ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ «ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ» ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2016-2017 Η βιβλιογραφία που ακολουθεί είναι ενδεικτική. Οι φοιτητές μπορούν να επιλέξουν και άλλα βιβλία από τη σημαντική ερευνητική παραγωγή σε θέματα της Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Ιστορίας κυρίως του 19ου και του 20ού αιώνα. Κατά τις γραπτές και προφορικές εξετάσεις οι φοιτητές καλούνται να διαπραγματευθούν θέματα που αφορούν πολιτικούς, κοινωνικούς, πολιτισμικούς και οικονομικούς μετασχηματισμούς των εν λόγω κοινωνικών σχηματισμών και να αναλύσουν τα πολλαπλά αίτια των ιστορικών φαινομένων καθώς και τον σύνθετο ρόλο ατόμων, ομάδων και κοινωνικών τάξεων. Κατά συνέπεια, δεν αξιολογείται μόνον η ικανότητα απομνημόνευσης (απαραίτητη, άλλωστε, προϋπόθεση κάθε ιστορικής ανάλυση και ερμηνείας), αλλά πρωτίστως, η κατανόηση: α) των σημαντικότερων αλλαγών που χαρακτηρίζουν τη Νεότερη και Σύγχρονη Ελληνική και Ευρωπαϊκή ιστορία β) των αιτίων και συνεπειών πολυδιάστατων ιστορικών φαινομένων γ) την ένταξη των ιστορικών διεργασιών στο ορθό χρονολογικό πλαίσιο και δ) την ένταξη της Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής και Ευρωπαϊκής ιστορίας στις ευρύτερες ιστοριογραφικές συζητήσεις. Σπύρος Ασδραχάς, Ελληνική Οικονομική Ιστορία, ιε - ιθ αι., τ. Α, εκδ. Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς (πρώην Πολιτιστικό Τεχνολογικό Ίδρυμα ΕΤΒΑ), Αθήνα 2003 Γιώργος Δερτιλής, Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830-1920, 2 τ., Εστία, Αθήνα 2005 (β έκδοση: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, Ηράκλειο 2014 Gunnar Hering, Τα πολιτικά κόμματα στην Ελλάδα, 1821-1936, 2 τ., Μορφωτικό Ί- δρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2006 Eric Hobsbawm, Η Εποχή των Επαναστάσεων 1789-1848, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1990 Eric Hobsbawm, Η Εποχή του Κεφαλαίου 1848-1875, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1994 Γκέοργκ Ίγκερς, Η ιστοριογραφία στον 20ο αιώνα. Από την επιστημονική αντικειμενικότητα στην πρόκληση του μεταμοντερνισμού, Νεφέλη, Αθήνα 1999 Χαλίλ Ιναλτσίκ, Ντόναλντ Κουατέρτ (επιμ.), Οικονομική και κοινωνική ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας, τ. Β : 1600-1914, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2011
James Joll, H Eυρώπη 1870-1970, Εκδόσεις Βάνιας/σειρά Ίστωρ, Θεσσαλονίκη 2006 Tony Judt, Η Ευρώπη μετά τον πόλεμο, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2012 Χάγκεν Φλαϊσερ, Στέμμα και σβάστικα. Η Ελλάδα της Κατοχής και της Αντίστασης 1941-1944, 2 τ., Παπαζήσης, Αθήνα 1988 και 1995 Χρήστος Χατζηιωσήφ (επιμ.), Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα: Όψεις πολιτικής και οικονομικής ιστορίας 1900-1940, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2009
