ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

2010 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Επιμέλεια έκδοσης: Οικονόμου Ανδρέας Πασσαλή Δέσποινα

2 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Χαιρετισμός Γενικής Γραμματέα Αγαπητοί Αναγνώστες, Με την παρούσα έκδοση, στην οποία παρουσιάζεται το αποτέλεσμα των εργασιών της Επιτροπής για την Πράσινη Ανάπτυξη στα νησιά του Βορείου Αιγαίου, η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου ελπίζει να συμβάλλει αποφασιστικά στο δημόσιο ανοιχτό διάλογο μεταξύ επιστημόνων, πολιτών και τοπικών φορέων για την υιοθέτηση στρατηγικών και την υλοποίηση δράσεων με στόχο τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της περιοχής με σεβασμό στο περιβάλλον. Η πράσινη ανάπτυξη, στο πλαίσιο των νέων συνθηκών που δημιουργεί η παγκοσμιοποιημένη οικονομία, είναι η αναγκαία απάντηση στο μοντέλο ανάπτυξης των τελευταίων δεκαετιών, το οποίο μοντέλο αποδείχτηκε μη βιώσιμο, τόσο σε τοπική όσο και παγκόσμια κλίμακα, ενώ αποτελεί τη νέα εναλλακτική πρόταση, στην οποία το περιβάλλον δεν αποτελεί απλώς έναν τομέα, αλλά τον πυρήνα κάθε αναπτυξιακού σχεδίου. Στις σελίδες που ακολουθούν παρουσιάζεται ένα πλήθος προτάσεων που εκτείνονται σε μια σειρά τομέων και δράσεων, όπως, για παράδειγμα, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η προστασία του αγροτικού τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος, οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού, η εκπαίδευση και η έρευνα, η διατήρηση της βιοποικιλότητας, η ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων και η σύνδεση φύσης και πολιτισμού. Σκοπός μας είναι η προσπάθεια αυτή να συνεισφέρει στη διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την προστασία του περιβάλλοντος προσαρμοσμένη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιών μας. Ευχαριστώ θερμά όσους εργάστηκαν εθελοντικά για την υλοποίηση αυτής της προσπάθειας που ανοίγει δρόμο και δίνει ένα καλό παράδειγμα συμμετοχικής και συλλογικής δράσης, στοιχείο απαραίτητο για το ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης που περνάμε ως χώρα. Σας εύχομαι καλή ανάγνωση. Η Γενική Γραμματέας Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου Σοφία Θεολογίτου

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 3 Περιεχόμενα 1. Αποτύπωση της φυτικής βιοποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου.... 5 2. Πιλοτική καλλιέργεια αρωματικών / φαρμακευτικών φυτικών ειδών... 6 3. Δημιουργία αναγκαστικού συνεταιρισμού παραγωγών αρωματικών / φαρμακευτικών φυτικών ειδών, προϊόντων που προκύπτουν από αυτοφυή φυτικά είδη και ντόπιων παραδοσιακών προϊόντων... 8 4. Δημιουργία Φορέα (κρατικός ή/και ιδιωτικός) παροχής εκθεσιακών υπηρεσιών με αντικείμενο τη φύση, την τέχνη και τον πολιτισμό... 10 5. Δημιουργία νέου ΑΤΕΙ «Προστασίας της Φυτικής Βιοποικιλότητας»... 12 6. Εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας του Βορείου Αιγαίου... 14 7. Πιλοτική Εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας του Βορείου Αιγαίου... 16 8. Ανάδειξη της βιοποικιλότητας στα πλαίσια δράσεων τουριστικής πολιτικής.... 18 9. Ενίσχυση της εμπορικής εκμετάλλευσης αρωματικών φυτών στα πλαίσια αξιοποίησης της γενετικής ποικιλότητας και της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.... 20 10. Δημιουργία Δικτύου επισκέψιμων χώρων που αναδεικνύουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του Βορείου Αιγαίου... 22 11. Δημιουργία (Ετήσιου) Παγκόσμιου (Διεθνούς) Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης.... 24 12. Δημιουργία (μόνιμου) Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας... 26 13. Δημιουργία Απολογισμού Αειφορίας για την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου... 28 14. Τοπικές Ομάδες Καταναλωτών... 30 15. Δημιουργία Ιστοσελίδας για παραγωγούς... 31 16. Ανάδειξη των λιγότερο αναγνωρισμένων τοπικών αγροτικών προϊόντων.... 32 17. Επιδιόρθωση / καθαρισμός / συντήρηση τοιχοποιιών και παλιών μονοπατιών περιοχής Ορεινού Πλωμαρίου (Μηλιές, Κάστελος, Κολυμβάτυρα, Παλαιόμυλος), χαρτογράφηση διαδρομών και σήμανση αυτοφυών φυτών και δέντρων (βοτανικός κήπος)... 33 18. Δημιουργία μιας μικρού μήκους ταινίας όπου θα προβάλλεται η παραδοσιακή διαδικασία συγκομιδής της ελιάς... 35 19. Αειφορική διαχείριση βοσκοτόπων των νησιών του Β. Αιγαίου... 36

4 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 20. Ολοκληρωμένο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Διαχείρισης Πυροπροστασίας Περιφέρειας Βόρειου Αιγαίου.... 37 21. Δημιουργία Δικτύου Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων στα νησιά του Βορείου Αιγαίου.... 39 22. Δημιουργία του θεσμού «Κέντρο Ευαισθητοποίησης (ή/και Ενεργοποίησης) του Πολίτη για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη».... 41 23. Έρευνα αντιλήψεων, γνώσεων και στάσεων των πολιτών του Β. Αιγαίου για τα θέματα της βιώσιμης ανάπτυξης.... 42 24. Εκπαίδευση των στελεχών των Κέντρων στον σχεδιασμό και υλοποίηση δράσεων περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης... 43 25. Δημιουργία πρότυπου εκπαιδευτικού και ενημερωτικού υλικού για την βιώσιμη ανάπτυξη.... 44 26. Σχεδιασμός και υλοποίηση πιλοτικών δράσεων ευαισθητοποίησης και ενεργοποίησης των τοπικών κοινωνιών.... 45 27. Αξιοποίηση της γεωθερμικής ενέργειας.... 46 28. Ανάδειξη αξιοποίηση του φυσικού περιβάλλοντος (οικοτόπων, γεωτόπων, γεωλογικών μνημείων) με σκοπό την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού.... 48 29. Αξιοποίηση ήπιων μορφών ενέργειας (αιολική ενέργεια, υβριδική ενέργεια, ηλιακή ενέργεια). 49 30. Ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων και εφαρμογή τεχνικών εξοικονόμησης νερού.... 50 Άλλες προτάσεις:... 51

