Εξαγωγή μαρμάρου στη Βραζιλία

ΓΕΝΙΚΟ ΠΡΟΞΕΝΕΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ στον Άγιο Παύλο Βραζιλίας ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Εξαγωγή μαρμάρου στη Βραζιλία Τελευταία ενημέρωση: Ιούλιος 2016 Συντάκτρια: Γεωργία Βελέντζα Γραμματέας ΟΕΥ Α Avenida Paulista 2073, Conj. Nacional, Horsa II, 23º andar - conj. 2303 CEP. 01311-940 São Paulo SP Τηλ.: +55 11 32831231, 32510675 Fax: +55 11 32621096 ecocom-spa@mfa.gr, www.agora.mfa.gr/br119

Πίνακας περιεχομένων Πορεία βραζιλιανού κατασκευαστικού τομέα... 1 Η αγορά μαρμάρου της Βραζιλίας...2 Εγχώρια παραγωγή...2 Εισαγωγές...3 Δομή της αγοράς...7 Εισαγωγικές διατυπώσεις...8 Απαιτούμενα δικαιολογητικά... 8 Εισαγωγικός δασμός και άλλοι φόροι...8 Προώθηση...9 Εμπορικές εκθέσεις... 9 Κατάλογος πινάκων Πίνακας 1: Αγορά κατοικίας... 1 Πίνακας 2: Πορεία ολοκλήρωσης εμπορικών κέντρων ανά πολιτεία...2 Πίνακας 3: Βραζιλιανές εξαγωγές μαρμάρου, τραβερτίνης, κα...2 Πίνακας 4: Εισαγωγές απλώς λαξευμένου ή πριονισμένου μαρμάρου, τραβερτίνης και αλάβαστρου (ΣΟ 680221)...4 Πίνακας 5: Εισαγωγές άλλων πετρωμάτων (ΣΟ 680229)...4 Πίνακας 6: Εισαγωγές μαρμάρου, τραβερτίνης και αλάβαστρου σε οποιαδήποτε μορφή (ΣΟ 680291)...4 Πίνακας 7: Σημαντικότεροι προμηθευτές της Βραζιλίας για άλλα είδη της κατηγορίας ΣΟ 6802...5 Πίνακας 8: Εισαγωγές μαρμάρου και τραβερτίνης, ακατέργαστων ή χονδρικά κατεργασμένων (ΣΟ 251511)...5 Πίνακας 9: Εισαγωγές μαρμάρου και τραβερτίνης, απλά κομμένων (ΣΟ 251512)...6 Πίνακας 10: Εισαγωγές βελγικών ασβεστόλιθων, αλαβάστρου (ΣΟ 251520)...6 Πίνακας 11: Εισαγωγικός δασμός...8 Πίνακας 12: Άλλοι φόροι που επιβαρύνουν την εισαγωγή μαρμάρου...8 Κατάλογος γραφημάτων Γράφημα 1: Δομή της αγοράς διακοσμητικής πέτρας...7

Πορεία βραζιλιανού κατασκευαστικού τομέα Μετά από μια χρονιά ύφεσης, το πρώτο τρίμηνο του 2016 το ΑΕΠ της Βραζιλίας υποχώρησε και πάλι κατά 0,3%. Εν μέσω πολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητας, η ιδιωτική κατανάλωση συνέχισε πτωτικά για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο και υποχώρησε κατά 1,7%. Η στροφή στην αγορά κατοικίας ξεκίνησε ήδη στο τέλος του 2011, οπότε οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρίες περιόρισαν τις νέες επενδύσεις και επικεντρώθηκαν στην πώληση των διαθέσιμων διαμερισμάτων για να ενισχύσουν τις χρηματοροές τους. Η τάση συνεχίστηκε το 2015 με την προσφορά νέων διαμερισμάτων / κατοικιών να μειώνεται σημαντικά στους περισσότερους μεγάλους δήμους της χώρας στους οποίους αναλογεί και η υψηλότερη κατανάλωση (-33% στο São Paulo, -52% στο Belo Horizonte και -61% στο Rio de Janeiro). Η υποχώρηση συνεχίζεται και το πρώτο τρίμηνο του 2016. Και οι πωλήσεις μειώθηκαν σε σχέση με το 2014 (-7% στο São Paulo, -14% στο Belo Horizonte και -15% στο Rio de Janeiro), ενώ το πρώτο τρίμηνο του 2016 οι πωλήσεις ανέκαμψαν σε Rio de Janeiro και São Paulo (26% και 4%, αντίστοιχα). Η πορεία της αγοράς κατοικίας σε τρεις μεγάλους βραζιλιανούς δήμους συνοψίζεται στον παρακάτω πίνακα. Πίνακας 1: Αγορά κατοικίας Belo Horizonte Rio De Janeiro São Paulo Πωλήσεις κατοικιών / διαμερισμάτων Αθροιστικά στην περίοδο 2013 2.434 14.371 33.319 2014 3.069 10.184 21.576 2015 2.635 8.663 20.148 2016 1-3 422 2.266 2.856 2015 1-3 711 1.802 2.736 Νέες κατασκευές κατοικιών / διαμερισμάτων Αθροιστικά στην περίοδο 2013 2.778 21.247 33.199 2014 3.722 16.830 31.778 2015 1.785 6.640 21.445 2016 1-3 32 724 1.692 2015 1-3 390 1.367 2.192 Διαθέσιμες κατοικίες / διαμερίσματα Μέσος όρος περιόδου 2013 1.945 10.651 17.667 2014 2.988 12.039 20.867 2015 3.106 12.493 27.024 2016 1-3 2.557 13.217 26.695 2015 1-3 3.163 12.813 27.255 Πηγή: Βραζιλιανό Επιμελητήριο Κατασκευαστικού Τομέα Εξάλλου, σύμφωνα με το Σύνδεσμο Εμπορικών Κέντρων Βραζιλίας, ABRASCE, το 2016 προγραμματίζεται η ολοκλήρωση 21 νέων εμπορικών κέντρων, τα οποία κατανέμονται στις πολιτείες ως εξής: 1

Πίνακας 2: Πορεία ολοκλήρωσης εμπορικών κέντρων ανά πολιτεία Πρόβλεψη νέων Πολιτεία εμπορικών κέντρων 2016 São Paulo 5 Rio de Janeiro 1 Minas Gerais 2 Rio Grande do Sul 1 Santa Catarina 1 Goiânia 2 Bahia 1 Ceara 2 Pará 1 Maranhão 2 Piauí 2 Ομοσπονδιακή περιοχή 1 Πηγή: Σύνδεσμος Εμπορικών Κέντρων Βραζιλίας Η αγορά μαρμάρου της Βραζιλίας Εγχώρια παραγωγή Η αγορά διακοσμητικής πέτρας στη Βραζιλία εκτιμάται σε 2,1 δισ. δολάρια ΗΠΑ το χρόνο, ποσό που περιλαμβάνει και τις συναλλαγές για επενδύσεις σε μηχανήματα και εξοπλισμούς επεξεργασίας. Ο κλάδος αριθμεί περισσότερες από 12.000 επιχειρήσεις. Απαντώνται στη χώρα περί τα 1.200 είδη διακοσμητικής πέτρας. Το 60% της παραγωγής αφορά γρανίτη, το 20% μάρμαρο και τραβερτίνη και το υπόλοιπο σχιστόλιθο και άλλα είδη. Το μισό της παραγωγής πραγματοποιείται στη νοτιοανατολική πολιτεία Espírito Santo, η οποία αντιπροσωπεύει και το 80% της αγοράς. Στην πόλη Cachoeiro do Itapemirim υπάρχουν τα μεγαλύτερα λατομεία μαρμάρου και το μεγαλύτερο βιομηχανικό πάρκο επεξεργασίας διακοσμητικής πέτρας της χώρας. Σημαντική συγκέντρωση βιομηχανιών μαρμάρου υπάρχει ακόμα στο νότο της πολιτείας, ενώ ο βορράς ειδικεύεται στην εξόρυξη και επεξεργασία