ΘΕΜΑ: Ψήφισμα που αφορά την κατασκευή και λειτουργία πλευρικών σταθμών διοδίων στους ανισόπεδους κόμβους ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ και ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ MH ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ Συνεδρίαση : 11η Αριθμός απόφασης: 155/2014 ΘΕΜΑ: Ψήφισμα που αφορά την κατασκευή και λειτουργία πλευρικών σταθμών διοδίων στους ανισόπεδους κόμβους ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ και ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ. Στην Κηφισιά σήμερα, την 20 η του μηνός Οκτωβρίου έτους 2014, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.30μ.μ. και στο Δημοτικό Κατάστημα, μετά από έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου του, που έγινε κατά τους ορισμούς των άρθρων 88 & 89 του Ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πρόγραμμα Καλλικράτης» και κοινοποιήθηκε με κάθε πρόσφορο μέσο, συνήλθε σε τακτική συνεδρίαση το Συμβούλιο της Δημοτικής Ενότητας Κηφισιάς κατά τις διατάξεις των ανωτέρω άρθρων. ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ: ΕΙΡΗΝΗ ΠΟΛΙΤΗ ΜΕΛΗ: ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ, ΜΑΝΑΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ, ΤΟΥΜΑΣΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, ΣΥΡΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΧΛΩΡΑΚΙΩΤΗ ΜΑΡΙΑ ΘΗΡΕΣΙΑ (ΤΕΡΕΖΑ), ΤΣΙΛΙΓΚΙΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ, ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΑΛΙΜΠΡΑΝΤΗ ΛΑΟΥΡΑ-ΜΑΡΙΑ, ΒΕΡΥΚΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ. Οι απουσιάζοντες Σύμβουλοι της Δημοτικής Ενότητας Κηφισιάς προσκλήθηκαν νόμιμα, με την από 16-10-2014 πρόσκληση, που γνωστοποιήθηκε νομίμως σε αυτούς με γραπτή πρόσκληση ή ηλεκτρονικά, τρεις πλήρεις ημέρες πριν από την ορισθείσα ημερομηνία συνεδρίασης κατά τις διατάξεις του άρθρου 88 παρ. 2 του Ν. 3852/2010 και είναι κατά την εκφώνηση του καταλόγου η κ. Αλιμπράντη. Οι παρόντες Σύμβουλοι κατά την εκφώνηση του καταλόγου είναι οι εξής: Πολίτη, Αλεξανδράκης, Μανάλης, Μαστρογιάννη Ρίζου, Τουμάση, Σύριος, Χλωρακιώτη, Τσιλιγκίρης, Παπαδάκης, Βερύκιος. Διαπιστώθηκε νόμιμη απαρτία, κατά τις διατάξεις του άρθρου 89 παρ. 2 του Ν. 3852/2010 επειδή επί συνόλου μελών 11 παρίστανται 10, ήτοι είναι παρόντα τα 2/3 των μελών του Συμβουλίου. Η Πρόεδρος εισηγείται το θέμα «Ψήφισμα που αφορά την κατασκευή πλευρικών σταθμών διοδίων στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών Λαμίας, στους Ανισόπεδους κόμβους ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ και ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ και» και ζητά να

συζητηθεί, αν και μη εγγεγραμμένο ως θέμα στην ημερήσια διάταξη, ως κατεπείγον. Το Συμβούλιο χαρακτηρίζει το θέμα ως κατεπείγον και δέχεται την συζήτησή του εκτός της ημερήσιας διάταξης. Στη συνέχεια έχοντας υπόψη: -Την υπ αριθμ. πρωτ. 49123/20-10-2014 Εισήγηση της Δ/νσης Τεχνικών Υπηρεσιών στην οποία αναφέρεται ότι: «1. ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ Το σύνολο του τμήματος «Μεταμόρφωση Υλίκη» του οδικού άξονα Πατρών- Αθήνας-Θεσσαλονίκης-Ευζώνων (ΠΑΘΕ) αποτελεί αυτοτελές έργο εντασσόμενο στα πλαίσια της βελτίωσης κατά τμήματα της Εθνικής Οδού, από Αθήνα έως τον Μαλιακό (Σκάρφεια). Για το τμήμα «Μεταμόρφωση Υλίκη» του υφιστάμενου αυτοκινητόδρομου Π.Α.Θ.Ε. έχει εκπονηθεί Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Ανάδοχος: ΝΑΜΑ Σύμβουλοι Μηχανικοί και Μελετητές Α.Ε., 2006) και έχει εκδοθεί η υπ αρ. πρωτ. 126119/8.2.2007 Κ.Υ.Α. «Έγκριση περιβαλλοντικών όρων για τη λειτουργία και τις εργασίες βελτίωσης και συντήρησης του τμήματος Μεταμόρφωση-Υλίκη του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ», η οποία τροποποιήθηκε με την υπ αριθ. 200817/23.07.2012 Απόφαση του ΥΠΕΚΑ με θέμα «Τροποποίηση των περιβαλλοντικών όρων του τμήματος «Μεταμόρφωση Υλίκη» του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ, οι οποίοι εγκρίθηκαν με την ΚΥΑ α.π. οικ. 126119/8.2.2007, ως προς την ολοκλήρωση του παράπλευρου οδικού δικτύου». Πρόκειται για το τμήμα του Π.