ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948

ΟΓΗΓΟ ΔΚΠΑΙΓΔΤΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ GREENFOOD 2010-1-ES1-LEO05-20948

ΠΙΝΑΚΑ ΠΔΡΙΔΥΟΜΔΝΩΝ Δηζαγσγή... 3 1. Ση είλαη ην e-learning;... 3 2. Σα θύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ e-learning... 5 Ρόινη εθπαηδεπηώλ θαη εθπαηδεπνκέλσλ... 9 Πιενλεθηήκαηα θαη Μεηνλεθηήκαηα ηεο Online Δθπαίδεπζεο/Μάζεζεο... 13 Πιενλεθηήκαηα ηνπ e-learning γηα ηνπο εθπαηδεπηέο/δάζθαινπο... 14 Υαξαθηεξηζηηθά ηεο απνηειεζκαηηθήο on-line εθπαίδεπζεο... 16 4. Η πιαηθόξκα ηνπ πξνγξάκκαηνο GreenFood... 23 Θεσξεηηθή πεξηγξαθή... 25 Πξαθηηθή πεξηγξαθή... 26 ηνηρεία θαη πεγέο... 28 5. Βηβιηνγξαθία... 30 2

Δηζαγσγή Απηόο ν νδεγόο εηνηκάζηεθε γηα ηνπο εθπαηδεπηέο ησλ καζεκάησλ ηνπ πξνγξάκακηνο GreenFood. Έρεη ζρεδηαζηεί θαη γξαθεί γηα λα ζαο βνεζήζεη κε ηελ ελαζρόιεζή ζαο κε ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ ηεο πιαηθόξκαο e-learning. Θα ζαο εμεγήζεη ηη είλαη ην e-learning, ηη είλαη κηα πιαηθόξκα εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο, θαη πώο ιεηηνπξγεί ε πιαηθόξκα πνπ πξόθεηηαη λα ρξεζηκνπνηήζεηε γηα απηό ην κάζεκα. Θα μεθηλήζνπκε κε ηε ζεσξία ζρεηηθά κε ην e-learning, παξνπζηάδνληαο ηα ραξαθηεξηζηηθά, ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηά ηνπ θαη ζα πξνβνύκε ζηελ εξκελεία ηνπ ηη είλαη κηα πιαηθόξκα εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο θαη ηα θύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο. Έλα πην ιεπηνκεξέο θεθάιαην ζα πεξηιακβάλεη πεξηγξαθή ηεο πιαηθόξκαο ηνπ πξνγξάκκαηνο Greenfood κέζσ ηεο νπνίαο ζα είζηε ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζεηε ην κάζεκα. Θα εμεγήζνπκε ηα δηάθνξα ραξαθηεξηζηηθά ηεο πιαηθόξκαο, ηελ νπνία ζα είζηε ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζεηε θαζ όιε ηε δηάξθεηα ηνπ καζήκαηνο. Διπίδνπκε ν ζπγθεθξηκέλνο νδεγόο λα ζαο βνεζήζεη λα κάζεηε θάπνηα πεξηζζόηεξα πξάγκαηα γηα ηνλ θόζκν ηνπ e-learning θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά απηήο ηεο κεζνδνινγίαο θαηάξηηζεο. 1. Ση είλαη ην e-learning; E-Learning είλαη ε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ε νπνία βνεζά ηα άηνκα λα κάζνπλ νπνηαδήπνηε ζηηγκή θαη νπνπδήπνηε. Σν e-learning κπνξεί λα πεξηιακβάλεη θαηάξηηζε, άκεζε κεηαθνξά πιεξνθνξίαο θαη θαζνδήγεζε από ηνπο εηδηθνύο. Σν E-learning πεξηιακβάλεη όιεο ηηο κνξθέο κάζεζεο θαη δηδαζθαιίαο πνπ ππνζηεξίδνληαη ειεθηξνληθά. Σα ζπζηήκαηα πιεξνθνξίαο θαη επηθνηλσλίαο, είηε ζε δίθηπν είηε όρη, ρξεζηκεύνπλ σο εηδηθά κέζα γηα ηελ εθαξκνγή ηεο δηαδηθαζίαο κάζεζεο. Γλσξίδνπκε όηη νη άλζξσπνη καζαίλνπλ κε πνιινύο δηαθνξεηηθνύο ηξόπνπο θαη ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο ζηηγκέο. Γηα λα ππνζηεξίμνπκε απηέο ηηο δηαθνξεηηθέο αλάγθεο κάζεζεο, ζα ρξεηαζηνύκε δηαθνξεηηθέο κεζόδνπο e-learning. Δπηπιένλ, ρξεηαδόκαζηε έλαλ ηξόπν γηα λα αλαπηύμνπκε θαη λα δηαρεηξηζηνύκε ην e-learning. ηνλ πξαγκαηηθό θόζκν, νη άλζξσπνη έρνπλ λα θάλνπλ δηάθνξεο δνπιεηέο θαη νη πξνϋπνινγηζκνί είλαη πεξηνξηζκέλνη. Σν πξόγξακκα e-learning ρξεηάδεηαη ηε δύλακε ηεο ηερλνινγίαο ώζηε λα μεπεξάζεη ηνπο πεξηνξηζκνύο ηνπ ρξόλνπ, ηεο απόζηαζεο θαη ησλ πόξσλ. Μπνξεί λα νξηζηνύλ δύν βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ e-learning: 3

E-learning:όηαλ ε γλώζε δηαλέκεηαη απνθιεηζηηθά κέζσ ηνπ Γηαδηθηύνπ. B-learning ή κηθηή-κάζεζε: έλαο ζπλδπαζκόο ηεο πξόζσπν κε πξόζσπν εθπαίδεπζεο κε ηελ εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε (e-learning) κε ηελ ππνζηήξημε ΣΠΔ. 4

2. Σα θύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ e-learning Πξνθεηκέλνπ λα γίλεη αληηιεπηόο ν ηξόπνο ιεηηνπξγίαο ηνπ e-learning θαη λα απνθνκηζζνύλ όια ηα πιενλεθηήκαηά ηνπ, ρξεάδεηαη λα είζηε εμνηθεησκελνη κε θάπνηα από ηα πην ζεκαληηθά ηνπ ραξαθηεξηζηηθά, πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα επίζεο. Έλαο από ηνπο πην απινύο ηξόπνπο γηα ηελ θαηαλόεζε ηνπ e-learning είλαη ε ζύγθξηζή ηνπ κε ηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία ζηελ ηάμε. Εήζακε όινη απηό ην είδνο ηεο εθπαηδεπηηθήο κεζόδνπ ή θάπνην άιιν θάπνηα ζηηγκή: έλαο δάζθαινο κπξνζηά ζε κηα νκάδα καζεηώλ ζε κηα αίζνπζα δηδαζθαιίαο, παξνπζηάδεη ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ ζε νξηζκέλν ρξνληθό δηάζηεκα θαη καο δίλεη ζέκαηα εμεηάζεσλ γηα λα απνδεηρζεί ηη έρνπκε θαηαλνήζεη θαη ηη έρνπκε "ρσλέςεη" από ηε γλώζε. ηελ εθπαίδεπζε ζε αίζνπζα (πνπ ζεσξείηαη παξαδνζηαθή), ν εθπαηδεπηήο είλαη ην ελεξγεηηθό θαη νη καζεηέο ην παζεηηθό ζηνηρείν ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Υαξαθηεξηζηηθά ηεο παξαδναζηθήο θαηάξηηζεο ζε αίζζνπζα δηδαζθαιίαο Βαζίδεηαη ζε κηα βάζε γλώζεσλ γηα ηελ νπνία ν καζεηήο πξέπεη λα πξνζαξκόδεηαη Ο δάζθαινο θαζνξίδεη πόηε θαη πώο ζα δίλεηαη ην εθπαηδεπηηθό πιηθό ζην καζεηή Ζ γλώζε παξέρεηαη ζην καζεηή κε έλα παζεηηθό ηξόπν ώζηε λα δεκηνπξγήζεη θαηλνηνκίεο, θξίζηκεο θαη εξεπλεηηθέο δξαζηεξηόηεηεο Ζ ππνζηήξημε παξέρεηαη κε ηε κνξθή έληππνπ πιηθνύ θαη ν δάζθαινο σο πεγή πιεξνθνξηώλ Έλα γξακκηθό κνληέιν ηεο επηθνηλσλίαο κεηαμύ ηνπ καζεηή θαη ηνπ δάζθαινπ Ζ καζεζηαθή δηαδηθαζία εμειίζζεηαη ζπλήζσο ζε νκάδεο Ζ δηαδηθαζία κάζεζεο αλαπηύζζεηαη ζε ζηαζεξό ρξνληθό δηάζηεκα θαη ζε ζπγθεθξηκέλεο αίζνπζεο δηδαζθαιίαο Ο ρξόλνο πνπ απνδίδεηαη ζηε κάζεζε είλαη ζπλήζσο πξνγξακκαηηζκέλνο 5

Τπάξρεη κεγάιε εκπεηξία ζηε ρξήζε απηνύ ηνπ ηξόπνπ Γηαζέηνπκε έλα κεγάιν πνζό δηαξζξσηηθώλ θαη νξγαλσηηθώλ πόξσλ γηα λα ηεζεί απηό ην είδνο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο ζε ιεηηνπξγία Πεγή: βαζηζκέλν ζην Cabero et al. 2006 Αληίζεηα κε απηό ην είδνο θαηάξηηζεο είλαη ην e-learning, πνπ ζεσξείηαη σο κηα πην ζύγρξνλε κέζνδνο εθπαίδεπζεο. Φπζηθά, δηαρσξίδνληαη νη δάζθαινη (εθπαηδεπηέο) θαη νη καζεηέο. Απηό δε ζεκαίλεη όηη είλαη απνκνλσκέλνο ν έλαο από ηνλ άιιν. Σα εξγαιεία επηθνηλσλίαο είλαη έλα εμαηξεηηθά ζεκαληηθό ραξαθηεξηζηηθό απηνύ ηνπ ηύπνπ εθπαίδεπζεο, όπσο ζα δνύκε αξγόηεξα, όηαλ ζα πεξηγξάςνπκε ηηο πιαηθόξκεο ηεο εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο. Υαξαθηεξηζηηθά ηεο θαηάξηηζεο κέζσ δηαδηθηύνπ Γίλεη ηε δπλαηόηεηα ζηνπο καζεηέο λα έρνπλ ην δηθό ηνπο ξπζκό κάζεζεο Ο όξνο ηεο αθξηβώο ζηελ ώξα (just-in-time)-θαηάξηηζε είλαη ζεκαληηθόο Γηαθνξεηηθά πιηθά κπνξνύλ λα ζπλδπαζηνύλ (αθνπζηηθά, νπηηθά θαη νπηηθναθνπζηηθά) Μηα κεκνλσκέλε εθαξκνγή κπνξεί λα ρεηξηζηεί κεγάιν αξηζκό θνηηεηώλ Ζ γλώζε ρηίδεηαη ζηγά-ζηγά θαη δελ έξρεηαη σο νξηζκόο Ο ρξόλνο πνπ απαηηείηαη γηα ηελ θαηάξηηζε ησλ αλζξώπσλ ηείλεη λα κεησζεί Οη ζρέζεηο εθπαηδεπηή καζεηή είλαη δηαδξαζηηθέο, θαζώο θαη νη ζρέζεηο αλάκεζα ζηνπο καζεηέο θαη ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ Σείλεη λα ιεηηνπξγεί ζε αηνκηθή βάζε, αλ θαη κπνξνύλ λα πξαγκαηνπνηεζνύλ νκαδηθέο δξαζηεξηόηεηεο Οη δξαζηεξηόηεηεο κπνξεί λα πξαγκαηνπνηνύληαη ζην ρώξν εξγαζίαο θαη ζηνλ ειεύζεξν ρξόλν ηνπ καζεηή Δίλαη επέιηθην Έρνπκε κηθξή εκπεηξία ζηε ρξήζε απηήο ηεο κεζνδνινγίαο ην e-learning (πνπ ζεσξείηαη πην ζύγρξνλε κέζνδνο), ν καζεηήο γίλεηαη ην ελεξγό ζηνηρείν ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Πεγή: βαζηζκέλν ζην Cabero et al. 2006 6

