ΟΜΙΛΙΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΕΠ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Ένα χρόνο πριν την ολοκλήρωση των Προγραμμάτων του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας είναι το μόνο Πρόγραμμα στη χώρα που, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, ξεπέρασε στο επίπεδο της απορρόφησης το φράγμα του 80%, κατακτώντας έτσι την πρώτη θέση με τη μεγαλύτερη επίδοση τόσο μεταξύ όλων των Περιφερειακών όσο και όλων των Τομεακών Προγραμμάτων με ποσοστό επιλέξιμων πληρωμών προς συγχρηματοδότηση 81,18%. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο κατά 6% του μέσου όρου απορρόφησης όλων των Προγραμμάτων του Γ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, δείγμα της συνεπούς και άοκνης προσπάθειας που καταβλήθηκε για να φτάσουμε στο στόχο μας που είναι η πλήρης
αξιοποίηση όλων των κοινοτικών κονδυλίων που διατέθηκαν για την περιοχή μας. Η επίδοση του ΠΕΠ Κ. Μακεδονίας στο κλείσιμο του 2007 το κατατάσσει επίσης στη πρώτη θέση όσον αφορά την υπερκάλυψη του στόχου της μη απώλειας πόρων με βάση τον κανόνα ν+2, με ποσοστό 9,16%. Οι δείκτες υλοποίησης του Προγράμματος στο κλείσιμο του 2007 έχουν ως εξής: Ενεργοποίηση: 1.818 εκ. ή 148% της δημόσιας δαπάνης του Προγράμματος. Εντάξεις Πράξεων: 1.516 πράξεις προϋπολογισμού 1.768εκ. ή 144% της δημόσιας δαπάνης του Προγράμματος. Συμβασιοποίηση: 1.447 εκ. ή 117.8% της δημόσιας δαπάνης του Προγράμματος Απορρόφηση: 996,7 % εκ. ή 81,18% της δημόσιας δαπάνης του Προγράμματος
Θα ήθελα να επισημάνω πως η πρωτιά είναι συλλογικό έργο της διοίκησης και των συνεργατών της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που δίνουν τα τελευταία τέσσερα χρόνια τον καλύτερο εαυτό τους προκειμένου να αποκομίσουν οι πολίτες όλα τα συνεπαγόμενα οφέλη από τις κοινοτικές ενισχύσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας πιστοποιήθηκε κατά ISO για την εξαιρετική ποιότητα των υπηρεσιών που παρέχει, την ορθή αξιοποίηση των κονδυλίων και τις σύγχρονες πρακτικές που ακολουθεί. Πλέον έχουμε διασφαλίσει ότι δε θα χαθεί ούτε ευρώ από τις κοινοτικές ενισχύσεις μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και ότι θα κλείσουμε το 2008 απορροφώντας όλα τα κοινοτικά κονδύλια, παράγοντας αξιόπιστο, ποιοτικό και απαραίτητο έργο για την ανάπτυξη της Κεντρικής Μακεδονίας και την πρόοδο κάθε γωνιάς και κάθε πολίτη αυτού του τόπου. Η δέσμευση που αναλάβαμε πριν από τέσσερα χρόνια, όταν κληθήκαμε να διοικήσουμε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας γίνεται πράξη. Για να γίνει κατανοητό το όφελος από αυτή τη μεγάλη προσπάθεια θα πρέπει να αναφέρουμε ορισμένα απτά παραδείγματα που καταδεικνύουν
τη σημασία της ορθολογικής διαχείρισης και της σωστής αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων. Ολοκληρωμένα έργα ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας Γ ΚΠΣ (2000 2006) Ολοκληρώθηκαν παρεμβάσεις σε μήκος 642 χλμ. του περιφερειακού οδικού δικτύου που βελτιώνουν ουσιαστικά τις συνθήκες κυκλοφορίας από και προς τα μεγάλα αστικά κέντρα της Περιφέρειας, αναβαθμίζουν την παράκαμψη του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, διευκολύνουν την πρόσβαση στο αεροδρόμιο «Μακεδονία», εξυπηρετούν τουριστικά θέρετρα και χώρους συγκέντρωσης οικονομικών δραστηριοτήτων. Πρωτίστως όμως αποκαθιστούν τις οδικές επικοινωνίες σε όλη την Περιφέρεια και τις διακρατικές, διαπεριφερειακές και διανομαρχιακές συνδέσεις. Στο σύνολό τους τα μεγάλα οδικά έργα ολοκληρώνονται φέτος και η πορεία υλοποίησής τους είναι εμφανής από όλους. Βελτιώθηκαν και επεκτάθηκαν δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης που συμβάλουν στην καλύτερη εξυπηρέτηση 193.000 κατοίκων της Περιφέρειας, ενώ στη λήξη του 2008, αποκαθίστανται 260 χωματερές σε όλους τους Νομούς της Κεντρικής Μακεδονίας, καθιστώντας τη διαχείριση των απορριμμάτων φιλικότερη προς το περιβάλλον.
Αναβαθμίστηκαν 11 Νοσοκομεία και 30 Κέντρα Υγείας σε ολόκληρη την Περιφέρεια, κατασκευάστηκαν, επεκτάθηκαν και εκσυγχρονίσθηκαν 43 σχολικά συγκροτήματα, με 457 νέες αίθουσες διδασκαλίας και 140 βοηθητικές αίθουσες (εργαστήρια, αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, αμφιθέατρα, βιβλιοθήκες, κλπ). Με παρεμβάσεις σε 28 σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία, σε 19 Ιερές Μονές και στο Πρωτάτο του Αγίου Όρους, αποκαθίσταται, συντηρείται και προστατεύεται το απαράμιλλο ιστορικό απόθεμα της Κεντρικής Μακεδονίας. Από τα προγράμματα Κοινωνικών Υπηρεσιών Υποστήριξης, ωφελήθηκαν και συνεχίζουν να ωφελούνται πάνω από 16.235 βρέφη και παιδιά, ηλικιωμένοι, καθώς και παιδιά με ειδικές ανάγκες σε ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία. Δημιουργήθηκαν και διατηρήθηκαν πάνω από 880 θέσεις εργασίας που απευθύνονταν σχεδόν αποκλειστικά σε γυναίκες, ενώ περισσότεροι από 1.230 άνεργοι και άτομα κοινωνικά ευπαθών ομάδων πληθυσμού έχουν ήδη ωφεληθεί από την ένταξή τους σε προγράμματα προώθησης της απασχόλησης. Στην Αγροτική Ανάπτυξη συμβάλει η βελτίωση των συνθηκών άρδευσης στο 36% των αρδευόμενων εκτάσεων της Περιφέρειας, καθώς και η αναδιοργάνωση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων φυτικής παραγωγής με την ολοκλήρωση 1.456 επενδυτικών σχεδίων. Επίσης,
βελτιώθηκαν κοινόχρηστοι χώροι και ηλεκτροδοτήθηκαν οικισμοί, κατασκευάστηκαν δρόμοι και ολοκληρώθηκαν υποδομές ύδρευσης και αποχέτευσης σε ορεινές μειονεκτικές περιοχές βελτιώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων. Ολοκληρώθηκαν 2.406 ιδιωτικές επενδύσεις που επιχορηγήθηκαν από το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας με 133,6 εκατομμύρια ευρώ συνολικά. Από την ολοκλήρωση των επενδύσεων δημιουργήθηκαν 5.300 νέες θέσεις εργασίας. Τέταρτη Προγραμματική Περίοδος Δ ΚΠΣ (2007 2013) Πλέον έχουμε μπει στην Τέταρτη Προγραμματική Περίοδο 2007 2013. Υστερα από πολύμηνες προσπάθειες και σημαντική προετοιμασία που έγινε εγκαίρως κατορθώσαμε να επιτύχουμε τον υπερδιπλασιασμό των κοινοτικών κονδυλίων που θα διατεθούν σε αυτά τα χρόνια στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, συγκριτικά με την Τρίτη Προγραμματική Περίοδο. Ετσι, αντί των περίπου 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, πλέον έχουμε να διαχειριστούμε περίπου 4,8 δισεκατομμύρια ευρώ, που συνιστούν τη μεγαλύτερη αναπτυξιακή παρέμβαση που έγινε ποτέ στην περιοχή μας. Όπως οι περισσότεροι θα γνωρίζετε έχουμε εδώ και καιρό ξεκινήσει την προετοιμασία για το Δ ΚΠΣ. Ηδη μια σειρά από μελέτες έχουν
ολοκληρωθεί και ακόμη περισσότερες θα έχουν ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2008, ώστε δεκάδες έργα, σε πρώτη φάση κυρίως οδικά και περιβαλλοντικά, να ενταχθούν άμεσα για χρηματοδότηση από το νέο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας και να αρχίσει η υλοποίησή τους. Στόχος μας είναι να μη χάσουμε ούτε μια μέρα, ούτε ένα ευρώ σ αυτή τη συνολική προσπάθεια να μετατραπεί η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας σε μια από τις πλέον εξελιγμένες Περιφέρειες στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Το αναπτυξιακό όραμα για την Κεντρική Μακεδονία οριοθετείται ως «Περιφέρεια της καινοτομίας και της ισόρροπης, αειφόρου ανάπτυξης, με κομβικό ρόλο στην Ν.Α. Ευρώπη». Αυτός είναι ο κεντρικός στόχος μας και πιστεύουμε πως έχουμε όλες τις δυνατότητες για να τον επιτύχουμε. Χρηματοδοτικά στοιχεία για την Κεντρική Μακεδονία Η συγχρηματοδοτούμενη από το ΕΤΠΑ Δημόσια Δαπάνη του Επιχειρησιακού Προγράμματος για την Κεντρική Μακεδονία ανέρχεται σε 2,138 δισ. ευρώ, η οποία αντιστοιχεί σε Κοινοτική Συμμετοχή 1,774 δισ. ευρώ και Εθνική Συμμετοχή 364 εκ. ευρώ. Επίσης, προβλέπεται πρόσθετη χρηματοδότηση (από ΠΔΕ) ύψους 669 εκ. ευρώ για την
κάλυψη των προσδοκόμενων εσόδων των έργων καθώς και του προϋπολογισμού των έργων του ΥΠΕΧΩΔΕ. Επίσης, προβλέπεται χρηματοδότηση ύψους 993 εκ. ευρώ από το ΕΚΤ και 970 εκ. ευρώ από το ΕΓΤΠΕ. Έτσι, η συνολική προβλεπόμενη χρηματοδότηση για την Κεντρική Μακεδονία ανέρχεται σε 4,8 δισ. ευρώ. Το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Κεντρικής Μακεδονίας έχει συγκεκριμένους άξονες προτεραιότητας: - Υποδομές και υπηρεσίες προσπελασιμότητας: Στόχος είναι η συγκρότηση ενός ισόρροπου και πολυκεντρικού δικτύου αστικών κέντρων, συνδεδεμένου λειτουργικώς με τα διευρωπαϊκά δίκτυα μεταφορών (ΤΕΝ). - Ψηφιακή σύγκλιση και επιχειρηματικότητα: Επιδιώκεται η ενίσχυση της εξωστρεφούς επιχειρηματικής δραστηριότητας που ασκείται στην Κεντρική Μακεδονία και της ενσωμάτωσης φιλικών προς το περιβάλλον μορφών ενέργειας, η ανάπτυξη στρατηγικής για την έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη (ΕΤΑ) και την καινοτομία καθώς και η διάχυση και η μεγιστοποίηση των ωφελειών από τη χρήση των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) τόσο στις επιχειρήσεις με σκοπό τη βελτίωση της
παραγωγικότητας της Περιφέρειας όσο και στους πολίτες με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής. - Αειφόρος ανάπτυξη και ποιότητα ζωής: Η στρατηγική της βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί τη μόνη κοινωνικά παραδεκτή στρατηγική επιλογή για τον σχεδιασμό της πολιτικής στο προσεχές μέλλον. Η τριμερής σύστασή της (περιβάλλον - κοινωνία - οικονομία), μας υποχρεώνει στην ανάπτυξη μίας πολυθεματικής παρέμβασης, που θα ανταποκρίνεται στις παραπάνω δεσμεύσεις. - Τεχνική υποστήριξη: Η Τεχνική Υποστήριξη Εφαρμογής εμπεριέχει το σύνολο των ενεργειών και δραστηριοτήτων που αφορούν στην υλοποίηση των παρεμβάσεων, την παροχή οδηγιών και υποστήριξης προς τους εμπλεκόμενους φορείς (δημόσιους, ιδιωτικούς), την υποστήριξη και υποβοήθηση όλων των διοικητικών δομών και μηχανισμών που συμμετέχουν στο Πρόγραμμα. Για να έχετε πλέον μια σαφή εικόνα της διάθεσης των κονδυλίων της Τέταρτης Προγραμματικής Περιόδου 2007 2013 στην Κεντρική Μακεδονία θα ήθελα ενδεικτικά να αναφέρω συγκεκριμένες κατηγορίες παρέμβασης που έχουμε υιοθετήσει: 1. Έρευνα και τεχνολογική Ανάπτυξη (R&TD),καινοτομία και επιχειρηματικότητα. Περιλαμβάνει δραστηριότητες έρευνας και
τεχνολογικής ανάπτυξης σε κέντρα ερευνών, υποδομές εξειδικευμένης τεχνολογίας, δίκτυα συνεργασίας μεταξύ επιχειρηματικής πρακτικής, τεχνολογίας και έρευνας, ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, υποστηρικτικές υπηρεσίες, επενδύσεις σε επιχειρήσεις που συνδέονται με την καινοτομία, την έρευνα και την τεχνολογία κτλ. 2. Κοινωνία της πληροφορίας. Περιλαμβάνει υποδομή τηλεπικοινωνιών (ευρυζωνικά δίκτυα), τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών, υπηρεσίες και εφαρμογές για τον πολίτη και τις ΜΜΕ, μέτρα πρόσβασης σε τεχνολογίες πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών. 3. Μεταφορές. Περιλαμβάνει σιδηροδρόμους, αυτοκινητοδρόμους, πολύτροπες μεταφορές, έξυπνα μεταφορικά συστήματα, αεροδρόμια, λιμάνια και επίγειες και θαλάσσιες οδούς. 4. Ενέργεια. Περιλαμβάνει ενισχύσεις στους τομείς του ηλεκτρισμού, του φυσικού αερίου και των πετρελαϊκών προϊόντων, αλλά κυρίως ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. 5. Περιβαλλοντική προστασία και πρόληψη κινδύνων. Περιλαμβάνει διαχείριση οικιακών και βιομηχανικών αποβλήτων, διαχείριση και διανομή πόσιμου νερού, επεξεργασία υδάτων (λύματα), ποιότητα αέρα, ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης, προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές και μείωση των
επιπτώσεων, αποκατάσταση βιομηχανικών χώρων και μολυσμένης γης, προώθηση της βιοποικιλότητας και φυσικής προστασίας, προώθηση καθαρών αστικών μεταφορών και πρόληψη κινδύνων. 6. Τουρισμός. Περιλαμβάνει προώθηση τόπων φυσικού κάλλους, προστασία και ανάπτυξη φυσικής κληρονομιάς και συνδρομή στην βελτίωση τουριστικών υπηρεσιών. 7. Πολιτισμός. Περιλαμβάνει προστασία και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, ανάπτυξη πολιτιστικών υποδομών και συνδρομή στη βελτίωση πολιτιστικών υπηρεσιών. 8. Αστική και αγροτική αναγέννηση. Περιλαμβάνει ολοκληρωμένα σχέδια για την αστική και αγροτική αναγέννηση. 9. Βελτιώνοντας την πρόσβαση στην απασχόληση και την διατήρηση των θέσεων εργασίας. Περιλαμβάνει εκσυγχρονισμό και ενδυνάμωση των θεσμών της αγοράς εργασίας, εφαρμογή ενεργητικών και προληπτικών μέτρων στην αγορά εργασίας, μέτρα ενθάρρυνσης της ενεργού γήρανσης και παράτασης εργασιακής ζωής, ενθάρρυνση της αυταπασχόλησης και ίδρυσης νέων επιχειρήσεων, μέτρα για τη βελτίωση της προσβασιμότητας στην εργασία και την ενδυνάμωση της βιώσιμης εργασιακής συμμετοχής και εξέλιξης της γυναίκας, ώστε να μειωθούν οι διακρίσεις φύλου στην αγορά εργασίας, και να εναρμονισθεί η εργασιακή με την ιδιωτική ζωή, όπως οι διευκολύνσεις παροχής
υπηρεσιών φροντίδας παιδιών και φροντίδας εξαρτημένων προσώπων, αλλά και ειδικές δράσεις για την αύξηση του μεριδίου συμμετοχής των μεταναστών στην απασχόληση και διαμέσου αυτών, την ενίσχυση της κοινωνικής ενσωμάτωσής τους. 10. Επένδυση σε κοινωνικές υποδομές. Περιλαμβάνει υποδομές εκπαίδευσης, υγείας, φροντίδας παιδιών, στέγασης και άλλες κοινωνικές υποδομές. 11. Ενδυναμώνοντας την θεσμική ικανότητα σε εθνικό περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Περιλαμβάνει μηχανισμούς για την βελτίωση των καλών πρακτικών και του προγραμματικού σχεδιασμού, παρακολούθηση και αξιολόγηση σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, δημιουργία ετοιμότητας στην εφαρμογή πολιτικών και προγραμμάτων. 12. Τεχνική Βοήθεια. Καταλήγοντας θα ήθελα να επισημάνω πως φτάσαμε να υλοποιήσουμε με απόλυτη επιτυχία το ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας, παρότι οι δείκτες όταν το παραλάβαμε πριν από περίπου τέσσερα χρόνια ήταν αποκαρδιωτικοί (απορρόφηση 15%). Φτάσαμε σήμερα να είμαστε πρώτοι σε όλη τη χώρα, επειδή η προσπάθεια που καταβλήθηκε ήταν μεγάλη και λόγω της συνεργασίας όλων των φορέων της Κεντρικής Μακεδονίας στην κατεύθυνση επίτευξης των κοινών στόχων. Την ίδια
συνεργασία ζητώ και για το Δ ΚΠΣ, όπου έχουμε πλέον τη δυνατότητα και τα μέσα για να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο σταθερότητας, μια βάση δημιουργίας, για μια αξιοζήλευτη περιφέρεια, χωρίς ελλείμματα και με την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής για όλους τους πολίτες. Σας ευχαριστώ