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 5 1. Αποτύπωση της φυτικής βιοποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου. Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Η Ελλάδα είναι μία μεσογειακή χώρα με μεγάλο φυτικό πλούτο και είναι η τρίτη από τις 33 πλουσιότερες σε βιοποικιλότητα περιοχές του κόσμου. Φιλοξενεί περίπου το 50% της φυτικής ποικιλότητας της Ευρώπης, τουλάχιστον 5.700 είδη και περίπου 6.300 taxa. Παρατηρείται υψηλός ενδημισμός (15-20%). Η Περιφέρεια του Β. Αιγαίου αποτελείται από νησιά τα οποία παρουσιάζουν τεράστιο ενδιαφέρον σε επίπεδο φυτικής ποικιλότητας λόγο θέσης και εδαφοκλιματικών συνθηκών. Απαντώνται περίπου 2.500 φυτικά είδη και υποείδη, μεγάλο μέρος των οποίων είναι ενδημικά και σε επικινδυνότητα. Σε πανελλαδικό επίπεδο, σύμφωνα με τις βιβλιογραφικές αναφορές, έχει καταγραφεί και μελετηθεί μόνο το 60% της χλωρίδας. Κρίνεται, λοιπόν, αναγκαία, σύμφωνα και με τις παγκόσμιες συνθήκες και νόρμες η άμεση αποτύπωση της φυτικής ποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): 1. Βιβλιογραφική διερεύνηση - καταγραφή και αποτίμηση ποικιλότητας φυτικών ειδών του Βορείου Αιγαίου. 2. Αξιολόγηση των αυτοφυών φυτικών ειδών του Βορείου Αιγαίου με σκοπό την προστασία τους (σπάνια, προστατευόμενα, απειλούμενα και ενδημικά είδη φυτών) - Προσδιορισμός των φυτών στα οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα προστασίας-διατήρησης. 3. Συγκέντρωση οικολογικών πληροφοριών για τα είδη στα οποία πρέπει να δοθεί προτεραιότητα προστασίας-διατήρησης. 4. Διερεύνηση της δυνατότητας ακριβούς τοποθέτησης των βιβλιογραφικών αναφορών για κάθε φυτικό είδος στο πεδίο με σκοπό την προστασία-ανάδειξή τους. 5. Εντοπισμός-συλλογή πολλαπλασιαστικού υλικού, φωτογράφηση επιλεγμένων φυτών και προσδιορισμός των τόπων όπου αυτά φύονται με σκοπό την προστασία-ανάδειξη της φυτικής ποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Συστηματικοί Βοτανικοί, Γεωπόνος με εξειδίκευση σε θέματα διαχείρισης αυτοφυούς φυτικού υλικού, Γεωπόνος με εξειδίκευση στη διαχείριση προγραμμάτων, Δασολόγος, γραφίστας - δημιουργός ιστοτόπου, φωτογράφος, κειμενογράφος. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος εξερευνητικών αποστολών και αποστολών συλλογής φυτικού υλικού (μετακινήσεις, διαμονή), κόστος προμήθειας υλικών συλλογής, κόστος προμήθειας έντυπου και ψηφιοποιημένου βιβλιογραφικού υλικού, αναλώσιμα, Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 3 έτη. Συλλογή υλικού: 2 έτη. Επισκέψεις και αξιολόγηση: 2 έτη. Συμπλήρωση και ομογενοποίηση του υλικού: 9 μήνες. Έκδοσή του: 3 μήνες. Παραδοτέα: Ψηφιοποιημένη βάση δεδομένων της φυτικής ποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου. Ωφελούμενοι: Όλη η επιστημονική κοινότητα τόσο της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού. Το κράτος, μιας και η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη με βάση παγκόσμιες συνθήκες να προστατεύει τη φυτική βιοποικιλότητα. Όλος ο πληθυσμός της Ελλάδας και του εξωτερικού λόγω του ότι η ανθρώπινη ζωή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τα φυτά. Αύξηση του τουρισμού του Βορείου Αιγαίου και οικονομικοκοινωνική αναβάθμιση και ανάπτυξη. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Όλα τα έργα ανάδειξης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Περιφέρειας.

6 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 2. Πιλοτική καλλιέργεια αρωματικών / φαρμακευτικών φυτικών ειδών Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Τα τελευταία χρόνια η χρήση των προϊόντων αρωματικών και φαρμακευτικών ειδών αυξάνεται συνεχώς καθώς χρησιμοποιούνται ευρύτατα στη βιομηχανία φαρμάκων, στην αρωματοποιία καθώς και στη βιολογική αντιμετώπιση εχθρών σε καλλιεργούμενα φυτά. Οι εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας μας αποτελούν ιδανικό χώρο για την καλλιέργεια αρωματικών και φαρμακευτικών φυτών, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν εναλλακτικές καλλιέργειες σε πολλές προβληματικές περιοχές (ορεινές, ημιορεινές, περιοχές που αντιμετωπίζουν προβλήματα υποβάθμισης της ποιότητας του εδάφους κ.ά.). Στην κατεύθυνση της αξιοποίησης των αυτοφυών αρωματικών φυτών της χώρας μας προςανατολίζονται ήδη ελληνικές αλλά και ξένες εταιρίες, αναπτύσσοντας βιομηχανική έρευνα με αντικείμενο την ανάδειξη των ιδιοτήτων των αρωματικών/φαρμακευτικών φυτών. Θεωρείται απαραίτητη η περαιτέρω διερεύνηση των συνθηκών καλλιέργειας σε σχέση με την παραγωγή υψηλής ποιότητας προϊόντων καθώς και των καλλιεργητικών τεχνικών που βασίζονται στις αρχές της σύγχρονης αειφορικής εκμετάλλευσης τόσο του φυτικού υλικού όσο και του περιβάλλοντος που αναπτύσσονται τα φυτά (βιολογική καλλιέργεια, ολοκληρωμένη καλλιέργεια). Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): 1. Συλλογή αυτοφυών αρωματικών / φαρμακευτικών ειδών του Βορείου Αιγαίου για διερεύνηση της δυνατότητας αναπαραγωγής και καλλιέργειας. 2. Η εγκατάσταση πιλοτικού επιδεικτικού αγρού αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών με φυτικό υλικό συγκεκριμένων ειδών. 3. Η δημιουργία πρωτοκόλλων καλλιέργειας των προαναφερόμενων ειδών στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής του Βορείου Αιγαίου. 4. Η αξιολόγηση των ειδών ως προς την παραγωγή πρώτης ύλης στη συγκεκριμένη περιοχή-μικροκλίμα. 5. Η συλλογή δειγμάτων ξηρής δρόγης με σκοπό να αποσταλεί για παραλαβή αιθέριων ελαίων. 6. Η ταυτοποίηση συγκεκριμένων αυτοφυών αρωματικών φαρμακευτικών ειδών. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Συστηματικοί Βοτανικοί, Γεωπόνοι. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος αποστολών συλλογής φυτικού υλικού (μετακινήσεις, διαμονή), κόστος προμήθειας αναλωσίμων και πάγιου εξοπλισμού, κόστος προμήθειας φυτικού υλικού, μισθοί συνεργατών, κόστος λειτουργικών Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 3 έτη. Συλλογή υλικού: 6 μήνες με 1 έτος. Επισκέψεις και αξιολόγηση: 2,5 έτη. Συμπλήρωση και ομογενοποίηση του υλικού: 3 μήνες. Έκδοσή του: 3 μήνες. Παραδοτέα: Πρωτόκολλα αναπαραγωγής και καλλιέργειας συγκεκριμένων αρωματικών / φαρμακευτικών φυτικών ειδών για τις συνθήκες της περιοχής του Βορείου Αιγαίου. Ωφελούμενοι: Οι παραγωγοί οι οποίοι με χρήση των επιστημονικών στοιχείων θα έχουν τη δυνατότητα βελτιστοποίησης της παραγωγής τους. Θα δοθεί η δυνατότητα σε νέους παραγωγούς να ασχοληθούν με καινοτόμες εναλλακτικές καλλιέργειες με υψηλή πρόσοδο. Αύξηση του εισοδήματος των κατοίκων ορεινών και ημιορεινών περιοχών μέσω καθετοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας, χωρίς μεγάλες επενδύσεις από μικρά εταιρικά σχήματα. Θα δοθεί η δυνατότητα σε κρατικούς φορείς να καταστρώσουν συγκεκριμένη στρατηγική αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών. Περιορισμός άναρχης συλλογής και εκμετάλλευσης αυτοφυών φυτικών ειδών με αποτέλεσμα την προστασία της φυτικής βιοποικιλότητας. Προστασία του περιβάλλοντος λόγω των χαμηλών απαιτήσεων σε εισροές (νερό, λιπάσματα, φυτοφάρμακα). Αντιμετώπιση προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο άνθρωπος αλλά και τα ζώα με σκευάσματα φιλικά προς το περιβάλλον. Επίτευξη στόχων που θέτουν οι διάφορες παγκόσμιες συμβάσεις για την προστασία των οικοσυστημάτων.

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 7 Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Όλα τα έργα ανάδειξης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Περιφέρειας.

