ΠΡΟΘΥΜΟΣ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΙ (ΙΩΝΑΣ)

Μελέτη 6: Για το Σάββατο 11 Μαΐου 2013 ΠΡΟΘΥΜΟΣ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΙ (ΙΩΝΑΣ) ΕΔΆΦΙΟ ΜΝΉΜΗΣ: «Αλλ εγώ θέλω θυσιάσει προς σε µετά φωνής αινέσεως. Θέλω αποδώσει όσα ηυχήθην. Η σωτηρία είναι παρά του Κυρίου.» Ιωνάς 2/β 10. Για τη µελέτη αυτής της εβδοµάδας, διαβάστε: Ιωνάς 1-4/α -δ, Ψαλµ. 139/ρλθ 1-12, Ησ. 42/µβ 5, Αποκ. 10/ι 6, Ματθ. 12/ιβ 39-41, Β Χρον. 36/λς 15-17. Βασική Σκέψη: Το βιβλίο του Ιωνά, µέσα σε όλα, δείχνει πόσο πιο πρόθυµος είναι ο Θεός να συγχωρήσει τους άλλους απ ότι εµείς. Η ιστορία του Ιωνά, του κάπως ασυνήθιστου αγγελιοφόρου του Θεού, είναι από τις πιο γνωστές της Αγίας Γραφής. Ο προφήτης κλήθηκε από τον Θεό να πάει στη Νινευή και να προειδοποιήσει τους κατοίκους της για την επερχόμενη καταστροφή. Ο Ιωνάς σκέφτηκε την πιθανότητα οι εθνικοί αυτοί να μετανοήσουν για τις αμαρτίες τους και ο Θεός να τους συγχωρήσει. Ως αληθινός προφήτης, ήξερε ότι στην πραγματικότητα το σχέδιο του Θεού ήταν να σώσει τη Νινευή, και όχι να την καταστρέψει. Ίσως και αυτός να ήταν ο λόγος που τράπηκε σε φυγή. Χάρη καταστάσεων που δεν μπορούσε να ελέγξει, ο Ιωνάς άλλαξε στάση και αποφάσισε να υπακούσει στην εντολή του Θεού. Ως αποτέλεσμα του κηρύγματος του Ιωνά, ολόκληρη η πόλη πίστεψε και μετανόησε, σε αντίθεση με τον Ισραήλ και τον Ιούδα. Εντωμεταξύ, ο Ιωνάς έπρεπε να διδαχθεί κάποια πράγματα. Σ αυτήν την ιστορία βλέπουμε πώς ο Θεός διδάσκει με υπομονή τον στενοκέφαλο και πεισματάρη προφήτη του, και τι είναι χάρη, έλεος και συγχώρηση. 41

Κυριακή 5 Μαΐου Ο ΑΝΥΠΑΚΟΥΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ Ιωνάς 1/α Δεν γνωρίζουμε πολλά για τον Ιωνά και την οικογενειακή του κατάσταση, ωστόσο στο Β Βασ. 14/ιδ 25 διαβάζουμε ότι έζησε στο βόρειο μέρος του Ισραήλ τον 8 ο αιώνα π. Χ. Στο ίδιο εδάφιο βλέπουμε ότι ο Ιωνάς προείπε για την επέκταση της επικράτειας του Ισραήλ. Η Νινευή ήταν μία από τις τρεις μεγαλύτερες πόλεις της Ασσυρίας, κοντά στον Τίγρη ποταμό. Επειδή ο Θεός είναι ο Κύριος όλων των εθνών και όλοι οι άνθρωποι είναι υπόλογοι σ Αυτόν (Αμώς 1-2/α -β ), έστειλε τον δούλο Του τον Ιωνά για να προειδοποιήσει τους Νινευίτες για την επικείμενη καταστροφή. Η εντολή του Θεού «κήρυξον κατ αυτής» στον Ιωνά 1/α 2 μπορεί να μεταφραστεί και ως «κήρυξε σε αυτήν». Οι Ασσύριοι ήταν γνωστοί για την αγριότητά τους. Περίπου