Όπσο κπνξείηε λα δείηε, ππάξρνπλ νξηζκέλα ραξαθηεξηζηηθά εθηόο ησλ άιισλ, ηα νπνία θαζνξίδνπλ έλαλ ηύπν καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Θαη νη δηαθνξέο απηέο έρνπλ σο απνηέιεζκα ην e-learning λα γίλεη εμαηξεηηθά δεκνθηιή θαη λα απνθηήζεη κηα ηζρπξή ζέζε ζηνλ θόζκν ηεο εθπαίδεπζεο. Έλα εηδηθό ραξαθηεξηζηηθό ηνπ e-learning: ε δηαδηθαζία κάζεζεο δελ ηειεηώλεη κε ην πέξαο ηνπ καζήκαηνο. Μπνξείηε λα ζπλερίζεηε λα αλαπηύζζεηε ηε κάζεζε κε ηε ρξήζε θνηλσληθώλ δηθηύσλ, forums, άιιεο ηζηνζειίδεο, θιπ. Η επηθνηλσλία δηαδξακαηίδεη δσηηθό ξόιν ζε απηό ην είδνο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Ζ ρξήζε ησλ ειεθηξνληθώλ πεγώλ απμάλεη ζε κεγάιν βαζκό ηελ πξνζθπγή ζε απηνύ ηνπ είδνπο κέζνδν κάζεζεο γηα ην καζεηή. Σν ειεθηξνληθό ηαρπδξνκείν γηα ηελ παξάδνζε ησλ εξγαζηώλ θαη γηα ηελ επηθνηλσλία κε ηνλ εθπαηδεπηή, ηα θόξνπκ όπνπ νη πιεξνθνξίεο κπνξνύλ λα δεκνζηεύνληαη θαη λα αληαιιάζζνληαη, θαζώο θαη ηα chat-rooms, νη ζπλδηαζθέςεηο ήρνπ, νη ζπλδηαζθέςεηο βίληεν, νη θνηλέο νζόλεο θαη ηα whiteboards (πίλαθεο). 7

Τπάξρεη πίλαθαο κε ηα πην ζεκαληηθά πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ζε ζρέζε κε ην e-learning από ηελ πιεπξά ηνπ εθπαηδεπηή. Δθπαηδεπηήο Πιενλεθηήκαηα Πξνζαξκνγή θαη εμαηνκίθεπζε ηεο δηδαζθαιίαο Μεγαιύηεξε αιιειεπίδξαζε κεηαμύ ησλ ζπκκεηερόλησλ θαη ηνπ θαζεγεηή / εθπαηδεπηή Αλάπηπμε ηεο θαηάξηηζεο ζε ζπλεξγαηηθό θαη δπλακηθό πεξηβάιινλ Πξόζβαζε νπνηεδήπνηε θαη νπνπδήπνηε: 24/7 Both Teachers and Students are active participants in the training process Σόζν νη εθπαηδεπηέο όζν θαη νη καζεηέο ζπκκεηέρνπλ ελεξγά ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία Γελ ππάξρνπλ γεσγξαθηθά εκπόδηα Μεηνλεθηήκαηα Τπνδνκή: είλαη απαξαίηεηνο θαηάιιεινο εμνπιηζκόο ππνινγηζηώλ Πξνβιήκαηα ζύλδεζεο: θόζηνο, πξνβιήκαηα ηερληθά θαη εύξνπο δώλεο Ζ αλάγθε γηα γλώζε ηεο ρξήζεο ησλ ηερλνινγηώλ πιεξνθνξίαο θαη επηθνηλσλίαο Απαηηείηαη πνιύο ρξόλνο δέζκεπζεο από ηνλ εθπαηδεπηή Σαρύηεηα ζηελ επηθνηλσλία Τπάξρνπλ δύν βαζηθνί ηύπνη ησλ καζεκάησλ εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο ιακβάλνληαο ππόςε ηηο κεζόδνπο επηθνηλσλίαο ηεο πιαηθόξκαο, ηα εξγαιεία, θαη ην ρξνλνδηάγξακκα: ύγρξνλα θαη αζύγρξνλα καζήκαηα πγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε: Ζ ζύγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε ιακβάλεη ρώξα όηαλ ν δάζθαινο θαη νη καζεηέο/εθπαηδεπόκελνί ηνπ αιιειεπηδξνύλ ζε δηαθνξεηηθά ζεκεία, αιιά θαηά ηελ ίδηα ρξνληθή ζηηγκή. Οη καζεηέο πνπ εγγξάθνληαη ζε ζύγρξνλα καζήκαηα, γεληθά απαηηείηαη λα ζπλδεζνύλ κε ηνλ ππνινγηζηή ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ ρξόλνπ εθπαίδεπζεο ηνπιάρηζηνλ κία θνξά ηελ εβδνκάδα. Ζ ζύγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ζηνηρεία πνιπκέζσλ, όπσο νκαδηθέο ζπλνκηιίεο (group chats), δηαδηθηπαθά ζεκηλάξηα, ηειεδηαζθέςεηο θαη ηειεθσλήκαηα. ε γεληθέο γξακκέο, ε ζύγρξνλε εθπαίδεπζε ιεηηνπξγεί θαιύηεξα γηα ηνπο εθπαηδεπόκελνπο πνπ κπνξνύλ λα πξνγξακκαηίζνπλ ηηο εκέξεο θαη ώξεο γηα ηε κειέηε ηνπο. πρλά πξνηηκάηαη από εθείλνπο πνπ ηνπο αξέζνπλ ηα δνκεκέλα καζήκαηα πνπ επηθεληξώλνληαη ζηελ αιιειεπίδξαζε ησλ εθπαηδεπνκέλσλ. 8

Αζύγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε: Ζ αζύγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε ιακβάλεη ρώξα όηαλ ν εθπαηδεπηήο θαη νη εθπαηδεπόκελνη αιιειεπηδξνύλ ζε δηαθνξεηηθά κέξε θαη ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο ζηηγκέο. Οη εθπαηδεπόκελνη πνπ εγγξάθνληαη ζε αζύγρξνλα καζήκαηα είλαη ζε ζέζε λα νινθιεξώζνπλ ην έξγν ηνπο όπνηε ζέινπλ. Ζ αζύγρξνλε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε ζπρλά βαζίδεηαη ζε ηερλνινγία, όπσο ε αληαιιαγή κελπκάησλ, e-mail, πξν-ερνγξαθεκέλεο δηαιέμεηο βίληεν, mp3, θαη ηελ παξαδνζηαθή ηαρπδξνκηθή αιιεινγξαθία. πρλά, ε αζύγρξνλε εθπαίδεπζε από απόζηαζε πξνηηκάηαη από εθπαηδεπόκελνπο κε πνιύπινθα ρξνλνδηαγξάκκαηα. Σείλεη λα ιεηηνπξγεί θαιά γηα ηελ απηόδξαζηεξηνπνίεζε ησλ εθπαηδεπνκέλσλ πνπ δελ ρξεηάδνληαη άκεζε θαζνδήγεζε λα νινθιεξώζνπλ ηηο εξγαζίεο ηνπο. Αζύγρξνλε δηδαζθαιία θαη κάζεζε Ζ online αζύγρξνλε εθπαίδεπζε άξρηζε κε ηηο ζεκαληηθέο επελδύζεηο ησλ ζρνιείσλ θαη παλεπηζηεκίσλ, ζηελ ηερλνινγία ησλ ππνινγηζηώλ ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 1980. Με δεκηνπξγηθέο εθαξκνγέο, όπσο ζε κηα γιώζζα πξνγξακκαηηζκνύ, νη καζεηέο είραλ ηε δπλαηόηεηα λα κάζνπλ ζην δηθό ηνπο ξπζκό, απαιιαγκέλνη από ηα ζύγρξνλα πξνβιήκαηα κηαο δηάιεμεο ζηελ αίζνπζα δηδαζθαιίαο. Θαζώο νη ππνινγηζηέο εηζήιζαλ ζηα πεξηζζόηεξα λνηθνθπξηά θαη ηα ζρνιεία άξρηζαλ λα ζπλδένληαη κε ην δηαδίθηπν θαη ηα δίθηπα αζύγρξνλεο εθπαίδεπζεο άξρηζαλ λα παίξλνπλ κνξθή. Απηά ηα δίθηπα ελίζρπζαλ ηελ πθηζηάκελε δηδαζθαιία ζηελ ηάμε θαη νδήγεζαλ ζε έλα λέν κνληέιν γηα ηνπο κεκνλσκέλνπο καζεηέο. Υξεζηκνπνηώληαο ην δηαδίθηπν, νη εθπαηδεπόκελνη κπνξνύλ λα έρνπλ πξόζβαζε ζε online πόξνπο θαη λα επηθνηλσλνύλ αζύγρξνλα κέζσ email θαη πίλαθεο ζπδεηήζεσλ. Ζ δεθαεηία ηνπ 1990 είδε ηελ άθημε ησλ πξώησλ ηειε-παλεπηζηεκηνππόιεσλ, κε παλεπηζηήκηα πνπ πξνζθέξνπλ καζήκαηα θαη νιόθιεξα καζήκαηα ζπνπθώλ κέζα από έλα ζπλδπαζκό online ζύγρξνλεο θαη αζύγρξνλεο δηδαζθαιίαο. ήκεξα, ηα πξνεγκέλα πνιπκέζα θαη ε δηαδξαζηηθόηεηα έρνπλ εληζρύζεη ηε ρξεζηκόηεηα ησλ δηθηύσλ αζύγρξνλεο κάζεζεο θαη ζνιώλνπλ ην ράζκα κεηαμύ πεξηερνκέλνπδεκηνπξγνύ θαη πεξηερνκέλνπ-απνδέθηε. Σα λέα εξγαιεία όπσο ηα blogs θαη ηα wikis δεκηνπξγνύλ νινέλα θαη πινπζηόηεξεο δπλαηόηεηεο γηα πεξαηηέξσ αζύγρξνλε αιιειεπίδξαζε θαη κάζεζε. Ρόινη εθπαηδεπηώλ θαη εθπαηδεπνκέλσλ Ζ online κάζεζε απαηηεί κηα κεηαηόπηζε από έλα δαζθαινθεληξηθό ζε έλα καζεηνθεληξηθό πεξηβάιινλ, όπνπ ν εθπαηδεπηήο πξέπεη λα αλαιάβεη λένπο πνιιαπινύο ξόινπο. Ζ επηθνδνκεηηθή ζεσξία πνπ ππνζηεξίδεη ηελ αζύγρξνλε κάζεζε απαηηεί νη δάζθαινη λα είλαη θάηη παξαπάλσ από δηαλνκείο ηεο γλώζεο. 9

