Τουρκία-επιχειρηματικές δυνατότητες ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΕΥ Β

Τουρκία-επιχειρηματικές δυνατότητες ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΕΥ Β

ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥΡΚΙΚΗΣ ΟIKONOMIAΣ (2001-2012) 2001 οικονομική κρίση 2002-2008 επανάκαμψη 2008-9 η διεθνής οικονομική κρίση επηρέασε και την οικονομία της χώρας (πτώση ζήτησης, βιομ. παραγωγής, απασχόλησης / μεταβολή ΑΕΠ 2009-4,7%) 2010-2011 επανάκαμψη της οικονομίας με μέσο ρυθμό ανάπτυξης 8,8% 2012 ήπια προσγείωση του ρυθμού ανάπτυξης στο 2.5% 2

Πως η Τουρκία ξεπέρασε τόσο γρήγορα και τόσο αποτελεσματικά τη κρίση? Με τη δημιουργία πολύ δυνατού τραπεζικού τομέα Με ενίσχυση του βιομηχανικού της τομέα και ειδικά του τομέα μηχανολογικού εξοπλισμού και των κατασκευών Με τη δημιουργία καλών μεγεθών στο δημόσιο τομέα Με παροχή σημαντικών φορολογικών και άλλων κινήτρων προσέλκυσης ξένων επενδύσεων Με αλλαγή της εξαγωγικής της πολιτικής όπως τη μείωση της εξαγωγικής της εξάρτησης από χώρες-μέλη της Ε.Ε (από το 56% σε 46% και σήμερα σε 40%) και ενίσχυσης των εξαγωγών της σε χώρες της Μέσης Ανατολής, Αφρικής και Ασίας 3

EXPORTS TO MAIN COUNTRY GROUPS (Share in total exports -%) 60 56 50 46,9 40 30 20 10 9,3 13,2 9,4 20,4 11,6 7,5 7,6 8,1 5,3 4,6 2006 2007 2008 2009 2010 2011 0 EU Europe (other) Middle East Africa Asia Others

Η Τουρκία σήμερα Η τουρκική οικονομία κατατάσσεται στη 16 η θέση παγκοσμίως και στη 6 η στην Ευρώπη με ανάπτυξη 2,5%, ανάπτυξη κατά τομείς δραστηριότητας: χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες (+15,8%), κατασκευαστικός τομέας (+12,7%), μεταφορές-τηλεπικοινωνίες (9,7%), χονδρεμπόριο-λιανεμπόριο (+9,6%), real estate (9,4%), βιομηχανία (8,9%), με πληθωρισμό 6,16%, με ανεργία 9,1%, με 11.6% αύξηση ρεκόρ των εξαγωγών της, με 5.6% μείωση των εισαγωγών της, με σημαντική μείωση του εμπορικού της ελλείμματος, με επιτόκια δανεισμού 8,75% στη 69 η θέση αναφορικά με δείκτη ελευθερίας οικονομικής δραστηριότητας (Ελλάδα 117 η θέση) με πολλές νέες ξένες επενδύσεις στη χώρα, με αύξηση τουρκικών επενδύσεων στο εξωτερικό, με μείωση του ποσοστού της αδήλωτης τουρκικής οικονομίας στο 38% από 50% που ήταν το 2011 5

EΞΩΤΕΡΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΤΟΥΡΚΙΑΣ 2008 ΕΚ. $ 2009 ΕΚ. $ 2010 ΕΚ. $ 2011 ΕΚ. $ 2012 ΕΚ.$ ΜΤΒΛ 2011-12 % ΕΞΑΓΩΓΕΣ(FOB) 132.027 102.143 113.883 134.954 152.561 +13,1 ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ (CIF) 201.964 140.928 185.544 240.833 236.537-1.8 ΟΓΚΟΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ 333.991 243.071 299.428 375.787 389.098 +3,46 ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ -69.936-38.786-71.661-105.879-83.976-20,75 6

