2013 ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 2013 ΚΑΙ Ο ΣΑΡΔΕΛΗΣ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Ι.Κ.Ε. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ 2013 ΚΑΙ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 1
Περιεχόμενα Α. Φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων 4 1. Κλίμακες φορολογίας εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 2014 και επομένων - Μειώσεις φόρου (Άρθρο 15).....4 1.1. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και φυσικά πρόσωπα που λαμβάνουν μισθό με έκδοση τιμολογίου ή απόδειξης παροχής υπηρεσιών...4 1.2. Φορολογία αποζημίωσης λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας μισθωτών...5 1.3. Φορολογία παροχών από ασφαλιστήρια ομαδικών συνταξιοδοτικών συμβολαίων 5 2. Αφορολόγητο όριο εισοδήματος ή φορολογική έκπτωση 6 2.1. Μείωση φόρου εισοδήματος μισθωτών συνταξιούχων μέχρι 21.000,00 ευρώ.6 2.2. Μείωση φόρου εισοδήματος μισθωτών συνταξιούχων πάνω από 21.000,00 ευρώ 6 3. Πρόσθετες μειώσεις φόρου για εξαρτώμενα μέλη (Άρθρο 17)...9 4. Μειώσεις φόρου για ιατρικές δαπάνες (Άρθρο 18) 10 4.1. Προϋποθέσεις μείωσης του φόρου από ιατρικές δαπάνες 10 4.2. Έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης 10 5. Μειώσεις φόρου για δωρεές (Άρθρο 19) 12 6. Ρυθμίσεις για τους φορολογούμενους που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα (Άρθρο 20)..12 7. Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα (Άρθρο 21).12 7.1. Έννοια επιχειρηματικής συναλλαγής 13 7.2. Προσαύξηση περιουσίας 13 8. Εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες (Άρθρο 22).13 9. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες (Άρθρο 23)...14 10. Αποσβέσεις (Άρθρο 24)...15 10.1. Δικαιούχος διενέργειας αποσβέσεων 15 10.2. Έννοια χρηματοοικονομικής μίσθωσης 15 10.3. Πάγια τα οποία δεν υπόκεινται σε απόσβεση 16 10.4. Ετήσιοι συντελεστές απόσβεσης.16 10.5. Υποχρεωτικότητα διενέργειας αποσβέσεων.17 10.6. Χρόνος έναρξης υπολογισμού των αποσβέσεων 17 10.7. Ανώτατο ποσό απόσβεσης - Ολοσχερής απόσβεση...17 10.8. Αναβολή αποσβέσεων..18 11. Αποτίμηση αποθεμάτων και ημικατεργασμένων προϊόντων (Άρθρο 25) 18 12. Επισφαλείς απαιτήσεις (Άρθρο 26)...18 12.1. Σχηματισμός προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων 18 12.2. Διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της απαίτησης.19 13. Μεταφορά ζημιών (Άρθρο 27)...20 13.1 Μεταφορά ζημιών στην περίπτωση μεταβολής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος...20 14. Έμμεση μέθοδος προσδιορισμού κερδών (Άρθρο 28)...21 15. Φορολογικός συντελεστής επιχειρηματικής δραστηριότητας (Άρθρο 29) 21 15.1. Μείωση συντελεστή πρώτου κλιμακίου για νέους επαγγελματίες..21 15.2. Συντελεστής φορολογίας εισοδήματος αγροτών..22 15.3. Συντελεστής φορολογίας εισοδήματος από προσαύξηση περιουσίας..22 16. Φορολογικός συντελεστής απλογραφικών διπλογραφικών βιβλίων (Άρθρο 58) 22 16.1. Φορολογικός συντελεστής και κλίμακα φορολογίας για διπλογραφικά βιβλία.22 16.2. Φορολογικός συντελεστής και κλίμακα φορολογίας για απλογραφικά βιβλία..22 16.3. Φορολογικός συντελεστής αγροτικών συνεταιρισμών και ομάδων παραγωγής.23 17. Ποσοστό προκαταβολής φόρου εισοδήματος (Άρθρο 71).24 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 2
17.1.Ποσοστό προκαταβολής φόρου προσωπικών εταιρειών κ.λ.π...24 17.2.Ποσοστό προκαταβολής νέων Νομικών Προσώπων 25 18. Παραδείγματα φορολόγησης εταιρειών: 26 18.1. Παράδειγμα φορολόγησης Ο.Ε. Οικονομικού Έτους 2014 Απλογραφικά Βιβλία 26 18.2. Παράδειγμα Ο.Ε. Οικονομικού Έτους 2014 Διπλογραφικά Βιβλία...28 18.3. Παράδειγμα Ε.Π.Ε. - Οικονομικού Έτους 2014..30 19. Αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες (Άρθρο 31).33 19.1. Κύρια κατοικία.33 19.2. Επιβατηγά ιδιωτικής χρήσης (E.Ι.X.)..34 19.3. Ιδιωτικά σχολεία.36 19.4. Βοηθητικό προσωπικό..36 19.5. Σκάφη αναψυχής 37 19.6. Κολυμβητικές δεξαμενές (Πισίνες)..38 19.7. Ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 38 19.8.Ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης συνταξιούχων άνω των 65 ετών 38 20. Παράδειγμα φορολογίας φυσικού προσώπου..38 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 3