Α.Θ.Ε. που αρχίζει στη Χ.Θ. 10+624 στον Α/Κ Μεταμόρφωσης (ως αρχή χιλιομέτρησης έχει ληφθεί τα κέντρο της Αθήνας) και καταλήγει στη Χ.Θ. 90+500 λίγο πριν την Υλίκη και έχει συνολικό μήκος περί τα 80km. Οι περιβαλλοντικοί όροι της εν λόγω Κ.Υ.Α ισχύουν μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου του 2016. Για τις προτεινόμενες τροποποιήσεις στους Α/Κ Κηφισιάς και Βαρυμπόμπης έχει εκδοθεί η υπ αριθ. πρωτ. Α/1/00/01/01/20097/28.11.2013 Υπουργική Απόφαση από την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Μελετών Κατασκευών Έργων Παραχώρησης Αττικής και Ιονίας Οδού (Ε.Υ.Δ.Ε./Μ-Κ Ε.Π.Α. & Ι.Ο.) της Γενικής Διεύθυνσης Συγκοινωνιακών Έργων με Συμβάσεις Παραχώρησης του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων, με θέμα «Παροχή συναίνεσης του άρθρου 3.1.14 της Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Αυτοκινητόδρομου Ιονία Οδός από Αντίρριο μέχρι Ιωάννινα, ΠΑΘΕ Αθήνα (Α/Κ Μεταμόρφωσης) Μαλιακός (Σκάρφεια) και Συνδετήριου Κλάδου του ΠΑΘΕ Σχηματάρι Χαλκίδα», σύμφωνα με την οποία ο Παραχωρησιούχος προτείνει προσαρμογές τροποποιήσεις του Βασικού Σχεδιασμού προκειμένου να αντιμετωπιστούν κίνδυνοι που αυτός έχει αναλάβει αλλά και να περιοριστούν οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και στο χρόνο κατασκευής του Έργου, καθώς και να βελτιωθεί η λειτουργία του Έργου και των κυκλοφοριακών συνθηκών. Στο πλαίσιο αυτό και σύμφωνα με το Άρθρο 6 «Διαδικασία τροποποίησης ΑΕΠΟ» του Ν. 4014/2011 (ΦΕΚ 209Α/21.09.2011) εκπονείται νέα Μελέτη

Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Απρίλιος 2014), δεδομένων των αλλαγών σχεδιασμού σε επιμέρους τμήματα του αδειοδοτημένου έργου. Με το Νόμο 3555/ΦΕΚ 81Α/16.4.2007 «Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του Έργου της Μελέτης, Κατασκευής, Χρηματοδότησης, Λειτουργίας, Συντήρησης και Εκμετάλλευσης του Αυτοκινητοδρόμου «Ιονία Οδός» από Αντίρριο μέχρι Ιωάννινα, ΠΑΘΕ Αθήνα (Α/Κ Μεταμόρφωσης) - Μαλιακός (Σκάρφεια) και Συνδετήριου Κλάδου του ΠΑΘΕ Σχηματάρι-Χαλκίδα και λοιπές διατάξεις, επικυρώθηκε η Σύμβαση Παραχώρησης του έργου στη «ΝΕΑ ΟΔΟΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗΣ». Κατασκευαστής ορίστηκε η Κοινοπραξία EUROIONIA. Η νέα ΜΠΕ (2014) ανατέθηκε από την Κοινοπραξία «EUROIONIA» στη μελετητική εταιρεία ENVECO A.E. 2. ΣΥΝΤΟΜΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ Α/Κ & ΤΩΝ ΠΛΕΥΡΙΚΩΝ ΔΙΟΔΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ Το έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία συνοδών έργων του ΠΑΘΕ Τμήμα «Μεταμόρφωση-Υλίκη» και συγκεκριμένα: 1. του Α/Κ Κηφισιάς 2. του Α/Κ και των πλευρικών διοδίων Βαρυμπόμπης 3. του Α/Κ και των πλευρικών διοδίων Αγ. Στεφάνου. Ο Α/Κ Κηφισιάς αποτελείται από το συνδυασμό του Α/Κ Ιλισίων και του Α/Κ Καλυφτάκη (600m νοτιότερα). Ο Α/Κ Ιλισίων (κύριο έργο) αφορά στην κατασκευή Υπέργειας Ράμπας (στην προέκταση της οδού Ιλισίων) πάνω από τη Ν.Ε.Ο.Α.Λ., με κατεύθυνση προς Αθήνα. Το εν λόγω έργο απαιτεί: τη μετατόπιση της Ρυμοτομικής Γραμμής σε δύο Ο.Τ., τη μετατόπιση προς τα βορειοδυτικά του Δυτικού Παράδρομου της Ν.Ε.Ο.Α.Λ. και την προσθήκη μίας (1) λωρίδας κυκλοφορίας στο τμήμα από Α/Κ Καλυφτάκη έως την είσοδο προς Ιλισίων, ώστε να εκλείψουν οι υφιστάμενοι κίνδυνοι από την πλέξη των κάτωθι τριών (3) κινήσεων σε απόσταση 150 μέτρων: o o o Αθήνα-Είσοδος Ιλισίων Α/Κ Καλυφτάκη - Ιλισίων Α/Κ Καλυφτάκη ΝΕΟΑΛ. Ο Α/Κ Καλυφτάκη αναπτύσσεται περί τη διασταύρωση της Λ. Κύμης (Καλυφτάκη) με τον Αυτοκινητόδρομο. Ο μέχρι σήμερα σχεδιασμός του Α/Κ Καλυφτάκη είχε σχεδόν αποκλειστικό σκοπό τη σύνδεση του Ολυμπιακού Χωριού με τον αυτοκινητόδρομο. Για το λόγο αυτό, οι υπόλοιπες κινήσεις που δεν αφορούν σε αυτή τη σύνδεση, είναι -σήμερα- υποβαθμισμένες. Με τη νέα, προτεινόμενη διαμόρφωση του Α/Κ Καλυφτάκη διασφαλίζεται η εξυπηρέτηση όλων των απαιτούμενων κινήσεων κυκλοφορίας στον κόμβο. Επίσης, με τον προτεινόμενο σχεδιασμό, ο Α/Κ Καλυφτάκη θα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της συνεχώς αυξανόμενης κυκλοφοριακής κίνησης.