Εισαγωγές Εμπ. Έλλειμμα Σχόλια Οι τουρκικές εισαγωγές το 2012 παρουσιάσαν μείωση κατά 1,8%. Παρά ταύτα η Τουρκία εξακολουθεί να είναι εξηρτημένη από εισαγωγές και για κάθε εγχώρια παραγωγή αξίας 100 $,απαιτείται εισαγωγή πρώτων υλών ή ημιεπεξεργασμένων αγαθών ή προϊόντων ενέργειας από το εξωτερικό αξίας 43$. Οι εισαγωγές αφορούν κυρίως ενδιάμεσα προϊόντα και κυρίως καύσιμα λάδια, λέβητες και μηχανικές συσκευές, σίδηρο ατσάλι και προϊόντα αυτού, οχήματα, μηχανήματα-ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, πλαστικές ύλες, κοσμήματα-πολύτιμες μέταλλα, πέτρες, διάφορα χημικά, φαρμακευτικά, χαλκός και προϊόντα αυτού, βαμβάκι και βαμβακερά νήματα, καουτσούκ και προϊόντα αυτού, αλουμίνιο και προϊόντα αυτού και χαρτί -χαρτόνι Το εμπορικό έλλειμμα το 2012 παρουσίασε σημαντική συρρίκνωση (-20,71%) ΕΕ κυριότερος εμπορικός εταίρος αλλά με τάση μείωσης ποσοστού εμπορίου - εξαγωγές: από 44,2% το 2011 σε 40% το 2012 - εισαγωγές: από 37.1% το 2011 σε 39% % το 2012 Κυριότεροι εξαγωγικοί εταίροι: Γερμανία, Ιράκ, Ιράν, Η.Β., Η.Α.Ε, Ρωσία Κυριότεροι εισαγωγικοί εταίροι: Ρωσία, Κίνα, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιταλία 7

Ελληνοτουρκικές εμπορικές σχέσεις Οι ελληνοτουρκικές εμπορικές σχέσεις έχουν ενισχυθεί σημαντικά κατά τη τελευταία δεκαετία. Οι ελληνικές εξαγωγές, από 369 εκατ. ευρώ το έτος 2002 σε 2.6 δισ. ευρώ το 2012 (2012/2011: 50%) Οι ελληνικές εξαγωγές προς Τουρκία αντιπροσωπεύουν μόνο το 1,06% των τουρκικών εισαγωγών από ολόκληρο τον κόσμο και από τις 65.500 εισαγωγικές τουρκικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, μόνο οι 2.201 (το 3,2%) εισάγουν από Ελλάδα. Οι ελληνικές εξαγωγές αφορούν κυρίως πετρελαιοειδή, ορυκτέλαια,πλαστικά και βαμβάκι Οι τουρκικές εξαγωγές προς Ελλάδα έφθασαν από 645 εκατ. Ευρώ το 2002 τα 1,02 δισ. το 2012. Οι τουρκικές εξαγωγές προς Ελλάδα αφορούν κυρίως μέταλλα, ανταλλακτικά αυτοκινήτων, είδη ένδυσης και αλιεύματα 8

3000 2500 2000 1500 1000 500 εξαγωγές εισαγωγές Ισοζύγιο 0-500 2009 2010 2011 2012-1000 Διμερές εμπόριο Ελλάδας Τουρκίας 2009-2012 (αξία σε εκατομμύρια ευρώ) 9

