Διδακτικές ενότητες Στόχος



Σχετικά έγγραφα
«Εισαγωγή στον Τριγωνομετρικό Κύκλο» Διδάσκοντας Μαθηματικά με Τ.Π.Ε.

ΤΙΤΛΟΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Διδάσκοντας Μαθηματικά με Τ.Π.Ε. Θέμα: «Διανύσματα: Έννοιες, Πράξεις, Ανάλυση, Συντεταγμένες»

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣεφx ΣΤΗΝ ΒΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΟΜΑΔΑΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Το σενάριο προτείνεται να διεξαχθεί με τη χρήση του Cabri Geometry II.

Γεωµετρία Β' Λυκείου. Συµµεταβολή µεγεθών. Εµβαδόν ισοσκελούς τριγώνου. Σύστηµα. συντεταγµένων. Γραφική παράσταση συνάρτησης. Μέγιστη - ελάχιστη τιµή.

Το σενάριο προτείνεται να υλοποιηθεί με το λογισμικό Geogebra.

Η λογαριθµική συνάρτηση και οι ιδιότητές της

Σενάριο 5. Μετασχηµατισµοί στο επίπεδο. Γνωστική περιοχή: Γεωµετρία Α' Λυκείου. Συµµετρία ως προς άξονα. Σύστηµα συντεταγµένων.

ΣΕΝΑΡΙΟ ΤΠΕ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ ΘΕΩΡΗΜΑ - ΝΟΜΟΣ ΣΥΝΗΜΙΤΟΝΩΝ

Η παραγωγή της επιχείρησης και το κόστος ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Ερωτήµατα σχεδίασης και παρατήρησης (για εστίαση σε συγκεκριµένες πτυχές των αλλαγών στο σχήµα).

Γεωµετρία Γ' Γυµνασίου: Παραλληλία πλευρών, αναλογίες γεωµετρικών µεγεθών, οµοιότητα

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

Εικόνα 31. To σενάριο προτείνεται να διεξαχθεί µε τη χρήση του λογισµικού Geogebra.

Πιο αναλυτικά, δημιουργήθηκε, μια ιστοσελίδα τύπου wiki όπου προστέθηκαν οι ανάλογες αναφορές σε δραστηριότητες από το Φωτόδεντρο.

Ερωτήµατα σχεδίασης και παρατήρησης (για εστίαση σε συγκεκριµένες πτυχές των αλλαγών στο σχήµα).

Η διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής ήταν 2 διδακτικές ώρες

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία

ΜΙΑ ΟΠΤΙΚΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟΥ ΘΕΩΡΗΜΑΤΟΣ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Σενάριο 10. Ελάχιστη Απόσταση δυο Τρένων. Γνωστική περιοχή: Άλγεβρα Α' Λυκείου. Η συνάρτηση ψ= αχ 2 +βχ+γ. Γραφική παράσταση τριωνύµου

Εισαγωγή στην έννοια του Αλγορίθμου

Μαθητές Β ΕΠΑ.Λ. Σωτήρης Δ. Χασάπης. 4-5 διδακτικές ώρες, ανάλογα με το γενικότερο επίπεδο της τάξης.

Κατακόρυφη - Οριζόντια μετατόπιση συνάρτησης

ΣΕΝΑΡΙΟ: Εφαπτομένη οξείας γωνίας στη Β Γυμνασίου

Να υπολογίζουμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς οξείας γωνίας. Τη γωνία σε κανονική θέση και τους τριγωνομετρικούς αριθμούς γωνίας σε κανονική θέση.