Στην περιοχή του Α/Κ Βαρυμπόμπης, προβλέπεται να γίνει νέα διαμόρφωση του κόμβου με την κατασκευή δύο κλάδων, ένας αριστερά στην έξοδο από τον κόμβο προς Αθήνα και ένας δεξιά στην είσοδο στον κόμβο από Αθήνα, οι οποίοι φιλοξενούν από έναν σταθμό διοδίων. Επίσης, προβλέπεται ανακατασκευή δύο κλάδων του κόμβου, δεξιά και αριστερά της Ε.Ο, κυκλική πλατεία που λειτουργεί πάνω από τον αυτοκινητόδρομο, κάθετη οδός η οποία χωρίζεται σε 4 επιμέρους οδούς και ενώνει δύο μικρότερες κυκλικές πλατείες που βρίσκονται εκατέρωθεν του αυτοκινητόδρομου με την κεντρική κυκλική πλατεία του Α.Κ, καθώς επίσης και δημιουργία χώρου πρασίνου που επικοινωνεί με την κεντρική πλατεία όπως και μικρότερα υποστηρικτικά έργα (χώρος στάθμευσης οχημάτων στο ρεύμα προς Αθήνα, προσαρμογή παράπλευρων οδών κ.α.). Στην περιοχή του Α/Κ Αγ. Στεφάνου, προβλέπεται να γίνει κατασκευή πλευρικών διοδίων, ανακατασκευή όλων των κλάδων του κόμβου (δύο αριστερά και δύο δεξιά του αυτοκινητοδρόμου) καθώς και κατασκευή υποστηρικτικών έργων (θέσεις στάθμευσης στα διόδια, τοιχία, και επεμβάσεις στον Αριστερό Παράπλευρο). Οι Α/Κ Καλυφτάκη και Ιλισίων χωροθετούνται από τη Χ.Θ. 13+500 έως τη Χ.Θ. 14+500 περίπου του τμήματος του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ «Μεταμόρφωση Υλίκη» και υπάγονται διοικητικά στη Δ.Ε. Κηφισιάς του Δήμου Κηφισιάς, ο Α/Κ Βαρυμπόμπης και τα πλευρικά διόδια Βαρυμπόμπης χωροθετούνται περί τη Χ.Θ. 17+051 του τμήματος του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ «Μεταμόρφωση Υλίκη» και υπάγονται διοικητικά στις Δ.Ε. Κηφισιάς και Νέας Ερυθραίας του Δήμου Κηφισιάς και τα πλευρικά διόδια Αγ. Στεφάνου (Μπογιατίου) χωροθετούνται περί τη Χ.Θ. 21+600 του τμήματος του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ «Μεταμόρφωση Υλίκη» και υπάγονται διοικητικά στα όρια των Δ.Ε. Κρυονερίου και Αγ. Στεφάνου του Δήμου Διονύσου. Οι θέσεις των προαναφερθέντων έργων παρουσιάζονται στο Σχήμα 2.1 που ακολουθεί.

Σχήμα 2.1: Χωροθέτηση των προτεινόμενων έργων

3. ΣΧΟΛΙΑ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΗΣ ΜΠΕ Κατόπιν μιας πρώτης αξιολόγησης της νέας ΜΠΕ με τίτλο «Α/Κ Κηφισιάς, Α/Κ και πλευρικά διόδια Βαρυμπόμπης και πλευρικά διόδια Αγ. Στεφάνου του αυτοκινητόδρομου ΠΑΘΕ - Τμήμα ''Μεταμόρφωση-Υλίκη''» (ENVECO Α.Ε., 2014), επισημαίνονται τα ακόλουθα: 1) Όσον αφορά στα σχεδιαζόμενα έργα στον Α/Κ Κηφισίας: τα σχεδιαζόμενα έργα της Υπέργειας Ράμπας Ιλισίων (Ανισόπεδος Κόμβος Ιλισίων) με σκοπό την αποκατάσταση της λειτουργίας του βασικού οδικού άξονα Χαρ. Τρικούπη -Ελαιών- Ιλισίων, η οποία έχει διακοπεί προσωρινά από το 2004 (δηλαδή εδώ και μία δεκαετία), τα σχεδιαζόμενα έργα βελτίωσης της βορειοανατολικής πρόσβασης από Α/Κ Καλυφτάκη προς ΝΕΟΑΛ και Νέα Κηφισιά και η αναγκαία μετατόπιση προς τα δυτικά του δυτικού παράδρομου της ΝΕΟΑΛ δε θα επιφέρουν καμία περιβαλλοντική επίπτωση. Αντιθέτως, στην περίπτωση που τα παραπάνω έργα δεν πραγματοποιηθούν, θα συνεχιστεί η ανεπίτρεπτη κυκλοφοριακή κατάσταση και περιβαλλοντική επιβάρυνση που ανέκυψε το 2004, λόγω της προσωρινής διακοπής της λειτουργίας του Βασικού Οδικού Άξονα Χ. Τρικούπη -Ιλισίων- ΝΕΟΑΛ. Πρόσθετα, θα διατηρηθεί το χαμηλό επίπεδο οδικής ασφάλειας και συνεπώς ο συνεπαγόμενος κίνδυνος τροχαίων ατυχημάτων, λόγω των υφιστάμενων επικίνδυνων πλέξεων κυκλοφορίας (όπως, άλλωστε, αναφέρεται στο Κεφάλαιο 5.1 «Μηδενική Λύση» της ΜΠΕ). 2) Όσον αφορά στα κριτήρια χωροθέτησης των πλευρικών διοδίων στη ΜΠΕ αναφέρεται (σελ. 24-25): «H λογική της στρατηγικής εφαρμογής διοδίων που υιοθετεί ο παραχωρησιούχος του έργου έχει ως στόχο την εύλογη χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων διοδίων και την επίτευξη μιας αποδεκτής αναλογίας κόστους-οφέλους μεταξύ του κόστους της υλοποίησης της στρατηγικής εφαρμογής διοδίων και των ωφελειών από την απόκτηση εσόδων. Ως εκ τούτου επιλέχθηκε ένα ανοιχτό σύστημα μετωπικών σταθμών σε συνδυασμό με πλευρικούς σταθμούς ως προτιμότερο από ένα κλειστό σύστημα, καθώς προσφέρει τη βέλτιστη ισορροπία μεταξύ της ελαχιστοποίησης της διαρροής εσόδων και της ελαχιστοποίησης του κόστους υλοποίησης και λειτουργίας. Το σύστημα αυτό λαμβάνει υπόψη: Τη διαμορφωμένη νοοτροπία στην Ελλάδα για ανοιχτό σύστημα διοδίων σε υπεραστικές διαδρομές. Τον υψηλό αριθμό κόμβων κατά μήκος της οδού μετά διοδίων. Τα χαμηλά επίπεδα κυκλοφορίας σε πολλούς από αυτούς τους κόμβους. Την ευαισθησία ορισμένων τμημάτων της οδού σε σχέση με ανταγωνιστικές διαδρομές. Τα κόστη απαλλοτρίωσης και τους κινδύνους.