Ελληνικές εξαγωγές 20 κυριοτέρων προϊόντων στην Τουρκία κατ αξία ( ) CN-2 Προϊόν 2011 Αξία εξαγωγών 2012 Αξία εξαγωγών 2011-12 Μεταβολή (%) 2012 Σύνθεση (%) 27 Ορυκτά λάδια-καύσιμα 1.186.631.175 1.968.774.221 66% 71,5% 39 Πλαστικές ύλες και τεχνουργήματα 158.710.490 152.143.673-4% 5% 52 Βαμβάκι 89.187.336 202.060.680 126% 7,3% 76 Αργίλιο και τεχνουργήματα από αργίλιο 48.049.315 67.378.392 40% 2,4% 84 Λέβητες, μηχανές, συσκευές 32.958.416 22.245.588-32.5% 0.8% 41 Δέρματα, γουνοδέρματα 26.528.811 30.738.235 16% 1,1% 74 Χαλκός και τεχνουργήματα από χαλκό 25.580.229 44.284.674 73% 1,6% 85 Ηλεκτρικές μηχανές, συσκευές 24.421.894 15.233.422-37,6% 0,5% 72 Χυτοσίδηρος, σίδηρος και χάλυβας 21.410.132 11.114.416-48% 0,4% 73 Τεχνουργήματα από σίδηρο, χάλυβα 21.150.616 6.452.093-69% 0,2% 89 Πλοία, σκάφη, πλωτές κατασκευές 18.390.493 22.076.334 20% 0,8% 01 Ζώντα ζώα 14.369.044 7.435.648 49% 0,2% 48 Χαρτί, χαρτόνια 13.255.913 13.174.861-0,3% 0.40% 31 Λιπάσματα 12.543.352 11.783.634 6% 0,35% 32 Χρωστικά 11.327.222 11.814.388 4% 0,35% 38 Διάφορα χημικά προϊόντα 9.608.699 7.360.571-23% 0,2% 30 Φαρμακευτικά προϊόντα 9.467.172 5.913.365-37,5% 2,1% 20 Παρασκευάσματα φρούτων, λαχανικών 9.391.430 2.879.360-69% 0,1% Άλλα 98.839.723 164.673.540 66% 5,8% ΣΥΝΟΛΟ 1.831.821.462 2.749.840.096 50% Εισαγωγές εκτός καυσίμων 645.190.287 781.065.875 21% 28% 10

Σύνθεση ελλ. εξαγωγών κατά κατηγορία προϊόντων -αξία Κατανομή εξαγωγών 2012 Αγροτικά προϊόντα 2% Κατανομή εξαγωγών 2011 Αγροτικά προϊόντα 2% Πρώτες ύλες 7% Βιομ/κά προϊόντα 14% Πρώτες ύλες 12.3% Βιομ/κά προϊόντα 26% Καύσιμα 71,5% Καύσιμα 65% 11

Οι ελληνικές εξαγωγές στο 2012 Η μείωση των τουρκικών εισαγωγών το 2012 δεν έχει επηρεάσει τις ελληνικές εξαγωγές. Πολλά από τα κυριότερα εισαγόμενα τουρκικά προϊόντα που δεν εμφανίζουν μείωση συμπίπτουν με τα ελληνικά προϊόντα που εξάγονται στη Τουρκία Οι ελληνικές εξαγωγές στο 2012 σε σχέση με το 2011 παρουσιάζουν 38% αύξηση (2,6 δισ ευρώ). Αντίθετα οι τουρκικές εξαγωγές προς τη χώρα μας στο ίδιο χρονικό διάστημα σημειώνουν -9,73% μείωση (1,02 δισ. Ευρώ). Αύξηση ελληνικών εξαγωγών σε : ορυκτά λάδια, καύσιμα +66%,βαμβάκι +126%, αργίλιο και τεχνουργήματα από αργίλιο +40%,χαλκό +73%,δέρματα γουνοδέρματα +16%, ζώντα ζώα +49% Μείωση σε : λέβητες, μηχανές, συσκευές -32,5%,ηλεκτρικές μηχανές, συσκευές -37,6%, σίδηροςχυτοσίδηρος -48%, χημικά -23%, φαρμακευτικά -37,5%, τεχνουργήματα από σίδηρο -69% Σύμφωνα με στοιχεία του 2012, η Τουρκία είναι η πρώτη χώρα πελάτης της χώρας μας, εφόσον υπολογίσουμε στις ελληνικές εξαγωγές και τα πετρελαιοειδή και η έκτη χωρίς αυτά. Παρατηρείται τουρκικό ενδιαφέρον για πετρελαιοειδή-λιπαντικά, παρασκευάσματα φρούτων και λαχανικών, ζώντα ζώα, ανόργανα χημικά, προϊόντα σιδήρου και χάλυβα, μηχανήματα οπτικής μετρήσεων, δέρματα, καλλυντικά, διάφορα δομικά υλικά, ιατρικά-φαρμακευτικά, πλαστικές ύλεςμονωτικά, μηχανήματα Γραφείου, ηλεκτρικές συσκευές και προϊόντα ξυλείας. Προοπτικές παρουσιάζονται επίσης και για τον κλάδο τροφίμων και ποτών, ιδιαίτερα βιολογικά και delicatessen. Αν και δασμοφορολογικά προστατευμένος, εντούτοις, με την αύξηση του τουριστικού τουρκικού ρεύματος προς τη χώρα μας, οι τούρκοι καταναλωτές τα γνωρίζουν και στη συνέχεια τα αναζητούν στη ντόπια αγορά. 12