έναν αιώνα μετά, ο προφήτης Ναούμ αποκάλεσε τη Νινευή «πόλιν των αιμάτων! πλήρης ψεύδους και αρπαγής» (Ναούμ 3/γ 1). Ο Ιωνάς κλήθηκε να μεταφέρει το μήνυμα του Θεού σ αυτούς τους ανθρώπους. Πολύ πιθανόν να ήταν και ο φόβος των μισητών Ασσυρίων που προκάλεσε αυτή τη συμπεριφορά στον Ιωνά. Όταν του ζητήθηκε να ταξιδέψει ανατολικά, στη Νινευή, ο προφήτης αρνήθηκε και προσπάθησε να ξεφύγει, πηγαίνοντας δυτικά, στη Θαρσείς. Αρχικά όλα πήγαιναν καλά για τον Ιωνά, ώσπου ο Κύριος επέτρεψε να ξεσπάσει μία τρομερή καταιγίδα για να δείξει στο δούλο Του ότι κανείς δεν μπορεί να κρυφθεί από Εκείνον. Ο Ιωνάς έτρεξε να φύγει από τον Θεό, επειδή δεν ήθελε να κάνει το θέλημά Του. Και σήμερα είναι πολλοί εκείνοι που για διάφορους λόγους τρέχουν μακριά από τον Θεό. Κάποιοι το κάνουν γιατί προσωπικά δεν Τον γνωρίζουν. Άλλοι, απορρίπτουν την ύπαρξη του Θεού και του Λόγου Του για διάφορους λόγους, κυρίως όμως γιατί δεν θέλουν να αλλάξουν τον τρόπο που ζούνε. Εφόσον δεν υπάρχει κάποια ανώτερη δύναμη να λογοδοτήσω, γιατί να μην κάνω ό,τι θέλω; Υπάρχουν και ορισμένοι Χριστιανοί που αποφεύγουν τον Θεό όταν τους καλεί να κάνουν κάτι που δεν θέλουν, γιατί έρχεται σε αντίθεση με την εγωιστική και αμαρτωλή φύση τους. ΣΚΕΨΗ: Διαβάστε Ψαλµ. 139/ρλθ 1-12. Ποιο είναι το βασικό µήνυµα του ψαλµού; Τι αισθήµατα σας ξυπνά αυτή η θεµελιώδης αλήθεια; Ο Θεός, πέρα από τις πράξεις µας, γνωρίζει και τις σκέψεις µας. Προσαρµόζουµε τη ζωή µας σύµφωνα µ αυτήν την άποψη ή κάνουµε ό,τι µπορούµε για να την ξεχάσουµε; Μήπως έχουµε συνηθίσει αυτήν την ιδέα και δεν δίνουµε πλέον τόση σηµασία; Πόσο διαφορετικά θα ενεργούσαµε εάν συνεχώς θυµόµασταν ότι ο Θεός γνωρίζει κάθε σκέψη µας; 42

Δευτέρα 6 Μαΐου ΑΠΡΟΘΥΜΟΣ ΜΑΡΤΥΡΑΣ Στο Ιωνά 1/α ο Κύριος θέλει να σταματήσει την φυγή του Ιωνά, γι αυτό και επιτρέπει να ξεσπάσει μία τρομερή καταιγίδα που απειλεί να βυθίσει το πλοίο. Οι ναύτες προσεύχονται για βοήθεια στους θεούς τους. Εξαιτίας της σφοδρότητας της καταιγίδας, συμπεραίνουν ότι κάποιος προκάλεσε την οργή των θεών, και ρίχνουν κλήρο για να δουν ποιος φταίει γι αυτήν την κατάσταση. Ο κλήρος πέφτει στον Ιωνά, ο οποίος ομολογεί την αμαρτία του και προτρέπει τους ναύτες να τον ρίξουν στη θάλασσα. Το αξιοθαύμαστο σ αυτήν την ιστορία είναι ότι οι εθνικοί ναύτες συμπεριφέρονται θετικά, σε αντίθεση με τον Ιωνά που παρουσιάζει μία αρνητική συμπεριφορά. Αν και πολυθεϊστές, έδειξαν