ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ
ΜΑΘΗΜΑ 5 Ο ΧΩΡΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
GIS ΑΝΑΛΥΣΗ ΧΩΡΙΚΩΝ, ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ & ΣΥΝΔΥΑΣΜΕΝΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΛΗΨΗ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
Ένα GIS πρέπει να μπορεί να απαντήσει σε ερωτήσεις όπως: Τι είναι το αντικείμενο Χ; Πού είναι το αντικείμενο Α; Ποια είναι η τιμή της κατηγορίας Β στο σημείο Χ; Πόσα αντικείμενα Α υπάρχουν σε απόσταση χ από ένα σημείο; Ποια είναι η έκταση (Ε) του αντικειμένου Α, το μήκος του Β, η περίμετρος του Γ; Ποιος είναι ο συντομότερος δρόμος από το Α στο Β; Ποια αντικείμενα υπάρχουν σε μια ζώνη π.χ. 100μ. εκατέρωθεν του δρόμου Α;
Ποια τμήματα της περιοχής Γ παρουσιάζουν τις ιδιότητες Α και Β; Ποιο είναι το ποσοστό των εκθέσεων που έχουν κλίση 10 20%; Πού και ποιος είναι ο βαθμός επικινδυνότητας σε διάβρωση της λεκάνης απορροής Α; Σε ποια περιοχή θα υπάρχει πιθανότητα 100% επιτυχίας των αναδασώσεων του είδους Α και σε ποια πλήρης αποτυχία; Τι θα γίνει αν η στάθμη της θάλασσας ανέβει κατά 20 εκ. ή αν μια τοξική ουσία διαρρεύσει σε μια τοπική υπόγεια υδρορροή;
ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΕΣ ΕΝΟΣ GIS 1. ΕΠΙΛΟΓΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Κριτήρια τύπου Boolean Π.χ. Θεματικό επίπεδο: Χρήσεις γης. Ζητούνται τα πολύγωνα των δασικών εκτάσεων που έχουν έκταση μεταξύ 20.000 στρ και 100.000 στρ. (0-100.000) AND (20.000 200.000)
Κριτήρια τύπου Boolean Π.χ. Δίνεται το θεματικό επίπεδο των οικισμών της Θεσσαλίας. Ζητείται να εντοπιστούν: α) οι οικισμοί με πληθυσμό μεταξύ 2000 και 5000 κατοίκων και 2000 5000 β) οι οικισμοί με πληθυσμό μικρότερο από 1000 κατοίκους και μεγαλύτερο από 10.000 κατοίκους. 1.000 10.000
Λογικές πράξεις: Ίσο με: Να επιλεγούν τα πολύγωνα με φυτοκάλυψη «Μερικώς δασοσκεπή» Διάφορο από: Να επιλεγούν οι επαρχιακοί δρόμοι ( εθνικοί ) Μεγαλύτερο (ή ίσο) από: Να επιλεγούν τα πολύγωνα με έκταση μεγαλύτερη (ή ίση) από 100.000 στρ. Μικρότερο (ή ίσο) από: Να επιλεγούν τα πολύγωνα με έκταση μικρότερη (ή ίση) από 200 στρ.
2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΓΓΥΤΗΤΑΣ Καθορίζεται ένα όριο γύρω από ένα σημείο, παράλληλα σε μια γραμμή, γύρω από ένα πολύγωνο ή σε κάποια απόσταση. Π.χ. Όλοι οι οικισμοί που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη από 5km από την πόλη της Καρδίτσας.
Χρειάζεται να απαλλοτριωθούν όλα τα χωράφια που βρίσκονται σε μια ζώνη 200μ. από το εθνικό οδικό δίκτυο. Όλα τα κτίρια που βρίσκονται σε μια ζώνη 1000μ. Από το αεροδρόμιο.
3. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΑΛΥΨΗΣ ΧΑΡΤΩΝ Ένωση: (ΟR) Το νέο επίπεδο χαρακτηρίζεται από το σύνολο των πολυγώνων και χαρακτηριστικών τόσο του επιτιθέμενου, όσο και του επικαλυπτόμενου επιπέδου. Π.χ. Ενώνουμε το επίπεδο των περιοχών Natura με αυτό των περιοχών που χαρακτηρίζονται ως Καταφύγια Άγριας Ζωής (ΚΑΖ) για να βρούμε τις προστατευόμενες περιοχές.
Τομή: (AND) Το νέο επίπεδο περιέχει μόνο εκείνα τα πολύγωνα και χαρακτηριστικά που είναι κοινά μεταξύ του επιτιθέμενου και του επικαλυπτόμενου επιπέδου. Π.χ. Τέμνουμε το επίπεδο των εδαφικών χαρακτηριστικών (αμμώδη εδάφη) με αυτό των κλίσεων για να βρούμε σημεία με κίνδυνο διάβρωσης.
4. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Κόψιμο: (CLIP) Κόβεται το επικαλυπτόμενο επίπεδο στο όριο του επιτιθέμενου. Π.χ. Κόβουμε το εθνικό οδικό δίκτυο στα όρια του Ν. Καρδίτσας.
Ένωση πινακίδων: (MERGE) Ενώνουμε δύο γειτονικά επίπεδα. Π.χ. Ενώνουμε τα επίπεδα με τους νομούς Καρδίτσας, Τρικάλων, Λάρισας και Μαγνησίας για να φτιάξουμε την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Αφαίρεση ενδιάμεσων γραμμών: (DISSOLVE) Αφαιρούμε τα όρια γειτονικών πολυγώνων με τα ίδια χαρακτηριστικά ή τιμές. Π.χ. Στα πολύγωνα «Δρυς δασοσκεπής» και «Δρυς μερικώς δασοσκεπής» που είναι γειτονικά, αφαιρούμε τα όρια και παίρνουμε πολύγωνα με τιμή «Δρυς».
5. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΑΝΑΛΥΣΕΙΣ Χρησιμοποιούνται στην εύρεση δεικτών όπως ο μέσος όρος, η διασπορά κ.λπ. Π.χ. Υπολογισμός της μέσης τιμής της θερμοκρασίας για όλες τις πόλεις της Ελλάδας. Υπολογισμός της αύξησης του πληθυσμού
ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΤΑΣΕΩΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (πχ πληθυσμού)
6. ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΔΙΚΤΥΩΝ Αφορά το οδικό δίκτυο, το υδρογραφικό δίκτυο, το δίκτυο αποχέτευσης, διανομής ηλεκτρικής ενέργειας κ.ά. Π.χ. εύρεση της συντομότερης ή βέλτιστης διαδρομής για τη συγκομιδή των απορριμμάτων, τη μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο, την κίνηση των Αστικών λεωφορείων, τη διανομή των φακέλων των ΕΛΤΑ, τη σύνδεση των σωληνώσεων αποχέτευσης και τη δημιουργία των υπονόμων κ.λπ.
ΣΤΑΣΕΙΣ ΑΣΤΙΚΗΣ ΣΥΓΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΣΤΟΛΟΥ ΟΧΗΜΑΤΩΝ
ΒΕΛΤΙΣΤΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΓΙΑ ΕΛΤΑ
7. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Λόγω των αυξημένων βροχοπτώσεων έχουμε αύξηση της στάθμης των υδάτων μιας περιοχής. Ποιες περιοχές κινδυνεύουν να πλημμυρίσουν; Χωροσταθμικές καμπύλες (κλίσεις, υψόμετρα), υδρογραφικό δίκτυο.
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΚΗΛΙΔΩΝ
8. ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΑΝΑΓΛΥΦΟΥ Από τις χωροσταθμικές καμπύλες σχηματίζεται το ανάγλυφο
Επόμενο Μάθημα: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ GIS ΣΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