Αγορά Δημογραφικά Χαρακτηριστικά πληθυσμός: 74,7 εκ. μέσος όρος ηλικίας: 29,2 έτη ( το 39,4% οικονομικά ενεργός πληθυσμός από 20-44 ετών) Αστικοποίηση: 75% κατοικεί σε αστικές περιοχές κυριότερες πόλεις: Κων/πολη-13,5 εκ., Άγκυρα-4,8 εκ., Σμύρνη-3,9 εκ., Προύσα -2,6 εκ., Άδανα- 2,1 εκ., Γκαζιαντέπ-1,2 εκ., Καισάρεια, Ικόνιο έντονες διαφοροποιήσεις: εισόδημα, Ανατολή-Δύση, παράλια-ηπειρωτική χώρα, τουριστικές-μη τουριστικές περιοχές 13

Κατανάλωση Μέση καταναλωτική δαπάνη 8.000 USD το 2011, αναμένεται 12.948 USD to 2014 Λιανικές πωλήσεις, καταναλωτική δαπάνη στα προ της κρίσης επίπεδα Δυτικοποίηση καταναλωτικών προτύπων Υψηλή ζήτηση για επώνυμα προϊόντα (μεσαία- ανώτερα εισοδήματα) Μέσος Καταναλωτής πιο προσεκτικός στη σχέση τιμής/αξίας αύξηση discount stores, αύξηση προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας Προϊόντα υψηλής κατανάλωσης: προτιμούνται οι οικογενειακές συσκευασίες 14

Παραδείγματα κλάδων όπου υπάρχουν ελληνικές εξαγωγικές δυνατότητες προς Τουρκία Τρόφιμα ποτά Κατασκευές δομικά υλικά Φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα και εξοπλισμός Καλλυντικά Πλαστικές πρώτες ύλες Υλικά συσκευασίας 15

Τρόφιμα ποτά Παρατηρήσεις ΦΠΑ: Συνήθως 8% (ή 1%) Πιστοποιητικά εισαγωγής αναλαμβάνει εισαγωγέας μέση ετήσια κατανάλωση αλκοόλ μόλις 1,4 λίτρα Αυξητική τάση στην κατανάλωση αλκοολούχων 2010-11: συνολικά +1,5%, κρασιού +28,9% Προϊόντα με θετικές προοπτικές: κακάο, σοκολατοειδή καφές κρασί κατεψυγμένα βιολογικά έτοιμα για μαγείρεμα ή για κατανάλωση τρόφιμα gourmet εθνικά προϊόντα προϊόντα υγιεινής διατροφής 16

Μειονεκτήματα τουρκικής αγοράς τροφίμων και ποτών υψηλοί δασμοί εισαγωγής (από ΕΕ: κρασί 50%, ελαιόλαδο 31,2%, ελιές 19,5%, τυριά έως και 180% (φέτα 180%,κεφαλοτύρι 138%), εσπεριοειδή 54%, ντομάτες 48,6%, άλευρο σίτου 102,6% - ποσοστώσεις) αλκοολούχα: υψηλός ΦΕΚ( μπύρα 0,53 τ.λ/λ, κρασιά 2,94 τ.λ./λίτρο, τσίπουρα- 83,16 τ.λ./λ. λικέρ- 87,12 τ.λ./λ., ούζο 87,12 τ.λ./λ.) διαδικασίες εισαγωγής υψηλές τιμές ραφιού κίνδυνος αντιγραφής προϊόντων 17

