Από τη Βάλια Νούσια Φωτογραφίες: Αποστόλης Καλλιακμάνης By Valia Nousia Photos: Apostolis Kalliakmanis Νάξος Η ήρεμη γοητεία Με το μύθο του Διονύσου να το ακολουθεί, το μεγαλύτερο και πιο πράσινο νησί των Κυκλάδων, με την πληθωρική του προσωπικότητα, γράφει τη δική του ιστορία στο βιβλίο των ιδανικών προορισμών. Naxos Quiet Charm The largest and most verdant island of the Cyclades is a wonderful alternative Aegean destination. photostock, visual
Ένας μικρόκοσμος καλοκαιρινών απολαύσεων, που σας περιμένει να τον γνωρίσετε και να ανακαλύψετε τις άγνωστες πτυχές του. Μια εκδοχή του μύθου θέλει τη Νάξο το νησί στο οποίο ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη. Εδώ λέγεται πως τη βρήκε ο Διόνυσος, τυχαία, δραπετεύοντας από τους απαγωγείς του. Μια άλλη, πάλι, πως τα καταπράσινα βουνά της κατοικούνταν από Νύμφες που μεγάλωσαν τον Διόνυσο. Όποια κι αν είναι η αλήθεια πίσω από το μύθο, η Νάξος ήταν, είναι και, όπως όλα δείχνουν, θα είναι πάντα το ομορφότερο και πλουσιότερο νησί των Κυκλάδων. Όμορφο χάρη στην παρθένα ακόμη φύση του και πλούσιο, γιατί η εύφορη γη του τού προσφέρει όλα όσα χρειάζεται και ακόμη περισσότερα, αιώνες τώρα. Η Νάξος ποτέ δεν ζήλεψε τον κοσμοπολιτισμό ή τα μεγάλα τουριστικά έσοδα που απολαμβάνουν άλλα γειτονικά της νησιά. Αυτάρκης και σίγουρη για τον εαυτό της, κράτησε τους τόνους χαμηλά και κατόρθωσε να συνδυάσει λίγο από όλα: υπέροχες αμμώδεις παραλίες, καλοδιατηρημένους αρχαιολογικούς χώρους, γραφικά χωριά, παρθένα φύση, ζωντανή παράδοση, αξιόλογες προτάσεις διαμονής και εξαιρετικά καλό φαγητό. Ένας μικρόκοσμος καλοκαιρινών απολαύσεων, που σας περιμένει να τον γνωρίσετε και να ανακαλύψετε τις άγνωστες πτυχές του, αυτές που δεν αποκαλύπτει κανένας τουριστικός οδηγός. Αφιερώστε στη Νάξο το χρόνο που της αξίζει και εκείνη θα σας ανταμείψει με όλες εκείνες τις εικόνες, τα χρώματα και τα αρώματα που την κάνουν πραγματικά ξεχωριστή. Aριστερά: H Πορτάρα σάς υποδέχεται στο νησί. Η Παλιά Χώρα είναι ένα όνειρο Δεξιά: Η θέα στο ηλιοβασίλεμα από την Παλιά Χώρα Οn the left: Portara welcomes you to the island. The Old City is a dreamy place On the right: The view to the sunset from the Old City According to the legend, Naxos is where Theseus abandoned Ariadne. And this is where god Dionysus found her. According to another legend, Naxos verdant mountains were home to the Nymphs that raised Dionysus. No matter which legend you choose to believe, the truth remains that this is the prettiest and wealthiest island of the Cyclades. Verdant and fertile, its land has always provided everything its people require. Naxos never envied the rapid development of tourism in its neighboring islands. Still, it lacks nothing compared to them: Wonderful beaches, excellent accommodation choices, picturesque villages, beautiful nature, and exquisite food await its visitors. It s a microcosm of summer delights, that needs quite some time to explore. But it s definitely worth it. It s a microcosm of summer delights, that needs quite some time to explore. But it s definitely worth it. 123
