Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων Ψηφιοποίηση και Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας Ενότητα 7: Πρότυπα Το περιεχόμενο του μαθήματος διατίθεται με άδεια Creative Commons εκτός και αν αναφέρεται διαφορετικά Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Πρότυπα Το ψηφιακό περιεχόμενο μίας ψηφιοποιημένης συλλογής οφείλει να είναι διαλειτουργικό, προσβάσιμο, συμβατό και με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Οι παραπάνω στόχοι μπορούν να επιτευχθούν μόνο με την υιοθέτηση κοινών τεχνολογικών προσεγγίσεων 1
Πρότυπα εικόνας TIFF (Tagged Image File Format) Για σχεδιαστικές εφαρμογές υποστηρίζεται από όλα τα προγράμματα επεξεργασίας εικόνας, σαρωτές και ψηφιακές μηχανές Κατάλληλο για ασυμπίεστες εικόνες υψηλής ποιότητας. Κάθε σαρωτής και ψηφιακή μηχανή μπορεί να παράγει αρχεία TIFF. 2
Πρότυπα εικόνας GIF (Graphics Interchange Format) μικρό αποθηκευτικό χώρο μεταφέρεται γρήγορα μέσω δικτύων χρήσιμο στο Internet Δυνατότητα σύνθεσης εικόνων με 256 και λιγότερα χρώματα χωρίς σημαντική απώλεια πληροφοριών. 3
Πρότυπα εικόνας JPEG (Joint Photographic Experts Group) ιδανική για φωτογραφίες και για άλλες εικόνες φυσικού χρώματος. Η συμπίεση με την μέθοδο JPEG επιτρέπει στην εικόνα να έχει εκατομμύρια χρώματα, το μέγεθος αρχείου εξαρτάται κυρίως από το μέγεθος της εικόνας και όχι από τον αριθμό των χρωμάτων. Είναι ιδανικό για την μεταφορά και παρουσίαση εικόνων μέσω Internet. 4
JPEG2000 διάδοχος του JPEG Πρότυπα εικόνας ο νέος τύπος παρέχει συμπίεση με καθόλου ή πολύ μικρή απώλεια πληροφορίας μπορεί να εξαλείψει την ανάγκη για αποθήκευση πολλών αρχείων διαφορετικής ανάλυσης της ίδιας εικόνας. προβολή στο Internet αλλά απαιτείται plug-in. PNG (Portable Network Graphics) Ανοικτό Σχεδιάστηκε για αντικατάσταση του GIF συμπίεση χωρίς απώλεια πληροφορίας για τη μείωση του όγκου των ψηφιακών εικόνων. Μικρότερο μέγεθος από GIF. 5
DjVu Ανοικτό Πρότυπα εικόνας σχετικά νέο πρότυπο το οποίο επιτυγχάνει εντυπωσιακή συμπίεση. Υποστηρίζει την αποθήκευση των εικόνων κατά στρώματα. προβολή στο Internet εικόνων πολύ υψηλής ανάλυσης. Απαιτείται plug-in. 6
Πρότυπα Βίντεο MPEG (Motion Pictures Expert Group) δημοφιλές δυνατότητα για δημιουργία αρχείων υψηλής ποιότητας και σχετικά μικρού όγκου. QuickTime Κυρίως για πλατφόρμες της Apple. όσο καλύτερη είναι η ποιότητα τόσο μεγαλύτερος είναι ο όγκος του αρχείου. 7
Real Video Πρότυπα Βίντεο κλειστό πρότυπο αλλά δημοφιλές Προσαρμογή ποιότητας της εικόνας ανάλογα με το επιθυμητό μέγεθος του αρχείου ειδικά σχεδιασμένο για τη μεταφορά αρχείων ήχου μέσω δικτύων με περιορισμένο εύρος ζώνης WMV (Windows Media Video) Κλειστό πρότυπο διασφαλίζει τη δημιουργία αρχείων βίντεο πολύ καλής ποιότητας και υποστηρίζει λειτουργίες διαχείρισης των δικαιωμάτων του ψηφιακού περιεχομένου 8
Τρισδιάστατο περιεχόμενο VRML (Virtual Reality Markup Language) Ανοικτό πρότυπο ISO στο Διαδίκτυο υπάρχουν πλέον αρκετά παραδείγματα εικονικών μουσείων και συλλογών. Μεγάλος όγκος Πιθανά προβλήματα στην αλληλεπίδραση στο διαδίκτυο 9
Τρισδιάστατο περιεχόμενο X3D Ανοικτό πρότυπο ISO πρόσθετη λειτουργικότητα σε σχέση με VRML βελτιώσεις στην αρχιτεκτονική του προτύπου Δυνατότητα κωδικοποίησης του περιεχομένου σε μορφή XML. δυνατότητα δημιουργίας αλληλεπιδραστικών γραφικών υψηλής ποιότητας που συνδυάζουν ήχο, βίντεο και δεδομένα τρισδιάστατου χαρακτήρα. 10
Τρισδιάστατο περιεχόμενο Shockwave 3D Κλειστό πρότυπο εισαγωγή τρισδιάστατων μοντέλων στο Macromedia Director (δημοφιλές) Απαιτεί plug-in (διατίθεται ελεύθερα) QuickTime VR τεχνολογία της Apple αποτύπωση χώρων ανεξάρτητη πλατφόρμας 11
WAV Πρότυπα Ήχου πρότυπο της Microsoft και της IBM δεν είναι κατάλληλα για διαδικτυακή χρήση, λόγω μεγάλου όγκου MP3 εξαιρετικά δημοφιλές διαδικτυακή μεταφορά αρχείων ήχου WMA (Windows Media Audio) κλειστό πρότυπο συμπίεση χωρίς απώλεια πληροφορίας και τον πολυκάναλο ήχο 12
Real Audio Κλειστό πρότυπο Πρότυπα Ήχου ελεύθερη διάθεσης του λογισμικού ανάγνωσης σχεδιασμένο για τη μεταφορά αρχείων ήχου μέσω διαδικτύου. 13
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό. Οι όροι χρήσης των έργων τρίτων επεξηγούνται στη διαφάνεια «Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων». Τα έργα για τα οποία έχει ζητηθεί άδεια αναφέρονται στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/από-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί.
Επεξήγηση όρων χρήσης έργων τρίτων διαθέσιμο με άδεια CC-BY διαθέσιμο με άδεια CC-BY-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-ND διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-SA διαθέσιμο με άδεια CC-BY-NC-ND διαθέσιμο με άδεια CC0 Public Domain διαθέσιμο ως κοινό κτήμα χωρίς σήμανση Δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, παρά μόνο εάν ζητηθεί εκ νέου άδεια από το δημιουργό. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου και η δημιουργία παραγώγων αυτού με απλή αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού, και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η δημιουργία παραγώγων του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού και διάθεση του έργου ή του παράγωγου αυτού με την ίδια άδεια. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου με αναφορά του δημιουργού. Δεν επιτρέπεται η εμπορική χρήση του έργου και η δημιουργία παραγώγων του. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου, η δημιουργία παραγώγων αυτού και η εμπορική του χρήση, χωρίς αναφορά του δημιουργού. Συνήθως δεν επιτρέπεται η επαναχρησιμοποίηση του έργου.
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.