8 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 3. Δημιουργία αναγκαστικού συνεταιρισμού παραγωγών αρωματικών / φαρμακευτικών φυτικών ειδών, προϊόντων που προκύπτουν από αυτοφυή φυτικά είδη και ντόπιων παραδοσιακών προϊόντων Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχουν αναπτυχθεί αναγκαστικοί συνεταιρισμοί παραγωγών όπως ο συνεταιρισμός των κροκοπαραγωγών Κοζάνης, ο αμπελουργικός συνεταιρισμός Σπάτων κ.ά. οι οποίοι σύμφωνα με μελέτες της Γεωπονικής Σχολής του Α.Π.Θ. (2010) διαπιστώνεται ότι είναι αποτελεσματικοί, προωθούν τα προϊόντα τους σε εγχώριες και διεθνείς αγορές, προσδίδουν υψηλή προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μέσω της τυποποίησης, πιστοποίησης και μεταποίησης. Έχουν υψηλή διαπραγματευτική δύναμη και παρουσιάζουν κέρδη. Με βάση λοιπόν τα προαναφερόμενα κρίνεται απαραίτητη για την επιτυχή εμπορία των προϊόντων που προκύπτουν τόσο από την καλλιέργεια αρωματικών/φαρμακευτικών φυτών όσο και από την αξιοποίηση άλλων αυτοφυών φυτικών ειδών η δημιουργία αναγκαστικού συνεταιρισμού παραγωγών στην περιοχή του Βορείου Αιγαίου. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Καταγραφή και ομαδοποίηση όλων των παραγωγών που ασχολούνται με καινοτόμα εναλλακτικά προϊόντα. Σύσταση αναγκαστικού συνεταιρισμού. Ανάπτυξη Επιχειρηματικού Σχεδίου του συνεταιρισμού. Δημιουργία υποδομών εγκατάστασης και δραστηριοποίησης του συνεταιρισμού. Δημιουργία ιστοτόπου. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Γεωπόνοι, άτομα με εξειδίκευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, Γραφίσταςδημιουργός ιστοτόπου. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος καταγραφής και ομαδοποίησης παραγωγών, κόστος ανάπτυξης Επιχειρηματικού Σχεδίου, κόστος δημιουργίας ιστοτόπου, κόστος πάγιων και αναλωσίμων, κόστος κτιριακών εγκαταστάσεων και εξοπλισμός αυτών, μισθοί συνεργατών. Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 3 έτη. Συλλογή υλικού: 6 μήνες. Επισκέψεις και αξιολόγηση: 2,5 έτη. Δημιουργία Εγκαταστάσεων: 2,5 έτη. Συμπλήρωση και ομογενοποίηση του υλικού: 3 μήνες. Έκδοσή του: 2 μήνες. Παραδοτέα: Λίστα συμμετεχόντων του συνεταιρισμού, Επιχειρηματικό Σχέδιο, Υποδομές εγκατάστασης του συνεταιρισμού. Ωφελούμενοι: Οι παραγωγοί οι οποίοι θα αποκτήσουν εν συνόλω διαπραγματευτική δύναμη και θα μπορούν να διαθέτουν τα προϊόντα τους σε ανταγωνιστικές τιμές τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Έλλειψη

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 9 εσωτερικού ανταγωνισμού μεταξύ των παραγωγών. Ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων άριστης ποιότητας με ονομασία προελεύσεως. Άριστες σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πελάτες. Συνοχή και ταύτιση στόχων των μελών. Νέες θέσεις εργασίας με αποτέλεσμα την οικονομικοκοινωνική ανάπτυξη της Περιφέρειας του Βορείου Αιγαίου. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Έργα πιλοτικής καλλιέργειας εναλλακτικών καινοτόμων καλλιεργειών.

10 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 4. Δημιουργία Φορέα (κρατικός ή/και ιδιωτικός) παροχής εκθεσιακών υπηρεσιών με αντικείμενο τη φύση, την τέχνη και τον πολιτισμό Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Η περιφέρεια Βορείου Αιγαίου παρουσιάζει έλλειψη οργάνωσης τόσο στους τομείς παραγωγικής δραστηριότητας όσο και διοικητικής. Επίσης υφίσταται ελλιπής ανάπτυξη του δευτερογενή και τριτογενή τομέα με εμφανή έλλειψη της καινοτομίας. Η ύπαρξη ενός φορέα ο οποίος ως βασικό αντικείμενο θα είχε την παροχή εκθεσιακών υπηρεσιών με «Πράσινο» αντικείμενο και πάντα συσχετισμένο με τη φύση, την τέχνη και τον πολιτισμό θα είχε θετικό αντίκτυπο στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της περιοχής. Μέσω πολυκλαδικής δομής και θεματικών εκθέσεων θα μπορούσε να συμβάλλει στην ενίσχυση της εξωστρέφειας της επιχειρηματικότητας, θα ενίσχυε τις εμπορικές συναλλαγές, θα έδινε νέες ιδέες και διεξόδους στους κατοίκους της περιοχής προκειμένου να δραστηριοποιηθούν σε νέους κλάδους και τέλος θα αναδείκνυε την Περιφέρεια του Βορείου Αιγαίου ως έναν προορισμό ελκυστικό τόσο για επιχειρηματικές επενδύσεις όσο και για αναψυχή. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Η δημιουργία ενός τέτοιου φορέα απαιτεί αρχικά τη δημιουργία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου το οποίο θα αποτελέσει εργαλείο λειτουργίας και οργάνωσης. Επίσης απαιτείται η δημιουργία ενός Σχεδίου Δράσης το οποίο θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις-δράσεις του φορέα ανά χρόνο με στόχο την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων του. Θα απευθύνεται τόσο στην εγχώρια όσο και στη διεθνή αγορά. Θα παρέχει υπηρεσίες οι οποίες ως στόχο θα έχουν την ανάπτυξη επαφών, μέσω διαδικτύου, μεταξύ πιθανών συνεργατών-εμπορικών αντιπροσώπων οι οποίοι είτε συμμετείχαν είτε πρόκειται να συμμετάσχουν στις εκθέσεις. Θα πραγματοποιούνται προγράμματα συναντήσεων-επιχειρηματικά ραντεβού μέσα στο εκθεσιακό χώρο κάθε έκθεσης. Η δημιουργία ενός διαδραστικού ιστότοπου θεωρείται επιβεβλημένη. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια κτλ): Συνεργάτες: άτομα με εξειδίκευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, Περιβαλλοντολόγοι, Βιολόγοι- Βοτανικοί, Γεωπόνοι, μουσειολόγοι, ζωγράφοι, Γραφίστας-δημιουργός ιστότοπου, φωτογράφοι. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος ανάπτυξης Επιχειρηματικού Σχεδίου και Σχεδίου δράσης, κόστος δημιουργίας ιστότοπου, κόστος πάγιων και αναλωσίμων, κόστος κτιριακών εγκαταστάσεων και εξοπλισμός αυτών, μισθοί συνεργατών. Κτιριακά: απαιτείται η ύπαρξη ενός κεντρικού σημείου με κατάλληλες κτιριακές υποδομές που θα μπορούν να υποστηρίζουν

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 11 τις εκθέσεις αλλά τμήματα κτιριακά αυτού του φορέα θα μπορούν να βρίσκονται σε όλα τα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Αναγκαία θεωρείται και η ύπαρξη εξωτερικού χώρου για εκθέσεις κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 3 έτη. Συλλογή υλικού: 6 μήνες. Ανάπτυξη Επιχειρηματικού Σχεδίου και Σχεδίου Δράσης: 1 έτος. Δημιουργία Εγκαταστάσεων: 2,5 έτη. Παραδοτέα: Επιχειρηματικό Σχέδιο και Σχέδιο Δράσης του νέου φορέα, υποδομές εγκατάστασης εκθέσεων. Ωφελούμενοι: Η ύπαρξη ενός τέτοιου Φορέα θα συμβάλλει (α) στο να ανοίξουν νέοι επιχειρηματικοί δρόμοι για τους κατοίκους της περιοχής του Βορείου Αιγαίου, (β) στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών (γ) ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων (υπηρεσίες-υλικά αγαθά), (δ) στην ανάπτυξη της οικονομίας μέσω των επισκεπτών και συμμετεχόντων των εκθέσεων (ε) ανάπτυξη της οικονομίας και (στ) μείωση της ανεργίας. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Έργα πιλοτικής καλλιέργειας εναλλακτικών καινοτόμων καλλιεργειών.

