LOBBY EUROPEEN DES FEMMES EUROPEAN WOMEN S LOBBY ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΛΟΜΠΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑ Αναγνωστοπούλου 36-106 73 Αθήνα Τηλ. 210 3628574/3614833 Fax 210 3643696 e-mail: ioanidou.e.g@dsa.gr Αθήνα 29 Μαΐου 2012 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Στα πλαίσια της Γενικής Συνέλευσης του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών με πρωτοβουλία της Αντιπροσώπου της Διεθνούς Ένωσης Γυναικών κ. Ι. Μαγγανάρα σε συνεργασία με την κ. Μίκα Ιωαννίδου, επικεφαλής της Ελληνικής αντιπροσωπείας του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών (ΕΛΓ), την κ. Σίτσα Σφανδού, αναπληρώτρια της στο ΔΣ του ΕΛΓ και την επικεφαλής της Γαλλικής Αντιπροσωπείας του ΕΛΓ κ. Francoise Morvan, οργανώθηκε Σεμινάριο με θέμα τις επιπτώσεις της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης στις γυναίκες, στις χώρες της Νότιας Ευρώπης. Την παραπάνω πρωτοβουλία στήριξαν Πορτογαλία, Ιταλία, Ιρλανδία, Γερμανία και Μάλτα ενώ έγιναν παρεμβάσεις από πολλές άλλες αντιπροσωπείες από τον Ευρωπαϊκό Βορρά και το Νότο. Η συμμετοχή των Εθνικών Αντιπροσωπειών του ΕΛΓ, καθώς και των Διεθνών Οργανώσεων Μελών του υπήρξε μαζική και ιδιαίτερα υποστηρικτική για τη χώρα μας. Αποφασίστηκε μεταξύ άλλων: 1)Να κατατεθεί από το ΕΛΓ στα Ην. Έθνη πρόταση για υιοθέτηση απόφασης κατά το πρότυπο της Απόφασης 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ην. Εθνών για τη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων στις οικονομικές, χρηματοπιστωτικές και κοινωνικές δομές (όπως είναι η υπό επεξεργασία πρόταση οδηγίας του ΕΚ για τις ποσοστώσεις στα ΔΣ των ιδιωτικών εταιρειών). 2)Να δοθεί έμφαση στη συνεργασία γυναικών μεταξύ Βορρά και Νότου με στόχο την αλλαγή της χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής η οποία έχει αποτύχει και απειλεί την κοινωνική συνοχή, αλλά και τις αρχές και αξίες στις οποίες στηρίζεται το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα. 3)Να υιοθετήσει το ΕΛΓ Μανιφέστο Αλληλεγγύης προς τις Ευρωπαίες γυναίκες που πλήττονται περισσότερο από την φτώχεια, όπως οι Ελληνίδες, με βάση τα παραπάνω αιτήματα, το οποίο να σταλεί στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ. Συγκεκριμένα. Στην εισαγωγή μας όσον αφορά στην Ελλάδα τονίσαμε ότι τα σκληρά και μονοσήμαντα μέτρα που σήμερα εφαρμόζονται στη χώρα μας, χτυπούν αλύπητα τις πιο ευάλωτες ομάδες και κυρίως τις γυναίκες. Οι γυναίκες πλήττονται διπλά: Ως εργαζόμενες, γιατί η ανισότητα στις αμοιβές έχει αυξηθεί περαιτέρω, αφού οι ήδη χαμηλοί μισθοί των γυναικών μειώθηκαν δραματικά. Ως χρήστες δημοσίων αγαθών, όπως οι υπηρεσίες φροντίδας και οι κοινωνικές υποδομές, λόγω κατάργησης αυτών. Οι περικοπές σε δημόσιους παιδικούς σταθμούς, αλλά και σε υπηρεσίες υγείας,
2 έχουν μεταφέρει τα βάρη για τη φροντίδα των εξηρτημένων ατόμων στις γυναίκες μέσα στην οικογένεια, οι οποίες δυσκολεύονται υπέρμετρα να συνδυάζουν οικογενειακές υποχρεώσεις με εργασία. Αποτελεί τεράστιο ψέμα ότι οι Ελληνίδες και οι Έλληνες εργάζονται λιγότερες ώρες από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Αντίθετα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat εργάζονται περισσότερο από το μέσο κοινοτικό όρο. Ο δείκτης ανεργίας έφτασε στο 22% από 8,9% που ήταν το 2009. Η γυναικεία ανεργία έχει ήδη φθάσει στο 27,5%, ενώ στις ηλικίες των 15-24 ετών έφτασε το 54% που είναι ο υψηλότερος δείκτης της Ε.