πολυγώνων που µπορούν να χρησιµοποιηθούν για να καλυφθεί το επίπεδο γύρω από µια

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ε ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «Ο ΚΥΚΛΟΣ» Νικόλαος Μπαλκίζας Ιωάννα Κοσμίδου

ιαγωνισμός video Ένας εναλλακτικός τρόπος αξιολόγησης μαθητών στη Φυσική

ΑΣΦΑΛΗΣ ΠΛΟΗΓΗΣΗ ΣΤΟΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

Εκπαιδευτικό Σενάριο: Αναλογίες. Βασίλης Παπαγεωργίου

Σε ποιους απευθύνεται: Χρόνος υλοποίησης: Χώρος υλοποίησης: Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης Στόχοι:... 4

Γνωριμία με το Διαδίκτυο και τις υπηρεσίες του

ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ. Μελέτη της συνάρτησης f(x)=ηµx

Λογισμικό διδασκαλίας των μαθηματικών της Γ Τάξης Γυμνασίου

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Οδηγίες για το Geogebra Μωυσιάδης Πολυχρόνης Δόρτσιος Κώστας

«Χρήση εκπαιδευτικού λογισμικού για τη διδασκαλία του θεωρήματος του Bolzano»

Γνωστικοί στόχοι: Μετά το τέλος της πρακτικής, οι μαθητές πρέπει να μπορούν να:

Η ανοικτή αυτή πρακτική έχει διάρκεια 2 διδακτικών ωρών και λαμβάνει μέρος στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου.

ΔΟΣΟΛΟΓΙΑ ΦΑΡΜΑΚΩΝ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΕΩΣ 12 ΕΤΩΝ ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Βοηθήστε τη ΕΗ. Ένα µικρό νησί απέχει 4 χιλιόµετρα από την ακτή και πρόκειται να συνδεθεί µε τον υποσταθµό της ΕΗ που βλέπετε στην παρακάτω εικόνα.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΦΛΩΡΙΝΑ

Γ. Μπολοτάκης. Γυμνάσιο Δοξάτου,

Γραμμικά Συστήματα. δεν είναι λύση του συστήματος. β) Ποιο από τα παραπάνω ζεύγη είναι λύση του συστήματος

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ»

Γραμμικά Συστήματα Δίνεται η εξίσωση 4x y 11(1). α) Ποια από τα ζεύγη (2, 3),(0, 11), (1, 8) κα (7, 0) είναι λύση της εξίσωσης (1);

ΕΦΑΠΤΟΜΕΝΗ ΓΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΚΛΙΣΗ ΕΥΘΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Β' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Παιδαγωγικό σενάριο : Μελέτη της συνάρτησης y=αx

ΒΡΙΣΚΩ ΤΟ ΜΙΣΟ ΚΑΙ ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ

ΤΙΤΛΟΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ

Το σενάριο προτείνεται να υλοποιηθεί με το λογισμικό Function Probe.

ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΙΣΟΠΛΕΥΡΑ ΤΡΙΓΩΝΑ

To σενάριο προτείνεται να υλοποιηθεί µε το λογισµικό Function probe.

1. Τίτλος: Οι κρυµµένοι τριγωνοµετρικοί αριθµοί Συγγραφέας Βλάστος Αιµίλιος. Γνωστική περιοχή των µαθηµατικών: Τριγωνοµετρία

Μπολοτάκης Γιώργος. Μαθηματικός, Επιμορφωτής Β επιπέδου, συγγραφέας του βιβλίου «GeoGebra εύκολα και απλά»

1 ΘΕΩΡΙΑΣ...με απάντηση

Geogebra. Μακρή Βαρβάρα. Λογισµικό Geogebra

ΤΟ ΠΡΟΣΗΜΟ ΤΟΥ ΤΡΙΩΝΥΜΟΥ


ΒΡΙΣΚΩ ΤΟ ΜΙΣΟ ΚΑΙ ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΟ

ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ Β ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΑΛΓΕΒΡΑ

Νιώθω, νιώθεις, νιώθει.νιώθουμε ΟΜΑΔΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΧΟΛΕΙΟ. Χανιά

ΠΑΙΖΟΝΤΑΣ ΜΕ ΙΣΟΠΛΕΥΡΑ ΤΡΙΓΩΝΑ

ΑΛΓΕΒΡΑ Α Τάξης Ημερησίου ΓΕΛ

Γρήγορη Εκκίνηση. Όταν ξεκινήσετε το GeoGebra, εμφανίζεται το παρακάτω παράθυρο:

ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΤΗ ΦΥΣΙΚΗ

1.1 ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΓΩΝΙΑΣ (Επαναλήψεις Συμπληρώσεις) Τριγωνομετρικοί αριθμοί οξείας γωνίας

Στρατηγική επίλυσης προβλημάτων: Διερεύνηση περιμέτρου κι εμβαδού με τη βοήθεια του Ms Excel.

