ΓΕΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ Κρίνουμε θετική την κατάργηση του όρου του διπόλου Ηρακλείου-Χανίων που προέβλεπε το ισχύον Γενικό Χωροταξικό Πλαίσιο και την πρόταση για συλλειτουργία τους, ενώ πλέον προκρίνεται το ακτινωτό μοντέλο ανάπτυξης όπως ορίζεται και από τους στόχους του Επιχειρησιακού Σχεδίου της Περιφέρειας Κρήτης. Λαμβάνοντας υπ όψιν τα οικονομικά δεδομένα του Νομού, θα πρέπει να προβάλλονται συγκεκριμένα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, ενδυνάμωσης των υφιστάμενων αναπτυξιακών δομών, και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πόρων και των σημαντικών πλεονεκτημάτων που έχει ο Νομός Ρεθύμνης όπως η σπάνιας φυσικού κάλους ακτογραμμή, η ενδοχώρα, ο μνημειακός πλούτος, η γεωργία, η κτηνοτροφία, ο τουρισμός και ο πολιτισμός. Ο Νομός Ρεθύμνης τα τελευταία χρόνια έχει σημαντικά βήματα προς την «ποιότητα» και σίγουρα μπορεί να αποτελέσει με τη σειρά του έναν «Πόλο Ποιότητας» στο ακτινωτό μοντέλο ισόρροπης ανάπτυξης που όλοι μαζί οραματιζόμαστε και έχουμε σαν κοινό στόχο. Θετικά κρίνουμε την αναβάθμιση της πόλης του Ρεθύμνου σε δευτερεύον εθνικό πόλο καθώς και την ένταξη του οδικού άξονα Ρέθυμνο-Αγ.Γαλήνη-Μοίρες-Αγιοι Δέκα στο Διευρωπαϊκό δίκτυο χερσαίων μεταφορών όπως και τον χαρακτηρισμό της πόλης του Ρεθύμνου ως πόλο διεθνούς ενδιαφέροντος φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς. (σελ11,12 τεύχος 7). Σύμφωνα με όσα ορίζει το περί χωροταξικού σχεδιασμού περιφερειακού επιπέδου και με δεδομένο το πρόβλημα από την έλλειψη ολοκληρωμένης και οργανωμένης καταγραφής των αποφάσεων (τοπικών αρχών, υπηρεσιών, υπουργείων και λοιπών φορέων της δημόσιας διοίκησης) που συγκροτούν το τοπικό πολεοδομικό πλαίσιο (καθιστώντας τις περισσότερες φορές πολύ δύσκολη έως χαοτική την απλή εφαρμογή όρων δόμησης και επιτρεπόμενων χρήσεων επί δημόσιων και ιδιωτικών ακινήτων (παράγοντας που αναμφισβήτητα επηρεάζει αρνητικά την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη και διάρθρωση του χώρου στο επίπεδο της περιφέρειας)) κρίνουμε απαραίτητο στα πλαίσια την αναθεώρησης του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης της Περιφέρειας Κρήτης, να προστεθεί ειδική παράγραφος που θα προβλέπει, σε άμεση προτεραιότητα, την διάθεση πόρων, για την δημιουργία και λειτουργία σχετικού διαδικτυακού γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών (web G.I.S.) στην Περιφέρεια Κρήτης, το οποίο θα συγκεντρώνει και θα εφαρμόζει όλο το ισχύων πολεοδομικό καθεστώς και περιοριστικό πλαίσιο που αφορά την περιφέρεια Κρήτης. Τη συγκέντρωση, κωδικοποίηση και εφαρμογή των παραπάνω (παλαιότερων αλλά και νέων) αποφάσεων της Διοίκησης να αναλάβουν οι κατά τόπους Δήμοι με της αρμόδιες υπηρεσίες τους (Υ.ΔΟΜ., Τεχνικές Υπηρεσίες), σε συνεργασία με τα περιφερειακά τμήματα του Τ.Ε.Ε. και τους επιστημονικούς συλλόγους Μηχανικών, καθώς είναι γνώστες των τοπικών δεδομένων, προβλημάτων και αναγκών. Ο παραπάνω στόχος αναμφισβήτητα αποτελεί βασική προτεραιότητα και στρατηγική επιλογή για την ολοκληρωμένη και αειφόρο ανάπτυξη του χώρου στο επίπεδο της περιφέρειας Κρήτης, οι οποία θα προωθεί την ισότιμη ένταξη της στον ευρύτερο διεθνή, ευρωπαϊκό και εθνικό χώρο.