απαηηεί λα γίλνπλ εθπαηδεπηηθνί ζρεδηαζηέο, δηακεζνιαβεηέο θαη αμηνινγεηέο ηόζν ησλ βαζκίδσλ, όζν θαη ησλ κεζόδσλ δηδαζθαιίαο ηνπο. αλ εθπαηδεπηηθνί ζρεδηαζηέο, έκθαζε δίλεηαη ζην ζρεδηαζκό ηεο δηδαθηέαο ύιεο, ησλ κεζόδσλ θαη ησλ κέζσλ ελεκέξσζεο κέζσ ησλ νπνίσλ ην πεξηερόκελν ζα πξέπεη λα παξαδίδεηαη απνηειεζκαηηθά. Όηαλ ν ζρεδηαζκόο πξαγκαηνπνηήζεθε θαη εθαξκόζηεθε, ν εθπαηδεπηήο πξέπεη, ζηε ζπλέρεηα, λα δηεπθνιύλεη ηελ επηθνηλσλία θαη λα θαηεπζύλεη ηε κάζεζε. Ζ δεκηνπξγία ελόο θνηλνύ πλεύκαηνο είλαη δσηηθήο ζεκαζίαο, πνπ απαηηεί κεγάιε δέζκεπζε ρξόλνπ από ηνλ εθπαηδεπηή, ν νπνίνο πξέπεη λα αθηεξώλεη ρξόλν γηα κειέηε, αμηνιόγεζε, ελίζρπζε θαη ελζάξξπλζε ηεο αιιειεπίδξαζεο θαη ηεο κάζεζεο. Ζ καζεην-θεληξηθή θύζε ηεο online αζύγρξνλεο εθπαίδεπζεο απαηηεί από ηνπο εθπαηδεπόκελνπο λα ζπκκεηέρνπλ ελεξγά θαη λα αλαιακβάλνπλ κεγαιύηεξε επζύλε γηα ηε κάζεζή ηνπο. Δπηπιένλ, ζηα ζπλήζε θαζήθνληά ηνπο σο καζεηέο, νη εθπαηδεπόκελνη νθείινπλ λα: εμνηθεησζνύλ κε ηελ ηερλνινγία πνπ απαηηείηαη γηα ην κάζεκα, ρξεζηκνπνηνύλ ηηο λέεο κεζόδνπο επηθνηλσλίαο ηόζν κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο, όζν θαη κε ηνπο εθπαηδεπηέο, εληζρύζνπλ ηελ αιιειεμάξηεζή ηνπο, κέζσ ηεο ζπλεξγαζίαο κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. Πιενλεθηήκαηα ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο Σν κεγαιύηεξν όθεινο ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο γηα ηνπο καζεηέο είλαη ε ειεπζεξία πνπ ηνπο δίλεη ηελ πξόζβαζε ζην κάζεκα θαη ζην εθπαηδεπηηθό πιηθό ζε νπνηαδήπνηε ζηηγκή ηεο επηινγήο ηνπο θαη από νπνηαδήπνηε ηνπνζεζία κε ζύλδεζε ζην Internet. Απηό επηηξέπεη ηελ πξόζβαζε γηα δηαθνξεηηθνύο πιεζπζκνύο καζεηώλ, από ηνπο παξαδνζηαθνύο θνηηεηέο, ζηηο παλεπηζηεκηνππόιεηο, ζηνπο εξγαδόκελνπο επαγγεικαηίεο, ζηνπο μέλνπο θνηηεηέο ζε μέλεο ρώξεο. Σν πεξηβάιινλ ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο παξέρεη έλα «πςειό βαζκό δηαδξαζηηθόηεηαο» κεηαμύ ησλ ζπκκεηερόλησλ, νη νπνίνη ρσξίδνληαη ηόζν γεσγξαθηθά όζν θαη ρξνληθά θαη παξέρνπλ ζηνπο καζεηέο πνιιά από ηα θνηλσληθά νθέιε ηεο πξόζσπν κε πξόζσπν αιιειεπίδξαζεο. Γεδνκέλνπ όηη νη καζεηέο κπνξνύλ λα εθθξάζνπλ ηηο ζθέςεηο ηνπο ρσξίο δηαθνπή, έρνπλ πεξηζζόηεξν ρξόλν λα αληηδξάζνπλ θαη λα αληαπνθξηζνύλ ζηα εθπαηδεπηηθά πιηθά θαη ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο από ό,ηη ζε κηα παξαδνζηαθή αίζνπζα δηδαζθαιίαο. Σα πεξηζζόηεξα αζύγρξνλα καζήκαηα έρνπλ ηε δπλαηόηεηα λα πξνζεγγίζνπλ πνιύ πεξηζζόηεξνπο καζεηέο από έλα παξαδνζηαθό κάζεκα θαη νη ελεκεξώζεηο ή ηξνπνπνηήζεηο ησλ καζεκάησλ κπνξνύλ λα δηαρένληαη πνιύ πην γξήγνξα θαη απνηειεζκαηηθά από ηα παξαδνζηαθά κνληέια δηδαζθαιίαο. 10

Έλα άιιν πιενλέθηεκα ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο είλαη όηη ππάξρεη κηα θαηαγξαθή ησλ νηηδήπνηε ζρεδόλ πνπ ζπκβαίλεη ζ απηό ην πεξηβάιινλ. Όια ηα πιηθά, ε αιιεινγξαθία, θαη νη αιιειεπηδξάζεηο κπνξνύλ λα αξρεηνζεηεζνύλ ειεθηξνληθά. Οη ζπκκεηέρνληεο κπνξνύλ λα επηζηξέςνπλ θαη λα επαλεμεηάζνπλ ην πιηθό ησλ καζεκάησλ, ηηο δηαιέμεηο θαη ηηο παξνπζηάζεηο, θαζώο θαη ηελ αιιεινγξαθία κεηαμύ ησλ ζπκκεηερόλησλ. Απηέο νη πιεξνθνξίεο είλαη γεληθά δηαζέζηκεο αλά πάζα ζηηγκή γηα όπνηνλ ζπκκεηέρεη ζην κάζεκα. Μεηνλεθηήκαηα ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο Σν πεξηβάιινλ ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο δεκηνπξγνύλ πνιιέο πξνθιήζεηο γηα ηνπο εθπαηδεπηέο, ηνπο εθπαηδεπηηθνύο θνξείο θαη ηνπο καζεηέο. Ζ εμέιημεηνπ καζήκαηνο θαη ε αξρηθή εγθαηάζηαζε κπνξεί λα είλαη δαπαλεξή. Οη θνξείο πξέπεη λα παξέρνπλ έλα δίθηπν ππνδνκήο πιεξνθνξηθήο, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ ησλ servers, νπηηθναθνπζηηθό εμνπιηζκό, ινγηζκηθό, θαη ηελ ηερληθή ππνζηήξημε πνπ απαηηείηαη γηα ηελ αλάπηπμε θαη ηε δηαηήξεζε ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο. Ζ ηερληθή ππνζηήξημε πεξηιακβάλεη ηελ αξρηθή εθπαίδεπζε θαη ηελ εγθαηάζηαζε, ηε δηαρείξηζε ησλ ρξεζηώλ, ηελ απνζήθεπζε θαη ηελ αλάθηεζε ησλ δεδνκέλσλ, θαζώο θαη ηηο επηζθεπέο θαη ελεκεξώζεηο ηνπ hardware. Γηα λα ζπκκεηάζρνπλ ζε αζύγρξνλε κάζεζε, νη καζεηέο πξέπεη λα έρνπλ επίζεο πξόζβαζε ζε ππνινγηζηέο θαη ην Γηαδίθηπν. Αλ θαη νη πξνζσπηθνί ππνινγηζηέο θαη ε πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν δηαδίδνληαη όιν θαη πεξηζζόηεξν θαζεκεξηλά, ε ελ ιόγσ ππνρξέσζε κπνξεί λα απνηειέζεη εκπόδην εηζόδνπ γηα πνιινύο καζεηέο θαη εθπαηδεπηέο. Οη καζεηέο πξέπεη επίζεο λα έρνπλ ηηο απαηηνύκελεο δεμηόηεηεο πιεξνθνξηθήο/ηερλνινγίαο γηα λα ζπκκεηάζρνπλ ζε πξόγξακκα αζύγρξνλεο κάζεζεο. Δπίζεο, είλαη θαιό γηα κηα επηηπρή απόθηεζε ελόο πηπρίνπ κε online θνίηεζε. Οη online πεγέο κάζεζεο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαηη γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο αζύγρξνλεο κάζεζεο, πεξηιακβάλνπλ ειεθηξνληθό ηαρπδξνκείν, ιίζηεο ειεθηξνληθνύ ηαρπδξνκείνπ, ζπζηήκαηα ηειεδηάζθεςεο, online ζπδεηήζεηο, wikis θαη blogs. Σα ζπζηήκαηα δηαρείξηζεο καζεκάησλ, όπσο ην CampusCruiser LMS, ην Blackboard, ην WebCT θαη ην Moodle, έρνπλ αλαπηπρζεί γηα λα ππνζηεξίμνπλ online αιιειεπίδξαζε, επηηξέπνληαο ζηνπο ρξήζηεο λα νξγαλώλνπλ ζπδεηήζεηο, λα δεκνζηεύνπλ θαη λα απαληνύλ ζε κελύκαηα, θαη λα αλεβάζεηε θαη λα έρνπλ πξόζβαζε ζε πνιπκέζα. Απηέο νη κνξθέο αζύγρξνλεο επηθνηλσλίαο κεξηθέο θνξέο ζπκπιεξώλνληαη κε ζύγρξνλα ζηνηρεία, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ζπλνκηιίαο θεηκέλνπ θαη θσλήο, ηηο ηειεθσληθέο ζπλδηαιέμεηο, ηηο βηληενδηαζθέςεηο, αθόκε θαη ηηο ζπλαληήζεηο ζε εηθνληθνύο ρώξνπο όπσο ην Second Life, όπνπ νη ζπδεηήζεηο κπνξνύλ λα δηεπθνιπλζνύλ κεηαμύ ησλ νκάδσλ ησλ καζεηώλ. 11

Αζύγρξνλν e-learning: είλαη κηα καζεηνθεληξηθή κέζνδνο δηδαζθαιίαο πνπ ρξεζηκνπνηεί ηνπο online πόξνπο κάζεζεο γηα λα δηεπθνιύλεη ηελ αληαιιαγή πιεξνθνξηώλ έμσ από ηνπο πεξηνξηζκνύο ηνπ ρξόλνπ θαη ηνπ ηόπνπ αλάκεζα ζε έλα δίθηπν αλζξώπσλ. Ζ αζύγρξνλε κάζεζε βαζίδεηαη ζηελ επηθνδνκεηηθή ζεσξία, κηα καζεηνθεληξηθή πξνζέγγηζε πνπ δίλεη έκθαζε ζηε ζεκαζία ησλ δηνκόηηκσλ (peer-to-peer) αιιειεπηδξάζεσλ. Ζ πξνζέγγηζε απηή ζπλδπάδεη ηελ ηδην-κειέηε κε αζύγρξνλεο αιιειεπηδξάζεηο κε ζηόρν ηελ πξνώζεζε ηεο κάζεζεο, θαη κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα δηεπθνιύλεη ηε κάζεζε ζηελ παξαδνζηαθή παλεπηζηεκηαθή εθπαίδεπζε, ηε εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε θαη ηε ζπλερηδόκελε εθπαίδεπζε. Σα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ηεο online δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο είλαη ζεκαληηθά γηα ηελ θαηαλόεζε ησλ ελ δπλάκεη καζεηώλ θαη εθπαηδεπηώλ. Σα κεηνλεθηήκαηα πεξηιακβάλνπλ κηα αίζζεζε απνκόλσζεο πνπ κπνξεί λα ππάξρεη ηόζν ζηνπο καζεηέο όζν θαη ζηνπο εθπαηδεπηέο, αιιά ππάξρνπλ θαη πιενλεθηήκαηα πνπ ππεξβαίλνπλ θαηά πνιύ ην κηθξό αξηζκό ησλ κεηνλεθηεκάησλ. 12

Πιενλεθηήκαηα θαη Μεηνλεθηήκαηα ηεο Online Δθπαίδεπζεο/Μάζεζεο ύλνςε Ζ online δηδαζθαιία θαη κάζεζε παξνπζηάδεη κηα ζεηξά από πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα πέξαλ ησλ επηκέξνπο δπλαηώλ θαη αδύλαησλ ζεκείσλ ησλ εθπαηδεπηώλ. Οη καζεηέο αληηκεησπίδνπλ πξνθιήζεηο κε ηηο δηαθνξέο ηνπ εθπαηδεπηή, αιιά ηα εγγελή ραξαθηεξηζηηθά ηνπ online πεξηβάιινληνο παξνπζηάδνπλ πιενλεθηήκαηα πνπ παξέρνληαη από ηελ επειημία, ηελ ηνπνζεζία, θαη ηελ πξόζβαζε ζηνλ εθπαηδεπηή πνπ ην θαζηζηνύλ κηα πνιύ θαιύηεξε επηινγή από κε ηελ παξαδνζηαθή δηδαζθαιία ζηελ ηάμε. Ωζηόζν, κεξηθά από ηα κεηνλεθηήκαηα πξέπεη λα αληηκεησπηζηνύλ πξνθεηκέλνπ λα δηαζθαιηζηεί όηη νη καζεηέο έρνπλ κηα ζεηηθή εκπεηξία. Σα πιενλεθηήκαηα ηεο online δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο πεξηιακβάλνπλ: Δπειημία ζηελ παξαθνινύζεζε ησλ καζεκάησλ, ηε κειέηε, θαη ηελ αιιειεπίδξαζε όηαλ είλαη εύθνιν. Ζ επειημία απηή είλαη ζπρλά κηα αλάγθε θαη όρη πνιπηέιεηα γηα ηνπο ελήιηθεο καζεηέο, νη νπνίνη ζπρλά αζρνινύληαη κε ηελ εξγαζία, ην γάκν θαη ηελ αλαηξνθή ησλ παηδηώλ. Σα καζήκαηα πξαγκαηνπνηνύληαη ζηνλ θπβεξλνρώξν. Οη καζεηέο κπνξνύλ λα παξαθνινπζήζνπλ ην κάζεκα θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ώξαο ηνπ κεζεκεξηαλνύ ηνπο, ηε λύρηα, ή ζε νπνηαδήπνηε άιιε ζηηγκή νπζηαζηηθά, ρσξίο λα ρξεηάδεηαη λα αλεζπρνύλ γηα ην πνύ ζα παξθάξνπλ ή γηα ην πνύ ζα γίλεη ην κάζεκα ζε θαθέο θαηξηθέο ζπλζήθεο. Απηό είλαη έλα ηεξάζηην πιενλέθηεκα, πνπ είλαη ζεκαληηθό ηόζν γηα ηνλ εθπαηδεπηή όζν θαη γηα ην καζεηή. Γηάξζξσζε ηνπ καζήκαηνο. Ζ online κάζεζε κπνξεί λα είλαη απξόζσπε, αιιά, ζε αληίζεζε κε ηα καζήκαηα πνπ δηεμάγνληαη ζε ακθηζέαηξν, ν καζεηήο έρεη ηε δπλαηόηεηα λα αιιειεπηδξά απεπζείαο κε ηνλ εθπαηδεπηή. Οη καζεηέο δηαβάδνπλ θαη λα αληηδξνύλ ζε ζρόιηα πνπ έγηλαλ από ηνλ εθπαηδεπηή θαη ζέηνπλ εξσηήζεηο απεπζείαο ζηνλ εθπαηδεπηή. Απηό ζεκαίλεη όηη ε πνηόηεηα ηεο δηδαζθαιίαο απμάλεηαη αλαγθαζηηθά, θαζώο νη καζεηέο είλαη ζε ζέζε λα πάξνπλ ζπγθεθξηκέλεο απαληήζεηο ζηηο εξσηήζεηο ηνπο. Σα κεηνλεθηήκαηα ηεο online δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο πεξηιακβάλνπλ: Εεηήκαηα πνπ πξνθύπηνπλ από ηελ απξόζσπε θύζε ελόο καζήκαηνο πνπ ππάξρεη κόλν ζηνλ θπβεξλνρώξν. Απηό κπνξεί λα πξνθαιέζεη ζηνπο καζεηέο λα αηζζάλνληαη απνθνκκέλνη από ηνπο ππόινηπνπο θνηηεηέο θαη από ηνλ εθπαηδεπηή. Υσξίο ηνλ παξαδνζηαθό άλζξσπν ζηελ αλζξώπηλε αιιειεπίδξαζε, ε ηερλνινγία κπνξεί λα επηβάιεη έλα θξάγκα πνπ έρεη αλαζηαιηηθή επίδξαζε ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία. 13

