Εξειδικευμένο Πρόγραμμα Ζωτικής Σημασίας «Παραγωγή και Ανάπτυξη Βιο-Λειτουργικών Προϊόντων / Functional Foods: Αύξηση της κερδοφορίας των εταιρειών Τροφίμων και Ποτών» από την Charakis Research & Consulting Ltd. με τoν Δρ. Ε. Ζωίδη 16-17 Νοεμβρίου 2015 Ξενοδοχείο "Crowne Plaza", Λεμεσός Ενδοεταιρική Συμβούλευση έως 28 Δεκεμβρίου 2015 Περιορισμένος Αριθμός Συμμετεχόντων
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Παγκόσμια αγορά των Βιο-Λειτουργικών Προϊόντων / Functional Foods, είναι ο πιο δυναμικός και αναπτυσσόμενος τομέας του Κλάδου των Τροφίμων και Ποτών. Συγκεκριμένα, αναμένεται ότι τα επόμενα τρία χρόνια θα είναι η περίοδος των βιο-λειτουργικών τροφίμων, ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη το γεγονός ότι τα περασμένα χρόνια ήταν η περίοδος των βιο-λειτουργικών ποτών. Όσο η αγορά παγκοσμίως ωριμάζει και αναπτύσσεται, οι μεγάλες εταιρίες τροφίμων και ποτών μπαίνουν όλο και πιο δυναμικά στην παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων των οποίων η ζήτηση γίνεται συνεχώς εντονότερη. Οι Κυπριακές επιχειρήσεις του κλάδου Τροφίμων και Ποτών, βρίσκονται μπροστά στην πρόκληση της επένδυσης στα προϊόντα αυτά. Με μεγαλύτερο περιθώριο κέρδους και με παράπλευρα θετικά οφέλη, τα βιο-λειτουργικά μπορούν να προσδώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις Κυπριακές εταιρίες πέραν των στενών πλαισίων της Κυπριακής Αγοράς. Είναι εξάλλου ιδιαίτερα σημαντικό, ότι με την ανάπτυξη βιο-λειτουργικών τροφίμων και ποτών μπορεί να επιτευχθεί καλύτερη εκμετάλλευση της προικισμένης, με πληθώρα βιο-ενεργών συστατικών, Κυπριακής φύσης. Ανάγκη Κατάρτισης Το καινοτόμο αυτό πρόγραμμα, έχει ως κύριο σκοπό την εξειδικευμένη ανάλυση στις Κυπριακών επιχειρήσεων των δυνατοτήτων που τους προσφέρει η σύγχρονη Επιστήμη Τεχνολογίας Τροφίμων και Ποτών, για την παραγωγή και ανάπτυξη Βιο-Λειτουργικών Προϊόντων. Το Ιδρυματικό Μέρος του προγράμματος, δίνει τη δυνατότητα στα στελέχη των επιχειρήσεων να κατανοήσουν τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα (αύξηση εσόδων και κερδών) τα οποία μπορούν να αποκτήσουν με την παραγωγή τέτοιων προϊόντων και να αποκτήσουν εξειδικευμένες γνώσεις των σύγχρονων τάσεων της τεχνολογίας των τροφίμων. Κυρίως όμως δίνεται η δυνατότητα εκμάθησης των τρόπων αξιοποίησης των βιολειτουργικών συστατικών για εμπλουτισμό των υφιστάμενων προϊόντων τους ή/και την παραγωγή νέων προϊόντων βιο-λειτουργικών ιδιοτήτων. Αυτό γίνεται, με την ανάλυση των κύριων βιο-ενεργών συστατικών και την αντίστοιχη χρηση τους στην παραγωγή για την ανάπτυξη βιολειτουργικών προϊόντων, με την πλήρη ανάλυση των εφαρμογών ανάπτυξης, την αξιολόγηση της προστιθέμενης αξίας που προσφέρουν τα συστατικά αυτά στα προϊόντα, τα μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα στην 2