Πλεονεκτήματα τουρκικής αγοράς τροφίμων και ποτών οικονομία σε αναπτυξιακή τροχιά χαμηλός μ.ο. ηλικίας Σημαντική αύξηση εισοδήματος υψηλό ποσοστό νεοπλουτισμού Επίδειξη μιμητικό αποτέλεσμα Αυξητική τάση για κατανάλωση ποιοτικών προϊόντων (π.χ βιολογικών, μεσογειακής διατροφής) ενίσχυση οργανωμένου λιανεμπορίου ενδιαφέρον για νέα προϊόντα Αύξηση τουριστικού ρεύματος 18

Αγορά λιανικών πωλήσεων μεγάλη αύξηση αλυσίδων και supermarkets και shopping malls η λιανική τροφίμων αποτελεί το 52% συνόλου λιανικής Οργανωμένο λιανεμπόριο 40% συνόλου οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων 30% με τάσεις ενίσχυσης Διανομή: παραγωγός/εισαγωγέας- χονδρέμπορος/διανομέας -λιανική Από πλευράς αρ.καταστημάτων υπερτερούν τουρκικές και από πλευράς κύκλου εργασιών υπερτερούν οι πολυεθνικές Εισαγόμενα τυποποιημένα προϊόντα κυρίως σε μεγάλες αλυσίδες οι οποίες προμηθεύονται κυρίως μέσω εισαγωγέων-χονδρεμπόρων και σπανιότερα κάνουν απευθείας εισαγωγές Προτιμότερη είσοδος στην αγορά μέσω εισαγωγέα με εκτεταμένο δίκτυο διανομής 19

Τάσεις λιανικού εμπορίου Ενίσχυση οργανωμένου λιανεμπορίου Μεγάλες αλυσίδες -νέες προσεγγίσεις: fast shopping, gourmet, boutique stores, restaurants μαζί με gourmet stores Παντοπωλεία: προϊόντα μεγάλης κυκλοφορίας, τοπικάπαραδοσιακά προϊόντα Συνένωση τοπικών αλυσίδων 20

Κατασκευαστικός τομέας -δομικά υλικά Θετικές προοπτικές ανάπτυξης για τον κατασκευαστικό τομέα. Προς το παρόν συγκράτηση του ρυθμού ανάπτυξης, λόγω: του μεγάλου αριθμού αδιάθετων κατοικιών, του περιορισμού χορήγησης δανείων, συγκρατημένων προσδοκιών καταναλωτών Πραγματοποίηση έργων υποδομών (αυτοκινητόδρομοι, σιδηροδρομικό δίκτυο, λιμάνια, σήραγγες, μετρό, ενέργεια). Ανακοινώθηκαν 112 μεγάλα δημόσια έργα.μεγάλο τμήμα χρηματοδότησή τους προέρχεται από το εξωτερικό Ο κλάδος παραγωγής δομικών υλικών είναι ο τρίτος μεγαλύτερος στην Τουρκία Προοπτικές εισαγωγής: κυρίως για πιο εξελιγμένα προϊόντα Τομείς: κατασκευή πατωμάτων, μονωτικά, κουφώματα, προκατασκευασμένα στοιχεία για τοίχους, ταπετσαρίες, κουφώματα για πόρτες-παράθυρα, είδη υγιεινής, υλικά κατασκευής οροφών, θερμαντικά σώματα, υλικά αλουμινίου, ΟSB. 21

