ΠΡΕΣΒΕΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΣΤΗ ΒΑΡΣΟΒΙΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ Ul.Gornoslaska 35, 00-432 Warsaw Τel. 0048 22 622 94 60, Fax. 0048 22 622 94 64 http://www.agora.mfa.gr, Ε-mail: ecocom-warsaw@mfa.gr Πληροφορίες : Αδαμάντιος Καρυτιανός Γραμματέας ΟΕΥ Γ 2 Απριλίου 2013 ΑΠΦ 2700 /ΑΣ 106 Οικονομικό & Επιχειρηματικό Ενημερωτικό Δελτίο Πολωνίας Αριθμός 8 ( 18/3/2013-2/4/2013) Ελληνο-Πολωνικό Εμπορικό Ισοζύγιο 2012 1. Οικονομικά Στοιχεία-Δείκτες Κρατικός Προϋπολογισμός 2. Ενέργεια Παραγωγή αερίου από σχιστόλιθο ΑΠΕ: Παραπομπή Πολωνίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο 3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς Τραπεζικός τομέας Internet Banking Υποστήριξη Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Κρατική ενίσχυση σε ναυπηγεία Λιανική αγορά Τροφίμων Κόστος εργασίας Μεγάλες οι διαφορές στα επίπεδα ανάπτυξης, μεταξύ των πολωνικών περιφερειών 4. Ευρωπαϊκά Θέματα Κομισιόν: Κάτω του ευρωπαϊκού μέσου όρου οι πολωνικές επιδόσεις στην καινοτομία Υιοθέτηση Ευρώ Δημόσιες συζητήσεις Υιοθέτηση Ευρώ Δημοσκοπήσεις Τρέχουσα ισοτιμία Ευρώ-Ζλότυ: EUR 1 PLN 4,18 Ο Προϊστάμενος Παντελής Γιαννούλης Σύμβουλος Ο.Ε.Υ A 1
Ελληνο-Πολωνικό Εμπορικό Ισοζύγιο 2012 Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο όγκος του ελληνο-πολωνικού εμπορικού ισοζυγίου το 2012 (με τα πετρελαιοειδή), ανήλθε στα 627,1 εκ.ευρώ έναντι 638,3 εκ.ευρώ του 2011, σημειώνοντας μείωση κατά 1,8%. Οι ελληνικές εξαγωγές προς Πολωνία για το 2012, έφθασαν στα 273,8 εκ.ευρώ έναντι 275,4 εκ.ευρώ του 2011, σημειώνοντας ελαφρά μείωση κατά 1,6 εκ.ευρώ και 0,6%, ενώ παράλληλα διατήρησαν την υψηλή δυναμική τους, καθώς πέτυχαν την δεύτερη υψηλότερη αξία εξαγωγών μας στην Πολωνία, αντιπροσωπεύοντας παράλληλα, ποσοστό 1,0% στο σύνολο των ελληνικών εξαγωγών και κατατάσσοντας τη Πολωνία στη 13 η θέση των κυριότερων ευρωπαϊκών εξαγωγικών μας αγορών και στην 23 η θέση παγκόσμια. Παράλληλα σημειώνουμε ότι, οι εξαγωγές μας στην Πολωνία, από το 2009 και εντεύθεν, βαίνουν συνεχώς αυξανόμενες, καθώς το 2009 είχαν φθάσει στα 188,4 εκ. Ευρώ, το 2010 είχαν φθάσει στα 232 εκ.ευρώ, το 2011 είχαν φθάσει στα 275,4 εκ. Ευρώ ενώ το 2012 έφθασαν στα 273,8 εκ.ευρώ. Αντίστοιχα οι πολωνικές εξαγωγές προς την Ελλάδα, έφθασαν στα 353,3 εκ.ευρώ έναντι 362,9 εκ.ευρώ του 2011 (367,1 εκ.ευρώ του 2010 και 502,8 εκ.ευρώ του 2009), σημειώνοντας πτώση της τάξης του 2,6%, αντιπροσωπεύοντας παράλληλα ποσοστό 0,7% στο σύνολο των ελληνικών εισαγωγών και κατατάσσοντας τη Πολωνία στη 13 η θέση των κυριότερων ευρωπαϊκών χωρών εισαγωγής και στην 25 η παγκόσμια. Ανωτέρω εξελίξεις σε εξαγωγές και εισαγωγές κατά το 2012, οδήγησαν το έλλειμμα του εμπορικού μας ισοζυγίου με τη Πολωνία να μειωθεί στα 79,5 εκ. Ευρώ (έναντι 87,5 εκ. Ευρώ του 2011), με την ποσοστιαία μείωση να φθάνει στο 9%. 