Ζ αλάγθε γηα πξνζσπηθό θίλεηξν πνπ πνιινί καζεηέο δε δηαζέηνπλ. Δίλαη δύζθνιν λα ζπγθεληξσζνύλ θάπνηνη καζεηέο λα δηαβάζνπλ ην απαηηνύκελν πιηθό, θαη ε ζπγθέληξσζε ησλ καζεηώλ λα δηαβάζνπλ ην ζπκπιεξσκαηηθό πιηθό απαηηεί ηεξάζηηα πξνζπάζεηα. Πνιινί καζεηέο δελ είλαη ζίγνπξνη γηα ηηο ηθαλόηεηεο γξαθήο ηνπο θαη αηζζάλνληαη ακεραλία κε ην λα κνηξάδνληαη ηηο ζθέςεηο ηνπο ζηελ ηάμε, θη έηζη αξλνύληαη λα ζπκκεηάζρνπλ ζηηο ζπδεηήζεηο ηεο ηάμεο. Απηό έρεη δπζκελείο επηπηώζεηο ζηε δηαδηθαζία κάζεζεο, επεηδή ην κνληέιν ηεο online κάζεζεο βαζίδεηαη ζηελ ηθαλόηεηα ησλ καζεηώλ λα αιιειεπηδξνύλ θαη λα καζαίλνπλ ν έλαο από ηνλ άιιν. Αληηκεηώπηζε ησλ Γπζθνιηώλ ηεο Online Μάζεζεο Ο δάζθαινο/εθπαηδεπηήο πξέπεη λα επηθνηλσλήζεη κε εθείλνπο ηνπο θνηηεηέο πνπ δελ ζπκκεηέρνπλ γηα λα ηνπο βνεζήζεη ζηελ απνθαηάζηαζε ηεο αίζζεζεο όζνλ αγνξά ζηελ πξνζσπηθή ζύλδεζε. Όηαλ νη καζεηέο ράλνπλ εξγαζίεο, πξέπεη λα θαηαβιεζεί κηα πξνζπάζεηα από ηελ πιεπξά ηνπ δαζθάινπ/εθπαηδεπηή γηα λα δηαπηζηώζεη ην γηαηί θαη γηα λα πξνζθέξεη βνήζεηα. Οη δάζθαινη/εθπαηδεπηέο ζα πξέπεη λα ζπκνύληαη γηαηί ν καζεηήο εγγξάθεηαη ζην πξώην κάζεκα θαη λα εξγαζηνύλ γηα λα βνεζήζνπλ ζηελ επίηεπμε ησλ ζηόρσλ ηνπ/ηεο καζεηή/ηξηαο. Πιενλεθηήκαηα ηνπ e-learning γηα ηνπο εθπαηδεπηέο/δάζθαινπο Οη εθπαηδεπηέο, θαζεγεηέο θαη δάζθαινη ησλ online καζεκάησλ, έρνπλ αλαθέξεη πνιιά νθέιε ηεο δηδαζθαιίαο online καζεκάησλ. Δλώ ε online δηδαζθαιία κπνξεί λα παξνπζηάδεη δηαθνξεηηθέο πξνθιήζεηο γηα ηνλ εθπαηδεπηή ζε ζρέζε κε έλα παξαδνζηαθό θνιιέγην ή παλεπηζηήκην, θάπνηνη ηελ απνιακβάλνπλ πξαγκαηηθά. Δπειημία ζρεηηθά κε ηελ ηνπνζεζία θαη ην ρξόλν Όπνπ θαη όπνηε έρεηε ππεξεζία Γηαδηθηύνπ, κπνξείηε λα δηδάμεηε. Απηή είλαη κηα πνιύ βνιηθή ζέζε δηδαζθαιίαο. Να γλσξίδεηε όκσο όηη ηα ηαμίδηα ζην εμσηεξηθό κπνξεί λα πξνθαιέζνπλ πξνβιήκαηα ζπλδεζηκόηεηαο. Σα καζήκαηα online είλαη άθξσο δηαδξαζηηθά θαη απνηειεζκαηηθά ε έλα online κάζεκα είλαη δύζθνιν γηα έλα καζεηή λα απνθύγεη ηελ αιιειεπίδξαζε κε ηνλ θαζεγεηή. ηελ πξόζσπν κε πξόζσπν δηδαζθαιία έλαο καζεηήο κπνξεί λα δείμεη όηη έρεη θαηαλνήζεη κε έλα λεύκα ηνπ θεθαιηνύ θαη έλα ρακόγειν. ε έλα online κάζεκα, ν καζεηήο πξέπεη λα εμεγήζεη ηελ θαηαλόεζή ηνπ/ηεο ζε ιέμεηο πνπ επηηξέπνπλ ην δάζθαιν λα έρεη κηα ζαθέζηεξε αμηνιόγεζε ησλ γλώζεσλ πνπ απνθόκεζε ν καζεηήο από ην εθπαηδεπηηθό πιηθό, καδί κε ηηο δεμηόηεηεο δηαβάζκαηνο, γξαθήο θαη ρξήζεο ειεθηξνληθώλ ππνινγηζηώλ. Γηεπθόιπλζε ηεο πςειόηεξεο ζθέςεο νη δάζθαινη ησλ online καζεκάησλ έρνπλ ζπρλά ηελ επθαηξία λα ππνβάιινπλ εξσηήζεηο πςειόηεξνπ επηπέδνπ ζθέςεο νη νπνίεο επηηξέπνπλ ζηνπο καζεηέο λα αλαιύζνπλ, λα ζπλζέζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ αληί ηεο απιήο 14

απάληεζεο. Δπίζεο, θαζώο ηα θόξνπκ είλαη ζε γξαπηή κνξθή, ν εθπαηδεπηήο κπνξεί λα ειέγμεη ηνλ πίλαθα ζπδεηήζεσλ, λα παξέκβεη κε αθόκα πην πςειήο ζθέςεο εξσηήζεηο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ επόκελνπ καζήκαηνο online. Γπλαηόηεηα δηδαζθαιίαο ζε έλα επξύηεξν θνηλό κε κε παξαδνζηαθνύο καζεηέο νη εθπαηδεπηηθνί πνπ εξσηήζεθαλ ζρεηηθά κε ηα νθέιε ηεο online δηδαζθαιίαο απάληεζαλ όηη ηνπο άξεζε ην γεγνλόο όηη ήηαλ ζε ζέζε λα γλσξίζνπλ θαη λα κάζνπλ από ηνπο θνηηεηέο όινπ ηνπ θόζκνπ, πξάγκα πνπ δηεπξύλεη ηελ εκπεηξία ησλ εθπαηδεπηώλ ησλ καζεκάησλ online. Οη καζεηέο από δηαθνξεηηθά ππόβαζξα ζα πξαγκαηνπνηήζνπλ ελδηαθέξνπζα ζπδήηεζε θαη εξεπλεηηθέο εξγαζίεο. Πλεπκαηηθή πξόθιεζε Οη καζεηέο ζα πεξηκέλνπλ πεξηζζόηεξν ζπρλή αλαηξνθνδόηεζε από ηνλ εθπαηδεπηή ησλ online καζεκάησλ. Απηό ζα απαηηήζεη ν δάζθαινο λα παξέρεη ην ζρεηηθό πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ ζε ζπρλή βάζε, λα είλαη νξγαλσκέλνο, έγθαηξνο θαη θαιόο ζηελ επηθνηλσλία. Σν πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ ζρεηίδεηαη κε ηνλ πξαγκαηηθό θόζκν Γηαηί νη καζεηέο ζε έλα online κάζεκα θέξνπλ καδί ηνπο κηα πνηθηιία από εκπεηξίεο, κνηξάδνληαη ηηο εκπεηξίεο ηνπο κε ηνλ εθπαηδεπηή θαη πώο ζα ηηο εθαξκόζνπλ ζηε κάζεζε, πνπ κπνξεί λα απμήζεη ηελ ηθαλνπνίεζε ηνπ δαζθάινπ κε ην έξγν ηνπ. Ζ online δηδαζθαιία έρεη ηε δπλαηόηεηα λα είλαη έλα θεξδνθόξν εηζόδεκα γηα όζνπο απνιακβάλνπλ λα πεξλνύλ ηελ ώξα ηνπο ζηνλ ππνινγηζηή. Τπάξρνπλ πνιιά online θνιιέγηα θαη ηα ηππηθά θνιιέγηα πξνζιακβάλνπλ εθπαηδεπηέο καζεκάησλ online. πλνπηηθά, ελώ δελ ππάξρεη ακθηβνιία όηη κεξηθνί εθπαηδεπηέο online καζεκάησλ βξίζθνπλ κεηνλεθηήκαηα ζηελ online δηδαζθαιία, θαίλεηαη όηη εθείλνη πνπ έρνπλ κεγαιύηεξε εκπεηξία ζηελ online δηδαζθαιία, καζαίλνπλ επίζεο, λα εθηηκνύλ ηα νθέιε ηεο. Γηα λα απνθαζίζεηε εάλ ε online δηδαζθαιία είλαη θαηάιιειε γηα εζάο ζα απαηηεζεί κηα ιεπηνκεξή απηό-εμέηαζε ηνπ ζηπι δηδαζθαιίαο, ηεο πξνζσπηθήο πξνηίκεζεο θαη ηεο αμηνιόγεζεο ησλ ηερληθώλ, πξνθνξηθώλ θαη γξαπηώλ ηθαλνηήησλ. 15