12 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 5. Δημιουργία νέου ΑΤΕΙ «Προστασίας της Φυτικής Βιοποικιλότητας» Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα βρίσκεται σε μία φάση η οποία μπορεί να θεωρηθεί πρόκληση ώστε να αλλάξει πορεία και να φτάσει στο σημείο να παίζει σημαντικό ρόλο σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής σε παγκόσμιο επίπεδο. Για να καταστεί αυτό εφικτό η χώρα μας πρέπει να αντιμετωπίσει την κρίση στην οποία βρίσκεται με «έξυπνο» τρόπο και φυσικά βασιζόμενη στην Εκπαίδευση όλων των πολιτών κυρίως σε θέματα «Πράσινης Ανάπτυξης». Ένας από τους βασικότερους τομείς της πράσινης ανάπτυξης είναι η βιοποικιλότητα και πιο συγκεκριμένα η φυτική ποικιλότητα. Η δημιουργία ενός ΑΤΕΙ το οποίο θα εκπαιδεύει τους νέους ανθρώπους σε θέματα προστασίας και αξιοποίησης της φυτικής βιοποικιλότητας είναι αναγκαία και κυρίως σε μία από τις πιο πλούσιες περιοχές της Ελλάδος σε αυτοφυή φυτικά είδη. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Η αποστολή αυτού του ΑΤΕΙ θα είναι η εκπαίδευση και η παροχή υψηλού επιπέδου γνώσεων σε επιστημονικό και εφαρμοσμένο επίπεδο μέσω ευέλικτων μορφών μάθησης προσαρμοσμένων στις Ελληνικές συνθήκες. Οι στόχοι θα είναι (α) εισαγωγή ή/και βελτιστοποίηση πρακτικών σε επίπεδο Βιολογίας αυτοφυών φυτών, Φυτοκομίας, Αρχιτεκτονικής Τοπίου, (β) αειφορική οικονομική αξιοποίηση της φυτοποικιλότητας για ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, (γ) παραγωγή νέων στελεχών επαγγελματιών με γνώσεις σχετικά με την ανάδειξη και διατήρηση της φυτοποικιλότητας και (δ) αξιοποίηση νέων τεχνολογιών. Το πρόγραμμα σπουδών θα αποτελείται από (α) μαθήματα Γενικής Υποδομής (ΜΓΥ) για την κατανόηση του γνωστικού αντικειμένου, (β) μαθήματα Ειδικής Υποδομής Ειδικότητας (ΜΕΥ-ΜΕ) που αποτελούν τη βάση του αντικειμένου της διατήρησης και αειφορικής αξιοποίησης της φυτικής ποικιλότητας και συνιστούν τη φύση και τον προορισμό του προτεινόμενου τμήματος και (γ) μαθήματα Διοίκησης, Οικονομίας, Νομοθεσίας & Ανθρωπιστικών Σπουδών (ΔΟΝΑ) για την ολοκληρωμένη επιστημονική ενημέρωση των σπουδαστών. Το σύνολο διάρκεια σπουδών θα είναι 8 εξάμηνα από τα οποία τα 7 εξάμηνα θα αναφέρονται σε θέματα διδασκαλίας των μαθημάτων και το τελευταίο εξάμηνο θα είναι η πτυχιακή και πρακτική άσκηση. Το προτεινόμενο ΑΤΕΙ θα έχει ως σκοπό του να συμπράξει και με πανεπιστήμια του εξωτερικού για τη δημιουργία προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών στα περιγραφέντα γνωστικά αντικείμενα. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: άτομα με εξειδίκευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, Περιβαλλοντολόγοι, Βιολόγοι- Βοτανικοί, Γεωπόνοι, άτομα που ασχολούνται με την Εκπαίδευση, Δικηγόροι, ειδικοί στις Ανθρωπιστικές σπουδές. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος ανάπτυξης Σχεδίου Νόμου δημιουργίας ΑΤΕΙ.

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 13 Κόστος κτιριακών εγκαταστάσεων και εξοπλισμός αυτών, μισθοί συνεργατών, αναλώσιμα. Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 1 έτος. Συλλογή υλικού: 6 μήνες. Ανάπτυξη Σχεδίου Νόμου: 6 μήνες. Δημιουργία Εγκαταστάσεων: 2,5 έτη. Παραδοτέα: Σχέδιο Νόμου δημιουργία ΑΤΕΙ. Ωφελούμενοι: Η ύπαρξη ενός τέτοιου Φορέα θα συμβάλλει στην εκπαίδευση των νέων ατόμων σε θέματα προστασίας και αξιοποίησης των φυτικών πόρων και θα θέσει τις βάσεις για την πράσινη ανάπτυξη σε πολλούς τομείς που έχουν άμεση σχέση με τη φυτική ποικιλότητα. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Έργα πιλοτικής καλλιέργειας εναλλακτικών καινοτόμων καλλιεργειών, έργα ανάδειξης της φυσικής κληρονομιάς.

14 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 6. Εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας του Βορείου Αιγαίου Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία σοβαρή προσπάθεια σε επίπεδο στρατηγικού σχεδιασμού του ελληνικού τουριστικού προϊόντος με στόχο να γίνει γνωστή η Ελλάδα όχι μόνο ως προορισμός για «ήλιο και θάλασσα» αλλά ως ένας προορισμός με εξειδικευμένες μορφές τουρισμού και πάντα σε συνέργια με τις πρωτοβουλίες για προστασία του περιβάλλοντος. Σε επίπεδο τουρισμού υγείας και ευεξίας τα τελευταία χρόνια έγιναν ιδιαίτερες προσπάθειες προς την κατεύθυνση της ανάπτυξής του αλλά σε επίπεδο ιδιωτικό και όχι σε εθνικό. Δεν υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο δράσης το οποίο μπορούν να ακολουθήσουν επιχειρηματίες που θέλουν να επενδύσουν σε αυτόν τον τομέα του τουρισμού. Περισσότερο ακολουθούνται εισαγόμενες πρακτικές από Ασία και Ευρώπη με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πραγματική διαφοροποίηση του Ελληνικού προϊόντος και τις περισσότερες φορές να αποτελούν μία κακή απομίμηση αυτών. Λαμβάνοντας υπόψη την στροφή που έχει παρατηρηθεί τα τελευταία χρόνια προς την κατεύθυνση του εναλλακτικού τουρισμού και έχοντας ως πρωταρχικό στόχο την προστασία του περιβάλλοντος μπορεί να εκπονηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο ανάπτυξης του τουρισμού στο τομέα της υγείας και ευεξίας (wellness tourism). Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Η εκπόνηση ενός Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης για τον Τουριστικό κλάδο της υγείας και ευεξίας θα πρέπει να στηριχθεί (α) στην ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών που να στοχεύουν στις σύγχρονες τάσεις στην τουριστική αγορά στον τουριστικό τομέα της υγείας και ευεξίας (wellness tourism) και την ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετήσει τον επιλεγμένο τμήμα της αγοράς, (β) στη δημιουργία καινοτόμων «πακέτων» που θα απαρτίζονται τόσο από τα υπάρχοντα όσο και από νέα τουριστικά προϊόντα και υπηρεσίες και θα στοχεύουν στον τομέα της υγείας και ευεξίας (wellness tourism) και (γ) στην ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ ιδιωτών, επιχειρηματιών, κυβέρνησης, μη κυβερνητικών οργανώσεων και άλλων φορέων στον τομέα του τουρισμού της υγείας και ευεξίας (wellness tourism) και σύμπραξη αυτών. Για να καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση ενός τέτοιου Στρατηγικού Σχεδίου είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν (α) έλεγχος και ανάλυση της παρούσας κατάστασης σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με τα υπάρχοντα προϊόντα στον τομέα του τουρισμού της υγείας και ευεξίας, (β) έρευνα αγοράς στον τομέα των προϊόντων του τουρισμού της υγείας και ευεξίας και των καταναλωτών αυτής σε εθνικό επίπεδο (market segmentation, stakeholder analysis, resources-based view, valuable-rare-imitable-organization, swot) και (γ) παρουσίαση των προτεινόμενων προϊόντων-«πακέτων» στον τομέα του τουρισμού της υγείας και ευεξίας και των ευκαιριών που προκύπτουν για την ανάπτυξη της Ελλάδας. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: άτομα με εξειδίκευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων,

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 15 Περιβαλλοντολόγοι, Βιολόγοι- Βοτανικοί, Γεωπόνοι, Γιατροί, άτομα που ασχολούνται με την Εκπαίδευση, ειδικοί στις Ανθρωπιστικές σπουδές Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος ανάπτυξης Στρατηγικού Σχεδίου, μισθοί συνεργατών, μετακινήσεις αναλώσιμα Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 1 έτος. Συλλογή υλικού: 6 μήνες. Ανάπτυξη Στρατηγικού Σχεδίου: 6 μήνες. Παραδοτέα: Στρατηγικό Σχέδιο Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας για την Ελλάδα. Ωφελούμενοι: Στόχος του προτεινόμενου Στρατηγικού Σχεδίου είναι η ανάπτυξη επιχειρήσεων στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με βάση το πρότυπο που θα προκύψει από το Σχέδιο. Αυτό θα συμβάλλει σε δεύτερο χρόνο στην πράσινη ανάπτυξη της περιοχής μέσω των νέων θέσεων εργασίας και μέσω της αύξησης του τουρισμού. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Έργα πιλοτικής εφαρμογής του προτεινόμενου Στρατηγικού Σχεδίου.

