Expo Milan: Μια παγκόσµια γιορτή µε την Ελλάδα... ωσεί παρούσα Του Χάρη Φλουδόπουλου Στα τέλη του µήνα στο γειτονικό Μιλάνο ολοκληρώνεται µετά από έξι µήνες η µεγαλύτερη εκδήλωση που διοργανώθηκε ποτέ γύρω από το φαγητό και τη διατροφή, η περίφηµη Expo Milan. Φέτος η Expo είχε ως θέµα "Τρέφοντας τον πλανήτη, ενέργεια για ζωή (Feeding the Plante Energy for the Future). Συνολικά 145 χώρες, 2 τετραγωνικά χιλιόµετρα, 16 εκατοµµύρια επισκέπτες, που είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά γευτούν από τα φαχίτας του Μεξικού και τα αυθεντικά αµερικανικά ribs από "food trucks µέχρι τη γαλλική κουζίνα βραβευµένων µε αστέρια Michelen chef, αυθεντικό αφρικανικό καφέ και ασιατικά µπαχάρια. Ταυτόχρονα όµως σε αυτό το πολύχρωµο πανηγύρι παρουσιάστηκαν οι νέες υπερσύγχρονες τάσεις γύρω από τη διατροφή, τη βιωσιµότητα και τις πρακτικές αειφορίας, που εφαρµόζουν κράτη και εταιρείες που βρίσκονται στην αιχµή της παγκόσµιας πρωτοπορίας. Όπως οι καρποί σιταριού που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του προγράµµατος American Food 2.0: United to Feed the Planet, που χρειάζονται λιγότερο νερό και προορίζονται να φυτευτούν σε περιοχές που πλήττονται από ξηρασία, όπως η Αφρική. Page 1 of 8
Και δεν είναι µόνο τα κράτη. Μεγάλες εταιρείες από το χώρο της διατροφής πέρασαν τα δικά τους µηνύµατα στα εκατοµµύρια των επισκεπτών από το Μάιο µέχρι σήµερα. Όπως το περίφηµο Ecocenter της Coca Cola ένα concept αλληλόδρασης της εταιρείας µε τις κοινωνίες στις οποίες δραστηριοποιείται. Το "κόκκινο κουτί αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγµα κοινωνικού επιχειρείν: είναι ένα "µαγαζί που διαθέτει βασικά αγαθά και υπηρεσίες, τροφοδοτείται ενεργειακά από ένα φωτοβολταϊκό στέγης, προσφέρει ασφαλές και καθαρό πόσιµο νερό για τις κοινωνίες, συµβάλλει στη διασύνδεση των τοπικών κοινωνιών προσφέροντας internet. Το πρώτο ecocenter τοποθετήθηκε στο Γιοχάνεσµπουργκ από πρόπερσι ενώ ακολούθησαν ακόµη 25 κιόσκια σε Αιθιοποία, Γκάνα, Κένυα, Ρουάντα, Τανζανία και Βιετνάµ. Page 2 of 8
Βεβαίως ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να ενηµερωθεί για τις νέες τάσεις, που θα δούµε τις επόµενες δεκαετίες, όπως για παράδειγµα το σενάριο για το super market του µέλλοντος. Σε αυτό ο επισκέπτης βλέπει πιθανές τεχνολογικές εφαρµογές που θα αλλάξουν τον τρόπο που ενηµερωνόµαστε και αγοράζουµε τα προϊόντα της διατροφικής αλυσίδας. Υπεύθυνος για το project είναι ο διευθυντής του εργαστηρίου Senseable City του MIT Carlo Ratti. Στα ράφια του σούπερ µάρκετ του µέλλοντος, που έχει τη διαρρύθµιση µιας παραδοσιακής ασιατικής αγοράς, µπορεί κανείς ακουµπώντας ένα προϊόν να δει την τιµή του στον ηλεκτρονικό πίνακα ενώ στη συνέχεια σηκώνοντας το προϊόν µπορεί να διαβάσει πληροφορίες όπως η προέλευση, η διατροφική αξία, οι θερµίδες κλπ. Σε άλλο πάγκο ένα ροµπότ αναλαµβάνει να ταξινοµήσει και να συσκευάσει φρούτα, ενώ φεύγοντας ο επισκέπτης βλέπει σε έναν άλλο µεγάλο πίνακα πληροφορίες όπως ο αριθµός των επισκεπτών, τα προϊόντα που προτιµούν περισσότερο κλπ. Page 3 of 8
Οι µεγάλες παρουσίες στην έκθεση είχαν συγκεκριµένη φιλοσοφία και τοποθέτηση, προβάλλοντας τα τοπικά προϊόντα, την κουζίνα ακόµη και την κουλτούρα της κάθε χώρας. Αλλα και του περιβάλλοντος, όπως το περίπτερο της Αυστρίας που µεταφέρει τους επισκέπτες του κλειστού χώρου, στην ατµόσφαιρα και το κλίµα ενός παραδοσιακού αυστριακού δάσους. Ή το βρετανικό περίπτερο στο οποίο κυριαρχεί µια µεταλλική κατασκευή εµπνευσµένη από το ταξίδι µιας µέλισσας και το ρόλο που παίζει στην παγκόσµια διατροφική αλυσίδα. Το µεγαλύτερο περίπτερο είναι βεβαίως η βιοκλιµατική γερµανική κατασκευή, ενώ εντυπωσιακές παρουσίες έχουν το περίπτερο των ΗΠΑ στον τοίχο του οποίου έχουν φυτευτεί αµερικανικά φυτά ενώ η Ιαπωνία, η Γαλλία, το Μεξικό και βεβαίως το Καζακστάν που θα φιλοξενήσει την επόµενη expo που θα έχει ως θέµα την ενέργεια. Page 4 of 8