1. Οικονομικά Στοιχεία-Δείκτες Κρατικός Προϋπολογισμός Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 30,41 δισ. Ζλότυ (~7,6 δισ. Ευρώ) το 2012. Οι μεν δαπάνες διαμορφώθηκαν στα 318 δισ. Ζλότυ, τα δε έσοδα στα 287,59 δισεκατομμύρια. Όσον αφορά στον εκτελούμενο προϋπολογισμό (2013), στις αρχές Μαρτίου τ.έ. το έλλειμμα έχει ανέλθει στα 21,65 δισ. Ζλότυ, με τις δαπάνες να έχουν διαμορφωθεί στα 64,48 δισ. και τα έσοδα στα 42,83 δισεκατομμύρια. Ο προϋπολογισμός προβλέπει έλλειμμα ύψους 35,57 δισ. για το σύνολο του τρέχοντος έτους. 2. Ενέργεια Παραγωγή σχιστολιθικού αερίου Ο πολωνικός ενεργειακός κολοσσός PGNiG ανακοίνωσε ότι κατέστη δυνατή η πρόσβαση σε ροή σχιστολιθικού αερίου στη γεώτρηση Lubocino-2H στη βόρεια Πολωνία. Οι δοκιμές συνεχίζονται και το μέγεθος του κοιτάσματος της εν λόγω περιοχής αναμένεται να προσδιοριστεί επακριβώς τις επόμενες εβδομάδες. Εν τω μεταξύ, στο πλαίσιο συνέντευξης τύπου (25/3) που δόθηκε στη Βαρσοβία, εκπρόσωποι επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στον επίμαχο τομέα, γνωστοποίησαν ότι, σύμφωνα με υπολογισμούς τους, οι έρευνες για σχιστολιθικό αέριο ενδέχεται να στοιχίσουν περίπου 250 δισ. Ζλότυ στις επιχειρήσεις που τις διεξάγουν. Οι ίδιες επιχειρήσεις διατυπώνουν το τελευταίο χρονικό διάστημα επιφυλάξεις σχετικά με την κερδοφορία του εγχειρήματος και καλούν την κυβέρνηση να προχωρήσει στην παροχή περισσοτέρων κινήτρων για τους ενδιαφερομένους. ΑΠΕ: Παραπομπή Πολωνίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραπέμπει την Πολωνία και την Κύπρο στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω αδυναμίας ενσωμάτωσης κοινοτικής Οδηγίας σχετικά με τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στο εθνικό δίκαιο. Σκοπός της Οδηγίας είναι να διασφαλιστεί, έως το 2020, ότι η ενέργεια που καταναλώνεται στην ΕΕ θα προέρχεται κατά 20% από ανανεώσιμες πηγές. Τα κράτη-μέλη είχαν αναλάβει την υποχρέωση να ενσωματώσουν το περιεχόμενο της Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έως τον Δεκέμβριο του 2010. Για την Πολωνία, η Επιτροπή προτείνει την επιβολή ημερησίου προστίμου ύψους άνω των 133.000 Ευρώ, το οποίο θα αφορά το διάστημα από την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου μέχρι την ολοκλήρωση της ενσωμάτωσης της Οδηγίας στη δικαιική τάξη του κ-μ. Της παραπομπής είχε προηγηθεί η αποστολή εγγράφων προειδοποιήσεων στα δύο κ-μ. 2
3. Ειδήσεις εσωτερικής αγοράς Τραπεζικός τομέας Στα πέντε μεγαλύτερα πολωνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αντιστοιχεί το 63,5% του συνολικού αριθμού προσωπικών τραπεζικών λογαριασμών στη χώρα. Επιπλέον, σε αυτές τις τράπεζες ανοίχτηκαν 550.000 από τους συνολικά 1,56 εκ. νέους λογαριασμούς του 2012. Μεγαλύτερες τράπεζες παραμένουν η PKO BP (6,22 εκ. λογαριασμοί), η Bank Pekao (3,41 εκ.), η BZ WBK που συγχωνεύτηκε με την Kredyt Bank, η BRE Bank (mbank και Multibank) και η ING Bank Śląski. Παρ όλα αυτά, οι