Α. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ 1. Κλίμακες φορολογίας εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 2014 και επομένων - Μειώσεις φόρου (Άρθρο 15). 1.1. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και φυσικά πρόσωπα που λαμβάνουν μισθό με έκδοση τιμολογίου ή απόδειξης παροχής υπηρεσιών Πίνακας 1 ος : Κλίμακα φορολογίας εισοδήματος για μισθωτούς και συνταξιούχους: Κλιμάκιο εισοδήματος Φορολογικός συντελεστής % Φόρος κλιμακίου Σύνολο Εισοδήματος Φόρου 25.000,00 22% 5.500,00 25.000,00 5.500,00 17.000,00 32% 5.440,00 42.000,00 10.940,00 Υπερβάλλον 42% Προσοχή: Οι εργαζόμενοι ως μισθωτοί που εκδίδουν Τιμολόγια ή Α.Π.Υ. στους εργοδότες τους, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 45 Ν.2238/1994, φορολογούνται με τη παραπάνω κλίμακα, αφαιρουμένων των ασφαλιστικών εισφορών τους. Οι προϋποθέσεις είναι: α) Έχουν έγγραφη σύμβαση με τα φυσικά ή/και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες τους β) Τα πρόσωπα αυτά που λαμβάνουν τις υπηρεσίες δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) και ποσοστό 75% επί των εσόδων τους πρέπει να προέρχεται από έναν εργοδότη. γ) Οι ανωτέρω υπόχρεοι δεν δικαιούνται την έκπτωση των δαπανών που αναφέρονται στο άρθρο 31 του Ν. 2238/1994. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 4
1.2. Φορολογία αποζημίωσης λόγω καταγγελίας της σύμβασης εργασίας μισθωτών. Η αποζημίωση φορολογείται αυτοτελώς με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης. Ο φόρος υπολογίζεται σύμφωνα με την παρακάτω κλίμακα: Φορολογητέο Φορολογικός εισόδημα (Ευρώ) συντελεστής Κάτω από 60.000,00 0% 60.000,01 έως και 100.000,00 100.000,01 έως και 150.000,00 10% 20% Πάνω από 150.000,00 30% 1.3. Φορολογία παροχών από ασφαλιστήρια ομαδικών συνταξιοδοτικών συμβολαίων Το ασφάλιστρο που καταβάλλεται στο πλαίσιο ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων φορολογείται αυτοτελώς : α) Για κάθε περιοδικά καταβαλλόμενη παροχή με συντελεστή 15%. β) Για εφάπαξ καταβαλλόμενη παροχή : αα) Μέχρι 40.000,00 ευρώ με συντελεστή 10%. ββ) Πάνω από 40.000,00 ευρώ με συντελεστή 20%. Οι ανωτέρω συντελεστές αυξάνονται κατά 50% σε περίπτωση είσπραξης από το δικαιούχο ποσού πρόωρης εξαγοράς (Δεν ισχύει σε εργαζόμενο ο οποίος έχει θεμελιώσει ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 5
συνταξιοδοτικό δικαίωμα ή έχει υπερβεί το 60 έτος της ηλικίας του, Άρθρο 15 παράγραφος 4). 2. Αφορολόγητο όριο εισοδήματος ή φορολογική έκπτωση (Άρθρο 16). 2.1. Μείωση φόρου εισοδήματος μισθωτών συνταξιούχων μέχρι 21.000,00 ευρώ. Για τα εισόδημα μέχρι και 21.000,00 ευρώ κατά 2.100,00 ευρώ (εάν ο φόρος που προκύπτει είναι κάτω από 2.100 ευρώ περιορίζεται σε αυτό το ποσό). Πίνακας 2ος : Μείωση φόρου εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις μέχρι 10.000 Εισόδημα Αναλογούν φόρος Μείωση φόρου Τελικό ποσό φόρου 5.000,00 1.100,00 1.100,00 0,00 (1.100,00 < 2.100,00) 10.000,00 2.200,00 (2.200,00 > 2.100,00) 2.100,00 100,00 2.2. Μείωση φόρου εισοδήματος μισθωτών συνταξιούχων πάνω από 21.000,00 ευρώ. α) Για εισόδημα πάνω από 21.000,00 ευρώ το ποσό μείωσης των 2.100,00 ευρώ περιορίζεται κατά 100,00 ευρώ ανά 1.000,00 ευρώ εισοδήματος και μέχρι εξαντλήσεως του ποσού των 2.100,00 ευρώ. β) Σύμφωνα με την ΠΟΛ 1010/2013 τα εισοδήματα που υπερβαίνουν τις 21.000,00, 22.000,00, 23.000,00, 24.000,00,..., 41.000,00 και όταν η διαφορά των εισοδημάτων αυτών από το προηγούμενο σε ακέραιο αριθμό εισόδημα σε χιλιάδες ευρώ (21.000,00, 22.000,00, 23.000,00, 24.000,00,..., 41.000,00) είναι από 500,00 ευρώ και άνω, τότε ο περιορισμός αυτός καταλαμβάνει και τα 100,00 ευρώ του επόμενου σε ακέραιο αριθμό εισοδήματος σε χιλιάδες ευρώ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 6
