Πραγµατικότητα η ανισότητα των δύο φύλων Simerini 21/02/2010 ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΗΣ-ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΖΑ Πόσο φεµινίστριες είναι οι Κύπριες; Κάποτε µιλούσαµε για ισότητα µεταξύ των δύο φύλων. Τελικά, εν έτει 2010, το ωραίο φύλο προσπαθεί ακόµα για ίσες ευκαιρίες στη ζωή του ή θέλει να υπερβάλει εαυτόν και από «αδύναµο» φύλο να µετονοµαστεί σε «ισχυρό»; Εδώ και χρόνια φεµινιστικά κινήµατα προσπαθούν να δώσουν στις γυναίκες τα δικαιώµατα που τους αξίζουν. Στην Κύπρο υποστηρίζουµε το φεµινισµό ή λόγω άγνοιας µάς τροµοκρατεί; Ο φεµινισµός είναι ένα κίνηµα το οποίο έχει σαν στόχο την κοινωνική, πολιτική, πολιτιστική και οικονοµική ισότητα των γυναικών και των ανδρών, µε βασική φιλοσοφία την επίτευξη της ισότητας των φύλων σε κάθε σφαίρα ζωής. Σύµφωνα µε τη Σουζάνα Παύλου, ιευθύντρια του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικών Φύλου, η έννοια φεµινισµός έχει σίγουρα παρεξηγηθεί, αφού ακόµα και στην Κύπρο δεν ξέρουν ακριβώς τι σηµαίνει, δίνοντάς του αρνητική έννοια. «Πολλές φορές, λόγω άγνοιας, παρερµηνεύεται η λέξη και ενώ πιστεύουν στην ισότητα των φύλων, επειδή θεωρούν πως σηµαίνει η γυναίκα να είναι ανώτερη από τον άντρα, λένε πως δεν είναι υπέρ του. Αυτό είναι άδικο. Όσον αφορά το φεµινισµό, πρόκειται για µια εκστρατεία κατά των ανισοτήτων µεταξύ των φύλων, και µπορεί να οριστεί και ως δικαίωµα στην πρόσβαση διαθέσιµων πληροφοριών σε κάθε γυναίκα, ώστε να µπορέσει να έχει την επιλογή να ζήσει µια ζωή χωρίς διακρίσεις, µε πρόσβαση σε ίσες ευκαιρίες, µέσα στα πλαίσια των αρχών της κοινωνικής, πολιτιστικής, πολιτικής και οικονοµικής ισότητας και της ανεξαρτησίας», ανέφερε.
Ξεκουράζονται λιγότερο ΒΑΣΕΙ στοιχείων που µας δόθηκαν από το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου, η ανισότητα των φύλων είναι πραγµατικότητα και συµβαίνει ακόµα και στις µέρες µας, ακόµα και στο αγγελικά πλασµένο νησί µας. Οι γυναίκες υποαντιπροσωπεύονται στην πολιτική, κοινωνική και καλλιτεχνική ζωή κάθε κοινωνίας. Παγκοσµίως, οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για το 50% του φαγητού στον κόσµο, όµως, σπάνια έχουν ιδιοκτησία της γης. Οι γυναίκες αποτελούν το 1/3 του παγκόσµιου εργατικού δυναµικού, όµως βρίσκονται στις χαµηλότερα αµειβόµενες θέσεις. Οι περισσότεροι φτωχοί στον κόσµο είναι γυναίκες. Για τις γυναίκες, η εκτός σπιτιού δουλειά ακολουθείται και από εργασία µέσα στο σπίτι. Οι γυναίκες έχουν 15 ώρες τη βδοµάδα λιγότερη ξεκούραση από τους συζύγους τους. Ευκαιρίες στον επαγγελµατικό τοµέα ΠΑΡΑ το γεγονός ότι η Κύπρος έχει επιτύχει υψηλό ποσοστό απασχόλησης των γυναικών (71%), παραµένει χαµηλότερο από αυτό των ανδρών (80%). Η Κύπρος έχει τα χαµηλότερα ποσοστά γυναικών σε διευθυντικές θέσεις, ανάµεσα σε ευρωπαϊκές χώρες (15%). Το χάσµα µισθών ανάµεσα σε άντρες και γυναίκες είναι από τα ψηλότερα στην Ε.