Απαραίτητα κρίνονται ο καθορισμός κτηνοτροφικών ζωνών, ζωνών γης υψηλής παραγωγικότητας καθώς και η σύνταξη των δασικών χαρτών ενεργειών οι οποίες θα βοηθήσουν την ορθή εφαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού σε επίπεδο περιφέρειας. ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 1. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΧΕΡΣΑΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Το χωροταξικό είναι ευκαιρία και εργαλείο για προγραμματισμό και μακροχρόνια σταθερή ανάπτυξη στόχων με ευρύτερη στόχευση, υπερτοπικό χαρακτήρα και πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία, την απασχόληση και τον πολιτισμό. Ένας νέος δομικός προγραμματισμός θα πρέπει να στοχεύει στη δημιουργία και ανάδειξη των πυλών εισόδου στην Κρήτη αλλά και τη διασύνδεσή τους με σύγχρονο τρόπο με τις περιοχές παραγωγής και κατανάλωσης. Θα πρέπει να εξασφαλίζεται διασύνδεση των πυλών εισόδου με τα αστικά κέντρα αλλά και μεταξύ των αστικών κέντρων με την παρεμβολή σταθμών μετεπιβίβασης. Οι σταθμοί αυτοί στα αεροδρόμια, τα λιμάνια και τα αστικά κέντρα είναι κλειδί για ανάπτυξη του Τουρισμού, την ισόρροπη ανάπτυξη του νησιού αλλά και την ώθηση της οικονομίας (σήμερα από το Καστέλι Κισσάμου μέχρι το Μακρύ Γιαλό Σητείας απαιτούνται 4 λεωφορεία, κάτι εντελώς αντιαναπτυξιακό). ΠΡΟΤΑΣΗ ΜΕΣΟΥ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΤΡΟΧΑΙΑΣ Ένα μέσο σταθερής τροχιάς χτυπάει στην καρδία του συγκρητισμού. Ανατρέπει το μοντέλο ανάπτυξης μόνο των παράλιων περιοχών της Βόρειας Κρήτης σε όφελος της ενδοχώρας και της Νότιας Κρήτης. Γεωργική παραγωγή, Κτηνοτροφία, Τυροκομία, Αγρουτουρισμός βρίσκουν το πραγματικό νόημά τους. Προτείνουμε τη σύνδεση των παρακάτω: Διεθνές Αεροδρόμιο Ηρακλείου Λιμάνι του Ηρακλείου Πόλη του Ηρακλείου με παράκαμψη για Γούρνες - Χερσόνησο- Αγ. Νικόλαο Κάμπος Μεσαράς Μοίρες Πύλη εισόδου του Νότου Λιμάνι Αεροδρόμιο Τυμπάκι - Αγ. Γαλήνη Ρέθυμνο Βάμος Λιμάνι Σούδας Αεροδρόμιο Ακρωτηρίου Χανιά Με παράκαμψη για Καστέλι Κισσάμου και Δυτική Πύλη εισόδου Η Πελοπόννησος, η Σικελία κλπ βασίζουν μεγάλο μέρος της ανάπτυξης τους σε μέσο σταθερής τροχιάς. Επιβάλλεται η ανάδειξη της σημασίας των θυρών εισόδου στην Κρήτη αλλά και του υπερτοπικού τους χαρακτήρα:
Αεροδρόμιο Ηρακλείου Διεθνές- Εμπορικό Αεροδρόμιο Χανίων Διεθνές Λιμάνι Ηρακλείου Επιβατικό, Εμπορικό - Εμπορευματοκιβωτίων, Κρουαζιέρας Λιμάνι Χανίων Μαρίνα, Λιμάνι Σούδας Επιβατικό, Εμπορικό - Εμπορευματοκιβωτίων, Κρουαζιέρας Λιμάνι Ρεθύμνου Μαρίνα, Επιβατικό, Εμπορικό - Εμπορευματοκιβωτίων, Κρουαζιέρας Λιμάνι Αγ. Νικολάου Κρουαζιέρας Λιμάνι Νότιας Κρήτης Επιβατικό, Εμπορικό - Εμπορευματοκιβωτίων, Λιμάνι Καστελίου Μαρίνα, Επιβατικό, Εμπορικό Όσον αφορά τώρα στο επιμέρους οδικό δίκτυο θετική κρίνουμε την ένταξη στο διευρωπαϊκό δίκτυο του τμήματος Ρέθυμνο-Αγ. Γαλήνη-Μοίρες-Άγιοι Δέκα καθώς και την σαφή αναφορά στην σύνδεση του αερολιμένα Χανίων με τον Β.