περισσότεροι νέοι λογαριασμοί του 2012 ανοίχτηκαν σε μικρότερες τράπεζες, και συγκεκριμένα στις Alior Bank (433.000), Bank Pocztowy (212.000) και Getin Noble Bank (162.000). Internet banking Σύμφωνα με έκθεση της Ένωσης Πολωνικών Τραπεζών (ZBP), το 2012 οι πολωνικές τράπεζες είχαν 11,36 εκατομμύρια ενεργούς ατομικούς πελάτες στο σκέλος των διαδικτυακών τραπεζικών υπηρεσιών (+12% σε σύγκριση με το 2011). Ο αριθμός των ατομικών πελατών με πρόσβαση σε διαδικτυακές τραπεζικές υπηρεσίες αυξήθηκε κατά 17,1%, αγγίζοντας τα 20,8 εκατομμύρια. Όσον αφορά στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), οι ενεργοί χρήστες ήσαν περίπου 1,15 εκατομμύρια (+2,47%). Η μέση μηνιαία αξία των διαδικτυακών τραπεζικών συναλλαγών ανήλθε στα 6.100 Ζλότυ για τους μεμονωμένους (ατομικούς) πελάτες και στα 53.000 Ζλότυ για τις ΜΜΕ (τρέχουσα ισοτιμία: 1 Ευρώ ~ 4,1 Ζλότυ). Υποστήριξη Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων Στο πλαίσιο δημόσιας συζήτησης (Public Debate Forum) που διοργανώθηκε από την Προεδρία της Δημοκρατίας (22/3), με θέμα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Komorowski τάχθηκε υπέρ της εισαγωγής απλούστερων φορολογικών ρυθμίσεων για τη διευκόλυνση της δράσης των πολωνικών ΜΜΕ εντός και εκτός συνόρων. Ο κ. Komorowski υπογράμμισε τη σημασία των ΜΜΕ για την πολωνική οικονομία, καθώς αποτελούν το 99,8% των συνολικά 1,7 εκ. επιχειρήσεων της χώρας, παράγουν το 50% του ΑΕΠ και απασχολούν περισσότερα από έξι εκατομμύρια άτομα. Στην ίδια εκδήλωση, οι Υπουργοί Δικαιοσύνης και Οικονομίας και ο Υφυπουργός Οικονομικών έδωσαν το περίγραμμα ορισμένων πρωτοβουλιών που προτίθενται να αναλάβουν προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσης των ΜΜΕ. Κρατική ενίσχυση σε ναυπηγεία Τον Νοέμβριο του 2009, ο κρατικός πολωνικός Οργανισμός Βιομηχανικής Ανάπτυξης (IDA) προχώρησε στην αγορά ομολόγων (διετούς διάρκειας και αξίας 40 εκ. Ευρώ) των ναυπηγείων Nauta. Τα ναυπηγεία είχαν προχωρήσει στην έκδοση αυτών των ομολόγων για τη χρηματοδότηση του επενδυτικού τους προγράμματος. Ευρισκόμενη ενώπιον αμφιβολιών σχετικά με το συμβατό της συγκεκριμένης αγοράς με το άρθρο 107 (περί κρατικών ενισχύσεων) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ε.Ε. (ΤFEU), η Επιτροπή διενήργησε σχετικό έλεγχο. Ο έλεγχος, που ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2012, ολοκληρώθηκε μόλις πρόσφατα. Η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αγορά ομολόγων των ναυπηγείων Nauta ήταν σύμφωνη με τους κανόνες της Ε.