σεβασμό στον Κύριο και προσευχήθηκαν σ Αυτόν. Επιπλέον, λυπήθηκαν τον δούλο του Κυρίου και προσπάθησαν με όλη τους τη δύναμη να επιστρέψουν στην ξηρά. Τελικά συμφώνησαν με τον Ιωνά ότι έπρεπε να τον ρίξουν στη θάλασσα. Μόλις το έκαναν, η καταιγίδα σταμάτησε και οι ναύτες πρόσφεραν θυσία και λατρεία στον Κύριο. Πώς περιγράφει ο Ιωνάς στο εδ. 9 τον Κύριο, τον Οποίο σέβεται; Τι είναι αξιοσημείωτο στον τρόπο με τον οποίο περιγράφει τον Κύριο; Δείτε επίσης Αποκ. 14/ιδ 7, Ησ. 42/μβ 5, Αποκ. 10/ι 6. Η ομολογία του Ιωνά ότι ο Θεός που πιστεύει είναι ο Δημιουργός της θάλασσας και της ξηράς, δείχνει πόσο μάταιη ήταν η προσπάθειά του να φύγει από την παρουσία Του. Η γαλήνη που ακολούθησε αμέσως μετά τη ρίψη του Ιωνά στην θάλασσα, έδειχνε πως ο Κύριος, ως Δημιουργός, είχε τον απόλυτο έλεγχο της θάλασσας. Το γεγονός αυτό, τους έκανε να λατρέψουν τον Κύριο. Το πόσο κράτησε ο σεβασμός και ευλάβειά τους προς τον Δημιουργό, δεν το γνωρίζουμε. Το σίγουρο όμως είναι ότι κάτι διδάχτηκαν από αυτήν τους την εμπειρία. ΣΚΕΨΗ: Δύσκολα µπορούµε να κατανοήσουµε όλα τα θαυµάσια που συµβαίνουν γύρω µας στον κόσµο, πόσο µάλλον όσα ξεπερνούν τις αισθήσεις και τη φαντασία µας. Πώς σας µιλάει ο Δηµιουργός µέσα από τη δηµιουργία Του; 43

Τρίτη 7 Μαΐου Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΟΥ ΙΩΝΑ Όταν ο Ιωνάς ρίχθηκε στη θάλασσα, ο Θεός διέταξε ένα κήτος να τον καταπιεί. Ο Ιωνάς σίγουρα θα σκέφθηκε ότι μόνο που τον περίμενε ήταν ο θάνατος. Αλλά το κήτος στο βιβλίο δεν αναφέρεται πουθενά για φάλαινα ήταν το μέσο σωτηρίας του προφήτη. Σε αντίθεση με τον Ιωνά, αυτό το δημιούργημα ανταποκρίθηκε πρόθυμα και υπάκουα στην εντολή του Θεού (Ιωνάς 1/α 17, 2/β 10). Η πρόνοια του Θεού εμφανίζεται θαυμάσια εδώ, και παρότι πολλοί είναι εκείνοι που χλευάζουν την ιστορία, η μαρτυρία του Ιησού συμβάλλει στην εγκυρότητά της (Ματθ. 12/ιβ 40), καθώς την χρησιμοποίησε ως αλληγορία της σταυρικής Του θυσίας και ανάστασης. Διαβάστε στο Ιωνά 2/β την προσευχή του Ιωνά. Τι λέει ο προφήτης; Τι έχει διδαχθεί; Ποιες πνευματικές αρχές μπορούμε να λάβουμε εμείς από αυτό το κεφάλαιο;.. Στην προσευχή του, σ αυτό το μοναδικό ποιητικό κομμάτι του βιβλίου, δοξάζει τον Θεό που τον έσωσε στα επικίνδυνα βάθη της θάλασσας όταν φώναξε για βοήθεια καθώς βυθιζόταν, αντιμετωπίζοντας βέβαιο θάνατο. Αναγνωρίζει τη σωτηρία του και δοξάζει τον Θεό γι αυτό. Από την δοξολογία του