γ) Όταν η ανωτέρω διαφορά είναι κάτω των 500,00 ευρώ, τότε ο περιορισμός αυτός καταλαμβάνει και τα 100,00 ευρώ του προηγούμενου σε ακέραιο αριθμό εισοδήματος σε χιλιάδες ευρώ δ) Όταν το φορολογητέο εισόδημα υπερβαίνει το ποσό των 42.000,00 ευρώ, δεν χορηγείται μείωση φόρου Πίνακας 3ος : Μείωση φόρου μισθωτών - συνταξιούχων ανάλογα με το εισόδημα Εισόδημα από μισθούς - Μείωση φόρου συντάξεις Από Έως 0,00 21.499,99 2.100,00 21.500,00 22.499,99 2.000,00 22.500,00 23. 499,99 1.900,00 23.500,00 24499,99 1.800,00 24.500,00 25. 499,99 1.700,00 25.500,00 26. 499,99 1.600,00 26.500,00 27. 499,99 1.500,00 27.500,00 28. 499,99 1.400,00 28.500,00 29. 499,99 1.300,00 29.500,00 30. 499,99 1.200,00 30.500,00 31. 499,99 1.100,00 31.500,00 32. 499,99 1.000,00 32.500,00 33. 499,99 900,00 33.500,00 34. 499,99 800,00 34.500,00 35. 499,99 700,00 35.500,00 36. 499,99 600,00 36.500,00 37. 499,99 500,00 37.500,00 38. 499,99 400,00 38.500,00 39. 499,99 300,00 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 7
39.500,00 40. 499,99 200,00 40.500,00 41. 499,99 100,00 41.500,00 0,00 Πίνακας 4ος: Υπολογισμός φόρου σύμφωνα με το εισόδημα τους σε ακέραιους αριθμούς.. Εισόδημα Αναλογούν φόρος Μείωση φόρου Προκύπτον ποσό φόρου 5.000,00 1.100,00 2.100,00 0,00 7.000,00 1.540,00 2.100,00 0,00 9.000,00 1.980,00 2.100,00 0,00 11.000,00 2.420,00 2.100,00 0,00 13.000,00 2.860,00 2.100,00 760,00 15.000,00 3.300,00 2.100,00 1.200,00 17.000,00 3.740,00 2.100,00 1.640,00 19.000,00 4.180,00 2.100,00 2.080,00 21.000,00 4.620,00 2.100,00 2.520,00 23.000,00 5.060,00 1.900,00 3.160,00 25.000,00 5.500,00 1.700,00 3.800,00 27.000,00 6.140,00 1.500,00 4.640,00 29.000,00 6.780,00 1.300,00 5.480,00 31.000,00 7.420,00 1.100,00 6.320,00 33.000,00 8.060,00 900,00 7.160,00 35.000,00 8.700,00 700,00 8.000,00 37.000,00 9.340,00 500,00 8.840,00 39.000,00 9.980,00 300,00 9.680,00 41.000,00 10.620,00 100,00 10.520,00 43.000,00 11.360,00 0,00 11.360,00 45.000,00 12.200,00 0,00 12.200,00 47.000,00 13.040,00 0,00 13.040,00 49.000,00 13.880,00 0,00 13.880,00 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 8
51.000,00 14.720,00 0,00 14.720,00 53.000,00 15.560,00 0,00 15.560,00 55.000,00 16.400,00 0,00 16.400,00 57.000,00 17.240,00 0,00 17.240,00 59.000,00 18.080,00 0,00 18.080,00 61.000,00 18.920,00 0,00 18.920,00 63.000,00 19.760,00 0,00 19.760,00 65.000,00 20.600,00 0,00 20.600,00 67.000,00 21.440,00 0,00 21.440,00 69.000,00 22.280,00 0,00 22.280,00 71.000,00 23.120,00 0,00 23.120,00 73.000,00 23.960,00 0,00 23.960,00 75.000,00 24.800,00 0,00 24.800,00 77.000,00 25.640,00 0,00 25.640,00 79.000,00 26.480,00 0,00 26.480,00 81.000,00 27.320,00 0,00 27.320,00 83.000,00 28.160,00 0,00 28.160,00 85.000,00 29.000,00 0,00 29.000,00 87.000,00 29.840,00 0,00 29.840,00 89.000,00 30.680,00 0,00 30.680,00 91.000,00 31.520,00 0,00 31.520,00 93.000,00 32.360,00 0,00 32.360,00 95.000,00 33.200,00 0,00 33.200,00 97.000,00 34.040,00 0,00 34.040,00 99.000,00 34.880,00 0,00 34.880,00 101.000,00 35.720,00 0,00 35.720,00 3. Πρόσθετες μειώσεις φόρου για εξαρτώμενα μέλη (Άρθρο 17). Πρόσθετη μείωση φόρου ποσού 200,00 ευρώ προβλέπεται για τα παρακάτω προστατευόμενα μέλη του φορολογούμενου: α) Πρόσωπα με τουλάχιστον 67% αναπηρία βάσει γνωμάτευσης του Κέντρου Πιστοποίησης ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 9
Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανώτατης του Στρατού Υγειονομικής Υπηρεσίας (Α.Σ.Υ.Ε.) για την πιστοποίηση αναπηρίας. Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία. β) Ανάπηροι αξιωματικοί και οπλίτες, οι οποίοι έχουν αποστρατευτεί και αξιωματικοί, οι οποίοι υπέστησαν τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο. γ) Θύματα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών που δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από πολεμική αιτία, συμπεριλαμβανομένων μελών των οικογενειών αξιωματικών και οπλιτών που απεβίωσαν κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας, τα οποία δικαιούνται να λαμβάνουν σύνταξη από τον κρατικό προϋπολογισμό. δ) Πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου. 4. Μειώσεις φόρου για ιατρικές δαπάνες (Άρθρο 18). 