AIDS Τι είναι το AIDS; Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας (AIDS) είναι μια νόσος του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος που προκαλείται από τον HIV (ιό της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας ) Οι ονομασίες HIV και AIDS μπορεί να συνδέονται γιατί και οι δύο αυτοί όροι περιγράφουν την ίδια νόσο. Σκεφτείτε το AIDS σαν μια προχωρημένη HIV νόσο. Ένα άτομο με AIDS έχει ένα ανοσοποιητικό σύστημα τόσο αποδυναμωμένο από τη δράση του HIV που συνήθως αρρωσταίνει από μία ή περισσότερες καιροσκοπικές λοιμώξεις όπως πνευμονία (PCP) ή Σάρκωμα Καπόζι (KS), Σύνδρομο Απίσχνασης (απώλεια βάρους), βλάβες στη μνήμη, ή καρκίνους. Αν κάποιο άτομο με HIV διαγνωσθεί με κάποιες από αυτές τις ευκαιριακές λοιμώξεις τότε λέμε ότι έχει AIDS. Η νόσος είναι τεράστιο πρόβλημα υγείας σε πολλά μέρη του κόσμου, και θεωρείται πανδημία, δηλαδή μία έκρηξη της ασθένειας που επηρεάζει μια ευρεία περιοχή και εξαπλώνεται ενεργά. Το 2010 περίπου 34 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν HIV λοίμωξη παγκοσμίως. Από αυτούς περίπου 16,8 εκατομμύρια είναι γυναίκες και 3,4 εκατομμύρια είναι κάτω από 15 ετών. Το αποτέλεσμα είναι περίπου 1,8 εκατομμύρια θάνατοι από AIDS το 2010. Από το 1981, που το AIDS αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά, έως το 2009 προκάλεσε σχεδόν 30 εκατομμύρια θανάτους Πως κολλάει κάποιος AIDS; Ο HIV μεταδίδεται πρωταρχικά με τη σεξουαλική επαφή όπως με το πρωκτικό, κολπικό ή στοματικό σεξ, την έκθεση σε μολυσμένα σωματικά υγρά, ιστούς, σύριγγες, μετάγγιση αιματος και από τη μητέρα στο παιδί κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό και τον θηλασμό.συγκεκριμένα όταν τα σωματικά υγρά που περιέχουν HIV μπουν απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος μέσω μιας βλεννογόνου μεμβράνης. Σεξουαλική επαφή: Η πλειονότητα των HIV λοιμώξεων αποκτώνται διαμέσου σεξουαλικών επαφών που γίνονται χωρίς τη χρήση προφυλακτικού. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι επαφές που στις περισσότερες περιπτώσεις οδηγούν σε μετάδοση είναι οι ετεροσεξουαλικές επαφές, μεταξύ ατόμων του αντίθετου φύλου, παρά
μεταξύ αυτών του ιδίου φύλου. Ο κίνδυνος αυξάνει με την παρουσία πολλαπλών σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων Τα γεννητικά έλκη κάνουν τον κίνδυνο περίπου πενταπλάσιο ενώ υπάρχει μία μικρότερη αύξηση του κινδύνου από ΣΜΝ (Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα) όπως γονόρροια (βλεννόροια),χλαμύδια, τριχομονάδωση και βακτηριακή κολπίτιδα. Ο βιασμός πιστεύεται ότι έχει αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης καθώς σπάνια χρησιμοποιούνται προφυλακτικά, είναι πιθανό να προκληθεί τραυματισμός στον κόλπο ή τον πρωκτό και μπορεί να υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος ταυτόχρονης μετάδοσης και σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων. Σωματικά υγρά Σύριγγες: Ο δεύτερος πιο συχνός τρόπος μετάδοσης είναι διαμέσου του αίματος και των παραγώγων του. Παρ' όλα αυτά η λοίμωξη δεν είναι δυνατόν να μεταδοθεί μέσω κουνουπιών ή άλλων εντόμων. Ο κίνδυνος μόλυνσης με HIV από ένα μόνο τσίμπημα βελόνας που έχει χρησιμοποιηθεί από ένα HIV-θετικό άτομο είναι περίπου 0,3%. Σε μερικές περιοχές περισσότερα από 80% των ατόμων που κάνουν ενέσιμη χρήση ναρκωτικών είναι HIV θετικοί. Οι μεταγγίσεις μολυσμένου αίματος καταλήγουν σε μετάδοση της λοίμωξης στο περίπου 93% των περιπτώσεων. Στις αναπτυγμένες χώρες ο κίνδυνος μετάδοσης HIV από μετάγγιση αίματος είναι εξαιρετικά χαμηλός (λιγότερο από 1 στο μισό εκατομμύριο) όταν εκτελείται εξελιγμένη επιλογή δοτών αίματος και έλεγχος για HIV) Άτομα που εκτελούν