γρανίτη. Οι πολιτείες Minas Gerais και Bahia έχουν ακόμα σημαντικά κοιτάσματα διακοσμητικών πετρωμάτων. Η Βραζιλία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εξαγωγέας τεχνουργημάτων από πέτρες στον κόσμο (κατηγορία 6802). Κύριοι προορισμοί των εξαγωγών της είναι οι ΗΠΑ (στατιστική κατηγορία 6802) και η Ιταλία (κατηγορία 2515). Πίνακας 3: Βραζιλιανές εξαγωγές μαρμάρου, τραβερτίνης, κα. Κωδικός 251511 Μάρμαρα και τραβερτίνες, ακατέργαστα ή χονδρικά κατεργασμένα τιμή / 326.067 1.051.252 777.907 2.530.146 0,31-26,0% 251512 Μάρμαρα και 3.146.475 6.039.736 5.606.465 12.527.774 0,45-7,2% 2

Κωδικός τραβερτίνες, απλά κομμένα 251520 Βελγικοί ασβεστόλιθοι και άλλοι ασβεστόλιθοι για πελέκημα ή χτίσιμο. Αλάβαστρο τιμή / 155.961 243.539 175.294 468.515 0,37-28,0% Σύνολο κατηγορίας 2515 3.628.503 7.334.527 6.559.666 15.526.435 0,42-10,6% 680210 Πλάκες, κύβοι, ψηφίδες και παρόμοια είδη 284.055 200.500 402.780 259.948 1,55 100,9% 680221 Μάρμαρο, τραβερτίνη και αλάβαστρο 1.964.821 3.742.084 2.414.700 2.447.631 0,99-35,5% 680223 Γρανίτης 29.733.558 22.386.254 17.875.057 24.844.508 0,72-20,2% 680229 Άλλες πέτρες 52.299.691 54.083.619 53.554.185 72.464.931 0,74-1,0% 680291 Μάρμαρο, τραβερτίνη και αλάβαστρο άλλα 13.447.482 26.950.413 40.580.737 29.068.739 1,40 50,6% 680292 Άλλες ασβεστούχες πέτρες 35.498 22.238 60.727 60.003 1,01 173,1% 680293 Γρανίτης - άλλος 817.038.442 817.796.050 788.665.076 1.073.788.259 0,73-3,6% 680299 Άλλες πέτρες 22.731.231 25.690.934 33.197.115 16.613.550 2,00 29,2% Σύνολο κατηγορίας 6802 937.534.778 950.872.092 936.750.377 1.219.547.569 0,77-1,5% Πηγή: Υπουργείο Ανάπτυξης, Βιομηχανίας και Εξωτερικού Εμπορίου Βραζιλίας. Επεξεργασία στοιχείων: Γραφείο ΟΕΥ Αγίου Παύλου Εισαγωγές Οι βραζιλιανές εισαγωγές μαρμάρου ακολούθησαν τη γενικότερη πτωτική τάση των εισαγωγών της χώρας το 2015 και κατέγραψαν απώλειες μεταξύ 36% και 43% σε όλες τις υποκατηγορίες, με εξαίρεση τα άλλα πετρώματα (680229) που είχαν τη μικρότερη μείωση, 16,2%. Οι περισσότερες προμηθεύτριες χώρες κατέγραψαν απώλειες εξαγωγών προς τη Βραζιλία, χωρίς πάντως αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν εξαιρέσεις, όπως π.χ. η αύξηση εξαγωγών της Τουρκίας στις κατηγορίες 680221 και 251511, της Ιταλίας και της Ινδονησίας στην κατηγορία 680229. Οι ελληνικές εξαγωγές υποχώρησαν σε όλες τις κατηγορίες εκτός της 680229, αλλά πάντως με ρυθμό χαμηλότερο του μέσου όρου στις κατηγορίες 680221 και 680291 (-25,4% και -32,3% αντίστοιχα). Σε ποσοστό υψηλότερο του μέσου όρου υποχώρησαν οι ελληνικές εξαγωγές στην κατηγορία 251512 (-65,2%), ενώ έπαυσαν στην κατηγορία 251520. Η Ελλάδα είναι περισσότερο γνωστή στη Βραζιλία για το λευκό μάρμαρο. 3