Αυτό σημαίνει ότι υπό τους όρους της Σύμβασης Παραχώρησης μεγιστοποιείται η χρήση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων και χωροθετούνται πλευρικοί σταθμοί διοδίων σε σημεία όπου θα υπάρξει σημαντική ωφέλεια από τη μείωση των απωλειών των εσόδων, η οποία θα αιτιολογεί το κόστος κατασκευής και λειτουργίας.» καθώς και στη σελ. 39: «Σε ότι αφορά στη χωροθέτηση πλευρικών διοδίων στους Α/Κ Βαρυμπόμπης και Α/Κ Αγ. Στεφάνου (...), η επιλογή των σημείων χωροθέτησης πλευρικών διοδίων στους Α/Κ Βαρυμπόμπης και Αγ. Στεφάνου από τον παραχωρησιούχο έγινε με κριτήριο την βιωσιμότητα του κυρίως έργου και περιλαμβάνεται στη Σύμβαση της ΠΑΘΕ όπως εγκρίθηκε από τη Βουλή» Συνεπώς, στα κριτήρια χωροθέτησης των διοδίων δεν έχουν ληφθεί υπόψη οι κυκλοφοριακές επιπτώσεις από την επιβολή διοδίων στο παράπλευρο/ όμορο τοπικό ή/ και ιεραρχημένο οδικό δίκτυο. 3) Όσον αφορά στις Κυκλοφοριακές Επιπτώσεις από την Εκτροπή Κυκλοφορίας από τη ΝΕΟΑΛ στο παράπλευρο τοπικό οδικό δίκτυο που διέρχεται εντός κατοικημένης περιοχής, με σκοπό την αποφυγή των διοδίων, επισημαίνονται τα ακόλουθα. Σύμφωνα με την υφιστάμενη διεθνή βιβλιογραφία αλλά και τη μέχρι σήμερα εμπειρία, στις περιπτώσεις επιβολής διοδίων σε τμήματα αυτοκινητόδρομων, οι μικρές ή μεσαίες μετακινήσεις και κυρίως αυτές με σκοπό την εργασία, δηλαδή οι υψηλής/ καθημερινής συχνότητας μετακινήσεις, επιλέγουν εναλλακτικές διαδρομές με σκοπό την αποφυγή πληρωμής των διοδίων. Στη μελέτη «Toll Feasibility Study» (Baker et al. 2005), εξετάζεται η επίδραση των διοδίων στη ζήτηση οδικής μετακίνησης, δηλαδή ο βαθμός στον οποίο χρησιμοποιούν οι χρήστες τον αυτοκινητόδρομο όταν αυτός έχει διόδια. Η μελέτη καταλήγει στο ότι τα διόδια προκαλούν εκτροπή της πορείας των ταξιδιωτών προς άλλες εναλλακτικές διαδρομές χωρίς διόδια, προκαλώντας πιθανώς σε αυτές συμφόρηση. Αντίστοιχα συμπεράσματα προκύπτουν και στη μελέτη ''Examining Toll Feasibility Studies'' (R. Muller, 1996). Όσον αφορά στο ποσοστό της βαριάς κυκλοφορίας που εκτρέπεται από τους αυτοκινητόδρομους με διόδια (toll roads) σε οδούς χωρίς διόδια (free roads), στη μελέτη ''Empirical Evidence of Toll Road Traffic Diversion and Implications for Highway Infrastructure Privatization'' (Peter Swan & Michael Belzer, 2007) αποδεικνύεται ότι τα φορτηγά μεταφοράς αγαθών τείνουν να εκτρέπονται από τους αυτοκινητόδρομους με διόδια σε εναλλακτικές οδούς, σε ποσοστό που αγγίζει το 40% (!) (της βαριάς κυκλοφορίας του toll road), μειώνοντας το επίπεδο οδικής ασφάλειας των εναλλακτικών διαδρομών σε σημαντικό βαθμό. Κατά τη φάση λειτουργίας των πλευρικών διοδίων στον Α/Κ Βαρυμπόμπης και στον Α/Κ Αγ. Στεφάνου, αναμένεται σημαντική επιβάρυνση του αστικού οδικού δικτύου του Δήμου Κηφισιάς από την προαναφερθείσα εκτρεπόμενη κυκλοφορία και ιδιαίτερα του ιεραρχημένου δικτύου του Δήμου που διέρχεται από περιοχές κατοικίας (αμιγούς ή γενικής) όπως η Νέα Κηφισιά, οι Αδάμες, η Εκάλη και η Νέα Ερυθραία. Για παράδειγμα:

o o οι μετακινούμενοι με προέλευση τον Άγιο Στέφανο, τη Δροσιά, Ροδόπολη κλπ και προορισμό την Αθήνα με σκοπό την εργασία (καθημερινή μετακίνηση), προκειμένου να αποφύγουν την καθημερινή πληρωμή διοδίων (έστω και με τις προτεινόμενες ελαφρύνσεις για τους συχνούς χρήστες), αναμένεται σε σημαντικό ποσοστό τους να φορτίσουν το αστικό δίκτυο παρακάμπτοντας τα διόδια του Α/Κ Αγ. Στεφάνου. Συγκεκριμένα, είναι πιθανό να χρησιμοποιήσουν π.χ. τον εναλλακτικό άξονα Λ. Κρυονερίου-Λ. Λίμνης Μαραθώνος -Λ.