Βιωματική δράση: Μελέτη της προσβασιμότητας του σχολείου μας Γυμνάσιο Λ.Τ. Παξών Σχολικό έτος: 2015-2016 Τάξη: α γυμνασίου Υπεύθυνη εκπαιδευτικός: Λιανού Σταυρούλα ΠΕ17.01 Ας προσπαθήσουμε να δούμε αλλιώς τους χώρους γύρω μας. Δεν λείπουν μόνο οι ράμπες λείπει η σωστή παιδεία Θέλουμε από όλους να μπουν στη διαδικασία να δουν αλλιώς τους χώρους γύρω τους. Να τους προσεγγίσουν κάτω από το πρίσμα ενός ατόμου που δεν μπορεί να κυκλοφορήσει άνετα ανάμεσα μας Επειδή η πόλη μας είναι αφιλόξενη. Πηγή: www.skep.gr Η δράση μας: Δανειστήκαμε ένα αναπηρικό αμαξίδιο από το Κέντρο Υγείας Παξών και προσπαθήσαμε, με βιωματικό τρόπο, να μελετήσουμε την προσβασιμότητα στους χώρους μέσα και έξω από το σχολείο μας. Έτσι, καταγράψαμε τις παρατηρήσεις μας και φωτογραφήσαμε τη δράση.
Ας αναφερθούμε πρώτα σε κάποιους βασικούς ορισμούς Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) Τα Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ) αποτελούν το 10% του γενικού πληθυσμού και στο ποσοστό αυτό εντάσσονται τα άτομα με: κινητικές αναπηρίες Αισθητηριακές (οπτική, ακουστική) Νοητική αναπηρία Εμποδιζόμενα άτομα Νοούνται εκτός των ΑμεΑ, τα νήπια και μικρά παιδιά, οι έγκυοι, οι συνοδοί μικρών παιδιών, οι υπερήλικες, κ.λ.π. που αποτελούν το 50% περίπου του πληθυσμού της χώρας. Αλυσίδα πρόσβασης Με τον όρο αυτό νοείται μια διαδοχή προσβάσιμων κτιρίων, χώρων και μέσων, σε συνδυασμό με αντίστοιχα προσβάσιμες εξυπηρετήσεις. Κρίκοι αυτής της αλυσίδας είναι τα κτίρια, οι δρόμοι και τα πεζοδρόμια, οι συγκοινωνίες, το προσωπικό διαφόρων υπηρεσιών, η σήμανση, η πληροφόρηση κλπ. Αν κάποιος από αυτούς τους κρίκους δε λειτουργεί τότε δεν υπάρχει αλυσίδα πρόσβασης. 1
Προσβασιμότητα Οι όροι «προσβασιμότητα» και «προσβάσιμος» υποδηλώνουν τη δυνατότητα που προσφέρει ένας χώρος στους υποψήφιους χρήστες του να τον επισκεφτούν και να τον χρησιμοποιήσουν με άνεση, μόνοι τους, χωρίς εξωτερική βοήθεια, οποιασδήποτε μορφής. Τι ονομάζεται ως "προσβάσιμος χώρος" Προϋπόθεση για να χαρακτηρισθεί ένας χώρος προσβάσιμος δεν είναι μόνο η ευκολία με την οποία μπορεί κανείς να εισέλθει σ αυτόν, αλλά και η δυνατότητα αυτόνομης διακίνησης εξυπηρέτησης και παραμονής. 2
Μελέτη της προσβασιμότητας του Γυμνασίου Λ.Τ. Παξών Α. Ο χώρος έξω από το σχολείο μας Παρατηρήσεις ως προς την προσβασιμότητα Χώρος στάθμευσης εκτός σχολείου Πεζοδρόμιο Έξω από το σχολείο μας, σταθμεύουν αυτοκίνητα αλλά δεν υπάρχει ειδικά διαμορφωμένος χώρος παρκινγκ και δεν υπάρχει χώρος με σήμανση για στάθμευση από ΑμεΑ. Το πεζοδρόμιο που οδηγεί στην κεντρική είσοδο του σχολείου μας είναι ακατάλληλο προς χρήση από ΑμεΑ και εμποδιζόμενα άτομα. Είναι αδύνατη η πρόσβαση σε αυτό χωρίς