Ε. (23,9%). Υψηλότερος επαγγελµατικός διαχωρισµός [συγκέντρωση γυναικών και ανδρών σε διαφορετικούς τοµείς δραστηριοτήτων και επαγγέλµατα] ανάµεσα σε ευρωπαϊκές χώρες. Η πλειοψηφία των ατόµων που απασχολούνται µερικώς είναι γυναίκες (68,9%). Τα ποσοστά ανεργίας των γυναικών είναι µεγαλύτερα από τα ποσοστά ανεργίας των ανδρών σε όλες τις κατηγορίες ηλικίας. Ευκαιρίες στον πολιτικό τοµέα ΟΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ εξακολουθούν να υποαντιπροσωπεύονται στα κέντρα λήψης των πολιτικών κοινωνικών και οικονοµικών αποφάσεων. Με τα στοιχεία να δείχνουν ότι γυναίκες είναι το 38% των δικαστών/το 20,8% των ανώτερων δηµόσιων υπαλλήλων/το 20,3% των µελών των δηµοτικών και κοινοτικών συµβουλίων/το 3% των δηµάρχων/το 14,3% των µελών του Κοινοβουλίου (παρόλο που το ποσοστό των γυναικείων υποψήφιων αυξήθηκε σε 23,2% το 2006, από 10,7% το 2001) και µια µόνο γυναίκα στο Υπουργικό Συµβούλιο. Θα ψηφίζατε γυναίκα στην Προεδρία της ηµοκρατίας; Η «Σ» βγήκε στους δρόµους και ρώτησε γυναίκες και άντρες για το κατά πόσο θεωρούν πως στην
Κύπρο υπάρχει ισότητα µεταξύ αντρών και γυναικών, αν πιστεύουν στον ορισµό του φεµινισµού και, τέλος, αν θα εµπιστευόντουσαν την τύχη του νησιού µας σε γυναίκα Πρόεδρο... Η γυναικείαδύναµη Ευδοκία Χαρίτου: «εν πιστεύω ότι οι Κύπριες είναι φεµινίστριες. Εγώ είµαι, αλλά όχι από τις πιο φανατικές. Θεωρώ πως ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, έχει σταθερές αξίες και σίγουρα η γυναίκα παίζει σηµαντικό ρόλο παντού. Όπως λένε, πίσω από ένα δυνατό άντρα κρύβεται µια σπουδαία γυναίκα, δεν είναι τυχαίο αυτό. Γυναίκα πρόεδρο της Κυπριακής ηµοκρατίας φυσικά και θα ψήφιζα. Αν είχε τις γνώσεις και τη δύναµη, θα τα κατάφερνε µια χαρά. Γενικά πιστεύω στη γυναικεία δύναµη». Κόβει τα πόδια το σύστηµα Χρύσω Κακοφεγγίτου: «Όχι, φυσικά δεν είµαι φεµινίστρια. Θεωρώ πως οι γυναίκες είναι πολύ πιο συνειδητοποιηµένες από τους άντρες και φανερά ανώτερες στους περισσότερους τοµείς της ζωής. Το κίνηµα του φεµινισµού παρεξηγήθηκε και το αποτέλεσµα που έφερε ήταν να φορτωθεί η γυναίκα όσες δουλειές ήταν παραδοσιακά αντρικές, ενώ δεν µοιράστηκε τις ''γυναικείες'' µε τους άντρες. Η Κύπρια γυναίκα νοµίζει ότι είναι φεµινίστρια, αλλά είναι δούλα και κυρά. Εγώ βέβαια θα ψήφιζα γυναίκα για Πρόεδρο της ηµοκρατίας, όχι γιατί θα είναι γυναίκα, αλλά γιατί θα είναι καλύτερη από έναν άντρα. Στην Κύπρο δεν υπάρχουν γυναίκες σε υψηλά αξιώµατα, γιατί εάν κάποια ξεχωρίζει, το σύστηµα της κόβει τα πόδια». Ξέφυγαν από την καταπίεση Αντρέας Παρασκευά: «Τα τελευταία χρόνια οι γυναίκες ξεκίνησαν να ανεξαρτητοποιούνται σε µεγάλο βαθµό και φαίνεται πως ξέφυγαν από την καταπίεση, διεκδικώντας όσα στερήθηκαν τόσα χρόνια. Πιστεύω ότι αρκετές γυναίκες είναι φεµινίστριες σε βαθµό υπερβολικό, ωστόσο, στην κοινωνία που ζούµε αυτό είναι καλό. Στην Κύπρο του σήµερα, µετά από 36 χρόνια κατοχής και χωρίς να µπορούµε να λύσουµε το κυπριακό πρόβληµα, ναι, θα ψήφιζα γυναίκα Κύπρια πολιτικό για Πρόεδρο. εν πιστεύω τα πράγµατα να γίνουν ακόµα χειρότερα, αφού φθάσαµε σ' ένα σηµείο πριν από την απόλυτη υποταγή στους Τούρκους, µε τις συνεχόµενες υποχωρήσεις». Φοράµε παρωπίδες Στέλιος Καρβουνάρης: «εν θα έλεγα πως οι Κύπριες γυναίκες είναι φεµινίστριες, θα έλεγα πως είναι ανεξάρτητες. Μπορεί να υπάρχουν κάποιες φεµινίστριες, αλλά θεωρώ πως είναι πολύ µικρό το ποσοστό. Σε περίπτωση που έβαζε υποψηφιότητα για Πρόεδρος της ηµοκρατίας γυναίκα, γιατί όχι; Αν είναι γυναίκα αυτή που θα κάνει τη διαφορά, σίγουρα θα είχε την ψήφο µου, χωρίς δεύτερη σκέψη.