4.1. Προϋποθέσεις μείωσης του φόρου από ιατρικές δαπάνες Το ποσό του φόρου μειώνεται σε ποσοστό 10% για τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, εφόσον τα ιατρικά έξοδα υπερβαίνουν το 5% του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογούμενου. Το ποσό της μείωσης ανεξαρτήτως του ποσού των εξόδων δεν μπορεί να υπερβεί τις 3.000,00 ευρώ. 4.2. Έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης Ως έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης θεωρούνται οι παρακάτω δαπάνες, κατά το μέρος που δεν καλύπτονται από ασφαλιστικά ταμεία ή από ασφαλιστικές εταιρείες και είναι: Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε ιατρούς και ιατρικά κέντρα, όλων των ειδικοτήτων για ιατρικές επισκέψεις, εξετάσεις και θεραπείες. Τα έξοδα νοσηλείας που καταβάλλονται σε νοσηλευτικά ιδρύματα ή ιδιωτικές κλινικές, καθώς και οι δαπάνες που καταβάλλονται για διαρκή κάλυψη ιατρικών αναγκών. Τα έξοδα για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη γενικά. Οι αμοιβές που καταβάλλονται σε νοσηλευτές για την παροχή υπηρεσιών σε ασθενή κατά τη νοσηλεία του σε νοσοκομείο ή κλινική ή κατ οίκον. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 10
Η δαπάνη για την αντικατάσταση μελών του σώματος με τεχνητά μέλη, καθώς και η δαπάνη για την αγορά ή τοποθέτηση στο σώμα του ασθενούς οργάνων, τα οποία είναι αναγκαία για τη φυσιολογική λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Τα έξοδα νοσοκομειακής περίθαλψης των τέκνων με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 40% βάσει γνωμάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα των τέκνων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000,00 ευρώ. Η δαπάνη για δίδακτρα ή τροφεία σε ειδικές για την πάθηση τους σχολές ή σε ειδικά ιδρύματα ή οργανισμούς που καταβάλλονται για τέκνα με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 40% βάσει γνωμάτευσης του ΚΕ.Π.Α. ή της Α.Σ.Υ.Ε., εφόσον το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα των τέκνων δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000,00 ευρώ. Ποσό ίσο με το 50% της δαπάνης που καταβάλλεται σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων. Πίνακας 5ος: Μείωση φόρου μισθωτών - συνταξιούχων με βάσει τα έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης Ποσό δαπάνης (α) Ποσό που καλύφθηκε από ταμείο Υπόλοιπο για μείωση φόρου (γ)= (α) (β) (β) 2.000,00 800,00 1.200,00 Εισόδημα (δ) Ποσό που δεν αναγνωρίζεται (ε) = (δ) x 5% Ποσό δαπάνης που αναγνωρίζεται (στ) = (γ) (ε) Μείωση φόρου (ζ) = (στ) x 10% 5.000,00 250,00 950,00 95,00 7.500,00 375,00 825,00 82,50 10.000,00 500,00 700,00 70,00 12.500,00 625,00 575,00 57,50 15.000,00 750,00 450,00 45,00 17.500,00 875,00 325,00 32,50 ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 11
20.000,00 1.000,00 200,00 20,00 22.500,00 1.125,00 75,00 7,50 25.000,00 1,250,00 0,00 0,00 5. Μειώσεις φόρου για δωρεές (Άρθρο 19). Το ποσό του φόρου μειώνεται κατά 10% επί των ποσών δωρεών προς τους φορείς που ορίζονται στην απόφαση της παραγράφου 2, εφόσον είναι πάνω από 100 ευρώ ετησίως. Το συνολικό ποσό των δωρεών, επί του οποίου υπολογίζεται η μείωση, δεν μπορεί να υπερβαίνει το 5% του φορολογητέου εισοδήματος. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ορίζονται οι φορείς με έδρα την ημεδαπή ή άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. που αναγνωρίζονται για το σκοπό του προσδιορισμού της μείωσης φόρου επί του ποσού των χορηγούμενων σε αυτούς δωρεών, εφόσον τα ποσά των δωρεών κατατίθενται σε ειδικούς για το σκοπό αυτόν λογαριασμούς τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα σε κράτος - μέλος της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ. 6. Ρυθμίσεις για τους φορολογούμενους που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα (Άρθρο 20). Οι φορολογούμενοι που δεν έχουν τη φορολογική κατοικία τους στην Ελλάδα δεν δικαιούνται τις μειώσεις φόρου, σύμφωνα με τα άρθρα 16, 17, 18 και 19 εκτός εάν διατηρούν τη φορολογική τους κατοικία σε άλλο κράτος - μέλος της Ε.Ε. και: α) Τουλάχιστον το 90% του παγκόσμιου εισοδήματος τους αποκτάται στην Ελλάδα, ή β) Αποδεικνύουν ότι το φορολογητέο εισόδημα τους είναι τόσο χαμηλό ώστε θα δικαιούνταν της μείωσης του φόρου δυνάμει της φορολογικής νομοθεσίας του κράτους της κατοικίας τους. 7. Κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα (Άρθρο 21). Ως κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα θεωρείται το σύνολο των εσόδων από τις επιχειρηματικές συναλλαγές μετά την αφαίρεση των επιχειρηματικών δαπανών, των αποσβέσεων και των προβλέψεων για επισφαλείς απαιτήσεις. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 12