16 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 7. Πιλοτική Εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας του Βορείου Αιγαίου Εισηγητές της πρότασης: Ζερβάκη Δήμητρα, Μαλούπα Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Με βάση τις νέες τάσεις που επικρατούν στον τομέα του τουρισμού τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό και με βάση το νέο μοντέλο που προσπαθεί να υιοθετήσει η Ελληνική Κυβέρνηση το οποίο στηρίζεται βασικά στην πράσινη ανάπτυξη, την ποιότητα, την ποικιλομορφία και την αειφορία προτείνεται η πιλοτική εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας για την περιοχή του Βορείου Αιγαίου. Η συγκεκριμένη περιοχή έχει όλες εκείνες τις βασικές υποδομές καθώς και τον φυσικό-περιβαλλοντικό πλούτο που μπορούν να στηρίξουν επιτυχώς μία τέτοια προσπάθεια και έτσι η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου να αποτελέσει ένα πρότυπο πράσινης ανάπτυξης στον τομέα του τουρισμού και για άλλες περιοχές της Ελλάδας. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Ευεξία είναι μια ολοκληρωμένη μέθοδος λειτουργίας που προσανατολίζεται στη μεγιστοποίηση των δυνατοτήτων του ανθρώπου. Είναι απαραίτητο ο άνθρωπος να διατηρεί μια συνεχή ισορροπία και σκόπιμη κατεύθυνση εντός του περιβάλλοντος που λειτουργεί. Η ευεξία είναι η κατεύθυνση προς μια υψηλότερη δυνατότητα λειτουργίας. Η επιλογή των περιοχών ανάπτυξης πιλοτικού μοντέλου θα γίνει με βάση το κλίμα, την ευκολία προσέγγισης, τη βιοποικιλότητα, την φυσική και πολιτιστική κληρονομία, την ύπαρξη φυσικών-περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών που συμβάλλουν στην υγεία και ευεξία (ιαματικές πηγές), τις διευκολύνσεις που μπορεί να προσφέρει (μαγαζιά, τράπεζες, νοσοκομεία κ.ά.). Σε κάποιες περιπτώσεις που μπορεί ένα μέρος να μην συνδυάζει όλα τα προαναφερόμενα μπορούν να προταθούν συγκεκριμένες παρεμβάσεις για την ανάπτυξή του. Προτείνεται λοιπόν να δημιουργηθεί αρχικά ένα πιλοτικό σχήμα σε δύο επιλεγμένες περιοχές της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου όπου θα χρησιμοποιηθούν υπάρχουσες εναλλακτικές τουριστικές υποδομές και θα εμπλουτιστούν με νέες καινοτόμες ιδέες με στόχο πάντα την συνολική παρέμβαση στην περιοχή. Προτείνεται η δημιουργία Πάρκων Ανάδειξης της Τοπικής Χλωρίδας καθώς και ενός Θέρετρου-Καταφυγίου Ψυχής και Σώματος. Αυτό το πιλοτικό σχήμα θα αξιολογηθεί στο τέλος μίας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου, θα βελτιωθεί και θα αποτελέσει το τελικό πακέτο σύστημα δράσης στον τομέα του τουρισμού ευεξίας και υγείας το οποίο θα αποκτήσει συγκεκριμένο κατοχυρωμένο όνομα που θα αναγνωρίζεται από το κράτος. Με βάση αυτό το τελικό πακέτο θα μπορούν υπάρχουσες ή και νέες τουριστικές επιχειρήσεις καθώς και επιχειρήσεις που έχουν άμεση σχέση με τον τουρισμό να ενταχθούν σε αυτό το σύστημα αφού πληρούν τις προϋποθέσεις που απαιτούνται. Οι ενταγμένες επιχειρήσεις θα φέρουν το σήμα (brand name) του μοντέλου-συστήματος, θα αναφέρονται σε τουριστικό οδηγό ο οποίος θα προκύψει μέσω του προγράμματος και θα φέρει την υπογραφή του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, θα προβάλλονται

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 17 στο διαδίκτυο, σε τουριστικούς οδηγούς ποικίλης ύλης, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και σε εκθέσεις που λαμβάνει μέρος η Ελλάδα σε διεθνές επίπεδο. Οι επιχειρήσεις αυτές θα είναι υποχρεωμένες με βάση συγκεκριμένους κανόνες να υιοθετούν κοινωνική ευθύνη με έμφαση στη διατήρηση και προστασία της βιοποικιλότητας, είτε αξιοποιώντας τη βιοποικιλότητα ως πρώτη ύλη, είτε έχοντας κρίσιμη επίπτωση σε βιοτικές και αβιοτικές παραμέτρους του περιβάλλοντος ενδημικών ή άλλων σπάνιων-σημαντικών ειδών και οικοσυστημάτων, είτε βρισκόμενες σε ευαίσθητες περιοχές. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: άτομα με εξειδίκευση στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, Περιβαλλοντολόγοι, Βιολόγοι- Βοτανικοί, Γεωπόνοι διαφόρων εξειδικεύσεων, Γιατροί, Αρχιτέκτονες, Μηχανικοί, άτομα που ασχολούνται με την Εκπαίδευση, ειδικοί στις Ανθρωπιστικές σπουδές Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: κόστος υποδομών (κτιριακών, πάρκων), αναλώσιμα, μισθοί συνεργατών, μετακινήσεις Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 3 έτη. Παραδοτέα: Πακέτο σύστημα δράσης στον τομέα του τουρισμού ευεξίας και υγείας το οποίο θα αποκτήσει συγκεκριμένο κατοχυρωμένο όνομα που θα αναγνωρίζεται από το κράτος. Ωφελούμενοι: Το πιλοτικό αυτό πακέτο-σύστημα δράσης θα έχει θετική επίδραση τόσο στις ήδη υπάρχουσες τουριστικές εναλλακτικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του Βορείου Αιγαίου όσο και σε άτομα τα οποία θέλουν να δραστηριοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση. Θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας, θα αντιμετωπιστούν προβλήματα που υφίστανται σε επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και θα συμβάλλει στην ανάπτυξη του τριτογενή τομέα. Επίσης θα αποτελέσει πόλο έλξης νέων τουριστών από όλο τον κόσμο ως ένα νέο καινοτόμο προϊόν και θα είναι πρότυπο για όλη την Ελλάδα. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Εκπόνηση Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης του Τουριστικού Κλάδου Υγείας και Ευεξίας του Βορείου Αιγαίου, Έργα πιλοτικής καλλιέργειας εναλλακτικών καινοτόμων καλλιεργειών, έργα ανάδειξης της φυσικής κληρονομιάς, Δημιουργία Φορέα (κρατικός ή/και ιδιωτικός) παροχής εκθεσιακών υπηρεσιών με αντικείμενο τη φύση, την τέχνη και τον πολιτισμό, Αποτύπωση της φυτικής βιοποικιλότητας του Βορείου Αιγαίου, Δημιουργία αναγκαστικού συνεταιρισμού παραγωγών αρωματικών/φαρμακευτικών φυτικών ειδών, προϊόντων που προκύπτουν από αυτοφυή φυτικά είδη και ντόπιων παραδοσιακών προϊόντων.