Θησέως- Αγ. Σαράντα -Τατοϊου- Λύρα- Ελαιών- Ιλισίων και να ''βγουν'' στη ΝΕΟΑΛ μέσω του Α/Κ Ιλισίων- Καλυφτάκη (= χωρίς διόδια). Ωστόσο, ο εν λόγω άξονας δεν προβλέπεται να εξυπηρετεί τέτοιου είδους μετακινήσεις και με βάση το Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής (ΡΣΑ, βλ. κατωτέρω) οι κάτοικοι π.χ. της Νέας Ερυθραίας ή της Εκάλης με προορισμό την Αθήνα με σκοπό την εργασία, εκτιμάται ότι θα αποφεύγουν σε σημαντικό ποσοστό τα διόδια του Α/Κ Βαρυμπόμπης και εναλλακτικά θα χρησιμοποιούν τον άξονα Τατοϊου -Λύρα- Ελαιών -Ιλισίων, μέχρι να ''βγουν'' στον Α/Κ Καλυφτάκη-Ιλισίων. Συνεπώς, το ιεραρχημένο δίκτυο εντός της περιοχής κατοικίας της Νέας Κηφισιάς αναμένεται να επιβαρυνθεί σημαντικά από την εν λόγω εκτρεπόμενη κυκλοφορία. Παρά τα προαναφερθέντα, στο τεύχος τεχνικής έκθεσης της ΜΠΕ δεν αναφέρεται τυχόν εκπόνηση Μελέτης Κυκλοφοριακών Επιπτώσεων που συνοδεύει το έργο κατασκευής των Α/Κ και την τοποθέτηση πλευρικών διοδίων στους Α/Κ Βαρυμπόμπης και Αγ. Στεφάνου. Δεν αναφέρονται ούτε εξετάζονται τυχόν κυκλοφοριακές επιπτώσεις από την εκτρεπόμενη κυκλοφορία στο οδικό δίκτυο του Δήμου Κηφισιάς. Στη ΜΠΕ δεν αναφέρονται ούτε εξετάζονται οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την εκτροπή μετακινήσεων από τη ΝΕΟΑΛ στο τοπικό οδικό δίκτυο παραπλεύρως της ΝΕΟΑΛ με σκοπό την αποφυγή πληρωμής των διοδίων. Σύμφωνα με την ίδια τη ΜΠΕ (βλ. σελ. 16) σημαντικό τμήμα των φόρτων εισόδου εξόδου της ΠΑΘΕ τόσο στον Άγιο Στέφανο όσο και στη Βαρυμπόμπη αφορούν τοπικού χαρακτήρα μετακινήσεις από και προς αστικοποιημένες περιοχές παραπλεύρως του αυτοκινητόδρομου. Στο πλαίσιο αυτό, στην παρ. 8.3.2 της ΜΠΕ (2014) προτείνεται να ληφθούν κατάλληλα μέτρα για την ενθάρρυνση συνέχισης χρήσης του ΠΑΘΕ, ως ακολούθως: «Όσον αφορά στην εξυπηρέτηση των τοπικού χαρακτήρα μετακινήσεων από και προς αστικοποιημένες περιοχές παραπλεύρως του αυτοκινητόδρομου και λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές αποτελούν σημαντικό τμήμα των φόρτων εισόδου εξόδου της ΠΑΘΕ τόσο στον Άγιο Στέφανο όσο και στη Βαρυμπόμπη προτείνεται να ληφθούν κατάλληλα μέτρα για την ενθάρρυνση συνέχισης χρήσης του ΠΑΘΕ. Στο πλαίσιο αυτό θα μπορούσε να εξετασθεί η εφαρμογή ειδικών μειωμένων τιμολογίων ή η υιοθέτηση χρήσης ειδικής «ταυτότητας συχνού χρήστη» για κατοίκους των γειτονικών δήμων. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει δείξει ότι είναι εφικτή η λήψη τέτοιων ειδικών μέτρων εξυπηρέτησης και ότι τελικά τέτοια μέτρα λειτουργούν θετικά τόσο για τους κατοίκους συχνούς χρήστες όσο και για το κοινωνικό σύνολο αφού: (Α)

Ενθαρρύνουν την «ένταξη» του αυτοκινητόδρομου, έστω και για μικρό τμήμα, στην καθημερινότητα των κατοίκων, εξασφαλίζοντας υψηλά επίπεδα εξυπηρέτησης στις τοπικές μετακινήσεις. (Β) Μειώνουν τους κυκλοφοριακούς φόρτους σε παράπλευρα ή τοπικά δίκτυα που μπορούν να παρέχουν χαμηλότερα επίπεδα εξυπηρέτησης. (Γ) Συμβάλλουν στην διαμόρφωση καλύτερων περιβαλλοντικών συνθηκών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τόσο στον τομέα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης όσο και σε αυτόν του θορύβου.» Πλην των ανωτέρω προτάσεων που κυρίως αποσκοπούν στην αύξηση των διελεύσεων και των εσόδων στον αυτοκινητόδρομο, στη ΜΠΕ δεν προτείνονται μέτρα ούτε γίνεται μνεία στη λήψη μέριμνας σχετικά με τις επιπτώσεις στο οικιστικό και κοινωνικό περιβάλλον πλησίον του αυτοκινητόδρομου από την εκτρεπόμενη κυκλοφορία. Σύμφωνα με τη ΜΠΕ (βλ. σελ. 153): «Ο κύριος λόγος της μεγαλύτερης αναμενόμενης μείωσης των φόρτων στις ράμπες της ΠΑΘΕ που θα φέρουν πλευρικά διόδια σχετίζεται με το ότι σημαντικό τμήμα των αναμενόμενων θεωρητικά φόρτων εξυπηρετεί τοπικού χαρακτήρα μετακινήσεις που μπορούν να εξυπηρετηθούν με εναλλακτικές διαδρομές αξιοποιώντας το παράπλευρο δίκτυο της ΠΑΘΕ ή άλλο τοπικό οδικό δίκτυο». Συνεπώς, στη ΜΠΕ αναγνωρίζεται ρητά η εκτροπή μετακινήσεων τοπικού χαρακτήρα σε εναλλακτικές διαδρομές στο παράπλευρο τοπικό οδικό δίκτυο. 