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ-ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ» Ύλη Εξετάσεων Κατεύθυνσης «Λαογραφία» 2016-17 Ειδίκευση α) Κοινωνικές-οικονομικές δομές, συλλογική μνήμη και ταυτότητες Δαμιανάκος Στ., Παράδοση ανταρσίας και λαϊκός πολιτισμός, εκδ. Πλέθρον, Αθήνα 1987. Κεφάλαια 1 και 2 (σελίδες: 21-64). Δαμιανάκος Στ. (επιμ.), Διαδικασίες κοινωνικού μετασχηματισμού στην αγροτική Ελλάδα, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Αθήνα 1987. Halbwachs Maurice, Τα κοινωνικά πλαίσια της μνήμης μτφ. Ελευθερία Ζέη επιμέλεια σειράς Αντώνης Λιάκος, Έφη Γαζή. - 1η έκδ. Νεφέλη, Αθήνα 2013. Hendry Joy, Οι κόσμοι που μοιραζόμαστε εισαγωγή στην πολιτισμική και κοινωνική ανθρωπολογία, επιμ. Έλια Πετρίδου, εκδόσεις Κριτική, Αθήνα 2011. Κυριακίδου-Νέστορος Άλκη, Λαογραφικά Μελετήματα Ι, Νέα Σύνορα, Αθήνα 1979. Μέρος Α (σελίδες: 13-55). Κυριακίδου-Νέστορος Άλκη, Λαογραφικά Μελετήματα ΙΙ, Εκδόσεις Πορεία, Αθήνα 1993. Μερακλής Μ.Γ., Ελληνική Λαογραφία: Κοινωνική Συγκρότηση, Ήθη και Έθιμα, Λαϊκή τέχνη, Ινστιτούτο του Βιβλίου Α. Καρδαμίτσα, Αθήνα 2011. Μέρος Α (σελίδες: 17-127). Νιτσιάκος Βασίλης, Παραδοσιακές κοινωνικές δομές, εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα 1993. Νιτσιάκος Βασίλης, Προσανατολισμοί Μια κριτική εισαγωγή στη Λαογραφία, 2 η Κριτική, Αθήνα 2014. έκδοση, Εκδόσεις Ντάτση Ευαγγελή, Η Ποιητική του Λαϊκού Πολιτισμού, Βιβλιόραμα, Αθήνα 2004. Σελίδες: 121 κ.ε. Παπαχριστοφόρου Μαριλένα, Μύθος, Λατρεία, Ταυτότητες, εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα 2013. Σταυρίδης Σταύρος (επιμ.), Μνήμη και εμπειρία του χώρου, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2006. Thompson P., Φωνές από το Παρελθόν Προφορική Ιστορία, επιμ. Κ. Μπάδα Ρ. Β. Μπουσχότεν, εκδόσεις Πλέθρον, Αθήνα 2002. Συλλογικοί τόμοι, Πρακτικά Συνεδρίων: Όψεις της ανθρωπολογικής σκέψης και έρευνας στην Ελλάδα, Αθήνα, Ελληνική Εταιρεία Εθνολογίας, 2004. Το παρόν του παρελθόντος. Ιστορία, λαογραφία, κοινωνική ανθρωπολογία : Επιστημονικό συμπόσιο, 19-21 Απριλίου 2002, επιμέλεια: Καϊάφα Ουρανία, Αθήνα, Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 2003 (Πρακτικά Επιστημονικών Συμποσίων 17).
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΠΜΣ «ΝΕΟΤΕΡΗ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΙΣΤΟΡΙΑ - ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ» ΕΝΟΤΗΤΑ: ΛΑΪΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ 2016-17 Γενική 1. Λουκάτος Δ. Σ., Εισαγωγή στην Ελληνική Λαογραφία, εκδ. Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 1992. 2. Μερακλής Μ. Γ., Ελληνική Λαογραφία, εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 2011. 3. Πούχνερ Βάλτερ, Θεωρητική Λαογραφία. Έννοιες Μέθοδοι, Θεματικές, εκδ. Αρμός, Αθήνα 2009. 4. Αλεξιάδης Μ. Α., Νεωτερική ελληνική Λαογραφία, εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 2008. 5. Βαρβούνης Μ.Γ., Συμβολή στη μεθοδολογία της επιτόπιας λαογραφικής έρευνας, εκδ. Οδυσσέας, Αθήνα 1994. Ειδική Α Francois Boucher, 20000 Years of Fashion. The History of Costume and Personal Adornment, Harry N. Abrams Publishers 1987. Βρέλλη-Ζάχου Μ., «Η ελληνική ενδυμασία (από την Άλωση ώς τον 20ό αι.)», στο συλλογικό τόμο Ελληνική Λαϊκή Παράδοση, Από το παρελθόν στο παρόν, επιστημονική γενική επιμέλεια: Ευάγγελος Αυδίκος, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2014, σ. 87 99. Βρέλλη-Ζάχου Μ., «Ερωτική, Κοινωνική και Αισθητική Διάσταση της Ενδυμασίας (σύντομη ιστορική επισκόπηση)», στο βιβλίο της ίδιας, Η Ενδυμασία στη Ζάκυνθο μετά την Ένωση (1864-1910). Συμβολή στη μελέτη της ιστορικότητας και της κοινωνιολογίας του ενδύματος, εκδ. Ιδρύματος Αγγελικής Χατζημιχάλη, Αθήνα 2003 και εκδ. Μεταίχμιο 2014. Δεληβοριάς A., Ελληνικά παραδοσιακά κοσμήματα, Μέλισσα, Μουσείο Μπενάκη, Αθήνα 1980. Ζώρα Π., «Συμβολική και σημειωτική προσέγγιση της ελληνικής λαϊκής τέχνης», Λαογραφία, 36 (1990-1992), σ. 1-77. Laver J., Costume and Fashion. A Concise History, Thames and Hudson, London 1996. Μ.Γ.Μερακλής, «Η μελέτη του υλικού πολιτισμού: μια όχι άσκοπη αναδρομή», στο βιβλίο του ίδιου Θέματα Λαογραφίας, εκδ. Καστανιώτης, Αθήνα 1999, σελ. 75-88. [1]
Παπαδόπουλος Στ., «Ανασκόπηση της μεθόδου έρευνας του υλικού βίου», στο βιβλίο του ιδίου, Η χαλκοτεχνία στον ελληνικό χώρο 1900-1975. Κατά τις προφορικές μαρτυρίες των χαλκουργών (Συμβολή στην εθνογραφική τεχνολογία), Διδακτορική διατριβή, Π.Λ.Ι., Ναύπλιο 1982, σ. 11-37. Παπαντωνίου Ι., Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ου αι., εκδ. Εμπορικής Τραπέζης της Ελλάδος, Αθήνα 2000. Δημήτρης Σταμέλος, Νεοελληνική Λαϊκή Τέχνη. Πηγές, προσανατολισμοί και κατακτήσεις από τον ΙΣΤ αιώνα ώς την εποχή μας, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 1993 Β Δαλιανούδη, Ρ., Μάνος Χατζιδάκις και λαϊκή μουσική παράδοση - Από το δημοτικό και το ρεμπέτικο στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι, εκδ. Ελληνικά πρόσωπα, Αθήνα 2010, σελ. 184-188. Δαλιανούδη, Ρ., «Από το δημοτικό και το ρεμπέτικο στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι. Καταβολές και διακρίσεις" στο Αυδίκος, Ευ. (επιμ.) Ελληνικός Λαϊκός Πολιτισμός: Όψεις και Προσεγγίσεις, εκδ. Αλέξανδρος, Αθήνα 2014, σ. 314-327. Μερακλής Μ. Γ., Έντεχνος λαϊκός λόγος, εκδ. Καρδαμίτσα, Αθήνα 1993. Μπαζιάνας, Νίκος, Για τη λαϊκή μουσική μας παράδοση, εκδ. Τυπωθήτω, Αθήνα 1999 Μυλωνάς, Κ., Η μουσική στον ελληνικό κινηματογράφο, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1998. Μυλωνάς, Κ., Μουσική και κινηματογράφος, εκδ. Κέδρος, Αθήνα 1999. Τσαγγαλάς Κ., Το δημοτικό τραγούδι και οι κοινωνικές του διαστάσεις, Μέρος Α, Ιωάννινα 1988. Καψωμένος Ε., Δημοτικό τραγούδι, εκδ. Αρσενίδης, Αθήνα 1990. Πετρόπουλος Δ., Λαογραφία, Θεσσαλονίκη 1970, σ. 86-307 (κεφ. «Δημοτικά Τραγούδια»). Πετρόπουλος Δ., Ελληνικά δημοτικά τραγούδια, 2 τόμοι, στη σειρά Βασική Βιβλιοθήκη, αρ. 46 και 47, τ. Α, Αθήνα 1958 και τ. Β, Αθήνα 1959, ιδιαίτερα οι εισαγωγές των δύο τόμων (τ. Α σ. ζ-σα και τ. Β σ. 69-148) αλλά και τα κείμενα. [2]