Χαριτωμένη Καβουρτζικλή (ΑΕΜ: 2738)

Ανάλυση δραστηριότητας- φύλλο εργασίας

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΔΑΣΚΑΛΙΩΝ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΒΑΣΕΙ ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ.

Η ώρα του κώδικα (Hour of code)

GEOGEBRA και Γεωμετρία, Μέτρηση και Αριθμοί. Ανδρέας Σάββα Σύμβουλος Πληροφορικής ΤΠΕ, Δημοτικής Εκπαίδευσης

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΝΝΟΙΩΝ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΠΕΔΙΟ ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΔΥΟ ΣΗΜΕΙΑΚΑ ΦΟΡΤΙΑ

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΔΙΑΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΔΑΣΚΑΛΙΩΝ ΣΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ, ΒΑΣΕΙ ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΩΝ ΣΕΝΑΡΙΩΝ.

Γωνίες μεταξύ παραλλήλων ευθειών που τέμνονται από τρίτη ευθεία

Το ανοργάνωτο Parking

Η παρούσα εφαρμογή επιχειρεί την αξιοποίηση των ΤΠΕ (δημιουργία ταινιών):

ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ B ΛΥΚΕΙΟΥ. Στέφανος Κεΐσογλου Σχολικός σύμβουλος ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

222 Διδακτική των γνωστικών αντικειμένων

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο ΘΕΩΡΙΑ. 3.1 Τριγωνομετρικοί Αριθμοί Γωνίας

Περιεχόμενα. Κεφάλαιο 1 ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΕΥΘΕΙΑ Οι συντεταγμένες ενός σημείου Απόλυτη τιμή...14

«Ανάλογα ποσά Γραφική παράσταση αναλογίας» ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1.0 Βασικές Έννοιες στην Τριγωνομετρία

Β Γενική Τριγωνομετρία

Φύλλο Εργασίας για την y=αx 2

Η έννοια της κάλυψης του επιπέδου με κανονικά πολύγωνα.

τα βιβλία των επιτυχιών

Η ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ. ΜΕΡΟΣ Α : Άλγεβρα. Κεφάλαιο 2 ο (Προτείνεται να διατεθούν 12 διδακτικές ώρες) Ειδικότερα:

ΘΕΩΡΗΜΑ BOLZANO Μία διδακτική προσέγγιση

Επιμορφωτικό Σεμινάριο Διδακτικής των Μαθηματικών με ΤΠΕ

«Οι γραφικές παραστάσεις απαραίτητο εργαλείο στη φαρέτρα του μαθητή»

ΣΕΝΑΡΙΟ 1 Ο ΤΟ ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ ΘΕΩΡΗΜΑ

Cabri II Plus. Λογισμικό δυναμικής γεωμετρίας

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΙΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ: ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 1 ου ΒΑΘΜΟΥ

π/6 45 π/4 60 π/3 90 π/2

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ τάξης Ημερήσιου και Δ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου για το σχολικό έτος

Transcript:

