2004 #3 # lpp lpp lpp. Draudzîbai nav tautîbas Divi Ziemassvétki un lpp ÎÂ Ó

2004 #3 #18 Kultüru dialogs Draudzîbai nav tautîbas Divi Ziemassvétki un divas Lieldienas... 2. lpp... 3. lpp... 4. lpp èapple Ó Óapple à ÒÌÓ Ó appleâùóappleïâ ò Ôapple Ó, ÎÂ Ó... 5. lpp... 6. lpp... 7. lpp

Véstules Sveiks, Tilta lasîtåj! Dace Pékßéna Kå Tev ß iet, kådå kråså ir draudzîba? Íajå mirklî droßi vien katrs iedomåjåties savu kråsu un tå tam arî vajadzétu büt, jo ikviena draudzîba ir citådåka un tådé tik îpaßa. Tåpat kå més paßi kråsaini un neatkårtojami. Visas nebüßanas såkas, kad pie aujam cilvéku dalîßanu baltajos un melnajos, tumßajos un gaißajos, latvießos un krievos? Tomér, neskatoties uz paståvoßajiem stereotipiem, Tilts ßoreiz pårliecinåjås, ka jaunießi, ikdienu pavadot daωådu nåciju sabiedrîbå, ir sapratußi, ka bütiskåkå ir attieksme vienam pret otru un draudzîgu attiecîbu veidoßanå tautîbai nav nozîmes. Viss ir atkarîgs no mums paßiem vai esam gatavi paiet solîti pretim viens otram, vai tomér ietiepîgi raut segu katrs uz savu pusi. Íajå Tilta numurå vairåk par paßu jaunießu pieredzi, viñu uzskatiem un domåm. Starp citu, péc sarunas ar skoléniem radås sajüta, ka tießi viñi ir tie, kas ne vien ir gatavi büvét sapratnes tiltus, bet itin veiksmîgi jau to såkußi darît. Pievienojaties arî jüs!!! Kultüru dialogs Interneta vides izmantoßana pieredzes un informåcijas aprites nodroßinåßanai starpkultüru un bilingvålås izglîtîbas jomå tå saucas Izglîtîbas attîstîbas centra ar ES Phare programmas atbalstu uzsåktais projekts, kura ietvaros ßoreiz tiek izdots jau pazîstamais bilingvålais skolénu Ωurnåls TILTS. Més dzîvojam laikmetå, kuru raksturo informåcijas un viedok u daudzveidîba. Tas pilnå méra attiecinåms arî uz bilingvålo izglîtîbu un tås izpratni. Ne vienmér mums ir iespéja un laiks iepazîties ar aktuålo informåciju un més pa aujamies uz citu cilvéku atståstîjumiem, paziñu, draugu vai preses viedokli. Ja müs vairåk interesé politika, tad ieklausåmies politi u viedoklî. Ja saskaramies ar praktiskåm problémåm, gribam dzirdét zinåtnieku un prakti u padomu. Abos gadîjumus més veidojam nevis savu viedokli, bet pievienojamies kåda cita domåm. Bet katra bérna, imenes, skolotåja, skolas situåcija ir neatkårtojama. Lai palîdzétu katram îså laikå iepazît daωådus viedok us, jautåt un paßiem meklét risinåjumus, ir izveidots ßis e informåcijas un e izglîtîbas projekts. Iréna Freimane, Izglîtîbas attîstîbas centra direktore Ideja ir radusies divu gadu starptautiskås pieredzes apguves projektå Best processes of life long learning ES programmas Socrates Gruntvig I un II ietvaros, kur izmantota Våcijas, Íverînes Inovåciju transféra un pétniecîbas institüta pieredze. Projektå iesaistîtajiem partneriem bija iespéja pårliecinåties, cik åtri, sev piemérotå laikå un vietå var gan måcîties no partneru pieredzes, gan dalîties savå pieredzé. E izglîtîbas forma dod iespéju veidot iekßéjos un starptautiskos sadarbîbas tîklus problému risinåßanai politisko, zinåtnisko, tålåkizglîtîbas un prakses institüciju kopdarbîbå. Irîna Maslo, projekta eksperte, Dr.paed., LU profesore Ievießot bilingvålo izglîtîbu mazåkumtautîbu skolås, çetru gadu laikå ir uzkråta daudzveidîga informåcija, bet tå nav plaßi pieejama lietotåjam, arî SFL projekta ÑAtvértå skola ievießanas proceså tika izstrådåti materiåli, kuri sniedz teorétiski metodisku atbalstu bilingvålås izglîtîbas realizéßanai un atklåj pozitîvus piemérus Latvijas apståk os. Més izveidojåm ßo pilotprojektu starpkultüru un bilingvålå izglîtîba e versijå, lai padarîtu aprobétos materiålus pieejamus ikdienas lietotåjam un reizé arî veicinåtu moderno tehnolo iju ienåkßanu ikdienas dzîvé, veidojot interaktîvu komunikåciju. 2

Draudzîbai nav tautîbas Dace Pékßéna Diåna Muciniece Tilts ce o Ir piektdienas rîts. Autoosta atgådina skudru püzni, måjås braucéju ir tik daudz, ka mums ir krietni jånopülas, lai izdotos iek üt autobuså, kas dodas uz Garkalni. Kad beidzot esam nok uvußas Garkalnes pamatskolå, müs pårsteidz, ka skolå dzirdam brîvi skanam gan latvießu, gan krievu valodu. Kå vélåk noskaidrojas, tas tådé, ka Garkalnes pamatskolå skoléni paraléli måcås gan latvießu, gan krievu valodå. Més véléjamies noskaidrot, kådas ir attiecîbas viñu starpå, jo skola jau ir tåds mazs sabiedrîbas modelis. Nejusties vainîgam tautîbas dé Igors, Ieva, Jolanta, Mårtiñß un divas Kristînes ir pamatskolas pédéjo klaßu skoléni, kuriem tautîba nebüt nav ß érslis, lai veidotu draudzîgas attiecîbas un kopå pavadîtu brîvo laiku. Trîs no viñiem måcås latvießu valodå, trîs krievu, taçu sarunåjoties savå starpå lieto abas valodas: Més runåjam latviski, bet, ja kaut kas nesanåk, tad krieviski. Mårtiñß ståsta, ka viñu bariñß skolå ir vienîgais, jo lielåkoties latvießi draudzéjas ar latvießiem, bet krievi ar krieviem. Vaicåts, kå draugu pulciñu uztver citi skoléni, puisis piebilsts: Viñiem tas neliekas OK. Müsu klasesbiedri nez kåpéc ir noskañojußies pret krieviem. Kaut arî viñi kopå måcås jau no pirmås klases, tå pa îstam sadraudzéjußies tikai ßovasar. Skoléni draudzéjas gan ar latvießu, gan ar krievu jaunießiem, tomér esot arî cilvéki, ar kuriem ir grütåk saprasties, galvenokårt tå iemesla dé, ka dzîvojot Latvijå nerunå latvießu valodå. Jaunießi ir pårliecinåti, ka draudzîbai nav tautîbas, tådé Jolanta novél: Draudzéties, tåpat kå més tas veicina sapratni. Tåpat censties vienam otru labåk izprast, neskatîties uz to, vai tas ir latvietis vai krievs, bet uz cilvéka raksturu. Tev nevajadzétu justies vainîgam savas tautîbas dé. Arî skolotåjai ir savi novérojumi Tå kå måcîbas skolå notiek paraléli divås valodås, lielåkais ieguvums ir tas, ka bérni brîvi lieto abas valodas kultüras oti organiski sak aujas un sajaucas arî tradîcijas, uzskata Garkalnes pamatskolas skolotåja Inese MuiΩniece. Viña ir novérojusi, ka tautîbu dé konflikti neveidojas, lai gan daωkårt tie paståv starp atß irîgiem sociåliem slåñiem. Skolotåja ir pårliecinåta, ka bérniem pirmajås klasés ir jå auj savas emocijas izpaust dzimtajå valodå, jo tådéjådi tå k üst bagåtåka. Tå aujot izvairîties arî no valodas vienkårßoßanås. Tie krievu bérni, kas måcîjußies valodu tikai latvießu valodas stundås, veido nepareizas teikuma konstrukcijas it kå tulkotu no vienas valodas uz otru. Viñi nerunå brîvi. Bet müséjie sarunvalodu zina labi un neveidojas arî akcents. Kaut arî skolotåja atzîst, ka nevar vispårinåt, tomér lielåkoties krievu bérni ir mér tiecîgåki, tåpat arî imenés vairåk saglabåjusies patriarhålå kårtîba. Latvießu imenés vairåk valda demokråtijas princips. Kultüras oti organiski sak aujas un sajaucas arî tradîcijas... Pirmie so i lielajå dzîvé Lai gan måcîbas Garkalnes pamatskolå notiek abås valodås lielåkå da a skolénu péc tås absolvéßanas izvélas måcîbas turpinåt latvießu valodå. Es iepazinu latvießu kultüru un tajå paßå laikå paturéju savu identitåti. Domåju, divas valodas ir labåk nekå viena, atzîst Garkalnes pamatskolas absolvents Leonîds, kurß måcîbas 49. vidusskolå turpina latvießu valodå, kaut arî pats nåk no krievu imenes un pirms tam måcîjies dzimtajå valodå. Måcîties nebija grüti. No 5.klases latvießu valodas apjoms stundås pakåpeniski palielinåjås un tå es ieguvu aizvien labåkas valodas zinåßanas. Pårejot uz jaunu skolu, jau mazliet zinåju fiziku, îmiju, biolo iju latvießu valodå. Lielåkås problémas bija literatürå un latvießu valodå. Lai uzlabotu zinåßanas, 3 måcîjos pie privåtskolotåjas. Leonîds savu nåkotni ir plånojis saistît ar sabiedrisku darbîbu un publisku uzståßanos, tådé viñß apzinås, lai sasniegtu savu mér i ir nepiecießanas pareizi un vélams arî bez akcenta runåt latvießu valodå. Lai gan Leonîds måcås latvießu skolå, bie- Ωi tiek vaicåtas viña domas par izglîtîbas reformu: Es vienmér atbildu, ka neesmu ne par, ne pret esmu par mieru. Gribétu visiem novélét, nekad vienai nåcijai nepieß irt sliktu vai labu cilvéku îpaßîbas, jo tådé rodas konflikti. Secinåjumus jåizdara par vienu konkrétu cilvéku, nevis par visu tautu. Arî Sanita ir Garkalnes pamatskolas absolvente, kura gandarîta, ka pamatskolå skanéja gan latvießu, gan krievu valoda. Tagad, turpinot måcîbas Rîgas Valsts tehnikumå, lielåkå da a viñas kursa biedri ir krievu tautîbas jaunießi. Tå kå måcîbas ir latvießu valodå, més palîdzam viens otram. Ja kåds kaut ko nesaprot, cenßamies iztulkot un pat saliekam komatus, kamér skolotåja neredz. Viña ir guvusi atziñu: Tas, ka esi latvietis un dzîvo Latvijå, nenozîmé, ka esi påråks par krievu tautîbas cilvékiem. Més visi esam pilnîgi vienlîdzîgi. Man daωkårt labåk patîk kontaktéties ar krievu tautîbas cilvékiem, jo viñi ir mazliet iejütîgåki un draudzîgåki.

