Άλλοι χάρτες λαμβάνουν υπόψη και το υψόμετρο του αντικειμένου σε σχέση με ένα επίπεδο αναφοράς

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Άλλοι χάρτες λαμβάνουν υπόψη και το υψόμετρο του αντικειμένου σε σχέση με ένα επίπεδο αναφοράς"

Ειδοθεα Αναγνωστάκης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ Ένας χάρτης είναι ένας τρόπος αναπαράστασης της πραγματικής θέσης ενός αντικειμένου ή αντικειμένων σε μια τεχνητά δημιουργουμένη επιφάνεια δύο διαστάσεων Πολλοί χάρτες (π.χ. χάρτες δρόμων) ασχολούνται μόνο με την δύο διαστάσεων θέση ενός αντικειμένου χωρίς να λαμβάνουν υπόψη το υψόμετρο στο οποίο βρίσκεται Άλλοι χάρτες λαμβάνουν υπόψη και το υψόμετρο του αντικειμένου σε σχέση με ένα επίπεδο αναφοράς Ένας τοπογραφικός χάρτης είναι απλά μια 2-διαστάσεων απεικόνιση τμήματος μιας τρισδιάστατη επιφάνειας της γης Μαγνητική απόκλιση Ο γεωγραφικός βόρειος πόλος της γης διαφέρει και ποικίλει ανάλογα με την περιοχή από τον μαγνητικό βόρειο πόλο. Ως αποτέλεσμα η διεύθυνση που δείχνει η βελόνα μιας πυξίδας δεν θα είναι πάντα η ίδια με εκείνη του βορρά ενός χάρτη

5 Πως μπορούμε να μετρήσουμε τις αποστάσεις από σημεία που ενδιαφέρουν; Επίπεδο αναφοράς, Είναι μια γνωστή και σταθερή επιφάνεια η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περιγράψει τη θέση άγνωστων σημείων Στη Γη n μέση στάθμη της επιφάνεια της θάλασσας χρησιμοποιείται σαν επίπεδο αναφοράς (m.s.l.) Προβολές ενός χάρτη Είναι ένας τρόπος απεικόνισης της τρισδιάστατης επιφάνειας της γης σε ένα φύλλο χαρτιού Στην Ελλάδα το σύστημα απεικόνισης δεν είναι ακόμη ενιαίο Χρησιμοποιούνται δύο διαφορετικά συστήματα: Εγκάρσια μερκατορική προβολή ή UΤΜ Πολυεπίπεδο αζιμουθιακό ισαπέχον σύστημα ή προβολή του Hatt

6 Κύρια μέθοδος αναπαράστασης του γήινου ανάγλυφου είναι οι ισοϋψείς καμπύλες Πρόκειται για μια συνεχή γραμμή όλων των σημείων του εδάφους που έχουν το ίδιο υψόμετρο από την επιφάνεια της θάλασσας Η γεωμετρική κατασκευή των ισοϋψών καμπύλων στηρίζεται στην ιδέα της γραφικής απόδοσης, της φανταστικής τομής του εδαφικού ανάγλυφου με παράλληλα μεταξύ τους και προς την επιφάνεια της θάλασσας επίπεδα Οι γραμμές τομείς των παραλλήλων επιπέδων με το έδαφος προβάλλονται στο επίπεδο της στάθμης της θάλασσας Σχηματική παράσταση Συστήματα Kαννάβου Ένα σύστημα καννάβου επιτρέπει να περιγραφεί η θέση ενός σημείου στο χάρτη (ή στην επιφάνεια της γης) με τρόπο ουσιαστικό και παγκόσμια αποδεκτό

7 κύρια ισοϋψής ενδιάμεση ισοϋψής συμπληρωματική ισοϋψής κλειστό βύθισμα

8 Συστήματα συντεταγμένων Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι καννάβων υποδιαίρεσης της επιφάνειας της γης Το πιο κοινό είναι το γεωγραφικό σύστημα συντεταγμένων το οποίο χρησιμοποιεί βαθμούς γεωγραφικού μήκους και γεωγραφικού πλάτους για να περιγράψει μια θέση στην επιφάνεια της γης. Οι γραμμές του γεωγραφικού πλάτους είναι παράλληλες προς τον ισημερινό και υποδιαιρούν τη γη σε 180 ισοδύναμα τμήματα από το βορρά στο νότο. Το γεωγραφικό πλάτος αναφοράς είναι ο ισημερινός (0 βαθμοί) Κάθε ημισφαίριο υποδιαιρείται σε 90 ίσα τμήματα Κάθε τμήμα παριστάνει ένα βαθμό γεωγραφικού πλάτους Η απόσταση μεταξύ γραμμών γεωγραφικού πλάτους είναι παντού ίδια (60 ναυτικά μίλια) Οι γραμμές του γεωγραφικού μήκους είναι κάθετες στον ισημερινό και συγκλίνουν στους πόλους Το επίπεδο αναφοράς είναι ο μεσημβρινός του Greenwich (0 βαθμοί)

9 Οι διαδοχικές γραμμές του γεωγραφικού μήκους μετρούνται από το 0 έως τους 180 ο ανατολικά ή δυτικά Μόνο στον ισημερινό η απόσταση που παριστάνεται από μια γραμμή γεωγραφικού μήκους είναι ίση με την απόσταση που περιγράφεται από ένα βαθμό γεωγραφικού πλάτους Κάθε βαθμός στο χάρτη υποδιαιρείται σε 60' και σε 60" Όταν χρησιμοποιούμε το GIS, χρησιμοποιείται το δεκαδικό σύστημα βαθμού (αντί των ' και " χρησιμοποιούνται δεκαδικά των βαθμών) DD.XXXX, DDD.XXX ακρίβεια ± m για 4 δεκαδικά ή m για 3 δεκαδικά Κλίμακα του χάρτη: ο λόγος των φυσικών μεγεθών προς τα μεγέθη του χάρτη Ποικιλία κλιμάκων που κυμαίνονται από ολόκληρη τη γη μέχρι τμήμα μιας πόλης 1:1000 ή 1:500 ή 1:200 για χώρους θεμελειώσεων 1:5000 για μια λεκάνη κατάκλυσης (φράγμα), συγκοινωνιακά έργα, υδρογεωλογικές μελέτες 1:10000, 1:20000, συγκοινωνιακά έργα, υδρογεωλογικές μελέτες 1:50000, 1:5000 χάρτες της ΓΥΣ 1: χάρτες της ΕΣΥ

11 Ισοδιάσταση Κύριες ισουψείς, παχύτερες καμπύλες κάθε πέμπτη καμπύλη μετά την προηγούμενη Κανονικές ισουψείς, Βοηθητικές ισουψείς, διακεκομμένες γραμμές Σχήμα Oι κύριες ισοϋψείς είναι γνωστές και ως ισοϋψείς δείκτες Κατασκευή τοπογραφικών τομών Σχεδιάζουμε τη γραμμή στο χάρτη π.χ. από το υψηλότερο στο χαμηλότερο σημείο (ή χρησιμοποιούμε απευθείας μιλιμετρέ) της τομής που ενδιαφέρει Τοποθετούμε ένα λευκό χαρτί κατά μήκος της γραμμής που επιλέξαμε (εάν είναι αναγκαίο το σταθεροποιούμε πρόχειρα) Σημαδεύουμε στο χαρτί και στο χάρτη την αρχή και το τέλος της γραμμής Μαρκάρουμε στην άκρη του χαρτιού κάθε σημείο όπου διασταυρώνεται το χαρτί με μια ισοϋψή και γράφουμε το αντίστοιχο υψόμετρο. Σημειώνουμε το μικρότερο και το μεγαλύτερο υψόμετρο. Προσέχουμε τις αλλαγές στην κλίση και φροντίζουμε να μη ξεχάσουμε κάποια ισοϋψή Χρησιμοποίησε ένα μιλιμετρέ με μήκος τουλάχιστον όσο και η γραμμή της τομής. Τοποθετούμε το λευκό χαρτί με τα σημαδάκια πάνω στο μιλιμετρέ, το σταθεροποιούμε και σημαδεύουμε την αρχή και το τέλος της γραμμής που ενδιαφέρει.

16 Χαράσσουμε στα σημεία της αρχής και του τέλους της γραμμής κάθετες γραμμές που αποτελούν και τα όρια της τομής. Χρησιμοποιούμε τα ακραία υψόμετρα για να ορίσουμε το μήκος αυτών των γραμμών. Eπιλέγoυμε ανάλογα με την κλίμακα του χάρτη την κατακόρυφη κλίμακα και τις υποδιαιρέσεις και με τρόπο πρακτικό (π.χ. αρχίζουμε με «στρογγυλά νούμερα») Αρχίζοντας με το αρχικό υψόμετρο, πηγαίνουμε κατευθείαν πάνω από το σημείο αυτό στο αντίστοιχο υψόμετρο και το μαρκάρουμε. Επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία για όλα τα σημεία. Προσδιορίζοντας τnv κλίση σε ένα τοπογραφικό χάρτη Η κλίση μπορεί να δοθεί επί τις % ή ως γωνία 1. προσδιορίζουμε την περιοχή που ενδιαφέρει 2. κατασκευάζουμε μια ευθεία γραμμή κάθετη προς τις ισουψείς της κλιτύος, για λόγους ακρίβειας, η αρχή και το τέλος πρέπει να οριοθετούνται από ισοϋψείς 3. Μετράμε το μήκος της γραμμής και χρησιμοποιούμε την κλίμακα του χάρτη για λάβουμε την πραγματική απόσταση 4. Προσδιορίζουμε την συνολική ανύψωση κατά μήκος της γραμμής (δεν χρειάζονται μετατροπές μονάδων, πραγματική τιμή) Για να υπολογίσουμε την επί τις % κλίση, απλά διαιρούμε την αλλαγή στο υψόμετρο δια της απόστασης της γραμμής (αφού την μετατρέψουμε σε πραγματική). Πολλαπλασιάζουμε τον αριθμό που προκύπτει με το 100