βοήθεια από άλλο άτομο. Κατά την κίνηση σε αυτό, ο χρήστης συναντά μια κολώνα και δε χωρά να περάσει αναπηρικό καροτσάκι, καρότσι με μωρό κτλ. Ο πεζός λοιπόν, πρέπει να κατέβει στο δρόμο. Επιπλέον, το κράσπεδο είναι τόσο ψηλό που είναι επικίνδυνο αν κάποιος μαθητής βαδίζει πάνω σε αυτό να χάσει την ισορροπία του και να βρεθεί στο δρόμο. Χώροι άθλησης Η πρόσβαση στους χώρους άθλησης από το σχολείο μας είναι δύσκολη 3
για ΑμεΑ. Μιας και δεν υπάρχει ράμπα, παρά μόνο σκάλα, πρέπει να διανύσει μεγαλύτερη απόσταση. Θα αναγκαστεί να βγει στο δρόμο μιας και δεν υπάρχει πεζοδρόμιο. Η είσοδος στα γήπεδα έχει αρκετά μεγάλη κλίση και θέλει ιδιαίτερη προσοχή από το ΑμεΑ. Υπάρχει προσβασιμότητα στα γήπεδα μπάσκετ και βόλεϊ. Όμως, για να μπει ΑμεΑ στο χώρο του γηπέδου ποδοσφαίρου πρέπει να κάνει μεγάλο κύκλο και να μπει από άλλη είσοδο. Β. Οι χώροι του σχολείου μας Κεντρική είσοδος στην αυλή του σχολείου Παρατηρήσεις σχετικά με την προσβασιμότητα Η είσοδος, στην αυλή του σχολείου μας, είναι προσβάσιμη αλλά αρκετά απότομη και θεωρούμε ότι πρέπει να βελτιωθεί. Για να πάει κάποιος, με αμαξίδιο, από την είσοδο προς το κεντρικό κτίριο του σχολείου θέλει προσοχή γιατί υπάρχει μια απότομη κατηφόρα. Αν θέλει να πάει προς το κυλικείο, τις τουαλέτες και τη βιβλιοθήκη πρέπει να καταβάλει μεγάλη προσπάθεια. 4
Πλαϊνή είσοδος Η είσοδος αυτή εξασφαλίζει την προσβασιμότητα στην αυλή του σχολείου μας. Επιπλέον βρίσκεται πολύ κοντά στο χώρο στάθμευσης των αυτοκινήτων. Γραφείο Διευθυντή και γραφείο καθηγητών Το γραφείο καθηγητών δεν είναι προσβάσιμο, έχει τρία σκαλιά και δεν έχει ράμπα. 5
Αίθουσες του ισογείου και εργαστήριο Φυσικοχημείας Οι αίθουσες του ισογείου και το εργαστήριο Φυσικοχημείας είναι προσβάσιμα. Υπάρχει μια μικρή δυσκολία στην πόρτα αλλά με λίγη προσπάθεια από το χρήστη του αμαξιδίου, αυτός θα καταφέρει να μπει. Αίθουσες του 1 ου ορόφου Η πρόσβαση στις αίθουσες του πρώτου ορόφου είναι αδύνατη για ΑμεΑ. Υπάρχουν 21 σκαλιά. Δεν υπάρχει ανελκυστήρας. 6
Αίθουσα πληροφορικής Η πρόσβαση στην αίθουσα πληροφορικής είναι αδύνατη για ΑμεΑ. Υπάρχουν συνολικά 41 σκαλιά. Δεν υπάρχει ανελκυστήρας. 7
Κυλικείο Η πρόσβαση στο κυλικείο γίνεται από διάδρομο φτιαγμένο για χρήση και από ΑμεΑ, που όμως παρουσιάζει κατασκευαστικά προβλήματα. Στην αρχή του διαδρόμου χρειάζεται προσοχή και προσπάθεια κατά την κίνηση του ΑμεΑ. Η πρόσβαση είναι πιο δύσκολη όταν βρέχει μιας και ο διάδρομος αυτός δεν είναι στεγασμένος. Βιβλιοθήκη Στη συνέχεια, από το κυλικείο, ο ίδιος διάδρομος που ξεκινά από την κεντρική είσοδο καταλήγει στη βιβλιοθήκη. Η κεντρική είσοδος της βιβλιοθήκης δεν είναι προσβάσιμη, έχει τέσσερα σκαλιά και δεν έχει ράμπα. Ωστόσο, υπάρχει πρόβλεψη προσβασιμότητας με την κατασκευή ράμπας στην έξοδο κινδύνου. Η πόρτα όμως παραμένει πάντα κλειστή. 8