Ο.Α.Κ. Στο υπόλοιπο δίκτυο στην Π.Ε. Ρεθύμνης θεωρούμε ότι η κατηγοριοποίηση του δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας. Προτείνουμε τις παρακάτω αλλαγές στον χαρακτηρισμό του οδικού δικτύου: Να χαρακτηριστούν ως πρωτεύον δίκτυο ενδοπεριφερειακής σημασίας : i. Το υποστηρικτικό τμήμα του ΝΟΑΚ από Χώρα Σφακίων Ροδάκινο Κεραμέ Ακούμια Σαχτούρια έως το Διευρωπαϊκό δίκτυο του τμήματος Ρέθυμνο Αγία Γαλήνη, για το οποίο υπάρχει εγκεκριμένη Προκαταρκτική Περιβαλλοντική Μελέτη. (Σημ. ότι το τμήμα Κρύα Βρύση - Σαχτούρια Κεραμέ Δρύμισκος προβλέπεται στο εγκεκριμένο ΣΧΟΟΑΠ του Δήμου Λάμπης ως υποστηρικτικό δίκτυο.) ii. Το οδικό τμήμα Β.Ο.Α.Κ. Επισκοπή Αργυρούπολη Αλώνες - Κάνεβος το οποίο συνδέεται με το πρόσφατο κατασκευασμένο τμήμα Μπαλέ Αγκουσελιανά Σελλιά και τον προτεινόμενο δρόμο (α). Σημειώνεται ότι είναι υπό μελέτη με εγκεκριμένούς περιβαλλοντικούς όρους το τμήμα Αργυρούπολη Αλώνες - Κάνεβος. iii. Το οδικό τμήμα Γαράζο παράκαμψη Αξού Ανώγεια το οποίο συνδέεται με το τμήμα Ανώγεια Τυλισσός Γάζι. Να σημειωθεί ότι η παράκαμψη Αξού είναι προς δημοπράτηση ενώ για το τμήμα Γαράζο Αξό Ανώγεια έχει ανατεθεί η μελέτη. iv. Το τμήμα Αμαριώτικου Δρόμου Ρέθυμνο-Πρασσές-Παντάνασσα-Απόστολοι. ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Το λιμάνι του Ρεθύμνου ενώ σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 8315/2-2-2007 χαρακτηρίζεται ως Εθνικής Σημασίας (Διαπεριφερειακής εμβέλειας στις προτάσεις του δίδεται μόνο επιβατική λειτουργία κρουαζιέρα και αφαιρείται η εμπορική λειτουργία. Αυτό θα δημιουργήσει πολλά προβλήματα στις βιομηχανίες-βιοτεχνίες του Ρεθύμνου και στον πρωτογενή τομέα, ανεβάζοντας σημαντικά το κόστος μεταφοράς των προϊόντων. Προτείνουμε να προστεθεί στις δύο παραπάνω λειτουργίες και η εμπορευματική (όχι όμως εμπορευματοκιβώτια.) Ο σχεδιασμός της «Πύλης του νότου» πρέπει να έχει ως στόχο και την αξιοποίηση της εγγύτητας της Β. Αφρικής για εμπορικές και τουριστικές αλλαγές. Ο ρόλος της νότιας πύλης ως hub εμπορευματοκιβωτίων είναι ασύμβατος με την εστίαση στο κεντρικό δίπολο γεωργία τουρισμός. Απουσιάζει και πρέπει να διατυπωθεί η σύνδεσή του και ο προσανατολισμός, στη λογική της υποστήριξης για το πλέγμα Τουρισμός Γεωργία. Ο χαρακτήρας του θα πρέπει να
είναι γενικός, εμπορευματικός, επιβατικός και εφοδιαστικός. Προτείνουμε επίσης να εκπονηθεί μελέτη όσον αφορά την βέλτιστη χωροθέτηση του λιμένα. Όσον αφορά στα λιμάνια ενδοπεριφερειακής εμβέλειας συμφωνούμε με τις επισημάνσεις στην διαβούλευση του εγγράφου του Λιμενικού Ταμείου Ρεθύμνου. Προτείνουμε να ενισχυθεί η θαλάσσια διασύνδεση των μικρών λιμένων του Νότου (Παλαιόχωρα, Αγία Ρουμέλη, Σφακιά, Πλακιάς, Αγία