Παρότι στην έκθεση δίνουν το παρών κυρίως χώρες, δε λείπουν και οι εταιρικές παρουσίες, 24 συνολικά στον αριθµό από το χώρο της διατροφής καθώς και από άλλους κλάδους κυρίως ιταλικές επιχειρήσεις, όπως η ιταλική ΔΕΗ, Enel, η Alitalia ή η Illy. Παρούσα βεβαίως όπως συµβαίνει από το 1993 µέχρι σήµερα και η Coca Cola, µε το περίπτερό της να είναι ένα βιώσιµο κτίριο, το οποίο αντανακλά το µοντέλο αειφορίας της εταιρείας, από την επιλογή των υλικών µέχρι τις τεχνολογίες που χρησιµοποιούνται για παράδειγµα για την ψύξη του χωρίς τη χρήση air condition. Η κατασκευή από οικοσυµβατά υλικά (ξύλο, γυαλί και νερό) που έχει σχεδιαστεί ώστε να ελαχιστοποιηθεί η κατανάλωση ενέργειας για φωτισµό και να µεγιστοποιηθεί η ενεργειακή αποδοτικότητα, θα "ανακυκλωθεί αφού θα µεταφερθεί σε χώρο στο Μιλάνο προκειµένου να λειτουργήσει ως κλειστό Page 5 of 8
γήπεδο µπάσκετ. Αξίζει να σηµειωθεί ότι στο πλαίσιο της έκθεσης παρουσιάστηκε τον Ιούνιο από την Coca Cola Company η πρώτη στον κόσµο πλαστική φιάλη PET κατασκευασµένη εξολοκλήρουν από φυτικά υλικά. Η συσκευασία PlantBottle επεκτείνει τα όρια της αειφόρου καινοτοµίας, χρησιµοποιώντας πρωτοποριακή τεχνολογία για να δηµιουργήσει µία πλήρως ανακυκλώσιµη πλαστική φιάλη κατασκευασµένη από ανανεώσιµα φυτικά υλικά. Επίσης στην έκθεση παρουσιάστηκε και ο αποκλειστικός αυτόµατος πωλητής Coca Cola Freestyle που δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να δηµιουργήσει το δικό του ποτό, επιλέγοντας από µια οθόνη αφής µεταξύ 88 αεριούχων και µη αναψυκτικών, 54 από τα οποία χαµηλών ή µηδενικών θερµίδων. Page 6 of 8
Η ελληνική διατροφή και τα προϊόντα έχουν µια ξεχωριστή θέση στην παγκόσµια αγορά, όχι όµως και στην Expo που έχει ως θέµα τη διατροφή. Μια λιτή, έως φτωχή παρουσία χωρίς στόχευση, µαρτυρά από µακριά ότι η χώρα βρίσκεται σε κρίση και δεν είναι διατεθειµένη να βρει έξυπνες λύσεις, όπως συνέργειες µε τον ιδιωτικό τοµέα προκειµένου να αναβαθµίσει την παρουσία της σε αυτό το παγκόσµιο πανηγύρι, που όµως αφήνει µεγάλες υπεραξίες σε όσους επένδυσαν στην παρουσία τους. Η φτωχή ελληνική παρουσία σε µία γωνία του περιπτέρου της Μεσογειακής διατροφής, ήταν µαζί µε την Αλγερία, την Αίγυπτο, την Αλβανία, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία. Αντίθετα χώρες όπως η Ρουµανία, η Τουρκία και η Σλοβενία ακόµη και η µικρή Μολδαβία µε Page 7 of 8
δικές τους αυτόνοµες παρουσίες και ενδιαφέροντα περίπτερα συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον χιλιάδων επισκεπτών. Για να δει κανείς την έκθεση δε φτάνει µία µόνο ηµέρα, ιδιαίτερα τώρα στις τελευταίες ηµέρες της, όπου γίνεται πραγµατική κοσµοσυρροή. Δεκάδες, ίσως και εκατοντάδες χιλιάδες κόσµος συρρέουν καθηµερινά στους χώρους της έκθεσης. Το πιο εντυπωσιακό κλείσιµο που µπορεί να επιλέξει κανείς είναι στην περίφηµη λίµνη µε διάµετρο 90 µέτρων που στο κέντρο της βρίσκεται το δέντρο της ζωής, µια κατασκευή η οποία µετατρέπεται σε θέατρο χρωµάτων κάθε ώρα, παρουσιάζοντας ένα φαντασµαγορικό show για τους θεατές. http://www.capital.gr/story/3073780/expo-milan-mia-pagkosmia-giorti-me-tin-ellada-osei-parousa Page 8 of 8