Υαξαθηεξηζηηθά ηεο απνηειεζκαηηθήο on-line εθπαίδεπζεο Σα online καζήκαηα θαη ε δηδαζθαιία ησλ καζεκάησλ απηώλ πξέπεη λα γίλεηαη ζηα πιαίζηα ησλ παξαθάησ πξνηύπσλ ζρεδηαζκνύ: Σα καζήκαηα ζα πξέπεη λα είλαη ππό ηελ εγεζία ηνπ εθπαηδεπηή. Μηα ζαθήο θαη ζπλεπήο παξνπζία εθπαηδεπηή είλαη θεληξηθήο ζεκαζίαο γηα ηελ επηηπρή παξάδνζε online καζεκάησλ. Οη εθπαηδεπηέο κπνξνύλ λα δηεπθνιύλνπλ ηε κάζεζε ησλ καζεηώλ, ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο online καζεηέο γηα λα δηαρεηξηζηνύλ ηηο ππνρξεώζεηο ηνπο θαη λα νξγαλώζνπλ ην ρξόλν ηνπο θαηάιιεια γηα λα εμαζθαιίζνπλ ηελ επηηπρία ζε έλα εηθνληθό πεξηβάιινλ. Σα Μαζήκαηα ζα πξέπεη λα είλαη καζεηνθεληξηθά. ηα καζήκαηα online, ε απνθιεηζηηθή εμάξηεζε από ηελ παξαδνζηαθή κάζεζε πνπ βαζίδεηαη ζηε δηάιεμε είλαη αλέθηθηε. Αληίζεηα, νη εθπαηδεπηέο ζα πξέπεη λα ρξεζηκεύνπλ σο δηακεζνιαβεηέο θαη εθπαηδεπηηθνί ζπληνληζηέο, λα ζρεδηάδνπλ «πξνθιεηηθέο» δξαζηεξηόηεηεο θαη λα παξέρνπλ απνηειεζκαηηθή θαζνδήγεζε θαη πνηνηηθή αλαηξνθνδόηεζε. Η κάζεζε ζα πξέπεη λα είλαη ζπιινγηθνύ ραξαθηήξα. Σα καζήκαηα online ζα πξέπεη λα πεξηέρνπλ κηθξέο νκαδηθέο δξαζηεξηόηεηεο θαη νκαδηθέο εξγαζίεο, όπνπ νη καζεηέο πξέπεη λα ζπλεξγαζηνύλ, πξνθεηκέλνπ λα πξνσζεζεί κηα online θνηλόηεηα 16

εθπαηδεπνκέλσλ. Ζ δηεμαγσγή ηνπ online καζήκαηνο πξαγκαηνπνηείηαη κε ηα θαηάιιεια πξόηππα online ζρεδηαζκνύ θαη πεξηερνκέλσλ. Σα καζήκαηα ζα πξέπεη λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηελ επειημία ηεο ζπκκεηνρήο, παξέρνληαο παξάιιεια έλα πιαίζην γηα ην ξπζκό ηνπ καζεηή. Γηα ηε δηεπθόιπλζε ησλ πξνγξκκάησλ ησλ καζεηώλ θαη ηελ παξνρή ηεο κέγηζηεο δπλαηήο επειημίαο ζε δηαθνξεηηθέο δώλεο ώξαο, ηα online καζήκαηα ζα πξέπεη λα ζρεδηάδνληαη έηζη ώζηε νη καζεηέο λα κε ρξεηάδεηαη λα είλαη όινη ζε απεπζείαο ζύλδεζε ηαπηόρξνλα. Σα καζήκαηα ζα πξέπεη λα είλαη αζύγρξνλα, αιιά πξνγξακκαηηζκέλα, δειαδή, νη καζεηέο πξέπεη λα δηεθπεξαηώλνπλ ηηο ππνρξεώζεηο ηνπο εληόο ζπγθεθξηκέλσλ ρξνληθώλ πιαηζίσλ. Γηα λα επηηξέπνπλ ζηνπο καζεηέο λα παξακείλνπλ ζην ξπζκό κε ηνπο ζπκκαζεηέο ηνπο, θαη λα ηνπο βνεζήζνπλ λα νινθιεξώζνπλ κε επηηπρία ην κάζεκα ζηελ επηηξεπόκελε πεξίνδν, ην κάζεκα ζα πξέπεη λα θαζνξίζεη έλα ζαθέο πιαίζην γηα λα θαζνδεγήζεη ηνπο καζεηέο ζηελ νινθιήξσζε ησλ εξγαζηώλ ζε εύινγν ρξόλν. Ζ δπλαηόηεηα ησλ καζεηώλ λα έρνπλ πξόζβαζε θαη λα αζρνιεζνύλ κε ηα καζήκαηά ηνπο 24/7" ζα πξέπεη λα είλαη έλα πιενλέθηεκα γηα ηελ online εθπαίδεπζε. Σα καζήκαηα ζα πξέπεη λα πξνσζνύλ ηελ πιεξνθνξία, ηελ επηθνηλσλία, ηελ ηερλνινγία θαη ηηο δεμηόηεηεο πνπ απαηηνύληαη γηα ηελ επηηπρία ζε απηόλ ηνλ αηώλα, όπσο νη δεμηόηεηεο κάζεζεο ΣΠΔ (Σερλνινγία Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσλίαο) Σα online καζήκαηα ζα πξέπεη λα αμηνπνηνύλ πιήξσο ην ειεθηξνληθό πεξηβάιινλ γηα ηελ αλάπηπμε απνηειεζκαηηθώλ πιεξνθνξηώλ ζην δηαδίθηπν, ηελ επηθνηλσλία θαη ηηο δηαπξνζσπηθέο δεμηόηεηεο, θαζώο θαη ηε ζπλεξγαζία θαη ηηο ηθαλόηεηεο νκαδηθήονηθνδόκεζεο. Δπηπιένλ, ηα καζήκαηα ζα πξέπεη λα απαηηνύλ από ηνπο καζεηέο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ δεμηόηεηεο-δεκηνπξγηθόηεηαο εθεπξεηηθνύ ηξόπνπ ζθέςεο, επίιπζεο πξνβιεκάησλ, θαη θξηηηθήο ζθέςεο. Η κνξθή ηνπ καζήκαηνο, νη πξνζδνθίεο θαη νη νδεγίεο ζα πξέπεη λα είλαη ζαθείο θαη ζπλνπηηθέο. Σα νnline καζήκαηα πξέπεη λα είλαη ακθίδξνκα θαη λα ρξεζηκνπνηνύλ ην πιήξεο θάζκα ησλ κέζσλ θαη εξγαιείσλ πνπ πξνζθέξεη ην Γηαδίθηπν. Ζ πξνζπάζεηα ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη ηε ζπλεπή ρξήζε ζαθώλ θαη ζπγθεθξηκέλσλ θαηεπζύλζεσλ, θαη ηα online πιηθά λα είλαη θαιήο αηζζεηηθήο. Όπσο θαη κε ηα πνηηηθά πξόζσπν κε πξόζσπν καζήκαηα, ηα online καζήκαηα ζα πξέπεη λα νξίδνπλ ζαθώο ηηο πξνζδνθίεο γηα ηνπο καζεηέο, θαη λα πεξηιακβάλνπλ εηδηθέο επεμεγεκαηηθέο επηθεθαιίδεο βαζκνιόγεζεο. 17

εκείσζε: Ηδηαίηεξε πξνζνρή πξέπεη λα δνζεί ζηε ζαθή θαη άκεζε επηθνηλσλία ησλ καζεηώλ, νη πξνζδνθίεο ησλ on-line καζεκάησλ είλαη δηαθνξεηηθέο από ηελ θαηάξηηζε ζε αίζνπζα δηδαζθαιίαο. Οη δξαζηεξηόηεηεο θαη αμηνινγήζεηο ζα πξέπεη λα αληηπξνζσπεύνπλ δηαθνξεηηθά ζηπι κάζεζεο. Γηα ην ιόγν όηη νη καζεηέο έρνπλ κνλαδηθό ζηπι κάζεζεο, ηα online καζήκαηα ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλνπλ δξαζηεξηόηεηεο θαη αμηνινγήζεηο πνπ δηαθνξνπνηνύληαη ώζηε λα ηθαλνπνηνύλ ηα ζηπι κάζεζεο ηνπ ζπλόινπ ησλ θνηηεηώλ. Σα καζήκαηα ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηνύλ ηηο πην πξόζθαηεο θαιέο πξαθηηθέο. Σν απνηέιεζκα ηεο έξεπλαο ηεο online κάζεζεο απμάλεηαη θάζε κέξα. Σα online καζήκαηα ζα πξέπεη λα ζρεδηάδνληαη θαη λα ελζσκαηώλνπλ ηηο βέιηηζηεο πξαθηηθέο. Δμ νξηζκνύ, ε online δηδαζθαιία γίλεηαη από απόζηαζε, σζηόζν, δελ ζα πξέπεη λα δηεμάγνληαη ζε απνκόλσζε. πγθεθξηκέλα, νη online εθπαηδεπηέο πξέπεη λα παξέρνπλ ηηο αθόινπζεο δνκέο ππνζηήξημεο: 1. Τπνδνκέο Σερλνινγίαο. Ζ ππνδνκή ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη δίθηπα θαη εύξνο δώλεο γηα ηελ επαξθή ππνζηήξημε θαη ζπλεπή πξόζβαζε ζην Internet, νη ππνινγηζηέο πνπ λα κπνξνύλ λα ιεηηνπξγήζνπλ ηελ πιαηθόξκα ηνπ καζήκαηνο θαη παξνρή πξόζβαζεο ζην Γηαδίθηπν, θαη κηα θπζηθή ηνπνζεζία όπνπ νη καζεηέο θαη νη εθπαηδεπηέο έρνπλ πξόζβαζε ζε ππνινγηζηέο θαη ην δίθηπν. Γεδνκέλνπ όηη νη καζεηέο ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην πιηθό ησλ online καζεκάησλ ζε κεγάιν βαζκό ζε ώξα ηεο δηθήο ηνπο επηινγήο, νη εθπαηδεπηέο ρξεηάδεηαη λα έρνπλ πξόζβαζε ζε έλαλ ππνινγηζηή θαη πςειήο ηαρύηεηαο πξόζβαζε ζην Internet, ηόζν ζηελ εξγαζία όζν θαη ζην ζπίηη. 2. Σερληθή θαη Γηνηθεηηθή Τπνζηήξημε. Δθηόο από ην hardware θαη ην ινγηζκηθό, ηα ζρνιεία πξέπεη λα παξέρνπλ ηερληθή θαη δηνηθεηηθή ππνζηήξημε γηα ηνπο καζεηέο θαη ηνπο εθπαηδεπηέο. Ζ ηερληθή ππνζηήξημε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη έλα ζύζηεκα ππνζηήξημεο 24/7 γηα εξσηήζεηο. Ζ δηνηθεηηθή ππνζηήξημε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη έλα ζύζηεκα ηαμηλόκεζεο θαη εγγξαθήο πνπ κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί εύθνια από ηνπο εθπαηδεπηέο θαη ηνπο δηνηθεηηθνύο ππαιιήινπο ησλ ζρνιείσλ, θαη λα είλαη πξνζβάζηκν ζηνπο καζεηέο. 18