Ανάμεσα στα σύγχρονα σπίτια της Νάξου κρύβεται ένα πραγματικό στολίδι, η Παλιά Χώρα. Πάνω: Eρείπια ενός παλιού μοναστηριού Above: Ruins of an old monestery Αξίζει να δείτε Την επιβλητική Πορτάρα: Δεν υπάρχουν αρκετά νησιά όπου μπορείτε να απολαύσετε το μεγαλείο ενός αρχαιολογικού χώρου πριν καν φτάσετε στο λιμάνι τους. Δεν συμβαίνει το ίδιο όμως στην περίπτωση της Νάξου και της επιβλητικής μαρμάρινης πόρτας, της εισόδου στον αρχαίο ναό του Απόλλωνα, του οποίου οι εργασίες ξεκίνησαν το 522 π.χ., αλλά δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. Την Παλιά Χώρα: Ανάμεσα στα σύγχρονα σπίτια της Νάξου κρύβεται ένα πραγματικό στολίδι, η Παλιά Χώρα της. Απίστευτα γραφική, μοιάζει με έναν τόπο που δεν ένιωσε ποτέ το άγγιγμα του χρόνου. Το ενετικό κάστρο κρύβει μέσα του πολλές παλιές ενετικές κατοικίες, έναν καθολικό καθεδρικό ναό και την Εμπορική Σχολή των Ιησουιτών, όπου φοίτησε ο Νίκος Καζαντζάκης και η οποία σήμερα φιλοξενεί το αρχαιολογικό μουσείο. Τα παλιά αρχοντικά με τους μαρμάρινους σκαλιστούς θυρεούς και το λαμπρό τους ανάστημα είναι οι αδιάψευστοι μάρτυρες της ακμής μιας άλλης εποχής. Τις καταπράσινες Εγγαρές: Τοπία άγνωστα σε οποιοδήποτε άλλο κυκλαδίτικο νησί θα συναντήσετε στις Εγγαρές, όπου η καταπράσινη κοιλάδα είναι προικισμένη με άφθονα τρεχούμενα νερά και πανέμορφα εύφορα περιβόλια. Την ίδια γενναιοδωρία της φύσης θα απολαύσετε και στην εξοχή της Εμπολής, βορειότερα. What to see Portara is a spectacular marble gate you get to see the moment you arrive. Built in 522 BC, it was going to be the gate of Apollo s Temple, whose construction was never completed. Hidden amongst the modern houses of the island s capital lies a real gem: the Old City of Naxos is beautiful, with its old Venetian houses, the catholic cathedral and the Jesuit Trade School where Nikos Kazantzakis was a student, and which now houses the Archaeological Museum. The old manors with their sculpted coats of arms are evidence of an old, prosperous era. Eggares is a lush green valley, criss-crossed by brooks and streams. It s a beautiful place, a landscape you cannot find anywhere else in the Cyclades. Emboli, to the north, is also pretty. Apollo is a harbor to the north, with a long sandy beach, several taverns, and the ancient marble quarries. An unfinished kouros, the statue of a young man, is located here. It s the largest statue ever found from the classical era: Measuring at 10.50 meters tall, it dates back to the 5th century BC. Two other kouroi can be found in Flerio village. One of them is located in an olive grove. 124
Πάνω και αριστερά: Χαρακτηριστικός πύργος στον Απείρανθο Πάνω και δεξιά: Ο κούρος στον Απόλλωνα Above on the left: Typical tower at Apeiranthos Above on the right: The kouros at Apollo village Τον Απόλλωνα: Στο βορινό αυτό μικρό λιμανάκι με τη μεγάλη αμμουδιά και τα παραθαλάσσια ταβερνάκια βρίσκονται λατομεία μαρμάρου από τους αρχαίους χρόνους. Εδώ βρίσκεται και ένας ημιτελής κούρος, το μεγαλύτερο γλυπτό της κλασικής Ελλάδας, με μήκος 10,50 μέτρα, που χρονολογείται στον 5ο αι. π.χ. Δύο ακόμη μικρότεροι κούροι βρίσκονται στο χωριό Φλεριό. Τον έναν, μάλιστα, μπορείτε να τον θαυμάσετε στη μέση ενός ελαιώνα. Το χωριό Φιλότι: Χτισμένο αμφιθεατρικά στους πρόποδες του βουνού Ζευς, το Φιλότι είναι ένα από τα χωριά στα οποία αξίζει να περιπλανηθείτε. Ανάμεσα στα κάτασπρα σπιτάκια και τις περιποιημένες, χρωματισμένες με λουλούδια αυλές, θα ξεχωρίσετε τον αρχοντικό πύργο Μπαρότση και την εκκλησία της Παναγίας της Φιλότισσας. Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται και το σπήλαιο του Ζα, με τα ιδιαίτερα συμπλέγματα σταλαγμιτών του. Τον γραφικό ορεινό Απείρανθο: Το ομορφότερο χωριό της Νάξου, το μαρμάρινο χωριό, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται λόγω των άφθονων μαρμάρων που «ντύνουν» τους δρόμους και τα σπίτια του, είναι σίγουρα ένα από τα αξιοθέατα που δεν θα πρέπει να χάσετε. Εδώ στέκουν ακόμη αγέρωχοι δύο από τους πύργους του νησιού, ο πύργος του Μπαρδάνη και ο πύργος του Ζευγώλη. Μέσα στα δαιδαλώδη στενά του Απείρανθου αποκαλύπτονται βυζαντινές εκκλησίες και όμορφα αρχοντικά. Hidden amongst the modern houses of the island s capital lies a real gem: the Old City of Naxos. Filoti village is built on the foothills of Zeus mountain and it s one of the prettiest villages in Naxos. The tiny white houses have beautiful yards filled with colorful flowers. The Barotsi tower is a prominent structure, as is the Panagia Filotissa church. The Za cave with its elaborate stalagmites is located nearby. Apeiranthos is arguably the prettiest village in Naxos. It s called the marble village, as the material is evident everywhere on the streets and the façades of the houses. Two of the island s biggest towers are located here: The Bardani and Zeugoli towers. Among the alleys of Apeiranthos, Byzantine churches and beautiful manors are to be found. 126
Moutsouna used to be really busy, when emery would be transported here via an overhead mechanism to be loaded up to the ships. Moutsouna is a wonderful natural harbor, with a picturesque fishing village and some taverns on the beach. This place used to be really busy, when emery would be transported here via an overhead mechanism to be loaded up to the ships. The system remains, unused, and is visible today. Chalki is located on the mountainous region of Tragaia. It is known as little Mystras because of its many Byzantine churches. Some of the most impressive manors of the island are located here, along with two Venetian towers: the Grazia and the Barocci. Make a stop at the citrus distillery nearby, to find out how the popular liqueur is created. Πάνω: Η θέα της Χώρας από την Πορτάρα Κάτω: Απέραντο γαλάζιο στον Άγιο Προκόπιο Above: The view to Chora from Portara Below: True blue at Agios Prokopios beach Η σμύριδα έβγαινε από τα σμυριδωρυχεία κοντά στoν Απείρανθο και στον Κόρωνο και μεταφερόταν με ένα εναέριο σύστημα στο λιμάνι της Μουτσούνας. Την εντυπωσιακή Μουτσούνα: Το όμορφο αυτό φυσικό λιμάνι όπου σήμερα βρίσκεται ένα παραθαλάσσιο γραφικό χωριουδάκι και πολλές μικρές ψαροταβέρνες στην παραλία άλλοτε γνώριζε μεγάλες δόξες, την εποχή της ακμής του εμπορίου της σμύριδας. Η σμύριδα έβγαινε από τα σμυριδωρυχεία κοντά στoν Απείρανθο και στον Κόρωνο και μεταφερόταν με ένα εναέριο σύστημα στο λιμάνι της Μουτσούνας, για να ταξιδέψει στη συνέχεια. Το σύστημα αυτό σώζεται ως σήμερα, αλλά δεν χρησιμοποιείται πια, καθώς η σμύριδα μεταφέρεται πλέον οδικώς. Το παραδοσιακό Χαλκί: Στην ημιορεινή περιοχή της Τραγαίας, γνωστής και ως Μικρός Μυστράς λόγω των πολλών βυζαντινών εκκλησιών που διαθέτει, θα θαυμάσετε πολλά από τα ομορφότερα αρχοντικά του νησιού. Εδώ βρίσκονται και οι ενετικοί πύργοι του Γκρατσία και του Μπαρότσι. Μη φύγετε αν δεν κάνετε μια στάση στο παραδοσιακό αποστακτήριο κίτρου, όπου θα γνωρίσετε τον τρόπο παραγωγής του παραδοσιακού λικέρ και θα το δοκιμάσετε στην καλύτερη εκδοχή του. 128