ή δέχονται τατουάζ, piercing ή εγχάραξη δέρματος έχουν θεωρητικά ένα κίνδυνο λοίμωξης αλλά δεν έχουν καταγραφεί επιβεβαιωμένες περιπτώσεις. Από μητέρα σε παιδί: Ο HIV μπορεί να μεταδοθεί από τη μητέρα στο παιδί στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού και μετά τον τοκετό διαμέσου του θηλασμού. Όταν η μητέρα δεν λαμβάνει αγωγή ο κίνδυνος μετάδοσης στην περιγεννητική περίοδο (λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της γέννησης) είναι γύρω στο 20% και για τα νεογνά που θηλάζουν στο 35%. Με την κατάλληλη αγωγή ο κίνδυνος μόλυνσης από τη μητέρα στο παιδί μπορεί να μειωθεί στο περίπου 1%. Αν αίμα μολύνει το φαγητό στην προμάσηση (πρακτική που κάνουν κάποιες μητέρες ή συγγενείς για δώσουν προμασημένο φαγητό στο παιδί την περίοδο του απογαλακτισμού του), αυτό μπορεί να αποτελεί έναν κίνδυνο μετάδοσης.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι ο ιός HIV ΔΕΝ μεταδίδεται με: Σάλιο, δάκρυα, ιδρώτα, κόπρανα ή ούρα Αγκαλιά Φιλί Μασάζ Χειραψία Τσιμπήματα εντόμων Συγκατοίκηση με κάποιον οροθετικό Κοινή χρήση τουαλέτας ή ντους Πως μπορώ να διαπιστώσω αν κάποιος έχει AIDS; Μερικά από τα πιθανά συμπτώματα (μπορούν να διαρκέσουν από μερικές μέρες έως ένα μήνα και μετά υποχωρούν) είναι τα παρακάτω: Διογκωμένοι λεμφαδένες Μειωμένη όρεξη Μυϊκή δυσκαμψία ή άλγος Αίσθημα κόπωσης ή κακουχία Πυρετός Πονόλαιμος Έλκη στη στοματική κοιλότητα και στον οισοφάγο Κεφαλαλγία Εξάνθημα Ένας τρόπος να διαπιστώσετε αν κάποιος έχει HIV, είναι σας πει ο ίδιος ότι έχει κάνει το test για HIV και ότι το αποτέλεσμα ήταν θετικό. Επειδή το τεστ για να βγει θετικό χρειάζεται έναν ελάχιστο αριθμό αντισωμάτων (δεν θετικοποιείται από το πρώτο αντίσωμα), για διάστημα λίγων ημερών είναι δυνατόν (πάρα πολύ σπάνια) να εμφανιστούν τα παραπάνω συμπτώματα, ενώ το άτομο δεν είναι ακόμη οροθετικό σύμφωνα με το τεστ. Ένα αρνητικό τεστ μπορεί να σημαίνει δύο πράγματα τελείως αντιδιαμετρικά: ότι όντως ο εξεταζόμενος δεν έχει προσβληθεί από τον ιό HIV. ότι έχει μεν μολυνθεί, αλλά βρίσκεται στην αρχική φάση της νόσου, όπου ο οργανισμός του δεν έχει ακόμη αρχίσει να αναπτύσσει αντισώματα κατά του ιού. Προστασία του ατόμου από το AIDS Ο κίνδυνος της μετάδοσης του HIV μειώνεται σημαντικότατα χρησιμοποιώντας ένα προφυλακτικό. Μπορείτε να προστατεύσετε τον εαυτό
σας από τον HIV με την γνώση. Κατανοώντας πως μεταδίδεται ο HIV και γνωρίζοντας καλά τον εαυτό σας και τον σύντροφό σας, είναι το κλειδί της προστασίας έναντι του ιού HIV.Σε περιπτώσεις όπου ο ένας παρτενέρ στο ζευγάρι είναι μολυσμένος η συνεχής χρήση του προφυλακτικού έχει ως αποτέλεσμα ποσοστά μετάδοσης στο μη μολυσμένο σύντροφο κάτω από 1% ανά έτος Σημαντικές οδηγίες: Μην έχετε σεξουαλικές επαφές χωρίς προστασία ή με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που έχει πολλούς ερωτικούς συντρόφους ή με άτομο που κάνει χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών ή με άτομο που γνωρίζετε ή απλά υποπτεύεστε ότι πάσχει από AIDS Αποφύγετε τη χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών. Αν είστε χρήστης, μη μοιράζεστε βελόνες ή σύριγγες με κανέναν και διακόψτε άμεσα τη χρήση τους Άτομα που πάσχουν από AIDS ή παρουσίασαν θετική εξέταση αντισωμάτων του HIV, μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο σε άλλους και δεν πρέπει να γίνονται δότες αίματος, οργάνων ή σπέρματος. Θεραπεία κατά του AIDS και φάρμακα Αυτή τη στιγμή, δεν υπάρχει ριζική θεραπεία για τον HIV. Αλλά υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος. Για τα άτομα που έχουν μολυνθεί με τον HIV, η ανάπτυξη των φαρμάκων έχει βοηθήσει στην αλλαγή της πορείας της νόσου. Σήμερα υπάρχουν φάρμακα που ονομάζονται «αντιρετροϊικά». για την αντιμετώπιση της ασθένειας και οι πιθανότητες να εκδηλώσει AIDS κάποιος οροθετικός που θα λάβει έγκαιρη και σωστή θεραπεία, είναι ελάχιστες. Στο μέλλον θα αναπτυχθούν πιο αποτελεσματικά φάρμακα, που δεν θα επιτρέπουν στον ιό HIV να εισβάλλει στα λεμφοκύτταρα του ανθρώπου. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, η επιστήμη υπόσχεται κλινικές δοκιμές για νέα φάρμακα - συμπεριλαμβανομένου και ενός χαπιού την ημέρα - που θα μπορούν να εμποδίζουν τη λοίμωξη. Παρομοίως ειδικές κολπικές κρέμες που θα καταστρέφουν τον ιό, μπορεί να είναι αποτελεσματικές τα επόμενα χρόνια. Ως τότε η προσοχή και η προφύλαξη είναι τα ατομικά όπλα του καθενός και της καθεμιάς Μερικοί ειδικοί στους ιούς δεν αποκλείουν ότι σιγά - σιγά ο HIV θα γίνει σχεδόν αβλαβής, καθώς συνεχίζει να εξελίσσεται. Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Φίλιπ Γκούλντερ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, που έκαναν
τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), σύμφωνα με το BBC, το πρακτορείο Ρόιτερς και το "New Scientist", μελέτησαν πάνω από 2.000 γυναίκες φορείς του HIV στη Μποτσουάνα καιστη Νότια Αφρική - δύο χώρες που έχουν πληγεί σοβαρά από το AIDS. Μια νέα μελέτη επιβεβαιώνει ότι απαιτείται πλέον περισσότερος χρόνος, έως ότου μια μόλυνση με τον ιό προκαλέσει την εκδήλωση AIDS. Το AIDS στην Ελλάδα 2.470 άτομα πέθαναν από AIDS 11.820 άτομα ζουν με τον ιό HIV 82% είναι άνδρες 6.850 άτομα λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία 55% πρωτοδιαγνώστηκαν σε προχωρημένο στάδιο της νόσου το 2013 807 οροθετικά άτομα προέρχονται από χώρες με γενικευμένη επιδημία AIDS 64 μωρά γεννήθηκαν με HIV λοίμωξη 22 νοσοκομεία διαθέτουν Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων 6 Κέντρα Αναφοράς AIDS διενεργούν το 4ης γενιάς test 997 στα 1000 άτομα δεν έχουν κάνει ποτέ HIV test από το 2004 Η επιδημία του HIV/AIDS μετράει ήδη 30 χρόνια στην Ελλάδα. Το 1984 διαγνώστηκε ο πρώτος άνδρας στο νοσοκομείο "Ευαγγελισμός" της Αθήνας και από τότε ακολούθησαν χιλιάδες άνθρωποι που μολύνθηκαν με τον ιό HIV στην Ελλάδα. Ο συνολικός αριθμός των HIV οροθετικών ατόμων (συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων AIDS) που έχουν δηλωθεί στην Ελλάδα μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2013 ανέρχεται σε 13622. Από τα περιστατικά αυτά, 11191 (82,2%) ήταν άνδρες, 2385 (17,5%) ήταν γυναικες. Η σεξουαλική επαφή μεταξύ ανδρών αποτελεί μέχρι σήμερα τον κυριότερο τρόπο μετάδοσης του HIV στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, το 46% των περιπτώσεων HIV λοίμωξης που έχουν δηλωθεί στις ελληνικές αρχές δημόσιας υγείας, ήταν άνδρες που ανέφεραν ότι μολύνθηκαν μέσω της σεξουαλικής επαφής με άλλους άνδρες. Το 2011 και το 2012 καταγράφηκε μία δραματική αύξηση των μολύνσεων από τον HIV στους χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών, σε σχέση με το 2010. 2926 ατόμα μολύνθηκαν μέσω ετεροφυλοφιλικής σεξουαλικής επαφής.
Στην Ελλαδα 2.470 άτομα πέθαναν από AIDS, 11.820 άτομα ζουν με τον ιό HIV, 6.850 άτομα λαμβάνουν αντιρετροϊκή θεραπεία 55% πρωτοδιαγνώστηκαν σε προχωρημένο στάδιο της νόσου το 2013, 807 οροθετικά άτομα προέρχονται από χώρες με γενικευμένη επιδημία AIDS, 64 μωρά γεννήθηκαν με HIV λοίμωξη, 122 νοσοκομεία διαθέτουν Μονάδες Ειδικών Λοιμώξεων, 6 Κέντρα Αναφοράς AIDS διενεργούν το 4ης γενιάς test, 997 στα 1000 άτομα δεν έχουν κάνει ποτέ HIV test από το 2004 Εργασία στο μάθημα της Βιολογίας 2015 Τάξη Α3 Κατερίνα Κωστοπούλου, Αθανασία Λιζάρδου Επιμέλεια: Μαστοράκη Βάλια ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ iatropedia.gr wikipedia hivaids.gr newpost.gr