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ μηχανήματα θ/ψ ηλεκτρολογικό υλικό σιδηρές και χαλύβδινες σωληνώσεις και σύνδεσμοι επιχρίσματα βρύσες και βάνες σιδηρά και χαλύβδινα βίδες και παξιμάδια κλειδαριές και σχετ. εξοπλισμός σιδηρά και χαλύβδινα βέργες, προφίλ, σύρματα, καρφιά, μπουλόνια κ.ά δομικά υλικά από ξύλο δομικά υλικά από πλαστικό μονωμένα καλώδια συσκευές φωτισμού επεξεργασμένοι λίθοι (μάρμαρο, γρανίτης) σιδηρά και χαλύβδινα συναρμολογούμενα είδη υαλοπετάσματα, μονωτικοί ύαλοι, υαλότουβλα 22

ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ υαλοβάμβακας δομικά υλικά από αλουμίνιο ανελκυστήρες κεραμικά καλύμματα προϊόντα ασφάλτου, γύψου, τσιμέντου, σκυροδέματος ορυκτοβάμβακας προκατασκευασμένα στοιχεία ταπετσαρίες τοίχου σώματα καλοριφέρ είδη υγιεινής από αλουμίνιο σιδερένιες και χαλύβδινες συσκευές κεραμικά είδη υγιεινής τσιμέντο γύψος τούβλα, πλακάκια, κεραμίδια 23

Φαρμακευτικά κατά κεφαλήν κατανάλωση 144 USD - ιδιαίτερα χαμηλή 43 παραγωγικές εταιρείες (εγχώριες, πολυεθνικές) σημαντική εγχώρια παραγωγή αλλά με χαμηλές επιδόσεις στην έρευνα και τεχνολογία εξάρτηση από εισαγωγές,κυρίως πρωτότυπα εγχώρια (κυρίως γενόσημα) λειτουργούν 1.350 νοσοκομεία 72,5% των οποίων είναι δημόσια 23.000 φαρμακεία (1/.3000 κατοίκους) και 500 φαρμακαποθήκες εισαγωγές 4,697 δισ.usd αύξηση 6,5% (2011) εισαγωγές: κυρίως πρωτότυπα φάρμακα Οι εισαγωγές πρώτων υλών και ημιέτοιμων προϊόντων αποτελούν το ¼ των συνολικών εισαγωγών Δεν επιβάλλονται δασμοί εισαγωγής από ΕΕ Καταχώρηση από τουρκικά φυσικά/νομικά πρόσωπα Απαιτούνται: πιστοποιητικό συμμόρφωσης (conformity certificate Υπ. Υγείας), πιστοποιητικό Ορθής Παραγωγικής Πρακτικής (GMP) - καθυστερήσεις 24

Αγορά καλλυντικών ειδών προσωπικής περιποίησης ρυθμοί ανάπτυξης αγοράς 10% περίπου ετησίως και το μέγεθός της υπολογίζεται σε $2,5 δις (2011) Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρήθηκε είσοδος ξένων επενδυτών και πολυεθνικών εταιρειών στην τοπική αγορά Ανάπτυξη εγχώριας βιομηχανίας αλλά με έντονη εξάρτηση από εισαγόμενες πρώτες ύλες Υψηλός ανταγωνισμός αγοράς - οι μεγαλύτερες πολυεθνικές δραστηριοποιούνται και στην τ/ αγορά καλύπτοντας μεγάλο μερίδιο αγοράς Παράγοντες ανάπτυξης: ο αυξανόμενος αριθμός των εργαζόμενων γυναικών, ο νεαρός πληθυσμός, η αλλαγή στα καταναλωτικά πρότυπα, η ανάπτυξη κέντρων wellness & spa Τα κυριότερα εισαγόμενα προϊόντα είναι: σαμπουάν, κρέμες-λάδια για την περιποίηση του δέρματος, οδοντόπαστες, κολόνιες, βαφές μαλλιών, μακιγιάζ ματιών, αποσμητικά σώματος δεν επιβάλλεται δασμολογική επιβάρυνση ΦΠΑ 8% ή 18% και για ορισμένα προϊόντα ΦΕΚ απαιτούνται πιστοποιητικά για την εισαγωγή (αναλαμβάνει εισαγωγέας) 25