Η διδασκαλία του τριγωνομετρικού κύκλου με τον παραδοσιακό τρόπο στον πίνακα, είναι μία διαδικασία όχι εύκολα κατανοητή για τους μαθητές, με αποτέλεσμα τη μηχανική παπαγαλίστικη χρήση των τύπων της τριγωνομετρίας. Η ανίχνευση, διερεύνηση, ανακάλυψη των εννοιών και διατύπωση των σχετικών κανόνων με χρήση εφαρμογής σε περιβάλλον εκπαιδευτικού λογισμικού (CAS GeoGebra) από τους ίδιους τους μαθητές (τριμελής ομάδα μαθητών σε κάθε Η/Υ), που καθοδηγούνται με οδηγίες χρήσης της εφαρμογής και κατάλληλες ερωτήσεις από το φύλλο εργασίας, προσφέρει την πλήρη κατανόηση αφομοίωση και εφαρμογή όλων των εννοιών της τριγωνομετρίας, με χρήση της κίνησης, των πολλαπλών αναπαραστάσεων και την απειρία μετασχηματισμών απλά με ένα κλικ ή ένα σύρσιμο του ποντικιού και το κυριότερο την εκμάθηση των εννοιών με βάση την εικόνα του τριγωνομετρικού κύκλου. Έτσι η μετωπική δασκαλοκεντρική διδασκαλία μετατρέπεται σε μαθητοκεντρική ανακαλυπτική διαδικασία με πρωταγωνιστή το μαθητή. Σελίδα 2 από 17

Διδακτικές ενότητες: ακτίνιο αριθμός π Μήκος του κύκλου σε ακτίνια Αντιστοιχία μοιρών ακτινίων Τρόποι κίνησης πάνω στον κύκλο (θετική αρνητική φορά) Στοιχεία του τριγωνομετρικού κύκλου Θετικές αρνητικές γωνίες τόξα Γωνίες μεγαλύτερες των 360ο και μικρότερες των -360ο και αντίστοιχα τόξα Άπειρα τόξα με ίδιο πέρας Τριγωνομετρικοί αριθμοί γωνιών τόξων Τριγωνομετρικοί αριθμοί των τόξων: α+β=0, α±β=± π 2, α±β=± Τριγωνομετρικές συναρτήσεις με τις γραφικές τους παραστάσεις Λύση τριγωνομετρικών εξισώσεων πάνω στον τριγωνομετρικό κύκλο Στόχος η γνωσιοθεωρητική προσέγγιση του μαθήματος να γίνει με σύγχρονες κοινωνικές και εποικοδομιστικές προσεγγίσεις, δηλαδή με δυναμικό τρόπο, απειρία μετασχηματισμών και πολλαπλές αναπαραστάσεις, με ομαδοσυνεργατική δουλειά για τη διαπραγμάτευση των απόψεων και τελικών συμπερασμάτων από τους μαθητές (ομάδα με 3 μαθητές ανά Η/Υ), με φύλλα εργασίας με προσεκτικά σχεδιασμένες οδηγίες χρήσης της εφαρμογής και μαθηματικές ερωτήσεις και ο διδάσκων στο ρόλο του εξυπηρετητή της μάθησης του μαθητή, μέσα από το σχεδιασμό κατάλληλων περιβαλλόντων μάθησης και όχι στο ρόλο του πομπού γνώσεων, που συνήθως συμβαίνει στο περιβάλλον μιας παραδοσιακής τάξης. Σελίδα 3 από 17

Οι μαθητές πρέπει: Να κατανοήσουν την σημασία του αριθμού π. Να συνδέσουν την έννοια του ακτινίου με την έννοια της μοίρας Να αξιοποιήσουν την έννοια της θετικής και αρνητικής φοράς κίνησης στον κύκλο στην κατανόηση των θετικών αρνητικών γωνιών Να κατανοήσουν ότι κάθε πραγματικός αριθμός μπορεί να θεωρηθεί γωνία ή τόξο Να αξιοποιήσουν στα επόμενα μαθήματα την αλγεβρική σχέση που συνδέει τα τόξα με ίδιο πέρας για να κατανοήσουν την περιοδικότητα των τριγωνομετρικών συναρτήσεων και να λύσουν τριγωνομετρικές εξισώσεις Να οικοδομήσουν όλη την φιλοσοφία που διέπει την χρήση του τριγωνομετρικού κύκλου για όλες τις σχετικές μ αυτόν έννοιες θεωρήματα τύπους Να πειραματιστούν με διάφορους μετασχηματισμούς και πολλαπλές αναπαραστάσεις ώστε να αφομοιώσουν όσο το δυνατόν καλύτερα τις έννοιες και τους κανόνες της τριγωνομετρίας Να αναπτύξουν σχέσεις μεταξύ τους ως αποτέλεσμα της ομαδικής τους εργασίας. Να μάθουν να οργανώνουν καλύτερα τον τρόπο εργασίας τους ατομικής ή ομαδικής Να γίνει περισσότερο φιλικό προς αυτούς το περιβάλλον του εκπαιδευτικού λογισμικού Σελίδα 4 από 17

