ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ 10 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ «ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ-ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ» ΜΕΡΟΣ Α: ΥΠΟΔΟΧΕΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ 1. Τι είναι οι υποδοχείς και ποιος είναι ο ρόλος τους; 2. Να ονομάσετε τους διαφορετικούς τύπους υποδοχέων που συναντάμε στο ανθρώπινο σώμα και να καταγράψετε τις αλλαγές που ανιχνεύουν: i ii iv. 3. Τι ονομάζουμε αίσθηση; 4. Να αναφέρετε τις δύο κατηγορίες στις οποίες διακρίνονται οι αισθήσεις: i 5. Να αναφέρετε τις περιοχές του σώματος όπου συναντάμε υποδοχείς σωματικών αισθήσεων: i ii iv. 1 Σ ε λ ί δ α
6. Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα. Αίσθηση Υποδοχείς Περιοχές του σώματος όπου συναντάμε τους υποδοχείς Πόνος Περιοχές του εγκεφάλου όπου κατευθύνεται η νευρική ώση Αφή και Πίεση Θερμοκρασία Υποδοχείς - Αισθήσεις Μηχανοϋποδοχείς, Χημειοϋποδοχείς, Θερμοϋποδοχείς, Φωτοϋποδοχείς Διακρίνεις τους διαφορετικούς υποδοχείς που συναντάμε στο ανθρώπινο σώμα. Περιγράφεις πώς γίνονται αντιληπτές οι σωματικές αισθήσεις. ΜΕΡΟΣ Β: ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟ ΜΑΤΙ 1. Να ονομάσετε τους χιτώνες από τους οποίους αποτελείται ο οφθαλμικός βολβός: i ii 2. Να ονομάσετε τις απολήξεις των φωτοευαίσθητων κυττάρων του αμφιβληστροειδή και πού εντοπίζονται: i 2 Σ ε λ ί δ α
3. Πώς επιτυγχάνεται ο έλεγχος της έντασης του εισερχόμενου φωτός στο μάτι; 4. Να ονομάσετε τις δομές που σχηματίζουν τη διαθλαστική συσκευή του οφθαλμού: i ii iv. 5. Τι ονομάζουμε προσαρμογή; Σκληρός χιτώνας, Χοριοειδής χιτώνας, Αμφιβληστροειδής χιτώνας Κερατοειδής Ίριδα Ακτινωτό σώμα Κρυσταλλοειδής φακός Υδατοειδές υγρό, Υαλώδες σώμα Ραβδία - Κωνία Ωχρή κηλίδα Οπτικό νεύρο, οπτική θηλή Προσαρμογή Περιγράφεις τη δομή του ματιού. Κατανοείς τον μηχανισμό ελέγχου της έντασης του εισερχόμενου φωτός και της εστίασης. 3 Σ ε λ ί δ α
ΜΕΡΟΣ Γ: ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑ ΟΡΓΑΝΑ ΤΟ ΑΥΤΙ 1. Για ποιες αισθήσεις είναι υπεύθυνο το αυτί; 2. Να ονομάσετε τα τρία τμήματα του αυτιού: i ii 3. Το εξωτερικό αυτί αποτελείται από: i 4. Το μέσο αυτί αποτελείται από: i ii 5. Τι είναι η ευσταχιανή σάλπιγγα και ποιος ο ρόλος της; 6. Πώς μεταδίδεται το ηχητικό ερέθισμα από το μέσο στο εσωτερικό αυτί; 7. Το εσωτερικό αυτί αποτελείται από: i iii... 4 Σ ε λ ί δ α
8. Πώς ονομάζεται το υποδεκτικό όργανο της ακοής και από τι είδους κύτταρα αποτελείται; 9. Να ονομάσετε τους υποδοχείς της ισορροπίας και πού εντοπίζονται: i 10. Πώς και πού μεταφέρονται οι νευρικές ώσεις από τους υποδοχείς της ισορροπίας; Εξωτερικό, Μέσο, Εσωτερικό αυτί Πτερύγιο, Ακουστικός Πόρος, Κυψελίδα Τυμπανικός υμένας, Τυμπανική κοιλότητα Σφύρα, Άκμονας, Αναβολέας Ευσταχιανή σάλπιγγα Ωοειδής μεμβράνη, Ωοειδής θυρίδα Κοχλίας, Αίθουσα, Ημικύκλιοι σωλήνες Αιθουσαίο κανάλι, Τυμπανικό κανάλι, Κοχλιακός Πόρος Όργανο του Corti Ακουστικές ακρολοφίες, Ακουστικές κηλίδες Κοχλιακό νεύρο, Αιθουσαίο νεύρο Περιγράφεις τη δομή του αυτιού. Κατανοείς τον τρόπο που λειτουργεί ο μηχανισμός της ακοής. Κατανοείς τον τρόπο που λειτουργούν οι υποδοχείς της ισορροπίας. 5 Σ ε λ ί δ α
ΜΕΡΟΣ Δ: ΟΣΦΡΗΣΗ ΚΑΙ ΓΕΥΣΗ 1. Σε ποια κατηγορία υποδοχέων ανήκουν οι υποδοχείς της όσφρησης και της γεύσης; 2. Πώς ονομάζεται το αισθητήριο της όσφρησης και από ποια κύτταρα αποτελείται;... 3. Πώς ονομάζονται τα ειδικά όργανα της γεύσης και από ποια κύτταρα αποτελούνται; 4. Τι σημαίνει ο όρος «εξοικείωση υποδοχέα» στην περίπτωση της όσφρησης και της γεύσης; 5. Σε ποια περιοχή του φλοιού του εγκεφάλου εντοπίζεται το κέντρο της όσφρησης και σε ποια το κέντρο της γεύσης; Οσφρητικός βλεννογόνος Οσφρητικό νεύρο Γευστικοί κάλυκες Γευστική οδός Εξοικείωση υποδοχέα Περιγράφεις το αισθητήριο της όσφρησης και τα όργανα της γεύσης. Κατανοείς το μηχανισμό της όσφρησης και το μηχανισμό της γεύσης. Κατανοείς το φαινόμενο της εξοικείωσης του υποδοχέα. 6 Σ ε λ ί δ α