Tilts sarunåjas Divi Ziemassvétki un divas Lieldienas Diåna Muceniece, Dace Pékßéna, 3. kursa studentes Tik bieωi dzirdéts divkopienu sabiedrîba, divas informåcijas vides, skolénu protesta akcijas utt. Més dzirdam vårdus latvießu un krievu, bet aizvien vél nav atrast vårds, kas raksturotu müs visus kopå. Tås ir tikai runas, bet kå tad ir patiesîbå vai spéjam paståvét arî lîdzås? Kå ir måcîties latvießu skolå, kurå måcås arî treßda a cittautießu, savå pieredzé dalîjås Rîgas 19. vidusskolas skoléni Karîna Stalidzåne, Olga Jemolajeva un Mårtiñß Baumanis. Karîna un Olga jüs nåkat no jauktajåm imeném kura tautîba jums ir tuvåka? K. Péc tautîbas esmu latviete. Kaut arî Latvijå paßlaik ir oti noraidoßa attieksme pret krievu tautu un visu, kas ar to saistîts, es neesmu tik noraidoßa. Esmu bijusi vidé, kur ir neiecietîga attieksme pret krieviem. Tå kå mans tévs ir krievs, viñi médz teikt, ka neesmu tîra latviete, tomér nepårmet, jo pazîst mani kå cilvéku. Man liekas, ka visåm tautåm ir tiesîbas paståvét lîdzås. O. Pasé man rakstîts latviete, taçu es sevi nepieskaitu ne pie latvießiem, ne pie krieviem. Es esmu tåds internacionåls bérns varu pielågoties gan vienai videi, gan otrai. Man labi sanåk. Tas nozîmé, ka vienlîdz labi zinåt abas valodas? K. Mums skolå netika piedåvåta tåda iespéja måcîties krievu valodu. Lasît iemåcîjos paßmåcîbas ce å. O. Èstenîbå esmu analfabéta krievu valodå. Kaut arî mans tévs ir no Krievijas, nemåku rakstît, tikai runåt. Bérnu dårzå iemåcîjos krievu burtus, taçu ar laiku tos aizmirsu. Tolaik tas nelikås vajadzîgi, taçu tagad saprotu, ka valodas ir jåzina. Tévam brîωiem liekas, ka es viñu aizvainoju, jo nezinu viña dzimto valodu. K. Arî mans tévs daωreiz pårmet, ka nemåku tik labi lasît vai rakstît krievu valodå, kad man jåraksta kådam darbam anotåcija krievu valodå, viñß man palîdz. Tévs nevaino citus, ka skolå nemåcos krievu valodu, tomér, es zinu, viñam gribétos, lai es måcos. Jüsu skolå måcås gan latvießu, gan krievu bérni kå viñi saprotas savå starpå? M. Bérni atradîs ce u, lai saprastos, atliek tikai ménesi vai pusotru pavadît kopå. Kaut arî nåku no latvießu imenes, es krievu valodu perfekti iemåcîjos jau çetru gadu vecumå, spéléjoties ar krievvalodîgajiem bérniem, skatoties televizoru un lasot. K. Tas ir atkarîgs no vides, kurå uzturies ja esi krievvalodîgais, kura draugu vidü valda uzskats, ka visi latvießi ir slikti, tad, satiekot latvieti, tå arî domåsi. Kådå valodå jüs sarunåjaties ar krievu bérniem? M. Pårsvarå pielågojos otram. Taçu oti daudz krievvalodîgo saka, lai nerunåju krieviski, bet latviski, jo viñi grib måcîties valodu. Tomér ir bijußi arî gadîjumi, kad man lüdz runåt tikai krieviski. O. Ja cilvéks grib måcîties valodu, es cenoßos runåt latviski, tomér instinktîvi påreju uz krievu valodu, jo man liekas, ka mani nesaprot. Es nevaru ar krievu runåt latviski. Kådå valodå jüs runåjat imenés? K. Skolå runåju latviski, imené abås valodås. Kad vecåki precéjås, imene pårñéma måtes uzvårdu, jau tad tévs zinåja, ka dzîvos Latvijå un likås, ka tå büs labåk mums visiem arî latvisks uzvårds. O. Ar bråli runåju latviski, bet viñß krieviski, tomér més viens otru saprotam. Brålis ir par 12 gadiem vecåks un tajos laikos nebija modé sütît bérnus latvießu skolå. Viñß måcîjås krievu skolå, tådé latviski tik labi nesaprot. Brålis strådå uzñémumå, kur visi ir krievi, taçu dokumenti jåraksta latviski, tad viñß zvana man vai nakts vai diena un lüdz, lai es iztulkoju. Arî bakalaura un ma istra darbu esmu viñam pårtulkojusi latvießu valodå. Ar mammu gan runåju tikai latviski. Vai imené svinat gan krievu, gan latvießu svétkus? O. Jå, man ir divi Ziemassvétki un divas Lieldienas. Svinam visus svétkus. K. Més, pieméram, imené svinam vårda dienas, ko nesvin krievu tautîbas cilvéki. Kådas ir jüsu domas par izglîtîbas reformu mazåkumtautîbu skolås? K. Ja tu dzîvo Latvijå, tev jåzina latvießu valoda. Man bütu kauns dzîvojot citå valstî nezinåt tås valodu. Gribétu to apgüt kaut vai tåpéc, lai bütu vieglåk saprasties ar cilvékiem. BieΩi tiek minéts, ka viens no galvenajiem iemesliem ir bailes zaudét savu identitåti un kultüru. Kå uzskatåt jüs, vai tas ir pamatoti? O. Manupråt, krievu nåcija ir påråk liela un nevar zaudét savu kultüru. K. Måjås jau neviens neliek runåt latviski. M. Tu te dzîvo un tev ir jåpielågojas. 4 Kå jums ß iet, kåpéc jaunießi gåja uz protesta akcijåm? M. Manupråt, viñi îsti nezinåja pret ko protesté tas bija tåds bara instinkts. O. Drîzåk tas bija politiskais triks. M. Politi i atbalsta protesta akcijas, jo acîmredzot viñus tas interesé, kaut kådå veidå ir izdevîgi. Cilvéki oti åtri pielågojas galvenais ir uzkurinåt naidu. K. Varbüt arî vecåki, kas valodu zina sliktåk, uzskata, ka reforma ir vérsta pret viñiem, kå pret cilvéku, tådé süta savus bérnus protestét. Kådu jüs redzat situåciju nåkotné vai turpinås paståvét divkopienu sabiedrîba? O. Manupråt, tå saglabåsies. Iemesls iespéjams ir krievu mentalitåte. K. Situåcija varétu pat saasinåties, jo Eiropas Savienîbå més vél vairåk centîsimies uzsvért savu latviskumu, lai nepazustu Eiropå, tas savukårt atsauksies uz krievu tautîbas cilvékiem Latvijå. Kådi ir jüsu novérojumi ar ko atß iras krievi no latvießiem? K. Latvießi ir piezemétåki. Krievu sievietes ir tås, kas iet un dara, bet Latvijå tie ir vîrießi. Atß irîbas var redzét pat tautas térpos: krieviem tie ir daudz spilgtåki, bet latvießiem vairåk dominé zemes kråsas. M. Pieméram, projekta Atvértå skola ietvaros notika pasåkums, kurå piedalîjås gan krievu, gan latvießu skolas. Pasåkuma beigås vairåk nejutåm atß irîbu starp latvießiem un krieviem, més vienkårßi visi bijåm jaunießi.