ΔΚ 33 ΑΙΘΕΡΙΑ ΕΛΑΙΑ ΚΑΙ ΡΗΤΙΝΟΕΙΔΗ. ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΑΡΩΜΑΤΟΠΟΙΙΑΣ ή ΚΑΛΛΩΠΙΣΜΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ ΚΑΙ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ Το 2011 αύξηση εξαγωγών μας 67% σε σχέση με το 2010, σχεδόν διπλασιάστηκαν την τελευταία τριετία Κυριότερα προϊόντα: Προϊόντα για τη φροντίδα δέρματος 2.280.076 Σαμπουάν 1.109.927 Διάφορα μείγματα ευωδών ουσιών πρώτες ύλες 910.751 Παρασκευάσματα για περιποίηση μαλλιών (εκτός σαμπουάν) 497.908 Κολώνιες 217.332 ΣΥΝΟΛΟ 5.603.344 Εξαγωγές Τουρκίας προς Ελλάδα: 3.349.016 (2011) 26

Αγορά πλαστικών ταχέως αναπτυσσόμενη μέσος όρος ανάπτυξης 2002-7: 15%, 2008: -4%, 2009-11: 20% 7.000 εταιρείες - 98% ΜΜΕ περίπου 120 ξένων κεφαλαίων, οι μισές από ΕΕ ( Γερμανία, Ολλανδία, ΗΠΑ, Γαλλία, Ιταλία) 200.000 εργαζόμενοι εξαρτάται από εισαγωγές πετροχημικών για την παραγωγή πλαστικών προϊοντων για την εγχώρια αγορά και τις αγορές του εξωτερικού Οι κυριότερες πλαστικές πρώτες ύλες που εισάγονται αφορούν:pe, PP, PS, PVC, ακρυλικά πολυμερή, PET, πολυαμίδια, ρητίνες, σιλικόνες, κυτταρίνη 27

Γιατί προτείνουμε να διερευνήσετε δυνατότητες επιχειρηματικών σας συνεργειών με τη Τουρκία Η τουρκική οικονομία και το κατά κεφαλή εισόδημα σε αναπτυξιακή τροχιά Τουρκικό ενδιαφέρον για ανάπτυξη επιχειρηματικών σχέσεων με ελληνικές εταιρείες είτε προς τη κατεύθυνση της ενίσχυσης των διμερών εμπορικών συναλλαγών είτε για jointventures σε Τουρκία ή Ελλάδα Τουρκικό εισαγωγικό ενδιαφέρον για δομικά υλικά,φαρμακευτικά, ιατρικά προϊόντα και εξοπλισμός,καλλυντικά,πλαστικές πρώτες ύλες, υλικά συσκευασίας βιολογικά, delicatessen- gourmet, εθνικά προϊόντα,υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας-τουρισμού Υπερθέρμανση της επιχειρηματικής αγοράς Κωνσταντινούπολης και παραλίων. Προσπάθεια της τουρκικής κυβέρνησης για επιχειρηματική ανάπτυξη περιοχών και πόλεων της Ανατολής. Πολλές περιφερειακές τουρκικές πόλεις με δυναμικές επιχειρηματικές κοινότητες και με μεγάλο ενδιαφέρον για ανάπτυξη εξωστρέφειας. Πρόθεση Γραφείου ΟΕΥ Αγκύρας για διερεύνηση επιχειρηματικού ενδιαφέροντος και ανάπτυξη διμερών σχέσεων σε επιλεγμένες τουρκικές πόλεις όπως Άγκυρα, Σμύρνη, Προύσα, Γκαζιαντέπ, Καισάρεια, Ικόνιο, Τραπεζούντα, Σαμψούντα, Αντιόχεια, Μαρτίν, Ντιγιαρμπακίρ κτ.λ 28