Αριστερά και δεξιά: Απέραντη αμμουδιά, βράχοι και τιρκουάζ στον Άγιο Προκόπιο Οn the left and on the right: Endless beach, rocks and turquoise at Agios Prokopios Ήρεμη και ονειρική, η παραλία της Πλάκας χαρακτηρίζεται από τα καταγάλανα νερά και την ολόχρυση άμμο της. Πού να κολυμπήσετε Αν έχετε παιδιά, μπορείτε να προτιμήσετε τον Άγιο Προκόπιο και την Αγία Άννα. Καθαρά νερά, ασφαλή, με τις απαραίτητες ανέσεις της ομπρέλας και της ξαπλώστρας, αλλά και με beach bars. Στην απέραντη παραλία της Πλάκας: Ήρεμη και ονειρική, η παραλία αυτή χαρακτηρίζεται από τα καταγάλανα νερά και την ολόχρυση άμμο της. Ομπρέλες και ξαπλώστρες θα βρείτε μόνο στην αρχή της, ενώ στη συνέχειά της επιτρέπεται ο γυμνισμός. Στη Μικρή Βίγλα: Ειδικά αφιερωμένη στους λάτρεις του windsurfing και γενικότερα των θαλάσσιων σπορ, που σίγουρα δεν θα τη χορταίνουν. Στον Αλυκό: Εκεί όπου οι κέδροι φτάνουν μέχρι τους λευκούς αμμόλοφους και το τιρκουάζ νερό. Στο Καστράκι, το Πυργάκι και την Αγιάσσο: Τρεις χρυσαφένιες και καταγάλανες παραλίες στη σειρά, με πεντακάθαρα νερά, υπέροχο βυθό και εύκολη πρόσβαση. Στη Λιώνα και στην Ψιλή Άμμο. Αν αντέχετε τα χιλιόμετρα και τους δύσκολους δρόμους, οι δύο αυτές παραλίες θα σας ανταμείψουν με ησυχία και με πεντακάθαρα νερά. The vast beach of Plaka features golden sand, deep blue waters, and sunbeds. Where to swim Agios Prokopios and Agia Anna are safe choices for families. Crystal clear, safe waters, sunbeds, umbrellas and beach bars are available. The vast beach of Plaka features golden sand, deep blue waters, and sunbeds. The far end of the beach is a favorite nudist hangout. Mikri Vigla caters to windsurf enthusiasts and other watersport buffs. Alykos is a spectacular beach the cedars grow right next to the turquoise waters. Kastraki, Pyrgaki and Agiassos are three lovely beaches in a row, sandy and easy to reach. Liona and Psili Ammos are harder to reach, after several kilometers on harsh roads. The peace and quiet and the spectacular waters make the trip worthwhile. 130
Πάνω και αριστερά: Από εδώ θα δείτε το ειδυλλιακό ηλιοβασίλεμα Πάνω και δεξιά: Η πέτρα πρωταγωνιστεί στην αρχιτεκτονική του Κάστρου Above on the left: From this point you will see the idyllic sunset Above on the right: The stone is basic for the architecture at Kastro Στη δεξιά σελίδα: Πάνω και αριστερά: Μπαίνοντας στην Παλιά Χώρα Πάνω και δεξιά: Καθαρά νερά σε όλες τις περιοχές της Νάξου On the right page: Above on the left: Entering the Old City Above on the right: Clean sea at all the Naxos areas Πού να μείνετε Galaxy Hotel Μια ανάσα από την πλαζ του Αγίου Γεωργίου, σας δίνει μια γεύση από παραδοσιακή φιλοξενία σε ένα αυθεντικά λιτό κυκλαδίτικο σκηνικό. Άγιος Γεώργιος, τηλ.: 22850-22422, www.hotel-galaxy.com Κάβος Περιποιημένο και νοικοκυρεμένο, δίνει την αίσθηση ενός φιλόξενου νησιώτικου αρχοντικού. Με υπέροχη θέα στη θάλασσα και με ευωδιαστούς ανθισμένους κήπους που αγκαλιάζουν τα παραδοσιακά κτίσματά του. Άγιος Προκόπιος, τηλ.: 22850-23355, www.kavos-naxos.com Lagos Mare Πολυτελές και σύγχρονο, «παντρεύει» την κυκλαδίτικη αισθητική με τις ανέσεις και το μοναδικό στυλ ενός elegant resort. Άγιος Προκόπιος, τηλ.: 22850-42844, www.lagosmare.gr Chateau Zevgolis Εκατό