Més skolå èapple Ó Óapple àîóì ç appleûò Âapple, Û ÂÌˈ 11 Ó Ó ÍÎ ÒÒ êëêòíóè Ö appleâèòíóè Òapple ÌÂÈ ÍÓÎ ËÏ. òëïóì ÑÛ ÌÓ ÅËÎËÌ Î ÌÓÂ Ó apple ÁÓ ÌË ÚÂÏ, ÒÚapple fl Ò Ï Â ÔappleÓ- ÚË ÓappleÂ Ë Â ÓÚÍÎËÍË. ç ÒÂÈ apple Á, fl ÔÓËÌÚÂappleÂÒÓ Î Ò ÏÌÂ- ÌËÂÏ appleâ flú ËÁ Ò ÓÂ Ó ÍÎ ÒÒ. åìó Ë ËÁ ÌËı ÛÊ ÛÒÔÂÎË ÔÓ- Û ËÚ Òfl Á apple ÌˈÂÈ, ÔappleËÌflÚ Û ÒÚË ÏÂÊ ÛÌ appleó Ì ı Ó - apple ÁÓ ÚÂÎ Ì ı ÔappleÓ apple ÏÏ ı. ùúóú ÓÔ Ú ÁÌ ÍÓÏÒÚ Ò appleû- ËÏË ÍÛÎ ÚÛapple ÏË Ì ÏÓ Ì ÓÚapple ÁËÚ Òfl Ì Ëı Á Îfl ı. Ö ÂÌËfl èâúappleû ÍÂ Ë åófi ÓÚÌÓ ÂÌËÂ Í ËÎËÌ Î ÌÓÏÛ Ó - apple ÁÓ ÌË ÌÂÓ ÌÓÁÌ ÌÓÂ. ü Ò ËÚ, ÚÓ Í Ê È ÂÎÓ ÂÍ ËÏÂÂÚ Ôapple Ó ÔÓÎÛ ËÚ ÁÌ ÌËfl Ì Ò ÓfiÏ appleó ÌÓÏ flá ÍÂ, ıó ÂÚ ÎË ÓÌ Û ËÚ Òfl Ì appleû ÓÏ flá Í ÚÓ Â Ó - Óapple. çâî Áfl ÔappleËÌÛÊ Ú ÂÎÓ ÂÍ Í Â- ÏÛ ÎË Ó, ÚÓ ÌÂÔapple ËÎ ÌÓ. ÖÒÎË Ê ÚÓ ÚÓ ÂÎ Ú, ÚÓ ÂÎ Ú ÌÛÊÌÓ ÔÓÒÚÂÔÂÌÌÓ Ë Ó - ÛÏ ÌÌÓ, ÒÚ apple flò ÌÂ Ì appleâ ËÚ ÂÎÓ ÂÍÛ. Ç Ó ËÚ ËÎËÌ Î ÌÛ ÒËÒÚÂÏÛ ÌÛÊÌÓ Ï ÎÂÌÌÓ, Ò ÏÎ Ëı ÍÎ ÒÒÓ, ÔÓÚËıÓÌ ÍÛ Ó Îflfl Í ÍË ÎË Ó ÚÂappleÏËÌ, ÚÓ Î ÌÂÈ ÂÏ Òfi ÛÒ Ë ÎÓÒ. Ç ÒÚ apple Ëı ÍÎ ÒÒ ı ÔappleÓ apple ÏÏ ÚappleÛ ÌÂÂ, ÔÓ ÚÓÏÛ ÌÂÎ Áfl ÌÓÒËÚ appleâáíëâ ËÁÏÂÌÂÌËfl, Ú Í Í Í ÏÌÓ Ë Ì ÏÓ ÛÚ ÓÒ ÓËÚ Ï ÚÂappleË Î ÊÂ Ì appleó ÌÓÏ flá ÍÂ, ÌÂ Ó Óapplefl ÛÊÂ Ó ÛÊÓÏ. ì Í Ê Ó Ó ÂÎÓ ÂÍ ÂÒÚ Ôapple Ó Ì Óapple. á ÂÏ ÔappleËÌÛÊ Ú, ÂÒÎË ÂÎÓ ÂÍ Ì ıó ÂÚ? ä ÍÓÈ Û ÂÚ appleâáûî Ú Ú?.. Ñ apple fl äóappleìëâìíó é Û ÂÌËÂ Ì Î Ú ÒÍÓÏ ËÎË ËÎËÌ - Î ÌÓÂ Ó apple ÁÓ ÌË ÍÓÎ ı Ì ˆËÓ- Ì Î Ì ı ÏÂÌ ËÌÒÚ? ÅËÎËÌ Î ÌÓÂ Ó - apple ÁÓ ÌËÂ Ò Ï È ÙÙÂÍÚË Ì È Ì ÒÂ- Ó Ìfl ÌËÈ ÂÌ ÏËapple ÏÂÚÓ Ó Û ÂÌËfl ÚÓappleÓÏÛ flá ÍÛ, ÌÓ, ÒÏÓÚapplefl Í Í Â Ó ËÁÛ Ú. ü ÌÂ Ò ËÚ Ôapple ËÎ Ì Ï, ÚÓ ÌÂÍÓ- ÚÓapple  Ôapple ÏÂÚ ÏÓÊÌÓ ËÁÛ Ú ËÎËÌ - Î ÌÓ. ç ÔappleËÏÂapple, ËÒÚÓappleË, ıëïë Ë Ë- ÓÎÓ Ë. ü Ì ÔappleÓÚË ÚÓ Ó ÚÓ Û ËÚ Òfl ËÎËÌ Î ÌÓ, ÌÓ ÌÛÊÌÓ ıóappleó Ó ÔÓÌË- Ï Ú flá Í, ıóúfl Ì ÛappleÓ Ì apple Á Ó ÓappleÌÓ- Ó, Ë Ò ÏË Û ËÚÂÎfl ÓÎÊÌ Ú Í ÔappleÂÔÓ Ú Ï ÚÂappleË Î Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ, ÚÓ ÓÌ Î ÔÓÌflÚÂÌ. èâapple Ó  fi ÍÓÂ Í Í ÓÁ- ÏÓÊÌÓ, ÓÚ ÚÓappleÓ ÓÎ fl ÒÚ Û ËÚÂÎÂÈ Ì ÒÔÓÒÓ Ì ÚÓ Ò ÂÎ Ú. åìâ Í ÊÂÚÒfl, ÚÓ appleâùóappleï Ó apple ÁÓ ÌËfl ÔappleÓ- ËÁÓ Î ÌÂÒ Ó appleâïâììó. ÉÓ ÂappleÂÁ ÚappleË, ÓÌ Î ÓÒÔappleËÌflÚ ÔÓÁËÚË ÌÓ. àîë ÔÛÒÚ ÓÌ ÔappleÓıÓ ËÎ ÔÓÒÚÂÔÂÌÌÓ. ü Û- Ï, ÚÓ ÂÒÎË Ì ÎÓ Ú ÍÓ Ó ÛÏ Ó- ÍappleÛ appleâùóappleï, Òfi ÎÓ ÌÓappleÏ Î ÌÓ. èóîëì î Î ÍÂÌ ÚÂÈÌ ü Ò ËÚ, ÚÓ ÚÓ Ó ÓÎ ÌÓ ıóappleó fl Ë Âfl,  appleûòòíó Ó Óapplefl ËÏ Î flï, ÍÓÚÓapple Â Û Û ÂÏ ÒÓ Ëapple ÚÒfl ÔÓÎÛ ËÚ Ò ÂÂ Ó apple ÁÓ ÌË ã Ú ËË, Ë apple ÓÚ Ú Á ÂÒ, Ì Ó ÁÌ Ú Ò ÓÈ Ôapple ÏÂÚ Ì Foto: Ints Vikmanis Î Ú ÒÍÓÏ flá Í ÓÒÌÓ ÚÂÎ ÌÓ, ÔÓ ÚÓÏÛ ËÎËÌ Î ÌÓÂ Ó apple ÁÓ ÌË ÍÓΠÓÎÊÌÓ ÚÓÏ ÔÓÏÓ. çó Ò appleû ÓÈ ÒÚÓappleÓ- Ì, ËÌÓ Ó ÓÎ ÌÓ ÚflÊÂÎÓ Û ËÚ Òfl Ë Á - ÔÓÏËÌ Ú ÌÛÊÌ Â Â Ë Ó ÌÓ appleâïâììó Ì Ûı flá Í ı, ÓÎÓ Â Òfi ÔÛÚ ÂÚÒfl ËÌo a o oî Ìo ÚflÊeÎo