Το κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα προσδιορίζεται για κάθε φορολογικό έτος με βάση το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης, ο οποίος συντάσσεται σύμφωνα με το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο (Ε.Γ.Λ.Σ.) και τον Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (Κ.Φ.Α.Σ.), όπως ισχύει. Σε περίπτωση που η επιχείρηση εφαρμόζει Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Δ.Λ.Π.), το κέρδος προσδιορίζεται αποκλειστικά, σύμφωνα με τον πίνακα φορολογικών αποτελεσμάτων χρήσης. 7.1. Έννοια επιχειρηματικής συναλλαγής Για τους σκοπούς του Κ.Φ.Ε. ως επιχειρηματική συναλλαγή θεωρείται κάθε μεμονωμένη ή συμπτωματική πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων στην οικονομική αγορά με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Κάθε τρεις ομοειδείς συναλλαγές που λαμβάνουν χώρα εντός ενός εξαμήνου θεωρούνται συστηματική διενέργεια πράξεων. Σε περίπτωση συναλλαγών που αφορούν ακίνητα, η ανωτέρω περίοδος είναι δύο έτη. 7.2. Προσαύξηση περιουσίας Κάθε αδικαιολόγητη πράξη αύξησης της περιουσίας του φορολογούμενου, θεωρείται κέρδος από επιχειρηματική δραστηριότητα υπό τις προϋποθέσεις που προβλέπονται στον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας. Το αδικαιολόγητο αυτό εισόδημα φορολογείται σύμφωνα με το άρθρο 29, με φορολογικό συντελεστή 33%. 8. Εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες (Άρθρο 22). Για να υπολογιστούν τα κέρδη μίας επιχείρησης, από την επιχειρηματική δραστηριότητά της, εκπίπτονται από τα έσοδά της και είναι αυτές που: α) Πραγματοποιούνται προς το συμφέρον της επιχείρησης σύμφωνα με το αντικείμενό της. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 13
β) Αντιστοιχούν σε πραγματική συναλλαγή και η αξία της συναλλαγής δεν κρίνεται κατώτερη ή ανώτερη της πραγματικής, στη βάση έμμεσων μεθόδων ελέγχου. γ) Εγγράφονται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά. δ). Η ισχύς για τις δαπάνες αυτές αφορούν τις χρήσεις που κλείνουν μετά την 30η Ιουνίου του 2014 ( παράγραφο 2 του άρθρου 72). 9. Μη εκπιπτόμενες επιχειρηματικές δαπάνες (Άρθρο 23). Οι δαπάνες που δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων είναι : α) Τόκοι από δάνεια που λαμβάνει η επιχείρηση από τρίτους, εκτός από τα τραπεζικά δάνεια, κατά το ποσό που υπερβαίνουν τον Τραπεζικό δανεισμό, όπως αυτός αναφέρεται στο στατιστικό δελτίο της τράπεζας της Ελλάδος. β) Κάθε είδους δαπάνη που αφορά σε αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας άνω των 500,00 ευρώ, εφόσον η τμηματική ή ολική εξόφληση δεν έγινε μέσω Τράπεζας. γ) Οι μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές. δ) Προβλέψεις για διαγραφή επισφαλών απαιτήσεων εκτός των οριζομένων στο άρθρο 26. ε) Πρόστιμα και ποινές, περιλαμβανομένων των προσαυξήσεων. στ) Η παροχή ή λήψη αμοιβών σε χρήμα ή είδος που συνιστούν ποινικό αδίκημα. ζ) Ο φόρος εισοδήματος, συμπεριλαμβανομένων του τέλους επιτηδεύματος και των έκτακτων εισφορών, που επιβάλλεται για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον Κ.Φ.Ε., καθώς και ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.) που αναλογεί σε μη εκπιπτόμενες δαπάνες, εφόσον δεν είναι εκπεστέος ως Φ. Π. Α. εισροών. η) Το τεκμαρτό μίσθωμα της παραγράφου 2 του άρθρου 39 σε περίπτωση ιδιόχρησης κατά το μέτρο που υπερβαίνει το 3% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. θ) Οι δαπάνες για την οργάνωση και διεξαγωγή ενημερωτικών ημερίδων και συναντήσεων που αφορούν στη σίτιση και διαμονή πελατών ή εργαζομένων της κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των 300,00 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το 0,5% επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης. ι) Οι δαπάνες για τη διεξαγωγή εορταστικών εκδηλώσεων, σίτισης και διαμονής ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 14