Πίνακας 4: Εισαγωγές απλώς λαξευμένου ή πριονισμένου μαρμάρου, τραβερτίνης και αλάβαστρου (ΣΟ 680221) 1 τιμή / (επί της Ισπανία 1.817.411 2.281.640 1.040.151 2.692.510 0,39-54,4% 26,9% Ελλάδα 1.430.757 1.297.225 967.592 2.270.340 0,43-25,4% 25,0% Ιταλία 2.365.288 1.160.810 713.850 1.172.900 0,61-38,5% 18,5% Κίνα 957.797 795.852 494.769 679.197 0,73-37,8% 12,8% Πορτογαλία 561.616 449.386 277.811 361.162 0,77-38,2% 7,2% Τουρκία 196.144 241.391 273.056 486.492 0,56 13,1% 7,1% Σύνολο 7.716.332 6.440.906 3.866.806 7.867.621 0,49-40,0% Πίνακας 5: Εισαγωγές άλλων πετρωμάτων (ΣΟ 680229) τιμή / (επί της Κίνα 840.442 1.215.550 1.030.776 1.706.695 0,60-15,2% 54,4% Ινδονησία 147.222 262.766 306.403 338.137 0,91 16,6% 16,2% Πορτογαλία 76.771 391.558 151.563 335.263 0,45-61,3% 8,0% Ιταλία 151.109 69.821 137.976 101.561 1,36 97,6% 7,3% Ιράν 0 0 127.222 161.525 0,79 6,7% Ταϊβάν 39.478 0 32.135 15.352 2,09 1,7% Ελλάδα 0 13.632 16.631 48.174 0,35 22,0% 0,9% Σύνολο 1.397.170 2.264.258 1.896.459 2.811.754 0,67-16,2% 100,0% Πίνακας 6: Εισαγωγές μαρμάρου, τραβερτίνης και αλάβαστρου σε οποιαδήποτε μορφή (ΣΟ 680291) τιμή (επί της / Ισπανία 13.834.166 11.911.643 8.006.222 16.869.325 0,47-32,8% 36,3% Ιταλία 8.347.471 7.977.925 4.121.652 5.597.671 0,74-48,3% 18,7% 1 Πηγή για τους Πίνακες 3-9 της ενότητας είναι το Υπουργείο Ανάπτυξης, Βιομηχανίας και Εξωτερικού Εμπορίου της Βραζιλίας. Η επεξεργασία στοιχείων έγινε από το Γραφείο ΟΕΥ Αγίου Παύλου. 4

τιμή (επί της / Κίνα 4.363.741 4.784.949 3.480.381 3.798.112 0,92-27,3% 15,8% Ελλάδα 5.503.074 4.914.836 3.326.018 5.721.596 0,58-32,3% 15,1% Τουρκία 1.799.827 2.114.282 1.167.816 1.991.286 0,59-44,8% 5,3% Πορτογαλία 2.024.092 1.632.627 999.056 1.763.338 0,57-38,8% 4,5% Σύνολο 37.599.543 34.932.236 22.037.148 37.036.349 0,60-36,9% 100,0% Πίνακας 7: Σημαντικότεροι προμηθευτές της Βραζιλίας για άλλα είδη της κατηγορίας ΣΟ 6802 Προϊόν Προμηθευτής τιμή / (επί της 680210 Πλάκες, κύβοι, ψηφίδες Κίνα 1.673.167 2.682.550 1.365.739 684.461 2,00-49,1% 81,7% 680223 Γρανίτης Κίνα 244.103 304.972 186.007 266.205 0,70-39,0% 79,2% 680292 Άλλες ασβεστούχες Πορτογαλία 603.252 1.455.510 587.876 1.161.406 0,51-59,6% 69,8% πέτρες 680293 Γρανίτης - άλλος Κίνα 937.540 546.539 235.509 386.462 0,61-56,9% 51,8% 680299 Άλλες πέτρες Κίνα 365.768 526.014 458.381 312.701 1,47-12,9% 72,9% Πίνακας 8: Εισαγωγές μαρμάρου και τραβερτίνης, ακατέργαστων