Û ËÚ cfl Ë ÁaÔoÏËÌaÚ ÌÛÊÌ e e Ë o Ìo peïeììo Ìa Ûı flá Íaı, ÓÎÓ Â cfi ÔÛÚ ÂÚÒfl... ÇÎ ËÏËapple èóìóï applefi ä ËÎËÌ Î ÌÓÏÛ ËÁÛ ÂÌË Ôapple ÏÂÚÓ fl ÓÚÌÓ ÛÒ ÓÚappleˈ ÚÂÎ ÌÓ. àáû ÂÌË ÚÂapple- ÏËÌÓ ÚÓ ÊÌÓ, fl ÒÓ Î ÒÂÌ. çó ÍÓ Ôapple ÏÂÚ ÔappleÂÔÓ Ú Ì appleûòòíóï, Ì ÓÏ Á Ú Ó appleóïì È ÚÂÍÒÚ Ì Î Ú ÒÍÓÏ ÚÓ ÛÊ ÂÒÔÓÎÂÁÌÓ. àáû ÂÌËfl flá Í, Í Í Ú ÍÓ Ó Ó ÌÂÚ, ÔappleÓ ÎÂÏ ÓÒÚ ÚÓ ÌÓ. èó- Ì ÎÛ ÚË Ó appleóïì  ÚÂÍÒÚ, ÍÓÚÓapple  ÏÌ Á ÎË, fl ÒÚ apple ÎÒfl ÔÂappleÂ Ó ËÚ, ÚÓ Á ÌË- Ï ÎÓ ÍÛ Û appleâïâìë, ÚÂÔÂapple, ÂÒÎË fl Â- Ó ÚÓ Ì ÔÓÌËÏ, fl ÔappleÓÒÚÓ Ë Ò Î Â. Ä ÍÓ Ì ÛappleÓÍÂ Û ËÚÂÎ Ô Ú ÂÚÒfl apple ÒÒÍ Á Ú Ó ËÌ Ë ÚÓÚ ÊÂ Ï ÚÂappleË Î Ì Ûı flá Í ı ÚÓ ÔÛÒÚ fl Úapple Ú appleâïâìë. ü Ò Ë- Ú, ÚÓ Û ËÚ Òfl ÏÓÊÌÓ ÎË Ó ÔÓÎÌÓÒÚ Ì Î Ú ÒÍÓÏ, ÎË Ó ÔÓÎÌÓÒÚ Ì appleûò- ÒÍÓÏ. çó ÒÚ apple ÂÈ ÍÓÎÂ Ó ËÚ Ó apple ÁÓ- ÌËÂ Ì Î Ú ÒÍÓÏ ÛÊ ÔÓÁ ÌÓ, ÚÓ ÌÛÊ- ÌÓ ÂÎ Ú ÍÎ ÒÒ ÔflÚÓÏ. èó ÚÓÏÛ Óapple ÓÒÚ ÂÚÒfl Ó ËÌ. üá Í ÌÛÊÌÓ Û ËÚ Ì ÛappleÓÍÂ Î Ú ÒÍÓ Ó flá Í, Ì ÏÓappleÓ ËÚ Ò  Ó- ÎÓ Û Ì appleû Ëı ÛappleÓÍ ı! ÄÎËÌ á appleâˆí fl åóâ ÓÚÌÓ ÂÌËÂ Í ËÎËÌ Î ÌÓÏÛ Ó Û ÂÌË ÓflÍÓÂ. ë Ó ÌÓÈ ÒÚÓappleÓÌ, ÚÓ 5 ÌÂÔÎÓıÓ ÏÓÊÌÓ Û ËÚ ÌÓ Â ÒÎÓ. ë appleû ÓÈ ÒÚÓappleÓÌ, Ì ÏÌÓ Ó ÚflÊÂÎÂÂ Û ËÚ Òfl Ó ÌÓ appleâïâììó Ì Ûı flá Í ı ıûêâ ÛÒ Ë ÂÚÒfl Ï ÚÂappleË Î. ÑÎfl Û ËÚÂÎÂÈ Ì ÏÌÓ Ó Û Ó Ì ÔappleÂÔÓ Ú Ì Ó ÌÓÏ flá ÍÂ. ÇappleÂÏfl, ÍÓÚÓappleÓ Úapple ÚËÚ Òfl Ì Ó flòìâìëâ ÒÎÓ, Ì ÏÌÓ Ó ÙÙÂÍÚË Ì - ÎÓ ÔÓÚapple ÚËÚ Ì ËÁÛ ÂÌË ÌÓ Ó Ó Ï ÚÂappleË Î. äó ËÚ Â ÔÂapple  ÂÌÌ È Û Â - ÌËÍ Ó ÂÌ ÚflÊÂÎÓ ÔÓÌflÚ, ÚÓ ÚÓapple ıóúâî ÒÍ Á Ú. ÇÂ Û Â ÌËÍË ÔÂappleÂ Ó flúòfl ÔÓ ÌÂÒÍÓÎ ÍÛ apple Á, ÚÂÏ Ò Ï Ï, ÚÂappleflfl Ò ÓÈ ÒÏ ÒÎ. í Í ÌÂÔappleÓ Â ÎË Ú Ï ÚÂappleË Î Ì appleó ÌÓÏ Ú  flá ÍÂ? ÄÎËÌ ëóíóîó ÒÍ fl ü Ò ËÚ, ÚÓ ËÎËÌ Î ÌÓÂ Ó apple ÁÓ - ÌË ÌÂÓ ıó ËÏÓ Ì ÂÈ ÒÚapple ÌÂ, ÔÓÒÍÓÎ - ÍÛ Û Î ÂÈ, ÌÂÁÌ Ëı Î Ú ÒÍÓ Ó flá Í, Ó ÂÌ Ï ÎÂÌ ÍË ÌÒ ÔÓÎÛ ËÚ ıóappleó- ÂÂ Ò ÂÂ Ó apple ÁÓ ÌËÂ Ë Ì ÈÚË ÔappleÂ- ÒÚËÊÌÛ apple ÓÚÛ. èappleâôó ÌË ÌÂÍÓÚÓapple ı Ôapple ÏÂÚÓ Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá Í ÔÓ- ÏÓ ÂÚ ÂÚflÏ ÔÓÔÓÎÌËÚ Ò ÓÈ ÒÎÓ appleì È Á Ô Ò appleâ ÍËÏË, ÌÓ ÌÂÓ ıó ËÏ ÏË Ó - ÂÌËË ÚÂappleÏËÌ ÏË. é ÒÛÊ ÂÌË apple ÁÎË - Ì ı ÚÂÏ Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá Í ÔÓÏÓÊÂÚ Û ÒÚ Ó Ú Ò fl Û ÂappleÂÌÌÂÂ Ó ÂÌËË Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá Í Ì ÍÓÎ ÌÓÈ ÒappleÂ. èappleëó appleâúfiìì È ÓÔ Ú appleû Ó ÓÚÌÓ- ÂÌËÂ. ç Ó ÌÓÏ ËÁ ÒÂÏËÌ appleó, ÍÓ ÓÁÌËÍ ÓÔappleÓÒ ÌÂÔÓÌËÏ ÌËfl ÏÂÊ Û Î - Ú ÒÍËÏË Ë appleûòòíëïë appleâ flú ÏË, Óapple ÌË- Á ÚÓapple Î ÓÚÎË Ì È ÒÓ ÂÚ: don t think in problems, think in options. ëâ Ó Ìfl, ÍÓ flá Í ÔÂappleÂÒÚ Î Ú ÚÓÎ ÍÓ Û Â Ì Ï Ôapple - ÏÂÚÓÏ, ÒÚ Î Òapple ÒÚ ÓÏ Ó ÂÌËfl, ÌÂÎÂÔÓ Ó apple ÌË Ë Ú Ò fl, Ò ÂÒÚ ÓÁÏÓÊ- ÌÓÒÚ apple Á ËÚËfl Ë Óapple Á ÚÓ ÓÈ ÒÚÓflÚ Ì ÏÂÒÚ ËÎË Ë Ú Òfl ÔÂapplefi, ÓÒ Ë fl ÌÓ Â flá Í Ë ÍÛÎ ÚÛappleÛ.