φιλοξενούμενων προσώπων κατά το μέτρο που υπερβαίνουν το ποσό των 300,00 ευρώ ανά συμμετέχοντα και κατά το μέτρο που η συνολική ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το 0,5% επί του ετήσιου ακαθάριστου εισοδήματος της επιχείρησης. ια) Οι δαπάνες ψυχαγωγίας. ιβ) Προσωπικές καταναλωτικές δαπάνες. ιγ) Το σύνολο των δαπανών που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος μη συνεργάσιμο ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 65, εκτός εάν ο φορολογούμενος αποδείξει ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν πραγματικές και συνήθεις συναλλαγές και δεν έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταφορά κερδών ή εισοδημάτων ή κεφαλαίων με σκοπό τη φοροαποφυγή ή τη φοροδιαφυγή. ιδ). Η ισχύς για τις δαπάνες αυτές αφορούν τις χρήσεις που κλείνουν μετά την 30η Ιουνίου του 2014 ( παράγραφο 2 του άρθρου 72). 10. Αποσβέσεις (Άρθρο 24). 10.1. Δικαιούχος διενέργειας αποσβέσεων Κατά τον προσδιορισμό των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα, οι αποσβέσεις των στοιχείων του ενεργητικού εκπίπτουν: α) Από τον κύριο των παγίων στοιχείων του ενεργητικού της επιχείρησης, εκτός της περίπτωσης χρηματοοικονομικής μίσθωσης. β) Από τον μισθωτή, σε περίπτωση χρηματοοικονομικής μίσθωσης 10.2. Έννοια χρηματοοικονομικής μίσθωσης Ο όρος «χρηματοοικονομική μίσθωση» σημαίνει οποιαδήποτε προφορική ή έγγραφη σύμβαση με την οποία ο εκμισθωτής (κύριος) υποχρεούται έναντι μισθώματος να παραχωρεί στον μισθωτή (χρήστη) τη χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου, εφόσον πληρούνται ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα κριτήρια : α) Η κυριότητα του περιουσιακού στοιχείου περιέρχεται στον μισθωτή με τη λήξη του χρόνου της μίσθωσης. β) Η σύμβαση της μίσθωσης περιλαμβάνει όρο συμφέρουσας προσφοράς για την εξαγορά ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 15
του εξοπλισμού σε τιμή κατώτερη της αγοραίας αξίας. γ) Η περίοδος της μίσθωσης καλύπτει τουλάχιστον το 90% της οικονομικής διάρκειας ζωής του περιουσιακού στοιχείου ακόμη και στην περίπτωση που ο τίτλος δεν μεταβιβάζεται κατά τη λήξη της μίσθωσης. δ) Κατά τη σύναψη της σύμβασης της μίσθωσης, η παρούσα αξία των μισθωμάτων ανέρχεται στο 90% της αγοραίας αξίας του περιουσιακού στοιχείου που εκμισθώνεται. ε) Τα περιουσιακά στοιχεία που εκμισθώνονται είναι τέτοιας ειδικής φύσης που μόνον ο μισθωτής δύναται να τα μεταχειριστεί δίχως να προβεί σε σημαντικές αλλοιώσεις. 10.3. Πάγια τα οποία δεν υπόκεινται σε απόσβεση Δεν υπόκεινται σε απόσβεση εδαφικές εκτάσεις, έργα τέχνης, αντίκες, κοσμήματα και άλλα πάγια στοιχεία ενεργητικού επιχειρήσεων που δεν υπόκεινται σε φθορά και αχρήστευση λόγω παλαιότητας. 10.4. Ετήσιοι συντελεστές απόσβεσης Το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου και του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής αποσβένονται, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα : Πίνακας 6ος: Συντελεστές απόσβεσης παγίων περιουσιακών στοιχείων Κατηγορία ενεργητικού επιχείρησης Κτίρια, κατασκευές, εγκαταστάσεις, βιομηχανικές και ειδικές Συντελεστής απόσβεσης (ανά φορολογικό έτος) 4% εγκαταστάσεις, μη κτιριακές εγκαταστάσεις, αποθήκες και Εδαφικές εκτάσεις που χρησιμοποιούνται σε εξόρυξη και σταθμοί, περιλαμβανομένων των παραρτημάτων τους (και 5% λατομεία, εκτός αν χρησιμοποιούνται για τις υποστηρικτικές ειδικών οχημάτων φορτοεκφόρτωσης) Μέσα μαζικής μεταφοράς, περιλαμβανομένων αεροσκαφών, 5% δραστηριότητες εξόρυξης Μηχανήματα, εξοπλισμός (εκτός Η/Υ και λογισμικού) 10% σιδηροδρομικών συρμών, πλοίων και σκαφών Μέσα μεταφοράς ατόμων 16% ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 16