Γαλήνη). Όσο αφορά το λιμένα Ρεθύμνου προτείνεται πέραν της επιβατικής χρήσης και της κρουαζιέρας να παραμείνει η εμπορική χρήση ως έχει σήμερα. Προτείνουμε να διερευνηθεί η δυνατότητα χωροθέτησης εμπορικού λιμένα. Προτείνουμε: ΕΝΑΕΡΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ I. Την επαναλειτουργία του αεροδρομίου Τυμπακίου το οποίο είναι ανενεργό ως αερολιμένα Περιφερειακής εμβέλειας με σκοπό την εξυπηρέτηση αναγκών της Κρήτης όπως για παράδειγμα την πυρόσβεση και τη διακομιδή ασθενών. II. Τον σχεδιασμό πτήσεων υδροπλάνων και χωροθέτηση υδατοδρομίων κατ αρχήν στον Λιμένα Ρεθύμνου και στην Αγία Γαλήνη αλλά και σε άλλες περιοχές σε συνεργασία με τους δήμους και το διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο. Τα υδροπλάνα όχι μόνο θα δώσουν ώθηση στο τουριστικό τομέα, αλλά θα λύσουν τα χέρια στο Ρέθυμνο αφού θα αποτελέσουν τον κρίκο που θα συνδέει το νομό με άλλους προορισμούς, ως μέσα συγκοινωνίας. 2. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ ΥΓΡΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ Συμφωνούμε με τις προτάσεις που προωθεί το Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης και προτείνουμε την άμεση χρηματοδότηση όπως αυτό προβλέπει. Επιπλέον επειδή στη μονάδα μηχανικής και βιολογικής επεξεργασίας απορριμμάτων ο Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) που προβλέπεται να κατασκευαστεί στην περιοχή του ΧΥΤΑ Αμαρίου θα έχει χρόνο ζωής περίπου 10 χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας του, να προταθούν νέες θέσεις στο παρόν χωροταξικό. Να προταθούν συγκεκριμένοι χώροι ανά περιφερειακή ενότητα αποκλειστικά για συλλογή και επεξεργασία των υγρών αποβλήτων των ελαιουργείων και τυροκομείων. Με την ίδια λογική πρέπει να αντιμετωπίζονται και τα υπολείμματα της κατασκευής των οικοδομών, τα υλικά κατεδάφισης και προϊόντα εκσκαφών. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση των παλιών λατομείων και όχι να πετάγονται παρανόμως στα φαράγγια και στους επικλινείς χώρους των παραθαλασσίων περιοχών. Υπάρχουν εξαιρετικά παραδείγματα αποκατάστασης παλιών λατομείων στον Ελλαδικό χώρο. 3. Α.Π.Ε. Η βασική στοχοθέτηση μας πρέπει να είναι η ορθολογική παραγωγή ενέργειας στο νησί. Αυτή τη στιγμή η παραγωγή είναι εντελώς ασύμφορη και επιβαρύνει το σύστημα περί τα 250 εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Άμεσα λοιπόν πρέπει να προχωρήσει η διασύνδεση εντελώς ανεξάρτητα από τις ΑΠΕ και μάλιστα από τον ΑΔΜΗΕ. Το έργο αυτό μπορεί να αποσβέσει
τάχιστα (σε χρόνο λιγότερο από 5 χρόνια) και μέσω αυτού θα σταματήσει η Κρήτη να είναι ζημιογόνα για την υπόλοιπη Ελλάδα. Η εγκατάσταση δύο καλωδίων από τον ΑΔΜΗΕ θα ανοίξει η δυνατότητα εγκατάστασης ΑΠΕ από οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο στη Κρήτη, θα βάλει τέλος στις ρυπογόνες και ασύμφορες μονάδες, σε ψυχρή εφεδρεία. Κατά τη γνώμη μας πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα συστήματα αυτοπαραγωγής που πλεονεκτούν στο ότι δε καταλαμβάνουν γη, δε θέλουν δίκτυα, αυξάνουν την ευστάθεια του συστήματος δίνουν τα κέρδη σε περισσότερο κόσμο, δημιουργούν συνείδηση παραγωγού ενέργειας στο καταναλωτή ενέργειας, δημιουργούν θέσεις εργασίας στη τοπική αγορά. Μόνο αν μετά την εξάντληση της αυτοπαραγωγής υπάρξει παραπέρα ανάγκη εγκατάστασης ανανεώσιμων θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σύμφωνα με τη μελέτη χωροθέτησης του Πολυτεχνείου στη τάξη του 1GW. Ταυτόχρονα πρέπει να προχωρήσουν τα έργα αντλησιοταμιευσης που είναι απολύτως συμβατά με τη διασύνδεση μια που βελτιώνουν την εφεδρεία και την ευστάθεια του συστήματος. 4. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΑ ΠΕΔΙΑ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗ ΤΟΜΕΑ, ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ ΠΡΩΤΟΓΕΝΗΣ ΤΟΜΕΑΣ Κρίνουμε θετική την προτεινόμενη ενίσχυση του αγροτοδιατροφικού Τομέα της νήσου. Σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου προτείνουμε την προώθηση της επαναλειτουργίας της Σχολής Ασωμάτων ως Σταθμό Γεωργικής έρευνας σε επίπεδο Κρήτης. Ήδη έχει προχωρήσει η Περιφέρεια Κρήτης σε σύμπραξη με τον οργανισμό ΕΛΓΟ «Δήμητρα», και το Δήμο Αμαρίου, το «MASTER PLAN» ως Σύγχρονο πρότυπο ερευνητικό και εκπαιδευτικό κέντρο με τρεις βασικούς άξονες ανάπτυξης για την Κρήτη και συγκεκριμένα την έρευνα, την εκπαίδευση και τον τουρισμό. Ακόμα προτείνεται η διασύνδεση χώρων Αγροτικής και Κτηνοτροφικής παραγωγής με την Τριτογενή παραγωγή και τις 3-4 πύλες εξόδου. Θα πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με οργάνωση τυποποίησης και αποθηκών - ψυγείων κλπ. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ Η κατεύθυνση του Π.Π.Χ.Σ.Α.Α. Κρήτης εναρμονίζεται με το ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο του τουρισμού. Σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης συμφωνούμε με την διατήρηση των ζωνών Α1 και Α2 σε βόρεια και νότια ζώνη αντίστοιχα. Όσον αφορά της περιοχές Β1 σε σχέση με το Ε.Χ.Τ. έχει επέλθει σημαντική μείωση των περιοχών που ανήκουν στην περιοχή αυτή. Προτείνουμε να παραμείνει η ζώνη Β1 σύμφωνα με το Ε.Χ.Τ. και ο οποιοσδήποτε περιορισμός της, αν απαιτηθεί, να γίνει από τα ΣΧΟΟΑΠ/ΓΠΣ των αντίστοιχων Δήμων. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΒΙΟΤΕΧΝΙΑ Όσον αφορά τη χωροθέτηση βιομηχανικών βιοτεχνικών εγκαταστάσεων και λοιπών οχλούσων δραστηριοτήτων, θα πρέπει καταρχήν να ληφθούν υπόψη και να συμπεριληφθούν στα τεύχη και τους χάρτες, οι ήδη θεσμοθετημένες δραστηριότητες από τα εγκεκριμένα ΣΧΟΟΑΠ/ΓΠΣ των Δήμων Λαππαίων, Λάμπης, Ρεθύμνου όπως
και του ΒΙΟΠΑ Ρεθύμνου. Επίσης, θα πρέπει να διερευνηθεί η ανάγκη ύπαρξης εγκαταστάσεων υψηλής όχλησης στην περιφερειακή ενότητα Ρεθύμνου. Επίσης Να διερευνηθεί αν αυτές οι δραστηριότητες μπορούν να εγκατασταθούν στις ήδη θεσμοθετημένες περιοχές. 5. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗ Όσον αφορά την οικιστική οργάνωση της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνης οι αναπτυγμένες ενότητες όπως αυτές προτείνονται (σελ.19 τεύχος 7) ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Περιφερειακής Ενότητας. Στα οικιστικά κέντρα του 6ου επιπέδου προτείνεται να προστεθούν οι οικισμοί Αγία Γαλήνη, Φουρφουράς, Πλακιάς και Επισκοπή Ρεθύμνου. Όσον αφορά στην οριοθέτηση των οικισμών των 800μ.προτείνουμε να απαλειφθεί οποιαδήποτε αναφορά για τους οικισμούς αυτούς ή σε νομικά ζητήματα που ενδεχομένως να προκύψουν εφόσον το όποιο νομικό κενό υπήρξε έχει ήδη διευθετηθεί, με την επαναδημοσίευση των διαγραμμάτων σε ΦΕΚ κατόπιν μελέτης. 6. Επισημάνσεις για τις περιοχές Τοπίου Πρόταση για «κήρυξη» της ζώνης Γεράνι-Σκαλέτα ως υποβαθμισμένης περιοχής με δεδομένο την περιβαλλοντική υποβάθμιση, την άναρχη δόμηση, την έλλειψη επαρκών βασικών υποδομών συγκριτικά με την έντονη οικονομική/οικοδομική δραστηριότητα που γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια, καθώς και με την μη αρμονική λειτουργία και «συμβίωση» χρήσεων γης. Για το λόγο αυτό να συμπεριληφθεί στο κείμενο της σελίδας 82 του τεύχους 7 που αφορά στις χωρικές ενότητες ιδιαιτέρως υποβαθμισμένων τοπίων η παράκτια ζώνη που περιλαμβάνει την περιοχή από Γεράνι (ποταμός Πετρές) έως και την περιοχή της Σκαλέτας όπως παρακάτω: Π.Ε. Ρεθύμνου - Ενότητα Δ: Παράκτια ζώνη υψηλής επισκεψιμότητας με μεγάλης κλίμακας ανατροπές στη γραμμική βόρεια παραλιακή ζώνη και με ιδιαίτερα ισχυρή πίεση αστικοποίησης, από Σκαλέτα, στα ανατολικά, έως Ποταμό Πετρέ Γερανίου στα δυτικά, όπου παράλληλα στις εκβολές των χειμάρρων στην ευρύτερη περιοχή του Ρεθύμνου εντοπίζονται επίσης ζώνες κινδύνων πλημμύρας, περιορισμένης κλίμακας, Προτείνουμε την επέκταση του τοπίου ενότητας 5 -Ρέθυμνο και περιβάλλουσα περιοχή (Τεύχος 9, σελ 82) έτσι ώστε να συμπεριλάβει περιοχές του Δήμου Αμαρίου, όπου έχουμε τρείς αρχαιολογικούς χώρους με αρχαιολογικές ανασκαφές που έχουν αποκαλύψει την αρχαία πόλη της Συβρίτου στο χωριό Θρόνος και τα κτιριακά συγκροτήματα της μεσομινωικής περιόδου (2100-1600 π.χ.) στο Αποδούλου και στο Μοναστηράκι. Επίσης, υπάρχουν παραδοσιακοί οικισμοί, η Μονή Ασωμάτων, και πλήθος Βυζαντινών εκκλησιών, του 13ου και του 14ου αιώνα των οποίων η αξία δε σχετίζεται μόνο με το μεγάλο αριθμό τους, αλλά στην αρχιτεκτονική και τη διακόσμηση τους. Επίσης, έχουν καταγραφεί αρχαία ελαιόδεντρα στην περιοχή και αρκετά σημεία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους (φαράγγι Πλατανίων).