Προτείνεται οι μαθητές να εργαστούν εξ ολοκλήρου στο εργαστήριο υπολογιστών. Ο εκπαιδευτικός θα ελέγχει τα συμπεράσματα των μαθητών, θα συνεργάζεται μαζί τους και τους καθοδηγεί ώστε να αντιλαμβάνονται καλύτερα τα αποτελέσματά τους και θα τους ενθαρρύνει να συνεχίσουν την διερεύνηση. Εναλλακτικά, το μάθημα μπορεί να γίνει σε αίθουσα με βιντεοπροβολέα, αλλά ο διδάσκων πρέπει να είναι κατάλληλα προετοιμασμένος, ώστε απευθυνόμενος στο σύνολο της τάξης, οι ερωτήσεις του να οδηγούν τους μαθητές στην ανακάλυψη των προς μάθηση εννοιών και διατύπωση των σχετικών κανόνων. Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα την τάξη στην οποία εφαρμόστηκε η ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική. Αν η δραστηριότητα είναι συνεργατική μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω από μία τάξεις. Νηπιαγωγείο A γυμνασίου Α δημοτικού Β γυμνασίου Β δημοτικού Γ γυμνασίου Γ δημοτικού Α λυκείου Δ δημοτικού Χ Β λυκείου Ε δημοτικού Γ λυκείου ΣΤ δημοτικού Σελίδα 5 από 17

Προσδιορίστε παρακάτω τη διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. Ώρες διδασκαλίας Διδακτική ενότητα ωρών μαθητικής δραστηριότητας Άλλη: Προσδιορίστε την διάρκεια: 8 10 διδακτικές ώρες π.χ. 12 ώρες δραστηριότητας σε διάστημα ενός τριμήνου Οι μαθητές: Θα εργαστούν σε ομάδες των 3 ατόμων σε κάθε Η/Υ (ομαδοσυνεργατική μάθηση). Η σύνθεση κάθε ομάδας είναι ανομοιογενής ως προς την επίδοση στο συγκεκριμένο μάθημα, τις διαπροσωπικές σχέσεις των μαθητών, την κοινωνική τους προέλευση και τη δυσκολία με την οποία εκδηλώνονται απέναντι σε καθηγητή, συμμαθητές. Ο ένας χειρίζεται την εφαρμογή, ο δεύτερος υπαγορεύει τις οδηγίες ερωτήσεις του φύλλου εργασίας, ο τρίτος παρακολουθεί τη σωστή εφαρμογή τους και όλοι μαζί συζητούν, αποφασίζουν και διατυπώνουν τις απαντήσεις. Φυσικά οι ρόλοι αυτοί μπορούν να εναλλάσσονται. Θα συμπληρώσουν ένα κοινό φύλλο εργασίας που περιέχει ερωτήσεις σχετικές με το θέμα. Μπορεί το φύλλο εργασίας να αφήνει μια σχετική ελευθερία στους μαθητές ώστε να θέτουν τα δικά τους ερωτήματα και να απαντούν σ αυτά. Σελίδα 6 από 17