παραγωγή αλλά και τις απαιτούμενες ενέργειες που θα πρέπει κάθε εταιρία να πράξει για να μπορεί να κάνει χρήση των συστατικών αυτών, σε επίπεδο υποδομής και τεχνογνωσίας. Στο Ενδοεπιχειρησιακό Μέρος, οι εταιρείες θα μπορέσουν να αναλύσουν το βαθμό δυνατοτήτων τους για την ανάπτυξη και παραγωγή νέων προϊόντων Βιο-Λειτουργικής λογικής βάσει της υφιστάμενης υποδομής και τεχνογνωσίας τους. Επιπλέον, θα καταρτιστεί, πλάνο τόσο της απαιτούμενης αναβάθμισης των υποδομών τους όσο και των εκπαιδευτικών αναγκών / κάλυψη θέσεων εργασίας για την απόκτηση τεχνογνωσίας. Τέλος, σημαντικό στοιχείο του προγράμματος, είναι η αξιολόγηση στο ενδοεπιχειρησιακό μέρος του υφιστάμενου προϊοντικού χαρτοφυλακίου ως προς α. την δυνατότητα αναβάθμισης τους σε βιολειτουργικά και β. την παραγωγή νέων συναφών και μη προϊόντων βιο-λειτουργικής ιδιότητας. Με το περας του ενδοεπιχειρησιακού μέρους, οι συμμετέχοντες θα έχουν μια ξεκάθαρη άποψη, των δυνατοτήτων των εταιριών τους για την παραγωγή και ανάπτυξη τέτοιων προϊόντων αλλά και μια ξεκάθαρη εικόνα των μελλοντικών ενεργειών που θα πρέπει να πράξουν. Στόχοι Ιδρυματικού Μέρους: i. Στην ανάλυση αναφορικά με τις σύγχρονες διατροφικές τάσεις αλλά και των τάσεων του Κλάδου Τροφίμων και Ποτών σε παγκόσμιο επίπεδο. ii. Στην εξειδικευμένη εκπαίδευση των συμμετεχόντων σχετικά με τις δυνατότητες ανάπτυξης των βιο-λειτουργικών προϊόντων. iii. Στη διαπίστωση του δυναμικού δημιουργίας ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος από το σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παραγωγή βιολειτουργικών τροφίμων iv. Στην εξειδικευμένη ανάλυση του τρόπου χρήσης βιο-ενεργών συστατικών για τον εμπλουτισμό των προϊόντων τους / παραγωγή νέων προϊόντων. Για κάθε βιοενεργό συστατικό που θα αναφερθεί στο Πρόγραμμα, θα γίνεται εξειδικευμένη ανάλυση των δυνατοτήτων χρήσης του στα υφιστάμενα προϊόντα αλλά και στην ανάπτυξη νέων προϊόντων. Θα δοθεί έμφαση, στα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα του έκαστου συστατικού στην παραγωγή, και θα αναλυθούν τόσο η προστιθέμενη αξία που δημιουργεί η χρήση του στα προϊόντα που παράγονται αλλά και οι απαιτούμενες ενέργειες που πρέπει να γίνουν από τις εταιρίες για την χρήση τέτοιων προϊόντων. Τέλος, θα αναλυθούν εξειδικευμένες εφαρμογές ανά κλάδο με την χρήση έκαστου βιοενεργού συστατικού. 3
Στόχοι Ενδοεπιχειρησιακού Μέρους i. Στην αξιολόγηση της υφιστάμενης γκάμας προϊόντων των εταιριών ως προς τη βιολειτουργικότητά τους. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορεί κάθε εταιρία να εξεύρει ευκαιρίες ανάπτυξης βιολειτουργικών προϊόντων είτε με την μετατροπή των υφιστάμενων είτε με την ανάπτυξη νέων. ii. Στην ανάλυση των δυνατοτήτων παραγωγής βιολειτουργικών προϊόντων από πλευράς υφιστάμενης τεχνογνωσίας και ανθρωπίνου δυναμικού. iii. Στην αξιολόγηση των υφιστάμενων υλικοτεχνικών υποδομών ως προς την δυνατότητα παραγωγής και ανάλυσης βιολειτουργικών προϊόντων iv. Στην αξιολόγηση προτεινόμενων πρακτικών εφαρμογών σε συνδυασμό των αναλύσεων των πιο πάνω τριών στοιχείων (υποδομής, τεχνογνωσίας, χαρτοφυλάκιο προϊόντων). v. Στην κατάρτιση σχεδίου δράσης / ενεργειών για την παραγωγή βιολειτουργικών προϊόντων. Μέθοδοι Κατάρτισης Ενότητα Α: Εισαγωγή στις αρχές διατροφής του ανθρώπου. Κατά την θεωρητική εκπαίδευση, θα παρουσιαστούν και θα αναλυθούν εν τάχει οι σύγχρονες τάσεις στη διατροφή του ανθρώπου, έτσι ώστε να αποκτηθεί το απαραίτητο υπόβαθρο για την κατανόηση του ρόλου των τροφίμων στη θρέψη και την υγεία του ανθρώπου. Επίσης, θα αναφερθεί αναλυτικά η χημική σύσταση των κυριοτέρων ομάδων τροφίμων προκειμένου να κατανοηθεί σε βάθος η συνεισφορά τους στη διατροφή του ανθρώπου. Ενότητα Β : Βιο-λειτουργικά τρόφιμα και πρακτική εφαρμογή. Η δεύτερη ενότητα αφορά στην εισαγωγή της έννοιας των βιο-λειτουργικών τροφίμων, στην κατανόηση της σπουδαιότητας τους ως συνιστώσες μιας ορθολογικής και ισορροπημένης διατροφής. Θα γίνει ιδιαίτερη ανάλυση των κυριότερων βιο-λειτουργικών συστατικών με αναφορά και παρουσίαση τροφίμων στα οποία περιέχονται. Για κάθε ένα βιο-ενεργό συστατικό, θα γίνεται εξειδικευμένη ανάλυση, για τις δυνατότητες χρήσης του στην παραγωγή και ανάπτυξη βιολειτουργικών προϊόντων. Θα αναλύονται οι εφαρμογές που υπάρχουν και κυρίως θα γίνεται ανάλυση για τις απαιτούμενες ενέργειες που πρέπει να ακολουθηθούν για την ορθή χρήση του εκάστοτε συστατικού. Μέρος της δεύτερης ενότητας θα 4
αποτελείται από άσκηση, με στόχο τη χρησιμοποίηση των αποκτηθέντων γνώσεων για πρακτικές εφαρμογές στην παραγωγή και ανάπτυξη βιολειτουργικών προϊόντων. Ενότητα Γ Το ενδοεπιχειρησιακό μέρος του προγράμματος. Σε αυτή την ενότητα, θα γίνει ολοκληρωμένη ανάλυση των δυνατοτήτων της εκάστοτε επιχείρησης στην παραγωγή και ανάπτυξη βιολειτουργικών προϊόντων. Θα αξιολογηθούν οι υποδομές της επιχείρησης, η υφιστάμενη τεχνογνωσία και κυρίως θα αναλυθεί το προιοντικό χαρτοφυλάκιο. Θα συζητηθούν οι απαιτούμενες ενέργειες, θα εκπονηθεί ένα σχέδιο δράσης και θα τεθούν πιθανοί στόχοι ανάπτυξης και παραγωγής ανταγωνιστικών προϊόντων βιολειτουργικών ιδιοτήτων. Περιεχόμενο κατάρτισης (Ιδρυματικό και Ενδοεπιχειρησιακό μέρος): Ιδρυματικό μέρος: «Π αραγωγή και Ανάπτυ ξη Βιο - Λει τουργικών Πρ οϊ ό ντων / Funct ion al F oods: Αύξηση της κερδοφορ ίας των εταιρει ώ ν Τρ οφίμων και Ποτών» 1 6 / 1 1 / 2 0 1 5 Ώ ρ ε ς Ε φ α ρ μ ο γ ή ς Α π ό Μ έ χ ρ ι Δ ι ά ρ κ ε ι α ( ώ ρ ε ς : λ ε π τ ά ) Α ν ά λ υ σ η π ε ρ ι ε χ ο μ έ ν ο υ ( σ η μ ε ι ώ ν ε τ α ι τ ο θ ε ω ρ η τ ι κ ό κ α ι π ρ α κ τ ι κ ό μ έ ρ ο ς ) Εκπαιδευτής 0 8 : 0 0 0 8 : 30 0:30 Ε γ γ ρ α φ ή Γ ν ω ρ ι μ ί α 0 8 : 30 09:30 1 : 00 0 9 : 3 0 1 0 : 1 5 0 : 4 5 Θρεπτικά Συστατικά Τροφίμων Πρωτεΐνες Υδατάνθρακες Λιπίδια Βιταμίνες και μέταλλα Διατροφή του Ανθρώπου: σύγχρονες τάσεις Διατροφή στα στάδια της ζωής Βρεφική ηλικία Παιδική ηλικία Εφηβική ηλικία Τρίτη ηλικία Φυσικές δραστηριότητες αθλητισμός 1 0 : 15 1 0 : 30 0 : 1 5 Δ ι ά λ ε ι μ μ α 5