καταλαβαίνουμε πως ο Ιωνάς γνώριζε τους Βιβλικούς ψαλμούς και τις δοξολογίες. Η υπόσχεση του Ιωνά πιθανόν να ήταν μία προσφορά ευχαριστίας. Ήταν ευγνώμον που, ενώ του άξιζε να πεθάνει, ο Θεός τού έδειξε απίστευτο έλεος. Παρά την ανυπακοή του, ο Ιωνάς πίστευε ότι παρέμενε αφοσιωμένος στον Θεό, γιατί δεν είχε ενδώσει στην ειδωλολατρία. Παρά τα ελαττώματά του, ήταν αποφασισμένος να προσπαθήσει να μείνει πιστός στην κλήση του. ΣΚΕΨΗ: Ορισµένες φορές χρειάζεται να περάσουµε από τροµερές καταστάσεις για να ανοίξουµε την καρδιά µας στον Κύριο και να συνειδητοποιήσουµε ότι είναι η µοναδική µας ελπίδα για σωτηρία. Θυµηθείτε µία εµπειρία σας όπου είδατε καθαρά το χέρι του Θεού στη ζωή σας. Γιατί µπροστά στις νέες δοκιµασίες ξεχνάµε το πώς ο Θεός µάς καθοδήγησε στο παρελθόν; 44

Τετάρτη 8 Μαΐου ΕΠΙΤΥΧΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗ Μετά την θαυματουργική διάσωσή του, ο Θεός πρόσταξε για δεύτερη φορά τον Ιωνά να κηρύξει στη Νινευή, και εκείνος υπάκουσε αμέσως. Το κήρυγμά του (Ιωνάς 3/γ 1-4), μας θυμίζει την περίπτωση των Σοδόμων και Γομόρρων (Γέν. 19/ιθ ). Η διακήρυξη του θεϊκού μηνύματος από τον Ιωνά, δεν ήταν μάταιη. Το μεγαλύτερο επίτευγμα στην προφητική πορεία του Ιωνά ήταν η μετάνοια αυτής της πόλης. Μετά τους ναύτες, οι Νινευίτες ήταν η δεύτερη ομάδα εθνικών που στράφηκε στον Θεό, και αυτό χάρη της συνεργασίας του Θεού με τον ατελή αγγελιοφόρο Του. Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά. Ταπεινωμένοι μπροστά στον Θεό, οι Νινευίτες φόρεσαν σάκους, έριξαν στάχτες στο κεφάλι τους και νήστεψαν. Όλα αυτά ήταν εξωτερικές ενδείξεις θλίψης και μετάνοιας. Διαβάστε Ματθ. 12/ιβ 39-41 και Β Χρον. 36/λς 15-17. Τι μας διδάσκουν αυτά τα εδάφια για την σπουδαιότητα της μετάνοιας; Η εντυπωσιακή εικόνα του ισχυρού Ασσύριου μονάρχη να ταπεινώνεται με στάχτη ενώπιον του Θεού, ήταν ένα δυνατό μάθημα προς τους υπερήφανους ηγέτες και πολίτες του Ισραήλ που αρνούνταν πεισματικά την προφητική κλήση για μετάνοια. Επειδή το βιβλίο του Ιωνά δίνει έμφαση στη χάρη και στη συγχωρητικότητα του Θεού, διαβαζόταν κάθε φορά την ημέρα του Εξιλασμού για να γιορτάσουν την άφεση των αμαρτιών τους από τον Θεό. «Ο Θεός μας είναι πολυεύσπλαχνος. Αντιμετωπίζει με μακροθυμία και έλεος τους παραβάτες του νόμου. Και σήμερα, που όλοι έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν το θεϊκό νόμο όπως αποκαλύπτεται, ο σπουδαίος