4) Όσον αφορά στις Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις από την εκπομπή αέριων ρύπων και το θόρυβο κατά την προσέλευση/ αναχώρηση οχημάτων προς/ από τους σταθμούς διοδίων: Σε γενικές γραμμές, οι μεγαλύτερες ποσότητες ΠΑΥ (Πολυκυκλικοί Αρωματικοί Υδρογονάνθρακες: CO, NO2, O3, SO2, Pb κλπ) εκπέμπονται κατά την επιτάχυνση, επιβράδυνση ή την πορεία με υψηλή ταχύτητα ενός οχήματος ενώ οι μικρότερες κατά την πορεία με σταθερή μέση ταχύτητα (Baek et al., 1991). Επίσης, μέγιστες τιμές παρατηρούνται όταν το όχημα κινείται με ταχύτητα 40 km/h και βρίσκεται στη φάση της επιτάχυνσης. Επίσης, η σημαντικότερη κινητή πηγή ΠΑΥ που δεν οφείλεται στην καύση είναι η τριβή των ελαστικών. Ο μέλανας άνθρακας (carbon black), που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ελαστικών, περιέχει ΠΑΥ (Nikolaou et al., 1984). Πρόσθετα, ΠΑΥ σχηματίζονται και από τη φθορά των φρένων λόγω των υψηλών θερμοκρασιών που αναπτύσσονται κατά το φρενάρισμα (Rogge et al. 1993b). Καθώς η χωροθέτηση σταθμών διοδίων προϋποθέτει τη σταδιακή επιβράδυνση και ακολούθως επιτάχυνση των οχημάτων που πλησιάζουν ή απομακρύνονται αντίστοιχα από τους σταθμούς διοδίων, είναι αναμενόμενη η επιβάρυνση της κατοικημένης περιοχής πλησίον του αυτοκινητόδρομου με μεγαλύτερες εκπομπές αέριων ρύπων ΠΑΥ. Ομοίως, αναμένεται αύξηση του επιπέδου θορύβου από την επιτάχυνση/ επιβράδυνση οχημάτων από/ προς τα διόδια αντίστοιχα. Ωστόσο, όσον αφορά στις αυξημένες εκπομπές αέριων ρύπων λόγω της τοποθέτησης σταθμών διοδίων, η ΜΠΕ δεν εξετάζει αναλυτικά τις επιπτώσεις και τις εκπομπές ΠΑΥ, αλλά αναφέρει μόνο την άρση των εν λόγω επιπτώσεων από την προτεινόμενη αντικατάσταση των διοδίων από ηλεκτρονικά διόδια στο μέλλον (βλ. σελ. 153): «Όσον αφορά στις εκπομπές αερίων ρύπων κατά τη λειτουργία των διοδίων (επιβράδυνση και επιτάχυνση οχημάτων), έχει εκτιμηθεί ότι, οι

εκπομπές CO από τη χρήση συμβατικών διοδίων είναι υπερδιπλάσιες σε σύγκριση με τη χρήση ηλεκτρονικών διοδίων. Σύμφωνα με την εμπειρία της Αττικής οδού, η διείσδυση των ηλεκτρονικών διοδίων ξεκινά από 30% κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας ενός αυτοκινητόδρομου και προσεγγίζει το 60% περίπου κατά την ώρα αιχμής σε συνθήκες πλήρους λειτουργίας. Συμπεραίνεται επομένως ότι, η όποια επίπτωση στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον της άμεσης περιοχής χωροθέτησης των πλευρικών διοδίων Βαρυμπόμπης και Αγ. Στεφάνου θα απομειωθεί περαιτέρω με τη διείσδυση των ηλεκτρονικών διοδίων. Συμπερασματικά, δεν αναμένεται να διαφοροποιηθεί η κατάσταση στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον της περιοχής μελέτης ουσιαστικά σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση, καθώς τα υπό μελέτη στην παρούσα συνοδά έργα είναι μικρής, συγκριτικά, κλίμακας και επομένως κρίνεται απολύτως ασφαλές ότι η τήρηση των εν ισχύ Π.Ο. για το κυρίως έργο καλύπτει επαρκώς τυχόν επιπτώσεις στο ατμοσφαιρικό περιβάλλον τόσο κατά την κατασκευή όσο και κατά τη λειτουργία τους. (...) προβλέπεται η εγκατάσταση δύο τουλάχιστον αυτόματων σταθμών μέτρησης ατμοσφαιρικής ρύπανσης και μετεωρολογικών συνθηκών, ο ένας εκ των οποίων βρίσκεται στην περιοχή μεταξύ Νέας Ερυθραίας και Κρυονερίου πλησίον των υπό μελέτη έργων. 