1 0 : 3 0 1 1 : 3 0 1 : 0 0 Ομάδες τροφίμων και η χημική τους σύσταση Ζωικά προϊόντα και αλιεύματα Δημητριακά Λαχανικά, φρούτα και όσπρια Νερό, ποτά και οινοπνευματώδη Πρόσθετες ύλες 1 1 : 3 0 1 2 : 1 5 0 : 4 5 Ανάλυση/Αξιολόγηση Διαιτολογίου 1 2 : 1 5 1 3 : 00 0 : 4 5 Μ ε σ η μ ε ρ ι α ν ό Φ α γ η τ ό 1 3 : 0 0 1 4 : 4 5 1 : 4 5 Βιολειτουργικά Τρόφιμα: Ορισμός Πεδία εφαρμογών Εμπορική Αξία Επιχειρηματικά Ανταγωνιστικά Πλεονεκτήματα Marketing των Βιολειτουργικών Τροφίμων Η παγκόσμια αγορά Γκάμα Προϊόντων Ανάλυση επιχειρηματικών ευκαιριών 1 4 : 45 1 5 : 00 0 : 1 5 Δ ι ά λ ε ι μ μ α 1 5 : 0 0 1 6 : 0 0 1:00 16: 00 1 6 : 45 0 : 45 Βιολειτουργικά συστατικά 1: - Προβιοτικά Προστιθέμενη αξία της χρήσης των Προβιοτικών στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Προβιοτικών Αναγκαίες Ενέργειες στην παραγωγή Βιολειτουργικά Συστατικά 2: Φυτικές Ίνες Προστιθέμενη αξία χρήσης των Φυτικών Ινών στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Φυτικών Ινών Αναγκαίες Ενέργειες στην παραγωγή Σ ύ ν ο λ ο Κ α θ α ρ ή ς Δ ι ά ρ κ ε ι α ς 7 : 00 6
«Π αραγωγή και Ανάπτυ ξη Βιο - Λει τουργικών Πρ οϊ ό ντων / Funct ion al F oods: Αύξηση της κερδοφορ ίας των εταιρει ώ ν Τρ οφίμων και Ποτών» 1 7 / 1 1 / 2 0 1 5 Ώ ρ ε ς Ε φ α ρ μ ο γ ή ς Α π ό Μ έ χ ρ ι Δ ι ά ρ κ ε ι α ( ώ ρ ε ς : λ ε π τ ά ) Α ν ά λ υ σ η π ε ρ ι ε χ ο μ έ ν ο υ ( σ η μ ε ι ώ ν ε τ α ι τ ο θ ε ω ρ η τ ι κ ό κ α ι π ρ α κ τ ι κ ό μ έ ρ ο ς ) Εκπαιδευτής 0 8 : 0 0 0 8 : 30 0:30 Ε γ γ ρ α φ ή Γ ν ω ρ ι μ ί α 0 8 : 30 09:30 1 : 00 0 9 : 3 0 1 0 : 15 0 : 45 Βιολειτουργικά Συστατικά 3: Προβιοτικές βιοενεργές ουσίες (prebiotics) Προστιθέμενη αξία χρήσης των Prebiotics στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Prebiotics Βιολειτουργικά Συστατικά 4: Συζευγμένο λινελαϊκό οξύ (CLA) Προστιθέμενη αξία χρήσης του CLA στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης CLA 1 0 : 1 5 1 0 : 3 0 0 : 1 5 Δ ι ά λ ε ι μ μ α 1 0 : 30 1 1 : 30 1 : 0 0 1 1 : 30 1 2 : 1 5 0 : 45 Bιολειτουργικά Συστατικά 5: Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (n3 και n6) Προστιθέμενη αξία χρήσης Πολυακόρεστων n3 & n6 στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Πολυακόρεστων λιπαρών οξέων Βιολειτουργικά Συστατικά 6: Βιταμίνες και μέταλλα / Στερόλες στανόλες Προστιθέμενη αξία χρήσης Στερολών / Στανολών στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Βιταμινων/Μετάλλων/Στερολών/ Στανολών. 1 2 :15 1 3 : 0 0 0 : 4 5 Μ ε σ η μ ε ρ ι α ν ό Φ α γ η τ ό 1 3 : 0 0 1 4 : 0 0 1 : 0 0 Βιολειτουργικά Συστατικά 7: Φυτικά εκχυλίσματα φυτικά έλαια Προστιθέμενη αξία χρήσης φυτικών εκχυλισμάτων / φυτικών ελαίων στα Προϊόντα 7
14:00 1 4 : 45 0 : 45 Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Φυτικών Εκχυλισμάτων/ Ελαίων Βιολειτουργικά Συστατικά 8: Πολυφαινόλες - Ταννίνες Προστιθέμενη αξία χρήσης Πολυφαινόλων / Ταννινών στα Προϊόντα Εφαρμογές ανά κλάδο χρήσης Πολυφαινολών / Ταννινών 1 4 : 4 5 1 5 : 0 0 0 : 1 5 Δ ι ά λ ε ι μ μ α 1 5 : 00 1 6 : 00 1:00 Παρουσίαση παραδειγμάτων / εφαρμογών βιολειτουργικών τροφίμων Προσέγγιση της δυνατότητας ανάπτυξης βιολειτουργικών τροφίμων και