18 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 8. Ανάδειξη της βιοποικιλότητας στα πλαίσια δράσεων τουριστικής πολιτικής. Εισηγητές της πρότασης: Κοκκίνη Στέλλα, Στεφανάκη Αναστασία, Κουρέας Δημήτρης Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Στα νησιά του Β. Αιγαίου απαντά πληθώρα ενδημικών φυτών (taxa) μοναδικά στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αρωματικά φυτά της περιοχής που αποτέλεσαν και αποτελούν δυνητικά σημαντική πηγή εσόδων των τοπικών κοινωνιών. Η μοναδική γεωγραφική θέση της περιοχής, την καθιστά ένα εξαιρετικό σταυροδρόμι, στοιχείο που αντικατοπτρίζεται, ισότιμα, τόσο στον αριθμό των διαφορετικών φυτικών ειδών που φιλοξενεί όσο και στην πολιτιστική κληρονομιά αυτής. Κατά συνέπεια, η προσπάθεια σύνδεσης των φυτών του τόπου με τον πολιτισμό, μέσα από το πρίσμα της εθνοβοτανικής προσέγγισης αποτελεί ζητούμενο που μπορεί να αναδείξει τα μοναδικά στοιχεία της περιοχής ενισχύοντας δράσεις τουριστικής ανάπτυξης. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Ένας από τους ειδικούς στόχους της Εθνικής στρατηγικής για τη Βιοποικιλότητα είναι και η ενσωμάτωση των αναγκών διατήρησης της βιολογικής ποικιλότητας στα διάφορα επίπεδα σχεδιασμού και προγραμματισμού για τον τουρισμό. Κατά συνέπεια, η αναθεώρηση των στόχων της τουριστικής ανάπτυξης και των πρακτικών της οφείλει να εξυπηρετεί τους νέους στρατηγικούς στόχους της χώρας και παράλληλα να αποδίδει προστιθέμενη αξία στην τοπική κοινωνία. Η επένδυση σε νέες μορφές τουρισμού που σε συνδυασμό με την παραδοσιακή τουριστική πολιτική επιτρέπει τη δημιουργία ανταγωνιστικών τουριστικών προγραμμάτων. Θα πρέπει να δοθεί η δυνατότητα στις υπάρχουσες τουριστικές δομές να εκμεταλλευτούν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που είναι διαθέσιμα από το φυσικό πλούτο της περιοχής τους, δημιουργώντας νέα τουριστικά πακέτα, όπως συμβαίνει διεθνώς τα τελευταία χρόνια (plant hunters). Παράλληλα να τους δοθεί η δυνατότητα πρόσβασης στην αναγκαία πληροφορία για την κατάρτιση τέτοιων προγραμμάτων. Με βάση τα παραπάνω προτείνεται η δημιουργία μίας οργανωμένης βάσης πληροφοριών σε ηλεκτρονική μορφή. Η διαμόρφωση των πληροφοριών αυτών θα λειτουργούν ως οδηγός για την εύκολη κατάρτιση προγραμμάτων από τις τοπικές τουριστικές επιχειρήσεις, ενώ θα μπορούν να αξιοποιούν ήδη καταχωρισμένα στη βάση έτοιμα προγράμματα-οδηγούς περιήγησης. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Συστηματικοί Βοτανικοί, Μηχανικοί-Τοπογράφοι, Επιστήμονες Πληροφορικής, Επιστήμονες Κοινωνικών επιστημών. Τεχνογνωσία: Ικανότητα αναγνώρισης φυτών στο πεδίο, Συλλογή και διατήρηση φυτών, Ιστορική προσέγγιση, Γεωγραφική αποτύπωση - Χαρτογράφηση, δημιουργία βάσεων δεδομένων, δημιουργία εφαρμογών διαδικτύου. Δαπάνες: Το κόστος απασχόλησης ερευνητών και συνεργατών, Κόστος δημιουργίας, ενημέρωσης και συντήρησης βάσης δεδομένων, Κόστος διάδοσης των παραδοτέων

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 19 Χρονοδιάγραμμα: 16 Μήνες: Συλλογές στο πεδίο (3), Σύνταξη καταλόγων (3), Ανάλυση των χαρακτηριστικών των φυτών (2), Βάση δεδομένων (3), Πρόγραμμα-οδηγός (3), Δημοσίευση-κοινοποίηση (2) Παραδοτέα: - Κατάλογος φυτών με βιολογικό ή/και πολιτιστικό (μυθολογία ιστορία) ενδιαφέρον που μπορούν να αποτελέσουν τουριστικό αξιοθέατο. - Χάρτες γεωγραφικής εξάπλωσης των παραπάνω φυτών και σύνδεσή τους με προστατευόμενες περιοχές (Δίκτυο NATURA 2000). - Κατάλογος του βαθμού επικινδυνότητας προς εξαφάνιση των αυτοφυών φυτικών πληθυσμών. - Μελέτη για την ανάδειξη των φυτών μέσω των οσμών τους. - Εκθεσιακό υλικό με Παραδοσιακές χρήσεις Εθνοβοτανική προσέγγιση - Πρόγραμμα Οδηγός περιήγησης Ωφελούμενοι: - Τουριστικοί πράκτορες και τοπικά γραφεία τουρισμού - Ξενοδοχειακές μονάδες μικρής και μεγαλύτερης δυναμικότητας - Επιχειρήσεις εμπορικής αξιοποίησης αρωματικών φυτών των περιοχών της περιφέρειας - Τοπική οικονομία μέσω αύξησης της συνολικής τουριστικής κίνησης Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Η καταγραφή των αρωματικών φυτών περιοχών της Περιφέρειας μπορεί να αποτελέσει τη βάση και για την κατάρτιση άλλων προγραμμάτων ενίσχυσης της τοπικής αγροτικής οικονομίας.