Κυβερνήτης του σύμπαντος δεν μένει ικανοποιημένος με τις πόλεις που χαρακτηρίζονται από βία και εγκληματικότητα. Εάν οι κάτοικοι των πόλεων αυτών, μετανοούσαν όπως οι Νινευίτες, θα είχαν δοθεί πολύ περισσότερα μηνύματα όπως αυτό του Ιωνά.» Ε. Χουάιτ, The Advent Review and Sabbath Herald, 18 Οκτωβρίου 1906. ΣΚΕΨΗ: Διαβάστε Ιωνά 3/γ 5-10. Τι µας δείχνουν αυτά τα εδάφια για την πραγµατική φύση της µετάνοιας; Πώς µπορούµε να εφαρµόσουµε αυτές τις αρχές; 45

Πέμπτη 9 Μαΐου ΕΝΑΣ ΣΥΓΧΩΡΕΜΕΝΟΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΣΥΓΧΩΡΕΙ Διαβάστε Ιωνά 4/δ. Ποια σημαντικά σημεία έπρεπε να διδαχθεί ο Ιωνάς; Πώς αποκαλύπτεται η υποκρισία του;...... Στο Ιωνά 4/δ αποκαλύπτονται κάποια αναπάντεχα χαρακτηριστικά του προφήτη. Όπως φαίνεται, προτιμάει να πεθάνει από το να μαρτυρήσει για τη χάρη και τη συγχώρηση του Θεού. Νωρίτερα, ο Ιωνάς δόξαζε τον Θεό που τον ελευθέρωσε από τον θάνατο (Ιωνάς 2/β 7-9), και τώρα που η Νινευή δεν θα καταστραφεί, προτιμάει να πεθάνει (Ιωνάς 4/δ 2,3). Σε αντίθεση με τον Ιωνά, ο Θεός δεν θέλει «τον θάνατον του αμαρτωλού» (Ιεζ. 33/λγ 11). Ο Ιωνάς, όπως και πολλοί από τους συμπατριώτες του, ενώ απολάμβαναν το έλεος του Θεού, επιθυμούσαν και να εξαπολύσει την οργή Του στους εχθρούς τους. Στο μήνυμα του βιβλίου κατακρίνεται η σκληροκαρδία τους. Τι μπορούμε να διδαχθούμε από τα λάθη του Ιωνά; Κατά πόσο η προκατάληψη περιορίζει τη Χριστιανική μας μαρτυρία; Όπως πολύ σωστά ειπώθηκε, το βιβλίο του Ιωνά είναι ένα εγχειρίδιο για το τι δεν πρέπει να κάνει ένας προφήτης. Ο Ιωνάς ήταν ένας προφήτης με επαναστατικό πνεύμα και λάθος προτεραιότητες. Δεν μπορούσε να ελέγξει την επιθυμία του για εκδίκηση. Ήταν στενόμυαλος και οξύθυμος. Αντί να χαρεί με τη χάρη που έδειξε ο Θεός στους Νινευίτες, υποκινούμενος από τον εγωισμό και την αμαρτωλή περηφάνια του, αγανάκτησε. Τα τελευταία λόγια του Ιωνά είναι μία ευχή θανάτου (Ιωνάς 4/ δ 8,9), ενώ τα τελευταία λόγια του Θεού είναι η διαβεβαίωση της ανεξάντλητης χάρης, διαβεβαίωση ζωής. Το βιβλίο του Ιωνά δεν έχει επίλογο. Τα τελευταία εδάφια φέρνουν μία σημαντική ερώτηση στους αναγνώστες: Τελικά, η θαυματουργική αλλαγή στην καρδιά των Νινευιτών, οδήγησε σε ριζική αλλαγή του Ιωνά; ΣΚΕΨΗ: Πολλά σηµεία σ αυτήν την ιστορία είναι δύσκολο να τα καταλάβουµε, και ένα από αυτά είναι και ο χαρακτήρας του Ιωνά. Το πιο ξεκάθαρο ωστόσο µήνυµα, είναι ότι η χάρη και η συγχωρητικότητα του Θεού ξεπερνούν τη δική µας. Πώς µπορούµε να µάθουµε να είµαστε πιο ελεήµονες, ακόµη και σε εκείνους που δεν το αξίζουν, όπως ακριβώς έκανε ο Θεός µε τον Ιωνά και τους Νινευίτες; 46