ποτών υπό μορφή άσκησης: Στην άσκηση θα επιλεχθεί ένας είδος τροφίμου (αναλόγως και της ομάδας των συμμετεχόντων) και με στόχο να αναλυθούν οι τρόποι τροποποίησης./ παραγωγής / εμπλουτισμού με βιολειτουργικές ιδιότητες βάσει των διδαχθέντων. Συζήτηση Σχολιασμός της άσκησης 1 6 : 00 1 6 : 4 5 0:45 Συμπεράσματα Σχολιασμός Σ ύ ν ο λ ο Κ α θ α ρ ή ς Δ ι ά ρ κ ε ι α ς 7 : 0 0 Ενδοεπιχειρησιακό μέρος: Το ενδοεπιχειρησιακό μέρος, διάρκειας 4 ωρών, έχει ως κύριο στόχο, στην πρακτική εφαρμογή των διδαχθέντων, στην εκάστοτε επιχείρηση με πρακτικά αποτελέσματα. Πρώτη ενέργεια / συζήτηση είναι η αξιολόγηση, από τους εκπαιδευτές - σε συνεργασία με τους συμμετέχοντες -, της υφιστάμενης γκάμας προϊόντων των εταιριών ως προς τη βιολειτουργικότητά τους. Με αυτή την ενέργεια, κάθε εταιρία θα μπορεί να έχει μια πρώτη ανάλυση των δυνατοτήτων της για παραγωγή και ανάπτυξη νέων συναφών βιοενεργών προϊόντων ή των εμπλουτισμό των υφισταμένων. Στη συνέχεια, εκπαιδευτές και συμμετέχοντες, θα αξιολογήσουν την υφιστάμενη υποδομή, ως προς την δυνατότητα παραγωγής τέτοιων προϊόντων. Θα εξεταστεί, τόσο η υλικοτεχνική υποδομή όσο και η υφιστάμενη τεχνογνωσία της εκάστοτε εταιρίας. Με το πέρας αυτής της αξιολόγησης, θα αναπτυχθούν σενάρια προτεινόμενων πρακτικών εφαρμογών και τέλος θα καταρτισθεί σχέδιο ενεργειών με στόχο την αύξηση της δυνατότητας κάθε εταιρίας στη παραγωγή βιοενεργών προϊόντων. 8
Περιγραφή και Στοιχεία Προτεινόμενου Εκπαιδευτή: Δρ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΖΩΙΔΗΣ Είναι Βιοχημικός με διδακτορικές και μεταδιδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης Ελβετίας (PhD) στην Βιοχημεία/Ενδοκρινολογία και Διατροφή. Είναι Λέκτορας στο Εργαστήριο Φυσιολογίας Θρέψεως και Διατροφής, στο Τμήμα Επιστήμης Ζωικής Παραγωγής και Υδατοκαλλιεργειών, του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Διδάσκει τα μαθήματα «Διατροφή» και «Βιοχημεία» στο προπτυχιακό επίπεδο σπουδών και τα μαθήματα «Βιοτεχνολογία στη Διατροφή», «Ειδικά Θέματα Διατροφής» και «Διατροφή και Ποιότητα Προϊόντων» στο μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών. Είναι συγγραφέας πλήθους επιστημονικών συγγραμμάτων και ερευνητικών άρθρων, με αξιόλογη διδακτική εμπειρία σε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς κύκλους σπουδών, εξειδικευμένα σεμινάρια και με σημαντικό αριθμό διαλέξεων σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια, ενώ έχει και αξιόλογη συμμετοχή ως ερευνητής σε ανταγωνίστηκα ευρωπαϊκά και εθνικά Ερευνητικά Προγράμματα. Δικαιώματα Συμμετοχής: Το πρόγραμμα αξίας 1530.00 ανά συμμετοχή, είναι εγκεκριμένο από την Αρχή Ανάπτυξης Ανθρωπίνου Δυναμικού ως Ζωτικής Σημασίας και χρηματοδοτείται κατά 100% για μέχρι και 3 συμμετοχές διευθυντικών στελεχών ανά επιχείρηση. (πλην καταβολής ΦΠΑ) Για οποιεσδήποτε άλλες πληροφορίες, απορίες ή ερωτήσεις μπορεί να έχετε, μην διστάσετε να μας καλέσετε στο 25 36 65 71 ή στείλτε μας email στο training@crccy.com 9