μ.Ε.. Ενίοτε σε κωδικοποιημένη μορφή, σηματοδοτεί όρια περιοχών, κατακεραυνώνει και γελοιοποιεί καταστάσεις, προειδοποιεί, αποτρέπει ή απλά υπάρχει ως μόδα, συρμός και γλώσσα της εφηβικής κουλτούρας. Τα graffiti ανταγωνίζονται άλλα περιβαλλοντικά σημάδια αναγνώρισης και αποτελούν δραματοποιημένες μαρτυρίες καλλιτεχνών ή ανήσυχων πνευμάτων, που υπερβαίνουν το παράνομο, δεν υπογράφουν το δημιούργημά τους, αλλά ταυτόχρονα διαδίδουν την προσωπική ταυτότητα. Συνθήματα, που σε λίγες λέξεις πρέπει να περικλείσουν τα νοήματα και τις ανησυχίες μιας εποχής, μιας γενιάς, ενός ιστορικού, κοινωνικού, πολιτικού ή οικονομικού γεγονότος. Δεν είναι πάντοτε εξοργισμένοι νέοι αυτοί που γράφουν σε τοίχους και δεν αποτελεί φαινόμενο της σύγχρονης εποχής αυτή η λαθραία μορφή έκφρασης. Υποσκελισμένα, μάλιστα, στις μέρες μας, από τους τοίχους τού Facebook, τα συνθήματα του Twitter, τα blogs και το διαδίκτυο, τα graffiti γίνονται μια συνωμοτική ιαχή, που χλευάζει την κρίση, τους πολιτικούς, το βόλεμα, τις αξίες, που οδήγησαν στην παρακμή. Παράλληλα, κινητοποιεί, ενθαρρύνει, σαρκάζει, κρίνει και παρωδεί, αποτελώντας πάντα τη σκέψη που δεν τολμήσαμε να προφέρουμε, το υποσυνείδητο μήνυμα που καθρεφτίστηκε στον τοίχο ενός κτηρίου, το εφαλτήριο που τεκμηριώνει και απελευθερώνει τη συλλογική συνείδηση. Αντικρουόμενες οι προσεγγίσεις για την ψυχολογία και τον κοινωνικό ρόλο των graffiti. Βάνδαλοι για τους πολλούς όσοι βεβηλώνουν οικίες, ιστορικά μνημεία, πλατείες, και ήρωες μιας υποκουλτούρας, που συνέχει και διαπερνά τον αστικό χώρο για άλλους. Μεγαλομανιακά μερικές φορές και άλλοτε τόσο ταπεινά, που ζωγραφίζονται ακόμα και σε τουαλέτες και άλλα σημεία, που παραβιάζουν τον προσωπικό χώρο, για να κατοπτρίσουν έναν παράλληλο πολιτισμό, που δεν 12

ομολογείται, αλλά υπάρχει και είναι έτοιμος να αποτελέσει μια εναλλακτική στα σημερινά αδιέξοδα. 13

Graffiti : Τέχνη ή Βανδαλισμός?? Graffiti, παράνομη τέχνη ή βανδαλισμός? Η απάντηση στο ερώτημα αυτό διαφέρει σε κάθε άτομο. Ο καθένας βλέπει τα Graffiti από την δική του οπτική γωνία και εκφράζει την δική του άποψη.για πολλούς το Graffiti είναι βανδαλισμός εφόσον γίνεται παράνομα είτε σε τοίχους, είτε σε τρένα και γενικότερα σε μέρη όπου οι writers (graffitαδες) δεν έχουν πάρει άδεια από τον νόμιμο ιδιοκτήτη για να βάψουν.υπάρχει βέβαια και τα νόμιμο graffiti. Τα παράνομο graffiti μπορεί να διαρκέσει έως και 30 λεπτά, στα τρένα ειδικά όπου υπάρχουν φύλακες, κάμερες και αισθητήρες κίνησης και θερμότητας ο writer πρέπει να αφιερώσει τα πολύ 10 λεπτά για το κομμάτι του. Το νόμιμο graffiti μπορεί να διαρκέσει από 30 λεπτά έως και εβδομάδες ολόκληρες. Οι απόψεις σχετικά με το ερώτημα αν τα Graffiti είναι τέχνη ή βανδαλισμός ποικίλουν. Μπορεί σε κάποιους να αρέσουν να βλέπουν τους τοίχους με ζωγραφιές παρά με ένα γκρι ή με ένα άσπρο χρώμα. Άλλοι το θεωρούν βρομιά στους τοίχους.μερικά graffiti μπορεί να μην είναι τόσο ωραία ενώ αλλά μπορεί να είναι τέλεια. Το θέμα όμως είναι ότι αποτελούν τρόπο έκφρασης των writers είτε εκείνοι θέλουν να περάσουν κάποια μηνύματα μέσα από αυτά είτε όχι. Οι writers δεν έχουν ως σκοπό να καταστρέψουν τους τοίχους αλλά να τους ομορφύνουν (κατά την άποψη τους ). Σε κάποια άτομα μπορεί να αρέσει ενώ άλλοι μπορεί να θέλουν τον τοίχο όπως ήταν κανονικά βαμμένος. Για τους writers το graffiti δεν είναι βανδαλισμός αλλά παράνομη τέχνη, αφήνουν το στίγμα τους παντού σαν να λένε εδώ είμαι εγώ, κάνουν μια κίνηση για να αλλάξουν αυτό που δεν τους αρέσει, αντιδρούν. Όμως αντιδρούν όχι σπάζοντας αλλά ζωγραφίζοντας. Ιάσωνας-Αλβέρτος Δέγλερης 14

Συμπεράσματα - Αποτελέσματα Τέλος, μέσα από την ερευνητική εργασία μυηθήκαμε στον κόσμο του «graffiti». Ψάξαμε, ερευνήσαμε και μάθαμε. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ήρθαμε πιο κοντά στο «graffiti» και διαπιστώσαμε ότι όχι μόνο τα παιδιά, αλλά και οι μεγαλύτεροι δείχνουν κάποιο ενθουσιασμό και δεν το απορρίπτουν. Οι απαντήσεις των περισσότερων στο ερωτηματολόγιό μας ήταν θετικές και φάνηκε πως προβληματίστηκαν και ασχολήθηκαν με ενδιαφέρον με αυτό, το πρωτόγνωρο ίσως γι αυτούς, αντικείμενο. Είμαστε ιδιαίτερα ευχαριστημένες και χαρούμενες με το αποτέλεσμά μας, καθώς μέσω της ερευνητικής εργασίας μάς δόθηκε η ευκαιρία εκτός από τις εμπειρίες και τις γνώσεις που αποκομίσαμε για το «graffiti»,να μάθουμε να εφαρμόζουμε διάφορους τρόπους έρευνας και να συνεργαζόμαστε ως ομάδα. 15

Βιβλιογραφία: http://lyk-evsch-n-smyrn.att.sch.gr/newspaper/t15f/graffiti.html http://www.emprosnet.gr/blogs/koinoniogramma/38493-graffiti-miakraygi-enantia-stin-krisi http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathglobal_2_10/04/2005_12 83927 http://en.wikipedia.org/wiki/graffiti http://webcache.googleusercontent.com/search? q=cache:0u3igfdlj6ej:users.sch.gr/aperdos/cgym/index.php%3foption %3Dcom_content%26view%3Darticle%26id%3D47%26Itemid %3D34+&cd=18&hl=el&ct=clnk&gl=gr 16

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ «Όταν οι τοίχοι μιλάνε» Ομαδική ερευνητική εργασία: G-ΧΡΕΗΚ Εισαγωγή Είμαστε μαθήτριες του 9ου Λυκείου Πάτρας και ασχολούμαστε με το θέμα των «graffiti». Η ομάδα μας ανέλαβε την κατασκευή ερωτηματολογίων με σκοπό να μάθουμε την γνώμη του κόσμου για τα «graffiti»,να τους βάλουμε να προβληματιστούν και να έρθουν πιο κοντά σε αυτό. Θα δείτε τις ερωτήσεις και τα αποτελέσματα μέσα από γραφήματα. 17

Ποσοστά ανδρών γυναικών που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο 18

Άτομα που απάντησαν ανά ηλικία Άτομα που απάντησαν υπέρ ανά ηλικία 19

Ποσοστά ανδρών-γυναικών υπέρ/κατά των graffiti Συνολικά ποσοστά ανδρών-γυναικών υπέρ κατά 20

Πιστεύετε ότι τα «graffiti» μπορούν να ομορφύνουν ένα χώρο; Προβληματίζεστε όταν βλέπετε ένα «graffiti» ή ένα σύνθημα σε ένα δημόσιο χώρο; 21

Γνωρίζετε κάποιον που να ασχολείται με τα «graffiti»; Έχεις δει ποτέ από κοντά την δημιουργία ενός «graffiti»; 22

Πιστεύετε ότι τα «graffiti» μπορούν να διακοσμήσουν ένα χώρο; Πως θα αντιδρούσατε αν βλέπατε να φτιάνουν «graffiti» σε ένα δημόσιο χώρο; 23

Πολλοί θεωρούν τους «γραφιτάδες» αλήτες και παιδιά του δρόμου. Ποια είναι η δική σου γνώμη γι αυτούς; 24

Πιστεύουμε πως η προσπάθεια μας απέδωσε καρπούς Με αποτέλεσμα να σας φέρουμε λίγο πιο κοντά στον μαγικό κόσμο των «graffiti». 25