Més skolå à ÒÌÓ Ó appleâùóappleïâ... é ÌÓÈ ËÁ Ì Ë ÓΠÍÚÛ Î Ì ı ÔappleÓ ÎÂÏ ÛÊ Ú ÂÌËË ÎËÚÂÎ - ÌÓ Ó ÔÂappleËÓ appleâïâìë ÓÒÚ ÂÚÒfl appleâùóappleï 2004. ê ÁÎË Ì Â Ó- ÔappleÓÒ, Í Ò ËÂÒfl ÚÓÈ ÚÂÏ, ÌÂÓ ÌÓÍapple ÚÌÓ ÔÓ ÌËÏ ÎËÒ Ë Ó - ÒÛÊ ÎËÒ Ôapple ÒÚ ËÚÂÎflÏË apple ÁÎË Ì ı appleûôô Ì ÒÂÎÂÌËfl, ÔÓÎË- ÚË ÂÒÍËı Ô appleúëè, ÍÓÎ, Ë ÏÌÓ Ë ËÁ ÚËı ÓÔappleÓÒÓ Ó ÒËı ÔÓapple ÓÒÚ ÚÒfl ÓÚÍapple Ú ÏË. ëâè Ò, appleó Â, ÍappleËÁËÒ ÏËÌÓ Î Ë Ò ÓÚÌÓÒËÚÂÎ ÌÓ ÚËıÓ ÒÔÓÍÓÈÌÓ, ËÎË ÚÓ ÏÌÂ Ú Í Í ÊÂÚÒfl? åóêâú Ú, ÚÓ Á ÚË Â ÔÂapple ÛappleÂÈ? åóêâú, ÌËÍÚÓ Ì ÒÏËappleËÎÒfl Ò ÌÌ Ï ÔÓÒÚ ÌÓ ÎÂÌËÂÏ Á ÍÓÌÓ ÚÂÎ ÒÚ, Ë Ò Á Ú ËÎËÒ ÔÂapple ÓÚ ÂÚÌ Ï Û appleóï? ëâè Ò appleûòòíëı ÍÓÎ ı ÌÂÚ Ó ËÌ ÍÓ Ó- Ó Ë Ó ÌÓÁÌ ÌÓ Ó ÏÌÂÌËfl ÓÚÌÓÒËÚÂÎ ÌÓ ÓÙËˆË Î ÌÓ Ó ÔÂappleÂıÓ ÒÚË Ó Û ÂÌËfl Ì ÓÒÛ appleòú ÂÌÌ È flá Í. Ç Í Ê ÓÈ ÍÓÎÂ Û - ÒÚ ÛÂÚÒfl Ò Ófl ÚÏÓÒÙÂapple :  ÚÓ Û ËÏÒfl ÓΠËÎË ÏÂÌ Ҡapple ÌÓ, Ì Í ÍÓÏ flá - ÍÂ Û ËÚ Òfl,  ÚÓ Ó Û ÂÌËÂ Ì ÓÒÛ appleòú- ÂÌÌÓÏ flá Í ÔÓ ÂÚÒfl ÒÎÓÊÌÂÂ, Í - ÍËı ÚÓ ÍÓÎ ı ÔappleË̈ËÔË Î ÌÓ Á fl Îfl Ú å ıóúëï Û ËÚ Òfl Ì appleó ÌÓÏ flá ÍÂ!. ëîóêìó ÒÍ Á Ú, ÍÚÓ Ôapple, ÍÚÓ ÌÂÚ. ü Û- Ï, Í Ê È ÔÓ Ò ÓÂÏÛ Ôapple Â, ÒÍÓÎ ÍÓ Î ÂÈ, ÒÚÓÎ ÍÓ Ë ÏÌÂÌËÈ, Ë Í Ê È ËÏÂÂÚ Ôapple Ó Ì Ò Ó ÚÓ ÍÛ ÁappleÂÌËfl, ÔÛÒÚ Ê ÒÓ ÒÂÏ ÌÂ Ú ÍÛ, Í Í Û ÓÒÚ Î Ì ı. èûapple ˆËÂÏÒÍ fl Òapple Ìflfl ÍÓÎ ÔÓÎ ÁÛ- ÂÚÒfl ÌÂÔÎÓıÓÈ appleâôûú ˆËÂÈ, ÓÌ ÔÛÒÍ ÂÚ ÏÌÓ Ó ÛÏÌ ı Ë Ú Î ÌÚÎË ı Û ÂÌËÍÓ. àìúâappleâòìó, Í ÍÓ ÓÚÌÓ ÂÌËÂ Û ËıÒfl ÚÓÈ ÍÓÎ Í ËÎËÌ Î ÌÓÏÛ Ó Û ÂÌË? óúó Ì ÈÚË ÓÚ ÂÚ Ì ËÌÚÂappleÂÒÛ Ë ÏÂ- Ìfl ÓÔappleÓÒ, fl, ÔappleÓ ÛÎfl (Í Ò ÓÂÏÛ ÂÎË È ÂÏÛ ÒÚ Û) Ó ËÌ Û Â Ì È ÂÌ Ò Ó- ÂÈ ÍÓÎÂ, ÓÚÔapple ËÎ Ò èûapple ˆËÂÏÒ, Ì ÛÎËˆÛ Åapple ÚÍ ÎÌ, Â Ë Ì ıó ËÚÒfl Â- ÛÔÓÏflÌÛÚÓÂ Û Â ÌÓ Á  ÂÌËÂ. á ıó fl ÍÓÎÛ, fl ÒÚappleÂÚËÎ Ò ÓÂ Ó ıóappleó Â Ó ÁÌ ÍÓÏÓ Ó. ÄÌ appleâè Ó ÂÌ ıóappleó Ó Û ËÚÒfl, ÓÌ ÛÏÌ È, Ò ÌËÏ ÏÓÊÌÓ ÏÌÓ ÓÂ Ó ÒÛ ËÚ, ÔappleË ÂÏ Â Ó ÏÌÂÌËÂ Ó ÓÎ ÌÓ Ó ÂÍÚË ÌÓ. àïâììó Ò ÄÌ appleââï fl Ë appleâ Ë- Î ÔÓ Ó ÓappleËÚ. ä ÍË Ôapple ÏÂÚ Û Ò ÔappleÂÔÓ ÚÒfl Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ? ÉÂÓ apple ÙËfl, ËÒÚÓappleËfl, ËÓÎÓ Ëfl. óúó Ú Ò ËÚ Â Ò Ï Ï ÒÎÓÊÌ Ï ËÁÛ ÂÌËË Ôapple ÏÂÚÓ Ì ÓÒÛ appleòú ÂÌ- ÌÓÏ flá ÍÂ? íâappleïëìóîó Ë ÔÓÌflÚ. åìó Ë ÒË flú Ì ÛappleÓÍ ı, Ë Ì appleûòòíóï Ò ÚappleÛ ÓÏ ÔÓÌËÏ Ú, Ì Î Ú ÒÍÓÏ ÚÂÏ ÓÎÂÂ. ü, Ì ÔappleËÏÂapple, ÍÓ - Û ËÚÂÎ ËÍÚÛÂÚ ÔÓ Î Ú ÒÍË, ÓÎÓ Â Ô Ú Ò Ò ÔÂappleÂ Ó ËÚ Ë Á ÔËÒ Ú Òapple ÁÛ Ì appleûòòíóï. ÖÒÎË Í ÍË ÚÓ ÒÎÓ ÏÌ Ì ÔÓ- ÌflÚÌ, Ë fl Ì ÁÌ, Í Í Ëı ÔÂapple ÂÒÚË, ÚÓ ÎË- Ó ÓÒÚ Îfl ÔÛÒÚÓ ÏÂÒÚÓ Ë ÔÓÚÓÏ ÔËÒ - ÔÂapple Ó, ÎË Ó ÒÔapple Ë Û ËÚÂÎfl, ÚÓ ÚÓ Ú ÍÓÂ. çó ÔÓ Ó Ì Â ÓÔappleÓÒ Ò Ë Ú ÚÂÏÔ ÛappleÓÍ, ÒÔapple Ë Ú Ó ÓÎ ÌÓ ÒÚÓ, ÔÓÚÓÏÛ ÚÓ ÌÂÁÌ ÍÓÏ ı ÚÂappleÏËÌÓ ÏÌÓ Ó. ÇÎËflÂÚ ÎË ÔappleÂÔÓ ÌËÂ Ì Î Ú - ÒÍÓÏ flá ÍÂ Ì Í ÂÒÚ Ó Ó Û ÂÌËfl? ÖÒÎË Ë ÎËflÂÚ, ÚÓ ıû Û ÒÚÓappleÓÌÛ. èappleëıó ËÚÒfl Úapple ÚËÚ ÏÌÓ Ó appleâïâìë Ì ÔÂappleÂ Ó ÚÂappleÏËÌÓÎÓ ËË Ë Ï ÚÂappleË Î. ÇÒ ÚÂÏ Á ËÏÓÒ flá Ì, ÂÒÎË ÒÌ Î ÚÓ ÚÓ Ì ÔÓ- ÌflÚ, ÚÓ Î Â Û ÂÚ ÒÎÓÊÌÂÂ Ë ÒÎÓÊÌÂÂ. ä ÍËÂ, ÔÓ Ú ÓÂÏÛ, ÔÎ Ò Ë ÏËÌÛÒ ËÎËÌ Î ÌÓ Ó Ó apple ÁÓ ÌËfl? èî Ò ÚÓ ÁÌ ÌËfl flá Í. ïóúfl Û Ì Ò Ì ÂÎ 6 ÛappleÓÍÓ Î Ú ÒÍÓ Ó (ÒÚÓÎ - ÍÓ ÊÂ, ÒÍÓÎ ÍÓ, Ì ÔappleËÏÂapple, Ï ÚÂÏ ÚËÍË Ï ÚÂÏ ÚË ÂÒÍÓÏ ÍÎ ÒÒÂ), Ú Í ÚÓ flá Í Ì Ï ÔÓÎÌ ı Ú ÂÚ, Ë Á ÂÏ ÓÎ Â Ì ÔÓÌËÏ. åëìûò Ú Û Â