Ε. σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις. Λιανική αγορά τροφίμων Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας συμβούλων Bisnode Polska, τα εδώ δραστηριοποιούμενα δίκτυα λιανεμπορίου τροφίμων καταγράφουν αύξηση εσόδων, η οποία δεν συνοδεύεται όμως από ανάλογη αύξηση κερδών. Για παράδειγμα, η Tesco είχε το 2011 έσοδα 11,9 δισ. Ζλότυ και καθαρά κέρδη μόλις 76,8 εκ. Ζλότυ. H Kaufland είχε έσοδα 6,4 δισ. Ζλότυ και ζημίες 81,3 εκ. Ζλότυ. Τέτοιου είδους επιδόσεις αποδίδονται, μεταξύ άλλων, σε παράγοντες όπως η μεταφορά κερδών από πολωνικές επιχειρήσεις σε ξένες επιχειρήσεις του ίδιου ομίλου και οι αυξημένες δαπάνες για την επέκταση των δικτύων των λιανεμπόρων. Στη συγκεκριμένη αγορά, κυρίαρχες παραμένουν οι ξένες αλυσίδες. Η Polomarket ήταν η μοναδική επιχείρηση πολωνικών συμφερόντων που ενέγραψε έσοδα άνω των 2 δισ. Ζλότυ. 3
Κόστος εργασίας Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το κόστος εργασίας στην Πολωνία παραμένει αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με τα άλλα κ-μ της Ε.Ε. Το 2012, το μέσο ωριαίο κόστος εργασίας ήταν περίπου 7,2 Ευρώ (+3,1% από το 2011). Πρόκειται για κόστος κατά πολύ χαμηλότερο εκείνου σε χώρες όπως το Βέλγιο ( 40), η Σουηδία ( 40), η Γερμανία ( 31), η Φινλανδία ( 31), η Αυστρία ( 31), η Ισπανία ( 21-22) και το Ηνωμένο Βασίλειο ( 21-22), και ξεπερνά μόνο το κόστος εργασίας σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Λιθουανία και Λετονία. Μεγάλες οι διαφορές στα επίπεδα ανάπτυξης, μεταξύ των πολωνικών περιφερειών Σύμφωνα με πρόσφατα ανακοινωθέντα στοιχεία της Eurostat, τα οποία και αφορούν στοιχεία για τα επίπεδα ανάπτυξης (ως ΑΕΠ/κεφαλή εκφραζόμενο σε όρους αγοραστικής δύναμης κατά το 2010) μεταξύ των ευρωπαϊκών περιφερειών, προκύπτει ότι η μοναδική πολωνική περιφέρεια η οποία και βρίσκεται στα επίπεδα του ευρωπαϊκού μέσου όρου, είναι αυτή της Mazowieckie (102%) -περιφέρεια της πρωτεύουσας Βαρσοβίας. Όλες οι υπόλοιπες 15 πολωνικές περιφέρειες υστερούν σημαντικά του μ.ο της Mazowieckie, καθώς 3 περιφέρειες βρίσκονται μεταξύ 65-70% του μέσου κοινοτικού όρου, 7 περιφέρειες βρίσκονται μεταξύ 52-60% του μ.κ.όρου, ενώ 5 πολωνικές περιφέρειες συγκαταλέγονται στις φτωχότερες της Ευρώπης καθώς τα επίπεδα ανάπτυξής τους βρίσκονται μεταξύ 42-50% του μ.κ.όρου. πρόκειται για τις περιφέρειες που βρίσκονται στο ανατολικό τμήμα της χώρας και είναι οι : Warminsko Mazurskie, Lubelskie, Podkarpackie, Swietokrzyskie και Podlackie. 4. Ευρωπαϊκά θέματα Κομισιόν: Κάτω του ευρωπαϊκού μέσου όρου οι πολωνικές επιδόσεις στην καινοτομία Στην τέταρτη ομάδα ευρωπαϊκών χωρών, με τις χαμηλότερες επιδόσεις στην καινοτομία, κατατάσσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την Πολωνία, σύμφωνα με τον πίνακα επιδόσεων της ΕΕ, για το 2013, ενώ στην ίδια ομάδα περιλαμβάνονται και οι, Λετονία, Ρουμανία και Βουλγαρία. Πρωτοπόροι στην καινοτομία είναι, σύμφωνα με την Επιτροπή, η Σουηδία, η Γερμανία, η Δανία και η Φιλανδία, που παρουσιάζουν επιδόσεις πολύ υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Παράλληλα, χώρες με καλές επιδόσεις καινοτομίας είναι η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Μεγάλη Βρετανία, η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Γαλλία, η Σλοβενία, η Κύπρος