20 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 9. Ενίσχυση της εμπορικής εκμετάλλευσης αρωματικών φυτών στα πλαίσια αξιοποίησης της γενετικής ποικιλότητας και της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Εισηγητές της πρότασης: Κοκκίνη Στέλλα, Στεφανάκη Αναστασία, Κουρέας Δημήτρης, Γκουζκούνης Αναστάσιος Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Στα νησιά του Βορείου Αιγαίου απαντά πληθώρα ενδημικών φυτών (taxa) μοναδικά στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αρωματικά φυτά της περιοχής λόγω των χρήσεων στις οποίες βρίσκουν εφαρμογή τόσο ως αρωματικά όσο και μέσω της χρήσης των αιθέριων ελαίων τους. Η γενετική ποικιλότητα (βιοποικιλότητα) των εμπορικά αξιοποιήσιμων φυτών (ρίγανη, θυμάρι, φασκόμηλο, μέντα κ.ά.) συνεχώς μειώνεται με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση του φυτικού κεφαλαίου. Η έλλειψη καταγραφής του εύρους γενετικής ποικιλότητας καθώς και η μη αξιοποίησή του είναι δύο από τους λόγους αυτής της μείωσης. Παράλληλα, τα νησιά του Β Αιγαίου γνώρισαν κατά το παρελθόν ιδιαίτερη οικονομική άνθηση μέσω της ανάπτυξης βιομηχανικών μονάδων επεξεργασίας των τοπικών αγροτικών προϊόντων. Μετά την αποβιομηχανοποίηση των νησιών απέμεινε μια μεγάλη αρχιτεκτονική βιομηχανική κληρονομιά που δεν έχει αξιοποιηθεί όσο θα μπορούσε. Την τελευταία εικοσιπενταετία έχει εμφανιστεί ένα ισχυρό ρεύμα αξιοποίησης των ιστορικών βιομηχανικών συγκροτημάτων. Ειδικότερα, η Λέσβος είναι η πρώτη περιοχή της Ελλάδας, όπου οργανωμένα μπήκαν σε εφαρμογή έργα αποκατάστασης και επαναχρησιμοποίησης βιομηχανικών κτισμάτων. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Το προτεινόμενο σχέδιο δράσης περιλαμβάνει την εκμετάλλευση των αρωματικών φυτών και των αιθέριων ελαίων τους βασιζόμενο σε δύο βασικούς άξονες: α) την αξιοποίηση του γενετικού φυτικού κεφαλαίου για την καλλιέργεια, επεξεργασία και εμπορία προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας και β) την αξιοποίηση, στα πλαίσια της βιώσιμης και αειφόρου ανάπτυξης, του υπάρχοντος δυναμικού βιομηχανικών κτισμάτων των αντίστοιχων περιοχών. Προτείνεται η σύσταση νέων μικρών μονάδων διαλογής τυποποίησης συσκευασίας, μεταποίησης για την παραγωγή νέων προϊόντων. Οι προτεινόμενες μονάδες χαρακτηρίζονται από ήπια βιοτεχνική δραστηριότητα και είναι εφικτό να στεγαστούν σε υφιστάμενα βιομηχανικά κτήρια που έχουν αποκατασταθεί ή θα αποκατασταθούν για το σκοπό αυτό. Με αυτό τον τρόπο θα επιτευχθεί η σύζευξη της υφιστάμενης βιομηχανικής κληρονομιάς με καινοτόμες αγροτικές δραστηριότητες. Τα αποκατεστημένα κτήρια μπορούν να λειτουργήσουν και ως αξιοθέατα, ιδιαίτερα όταν αυτά χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τοπικών προϊόντων. Στους χώρους τους μπορούν να παρέχουν προς τους επισκέπτες τους λαογραφικές και εθνοβοτανικές πληροφορίες καθιστώντας τα αξιόλογο τουριστικό προορισμό. Τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 21 μία τέτοια προσέγγιση είναι: - Παραγωγή μοναδικών και υψηλής αξίας προϊόντων - Δυνατότητα μετατροπής μη προσοδοφόρων καλλιεργειών, σε οικονομικά βιώσιμες - Ενίσχυση υπαρχουσών μονάδων μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων - Η διατήρηση και ανάδειξη της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με οικονομική ανάπτυξη Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Συστηματικοί Βοτανικοί, Αρχιτέκτονες, Μηχανικοί (Πολιτικοί, μηχανολόγοι, τοπογράφοι κ.α.), Επιχειρηματικοί σύμβουλοι Τεχνογνωσία: Ικανότητα αναγνώρισης φυτών στο πεδίο, Συλλογή και διατήρηση φυτών, DNA barcoding, Τεχνογνωσία αποστάξεων, Αποτύπωση και αποκατάσταση παραδοσιακών κτιρίων, Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός Δαπάνες: Το κόστος απασχόλησης ερευνητών και συνεργατών Χρονοδιάγραμμα: 30 Μήνες Παραδοτέα: - Καταγραφή των γενετικών πόρων των σημαντικότερων εμπορικών φυτών της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου - Μελέτη ποιοτικής και ποσοτικής σύστασης των αιθέριων ελαίων σημαντικών εμπορικών φυτών - Κατάλογος εξάπλωσης κύριων αρωματικών φυτών στα νησιά του Βορείου Αιγαίου - Μελέτη απογραφής και αξιολόγησης υφιστάμενων βιομηχανικών κτιριακών μονάδων - Αρχιτεκτονικές μελέτες επαναχρησιμοποίησης των επιλεγμένων βιομηχανικών μονάδων και εγκατάσταση των πρότυπων μονάδων παραγωγής Ωφελούμενοι: - Αγρότες και Αγροτικοί συνεταιρισμοί - Μονάδες μεταποίησης αγροτικών προϊόντων - Εταιρείες εμπορίας και διακίνησης των αντίστοιχων προϊόντων - Τοπική οικονομία - Εκπαιδευόμενοι νέοι επιστήμονες Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Η πρόταση μπορεί να συνδυαστεί με όλες τις ανάλογες προτάσεις που αφορούν την αξιοποίηση του φυσικού πλούτου της περιοχής στα πλαίσια της στρατηγικής για τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη.

22 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 10. Δημιουργία Δικτύου επισκέψιμων χώρων που αναδεικνύουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του Βορείου Αιγαίου Εισηγητές της πρότασης: Οικονόμου Ανδρέας, Γουρνέλου Ελένη Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Ο μελλοντικός επισκέπτης της Περιφέρειας, προετοιμάζοντας το ταξίδι του, θέλει να γνωρίζει ποιοι χώροι σε κάθε νησί μπορούν να ικανοποιήσουν τις επιθυμίες του (μουσεία, αρχαιολογικοί χώροι, βοτανικοί κήποι, υδροβιότοποι, δάση, μονοπάτια, μνημεία της φύσης, κτίρια με ιστορική και αρχιτεκτονική αξία, γιορτές και πανηγύρεις). Η μελέτη ενός σχετικού οδηγού (βιβλίο, διαδικτυακός τόπος ή DVD) θα τον βοηθήσει να προγραμματίσει το ταξίδι του μέρα-μέρα και να δημιουργήσει αναπαραστάσειςκίνητρα με υψηλές προσδοκίες. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Έρευνα για εντοπισμό όλων των δυνατών χώρων της Περιφέρειας για επισκέψεις. Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης. Ανάδειξη αυτών που θα περιληφθούν στον κατάλογο. Επισήμανση αυτών που ναι μεν παρουσιάζουν υψηλό ενδιαφέρον, αλλά δεν είναι έτοιμοι (προσβασιμότητα, υποδομές, προσωπικό, ). Οι χώροι αυτοί θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο μελέτης για ένταξή τους σε έργα που θα τους αξιοποιούσαν. Συγκέντρωση του υλικού, δημιουργία ψηφιακής τράπεζας δεδομένων. Συμπλήρωσή του και ομογενοποίησή του. Μετάφρασή του σε ξένες γλώσσες. Ταξινόμηση των στοιχείων με πολλούς τρόπους και παρουσίασή τους με διαφορετικά μέσα. Ποικίλες εκδόσεις. Παρουσίαση με ομοιόμορφο τρόπο όλων των επισκέψιμων χώρων και προβολή κάθε χώρου αφενός από όλους τους άλλους χώρους, αλλά και από κρίσιμα σημεία, στην Περιφέρεια και στον Κόσμο. Συγκέντρωση και καταγραφή του υπάρχοντος υλικού. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: μουσειολόγος, περιβαλλοντολόγος ή δασολόγος ή βιολόγος, γραφίστας - δημιουργός ιστοτόπου, φωτογράφος, κειμενογράφος. Τεχνογνωσία: η επιστημοσύνη και οι επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες των συνεργατών. Δαπάνες: το κόστος αγοράς ή και συντήρησης μιας πλήρως εξοπλισμένης θέσης εργασίας για τον γραφίστα - δημιουργό ιστοτόπου, οι μισθοί των συνεργατών, το κόστος μετακινήσεων και διαμονής, αναλώσιμα, εκδόσεις, Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια: 1 έτος. Συλλογή υλικού: 3 μήνες. Επισκέψεις και αξιολόγηση: 3 μήνες. Συμπλήρωση και ομογενοποίηση του υλικού: 3 μήνες. Έκδοσή του: 3 μήνες. Παραδοτέα: Δομημένο ψηφιακό υλικό, έτοιμο για ανάρτηση στο διαδίκτυο, δημιουργία χαρτών, φυλλαδίων, οδηγών, βιβλίων, DVDs, με αντικείμενο την προβολή και διασύνδεση όλων των επισκέψιμων χώρων της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Ωφελούμενοι: Οι μελλοντικοί επισκέπτες των νησιών του Βορείου Αιγαίου και όλοι όσοι επωφελούνται άμεσα ή έμμεσα από τον

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 23 τουρισμό στην περιοχή, κατ επέκταση η Ελληνική Οικονομία. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Όλα τα έργα ανάδειξης της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της Περιφέρειας.

