ΔΙΜΕΡΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ & ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ 2015 Επισημαίνουμε ότι, μολονότι η ελληνική οικονομία είναι περίπου 7,5 φορές μικρότερη από την καναδική και ο πληθυσμός του Καναδά 3πλάσιος αυτού της Ελλάδας, υπάρχει σημαντικότατο και σταθερό πλεόνασμα της Ελλάδας τόσο στο ισοζύγιο υπηρεσιών (πλεόνασμα άνω των 700 εκατ. δολλαρίων, ήτοι 3,6 φορές περισσότερες πληρωμές του Καναδά προς την Ελλάδα απ ότι της Ελλάδας προς τον Καναδά), όσο και στο εμπορικό ισοζύγιο (κατά 115,4 εκατ. δολλάρια, ήτοι υπερδιπλάσιες εισαγωγές του Καναδά από την Ελλάδα απ ότι οι εξαγωγές του προς τη χώρα μας, με αύξηση των εξαγωγών μας κατά 23% το 2015 έναντι του 2014). 1. Εμπορικό ισοζύγιο Το εμπορικό μας ισοζύγιο με τον Καναδά και για το 2015 ήταν έντονα πλεονασματικό για τη χώρα μας, καθώς οι εξαγωγές μας σημειώνουν θεαματική άνοδο κατά 23% έναντι του 2014. Η αξία των εισαγωγών του Καναδά από την Ελλάδα το 2015 ήταν η υψηλότερη της τελευταίας 10ετίας. Εξαγωγές Καναδά προς Ελλάδα Εισαγωγές Καναδά από Ελλάδα Εμπορικό Ισοζύγιο 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 111,771 114,836 88,144 98,313 89,810 116,991 113,198 140,811 142,433 168,202* 152,837 153,208 186,053 228,629-29,04-27,597-80,058-54,525-63,398-69,063-115,431 Πηγή: Στατιστική Υπηρεσία Καναδά, αξίες σε εκατ. δολάρια Καναδά Από τις εισαγωγές του Καναδά από την χώρα μας, περίπου 100 εκατ. δολλάρια Καναδά, ήτοι 43 % της συνολικής αξίας των εισαγωγών του Καναδά από την Ελλάδα, είναι τα τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα. Ο Καναδάς συγκαταλέγεται μεταξύ των σημαντικότερων προορισμών για εθνικής σημασίας τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα, όπως το εξαρετικό παρθένο ελαιόλαδο (εξαγωγές 18,8 εκατ. δολαρίων Καναδά), οι ελιές (εξαγωγές 20,2 εκατ. δολαρίων Καναδά), η τσιπούρα και το λαβράκι ιχθυοκαλλιέργειας (εξαγωγές 4,4 και 2,8 εκατ. δολαρίων Καναδά), το μέλι, τα ελληνικά τυριά (εξαγωγές 5,4 εκατ. δολαρίων Καναδά, με πρώτη τη φέτα), τα ροδάκινα σε κονσέρβα (εξαγωγές 4,1 εκατ. δολαρίων 1
Καναδά), τα κρασιά, (εξαγωγές 6,1 εκατ. δολλαρίων Καναδά), τα φρούτα και λαχανικά (εξαγωγές 13,6 εκατ. δολλαρίων Καναδά), τα σύκα, κυρίως ξηρά (εξαγωγές 2,7 εκατ. δολλαρίων Καναδά) και πολλά άλλα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα. Επίσης σημαντικές είναι οι εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων (κυρίως υλικά συσκευασίας και μηχανισμοί ασανσέρ) αλλά και γαιών που χρησιμοποιούνται ως εγγειοβελτιωτικά και για βιομηχανικές χρήσεις, όπως ο μπεντονίτης (η Ελλάδα είναι η 2 η προμηθεύτρια του Καναδά), και ο περλίτης (επίσης 2 η χώρα προέλευσης) και δομικών όπως το μάρμαρο (9 η προμηθεύτρια) τo αλουμίνιο, κυρίως σε φύλλα (6 η χώρα προέλευσης των καναδικών εισαγωγών). Πϊνακας 2: Διμερές εμπόριο Καναδά Ελλάδας, 2015 Καναδικές Εξαγωγές προς την Ελλάδα: 113,2 εκατ. δολάρια Καναδά Κυριότερα είδη: παιχνίδια με κερματοδέκτη (20,7 εκατ. δολλάρια Καναδά) γουνοδέρματα (μινκ κ.ά.), σόγια 13,6 εκατ. δολάρια Καναδά, φασόλια 10,2 εκατ. δολλ. Καναδά και φακές 8,4 εκατ. δολλάρια Καναδά, φάρμακα, γουνοδέρματα, τροφές οικιακών ζώων, μηχανήματα, κ.ά. Καναδικές εισαγωγές από την Ελλάδα: 228,7 εκατ. δολάρια Καναδά Κυριότερα είδη: Ελαιόλαδο, ελιές και τουρσιά, φύλλα αλουμινίου, μεταλλικά ορυκτά, μπεντονίτης και περλίτης, φάρμακα, τυριά, φρέσκα ψάρια, κρασιά, υλικά συσκευασίας, ροδάκινα κονσέρβα, μηχανήματα και υλικά συσκευασίας, ανελκυστήρες, μέλι, μάρμαρο κ.