Ζ Θεληξηθή δηνίθεζε ζα πξέπεη λα παξέρεη έλα εγρεηξίδην γηα ηνπο καζεηέο θαη ηηο πνιηηηθέο (γηα παξάδεηγκα, ρεηξηζκόο ησλ ζεκάησλ πεηζαξρίαο) γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ online εθπαηδεπηώλ, καζεηώλ. 3. Η εθπαηδεπηηθή ππνζηήξημε ζα πξέπεη λα πεξηιακβάλεη ηόζν ηελ on-line θαη ηελ πξόζσπν κε πξόζσπν ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηώλ πνπ παξέρνπλ online καζήκαηα, θαζώο θαη ππνζηήξημε γηα ηνπο καζεηέο ηνπο. Τπάξρνπλ πνιιέο ζπληζηώζεο ηεο εθπαηδεπηηθήο ππνζηήξημεο, όπσο: Υξόλνο έθδνζεο. Σν πξνζσπηθό θαη νη πνιηηηθέο ηνπ πεξηθεξεηαθνύ θαη νηθνδνκηθνύ επηπέδνπ πξέπεη λα αλαγλσξίζνπλ όηη ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ζηελ νπνία αζρνιείηαη έλαο online εθαηδεπηήο είλαη απαηηεηηθή, θαη παξέρεη ηνλ απαξαίηεην ειεύζεξν ρξόλν γηα ηα επαγγεικαηηθά πξνγξάκκαηα αλάπηπμεο θαη ηα πξνγξάκκαηα ζπλερηδόκελεο εθπαίδεπζεο. Ο θύξηνο εθπαηδεπηήο ζπληνλίδεη θαη θαζνδεγεί ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ. Μαζαίλνληαο λα δηδάζθνπκε ζε έλα λέν πεξηβάιινλ είλαη κηα ζεκαληηθή πξόθιεζε. Θαηά ηε δηάξθεηα ηεο θαηάξηηζεο θαη ζηηο αξρέο ηεο online ζηαδηνδξνκία ηνπο, νη εθπαηδεπηέο ρξεηάδνληαη θαζνδήγεζε από έκπεηξνπο online εθπαηδεπηέο «Θύξηνη εθπαηδεπηέο» - θαη ηελ ππνζηήξημε από ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο πνπ εκπηζηεύνληαη. Γηακνξθσηηθή αμηνιόγεζε θαη εθηίκεζε. Σα Δθπαηδεπηηθά Ηδξύκαηα πξέπεη λα αλαπηύμνπλ δνκέο γηα λα εμαζθαιίζνπλ ηελ παξαθνινύζεζε ηεο απόδνζεο ησλ online εθπαηδεπηώλ θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ πξώηνπ εμακήλνπ ηεο παξάδνζεο ησλ καζεκάησλ ηνπο θαη πεξηνδηθά ζηε ζπλέρεηα γηα λα εμαζθαιίδεηαη ε πνηόηεηα, ε πνζόηεηα, θαη ε αληαπόθξηζε. πλερήο επαγγεικαηηθή αλάπηπμε. Πξνθεηκέλνπ λα αληαπνθξηζνύλ ζηηο ζπλερείο εμειίμεηο ζηνλ ηνκέα ηεο online δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο, θαη λα δηαζθαιηζηνύλ ηα καζήκαηα θαη ε ηθαλνπνίεζε ησλ εθπαηδεπηώλ ησλ κεηαβαιιόκελσλ πξνηύπσλ ζρεδηαζκνύ θαη παξάδνζεο, νη εθπαηδεπηέο πξέπεη λα έρνπλ πξόζβαζε ζηε ζπλερηδόκελε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε. Γηα ηε δηδαζθαιία ησλ καζεκάησλ e-learning ηα αθόινπζα ραξαθηεξηζηηθά απνηεινύλ ηελ ππνζηήξημε ηεο εθαπηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο Πεξηερόκελα. Παξνπζηάδνληαη ηα ζηνηρεία πνπ πξέπεη λα δηδαρζνύλ. Απηά ηα πεξηερόκελα κπνξεί λα είλαη ηόζν ζεσξεηηθά όζν θαη πξαθηηθά θαη λα νξγαλσζνύλ ζε δηάθνξεο κνξθέο: αλά ηκήκα πξνγξάκκαηνο, δηδαθηηθή ελόηεηα, νκνηνγελέο πεξηερόκελν, θεθάιαην, θιπ. Πεξηιακβάλνπλ πεξηζζόηεξα από ηα θείκελα πνπ απιά βιέπνπκε ζε παξαδνζηαθά βηβιία ή εγρεηξίδηα. Θα βξείηε επίζεο: Φσηνγξαθίεο θαη εηθνλίδηα. εκεηώζεηο, πξνεηδνπνηήζεηο, ζπκβνπιέο, ππελζπκίζεηο, θιπ. ρέδηα θαη πεξηιήςεηο. Πξνζνκνηώζεηο. 19

Θηλνύκελα ζρέδηα (Animations). Αμηνινγήζεηο. Δίλαη έλα πνιύ ζεκαληηθό ζηνηρείν πνπ ζαο βνεζά, ηνλ εθπαηδεπηή, λα γλσξίζεη ην επίπεδν ηεο αθνκνίσζεο ηνπ πεξηερνκέλνπ. Τπάξρνπλ δηάθνξνη ηύπνη αμηνιόγεζεο: σζηό ή ιάζνο. Πνιιαπιή επηινγή. Οη καζεηέο πξέπεη λα επηιέμνπλ ηε ζσζηή απάληεζε από απηέο πνπ δίλνληαη. ύληνκε απάληεζε. Οη καζεηέο πξέπεη λα γξάςνπλ ηελ απάληεζε ζηελ εξώηεζε. Παξάδνζε αξρείνπ. Ζ επηινγή απηή ρξεζηκνπνηείηαη όηαλ ε απάληεζε απαηηεί ρξόλν ή ζπκπιεξσκαηηθά κέζα γηα λα ηελ πξνεηνηκαζία ηεο. Ζ απάληεζε πξέπεη λα πξνεηνηκαζηεί ζε ζπγθεθξηκέλε κνξθή (Word, PowerPoint), ην αξρείν απηό ζηε ζπλέρεηα επηζπλάπηεηαη θαη παξαδίδεηαη κέζσ e-mail ή κέζσ ηεο πιαηθόξκαο. Άιιεο πεγέο. Πξόθεηηαη γηα ζηνηρεία, ηα νπνία είλαη ππνζηεξηθηηθά ζηελ εθκάζεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ καζήκαηνο θαη ζαο παξέρνπλ πξόζζεηεο πιεξνθνξίεο. Πεξηιακβάλνπλ: Γισζζάξην. Πεξηιακβάλεη ηνπο εηδηθνύο όξνπο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην πεξηερόκελν ηνπ καζήκαηνο. Βηβιηνγξαθία θαη ηεθκεξίσζε. Πεξηιακβάλνπλ αλαθνξέο ζε θείκελα θαη έγγξαθα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηα ζέκαηα πνπ εμεηάδνληαη ζην κάζεκα. ύλδεζκνη (Links). πλδέζεηο κε ηζηνζειίδεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ. Δξγαιεία επηθνηλσλίαο. Δθηόο ηεο ηάμεο, είλαη απαξαίηεην λα ρξεζηκνπνηνύληαη δηαθνξεηηθέο κεζόδνη γηα λα επηθνηλσλήζεηε κε ηνπο καζεηέο. (Γείηε επίζεο ηηο ζειίεο 9 10). Τπάξρνπλ δύν ηύπνη εξγαιείσλ επηθνηλσλίαο ηεο πιαηθόξκαο e- learning: ύγρξνλα. Δίλαη εθείλα πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη ζε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ρξόλν, όηαλ όινη νη ζπκκεηέρνληεο είλαη παξόληεο. Πεξηιακβάλνπλ ηειέθσλν θαη chat rooms. Με-ζύγρξνλα. Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζνύλ ρσξίο νη ζπκκεηέρνληεο λα ζπκπίπηνπλ ρξνληθά. Forum, e-mails θαη notice boards είλαη ηα πην θνηλά. 20

πγθεθξηκέλεο Οκάδεο ηόρνπ γηα ηηο εθπαηδεπηηθέο ελόηεηεο ηνπ GreenFood Δπαγγεικαηίεο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ην e-learning, ρσξίο ηδηαίηεξεο γλώζεηο ζηνλ ηνκέα απηό Αγξόηεο κε θαζόινπ ή ειάρηζηε εκπεηξία ζην e-learning Δηδηθό Πξνθίι Δθπαηδεπηή Θαιή γλώζε ησλ άκεζσλ ή έκκεζσλ δηαδηθαζηώλ γηα ηελ νξγάλσζε θαηάξηηζεο Πξνεγνύκελε εκπεηξία σο εθπαηδεπηήο θαη/ή e-εθπαηδεπηήο Γεληθόο ζηόρνο ηεο νξγάλσζεο ελόο καζήκαηνο e-learning Πξόθεηηαη λα πεξηγξάςνπκε ηε κεζνδνινγία γηα ηελ νξγάλσζε ελόο καζήκαηνο e- learning πνπ θαιύπηεη έλα θάζκα ζεκάησλ γηα ηελ επηηπρή δηαρείξηζε ηνπ πξνγξάκκαηνο αξρίδνληαο από ηε θάζε ζρεδηαζκνύ κέρξη ην ζηάδην αμηνιόγεζεο. Παξέρνπκε πξαθηηθέο νδεγίεο θαη ζπκβνπιέο γηα ην ζρεδηαζκό ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηελ επηηπρή δηαρείξηζε ελόο e-ηκήκαηνο. Ηδηαίηεξε πξνζνρή δίλεηαη ζηελ παξαθίλεζε ησλ καζεηώλ πνπ παξαθνινπζνύλ e-καζήκαηα, δεδνκέλνπ όηη ζε έλα πεξηβάιινλ e- Learning ιείπεη ε θπζηθή παξνπζία ηνπ εθπαηδεπηή θαη ε παξαθνινύζεζε ηεο πξνόδνπ ησλ καζεηώλ δελ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί άκεζα. Οη εθπαηδεπηέο κπνξνύλ λα νξγαλώζνπλ ηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο πξνζαξκνζκέλε ζηηο αλάγθεο ησλ εθπαηδεπνκέλσλ θαη ην ραξαθηήξα ηεο εθπαηδεπηηθήο ελόηεηαο ζύκθσλα κε ηα αθόινπζα (πξόγξακκα Ecologica 2006): Θαηεπζπληήξηεο γξακκέο γηα ηελ αμηνιόγεζε πξηλ, θαηά ηε δηάξθεηα, θαη κεηά από ην κάζεκα θαηάξηηζεο Σερληθέο δηαρείξηζεο ηνπ ρξόλνπ Σα εηδηθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ e-καζεηώλ Σερληθέο θηλήηξσλ γηα ηε κείσζε ηεο πξόσξεο απνρώξεζεο ησλ e-καζεηώλ Γνκή ησλ Δθπαηδεπηηθώλ Δλνηήησλ Παξνπζίαζε ησλ ζηόρσλ/ζθνπώλ θαη ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο εθπαηδεπηηθήο ελόηεηαο Μεζνδνινγία νξγάλσζεο ελόο online καζήκαηνο Γηαρείξηζε ηνπ Υξόλνπ 21

Υαξαθηεξηζηηθά ησλ e-καζεηώλ Αμηνιόγεζε Παξαθνινύζεζε Γνπιεύνληαο κε κηα Δηθνληθή Οκάδα: Θίλεηξα & Γέζκεπζε Πξόηαζε εθαξκνγήο ηεο εθπαηδεπηηθήο ελόηεηαο ζηα πιαίζηα ηνπ e-learning α) Παηδαγσγηθέο κέζνδνη Έλαο εθπαηδεπηήο ζα ρξεζηκνπνηήζεη ηηο αθόινπζεο θύξηεο παηδαγσγηθέο κεζόδνπο: Παξαθνινύζεζε ησλ καζεηώλ Ακθίδξνκε επηθνηλσλία Αλάπηπμε θαη ζπδήηεζε ηεο κειέηεο πεξίπησζεο (νκάδεο εξγαζίαο θαη αηνκηθά) Αλάπηπμε θαη ζπδήηεζε ησλ ηεζη πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πξαθηηθή (αηνκηθά) β) Δθπαηδεπηηθέο/Παηδαγσγηθέο Πεγέο/Τιηθά E-mail Σν ειεθηξνληθό ηαρπδξνκείν είλαη έλαο ηξόπνο αληαιιαγήο ςεθηαθώλ κελπκάησλ από έλαλ ζπληάθηε ζε έλαλ ή πεξηζζόηεξνπο παξαιήπηεο. Σν ζύγρξνλν email ιεηηνπξγεί κέζσ ηνπ Γηαδηθηύνπ ή άιισλ δηθηύσλ. Φόξνπκ (Forum) Έλα θόξνπκ ζην Internet, ή πίλαθαο κελπκάησλ, είλαη κία πεξηνρή ζπδήηεζεο online όπνπ νη άλζξσπνη κπνξνύλ λα θξαηήζνπλ ηηο ζπλνκηιίεο κε ηε κνξθή ησλ απνζπαζκέλσλ κελπκάησλ. Γηαθέξνπλ από ηα chat rooms ζην όηη ηα κελύκαηα, πξνζσξηλά ηνπιάρηζηνλ, αξρεηνζεηνύληαη. Δπίζεο, αλάινγα κε ην επίπεδν πξόζβαζεο ελόο ρξήζηε ή ηεο εγθαηάζηαζεο ηνπ θόξνπκ, έλα δεκνζηεπκέλν κήλπκα ζα πξέπεη λα εγθξηζεί από έλαλ ζπληνληζηή πξηλ γίλεη νξαηό. πλνκηιία (Chat) Ζ online ζπλνκηιία κπνξεί λα αλαθέξεηαη ζε νπνηνδήπνηε είδνο επηθνηλσλίαο κέζσ ηνπ Γηαδηθηύνπ, πνπ πξνζθέξεη ζε πξαγκαηηθό ρξόλν ηελ άκεζε αληαιιαγή ησλ κελπκάησλ από ηνλ απνζηνιέα ζηνλ δέθηε, πνπ βαζίδεηαη ζε θείκελν, σο εθ ηνύηνπ ε θαζπζηέξεζε γηα ηελ νπηηθή πξόζβαζε ζην κήλπκα πνπ ζηάιζεθε δε ζα εκπνδίδεη ηε ξνή ησλ επηθνηλσληώλ ζε νπνηαδήπνηε από ηηο θαηεπζύλζεηο. Ζ online ζπλνκηιία κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα επηθνηλσλία από ρξήζηε πξνο ρξήζηε θαζώο θαη γηα νκαδηθή επηθνηλσλία από έλαλ απνζηνιέα ζε πνιινύο δέθηεο. 22