ή χονδρικά κατεργασμένων (ΣΟ 251511) τιμή / (επί της Ιταλία 156.316 399.540 153.046 493.855 0,31-61,7% 44,5% Τουρκία 71.630 76.350 115.407 169.307 0,68 51,2% 33,6% Μεξικό 0 0 51.660 42.580 1,21 15,0% Πορτογαλία 0 37.131 12.491 24.889 0,50-66,4% 3,6% Αίγυπτος 0 0 11.343 44.671 0,25 3,3% Ισπανία 0 38.011 0 0-100,0% 0,0% Σύνολο 270.453 551.032 343.947 775.302 0,44-37,6% 5

Πίνακας 9: Εισαγωγές μαρμάρου και τραβερτίνης, απλά κομμένων (ΣΟ 251512) τιμή / (επί της Ιταλία 6.531.262 5.169.460 3.643.163 7.920.315 0,46-29,5% 46,9% Τουρκία 3.990.216 4.072.167 2.446.366 4.842.494 0,51-39,9% 31,5% Μεξικό 586.324 579.824 524.369 1.033.453 0,51-9,6% 6,7% Πορτογαλία 1.448.119 1.350.737 448.424 911.917 0,49-66,8% 5,8% Ισπανία 729.008 486.132 339.969 947.617 0,36-30,1% 4,4% Ελλάδα 168.674 116.555 40.590 108.392 0,37-65,2% 0,5% Σύνολο 13.857.745 12.268.079 7.774.935 16.309.107 0,48-36,6% Πίνακας 10: Εισαγωγές βελγικών ασβεστόλιθων, αλαβάστρου (ΣΟ 251520) τιμή / (επί της Ισπανία 80.602 105.890 112.810 213.134 0,53 6,5% 70,6% Πορτογαλία 274.457 141.448 46.893 100.750 0,47-66,8% 29,3% Ελλάδα 24.026 13.253 0 0-100,0% 0,0% Σύνολο 460.578 278.277 159.839 313.898 0,51-42,6% 6

Δομή της αγοράς Σύμφωνα με τη Βραζιλιανή Ένωση Βιομηχανίας Διακοσμητικής Πέτρας η δομή της αγοράς αποτυπώνεται στο γράφημα που ακολουθεί. Γράφημα 1: Δομή της αγοράς διακοσμητικής πέτρας Μάρμαρα εισάγουν, κατά βάση, οι χονδρέμποροι, οι οποίοι προμηθεύουν τόσο τα εργοστάσια δευτερογενούς επεξεργασίας, όσο και τους καταναλωτές, για μεγάλα ή μικρά έργα. Σε εισαγωγές μπορεί ακόμα να προβαίνουν απευθείας, αλλά σε μικρότερους όγκους, τα εργοστάσια δευτερογενούς επεξεργασίας, τα πολυκαταστήματα δομικών υλικών και οι μεγάλες κατασκευαστικές εταιρίες. 7

Εισαγωγικές διατυπώσεις Απαιτούμενα δικαιολογητικά Για την εισαγωγή μαρμάρου στη Βραζιλία απαιτούνται τα εξής δικαιολογητικά, όλα στην πορτογαλική, ισπανική ή αγγλική γλώσσα: Προτιμολόγιο (Fatura Proforma) Τιμολόγιο (Fatura Comercial) Κατάλογος περιεχομένων συσκευασίας (Romaneio de Embarque) Πιστοποιητικό προέλευσης (Certificado de Origem) Δεν είναι πάντα απαραίτητο. Οι εξαγωγείς θα πρέπει να συμβουλεύονται τον εισαγωγέα τους σχετικά. Σε περίπτωση που απαιτηθεί, πρέπει να προσκομίζεται πρωτότυπο. Έγγραφο Φορτωτικής (Conhecimento de Embarque) Πιστοποιητικό ασφάλισης (Certificado de Seguro) Εκδίδεται από την ασφαλιστική εταιρία του εισαγωγέα ή του εξαγωγέα (όποιος έχει συμφωνηθεί ότι θα αναλάβει το σχετικό κόστος). Εκτός των παραπάνω, μπορεί να απαιτηθούν επιπλέον δικαιολογητικά