17 Προσδιορίζοντας τον υδροκρίτη (όρια υδρολογικής λεκάνης)

20 Αδρό ανάγλυφο (ομαλές ισοϋψείς)

21 Μετάβαση από ορεινό ανάγλυφο σε παράκτιο πεδινό

22 Πολυσχιδές ανάγλυφο Οι ισοϋψείς είναι τεθλασμένες γραμμές

23 Κλειστές ισοϋψείς υποδεικνύουν λόφους (κάποιος που επιλέγει μια οριζόντια διαδρομή επιστρέφει στην αφετηρία δηλαδή, κάνει τον γύρο του λόφου χωρίς ανάβαση ή κατάβαση). Κλειστές ισοϋψείς με γραμμοσκίαση προς το κέντρο του λόφου υποδεικνύoυν κλειστό βύθισμα. Ο λόφος είναι μη συμμετρικός: Αυτός είναι απότομος στην ΒΔ πλευρά και εμφανίζει μικρή κλίση στην ΝΑ πλευρά.

24 Στα υδρορρεύματα η κορυφή του Λ που σχηματίζουν οι ισοϋψείς δείχνει προς τα ανάντη δηλαδή το υδρόρρευμα ρέει προς την αντίθετη κατεύθυνση

25 Προσδιορίζοντας τnv κλίση σε ένα τοπογραφικό χάρτη Η κλίση μπορεί να δοθεί επί τις % ή ως γωνία 1. προσδιορίζουμε την περιοχή που ενδιαφέρει 2. κατασκευάζουμε μια ευθεία γραμμή κάθετη προς τις ισουψείς της κλιτύος, για λόγους ακρίβειας, η αρχή και το τέλος πρέπει να οριοθετούνται από ισοϋψείς 3. Μετράμε το μήκος της γραμμής και χρησιμοποιούμε την κλίμακα του χάρτη για λάβουμε την πραγματική απόσταση 4. Προσδιορίζουμε την συνολική ανύψωση κατά μήκος της γραμμής (δεν χρειάζονται μετατροπές μονάδων, πραγματική τιμή) Για να υπολογίσουμε την επί τις % κλίση, απλά διαιρούμε την αλλαγή στο υψόμετρο δια της απόστασης της γραμμής (αφού την μετατρέψουμε σε πραγματική). Πολλαπλασιάζουμε τον αριθμό που προκύπτει επί 100

26 Επειδή η ισοδιάσταση (διαφορά στο υψόμετρο μεταξύ διαδοχικών ισοϋψών ίδιας τάξης) είναι σταθερή σε οποιοδήποτε τοπογραφικό χάρτη, η σχετική απόσταση μεταξύ των ισοϋψών υποδεικνύει το απότομο μιας κλιτύος (πρανούς ή πλαγιάς). Το μέσο υψόμετρο πυκνών ισοϋψών μπορούμε να το υπολογίσουμε από μια σχετικά σύντομη (μικρή) οριζόντια απόσταση η κλιτύς είναι απότομη - ενώ αραιές ισοϋψείς υποδεικνύουν το ίδιο υψόμετρο σε σαφώς μεγαλύτερη απόσταση, με ήπια κλίση. Η γωνία κλίσης μπορεί να υπολογιστεί εύκολα:

28 Αντιστοιχία αναγλύφου/ τοπογραφικού χάρτη Μιας περιοχής

29 Μαιανδρικός ποταμός με απότομες όχθες κατά περιοχές

31 Βύθισμα

32 Ο ποταμός ρέει προς τα νότια

Σχετικά έγγραφα

Οι περισσότεροι χάρτες (όχι όλοι) σχεδιάζονται σε κλίμακα. Τι είναι η κλίμακα;

Οι περισσότεροι χάρτες (όχι όλοι) σχεδιάζονται σε κλίμακα Τι είναι η κλίμακα; Υπάρχουν 3 τύποι: 1) Γραφική 0 1/2 1 1 km 2) Φραστική Κλίμακα 1cm στο χάρτη παριστά 1 km στην επιφάνεια της γης ή 1 cm = 1