ÔÎÓıÓ ÓappleËÂÌÚËappleÓ Ú Òfl Ï ÚÂappleË ÎÂ. ä Í Ú Ò ËÚ Â, Û ËÚÂÎflÏ Î ÍÓ ÔappleÂÔÓ Ú Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ? çâú, ̠ΠÍÓ. ïó  ÊËÚ ÛÏÂÈ ÂappleÚÂÚ Òfl. èappleëıó ËÚÒfl ÔÂappleÂÒÚapple Ë Ú Òfl. ä Í Ú ÛÏ Â, ÎËflÂÚ ÎË ËÎËÌ - Î ÌÓÂ Ó Û ÂÌËÂ Ì Í ÂÒÚ Ó appleó ÌÓ- Ó flá Í? çâú, Î ÌÓÂ, ÚÓ Û ËÚÂÎ appleûòòíó Ó flá Í Ë ÎËÚÂapple ÚÛapple Î ıóappleó ËÏ. Ç ËÁ ÂÒÚÌÓÈ ÔÂÒÌ çâú appleâùóappleïâ ÂÒÚ Ú Í fl Ùapple Á íóî ÍÓ Ú Í Ï ÒÏÓ- ÊÂÏ Ò ÓÈ flá Í ÒÓıapple ÌËÚ. Ä Í Í Ú ÛÏ Â, ÂÈÒÚ ËÚÂÎ ÌÓ ÚÓÎ ÍÓ Ú Í ÏÓÊÌÓ ÒÓıapple ÌËÚ appleó ÌÓÈ flá Í, ËÎË ÂÒÚ Â Â Ë appleû Ë ÒÔÓÒÓ? ü ÛÏ, ÚÓ ÒÓıapple ÌËÚ appleó ÌÓÈ flá Í, ÂÚflÏ ÌÛÊÌÓ ÓÎ Â ËÚ Ú appleûòòíû ÎËÚÂapple ÚÛappleÛ Ë ÏÂÌ Â ÒÏÓÚappleÂÚ ÚÂΠËÁÓapple Ë Ë apple Ú ÍÓÏÔ ÚÂapple. í ıó Ë Ì ÏËÚËÌ Ë? Ñ, Î Ó ËÌ apple Á. Ä Ò Í ÍÓÈ ˆÂÎ Ú ÚÛ ÂÎ? (á ÛÏ ÎÒfl) ü Ô Ú Ò ıóúfl ÚÓ ÚÓ ÂÎ Ú Îfl ÒÓ ÒÚ ÂÌÌÓ Ó Û Û Â Ó Ë Û Û Â Ó ÔÓÒÎÂ Û Ëı ÔÓÍÓÎÂÌËÈ, Ì ÒË ÂÚ Ì ÏÂÒÚÂ. ÖÒÎË ÚÓ ÔÓÎÌÓÒÚ Ë ÌÓappleËappleÓ Ú, ÚÓ Ôapple ËÚÂÎ ÒÚ Ó Ë Û ÂÚ ÒΠÓ- Ú Á ÛÏ ÌÌÓÈ ÒıÂÏÂ. èûòú Ò Ì ÏË Ò Ë- Ú ÚÒfl. íâï ÓÎÂÂ, Ì Ò ÏÓ ÛÚ ÛÒÎ Ú Ë Á apple ÌˈÂÈ, Ö appleóòó ÁÂ. í ÂappleË, ÚÓ ÏÓÊÌÓ ÚÓ ÚÓ appleâ- Î ÌÓ ËÁÏÂÌËÚ? ç ÂÊ ÛÏËapple ÂÚ ÔÓÒΠÌÂÈ. ÉÎ ÌÓ Ì ÒË ÂÚ, ÒÎÓÊ appleûíë. ü ÛÏ, ÚÓ í Ú flì ç ÛÏÓ, Û ÂÌˈ 11 Ó ÍÎ ÒÒ ÒÚÌÓÈ Òapple ÌÂÈ ÍÓÎ ËÌÙÓappleÏ ˆËÓÌÌ ı ÒËÒÚÂÏ Ôapple ËÚÂÎ ÒÚ Ó ÔappleÓÒÚÓ ıó ÂÚ ÓÚ apple Ú Òfl Ì Ì Ò, ÚËÔ apple Ì Â Î ÌÂappleÂ Î Ì fl ÓÍÍÛ- Ô ˆËfl, Î Ú Ë ÌÛÎËÒ ÔÓ ÒÓ ÂÚÒÍËÏ Ôapple ËÚÂÎ ÒÚ ÓÏ, ÚÂÔÂapple Ï ÓÎÊÌ ÌÛÚ Òfl ÔÓ ÌËÏË. ÑÎfl ÏÌÓ Ëı ÍÓÎ ÌËÍÓ flá Í Ó Û Â- ÌËfl Ì ÎËflÂÚ Ì ÓˆÂÌÍË. ïóappleó ËÈ Û ÂÌËÍ apple Á ÂappleÂÚ ÚÂÏÛ Ì Î ÓÏ flá ÍÂ, ÔÎÓıÓÈ, ÍÓÚÓapple È Ì ıó ÂÚ Û ËÚ Òfl, Ë Ì appleûòòíóï ÌÂ Û ËÚ. ü Ì Ôapple? í Ôapple. ÖÒÎË apple ÓÚ Â Ì Ï ÚÂappleË ÎÓÏ, Ì ÔappleÓÒÚÓ ÔappleÓÒËÊË Â Ú - Ì Ì ÛappleÓÍ ı, ÚÓ Ò ÁÌ Â Ë ÔÓÌËÏ Â. ÇÒ Á ËÒËÚ ÓÚ ÂÎÓ ÂÍ. ÖÒÎË ÂÏÛ ÔÓ - apple ÌÛ, ÚÓ Û ÂÚ Û Û ÂÏ, ÚÓ ÌË Â Ó Ì ÔÓ ÂÎ Â. çó, Ò appleû ÓÈ ÒÚÓappleÓÌ, ÎÛ Â ÔÓÎÛ Ú Ó apple ÁÓ ÌËÂ Ì appleó ÌÓÏ flá ÍÂ. Ñ Ë ÏÌÓ Ë appleûòòíëâ Û Â ÌËÍË, ËÁ ÌÌ Â ÒÓ ÂÚÒÍÓ appleâïfl, Ì ÏÌÓ Ó ÎÛ Â ÚÂÔÂapple ÌËı Î Ú ÒÍËı, ÔÓ ÍÓÚÓapple Ï Ì Ï ÔappleËıÓ ËÚÒfl Û ËÚ Òfl. í Ë ÂÎ Ì Û Â ÌËÍ ÔÓ ÙËÁËÍÂ? çâú. í Ï ÍÛ Í ÍËı ÚÓ Í appleúëìóí, Ë ÂÚ Í - ÍÓÈ ÚÓ ÒÔÎÓ ÌÓÈ ÚÂÍÒÚ ÒÓ ËÌÂÌËÂ, ÌËÍ ÍËı Ú  apple ÙËÍÓ, Ó Ì ÙÓappleÏÛÎ Ì 5 ÒÚapple Ìˈ. Ñ Ë Ó flòìflâúòfl Ú Ï ÒÂ, Í Í Ï Î Ï ÂÚflÏ. ÖÒÎË Ò Á ËÒËÚ ÓÚ ÂÎÓ ÂÍ, ÚÓ Á - ÂÏ ÚÓ ÔÓÍ Á Ú ÒÂÏ Ò ÓË ÔappleËÌ- ˆËÔ? åóêìó Ê ÔappleÓÒÚÓ Û ËÚ Òfl Ë ÒÂ. êó ÌÓÈ flá Í ÂÒÚ appleó ÌÓÈ flá Í, Ë ÌË- Í ÍÓÈ appleû ÓÈ Ò ÌËÏ Ì Òapple ÌËÚÒfl. íâï Ó- ÎÂÂ Ï Û Û ÂÂ Ì ÂÈ ÒÚapple Ì, Ì Ï Ì - Ó Á Ë Ú Ò appleó ÌÓÂ Ë ÛÏÂÚ ÓÚÒÚ Ë- Ú Ò Ó fl. óúó ÓÓ Â ÍÓÎÂ Ó ÓappleflÚ ÔÓ ÔÓ- Ó Û appleâùóappleï Ë ËÎËÌ Î ÌÓ Ó Ó Û ÂÌËfl? ì ËÚÂÎfl ÒÚ apple ÚÒfl ÌÂ Ó ÒÛÊ Ú ÚÓ ÍÓÎÂ, ÓflÚÒfl ÎË ËÚ Òfl apple ÓÚ ; ÓÎ fl ÒÚ ÍÓÎ ÌËÍÓ Ì ÒÚappleÓÂÌ ÍÚË ÌÓ ÓÚappleˈ ÚÂÎ ÌÓ. Ö Â Ó apple Á Ó Óapple Ò ÄÌ appleââï Ó fl ÒË- ÚÛ ˆËfl ÓÚÌÓÒËÚÂÎ ÌÓ ËÎËÌ Î ÌÓ Ó Ó Û ÂÌËfl Ë appleâùóappleï Ó apple ÁÓ ÌËfl èûapple ˆË- ÂÏÒÍÓÈ Òapple ÌÂÈ ÍÓΠÏÌÂ Í Á Î Ò ÓÚÌÓ- ÒËÚÂÎ ÌÓ ÒÔÓÍÓÈÌÓÈ Ë ÒÚ ËÎ ÌÓÈ. ëó ÒÚÓappleÓÌ ÒÂ Í ÊÂÚÒfl ÌÂ Ú Í, Í Í ËÁÌÛÚappleË. ü Ì ıó Û ÒÍ Á Ú, ÚÓ Ò ÒÓ ÒÂÏ Ì Ó ÓappleÓÚ, ÔappleÓÒÚÓ ÌÂ Ú Í, Í Í Í ÊÂÚÒfl. óúó ÎËflÂÚ Ì ÒÓÁÌ ÌËÂ Û ÂÌËÍÓ? åìâìëâ appleó ËÚÂÎÂÈ? åìâìëâ ÓÍappleÛÊ Ëı? ÄÍÚË Ì fl ÔÓ appleóòú- ÍÓ fl ÔappleË̈ËÔË Î ÌÓÒÚ Ë Ï ÍÒËÏ ÎËÁÏ? àîë ÚÓ ÂÈÒÚ ËÚÂÎ ÌÓ ıóappleó Ó Ó ÛÏ Ì- ÌÓ appleâ ÂÌËÂ Ë Û ËÂÒfl ÔÓÎÌÓÈ ÏÂapple ÓÒÓÁÌ Ú Ò ÁÌ ËÏÓÒÚ ÒÎÓÊË ÂÈÒfl ÒËÚÛ ˆËË? åóêâú ÚÓ ˆÂÎÂÌ Ôapple ÎÂÌÌÓ ÛÏÂÎÓ ÎËflÌË ÔÓÎËÚËÍÓ Ì ÛÏ Ì ı ÓappleˆÓ Á Û Û ÂÂ? ÇÓ ÒflÍÓÏ ÒÎÛ Â, Ì ÏÌ ÏÂÌflÚ ÒËÚÛ ˆË ÍÓÎ ı, Ë Í Â- ÏÛ ÚÓ ÓÔflÚ Ú ÍË ÏÓÊÂÚ ÔappleË ÂÒÚË? ä ÌÓ- ÓÈ appleâùóappleïâ? 6