Μέσα μεταφοράς εμπορευμάτων (εσωτερικές εμπορευματικές 12% μεταφορές) Άυλα στοιχεία και δικαιώματα και έξοδα πολυετούς απόσβεσης 10% Εξοπλισμός Η/Υ, κύριος και περιφερειακός και λογισμικό 20% Λοιπά πάγια στοιχεία της επιχείρησης 10% Σύμφωνα με την παράγραφο 4, οσυντελεστής απόσβεσης του ανωτέρω πίνακα για τα άυλα στοιχεία και δικαιώματα ισχύει, εφόσον δεν προκύπτει συμβατικά από την αρχική συμφωνία διαφορετική των 10 ετών οικονομική διάρκεια ζωής, διαφορετικά διαμορφώνεται ως ακολούθως: Συντελεστής απόσβεσης = 1 έτη διάρκειας ζωής δικαιώματος 10.5. Υποχρεωτικότητα διενέργειας αποσβέσεων Ο υπολογισμός των αποσβέσεων είναι υποχρεωτικός, γίνεται σε ετήσια βάση και δεν επιτρέπεται η μεταφορά αποσβενόμενων ποσών μεταξύ οικονομικών χρήσεων. 10.6. Χρόνος έναρξης υπολογισμού των αποσβέσεων Η απόσβεση ενός πάγιου περιουσιακού στοιχείου αρχίζει από τον επόμενο μήνα εντός του οποίου χρησιμοποιείται ή τίθεται σε υπηρεσία. 10.7. Ανώτατο ποσό απόσβεσης - Ολοσχερής απόσβεση α) Το ποσό της απόσβεσης δεν δύναται να υπερβεί το κόστος κτήσης ή κατασκευής, περιλαμβανομένου του κόστους βελτίωσης, ανανέωσης και ανακατασκευής, καθώς και αποκατάστασης του περιβάλλοντος. β) Εάν η αποσβέσιμη αξία ενός περιουσιακού στοιχείου της επιχείρησης είναι μικρότερη από 1.500,00 ευρώ, το εν λόγω στοιχείο μπορεί να αποσβεστεί εξ ολοκλήρου μέσα στο φορολογικό έτος που αποκτήθηκε το περιουσιακό στοιχείο. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 17
γ) Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να αναπροσαρμόζεται το ποσό αυτό μία φορά ανά πέντε έτη, με βάση τα κατάλληλα στοιχεία που δημοσιεύονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΑ.ΣΤΑΤ.) 10.8. Αναβολή αποσβέσεων Οι νέες επιχειρήσεις σύμφωνα με την παράγραφο 8, δύνανται να αναβάλουν την απόσβεση των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης κατά τα πρώτα 3 φορολογικά έτη. Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 72 οι διατάξεις του άρθρου 24 ισχύουν για φορολογικές περιόδους που κλείνουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εξής 11. Αποτίμηση αποθεμάτων και ημικατεργασμένων προϊόντων (Άρθρο 25). α) Τα αποθέματα και τα ημικατεργασμένα προϊόντα αποτιμώνται σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες λογιστικής. β Ο φορολογούμενος δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει διαφορετική μέθοδο αποτίμησης κατά τα 4 έτη μετά το φορολογικό έτος κατά το οποίο χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά η μέθοδος αποτίμησης που εφάρμοσε η επιχείρηση. γ) Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 72 οι διατάξεις του άρθρου 25 ισχύουν για φορολογικές περιόδους που κλείνουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εξής 12. Επισφαλείς απαιτήσεις (Άρθρο 26). 12.1. Σχηματισμός προβλέψεων επισφαλών απαιτήσεων Τα ποσά των προβλέψεων για απόσβεση επισφαλών απαιτήσεων και οι διαγραφές αυτών εκπίπτουν για φορολογικούς σκοπούς ως εξής : ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 18
α) Για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις μέχρι το ποσό των 1.000,00 ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διάστημα άνω των 12 μηνών, ο φορολογούμενος δύναται να σχηματίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων σε ποσοστό 100% της εν λόγω απαίτησης, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της εν λόγω απαίτησης. β) Για ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις άνω του ποσού των 1.000,00 ευρώ που δεν έχουν εισπραχθεί για διάστημα άνω των 12 μηνών, ο φορολογούμενος δύναται να σχηματίσει πρόβλεψη επισφαλών απαιτήσεων, εφόσον έχουν αναληφθεί οι κατάλληλες ενέργειες για τη διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της εν λόγω απαίτησης, σύμφωνα με τον ακόλουθο πίνακα: Πίνακας 7ος : Συντελεστές σχηματισμού προβλέψεων Χρόνος υπερημερίας (σε μήνες) Προβλέψεις (σε ποσοστό) >12 50% 18 75% >24 100% 12.2. Διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης της απαίτησης α) Η διασφάλιση του δικαιώματος είσπραξης δεν προσδιορίζει το μέσο για τη διεκδίκηση είσπραξης της απαίτησης. β) Τέτοιο μέσο δεν είναι απαραίτητα η άσκηση ένδικου βοηθήματος, αλλά μπορεί να είναι: ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 19