και η Εσθονία, που έχουν επιδόσεις υψηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ και διαμορφώνουν τη δεύτερη κατηγορία. Στην τρίτη κατηγορία, βρίσκεται η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία, την Ισπανία, την Πορτογαλία, την Τσεχία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα και τη Λιθουανία, με τις χώρες αυτές να έχουν επιδόσεις χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Σε γενικές γραμμές, η Επιτροπή αναφέρει ότι ο πίνακας επιδόσεων για φέτος δείχνει μια πιο καινοτόμο ΕΕ, αλλά το χάσμα μεταξύ των χωρών διευρύνεται. Η συνολική κατάταξη στην ΕΕ παραμένει σχετικά σταθερή με τη Σουηδία να βρίσκεται στην κορυφή, ακολουθούμενη από τη Γερμανία, τη Δανία και τη Φιλανδία. Η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία είναι οι χώρες που σημείωσαν τη μεγαλύτερη βελτίωση από το περασμένο έτος. Παράγοντες ανάπτυξης της καινοτομίας στην ΕΕ αποτελούν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις και η εμπορική εκμετάλλευση των καινοτομιών, καθώς και τα άριστα ερευνητικά συστήματα. Υιοθέτηση Ευρώ Δημόσιες συζητήσεις Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Komorowski σχεδιάζει τη διοργάνωση δύο δημόσιων συζητήσεων με θέμα την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος. Η πρώτη συζήτηση πρόκειται να λάβει χώρα στις αρχές Απριλίου και θα επικεντρωθεί στην εκπλήρωση των κριτηρίων για την εισδοχή της χώρας στην Ευρωζώνη. Θα λάβουν μέρος εκπρόσωποι της Κεντρικής Τράπεζας, του Υπουργείου Οικονομικών, του Υπουργείου Οικονομίας και ειδικοί επιστήμονες. Η δεύτερη δημόσια συζήτηση θα επικεντρωθεί στη θέση της Πολωνίας στην Ευρωζώνη και στην ανάγκη αναβάθμισης της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της χώρας. Υιοθέτηση Ευρώ Δημοσκοπήσεις Σύμφωνα με δημοσκόπηση της TNS Polska, οι περισσότεροι Πολωνοί (53%) πιστεύουν 4
ότι η υιοθέτηση του Ευρώ θα είναι ζημιογόνος για τη χώρα (για το 14% των ερωτηθέντων θα είναι επωφελής και για το 25% δεν θα έχει ούτε αρνητικές ούτε θετικές συνέπειες). Στο πλαίσιο της ίδιας δημοσκόπησης, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (68%) απήντησε ότι η υιοθέτηση του Ευρώ θα έχει αρνητική επίδραση στην κατάσταση των νοικοκυριών (έναντι 9% που διέκρινε θετικές προοπτικές). Τέλος, η πλειοψηφία των ερωτηθέντων (52%) ήταν της άποψης ότι η Πολωνία θα πρέπει, κάποια στιγμή, να ενταχθεί στην Ευρωζώνη (το 22% πιστεύει ότι αυτό πρέπει να συμβεί μετά από 10 χρόνια και μόλις το 14% θεωρεί ότι είναι ανάγκη να συμβεί μέσα στα επόμενα 5 έτη), έναντι ποσοστού 37% που θεωρεί ότι η Πολωνία δεν θα πρέπει να ενταχθεί ποτέ στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με άλλη δημοσκόπηση, του Ινστιτούτου Homo Homini, το 62% των Πολωνών τάσσεται κατά της εγκατάλειψης του Ζλότυ και της υιοθέτησης του Ευρώ. Το ποσοστό των πολιτών που τάσσονται υπέρ της ένταξης στην Ευρωζώνη διαμορφώνεται στο 32%. 5