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ. Β.1.1.β.3-5: Φυσικοί και πολιτιστικοί πόροι διεθνούς, εθνικής και περιφερειακής εμβέλειας. Τοπίο. (Τεύχος 7, Σελίδα30-31) Διεθνούς Σημασίας (Τεύχος 7, Σελίδα 31): Προσθήκη: Αρχαία Ελεύθερνα, Μοναστήρι Αρκαδίου, Γεωπάρκο Ψηλορείτη (Δίκτυο των Παγκόσμιων Γεωπάρκων της UNESCO), οθωμανικά μνημεία πόλης Ρεθύμνου, σπήλαια Μελιδονίου, Σφενδόνη Ζωνιανών, Γερανίου, Φαράγγια Πατσού και Πρασσών. Β.1.1.γ: Στρατηγικές κατευθύνσεις χωρικής ανάπτυξης Β.1.1.γ.1-1: Οικιστικό δίκτυο (Τεύχος 7, σελίδες 63-64) Δευτερεύοντα εθνικό πόλο: Ρέθυμνο, έδρα της ομώνυμης ΠΕ ως οικιστικό κέντρο 3ου επιπέδου«η συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση του Ρεθύμνου δεν προβλέπεται από το Γενικό Πλαίσιο, το οποίο, εάν η πρόταση γίνει δεκτή από τους αρμόδιους φορείς, θα πρέπει να αναθεωρηθεί αναλόγως «Κέντρο Ενιαίας Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης- Πληροφόρησης» (σελίδα 70) Διευκρίνιση «Ρέθυμνο: Δευτερεύων εθνικός πόλος ευρωπαϊκής με άξονα την ιστορία και τον πολιτισμό. ΤΕΙ Κρητης με αντικείμενο τη συντήρηση αρχαιοτήτων» (Τεύχος 7, σελίδα 69) Επίσης αναφορά θα πρέπει να γίνεται και στο ερευνητικό κέντρο HiPER Γ5.3. Θαλάσσιες Μεταφορές (Τεύχος 10, σελίδα 51-52) Λιμάνια Εθνικής Σημασίας: Λιμάνι Ρεθύμνου και εμπορευματικής λειτουργίας Γ7.2 Περιοχές ανάπτυξης βιομηχανίας βιοτεχνίας (Τεύχος 10, σελίδα57) Προσθήκη Διευκρίνιση και ενέργειες που πρέπει να ακολουθήσουν Διόρθωση: Τμήμα Μηχανικών Μουσικής Τεχνολογίας & Ακουστικής Τ.Ε. Προσθήκη κειμένου για το ερευνητικό κέντρο HiPER Προσθήκη: Εμπορευματική λειτουργίας και για το λιμάνι του Ρεθύμνου Προσθήκη: ΒΙΟΠΑ Ρεθύμνου στην Αγία τριάδα του πρώην Δήμου Αρκαδίου Θεωρούμε σκόπιμο να αναφέρονται οι καθορισμένες χρήσεις γης στην Περιφέρεια Κρήτης Στον Χάρτη P2g_250: Η εγκατάσταση επεξεργασίας βιολογικού Καθαρισμού Αποβλήτων του Περάματος Δήμου Μυλοποτάμου είναι σε λάθος θέση. Δεν αναφέρεται η λειτουργούσα λιμνοδεξαμενή Βυζαρίου στο Δήμο Αμαρίου. Στον Χάρτη 1, Τοπία Ιδιαίτερης Σημασίας
1. Η μονή Αρκαδίου, λόγω της μεγάλης ιστορίας και κυρίως της αναγνώρισής της θα έπρεπε να αναφέρεται στο χάρτη σαν Τοπόσημο Διεθνούς ενδιαφέροντος. 2. Η Ελεύθερνα είναι ένας αρχαιολογικός χώρος ιδιαίτερης σημασίας και σπουδαιότητας, που συνηγορεί επίσης την κατάταξη του στα Τοπόσημα Διεθνούς ενδιαφέροντος. Αυτό ενισχύεται από την ιδιαίτερη αύξηση της επισκεψιμότητας του από έλληνες και ξένους τα τελευταία χρόνια. Σχόλιο: Θα πρέπει να γίνει ενημέρωση (2011-2015) των κεφαλαίων που αναφέρονται στην ανεργία π.χ. Τεύχος 10, παρ. Β.7.3 και Τεύχος 2 σελ 49