Τουαλέτες μαθητών Υπάρχει πρόσβαση στις τουαλέτες από τον διάδρομο που οδηγεί στο κυλικείο. Δεν υπάρχει πρόβλεψη προσβασιμότητας και είναι ακατάλληλες για χρήση από ΑμεΑ. Τουαλέτες καθηγητών Υπάρχουν δύο τουαλέτες καθηγητών. Η μία βρίσκεται δίπλα από το κυλικείο, είναι προσβάσιμη αλλά όχι κατάλληλα διαμορφωμένη για χρήση από ΑμεΑ. Η δεύτερη που βρίσκεται δίπλα στο γραφείο των καθηγητών δεν είναι προσβάσιμη και δεν είναι κατάλληλα διαμορφωμένη για χρήση από ΑμεΑ. 9
Αυλή του σχολείου Η αυλή του σχολείου είναι προσβάσιμη. Βέβαια σε κάποια σημεία θέλει προσοχή. Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων Η αίθουσα στην οποία γίνονται οι γιορτές του σχολείου μας δεν είναι προσβάσιμη από το σχολείο μας, μιας και υπάρχουν σκαλιά και δεν υπάρχει ράμπα. Είναι προσβάσιμη μόνο από το χώρο του δημοτικού σχολείου. 10
Τα συμπεράσματα μας είναι τα παρακάτω: Το σχολείο μας έχει αρκετά προβλήματα ως προς την προσβασιμότητά του. Τα κυριότερα είναι: Ακατάλληλα διαμορφωμένο πεζοδρόμιο έξω από την είσοδο του σχολείου. Έλλειψη πεζοδρομίου και κατάλληλης ράμπας κοντά στους χώρους άθλησης. Έλλειψη ραμπών σε διάφορα σημεία του σχολείου. Έλλειψη κατάλληλα διαμορφωμένων χώρων υγιεινής. Κατασκευαστικά προβλήματα στη ράμπα που οδηγεί στο κυλικείο, στη βιβλιοθήκη και στις τουαλέτες. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο όταν οι καιρικές συνθήκες είναι άσχημες. Έλλειψη ανελκυστήρα για την πρόσβαση στις αίθουσες του πρώτου ορόφου και στο εργαστήριο της πληροφορικής. Έλλειψη κατάλληλων χώρων στάθμευσης. Επιπλέον παρατηρήσαμε ότι το κτίριο του σχολείου μας μειονεκτεί σε προσβασιμότητα σε σχέση με το κτίριο του δημοτικού σχολείου, στο οποίο φοιτούσαμε μέχρι και την προηγούμενη σχολική χρονιά. Το κτίριο του δημοτικού σχεδιάστηκε με γνώμονα τη «σχεδίαση για όλους» με αποτέλεσμα την ύπαρξη ραμπών, ανελκυστήρα και κατάλληλα διαμορφωμένων τουαλετών για χρήση από ΑμεΑ. Κατανοούμε τη δυσκολία, εκ των υστέρων, να γίνουν σημαντικές αλλαγές ώστε να επιτευχθεί η προσβασιμότητα του σχολείου μας, ωστόσο θα επιθυμούσαμε τη βελτίωσή της. Τέλος, προτείνουμε την ανάγνωση της μελέτης μας από κάποιο άτομο με κινητικά προβλήματα και αν είναι δυνατόν την επίσκεψή του στο σχολείο μας ώστε να επισημάνει σημεία που τυχόν μας ξέφυγαν, ως προς την προσβασιμότητα, αλλά και να κάνει προτάσεις βελτίωσής της. 11
Παράρτημα Στο σημείο αυτό παραθέτουμε κάποια στοιχεία που αφορούν την προσβασιμότητα των χώρων. 12
13
14
15
16
Πηγές: www.skep.gr http://ekstratia.blogspot.gr/2009/12/2009_23.html http://prosvasi.blogspot.gr/ 17