Παρασκευή 10 Μαΐου Δύση ηλίου:20:24 ΠΕΡΑΙΤΈΡΩ ΜΕΛΈΤΗ: «Τα παιδιά του Θεού έχουν το προνόμιο, όποτε βρίσκονται σε ανάγκη να Τον επικαλούνται για βοήθεια. Δεν έχει σημασία πόσο κατάλληλος είναι ο τόπος, επειδή ο Θεός είναι πάντοτε έτοιμος να ακούσει την κραυγή τους. Όσο απομονωμένο και σκοτεινό κι αν είναι το μέρος, μπορεί να μετατραπεί σε πραγματικό ναό για εκείνον που προσεύχεται στον Θεό.» The SDA Bible Commentary, τομ. 4, σ.1003. «Συγκεχυμένος, ταπεινωμένος και ανίκανος να καταλάβει το σκοπό του Θεού στο να σώσει τη Νινευή, ο Ιωνάς είχε μολαταύτα εκπληρώσει την εντολή που του είχε ανατεθεί να προειδοποιήσει τη μεγάλη εκείνη πόλη. Και παρόλο ότι το προρρηθέν εκείνο γεγονός δε συνέβη, το προειδοποιητικό όμως μήνυμα προερχόταν από το Θεό. Και εκπλήρωσε το σκοπό που ο Θεός του προόριζε να εκπληρώσει. Η δόξα της χάρης του φανερώθηκε ανάμεσα στους ειδωλολάτρες.» Ε. Χουάιτ, Π.Β. σ. 188. ΕΡΩΤΉΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΥΖΉΤΗΣΗ: 1. Το βιβλίο του Ιωνά μάς διδάσκει ότι ο Θεός έχει τον πλήρη έλεγχο της φύσης. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος φίλος σας χάνει ένα αγαπητό του πρόσωπο σε μία φυσική καταστροφή. Πώς θα του εξηγούσατε ότι ο Θεός έχει τον έλεγχο, παρά τις φυσικές καταστροφές που πλήττουν διάφορα μέρη του κόσμου μας και πολλές φορές καταλήγουν με ανθρώπινες απώλειες; 2. Διαβάστε το τελευταίο εδάφιο από το βιβλίο του Ιωνά. Τι μας δείχνει για την ευθύνη που έχουμε για ευαγγελισμό των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο; 3. Στην παραβολή του αχάριστου δούλου (Ματθ. 18/ιη 21-35), ο Ιησούς παρομοιάζεται με έναν οργισμένο βασιλιά που ανακαλεί τη συγχώρησή του και ρίχνει στη φυλακή τον δούλο που κάποτε είχε συγχωρήσει. Υπάρχει πιθανότητα ο Θεός να ανακαλέσει τη συγχώρησή Του; Ορισμένοι Χριστιανοί ισχυρίζονται πως όχι. Ως εκκλησία, ποια είναι η θέση μας πάνω σ αυτό το θέμα, και γιατί; 4. Πολλοί, δεν πιστεύουν ότι ένα κήτος κατάπιε έναν άνθρωπο και εκείνος παρέμεινε ζωντανός. Ωστόσο, όπως είδαμε ο Ιησούς επιβεβαίωσε ξεκάθαρα αυτήν την ιστορία. Πώς μας βοηθάει η ιστορία του Ιωνά να συνειδητοποιήσουμε το πόσο περιοριστική είναι μία αντίυπερφυσική αντίληψη της πραγματικότητας; 47