5) Όσον αφορά στη συμβατότητα του έργου με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο: Στη σελ. 181 της ΜΠΕ επισημαίνεται ότι το έργο είναι συμβατό με το εν ισχύ θεσμικό πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης στις περιοχές ανάπτυξής του. Ωστόσο: σύμφωνα με το προσφάτως ψηφισθέν Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας- Αττικής/ ΡΣΑ (Ν. 4277/2014), η Λ. Κηφισίας υποβαθμίζεται λειτουργικά στο τμήμα της βορειότερα της Αττικής Οδού. Συγκεκριμένα, στο τμήμα της: Αττική Οδός - λ. Θησέως/ λ. Λίμνης Μαραθώνος προβλέπεται να εξυπηρετεί κύριες αστικές μετακινήσεις και όχι μετακινήσεις διαπεριφερειακής ή/και μητροπολιτικής σημασίας/ κλίμακας (Ν. 4277/2014, άρθρο 30 παρ. 4). Ωστόσο, ο άξονας Λ. Κηφισίας -Λ. Θησέως- Λ. Λίμνη Μαραθώνος συνιστά το βασικότερο άξονα που κινείται παράλληλα στη ΝΕΟΑΛ και είναι δυνατό να αποτελέσει παράλληλη εναλλακτική διαδρομή για τις μετακινήσεις που θα εκτρέπονται από τη ΝΕΟΑΛ με σκοπό την αποφυγή των σταθμών διοδίων. Το γεγονός ότι η Λ. Κηφισίας αναμένεται να εξυπηρετεί μετακινήσεις διαπεριφερειακής σημασίας (εκτρεπόμενες από τη ΝΕΟΑΛ) έρχεται σε αντίθεση με το νέο ΡΣΑ. αν μη τι άλλο, είναι αξιομνημόνευτη η πρώτη απόπειρα επιβολής διοδίων εντός του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Πρωτευούσης. 6) Όσον αφορά στη σχέση του έργου με την εξέλιξη του δικτύου Μέσων Σταθερής Τροχιάς Σύμφωνα με το Νέο ΡΣΑ (Ν. 4277/2014) προβλέπεται η επέκταση της Γραμμής 1 του μετρό έως τη Ν. Ερυθραία. Συνεπώς, και έως ότου υλοποιηθεί αυτή η επέκταση, δεν είναι δυνατή η εξυπηρέτηση τμήματος των μετακινήσεων με άκρα πριν ή/ και μετά τα προβλεπόμενα διόδια από τη Γραμμή 1 του μετρό και η συνεπαγόμενη αποφόρτιση του τοπικού οδικού δικτύου από τμήμα των μετακινήσεων. 7) Όσον αφορά στην οικιστική ανάπτυξη:

Πλησίον του έργου και εντός των ορίων του Δήμου Κηφισιάς υπάρχει το ΒΙΟ.ΠΑ και οι συνοικίες Αδάμες, Πανόραμα-Καλυφτάκη και Γράμμος-Φοίνικας, οι οποίες στην υφιστάμενη κατάσταση περιλαμβάνουν πολλές αδόμητες ή/ και εκτός σχεδίου περιοχές. Συνεπώς, όταν οι εν λόγω περιοχές δομηθούν στο σύνολό τους ή ενταχθούν στο σχέδιο και ξεκινήσει η δόμησή τους, οι τοπικοί δρόμοι στις περιοχές αυτές θα εξυπηρετούν πρόσθετο κυκλοφοριακό φόρτο. Δεδομένης της επιπλέον φόρτισης του εν λόγω τοπικού οδικού δικτύου από τον εκτρεπόμενο φόρτο της ΝΕΟΑΛ (με σκοπό την αποφυγή των διοδίων), το τοπικό δίκτυο του δήμου Κηφισιάς παραπλεύρως της ΝΕΟΑΛ αναμένεται να φορτιστεί σημαντικά στο άμεσο μέλλον και μάλιστα με υψηλά ποσοστά βαριάς κυκλοφορίας (λόγω του ΒΙΟ.ΠΑ και της ΝΕΟΑΛ). 8) Όσον αφορά στην οριοθέτηση υφιστάμενων ρεμάτων: Σύμφωνα με την υπ. αρ. Α.Π. οικ. 170225/20.1.2014 του ΥΠΕΚΑ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 παρ. 6.8) σχετικά με τις ''Βασικές προδιαγραφές ΜΠΕ έργων και δραστηριοτήτων Α' Κατηγορίας'', σε περίπτωση έργου ή δραστηριότητας που η κατασκευή του επηρεάζει την κοίτη (στενή ή ευρεία) υδατορέματος, πρέπει να παρατίθεται πρόταση οριοθέτησης του υδατορέματος με βάση τα στοιχεία του φακέλου οριοθέτησης. Στη σελ. 67 της ΜΠΕ, αναφέρεται ότι «κανένα από τα υπό μελέτη έργα δε χωροθετείται εντός ρεμάτων ειδικής περιβαλλοντικής ευαισθησίας όπως αυτά ορίζονται σύμφωνα με την Υ.