ά. Ο Καναδάς είναι η 39 η εξαγωγική αγορά για τα ελληνικά προϊόντα (στοιχεία 11μήνου 2015 ΠΣΕ), ενώ η χώρα μας, βάσει στοιχείων Καναδικής Στατιστικής Υπηρεσίας το 2015 κατέλαβε την 69 η θέση μεταξύ των προμηθευτών του Καναδά (έναντι 72 ης το 2014 και 79 ης το 2013). Προτάσεις βελτίωσης Ο Καναδάς έχει τη δυνατότητα να είναι από τις καλύτερες, αναλογικά με το μέγεθος της χώρας, αγορές για τα ελληνικά τρόφιμα και κρασιά, λόγω του υψηλού επιπέδου διαβίωσης, της θετικής εικόνας των Καναδών για την Ελλάδα, των τουριστικών ροών προς τη χώρα μας και κυρίως της μεγάλης ελληνικής ομογένειας, των χιλιάδων ελληνικών εστιατορίων. Οι εξαιρετικά σημαντικές αυτές εξαγωγές επιτάσσουν την δυναμική προώθηση των ελληνικών ποιοτικών τροφίμων στον Καναδά. 2
Εντός της επόμενης διετίας αναμένεται να τεθεί σε ισχύ η Ολοκληρωμένη Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου ΕΕ-Καναδά (CETA), από την οποία εκτιμάται ότι μπορούν να προκύψουν σημαντικά πλεονεκτήματα όσον αφορά την πρόσβαση στην καναδική αγορά πολλών ελληνικών προϊόντων τροφίμων, ειδικά δε επισημαίνουμε (α) τα ελληνικά ΠΟΠ-ΠΓΕ, για τα οποία έχει επιτευχθεί προστασία στο πλαίσιο της συμφωνίας, και (β) τα τυριά, για τα οποία έχει συμφωνηθεί ο διπλασιασμός των ποσοστώσεων αδασμολόγητης εισαγωγής. Για να αντληθούν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από την CETA χρειάζεται να αναληφθούν βάσει ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου, συγκεκριμένες και μακροπρόθεσμες δράσεις προώθησης των ελληνικών προϊόντων τροφίμων στον Καναδά, ώστε να διασφαλισθεί ότι η αγορά για αυτά θα διευρυνθεί αντίστοιχα, ότι οι Καναδοί καταναλωτές θα γνωρίζουν την ποιοτική διαφορά και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των αυθεντικών ελληνικών προϊόντων και θα τα αναζητούν ως αυθεντικά ελληνικά προϊόντα (ειδικά δε όσον αφορά την Φέτα, να τονισθεί η υπεροχή της ως Original, Real, Authentic Greek έναντι αυτών που διατίθενται από διάφορες άλλες προελεύσεις). Για όλα συνεπώς τα ελληνικά τρόφιμα, πολλώ δε μάλλον για τις ως άνω δύο κατηγορίες, επισημαίνουμε την ανάγκη να υπάρξει από τώρα όσο το δυνατόν καλύτερη προώθηση στην καναδική αγορά και με την προοπτική αυτή, εισηγούμαστε ελληνική συμμετοχή με εθνικό περίπτερο στην επόμενη καναδική SIAL (που θα πραγματοποιηθεί από 13-15.4.2016 στο Μοντρεάλ), διοργάνωση συνολικής ενημερωτικής και προωθητικής στρατηγικής στον Καναδά, με έμφαση σε σημαντικά παραδοσιακά προϊόντα τροφίμων, για την προώθησή τους στην καναδική αγορά, ώστε να διευρυνθεί περαιτέρω η ζήτηση για τα προϊόντα μας. ενημέρωση των Ελλήνων παραγωγών, στην Ελλάδα, σε συνεργασία με τις κλαδικές οργανώσεις τους, για τις προοπτικές που εμφανίζει η καναδική αγορά μετά τη θέση σε ισχύ της CETA. 2. Ισοζύγιο Υπηρεσιών Όσον αφορά το εμπόριο υπηρεσιών, οι εισαγωγές υπηρεσιών από την χώρα μας στον Καναδά ήταν το 2014, τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία (Στατιστική Αρχή Καναδά), ιδιαίτερα σημαντικές, φθάνοντας τα 1,043 εκατ. δολλάρια Καναδά, κυρίως στις υπηρεσίες μεταφορών, όπου η χώρα μας είναι η 5 η προμηθεύτρια του Καναδά (μετά από τις ΗΠΑ, Ην. Βασίλειο Κίνα/ΧονγκΚονγκ και Σιγκαπούρη για το 3
2013, αξία 747 εκατ. δολλάρια Καναδά), και στις ταξιδιωτικές υπηρεσίες (218 εκατ. δολλάρια Καναδά το 2013). Το ισοζύγιο υπηρεσιών Ελλάδας Καναδά έτους 2014 εμφάνισε πλεόνασμα άνω των 700 εκατ. δολλαρίων Καναδά για τη χώρα μας. Τύπος συναλλαγής 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Σύνολο Υπηρεσιών έσοδα (για Καναδά) 407 359 322 279 268 329* Εξ αυτών: Τουρισμός 26 28 18 22 22 Εξ αυτών: μεταφορές 333 277 254 222 220 Σύνολο Υπηρεσιών πληρωμές (από Καναδά προς Ελλάδα) 1,141 1,009 1,118 939 972 1043* Εξ αυτών: ταξιδιωτικές υπηρεσίες 250 218 209 210 218 Εξ αυτών: μεταφορές 874 782 894 718 747 Ισοζύγιο υπηρεσιών -734-650 -796-660 -705-714* *προσωρινά στοιχεία - Πηγή Στατιστική Υπηρεσία Καναδά Τουρισμός Ο υψηλότερος αριθμός τουριστικών αφίξεων της τελευταίας 10ετίας για το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου από τον Καναδά προς την Ελλάδα καταγράφεται το 2015 βάσει στοιχείων της Τράπεζας της Ελλάδας Συγκεκριμένα, οι αφίξεις μη κατοίκων από τον Καναδά προς τη χώρα μας σημείωσαν αύξηση κατά 36,6% το 9μηνο 2015 έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2014, φθάνοντας τους 164.500 επισκέπτες. Ταυτόχρονα, οι επισκέπτες από τον Καναδά έχουν τη μεγαλύτερη μέση διάρκεια παραμονής στη χώρα μας (15 ημέρες το γ τρίμηνο 2015) ενώ ο δείκτης δαπάνης ανά ταξίδι για τον Καναδά ήταν, σύμφωνα με στοιχεία Τράπεζας της Ελλάδας, ο υψηλότερος παγκοσμίως κατόπιν αυτού της Αυστραλίας. Βάσει στοιχείων καναδικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ανωτέρω), οι πληρωμές από τον Καναδά προς τη χώρα μας το 2013 συνεισέφεραν στην ελληνική οικονομία 218 εκατ. δολλάρια Καναδά. 3. Υπάρχει απευθείας σύνδεση Αθήνας-Τορόντο και Αθήνας-Μοντρεάλ τους θερινούς μήνες από τις εταιρείες Air Canada Rouge και Air Transat. Η αεροπορική εταιρεία Air Transat που έχει κατά 90% την ιδιοκτησία του τουριστικού γραφείου Tour Greece με έδρα την Αθήνα, δήλωσε πρόσφατα ότι προτίθεται να το εκποιήσει. Επενδύσεις 4
Σημαντικότερες καναδικές επενδύσεις στην Ελλάδα: Η PSP Investments, που αποτελεί το επενδυτικό τμήμα του καναδικού Public Sector Pension Investment Board, συμμετέχει στο Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών με 40% (εξαγόρασε το 26,7% της Hochtief και διαχειρίζεται το 13,3% της Hochtief Airport Capital). Fairfax Financial (επενδυτικός όμιλος) με τοποθετήσεις σε Eurobank, συμμετέχοντας δε και στην ανακεφαλαιοποίηση Νοεμβρίου 2015, Grivalia (πρώην Eurobank Properties), στην ασφαλιστική Eurolife, στον όμιλο Σαράντης ΑΕ (οικιακά είδη, τρόφιμα, καλλυντικά), στην Πράκτικερ Ελλάδας, στην εταιρεία παιχνιδιών Jumbo ΑΕ., στον όμιλο Μυτιληναίου/ΜΕΤΚΑ κ.ά. McCain Hellas S.A. (έτοιμα τρόφιμα) Επίσης: Viking Air (υδροπλάνα), ο ομογενής επιχειρηματίας κ. Peter Eliopoulos (τουρισμός, real estate), AGROCAN (τυποποιημένα τρόφιμα), Coffee Time (αλυσίδα καφέ), TechnoΚids Inc (εκπαίδευση ηλεκτρονικών υπολογιστών), Hinderland Wines (οινοποιείο Terra Lemnia Winery), Craig Wireless Hellas (τηλεπικοινωνίες), Eldorado Gold (εξορύξεις μετάλλων), Bombardier, Delcan, Air Transat. Σημαντικότερες ελληνικές επενδύσεις στον Καναδά: Η Wulftec International (www.wulftec.com), θυγατρική του Ομίλου M.J. Maillis, παραγωγή μηχανημάτων βιομηχανικής περιτύλιξης (stretch wrappers & pallet wrappers). Η Aegean Marine Petroleum Network Inc. εξαγόρασε το 2008 την Καναδική εταιρεία ICS Petroleum Ltd. Επίσης οι Veltion Logistics Execution Software (πληροφορικές εφαρμογές και αυτοματισμοί επιχειρήσεων), Separation Technologies Canada Ltd. (θυγατρική του ΤΙΤΑΝΑ, στο New Brunswick), Folli-Follie (κοσμήματα, κατάστημα στο αεροδρόμιο του Βανκούβερ). Η διμερής Συμφωνία για την Αποφυγή Διπλής Φορολογίας έχει τεθεί σε ισχύ από 1.1.2011. 5