varavîksne ò Ôapple Ó, ΠÓ... êâ flú, ÔappleË ÂÚ, ÏÓÊÌÓ fl Ò ÌÂÏÌÓ Ó ÓÚ ÎÂÍÛ? åâìfl ÁÓ ÛÚ àappleëì, Ë fl ÔappleË Î Û ÍÓÎÛ Í Í ÍÓappleappleÂÒÔÓÌ ÂÌÚ ÏÓÎÓ fiê- ÌÓ Ó ÊÛappleÌ Î Tilts. ïóúâî Á Ú ÌÂÒÍÓÎ ÍÓ ÓÔappleÓÒÓ, ÂÒÎË Ì ÓÁapple Ê ÂÚÂ! ÇÓÚ Ú Í Ì Î Ò ÏÓfl ÂÒÂ Ò Û Â- ÌËÍ ÏË 10 ÍÎ ÒÒ 55 êëêòíóè Òapple ÌÂÈ ÍÓÎ. ÑÓÊ ÎË Ï ÓÒÂÌÌËÏ ÌfiÏ fl ÔappleËÂı Î ÌÂÁÌ ÍÓÏÛ ÍÓÎÛ ÚÓ ÛÁÌ Ú, Í Í ÓÌË Ò fl Û ÒÚ Û Ú, ËÁÛ fl ÍÓÎ Ì Â Ôapple ÏÂ- Ú Ì Ûı flá Í ı, Ú. Â. ËÎËÌ Î ÌÓ! ë ÏÓÏÂÌÚ ÒÚÛÔÎÂÌËfl ÒËÎÛ appleâùóappleï Ó apple ÁÓ ÌËfl, appleûòòíóè ÍÓΠÓÎ fl ÒÚ ÛappleÓÍÓ ÔappleÂÔÓ fiúòfl Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ. èó ÔÛÚË fl ÒÔÓÏËÌ Î ÏËÚËÌ Ë ÔappleÓ ÎÓ Ó Û Â ÌÓ Ó Ó Ë Î ÔÓ ÚË Û ÂappleÂÌ, ÚÓ ÛÒÎ Û ÌÂ Ó ÓÎ ÒÚ Ó Ë Ê ÎÓ- Ì ÒÛ Û, ÌÓ Ó Ë Î Ò. ä ÍË Ôapple ÏÂÚ ËÁÛ ÂÚÂ Ì Î - Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ? ùúó Î Ó ËÌ ËÁ ÔÂapple ı ÓÔappleÓÒÓ, Ë ÓÍ Á ÎÓÒ, ÚÓ ÔÓ ÚË ÒÂ, ÌÂ Ò ËÚ fl appleûòòíó Ó flá Í Ë ÎËÚÂapple ÚÛapple, ÍÓ- Ì ÌÓ, ÂÒfiÎ È Ô appleâì Ó ËÎ: å ÊÂ Ì ÙËÁÍÛÎ ÚÛappleÂ Î Ú - ÒÍËÈ Û ËÏ: Viens, divi, tris, çetri, solis pa labi, solis pa kreisi ÓÍappleÛ Ò appleûêìó Á ÒÏÂflÎËÒ Ë ÒÚ ÎË Û ÂappleflÚ ÏÂÌfl, ÚÓ, Í Í ÓÍ Á ÎÓÒ, Û ËÚ Òfl ËÎËÌ Î ÌÓ ÒÓ ÒÂÏ ÌÂÒÎÓÊÌÓ. ì ËÚÂÎfl Ôapple ÏÂÚÌËÍË ÁÌ Ú ÓÒÛ appleòú ÂÌÌ È flá Í ÌÂÔÎÓıÓ, Û ÂÌËÍË, ÚÓÊÂ. ÇÒÂ Û Â ÌËÍË Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ. ÑÓÏ ÌÂËÁ ÂÒÚÌ Â ÚÂappleÏËÌ ÏÓÊÌÓ ÔÂappleÂ- Ó ËÚ Ò ÔÓÏÓ ÒÎÓ applefl, ÌÛ Ó appleâïfl ÛappleÓÍÓ ÔÂ Ó Ë ÒÂ Ó flòìflú ÌÂÔÓÌflÚ- ÌÓ ÒÎÓ Ó ÌÂ Ê ÎÂfl Úapple ÚËÚ Ì ÚÓ ÏËÌÛÚ- ÍÛ! èó ÚÓÏÛ ÌÂÚ ÔappleÓ ÎÂÏ, ÂÒÎË ÚÓ ÚÓ Ì ÁÌ Â, ÚÂ Â Ó flá ÚÂÎ ÌÓ ÔÓÏÓ ÛÚ! çëíúó Ì ÒÏÂfiÚÒfl Ì Ó Ë Í ÏË Ë ÔappleÓËÁÌÓ Â- ÌËÂÏ,  Ò ÚÓÎ ÍÓ Û ÚÒfl! ä ÍË ÔÎ Ò Ë ÏËÌÛÒ Ú ÍÓÏ Ó Û Â- ÌËË? ÇÓ ÔÂapple ı, ÏËÌÛÒÓÏ fl ÎflÂÚÒfl ÚÓ, ÚÓ Ó appleâïfl ÛappleÓÍ ÒÚÓ ÔappleËıÓ ËÚÒfl Úapple ÚËÚ appleâïfl Ì ÔÂappleÂ Ó Ë ÓÒÏ ÒÎË- ÌËÂ. ÉÓ ÓappleflÚ, ÏÓÁ ÛÒ Ë ÂÚ ËÌ- ÙÓappleÏ ˆË Ì ËÌÓÒÚapple ÌÌÓÏ flá Í Ï ÎÂÌÌÂÂ, ÂÏ Ì appleó ÌÓÏ, Ë ÒÚapple Á ÂÚÒfl. Ä Â fi, ÍÓ ÂÎ Â ÓÏ Ì Á ÌËÂ, ÏÌÓ Ó appleâïâìë Úapple ÚËÚÒfl Ì apple ÓÚÛ ÒÓ ÒÎÓ applefiï. çó ÂÒÚ Ë ÔappleÂËÏÛ ÂÒÚ,  Òfi ÚÓ Â- Î ÂÚÒfl, ÚÓ Ì Ï ÎÓ ÎÂ Â Û ËÚ Òfl Ò Ëı Û Â Ì ı Á  ÂÌËflı ã Ú ËË. èappleâ ÒÚ Ú Ò Â, ÚÓ Ï ÎË ÓÁ- ÏÓÊÌÓÒÚ apple Ú Ôapple ÏÂÚ, ÍÓÚÓapple È ıóúâîë ËÁÛ Ú Ì Î Ú ÒÍÓÏ flá ÍÂ, ÚÓ apple ÎË? á ÂÒ fl Î Û ÂappleÂ- Ì ÛÒÎ Ú ÓÚ ÂÚ: çà éñàç, ÌÓ í ÍË Ôapple ÏÂÚ Í Í ËÓÎÓ Ëfl, Â- Ó apple ÙËfl, ÍÓÌÓÏËÍ, ËÒÚÓappleËfl, ÏÛÁ - Í ÚÓ Òfi Á ÔappleÓÒÚÓ. íóî ÍÓ ÂÁ àappleëì ÑÛ appleó ËÌ, Û ÂÌˈ 11 Ó ÍÎ ÒÒ 40 êëêòíóè Òapple ÌÂÈ ÍÓÎ Ï ÚÂÏ ÚËÍË, ıëïëë Ë ÙËÁËÍË! äòú ÚË, Í Í, ÔÓ ÂÏÛ ÏÌÂÌË, ÎÓ ÙÙÂÍÚË Ì ÒÂ Ó ËÁÛ Ú Î Ú ÒÍËÈ flá Í? ç Ó ÔappleÓÒÚÓ ÓÎ Â apple Á Ó appleë Ú Ì ÚÓ Â ÚÂÏ Ì ÛappleÓÍ ı Î Ú ÒÍÓ- Ó flá Í. ÇÂ Ì ÛÎˈÂ, Ó flò Ò ÔappleÓıÓÊËÏË