από τον εισαγωγέα ή το τελωνείο. Σε κάθε περίπτωση, λεπτομέρειες για δικαιολογητικά πρέπει να είναι σε θέση να προσφέρει ο υποψήφιος εισαγωγέας, ο οποίος θα πρέπει επίσης να μεριμνά για την απελευθέρωση των προϊόντων από το τελωνείο. Εισαγωγικός δασμός και άλλοι φόροι Οι δασμοί και φόροι με τους οποίους επιβαρύνεται η εισαγωγή μαρμάρου σημειώνονται στους παρακάτω πίνακες. Πίνακας 11: Εισαγωγικός δασμός Κωδικός ΣΟ Δασμός Κωδικός ΣΟ Δασμός 2515.11 4% 6802.10 8% 2515.12 6% 6802.21 8% 2515.20 4% 6802 υπόλοιποι 6% Πίνακας 12: Άλλοι φόροι που επιβαρύνουν την εισαγωγή μαρμάρου Φόρος Φόρος βιομηχανικών προϊόντων (IPI) Εισφορά προγράμματος κοινωνικής ένταξης (PIS) Εισφορά κοινωνικής ασφάλισης (COFINS) Εισφορά για την ανανέωση του εμπορικού ναυτικού (AFF) Κυκλοφορίας Αγαθών και Υπηρεσιών (ICMS Κωδικοί ΣΟ 2515.xx Κωδικοί ΣΟ 6802.xx 0% 5% 2,1% 2,1% 10,65% 10,65% 25% 25% Διαφέρει ανάλογα με την πολιτεία και το είδος. Πιο κοινοί συντελεστές 18% (πολιτείες RJ, SP, MG και RS) και 17% (άλλες πολιτείες και DF). Τρόπος υπολογισμού Επί της αξίας μετά την επιβολή του δασμού στο εισαγόμενο προϊόν (duty paid value) Επί του κόστους της θαλάσσιας μεταφοράς Επί της αξίας μετά την επιβολή του δασμού στο εισαγόμενο προϊόν 8

Από τον Ιούνιο 2015 οι φόροι COFINS και PIS αυξήθηκαν για τα εισαγόμενα προϊόντα μόνο. Αθροιστικά ανέρχονται σε 12,75% επί της αξίας μετά την επιβολή του δασμού στο εισαγόμενο προϊόν, από 10,25% που ήταν πριν. Προώθηση Εκτός της δυσμενούς για τη Βραζιλία οικονομικής συγκυρίας, η αύξηση των έμμεσων φόρων επί των εισαγόμενων προϊόντων από τον Ιούνιο 2015, ασκεί επιπλέον πίεση στις ελληνικές εξαγωγές μαρμάρου στη χώρα. Στο πλαίσιο αυτό, και καθώς ο ανταγωνισμός παραμένει ισχυρός, είναι σκόπιμη η ανάληψη ή την εντατικοποίηση δράσεων προώθησης από τις ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυμούν να εισέλθουν ή να παραμείνουν στην αγορά της Βραζιλίας. Εμπορικές εκθέσεις Ο θεσμός των εμπορικών εκθέσεων παραμένει ισχυρός στη Βραζιλία, ωστόσο ενδεχόμενη συμμετοχή σε κάποια από αυτές, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα μόνο βήμα στην προσπάθεια εισόδου στην αγορά, για τη διερεύνησή της, των όρων συνεργασίας, του ανταγωνισμού, κλπ. Κατάλογος σημαντικών εκθέσεων που διοργανώνονται το 2015 στη Βραζιλία είναι διαθέσιμος στην πύλη Agora, στη σελίδα του Γραφείου ΟΕΥ Αγίου Παύλου www.agora.mfa.gr/br119 Από τις εξειδικευμένες κλαδικές εκθέσεις επισημαίνουμε τη Vitória Stone Fair / Marmomacc Latin America (διακοσμητική πέτρα, εξοπλισμοί). Πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην πόλη Vitória, πολιτεία Espírito Santo, με την υποστήριξη του Συνδέσμου βιομηχανιών διακοσμητικής πέτρας της εν λόγω πολιτείας (Sindirochas). Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, στη διοργάνωση του 2016 συμμετείχαν 281 εκθέτες, εκ των οποίων 45 διεθνείς. Το προσεχές διάστημα θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα της έκθεσης τα επίσημα στοιχεία συμμετοχών και ο αριθμός επισκεπτών. Επόμενη διοργάνωση: 14 17 Φεβρουαρίου 2017. Λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα www.vitoriastonefair.com.br Από τις γενικού περιεχομένου διεθνείς εκθέσεις σημειώνουμε την Expo Revestir, που υποστηρίζεται από το βραζιλιανό Σύνδεσμο κατασκευαστών κεραμικών επικάλυψης, ειδών υγιεινής και συναφών ειδών (Anfacer). Αφορά κάθε είδους υλικά επικάλυψης, κεραμικά, γρανίτες, μάρμαρα και άλλα διακοσμητικά πετρώματα, γυαλί, ψηφιδωτά, ξύλινα πατώματα, είδη υγιεινής, μηχανήματα, κλπ. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, η διοργάνωση του 2016 προσέλκυσε 324 εκθέτες και 63.000 επισκέπτες. Στο πλαίσιο της έκθεσης διοργανώθηκε Διεθνές Φόρουμ Αρχιτεκτονικής και Κατασκευών, που περιλάμβανε εκδηλώσεις για σχεδιαστές εσωτερικού χώρου, κατασκευαστές, αρχιτέκτονες και τεχνικούς υλικών επικάλυψης. Τα σεμινάρια παρακολούθησαν 3.000 επαγγελματίες. Το προσεχές διάστημα θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα της έκθεσης τα επίσημα στοιχεία συμμετοχών και ο αριθμός επισκεπτών. Η επόμενη διοργάνωση έχει προγραμματιστεί για το διάστημα 7 10 Μαρτίου 2017. Λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα www.exporevestir.com.br Πριν τη συμμετοχή τους σε κάποια εμπορική έκθεση, οι εξαγωγείς / φορείς θα πρέπει να μεριμνούν για την έγκαιρη συνεννόηση με τη μεταφορική εταιρία της έκθεσης, η οποία αναλαμβάνει την εισαγωγή και τον εκτελωνισμό των προς επίδειξη ειδών. Ομοίως, στις περιπτώσεις που η έκθεση διαθέτει γραφείο τύπου και εκδίδει, ενδεχομένως, κάποιο κλαδικό έντυπο, σκόπιμο είναι να αξιοποιείται από νωρίς, όποια 9

δημοσιότητα μπορεί να προκληθεί, με αφορμή τη συμμετοχή στην έκθεση. Σημαντική, τέλος, είναι η δημιουργία προωθητικού υλικού στην πορτογαλική γλώσσα, όπως και η εξασφάλιση προσωπικού για το περίπτερο, που να μιλάει πορτογαλικά. Για διευκρινίσεις και πληροφορίες σχετικά με πιθανούς εισαγωγείς μαρμάρου, οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις παρακαλούνται να επικοινωνούν με το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων Αγίου Παύλου (ecocom-spa@mfa.gr). 10