σκαλοπάτια χωρίζουν την πολύβουη χώρα από τον μικρό αυτό παράδεισο. Σε ένα βενετσιάνικο κτήριο του 13ου αιώνα φιλοξενούνται δέκα υπέροχα δωμάτια και τέσσερις εξαιρετικές σουίτες με ρομαντικές πινελιές μιας άλλης εποχής. Χώρα, τηλ.: 22850-22993, www.chateauzevgoli.gr Μέσα στη Χώρα ή πιο ήρεμα, στη Νάξο μπορείτε να βρείτε μεγάλη ποικιλία διαμονής. Where to stay Galaxy Hotel Very close to the Agios Georgios beach, with a wonderful, elegant Cycladic décor. Agios Georgios, tel.: 22850-22422, www.hotel-galaxy.com Kavos It looks and feels like a hospitable manor. With a wonderful sea view and lovely gardens, it s an excellent choice. Agios Prokopios, tel.: 22850-23355, www.kavos-naxos.com Lagos Mare Luxurious and elegant, it combines an austere Cycladic aura with modern amenities and design. Agios Prokopios, tel.: 22850-42844, www.lagosmare.gr Chateau Zevgolis One hundred steps from the busy Chora, a 13th century Venetian building offers peace and quiet in its ten wonderful rooms and its four exquisite suites. Chora, tel.: 22850-22993, www.chateauzevgoli.gr 132
Πού να φάτε Λευτέρης Στον Απείρανθο, για παραδοσιακές γεύσεις με νόστιμα υλικά διαλεγμένα ένα ένα από τον ίδιο τον Λευτέρη. Η κράτηση, ειδικά τον Αύγουστο, είναι απαραίτητη. Tηλ.: 22850-61333 Αξιώτισσα Στο Καστράκι, για υπέροχη θέα και ντόπιες γεύσεις με πολλή έμπνευση. Τα περισσότερα υλικά της κουζίνας είναι βιολογικά, ενώ τα κρέατα είναι της περιοχής. Tηλ.: 22850-75107 Όστρια Στη Μουτσούνα, για θαλασσινές γεύσεις και μαγειρευτά. Στα μεγάλα συν της η οικογενειακή ατμόσφαιρα. Tηλ.: 22850-68235 Μεζέ-Μεζέ Στη Χώρα (τηλ.: 22850-26401) ή στην παραλία της Αγίας Άννας (τηλ.: 22850-41950) για ψαρομεζέδες και θαλασσινά που συνοδεύονται από ντόπια κρασιά και ούζο. Δοκιμάστε οπωσδήποτε το σαλατούρι-γλύκισμα. Τι να πάρετε μαζί σας Γραβιέρα Νάξου από το παραδοσιακό παντοπωλείοτυροπωλείο της Αρχοντούλας Μαράκη (τηλ.: 22850-26018) στη Νάξο. Λικέρ κίτρο από το Οινοποιείο Βαλληνδρά (τηλ.: 22850-31220) στο Χαλκί. Υφαντά από το ονομαστό χωριό Κορωνίδα, στα βόρεια του νησιού. Πρακτορείο της ΑΝΕΚ στη Νάξο: Naxos Tours, Παραλιακή Λεωφόρος, 84 300, Νάξος, τηλ.: 22850-24000 (10 γραμμές), fax: 22850-23951, e-mail: info@naxostours.net Where to eat Lefteris In Apeiranthos, for traditional flavors made of fresh, local materials selected by Lefteris himself. Make sure you have a reservation if you visit in August. Tel.: 22850-61333 Axiotissa In Kastraki, for a wonderful view and inspired local flavors. Most of the materials used are organic, and the meat is 100% local. Tel.: 22850-75107 Ostria In Moutsouna for seafood and more. Very familyfriendly. Tel.: 22850-68235 Meze-Meze in Chora (tel.: 22850-26401) or the Agia Anna beach (tel.: 22850-41950) for fresh fish and delicious seafood, accompanied by local wines and ouzo. Don t miss the salatouri. What to buy Naxos gruyere from the traditional grocery store of Archontoula Maraki (tel.: 22850-26018) in Naxos. Citrus Liqueur from the Vallindra Winery (tel.: 22850-31220) at Chalki.Textiles from Koronida, to the north. Travel agency of ANEK at Naxos: Naxos Tours, Paraliaki Leoforos, 84 300, Naxos, tel.: 22850-24000 (10 lines), fax: 22850-23951, e-mail: info@naxostours.net Ιnside Chora or away from it, in Naxos you ll find variety of accommodation. 133