24 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 11. Δημιουργία (Ετήσιου) Παγκόσμιου (Διεθνούς) Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης. Εισηγητής της πρότασης: Θρασύβουλος Καλογρίδης Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Η μειωμένη τουριστική ανάπτυξη της Περιφέρειας. Η καθιέρωση ενός Παγκόσμιου Φεστιβάλ θα βοηθήσει στη προσέλκυση επισκεπτών ειδικού ενδιαφέροντος, αλλά και στη προβολή πράσινων φυσικών πόρων (γεωργικά - αλιευτικά προϊόντα, δάση, γεωπάρκα, υπέδαφος, ενεργειακοί πόροι, υδάτινοι πόροι, χλωρίδα, πανίδα, κλίμα κ.τ.λ.). Τέλος, θα συμβάλει στην προβολή της πολιτιστικής παράδοσης που σχετίζεται με τα πράσινα προϊόντα. Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Η διοργάνωση ενός παγκόσμιου Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης. θα απαιτηθεί ο συντονισμός πολλών φορέων (π.χ. Περιφέρεια Β. Αιγαίου - Περιφερειακό Ταμείο - Διευθύνσεις Περιβάλλοντος - Νομαρχία - ΤΕΔΚ - Δήμοι -ΔΕΔΑΠΑΛ - Πανεπιστήμιο Αιγαίου - Διευθύνσεις Εκπαίδευσης - Επιμελητήρια (Εμπορικό - ΤΕΕ - ΓΕΩΤΕΕ - Οικονομικό ΟΕΕ) - Ένωση Ξενοδόχων Λέσβου - Λοιπών Νησιών - Ένωση Ιδιοκτητών Ενοικιαζόμενων Δωματίων Λέσβου - Ένωση Ιδιοκτητών Τουριστικών Γραφείων - Ένωση Καταναλωτών Λέσβου - Αναπτυξιακές Εταιρείες - Περιβαλλοντικοί Σύλλογοι - Μεμονωμένες Επιχειρήσεις) με σκοπό την κατάρτιση ενός επιχειρησιακού σχεδίου καθιέρωσης και υλοποίησης του Φεστιβάλ. Στο παγκόσμιου Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης θα πρέπει συμμετάσχουν με περίπτερο Πανευρωπαϊκοί (σε πρώτη φάση) κρατικοί φορείς πράσινης οικονομίας Πανεπιστήμια Διεθνείς Οργανώσεις προστασίας περιβάλλοντος και βιώσιμης (αειφόρου) ανάπτυξης Επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις εφαρμογές της πράσινης επιχειρηματικότητας κ.ά. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ θα γίνουν συνέδρια - εκδηλώσεις καλλιτεχνικές πάσης φύσεως με θέμα την πράσινη ανάπτυξη - γαστρονομικές, αθλητικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις - διαγωνισμοί κ.ά. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Συνεργάτες: Κάθε φορέας θα προσφέρει ανθρώπινο δυναμικό αναγκαίο για την οργάνωση και υλοποίηση του Διεθνούς Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης. Τεχνογνωσία: Η επιστημονική και εμπειρική γνώση του κάθε φορέα που συμμετέχει στη οργάνωση και υλοποίηση του Διεθνούς Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης. Δαπάνες: Το κόστος της υλοποίηση του Διεθνούς Φεστιβάλ δράσεων πράσινης ανάπτυξης (Ενοικίαση χώρου - κατασκευή περιπτέρων - προβολή φεστιβάλ - Λοιπά έξοδα (Προσωπικό - Έντυπα) κ.τ.λ). Έσοδα: Επιχορηγήσεις από Ευρωπαϊκά προγράμματα - Χορηγίες επιχειρήσεων - Χρηματοδότηση από τη Συνεταιριστική Τράπεζα Λέσβου Λήμνου. Χρονοδιάγραμμα: Διάρκεια κατάρτισης του επιχειρησιακού σχεδίου: 3 μήνες Οργάνωση Φεστιβάλ: 5 μήνες Υλοποίηση ετήσιου φεστιβάλ κάθε έτος για μία εβδομάδα (7 ημέρες). Παραδοτέα:

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 25 Υλοποίηση ετήσιου φεστιβάλ κάθε έτος για μία εβδομάδα (7 ημέρες) στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Ωφελούμενοι: Αύξηση επισκεψιμότητας στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου Βιώσιμη (αειφόρου) Τουριστική ανάπτυξη - Ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της Περιφέρειας, ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας - Αύξηση του ΑΕΠ της Περιφέρειας - Αντιμετώπιση της σημερινής οικονομικής κρίσης - Επένδυση στην παιδεία, τη γνώση, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Όλες τις δράσεις τουριστικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.

26 Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου 12. Δημιουργία (μόνιμου) Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας Εισηγητής της πρότασης: Θρασύβουλος Καλογρίδης Περιγραφή του θέματος (το πρόβλημα): Η μειωμένη πράσινη ανάπτυξη της Περιφέρειας. Η καθιέρωση ενός Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας θα βοηθήσει στη προσέλκυση επισκεπτών ειδικού ενδιαφέροντος, αλλά και στην προβολή εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας - Αξιοποίηση των τοπικών φυσικών πόρων (γεωργικά - αλιευτικά προϊόντα, δάση, γεωπάρκα, υπέδαφος, ενεργειακοί πόροι, υδάτινοι πόροι, χλωρίδα, πανίδα, κλίμα κ.τ.λ.). Προτεινόμενο Σχέδιο Δράσης (η λύση): Η Δημιουργία Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας απαιτεί έρευνα για εντοπισμό όλων των δυνατών εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας. Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης. Καταγραφή των εφαρμογών αυτών που θα περιληφθούν στο Πάρκο. Επισήμανση των εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας που παρουσιάζουν υψηλό ενδιαφέρον. Η ανεύρεση κατάλληλου χώρου όπου θα μπορούσε να δημιουργηθεί το Πάρκο. Κατάρτιση ενός επιχειρησιακού σχεδίου δημιουργίας του Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας. Στο Πάρκο εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας θα πρέπει να συμμετάσχουν με περίπτερο Πανευρωπαϊκοί (σε πρώτη φάση) - κρατικοί Φορείς πράσινης οικονομίας - Πανεπιστήμια - Διεθνείς Οργανώσεις προστασίας περιβάλλοντος και βιώσιμης (αειφόρου) ανάπτυξης - Επιχειρήσεις που ασχολούνται με τις εφαρμογές της πράσινης επιχειρηματικότητας κ.ά. Στο χώρου θα πρέπει να γίνονται συνέδρια - ημερήσιες εκθέσεις - συμπόσια - σεμινάρια εκδηλώσεις πάσης φύσεως με θέμα την πράσινη ανάπτυξη & επιχειρηματικότητα κ.ά. Αναγκαίοι πόροι (άνθρωποι, τεχνογνωσία, χρήματα, γη, κτίρια, ): Προσωπικό: Επιστημονικό Διοικητικό - Τεχνικό - Βοηθητικό κάθε ειδικότητας που σχετίζεται με τη δημιουργία, οργάνωση και λειτουργία του Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας. Τεχνογνωσία: Η επιστημονική γνώση του Πανεπιστημίου Αιγαίου και τοπικών φορέων καθώς και η εμπειρική γνώση των τοπικών επιχειρήσεων που ασχολούνται με την πώληση προϊόντων και υπηρεσιών πράσινης ανάπτυξης. Δαπάνες: Το κόστος της υλοποίησης του Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας (Ενοικίαση χώρου-κατασκευή περιπτέρων - προβολή φεστιβάλ - Λοιπά έξοδα (Προσωπικό Έντυπα) κ.τ.λ). Έσοδα: Επιχορηγήσεις από Ευρωπαϊκά προγράμματα και εθνικά προγράμματα Προγράμματα Τοπικής Αυτοδιοίκησης - Χορηγίες επιχειρήσεων - Χρηματοδότηση από τη Συνεταιριστική Τράπεζα Λέσβου Λήμνου. Χρονοδιάγραμμα: Υλοποίηση Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας: 1 έτος.

Προτάσεις για την Πράσινη Ανάπτυξη 27 Έρευνα : 2 μήνες. Αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης- Καταγραφή των εφαρμογών που παρουσιάζουν υψηλό ενδιαφέρον 3 μήνες. Η ανεύρεση κατάλληλου χώρου 5 μήνες. Κατάρτιση ενός επιχειρησιακού σχεδίου δημιουργίας του Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας: 1 μήνας. Οργάνωση ΠΑΡΚΟΥ : 1 μήνας. Παραδοτέα: Δημιουργία (μόνιμου) Πάρκου εφαρμογών πράσινης ανάπτυξης & επιχειρηματικότητας στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου. Ωφελούμενοι: Αύξηση επισκεψιμότητας της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου - Βιώσιμη (αειφόρος) ανάπτυξη της Περιφέρειας - Ανασυγκρότηση της παραγωγικής βάσης της Περιφέρειας, ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, δημιουργία νέων θέσεων εργασίας - Αύξηση του ΑΕΠ της Περιφέρειας - Αντιμετώπιση της σημερινής οικονομικής κρίσης - Επένδυση στην παιδεία, τη γνώση, την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες. Με ποιες άλλες προτάσεις (έργα) μπορεί να συνδεθεί ώστε να μεγαλώσει η αξία της: Όλες τις δράσεις οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.