Μεθοδολογία προσέγγιση αγοράς Διαπίστωση τουρκικού εισαγωγικού ενδιαφέροντος για το συγκεκριμένο προϊόν (Γραφεία ΟΕΥ) Έρευνα νόμων και κανόνων για το τουρκικό καθεστώς που διέπει το συγκεκριμένο προϊόν (Γραφεία ΟΕΥ) Ανεύρεση έμπειρου και αξιόπιστου τούρκου συνεργάτηαντιπροσώπου ή κατευθείαν εισαγωγέα-διανομέα(και με τη βοήθεια Γραφείου ΟΕΥ) Έρευνα για τη αξιοπιστία της τουρκικής εταιρείας και του τούρκου επιχειρηματία(και με τη βοήθεια Γραφείου ΟΕΥ) Με τη βοήθεια του τούρκου συνεργάτη, προσωπική γνωριμία με τον τούρκο επιχειρηματία και ανάπτυξη αμοιβαίων καλών σχέσεων. Τακτικές επισκέψεις στην συνεργαζόμενη τουρκική εταιρεία 29

Τρόποι διείσδυσης στην τουρκική αγορά Επίσκεψη ή και συμμετοχή στη αντίστοιχη κλαδική έκθεση. Προκαθορισμένες επιχειρηματικές συναντήσεις μέσω Γραφείων ΟΕΥ Άγκυρας και Κωνσταντινούπολης. Συμμετοχή σε στοχευμένες αποστολές-εκδηλώσεις που οργανώνονται από ελληνικούς Φορείς. Μέσω του site agora του ΥΠΕΞ, αναζήτηση αιτημάτων για συνεργασίες που καταχωρούν τα Γραφεία ΟΕΥ. Διαφημιστική καταχώρηση ενδιαφέροντος για επιχειρηματική συνεργασία σε site Εμπορικού Επιμελητηρίου της περιοχής. Ίδρυση εταιρείας υποκαταστήματος και διαφήμιση εταιρείας-προϊόντων 30

Συμβουλές για σωστή επιχειρηματική συναλλαγή με τουρκικές εταιρείες Σωστή επιλογή του προϊόντος για προώθηση και προσεκτικός σχεδιασμός κινήσεων. Όχι ενέργειες αποσπασματικές Πριν τη σύναψη κάποιας συμφωνίας, συνεργασία με τουρκικό δικηγορικό Γραφείο της περιοχής Προετοιμασία επιχειρηματολογίας για τη προώθηση του προϊόντος. Φιλική συμπεριφορά αλλά με μέτρο. Προσπάθεια για ειλικρινή επαγγελματική σχέση και κατάκτηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης. Προσεκτική μελέτη όρων συμβολαίου και επιχειρηματικής συνεργασίας Διασφάλιση συναλλαγών και έκδοση των σωστών πιστοποιητικών που απαιτούνται για την εισαγωγή προϊόντος προς αποφυγή προβλημάτων στα τελωνεία. Προσεκτική μελέτη της συμπεριφοράς του τούρκου επιχειρηματία (να θεωρείται ύποπτη η έλλειψη διαπραγμάτευσης από πλευράς του και να μην εκλαμβάνεται ως στοιχείο άγνοιας ή χαμηλής ευστροφίας). Προσοχή στο επίπεδο κουλτούρας Τούρκου ιδίως αυτού που δεν έχει πολλές εμπειρίες του εξωτερικού. Μια προσπάθεια εξαπάτησής του από πλευράς μας,ενδεχομένως να μας οδηγήσει σε απρόβλεπτες επιχειρηματικές περιπέτειες. Κατοχύρωση των πνευματικών και βιομηχανικών δικαιωμάτων μέσω δικηγόρου Συνεχής ενημέρωση-παρακολούθηση θεσμικού πλαισίου Έγκαιρη έκδοση άδειας παραμονής και εργασίας στον εκπρόσωπο της εταιρείας στη Τουρκία αν πρόκειται για αλλοδαπό Συχνή επικοινωνία και τακτικές συναντήσεις 31

Ευχαριστώ για την προσοχή σας! ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΚΟΥΝΑΛΑΚΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΕΥ Β Πρεσβεία Αγκύρας-Γραφείο ΟΕΥ ecocom-ankara@mfa.gr www.agora.mfa.gr 32