υστυχώς, στην κοινωνία µας, όµως, δεν δείχνουµε ανάλογη εµπιστοσύνη στο ωραίο φύλο. Σε κάποια πράγµατα ακόµα φοράµε παρωπίδες και δεν ξεφεύγουµε από το κατεστηµένο που µας περιβάλλει». Υποτιµούνται σε πολλούς τοµείς Ιωάννα Αριστείδου: «εν θεωρώ πως οι Κύπριες είναι φεµινίστριες. Γενικά νοµίζω πως στην Κύπρο δεν επικρατεί καθόλου ο φεµινισµός σαν άποψη. Από την άλλη, εγώ υποστηρίζω σε κάποια θέµατα το φεµινισµό και θεωρώ πως ναι, αν είναι ικανή µια γυναίκα να υποστηρίξει τον κυπριακό λαό, γιατί να µη γίνει Πρόεδρος και γιατί να µην την ψηφίσω; Εδώ στην Κύπρο, όµως, δυστυχώς όπως πολλοί ξέρουµε, οι γυναίκες υποτιµούνται σε πολλούς τοµείς και ίσως γι' αυτό δεν τις βλέπουµε και σε διευθυντικές, υψηλές θέσεις». Η νοοτροπία της κοινωνίας Άντρια Αρµοστή: «Η άποψή µου είναι πως οι Κύπριες δεν είναι φεµινίστριες, γιατί ελάχιστες γνωρίζουν το τι σηµαίνει πραγµατικά φεµινισµός. Εγώ δεν είµαι φεµινίστρια µε την έννοια ότι η γυναίκα είναι το παν. Πιστεύω στην ισότητα των δύο φύλων και πως για να λειτουργήσει σωστά η κοινωνία, πρέπει τα δύο φύλα να ζουν αρµονικά. Στην Κύπρο, δεν βρίσκεις αρκετές γυναίκες σε υψηλές θέσεις, όχι λόγω του ότι δεν έχουν τα προσόντα, αλλά λόγω της κοινωνικής νοοτροπίας που υπάρχει. Γενικά δεν πιστεύω να υπήρχε διαφορά στο µέλλον της Κύπρου αν ο Πρόεδρος ήταν γυναίκα. Εγώ θα την ψήφιζα, µόνο αν µε έπειθε πως δεν θα χρησιµοποιούσε το φύλο της απλώς για να εκλεγεί, αλλά θα χρησιµοποιούσε την ευαισθησία της, κάνοντας πράξεις». Πιστεύω στην ισότητα Θάλεια Ιωάννου: «εν θα έλεγα πως είµαι φεµινίστρια, αν και εκτιµώ και υποστηρίζω αρκετά από τα βήµατα που έχουν γίνει, στο να αποκτηθούν ορισµένα δικαιώµατα των γυναικών. Πιστεύω στην ισότητα των φύλων, όπως και στην ισότητα γενικά των ανθρώπων. Νοµίζω πως και οι άλλες Κύπριες θεωρούν σηµαντική την απόκτηση δικαιωµάτων τους και δεν φοβούνται να τα διεκδικήσουν, π.χ. το δικαίωµα αυτονοµίας, σωµατικής ακεραιότητας και ίσης αµοιβής για την ίδια προσφορά εργασίας. εν θα στηριζόµουνα τόσο στο φύλο κάποιου για να τον ψηφίσω για Πρόεδρο, όσο στις ικανότητες και στη χαρισµατικότητά του, αφού απ αυτό θα εξαρτιόταν το µέλλον της Κύπρου. Θεωρώ πως µπορεί να υπάρχουν περισσότεροι άντρες σε ψηλές θέσεις, αλλά υπάρχουν εξίσου και αρκετές γυναίκες που κατέχουν τέτοιες θέσεις (βουλευτές, υπουργοί, διευθυντές)». Θέµα προσόντων Γιώργος Πίριλλος: «Θεωρώ πως οι Κύπριες είναι φεµινίστριες, αλλά ο τρόπος επίδειξης του
φεµινισµού τους δεν είναι φυσικός, δηλαδή, δεν εκφράζονται µε το τι πραγµατικά νιώθει άνετα και πιστεύει ο εαυτός τους. Αρκετές από τις κοπέλες που γνωρίζω θεωρούν σηµαντικότερο το τι πιστεύει η φίλη τους και όχι τι πραγµατικά θεωρούν σωστό και θέλουν αυτές. Τώρα, όπως είναι τα πράγµατα στην Κύπρο, δεν θα εµπιστευόµουνα γυναίκα Πρόεδρο, απλώς επειδή δεν έχω δει κάποια πολιτικό έµπειρη να γίνει Πρόεδρος. Αν έβρισκα κάποια που έχει τα προσόντα και την αξία να γίνει Πρόεδρος της Κυπριακής ηµοκρατίας, γιατί όχι; Φυσικά θα την ψήφιζα».