Α. 9173/1642 (ΦΕΚ 281Δ/23.3.1993). Πιο συγκεκριμένα, το υπό μελέτη έργο Α/Κ Κηφισιάς απέχει 100m περίπου από το ρέμα Χελιδονούς και 500m περίπου από το ρέμα Πύρνας. Το υπό μελέτη έργο Α/Κ και Πλευρικά Διόδια Βαρυμπόμπης απέχει 200m περίπου από το ρέμα Κηφισός ενώ, το υπό μελέτη έργο Πλευρικά Διόδια Αγ. Στεφάνου απέχει 130m περίπου από ανώνυμο ρέμα». Ωστόσο, στη ΜΠΕ δε γίνεται σαφής αναφορά σχετικά με την επιρροή/ επίδραση του έργου στην κοίτη των παραπάνω υδατορεμάτων, με τα οποία βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση. Παρακαλούμε και για την συμβολή της Νομικής Υπηρεσίας κατά την οριστικοποίηση του κειμένου που «θα αναγραφεί ως γνώμη» στην Απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου καθώς και για την συμπλήρωση του εντύπου υπό στοιχεία Δ11 που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Α της με αρ. οικ. 1649/45 ΚΥΑ (ΦΕΚ 45Β/2014) το οποίο σας επισυνάπτουμε. Επισημαίνουμε ότι η λήξη προθεσμίας για κατάθεση απόψεων είναι η 10/11/2014 στην Δ/νση Περιβάλλοντος Περιφέρειας Αττικής (διαδικασία συνολικής διάρκειας 30 εργασίμων ημερών με ημερομηνία έναρξης την 29/9/2014)». -Την εισήγηση του κου Κυριαζόπουλο Δημήτριο Πρόεδρος του Πολιτιστικού Εξωραϊστικού Συλλόγου «Ο ΚΗΦΙΣΟΣ» ο οποίος εισηγείται την αναγκαιότητα λήψης απόφασης σχετικά με την κατασκευή πλευρικών διοδίων στον αυτοκινητόδρομο Αθηνών Λαμίας, στους Ανισόπεδους κόμβους ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ και ΑΓΙΟΥ ΣΤΕΦΑΝΟΥ. Εν συνεχεία, το Συμβούλιο Δημοτικής Ενότητας Κηφισιάς αφού έλαβε υπόψη του τα ανωτέρω και επειδή έχει την αρμοδιότητα σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 83 & 84 του Ν. 3852/2010 και μετά από συζήτηση, ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ ΟΜΟΦΩΝΑ

Αντιτιθέμεθα στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.): Α/Κ ΚΗΦΙΣΙΑΣ, Α/Κ ΚΑΙ ΠΛΕΥΡΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ ΒΑΡΥΜΠΟΜΠΗΣ ΚΑΙ ΠΛΕΥΡΙΚΑ ΔΙΟΔΙΑ ΑΓ. ΣΤΕΦΑΝΟΥ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΔΡΟΜΟΥ ΠΑΘΕ- ΤΜΗΜΑ «ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΥΛΙΚΗ», όσον αφορά στην κατασκευή και λειτουργία Σταθμών πλευρικών διοδίων, διότι η επιβολή πλευρικών διοδίων θα φορτίσει με εκτρεπόμενη κυκλοφορία (συμπεριλαμβανομένου μεγάλου ποσοστού βαρέων οχημάτων) το τοπικό οδικό δίκτυο της Δημοτικής Ενότητας Κηφισιάς και θα υποβαθμίσει το ανθρωπογενές και φυσικό περιβάλλον της περιοχής μας. Η προαναφερόμενη κυκλοφορία θα εκτρέπεται στο τοπικό οδικό δίκτυο προκειμένου ν αποφύγει την πληρωμή των διοδίων. Η επιβολή διοδίων εκτός αστικής περιοχής θα επιφέρει σοβαρή και άδικη οικονομική επιβάρυνση στους Δημότες, οι οποίοι χρησιμοποιούν είτε συστηματικά, είτε περιστασιακά, το επίμαχο τμήμα της Εθνικής οδού. Η λήξη προθεσμίας για κατάθεση απόψεων είναι η 10/11/2014 στην Δ/νση Περιβάλλοντος Περιφέρειας Αττικής (διαδικασία συνολικής διάρκειας 30 εργασίμων ημερών με ημερομηνία έναρξης την 29/9/2014)». Η απόφαση αυτή διαβιβάζεται στην Επιτροπή Ποιότητας Ζωής για την διαμόρφωση εισήγησης προς το Δημοτικό Συμβούλιο. Η απόφαση αυτή πήρε τον αριθμό 155/2014 και υπογράφεται από τον Πρόεδρο και τα μέλη του Συμβουλίου Δημοτικής Ενότητας Κηφισιάς που πήραν μέρος στη συνεδρίαση. Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗ Κ. ΠΟΛΙΤΗ ΤΑ ΜΕΛΗ ΑΛΕΞΑΝΔΡΑΚΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΣ, ΜΑΝΑΛΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ, ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗ ΡΙΖΟΥ ΒΑΡΒΑΡΑ, ΤΟΥΜΑΣΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ, ΣΥΡΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ, ΧΛΩΡΑΚΙΩΤΗ ΜΑΡΙΑ ΘΗΡΕΣΙΑ (ΤΕΡΕΖΑ), ΤΣΙΛΙΓΚΙΡΗΣ ΠΕΤΡΟΣ, ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ, ΒΕΡΥΚΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ.