ΤΣΑΤΣΑΡΩΝΗ ΑΝΝΑ Βιογραφικό Σημείωμα Μετά τις βασικές μου σπουδές στα παιδαγωγικά και τις πολιτικές επιστήμες, πραγματοποίησα μεταπτυχιακές σπουδές σε επίπεδο Master s (1985) και στη συνέχεια εκπόνησα τη διδακτορική μου διατριβή (1991) στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του Institute of Education του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. Τοποθετημένες στην ιστορικο-κοινωνική τους συγκυρία, που προσδιόριζε σε μεγάλο βαθμό και τα όρια της πνευματικής δημιουργίας και αναζήτησης, η μεταπτυχιακή εργασία και η διδακτορική μου διατριβή ( Hegemony as articulatory practices and the text και Re-writing Professional Discourse, αντίστοιχα) τροφοδοτήθηκαν από την κοινωνική θεωρία και αποτέλεσαν εγχειρήματα κατανόησης των κοινωνικών πρακτικών και αποδόμησης του (σύγχρονου) επαγγελματικού λόγου με πεδίο αναφοράς την πρακτική των εκπαιδευτικών. Απέκτησα διδακτική και ερευνητική εμπειρία εργαζόμενη σε διάφορα πανεπιστημιακά ιδρύματα της Μ. Βρετανίας και διατηρώντας και ενισχύοντας τις συνεργασίες μου με αρκετά από αυτά (Institute of Education, East London, South Bank, Surrey, King s College). Στην Ελλάδα εργάστηκα στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων (διατάξεις Π.Δ. 407/80, 1995-1997) και Πατρών (επίκουρη καθηγήτρια, 1998-2004). Από τον Φεβρουάριο του 2004, μετά την εκλογή μου στη βαθμίδα της αναπληρώτριας καθηγήτριας, εργάζομαι στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, ενώ πρόσφατα ολοκληρώθηκε η διαδικασία εκλογής μου στη βαθμίδα του καθηγητή. Στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής διδάσκω τα μαθήματα «Εισαγωγή στην Κοινωνιολογία», «Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης», «Κοινωνιολογία των εκπαιδευτικών Πρακτικών» και «Κοινωνιολογικές Σπουδές στην Εκπαιδευτική Πολιτική», στο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, και το μάθημα «Κοινωνιολογία της Γνώσης και της Εκπαιδευτικής Πολιτικής», το οποίο καλύπτει δύο εξάμηνα διδασκαλίας, στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών, στην κατεύθυνση «Εκπαιδευτικά Προγράμματα και Υλικό». Πλήρες Βιογραφικό και σύντομη παρουσίαση των δημοσιεύσεων (pdf Format) Ερευνητικά Ενδιαφέροντα Το ερευνητικό μου έργο εντάσσεται στην κοινωνιολογία των εκπαιδευτικών γνώσεων, επικεντρώνοντας στις διαδικασίες αναπλαισίωσης και τον μετασχηματισμό των γνώσεων κατά τη διαδικασία συγκρότησης του επίσημου παιδαγωγικού λόγου. Κύρια πηγή έμπνευσης αποτελεί η θεωρία του Αγγλου κοινωνιολόγου Basil Bernstein. Πρόκειται για θεωρία της κλασικής κοινωνιολογίας, η οποία ωστόσο στην εξέλιξή της, όπως εκφράζεται με την βασική έννοια του «παιδαγωγικού λόγου», διαμορφώθηκε στην αλληλεπίδρασή της με μεταδομιστικές θεωρίες, όπως του Michael Foucault. Η θεωρία επίσης μας συνδέει με ένα βασικό πρόβλημα στην κοινωνιολογία που έχει αναφορά στον Althusser και αφορά τη συγκρότηση του υποκειμένου μέσα από ιδεολογικούς μηχανισμούς και παιδαγωγικές διαδικασίες. Στην ερευνητική μου προσέγγιση, η συμβολή μου βρίσκεται στην ιδιαίτερη σημασία που απέδωσα στο πεδίο της αναπλαισίωσης των γνώσεων και τους φορείς του. Γνωστικά αντικείμενα της σχολικής εκπαίδευσης, όπως τα μαθηματικά και οι Φυσικές Επιστήμες, θεωρήθηκαν ως προνομιακά πεδία κοινωνιολογικής ανάλυσης
αφενός λόγω της βαρύτητάς τους και της καθοριστικής τους σημασίας στην εκπαιδευτική πορεία των μαθητών κατά συνέπεια, μαθήματα που σχετίζονται άμεσα με τις εκπαιδευτικές ανισότητες - αφετέρου δε διότι το επιχείρημα της κοινωνικής κατασκευής της γνώσης στις σκληρές επιστήμες συνιστά και τη μεγαλύτερη πρόκληση. Πιο πρόσφατα ενδιαφέρομαι να μελετήσω τις μεταβολές στον προσανατολισμό του παιδαγωγικού λόγου, όπως στα προγράμματα της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης και της αρχικής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών και γενικότερα τις διαδικασίες μετάφρασης και μετασχηματισμού που υφίσταται ο λόγος και οι ιδέες κατά τη μεταφορά τους σε νέα γνωστικά και κοινωνικο-πολιτικά πλαίσια. Ενδιαφέρομαι επίσης να επεξεργαστώ περαιτέρω την έννοια της παιδαγωγικής ταυτότητας, ιδιαίτερα στο διεθνοποιημένο περιβάλλον χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής, και στο θεωρητικό και το εμπειρικό επίπεδο να συνδυάσω το πεδίο της κοινωνιολογίας της εκπαιδευτικής γνώσης με το πεδίο της (κριτικής) κοινωνιολογίας της εκπαιδευτικής πολιτικής. Το συγγραφικό μου έργο περιλαμβάνει περισσότερες από 80 δημοσιεύσεις, εκ των οποίων οι 44 είναι διεθνείς, δημοσιευμένες σε περιοδικά όπως, The British Journal of Sociology of Education, Social Epistemology, British Educational Research Journal, International Journal of Science and Mathematics Education, and Educational Studies in Mathematics. Επίβλεψη Διδακτορικών διατριβών Βαλεντίνη Μονιάρου-Παπακωνσταντίνου «Η Επιστήμη της Πληροφόρησης ως Τομέας Σπουδών: Κοινωνικο-πολιτισμικές επιρροές στις εκπαιδευτικές επιλογές και τις διαδρομές των φοιτητών των Τμημάτων Βιβλιοθηκονομίας και Πληροφόρησης» (ολοκληρώθηκε, 2009) Αντιγόνη Σαρακινιώτη «Η φυσιογνωμία των Παιδαγωγικών Τμημάτων: Διερευνώντας τα μαθησιακά αποτελέσματα των προπτυχιακών προγραμμάτων σπουδών στο πλαίσιο των Ευρωπαϊκών πολιτικών» (σε εξέλιξη) Ασημίνα Κούρου «Εκπαιδευτικές Ταυτότητες σε μια μεταβαλλόμενη Ευρωπαϊκή εκπαιδευτική πραγματικότητα. Το παράδειγμα των καθηγητών Φυσικής Αγωγής» (σε εξέλιξη) Αγγελική Ηλία, «Ήπιοι μετασχηματισμοί του σχολείου και αναδιαμόρφωση παιδαγωγικών ταυτοτήτων: διερευνώντας την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων στην ελληνική δευτεροβάθμια εκπαίδευση» (σε εξέλιξη). James Sang, «Πολιτικές και Εκπαιδευτικά Προγράμματα για την πρόληψη του aids στην Κένυα» (σε εξέλιξη). Συμμετείχα επίσης σε 4 τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές διδακτορικών διατριβών, στα Πανεπιστήμια Πατρών και Πελοποννήσου, που ολοκληρώθηκαν επιτυχώς. Συμμετέχω σε τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές 12 διδακτορικών διατριβών που εκπονούνται στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και σε αρκετές τριμελείς συμβουλευτικές επιτροπές διδακτορικών διατριβών σε άλλα τμήματα του Πανεπιστημίου και σε Τμήματα των Πανεπιστημίων Θεσσαλίας και Πατρών. Ημουν μέλος εξεταστικής επιτροπής για την εξέταση μιας ξενόγλωσσης διδακτορικής διατριβής στο Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και συμμετείχα ως εξωτερικός εξεταστής στην εξέταση διδακτορικής διατριβής που εκπονήθηκε στο Πανεπιστήμιο Witwatersrand, Johannesburg.
Άλλες Επιστημονικές δραστηριότητες Ορισμένες από τις δραστηριότητες που ανέπτυξα κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής μου πορείας, οι οποίες είναι χαρακτηριστικές της αντίληψής μου για το ρόλο μου στους χώρους εργασίας αλλά και ευρύτερα στην κοινωνική αποστολή που συνεπάγεται η ιδιότητα του δημόσιου λειτουργού και πανεπιστημιακού δασκάλου είναι: - Κατά την παραμονή μου στην Αγγλία, εργαζόμενη στην Ελληνική Πρεσβεία (1982-1985) και τα ελληνικά σχολεία (1985-87) συμμετείχα ενεργά στην κοινωνική ζωή της ελληνικής κοινότητας και υπηρέτησα προοδευτικούς στόχους. - Εργάστηκα για την προώθηση καλών πρακτικών στα ελληνικά σχολεία. Ενδεικτικά, συμμετείχα στο πρόγραμμα της εσωτερικής αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (1997-1999). Διετέλεσα εκπρόσωπος του ΥΠ.Ε.Π.Θ. σε ομάδα ειδικών εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε. που συστάθηκε στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισσαβόνας για την προώθηση, μέσω της εκπαίδευσης, ζητημάτων που αφορούν στην ενεργό συμμετοχή στα κοινά, την ισότητα ευκαιριών και την κοινωνική συνοχή (2002-Μάρτιος 2004). Συμμετείχα στη συγγραφική ομάδα για την ανάπτυξη διδακτικού υλικού επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε ζητήματα ανάπτυξης της δημιουργικής και κριτικής σκέψης των μαθητών (Ο.ΕΠ.ΕΚ., 2006-2007). Ήμουν μέλος συγγραφικής ομάδας για την ανάπτυξη διδακτικού υλικού για τις ανάγκες του Ε.Α.Π. (Ενότητα «Διδακτική των Φυσικών Επιστημών», 2000-2001). - Ημουν μέλος της ομάδας εργασίας του Πανεπιστημίου Πατρών για την Αξιολόγηση του Διδακτικού Εργου των Μελών ΔΕΠ (1998-2004) και μέλος της ομάδας εργασίας του ιδίου Πανεπιστημίου για την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου και τον έλεγχο της ποιότητας (2000-2004). - Είμαι Ακαδημαϊκή Υπεύθυνη του Τμήματος για το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα κινητικότητας Erasmus (2008-). - Ήμουν μέλος της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου ως εκπρόσωπος Μελών ΔΕΠ (Μάρτ. Σεπτ. 2010) και είμαι συντονίστρια της Επιτροπής Ανάπτυξης Διεθνών Συνεργασιών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (2010-). - Συμμετέχω σε διεθνές Panel αξιολογητών ερευνητικών προτάσεων στον τομέα των επιστημών της εκπαίδευσης και της εκπαιδευτικής πολιτικής για λογαριασμό του Οργανισμού Fundacao para e Ciencia e a Tecnologia (FCT) του Υπουργείου Επιστήμης, Τεχνολογίας και Ανώτατης Εκπαίδευσης της Πορτογαλίας (Οκτ. 2008, Μάιος-Ιούλιος, 2009, Μάιος-Ιούλιος, 2010). Ενδεικτικές Δημοσιεύσεις Σε περιοδικά με κριτές Moniarou-Papaconstantinou, V., Tsatsaroni, A., Katsis, A. & Koulaidis, V. (2010) LIS as a Field of Study: Socio-cultural influences on students decision making, Journal Aslib Proceedings: New Information Perspectives, vol. 62 (3), 321-244 Evans, J. & Tsatsaroni, A. (2008) Methodologies of research into gender and other social differences within a multi-faceted conception of social justice, Adults Learning Mathematics International Journal, Special Issue on Gender, vol. 3(1), 13-31 Moniarou-Papaconstantinou, V. & Tsatsaroni, A. (2008) Library and Information Science Education in Greece : Institutional changes and current issues, Education for Information, Special Issue, vol. 26, 85-100
Evans, J., Tsatsaroni, A. & Staub, N. (2007) Images of mathematics in popular culture/adults lives: a study of advertisements in the UK press, Adults Learning Mathematics International Journal, vol. 2(2), 33-53 Tsatsaroni, A., Morgan, C. & Evans, J. (2007) Pedagogic Discourse, Positioning and Emotion: Illustrations from School Mathematics, Review of Science, Mathematics and ICT Education, 1(1), 83-105 Tsatsaroni, A. (2006) Mathematics and Science Education Research against the Audit Culture, International Journal of Science and Mathematics Education, 4(2), 187-193. Evans, J., Morgan, C. & Tsatsaroni, A. (2006) Discursive Positioning and Emotion in School Mathematics Practices, Educational Studies in Mathematics, Special Issue on Cognition and Affect in Mathematics Classrooms, 63(2), 209-226. Koulaidis, V., Dimopoulos, K, Tsatsaroni, A. & Katsis, A. (2006) Young People s relations to education: The case of Greek Youth, Educational Studies, 32(4), 343-359. Tsatsaroni, A., Ravanis, K. & Falaga, A. (2003) Studying the recontextualization of science in preschool classrooms: Drawing on Bernstein s insights into teaching and learning practices, International Journal of Science and Mathematics Education, vol. 1, No. 4, pp. 385-417 Morgan, C, Tsatsaroni, A. & Lerman, C. (2002) Mathematics teachers' positions and practices in discourses of assessment, British Journal of Sociology of Education, 23 (3), pp. 445-461. Βιβλία (επιμ.) Κουλαϊδής, Β. & Τσατσαρώνη, Α. (2010) (επιμ.) Παιδαγωγικές Πρακτικές: Ερευνα και εκπαιδευτική πολιτική, εκδόσεις Μεταίχμιο. Σε συλλογικούς τόμους Sarakinioti, A., Tsatsaroni, A. & Stamelos, G. (in press/2010) Changing knowledge in Higher Education, in G. Ivinson, B. Davies & J. Fitz (eds) Knowledge and Identity. Concepts and applications in Bernstein s Sociology, London, Routledge. Tsatsaroni, A. & Cooper, G. (2009) Appropriation, translation and the opening of theory, in G. Cooper, A. King & R. Rettie (eds) Sociological Objects. The reconfiguration of social theory, Ashgate, pp. 159-176. Solomon, J. & Tsatsaroni, A. (2001) Educational Evaluation: The social production of texts and practices, στο: Morais, A., Neves, I., Davies, B. & Daniels, H. (Eds.), Towards a sociology of pedagogy: The contribution of Basil Bernstein to research, New York, Peter Lang, pp. 287-315. Σε Πρακτικά Συνεδρίων Kanes, C., Morgan, C. & Tsatsaroni, A. (2010) Analysing PISA s regime of rationality, Proceedings of the 6 th Mathematics Education and Society (MES) International Conference, Berlin Germany (20-25 March, 2010) Lerman, S. & Tsatsaroni, A. (2009) The relation between the official and the pedagogic recontextualising field in the education of teachers of Mathematics, Research Forum4 Sociological frameworks in mathematics education research, Proceedings of the 33 rd Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education: In Search for Theories in Mathematics Education, M.
Tzekaki, M. Kaldrimidou & H. Sakonidis (eds) (Thessaloniki, July 19-24), Vol. 1, pp. 218-223 Evans, J., Tsatsaroni, A. & Czarnecka, B. (2009) Equations in consumer culture: mathematical images in advertising, Proceedings of the 33 rd Conference of the International Group for the Psychology of Mathematics Education: In Search for Theories in Mathematics Education, M. Tzekaki, M. Kaldrimidou & H. Sakonidis (eds) (Thessaloniki, July 19-24), Vol. 3, pp. 17-24 Tsatsaroni, A., Sarakinioti, A. & Kourou, M. (2009) Research into curriculum reforms in Teacher Education: Evidence-based or theory-driven?, Paper presented at ECER 9 (European Conference on Educational Research/EERA), University of Vienna (28-30 September) Tsatsaroni, A, & Sarakinioti, A. (2008) Greece s responses to E.U. education policies: Reconfiguring the teacher as learner. Paper presented at ECER 8, University of Gothenburg (10-12 September) Lerman, S. & Tsatsaroni, A. (2005) Policy and Practice in Mathematics Education. In M. Goos, C. Kanes & R. Brown (Eds.) Proceedings of the Fourth International Mathematics Education and Society Conference (pp. 228-237), Centre for Learning Research, Griffith University, Queensland, Australia.