Κατάθεση διαταγής πληρωμής Η σφράγιση μίας επιταγής κ.λπ. γ) Πρέπει να υπάρξουν ερμηνευτικές εγκύκλιοι για το ποιες είναι οι «κατάλληλες ενέργειες», που πρέπει να γίνουν για τη διασφάλιση της είσπραξης της απαίτησης. Σημείωση Σύμφωνα με την παράγραφο 4 του άρθρου 72 οι διατάξεις του άρθρου 26 ισχύουν Ισχύς για προβλέψεις που σχηματίζονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά. 13. Μεταφορά ζημιών (Άρθρο 27). Εάν με τον προσδιορισμό των επιχειρηματικών κερδών το αποτέλεσμα είναι ζημία εντός του φορολογικού έτους, η ζημία αυτή μεταφέρεται για να συμψηφισθεί με τα επιχειρηματικά κέρδη διαδοχικά στα επόμενα πέντε (5) φορολογικά έτη. Η ζημία του προγενέστερου έτους συμψηφίζεται κατά προτεραιότητα έναντι της ζημίας μεταγενέστερου έτους. 13.1 Μεταφορά ζημιών στην περίπτωση μεταβολής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος Εάν στη διάρκεια ενός φορολογικού έτους η άμεση ή έμμεση ιδιοκτησία του μετοχικού κεφαλαίου ή τα δικαιώματα ψήφου μιας επιχείρησης μεταβληθούν σε ποσοστό που υπερβαίνει το τριάντα τρία τοις εκατό (33%) της αξίας ή του αριθμού τους, η μεταφορά σύμφωνα με το παρόν άρθρο παύει να έχει εφαρμογή στις ζημίες που είχε η επιχείρηση αυτή κατά το εν λόγω φορολογικό έτος και τα προηγούμενα πέντε (5) έτη, εκτός αν ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 20
φορολογούμενος αποδείξει ότι η μεταβολή της ιδιοκτησίας έγινε αποκλειστικά για εμπορικούς ή επιχειρηματικούς λόγους και όχι με σκοπό τη φοροαποφυγή ή φοροδιαφυγή. 14. Έμμεση μέθοδος προσδιορισμού κερδών (Άρθρο 28) Το εισόδημα των φυσικών και νομικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που προσδιορίζεται με έμμεσες μεθόδους ελέγχου, σύμφωνα με τις παρακάτω περιπτώσεις : α) Όταν δεν τηρούνται τα προβλεπόμενα βιβλία και στοιχεία σύμφωνα με τον ΚΦΑΣ. β) Όταν δεν διαφυλάσσονται ή δεν προσκομίζονται μετά από δύο τουλάχιστον προσκλήσεις τακτικού φορολογικού ελέγχου τα τηρούμενα βιβλία και τα φορολογικά στοιχεία, εκτός εάν υπάρχει η δυνατότητα αναπαραγωγής αυτών με αξιόπιστο τρόπο, από τον ίδιο τον υπόχρεο ή και από τις διασταυρώσεις του ελέγχου. γ) Σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 72 οι διατάξεις του άρθρου 28 ισχύουν για φορολογικές περιόδους που κλείνουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και εξής 15. Φορολογικός συντελεστής επιχειρηματικής δραστηριότητας (Άρθρο 29). Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται σύμφωνα με την παρακάτω κλίμακα: Πίνακας 8ος: Φορολογική κλίμακα επιχειρηματικής δραστηριότητας Κλιμάκιο Φορολογικός Φόρος Σύνολο εισοδήματος συντελεστής κλιμακίου Εισοδήματος Φόρου 50.000,00 26% 13.000,00 50.000,00 13.000,00 Υπερβάλλον 33% ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 21
15.1. Μείωση συντελεστή πρώτου κλιμακίου για νέους επαγγελματίες Για τα φυσικά πρόσωπα με πρώτη δήλωση έναρξης επιτηδεύματος από 1ης Ιανουαρίου 2013 και για τα 3 πρώτα έτη άσκησης της δραστηριότητάς τους ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας μειώνεται κατά 50%, εφόσον το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημά τους από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει τις 10.000,00 ευρώ. 15.2. Συντελεστής φορολογίας εισοδήματος αγροτών Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται με συντελεστή 13%. 15.3. Συντελεστής φορολογίας εισοδήματος από προσαύξηση περιουσίας Το εισόδημα από προσαύξηση περιουσίας φορολογείται με συντελεστή 33%. 16. Φορολογικός συντελεστής απλογραφικών διπλογραφικών βιβλίων (Άρθρο 58). 16.1. Φορολογικός συντελεστής και κλίμακα φορολογίας για διπλογραφικά βιβλία α) Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία φορολογούνται με συντελεστή 26%. β) Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 62 τα «μερίσματα» ανήκουν στις πληρωμές που υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 10%, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 64. γ) Τέλος, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 36 ο παρακρατούμενος φόρος εξαντλεί τη φορολογική υποχρέωση μόνο για τα φυσικά πρόσωπα και για το συγκεκριμένο είδος εισοδήματος του φορολογούμενου. ΓΕΩΡΓΙΟΣ Θ. ΣΑΡΔΕΛΗΣ Σελίδα 22