Ì ÌÛÊÌÓ Risinåt vienådojumus, ËÎË noteikt grafika funkcijas Ç Ó ÂÏ, fl ÔappleË Î Í Ó Û, ÚÓ Û Â- ÌËÍË 55 ÍÓÎ, ÌÛÊ ÂÌÌ Â Û ËÚ Òfl Ë- ÎËÌ Î ÌÓ, ÛÌ Ú, ÌÂ Ì ÏÂappleÂÌ Ë ÌÂ Ë flú ÓÒÓ ı ÔappleÓ ÎÂÏ. ÅÓΠÚÓ Ó, Û ÒÚ- Û Ú Ò fl Ó ÓÎ ÌÓ ÍÓÏÙÓappleÚÌÓ Ë Ì ÒÛ - Û ÌÂ Ê ÎÛ ÚÒfl! èó ÔappleÂÊÌÂÏÛ apple ÁÛÚ apple - ÌËÚ Ì ÛÍË, ÓÍ Á fl, ÚÓ ÒÔÓÒÓ Ì ÔappleÂ- Ó ÎÂÚ Î Â ÔappleÂÔflÚÒÚ Ëfl! ìêâ Ì Ó apple ÚÌÓÏ ÔÛÚË Ò Ó appleó ÌÛ 40 ÍÓÎÛ fl ÒÚ Î ÛÏ Ú, Í Í fl Ò Ï ÓÚ ÂÚË- Î Ì Ò ÓË ÓÔappleÓÒ. èapple ËÚÂÎ ÒÚ Ó Ôapple ÎÓ- ÊËÎÓ ÍÓÎ Ï appleâùóappleïû Ó apple ÁÓ ÌËfl, ÚÓ Û ÂÌËÍË ÛÎÛ ËÎË Ò ÓË ÁÌ ÌËfl Î Ú ÒÍÓ Ó flá Í Ë ÒÚ ÎË ÍÓÌÍÛappleÂÌÚÌÓÒÔÓÒÓ Ì Çìá ı ã Ú ËË, ÌÓ, ÔÓ ÏÓÂÏÛ ÏÌÂÌË, ÛappleÓ ÂÌ ÁÌ ÌËfl ÓÒÛ appleòú ÂÌÌÓ Ó flá Í ÒÓ appleâïâì- ÌÓÈ ÏÓÎÓ fiêë ÓÒÚ ÚÓ ÌÓ ÒÓÍ, Ò ÔappleÓ- ÎÂÏ ÒËÎ ÌÓ ÔappleÂÛ ÂÎË ÂÌ! ë Ï fl Û Ó - ÎÂÚ ÓappleÂÌ Ò ÓËÏ ÁÌ ÌËÂÏ Î Ú ÒÍÓ Ó flá - Í Ë Û ÂappleÂÌ, ÚÓ ÎÛ ËÈ ÒÔÓÒÓ Û ËÚ flá Í ÚÓ ÔÓÒÚÓflÌÌÓ Ó Ú Òfl Ë Ê ÚappleÛ ÌÓÏ ÒÎÛ Â Ì ÔÂappleÂıÓ ËÚ Ì appleûòòíëè. Ä ÚÓ Í Ò ÂÚÒfl ÍÓÎ, Î ÌÓÂ, ÚÓ ÎÓ ÔÓÌflÚÌÓ Ë ËÌÚÂappleÂÒÌÓ, ÚÓ Î fl Á Û ÂÚ ÔappleÓÒÚÓ appleâ Ú Òfl! Tilc joko Déls uzståj tévam ar jautåjumu Téti, téti, kå darbojas smadzenes? Liec mani mierå, man citas lietas galvå Tévs jautå délam: Kådas sekmes skolå? Lieliskas! Kontrakts ar piekto klasi pagarinåts vél par gadu! Sarunåjas divas véstures studentes. Kur tu strådå? Muzejå. Vai par tantiñu? Kurus vårdus visbieωåk lieto skoléni? Es nezinu. Pilnîgi pareizi. Skolotåjs liek Tedim locît vårdu iet. Tedis to dara minstinådamies, ar lielåm pauzém: Es eju, tu ej, viñß iet Vai tu nevari åtråk? Varu. Es skrienu, tu skrien, viñß skrien Péc kå izskatås uz kartes Itålija? Péc gumijas zåbaka, skolotåj! Kådé tad gumijas? Nu, visapkårt taçu üdens. Satiekas divi draugi. Viens no viñiem vakar mé inåjis ståties universitåté. Otrs prasa: Nu, vecît, kå gåja eksåmenos? Otrs atbild: Grüti gåja, izkritu. Tådu jautåjumu uzdeva! cik ir 0,5 plus 0,5. Skaidri zinu, ka litrs, bet matemåtiski pierådåt nevaru. èâappleîó Í ÓÚ Û ËÚÂÎÂÈ ì ÏÂÌfl ÛÊ ΠÒËÌ Ì flá ÍÂ, ÓÌË ÒË- flú Ë ÛÎ ÚÒfl. à ÌÓ! ëëî ÏÓËı ÓÎ Â ÌÂÚ! á ÏÓÎ Ë ÌÂÏ ÎÂÌÌÓ, ÚÓ ÔÓÈ Û Ë ÔÓ Â ÛÒ ÔappleÓappleÛ Ë! 7 íappleóflìˆ ÔÓÌ ÎÛ Ó apple Ó ÎËÒ appleâ- ÌÓÏÛ ÍÓÌ. å ÚÓÊÂ, ÍÒÚ ÚË, Ó apple Ó ÎËÒ, ÇÓ Ó Í, ÍÓ Ú ÔappleË ÂÎ Ì ÍÎ ÒÒ. íâôâapple Ú ÍÓÈ ÓÔappleÓÒ, Á ÍÓÚÓapple È fl ÚÂ-  ÒÌËÊÛ ÓˆÂÌÍÛ. çû ÚÓ Ú ËıÎfl Òfl Û ÓÒÍË, Í Í ÎÂappleËÌ! ÅÛ ÂÏ apple ÓÚ Ú ÓÚ ÔappleÓÚË ÌÓ Ó. àîë Á ÂÒ Ï Ò ÔappleÓÚË ÌÓ!? àú Í, ÏÓË Ì Â Ô appleúëá Ì, Ì ËÌ ÓÔappleÓÒ ÔÓ ÔappleÓ ÎÓÈ ÚÂÏÂ.

Izdevuma nosaukums: Ωurnåls TILTS Izdoßanas vieta, gads: Rîga, 2004. Izdevéjs: IZGLÈTÈBAS ATTÈSTÈBAS CENTRS Dzirnavu iela 34 a, Riga, LV 1010 NÅKAMAJÅ NUMURÅ: Måjas lapa internetå: http://tilts.mcabols.lv/ Atbildîgå par izdevumu: Liesma Ose Redaktore: Dace Pékßéna Redaktores vietniece: Lidija Çera Maketétåjs: Ints Vikmanis 1. un 4. våka foto: Ints Vikmanis Tipogråfija: McÅbols Izdevuma tiråωa: 2 500 Re istréjis SFL, 2000.g. Re istråcijas apliecîbas numurs: M 00695 Publicétie materiåli ne vienmér atspogu o redakcijas viedokli. skolénu lîdzpårvalde: kå varam ietekmét skolå notiekoßo? Daudzkultüru skola: ko tas nozîmé?