Ε. Επιπλέον οι τιμές των βασικών αγαθών αυξάνονται καθημερινά πλήττοντας ιδιαίτερα τις ευάλωτες ομάδες, όπως πτωχούς και γυναίκες. Οι συνεχείς περικοπές στις συντάξεις έχουν οδηγήσει ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών της τρίτης ηλικίας στη φτώχεια, παρά την εξίσωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 για τους άνδρες και τις γυναίκες. Οι Γυναικείες ΜΚΟ δοκιμάζονται σκληρά, καθώς δεν λαμβάνουν καμία χρηματοδότηση, ενώ είναι υποχρεωμένες να αντικαταστήσουν το ανύπαρκτο πλέον κοινωνικό κράτος. Όσον αφορά τα αίτια της κρίσης, υποστηρίχθηκε ότι αυτή ξεκίνησε ως μια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση που έχει εξαπλωθεί σήμερα σε όλο τον πλανήτη και στις πραγματικές οικονομίες πολλών χωρών. Είναι αποτέλεσμα της αποτυχίας της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής διακυβέρνησης, η οποία είναι έμφυλη, καθώς υπάρχει μεγάλη υποαντιπροσώπευση των γυναικών στη λήψη αποφάσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα, αλλά και γενικότερα σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Θα πρέπει λοιπόν να αναγνωρισθεί ο ρόλος της ανισότητας των φύλων στη δημιουργία της κρίσης και να βρούμε λύσεις με τη συμμετοχή των γυναικών, οι οποίες να λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου. Οι συμμετέχουσες στο Σεμινάριο κατέληξαν στα εξής συμπεράσματα και προτάσεις: Θα πρέπει να αναδειχθεί η σχέση μεταξύ της κρίσης και της θέσης των γυναικών με παραδείγματα από την πραγματική ζωή. Με αξιολόγηση των επιπτώσεων στις γυναίκες των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών πολιτικών και μέτρων. Ειδικότερα αυτών που υιοθετούνται από την ΕΕ και τις κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης. Αυτό θα μπορούσε να γίνεται μέσω ενός Παρατηρητηρίου που θα θεσμοθετούσε το ΕΛΓ για το σκοπό αυτό. Να κατατεθεί από το ΕΛΓ στα Ην. Έθνη πρόταση για υιοθέτηση απόφασης κατά το πρότυπο της Απόφασης 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ην. Εθνών για τη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων στις οικονομικές, χρηματοπιστωτικές και κοινωνικές δομές (όπως είναι η υπό επεξεργασία πρόταση οδηγίας του ΕΚ για τις ποσοστώσεις στα ΔΣ των ιδιωτικών εταιρειών). Να προωθηθεί η οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών μέσω της εξατομίκευσης των φορολογικών συστημάτων. Να υιοθετηθούν από τα κράτη-μέλη προϋπολογισμοί που να λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση του φύλου. Να προωθηθούν δράσεις για την αποδόμηση των στερεότυπων κατά των γυναικών στην εκπαίδευση, στην εργασία και γενικότερα στην κοινωνία. Να υιοθετηθούν εναλλακτικές μέθοδοι μέτρησης του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος που να περιλαμβάνουν τη μη αμειβόμενη εργασία των γυναικών που αφορά την παροχή υπηρεσιών φροντίδας μέσα στην οικογένεια.
3 Να ληφθούν άμεσα και επείγοντα μέτρα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, κυρίως στους τομείς των κοινωνικών υπηρεσιών, της παροχής φροντίδας, της υγείας. Να αντιμετωπισθεί στην πράξη η ανισότητα των αμοιβών μεταξύ ανδρών και γυναικών. Να προωθηθεί η συνεργασία με τις ευρωπαϊκές συνδικαλιστικές οργανώσεις για την υποστήριξη/εφαρμογή της ισότητας των φύλων. Να επισημανθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σ όλες τις κυβερνήσεις και τα εθνικά κοινοβούλια ότι υπάρχουν οδηγίες και πολιτικές σε θέματα ισότητας των δύο φύλων οι οποίες δεν εφαρμόζονται. Να ληφθούν επείγοντα μέτρα για την καταπολέμηση της φτώχειας η οποία ολοένα και περισσότερο πλήττει τις γυναίκες. Να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην οικονομική ενίσχυση των υποδομών που στηρίζουν τα θύματα βίας και να ληφθούν νομοθετικά και άλλα μέτρα για την περαιτέρω αντιμετώπιση του προβλήματος. Να υποβληθούν από το ΕΛΓ εναλλακτικές εκθέσεις όσον αφορά τη θέση των γυναικών, όχι μόνο στο CEDAW, αλλά και σε άλλα συμβατικά όργανα. Να δοθεί έμφαση στη συνεργασία γυναικών μεταξύ Βορρά και Νότου με στόχο την αλλαγή της χρηματοπιστωτικής αρχιτεκτονικής η οποία έχει αποτύχει και απειλεί την κοινωνική συνοχή, αλλά και τις αρχές και αξίες στις οποίες στηρίζεται το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Να υιοθετήσει το ΕΛΓ Μανιφέστο Αλληλεγγύης προς τις Ευρωπαίες γυναίκες που πλήττονται περισσότερο από την φτώχεια, όπως οι Ελληνίδες, με βάση τα παραπάνω αιτήματα, το οποίο να σταλεί στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και τις κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ. (Σημειώνεται ότι η τελευταία πρόταση υποβλήθηκε από τη Γαλλική Αντιπροσωπεία του ΕΛΓ και έγινε ομόφωνα αποδεκτή από τις συμμετέχουσες). Παρατίθεται το κείμενο παρέμβασης της επικεφαλής της Ελληνικής Αντιπροσωπείας του ΕΛΓ. ΟΜΙΛΙΑ ΜΙΚΑΣ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΛΟΜΠΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΒΟΥΔΑΠΕΣΤΗ 12 ΜΑΙΟΥ 2012 - ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΕΛΓ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΛΟΜΠΥ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΘΕΜΑ: Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ Εκ μέρους της Ελληνικής Αντιπροσωπείας του ΕΛΓ σας ευχαριστούμε που ανταποκριθήκατε στο κάλεσμά μας για τη διοργάνωση αυτού του Σεμιναρίου, που έγινε με πρωτοβουλία της Διεθνούς Οργάνωσης Γυναικών «International Alliance of Women» και συνδιοργάνωση της Ελληνικής και της Γαλλικής Αντιπροσωπείας του ΕΛΓ. Ευχαριστούμε, επίσης, την Πορτογαλία, την Ιρλανδία, τη Μάλτα, την Ιταλία, τη Σουηδία, τη Γερμανία που μας στήριξαν, καθώς και όλες τις Αντιπροσωπείες που σήμερα μας τιμούν με την παρουσία τους. Καθώς αυτή την κρίσιμη ώρα η κοινωνική, οικονομική και δημοσιονομική κρίση έχει πλήξει βάναυσα τη χώρα μου, αλλά και την Ευρώπη ολόκληρη θεωρώ ότι
4 εμείς οι γυναίκες του Ευρωπαϊκού Λόμπυ Γυναικών πρέπει να πάρουμε ακόμα πιο σημαντικές πρωτοβουλίες. Ήδη στην Ελλάδα, όπου είχαμε καλέσει και την Πρόεδρο του ΕΛΓ το Νοέμβριο του 2011, είχαμε προβλέψει ότι χωρίς την ενεργό συμμετοχή του γυναικείου κινήματος και της ισόρροπης συμμετοχής ανδρών και γυναικών σαν μέρος της λύσης, αυτή η κρίση γίνεται ολοένα και πιο βαθειά. Τώρα ο Ελληνικός λαός και ειδικότερα οι Ελληνίδες αποτελούν το πειραματόζωο και συγχρόνως το θύμα αναποτελεσματικών πολιτικών. Όλες οι Οργανώσεις Μέλη μας από όλα τα μέρη της χώρας, μας στέλνουν δραματικά μηνύματα για ελλείψεις ακόμα και σε ζητήματα διατροφής και πρόσβασης σε στοιχειώδεις υπηρεσίες, όπως υγείας, παιδείας και καταπολέμησης της βίας. Τα σκληρά και μονοσήμαντα μέτρα που σήμερα η χώρα μου έχει υποχρεωθεί να εφαρμόσει χτυπούν αλύπητα τις πιο ευάλωτες ομάδες και κυρίως τις γυναίκες. Οι φτωχοί γίνονται φτωχότεροι. Οι μισθοί έχουν μειωθεί δραματικά και ιδίως των νέων, σε ποσοστό άνω του 25%. Οι γυναίκες πλήττονται διπλά όχι μόνο ως εργαζόμενες, αλλά και ως χρήστες των δημοσίων αγαθών, όπως οι υπηρεσίες φροντίδας και οι κοινωνικές υποδομές, περιλαμβανομένων των υποδομών καταπολέμησης της ανδρικής βίας. Οι Γυναικείες ΜΚΟ δοκιμάζονται σκληρά, καθώς δεν λαμβάνουν χρηματοδoτήσεις, ενώ είναι υποχρεωμένες να αντικαταστήσουν το ανύπαρκτο πλέον κοινωνικό κράτος. Οι μηχανισμοί ισότητας αποδομούνται. Η ανισότητα στις αμοιβές έχει αυξηθεί περαιτέρω, καθώς οι ήδη χαμηλοί μισθοί των γυναικών μειώθηκαν δραματικά. Μια νεοεισερχόμενη στην αγορά εργασίας γυναίκα δεν παίρνει πλέον περισσότερα από 426 ευρώ, ενώ οι τιμές των βασικών αγαθών καθημερινά αυξάνονται. Η απόγνωση οδηγεί σε δραματική αύξηση των αυτοκτονιών. Αποτελεί τεράστιο ψέμα ότι οι Ελληνίδες και οι Έλληνες εργάζονται λιγότερες ώρες από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Αντίθετα σύμφωνα με τα στοιχεία της EUROSTAT που σας παραθέτω εργάζονται περισσότερ0 από το μέσο κοινοτικό όρο. Ο δείκτης ανεργίας έφτασε στο 22% από 8,9% που ήταν το 2009. Η γυναικεία ανεργία έχει ήδη φτάσει το 25,7%, ενώ στις ηλικίες των 15-24 ετών έφτασε το 54% που είναι ο υψηλότερος δείκτης ανεργίας στην Ε.Ε. Οι Μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αλλά και τα γραφεία των δικηγόρων, των συμβολαιογράφων και άλλων επαγγελματιών κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Σύμφωνα με τα στοιχεία του μέλους μας της Ένωσης Ελληνίδων Νομικών 40 συμβολαιογραφεία έκλεισαν τους τελευταίους μήνες στην Αθήνα. Οι αλληλοεπιδράσεις της κρίσης και τα αποτελέσματα μιας ολοένα και πιο βαθιάς ύφεσης απειλούν τις βασικές αρχές και αξίες της δημοκρατίας και της ισότητας στις οποίες στηρίχτηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, αλλά και την ίδια κοινωνική και οικονομική υπόσταση των χωρών και των πολιτών της Ευρώπης. Υπάρχει πλέον ένα εκρηκτικό μείγμα στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος. Είναι ώρα να απαιτήσουμε για πραγματικές διαρθρωτικές αλλαγές που θα οδηγήσουν σε πραγματική οικονομική ανάκαμψη μέσα από πολιτικές ανάπτυξης, με δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και αποκατάσταση των ανισοτήτων μεταξύ γυναικών και ανδρών, οι οποίες μεταξύ άλλων μας οδήγησαν στην σημερινή κατάσταση. Είναι ανάγκη οι χώρες της Μεσογείου, αλλά και η Ιρλανδία, που βιώνουν παρόμοιες συνθήκες να δώσουμε την πραγματική εικόνα που δημιούργησε το σύστημα και η οικονομική αρχιτεκτονική του παρελθόντος στις ζωές των ανθρώπων. Σήμερα είναι ευκαιρία μέσα από τη συζήτηση να βρούμε με αλληλεγγύη εμείς οι γυναίκες του ΕΛΓ κοινές παραδοχές και να διατυπώσουμε συγκεκριμένες προτάσεις για την οικονομία, για την ισόρροπη συμμετοχή των γυναικών στις οικονομικές και κοινωνικές αποφάσεις. Πρέπει να ξαναβάλουμε τα θέματα της ίσης
μεταχείρισης στην καρδιά της πολιτικής ενός νέου μοντέλου για το παρόν και το μέλλον. Είμαστε διατεθειμένες να δουλέψουμε πιο σκληρά και να αγωνιστούμε για: Κοινωνία Ισότητας με δίκαιη κατανομή δικαιωμάτων, δύναμης και μέσων. Παροχή υπηρεσιών, κυρίως, στους τομείς υγείας, παιδείας και κοινωνικών υπηρεσιών καθώς και βασικές υποδομές, που δεν είναι πολυτελείς, αλλά αναγκαίες. Ισότιμη συμμετοχή στις θέσεις ευθύνης και λειτουργία «κώδικα δεοντολογίας» για το πολιτικό σύστημα που να αντικατοπτρίζει τις αρχές και τις αξίες της Ευρώπης. Ίση αμοιβή μεταξύ ανδρών και γυναικών για τη δουλειά μας. Διαφάνεια και χρηστή διαχείριση στις τραπεζικές συναλλαγές, ξεχωρίζοντας εκείνες που αφορούν την αποταμίευση από εκείνες που στηρίζουν την κερδοσκοπία. Ευρώπη απαλλαγμένη από τη βία κατά των γυναικών και έναν ασφαλή και σταθερό κόσμο για το μέλλον. Απαιτούμε να ακουστεί επιτέλους η φωνή μας ώστε να οικοδομήσουμε ξανά ότι αυτή η κρίση έχει σαρώσει. Αυτό προϋποθέτει συγκεκριμένα οικονομικά και κοινωνικά μέτρα. Θα είμαστε παρούσες και τώρα, αλλά και στη μετάβασή μας στη μετά την κρίση εποχή. 5