Κνηλόο πίλαθαο Έλα ζύζηεκα πίλαθα είλαη κηα εθαξκνγή ηερλεηήο λνεκνζύλεο πνπ βαζίδεηαη ζην αξρηηεθηνληθό κνληέιν ηνπ πίλαθα, όπνπ κηα θνηλή βάζε γλώζεσλ, ν "πίλαθαο", ελεκεξώλεηαη επαλαιεπηηθά από κηα δηαθνξεηηθή νκάδα κε πεγέο εηδηθώλ γλώζεσλ, αξρίδνληαο κε ηηο πξνδηαγξαθέο ηνπ πξνβιήκαηνο θαη ηειεηώλεη κε κία ιύζε. Δξσηεκαηνιόγην ρνιίσλ από ην πκκεηέρνληα Σα ζρόιηα είλαη έλαο κεραληζκόο, δηαδηθαζία ή ζήκα πνπ αλαθπθιώλεηαη γηα λα ειέγρεη έλα ζύζηεκα κέζα ζηνλ εαπηό ηνπ. Δδώ έλα εξσηεκαηνιόγην εμππεξεηεί ην ζθνπό ηεο αιιαγήο θαη/ή ηεο βειηίσζεο ησλ ραξαθηεξηζηηθώλ, ηα νπνία νη καζεηέο ζεσξνύλ όηη είλαη αλεπαξθή. γ) Γηάξθεηα Ζ δηάξθεηα ησλ καζεκάησλ είλαη δηαθνξεηηθή, αλάινγα κε ηελ πνηόηεηα θαη ηελ πνζόηεηα ησλ πιηθώλ δηδαζθαιίαο. Ο ειάρηζηνο αξηζκόο ησλ σξώλ γηα ηα καζήκαηα είλαη 30 ώξεο/ελόηεηα. Δηδηθνί ηόρνη γηα ην ζρεδηαζκό ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ καζήκαηνο Να γλσξίδεηε ηηο βαζηθέο αξρέο, πξνθεηκέλνπ λα ζρεδηάζεηε ή λα επηιέμεηε ην πεξηερόκελν ηνπ e-learning κέζσ ηνπ νπνίνπ επηηπγράλνληαη νη ζηόρνη, όζνλ αθνξά ηελ ηθαλόηεηα. Να επηιέμεηε ην πεξηερόκελν πνπ θαζνξίδεηαη γηα ηελ αλάπηπμε ησλ ηθαλνηήησλ πνπ ζέιεηε λα δηδάμεηε. Να θάλεηε θάζε καζεηή λα αηζζάλεηαη κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο. Να βνεζήζεηε ηνπο καζεηέο λα δεκηνπξγήζνπλ θνηλόηεηα ζηόρσλ θαη ελδηαθεξόλησλ. Να επηιύζεηε ακθηβνιίεο κε απνηειεζκαηηθό ηξόπν, σο κέξνο ηεο ζρέζεο κεηαμύ δύν αλζξώπσλ κε ηνλ ίδην ζηόρν, λα αμηνινγήζεηε σο κέξνο ηεο δηαδηθαζίαο, θιπ. 4. Η πιαηθόξκα ηνπ πξνγξάκκαηνο GreenFood Δθόζνλ έρνπκε παξνπζηάζεη ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ e-learning θαη ηηο πξαθηηθέο εθαξκνγέο ηνπ, επηηξέςηε καο λα ζαο παξνπζηάζνπκε ζύληνκα ηελ πιαηθόξκα πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζεηε γηα ην κάζεκα. 23

Θπκεζείηε όηη ρξεηάδεζηε κηα ζύλδεζε Internet γηα λα έρεηε πξόζβαζε ζηελ πιαηθόξκα. Ζ δηεύζπλζε πνπ πξέπεη λα ρξεζηκνπνηείηαη είλαη ε εμήο: http://formacion2020.net/greenfoodproject/ Θα πεξηγξάςνπκε ελ ζπληνκία κεξηθά από ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηεο πιαηθόξκαο, ζπκπεξηιακβάλνληαο δεηγκαηνπιεπηηθέο εηθόλεο πνπ ζα ζαο βνεζήζεη ζην λα θαηαλνήζεηε επθνιόηεξα πώο ιεηηνπξγεί. Δίλαη ζεκαληηθό γηα ηνπο εθπαηδεπηέο λα εμνηθεησζνύλ κε ηελ πιαηθόξκα, πξηλ μεθηλήζνπλ ην κάζεκά ηνπο. Ζ δηαρείξηζε ηνπ καζήκαηνο ζα είλαη επθνιόηεξε θαη ζα έρνπλ ρξόλν λα αζρνιεζνύλ κε ηνπο εθπαηδεπόκελνπο, επηθεληξώλνληαο ζηελ πξνζσπηθή ηνπο εμέιημε. Αθνύ πιεθηξνινγήζεηε απηή ηε δηεύζπλζε ζην πξόγξακκα πεξηήγεζεο (browser), ε αθόινπζε νζόλε ζα εκθαληζηεί κπξνζηά ζαο: Σώξα, είζηε έηνηκνη λα εηζέιζεηε ζην κάζεκα, ηε δηαθηέα ύιε θαη ηηο πεγέο. 24

Θεσξεηηθή πεξηγξαθή Πξηλ πξνβνύκε ζε πεξηζζόηεξεο ιεπηνκέξεηεο ζρεηηθά κε ηελ πιαηθόξκα ηνπ καζήκαηνο, αο παξεκβάινπκε κηα ζύληνκε ζεσξεηηθή πεξηγξαθή ηνπ ίδηνπ ώζηε λα ζαο βνεζήζεη λα θαηαιάβεηε πώο ιεηηνπξγεί. Πξόθεηηαη λα ζαο δώζνπκε επίζεο κεξηθέο πνιύ ρξήζηκεο πξαθηηθέο ζπκβνπιέο γηα ην πώο λα παξαθνινπζήζεηε έλα κάζεκα e-learning. Βιέπνληάο ην εμσηεξηθά, ε πιαηθόξκα είλαη κηα ηζηνζειίδα (ρξεηάδεηαη ζύλδεζε δηαδηθηύνπ θαη θαηάιιεινο εμνπιηζκόο) ππνζηήξημε εγγξαθήο ρξήζηε, πνπ νη κεκνλσκέλνη καζεηέο κπνξνύλ λα αλαιάβνπλ έλα ξόιν πνπ ηνπο επηηξέπεη λα αιιειεπηδξνύλ κε δηαθνξεηηθνύο ηξόπνπο κε ηελ ίδηα πιαηθόξκα θαη κε ηνπο άιινπο ρξήζηεο. Θα ρξεηαζηείηε ηνλ αθόινπζν εμνπιηζκό γηα λα εηζέιζεηε ζηελ πιαηθόξκα: Έλα Ζ/Τ: Windows ή Macintosh. Μία ζύλδεζε Internet. Σν είδνο ηεο ζύλδεζεο δελ είλαη ζεκαληηθό, αλ θαη ζπληζηάηαη γξακκή ADSL. Πξόγξακκα πεξηήγεζεο ζην Internet (Internet browser): Internet Explorer, Chrome, Safari, Firefox, θιπ. Σα cookies ζηνλ browser πνπ ρξεζηκνπνηείηε πξέπεη λα ελεξγνπνηεζνύλ. Γηαθνξεηηθνί ηύπνη ρξεζηώλ εκθαλίδνληαη ζηελ πιαηθόξκα πνπ πξόθεηηαη λα ρξεζηκνπνηήζεηε γηα ην κάζεκα. Ζ πιαηθόξκα ζαο δίλεη ηε δπλαηόηεηα λα νξίζεηε κηα ζεηξά από ξόινπο ζε έλα άηνκν, πνπ επηηξέπεη ζην ίδην λα «θάλεη απηό θαη εθείλν» κε βάζε ην ξόιν. Γηα παξάδεηγκα, ππάξρεη ν ξόινο ηνπ εθπαηδεπηή (απηόο πνπ αληηζηνηρεί ζ εζάο) θαη απηό ζα ζαο επηηξέςεη λα απνθηήζεηε πξόζβαζε θαη λα κνξθνπνηήζεηε ην πεξηερόκελν ησλ καζεκάησλ γηα ηνπο καζεηέο, λα δεκηνπξγήζεηε ηηο απηό-αμηνινγήζεηο θαη ηελ ηειηθή αμηνιόγεζε, θαη λα ηηο βαζκνινγήζεηε, θιπ. ην δηαρεηξηζηή, επηηξέπεηαη λα θάλεη νπνηαδήπνηε ηξνπνπνίεζε ζηελ πιαηθόξκα (ηξνπνπνίεζε ηνπ ζρεδηαζκνύ, λα πεξηιεθζνύλ ζπγθεθξηκέλνη πόξνη, θιπ). Οη εθπαηδεπηέο πξέπεη λα εγγξαθνύλ, γηα ηνπο νπνίνπο ε πιαηθόξκα ζα δεκηνπξγήζεη θαη ζα παξαδώζεη έλα πξνζσπηθό θαη κε κεηαβηβάζηκν θσδηθό πξόζβαζεο ζηε δηεύζπλζε e-mail πνπ έρεηε δώζεη. Οη εθπαηδεπηέο έρνπλ δηαθνξεηηθό ξόιν ζηελ πιαηθόξκα εθπαίδεπζεο θαη έρνπλ δηαθνξεηηθό δηθαίσκα από ηνπο καζεηέο: Απηό ζεκαίλεη πξόζβαζε ζηελ επεμεξγαζία ηνπ εθπαηδεπηηθνύ πιηθνύ ζηελ πιαηθόξκα ηνπ καζήκαηνο. «Αλέβαζκα» θαη επεμεξγαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ 25

ησλ καζεκάησλ. Οξηζκόο ρξνληθώλ πιαηζίσλ γηα ηα ηεζη θαη ηηο αμηνινγήζεηο. Ο θσδηθόο πξόζβαζεο ζα απνηειείηαη από δύν κέξε: Όλνκα ρξήζηε (Username). Θσδηθόο πξόζβαζεο (Password). Γε ζα κπνξείηε λα εηζέιζεηε ζην κάζεκα ρσξίο απηά ηα δεδνκέλα. Πξέπεη λα πιεθηξνινγείηε ηα δεδνκέλα απηά θάζε θνξά πνπ ζα ζζλδέεζηε ζηελ πιαηθόξκα. Πξαθηηθή πεξηγξαθή Όπσο έρνπκε ήδε εμεγήζεη, όηαλ είζηε ζην κάζεκα ζα έξζεηε αληηκέησπνη κε δηάθνξα ζηνηρεία: ζεσξεηηθό πεξηερόκελν, απην-αμηνινγήζεηο, ηειηθή αμηνιόγεζε, γισζζάξη όξσλ, θόξνπκ, θ.ιπ. Θα ζαο παξνπζηάζνπκε θάζε έλα από απηά ηα ζηνηρεία κέζσ ηεο πιαηθόξκαο καζήκαηνο ιίγν πην αλαιπηηθά. Αθνύ εηζέιζεηε ζηελ αξρηθή ζειίδα ηεο πιαηθόξκαο γηα λα απνθηήζεηε πξόζβαζε ζην κάζεκα πξέπεη λα εγγξαθείηε πξώηα, ζα πξέπεη λα εηζάγεηε ην όλνκα ρξήζηε θαη ηνλ θσδηθό πξόζβαζήο ζαο. Γηα λα γίλεη απηό, πξέπεη λα θάλεηε θιηθ ζηελ θαηάιιειε ελόηεηα ηεο πιαηθόξκαο, όπσο θαίλεηαη ζηελ παξαθάησ εηθόλα. ΚΑΝΣΔ ΚΛΙΚ ΔΓΩ HERE 26

Όηαλ θάλεηε θιηθ ζε απηή ηελ επηινγή αλνίγεη έλα παξάζπξν γηα λα εηζάγεηε ην όλνκα ρξήζηε θαη ηνλ θσδηθό πξόζβαζήο ζαο. Δηζάγεηε ηα ζηνηρεία ζαο ΔΓΩ Ζ πιαηθόξκα ζα επαιεζεύζεη όηη ηα ζηνηρεία ζαο είλαη ζσζηά θαη ζα ζαο δνζεί ζηε ζπλέρεηα, άκεζε πξόζβαζε ζην πεξηερόκελν ηνπ καζήκαηνο θαη ηα δηαθνξεηηθά ζηνηρεία θαη εξγαιεία πνπ πξνζθέξεη ε πιαηθόξκα. Οη εθπαηδεπηέο έρνπλ πεξηζζόηεξα δηθαηώκαηα, από ηνπο καζεηέο - λα θάλνπλ δηάθνξεο εξγαζίεο ζηελ πιαηθόξκα. Έρνπλ πξόζβαζε γηα λα επεμεξγαζηνύλ ην κάζεκά ηνπο θαη ρξεηάδεηαη εηδηθέο γλώζεηο ΣΠΔ θαη πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία θαη ηελ επεμεξγαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ ζηελ πιαηθόξκα ηνπ καζήκαηνο. 27

ηνηρεία θαη πεγέο Ζ πιαηθόξκα e-learning δηαζέηεη κηα ζεηξά από εξγαιεία θαη πόξνπο πνπ δεκηνπξγήζεθαλ θαη επηκειήζεθαλ από ην δάζθαιν γηα ηε δηαρείξηζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ησλ καζεκάησλ. Θεσξεηηθό πεξηερόκελν. ηελ πεξίπησζε απηή, ην πεξηερόκελν ρσξίδεηαη ζε θεθάιαηα θαη θάζε θεθάιαην ζε δηδαθηηθέο ελόηεηεο. Ζ απην-αμηνιόγεζε ηνπ θάζε θεθαιαίνπ πεξηιακβάλεηαη ζην ηέινο ηνπ ίδηνπ. Απην-αμηνινγήζεηο Δίλαη ηεζη πνπ νη καζεηέο ζα βξνπλ ζε θάζε ελόηεηα καζεκάησλ πνπ ζαο δίλνπλ ηε δπλαηόηεηα λα αμηνινγήζεηε ην επίπεδν ησλ γλώζεσλ πνπ έρεηε απνθηήζεη. Απηό ζα ζαο βνεζήζεη λα πξνζδηνξίζεηε ζε πνηα πεδία πξέπεη λα δώζεηε κεγαιύηεξε πξνζνρή. Σειηθή αμηνιόγεζε. Πξηλ από ηε ζπκπιήξσζε ησλ αμηνινγήζεσλ ζα πξέπεη λα εμαζθαιίζεηε όηη νη καζεηέο έρνπλ αθνκνηώζεη ηελ ύιε, αθνύ νη αμηνινγήζεηο ζα παξαδίδνληαη απηόκαηα ζηνλ εθπαηδεπηή γηα δηόξζσζε από ηε ζηηγκή πνπ έρνπλ νινθιεξσζεί. Δξσηεκαηνιόγην αμηνιόγεζεο πνηόηεηαο. Πξόθεηηαη γηα κηα έξεπλα γηα ηελ αμηνιόγεζε ηεο πνηόηεηαο θαη ηεο δνκήο ηνπ καζήκαηνο, ηεο πιαηθόξκαο, ηεο πνηόηεηαο ηνπ πεξηερνκέλνπ, ην ξόιν ηνπ εθπαηδεπηή θαη όισλ απηώλ ησλ ζηνηρείσλ πνπ ζεσξνύληαη ζρεηηθά. Δίλαη ζεκαληηθό λα θάλεηε ηνπο καζεηέο λα ζπκπιεξώζνπλ ην εξσηεκαηνιόγην απηό θαζώο νη πιεξνθνξίεο απηέο ζα ρξεζηκεύζνπλ ζηελ αιιαγή θαη/ή βειηίσζε εθείλσλ ησλ ζηνηρείσλ πνπ απηνί σο καζεηέο ζεσξνύλ αλεπαξθή. Βηβιηνγξαθία θαη ηεθκεξίσζε. Πεξηιακβάλεη έγγξαθα θαη ζπλδέζκνπο (links) πνπ παξέρνπλ επηπιένλ πιεξνθνξίεο. Απηέο νη πιεξνθνξίεο κπνξεί λα είλαη εμαηξεηηθά ρξήζηκεο ηόζν γηα ηελ απνζαθήληζε ησλ ηδεώλ θαη ησλ απνξηώλ όζν θαη γηα ηε δηεύξπλζε ησλ βαζηθώλ γλώζεσλ πνπ παξέρνληαη από ην κάζεκα. ύλδεζκνη (links). Δίλαη ζπλδέζεηο κε άιιεο ηζηνζειίδεο ή έγγξαθα κε πξόζζεηεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε νξηζκέλα ζέκαηα ζε ζρέζε κε ην κάζεκα. Τπεθείκελν (Hypertext). Δθαξκόδεηαη ζπρλά γηα πιηθά καζεκάησλ πνπ επηηξέπνπλ ζην καζεηή λα ζπλδέεη δηάθνξα θείκελα νπηηθώλ πιεξνθνξηώλ ακέζσο κε ην ζέκα δηδαζθαιίαο. Σν Hypertext είλαη έλα θείκελν πνπ εκθαλίδεηαη ζε έλαλ ππνινγηζηή ή ζε άιιε ειεθηξνληθή ζπζθεπή κε παξαπνκπέο (hyperlinks). 28

Έρνληαο εμνηθεησζεί όια απηά ηα ζηνηρεία ηνπ e-learning είλαη θαηξόο λα θάλεηε ηα πξώηα πξαγκαηηθά βήκαηα μεθηλώληαο ην πξώην on-line κάζεκά ζαο. Γηα λα μεθηλήζεηε ηελ επεμεξγαζία ηνπ πεξηερνκέλνπ ηνπ καζήκαηόο ζαο ζα πξέπεη λα δηαβάζεηε ην ηερληθό εγρεηξίδην πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πιαηθόξκα ηνπ GreenFood: Οδεγόο γηα ηελ εηζαγσγή ηνπ πεξηερνκέλνπ. Δπραξηζηνύκε γηα ηελ πξνζνρή ζαο! 29

5. Βηβιηνγξαθία - E-learning: αλάιπζε από ηελ πιεπξά ηνπ καζεηή. (E-learning: un análisis desde el punto de vista del alumno). Eva Martínez Caro. Universidad Politécnica de Cartagena (2008). - Fish, Wade E. and Gill, P. B. Η Ανηίληυη ηης Οnline Διδαζκαλίας, Ηαλνπάξηνο 2009 ISSN: 1303-6521 volume 8 Issue 1 Άξζξν 6. TOJET - Liu, S., Kim, K., Bonk, C.J., and Magjuka, R. Τι έτοσν να ποσν οι Καθηγηηές ηοσ MBA για ηην Online Εκπαίδεσζη, Volume X, Number II, Θαινθαίξη 2007. Online Πεξηνδηθό γηα ηε Γηαρείξηζε ηεο Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο - Δηθνληθή πιαηθόξκα γηα ην ζθνπό ηνπ e-learning (Las plataformas virtuales en el ámbito de la teleformación). Julio Cabero Almenara, Mª Carmen Llorente Cejudo. Universidad de Sevilla. Ζιεθηξνληθό πεξηνδηθό Alternativas de Educación y Comunicación (Εναλλακηικές για ηην Εκπαίδεσζη και ηην Επικοινφνία). Απξίιηνο 2007. - Παηδαγσγηθέο βάζεηο ηνπ e-learning (Bases pedagógicas del e-learning). Julio Cabero. Revista de Universidad y Sociedad del Conocimiento. Volume 3 - Nº 1. Απξίιηνο 2006. - Δθπαηδεπηηθή πνηόηεηα ζην e-learning: ε παηδαγσγηθή ηνπ βάζε. (La calidad educativa en el e-learning: sus bases pedagógicas). Julio Cabero Almenara. Universidad de Sevilla. Educación Médica. Volume 9, Supplement 2, Γεθέκβξηνο 2006. - Έθζεζε ζρεηηθά κε ην e-learning ζηελ Ηζπαλία. (Informe sobre el estado de la teleeducación en España). Arturo Azcorra Saloña, Carlos Jesús Bernardos Cano, Óscar Gallego Gómez, Ignacio Soto Campos. Departamento de Tecnologías de las Comunicaciones. Universidad Carlos III de Madrid. Ηαλνπάξηνο 2001. - Δγρεηξίδην ηνπ Moodle. On-line θαηάξηηζε γηα εθπαηδεπηέο. (Manual de Moodle. Formación on-line del profesorado). Escola de Formació en Mitjans Didàctics. STEI-i Intersindical. - Moodle: Οδεγόο γηα ρξήζηεο. Μηα εηζαγσγή ζην εξγαιείν γηα ηελ εηθνληθή παλεπηζηεκηνύπνιε ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Las Palmas de Gran Canaria. (Moodle: manual de usuario. Una introducción a la herramienta del campus virtual de la Universidad de Las Palmas de Gran Canaria (ULPGC). Enrique Castro López- Tarruella. Departamento de Bioquímica Biología Molecular y Fisiología (2004). - Δπηινγή εθπαηδεπηηθνύ/καζεζηαθνύ εηθνληθνύ πεξηβάιινληνο αλνηθηνύ πεγαίνπ θώδηθα γηα ην Παλεπηζηήκην ηνπ Jaume I. (Selección de un entorno virtual de 30

enseñanza/aprendizaje de código fuente abierto para la Universitat Jaume I). Centre d'educació i Noves Tecnologies de la UJI with the Servei d'informàtica y del Gabinet Tècnic del Rectorat collaboration (2004). - Γηαδηθηπαθά εξγαιεία (Webtools): Δθαξκνγέο γηα ζπζηήκαηα εηθνληθήο θαηάξηηζεο (Webtools: Aplicaciones para sistemas virtuales de formación). De Benito, B. & Salinas, J. Aguaded; J.I. y Cabero, J. (Dir.): Δθπαίδεπζε κέζσ Γηαδηθηύνπ. Σν Internet σο κηα πεγή εθπαίδεπζεο. Grupo de tecnología educativa, Universitat Illes Balears (2002). - Πιενλεθηήκαηα ηνπ e-learning (Ventajas del e-learning). Juan Ignacio Accogli. www.e-ntelequia.com. - E-learning Teachers manual: Trainers Guide book of Ecologica project 2006 product of ECOLOGiCA LdV project: HU/02/B/F/PP-136009 http://hu.ecologica.net - Fish, Wade E. and Gill, P. B. Η Ανηίληυη ηης Οnline Διδαζκαλίας, Ηαλνπάξηνο 2009 ISSN: 1303-6521 volume 8 Issue 1 Άξζξν 6. TOJET - Liu, S., Kim, K., Bonk, C.J., and Magjuka, R. Τι έτοσν να ποσν οι Καθηγηηές ηοσ MBA για ηην Online Εκπαίδεσζη, Volume X, Number II, Θαινθαίξη 2007. Online Πεξηνδηθό γηα ηε Γηαρείξηζε ηεο Δμ Απνζηάζεσο Δθπαίδεπζεο - S. Coleman: Πνηα είλαη ηα νθέιε ηεο Online Γηδαζθαιίαο; http://www.worldwidelearn.com/education-articles/benefits-of-teaching-online.htm - Hughes, J. A. (2004). Τπνζηεξίδνληαο ησλ καζεηή ηνπ online. In T. Anderson & F. Elloumi (Eds.), Θεφρία και Πρακηική ηης Online Διδαζκαλίας (ζει. 369-370). Athabasca, Θαλαδάο : Παλεπηζηήκην Athabasca. - Kettner-Polley, R. B. ( 1999 ). Γεκηνπξγώληαο έλαλ εηθνληθό θαζεγεηή. ALN Περιοδικό, 3 (1). Αλαθηήζεθε ζηηο 25 επηεκβξίνπ 2004 από http://www.aln.org/publications/magazine/v3n1/kettner.asp - Kearsley, G. (2000). Δθκάζεζε θαη Γηδαζθαιία ζηνλ Θπβεξλνρώξν. Belmont, CA: Wadsworth. - Greg Kearsley & Robert Blomeyer: Πξνεηνηκαζία K-12 Δθπηαδεπηέο λα Γηδάμνπλ, Online Δθπαηδεπηηθό Σερλνινγηθό πεξηνδηθό, Ηαλ/Φεβ 2004. - http://moodle.org Moodle Οδεγόο Δθπαηδεπηή: Αξρίδνληαο κε ην Moodle - Boettcher, J.V. & Conrad, R. M. (2010) πκβνπιέο Δπηηπρίαο E-Δθπαίδεπζεο http://www.designingforlearning.info/services/writing/ecoach/index.htm Σξνπνπνηήζεθε 30 Μαΐνπ 2011. Μηα βηβιηνζήθε γηα πάλσ από 80 κπζηηθά αλαπηύρζεθαλ ην δηάζηεκα 2006-2010. 31