Δραστηριότητα 1: Ακτίνιο, Αριθμός, Μήκος Κύκλου Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, μετατρέπουμε την καμπύλη του κύκλου σε ευθύγραμμο τμήμα, μετράμε το μήκος του μισού ευθύγραμμου τμήματος με μέτρο την ακτίνα του κύκλου, εφαρμόζουμε το μετρημένο ευθύγραμμο τμήμα στο ημικύκλιο και αλλάζοντας το μήκος της ακτίνας σε διαδοχικές τιμές μαθαίνουμε τον αριθμό π, το ακτίνιο και την αντιστοιχία ακτινίων μοιρών. Δραστηριότητα 2: Τρόποι κίνησης πάνω στον κύκλο Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας πατάμε διαδοχικά τα κουμπιά από πάνω προς τα κάτω αφήνοντας κάποιο χρονικό διάστημα μεταξύ τους, π.χ. 10 δευτερολέπτων, οπότε παρατηρώντας τα κινητά, την κίνηση των δεικτών του ρολογιού και τα βέλη, καταλήγουμε στον ορισμό της θετικής φοράς κίνησης πάνω στον κύκλο Σελίδα 7 από 17

Δραστηριότητα 3: Τριγωνομετρικός κύκλος, θετική αρνητική γωνία τόξο, Γωνίες μεγαλύτερες των 360 ο και μικρότερες των -360 ο, Γωνίες τόξα με το ίδιο πέρας Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, παρατηρούμε τα χαρακτηριστικά του τριγωνομετρικού κύκλου, δημιουργούμε τα τεταρτημόριά του, δίνουμε θετικές ή αρνητικές τιμές μεταξύ των -360ο και 360ο και παρακολουθούμε τον σχηματισμό των γωνιών αντίστοιχων τόξων με κίνηση για να καταλάβουμε τι συμβολίζει το πρόσημο στη γωνία, Σελίδα 8 από 17

δίνουμε τιμές μεγαλύτερες του 360 ή μικρότερες του -360 και με κίνηση δημιουργείται γωνία τόξο με μέτρο τον δοθέντα αριθμό, δίνουμε οποιαδήποτε γωνία μεταξύ των -360ο και 360ο και παρατηρούμε ότι άπειρα θετικά και αρνητικά τόξα έχουν το ίδιο πέρας με το αντίστοιχο τόξο της δοθείσας γωνίας και μαθαίνουμε την αλγεβρική σχέση μεταξύ αυτών των τόξων και μεταξύ των αντιστοίχων επίκεντρων γωνιών τους. Σελίδα 9 από 17

Δραστηριότητα 4: Τριγωνομετρικοί αριθμοί γωνίας - τόξου Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, ανακαλύπτουμε τις έννοιες και τους αντίστοιχους άξονες των τριγωνομετρικών αριθμών, παρατηρώντας για μεν το ημίτονο και το συνημίτονο τις συντεταγμένες των προβολών του πέρατος του τόξου πάνω στους άξονες του ορθοκανονικού συστήματος, για δε την εφαπτομένη και συνεφαπτομένη τις τομές της επιβατικής ακτίνας του πέρατος με τους άξονες εφαπτομένων συνεφαπτομένων αντίστοιχα. Το πέρας του τόξου διαγράφει τον κύκλο κατά την θετική και την αρνητική φορά. Επίσης με κλικ στα αντίστοιχα κουμπιά εμφανίζονται τα ορθογώνια τρίγωνα που επιτρέπουν το μαθητή να ανακαλύψει το βασικό θεώρημα της τριγωνομετρίας και τις αλγεβρικές σχέσεις των τριγωνομετρικών αριθμών. Σελίδα 10 από 17

Δραστηριότητα 5: Τριγωνομετρικοί αριθμοί τόξων: α+β=0, α±β=± π 2, α±β=± Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, δημιουργούμε τα τόξα α, β που πληρούν τις σχέσεις α+β=0, α±β=± π, α±β=±, με κλικ στο κατάλληλο σημείο μετακινούμε το τόξο 2 β (αν χρειάζεται) ώστε η αρχή του να ταυτιστεί με την αρχή του τριγωνομετρικού κύκλου, εμφανίζουμε τους τριγωνομετρικούς αριθμούς και ανακαλύπτουμε τις σχέσεις τους. Σελίδα 11 από 17

Δραστηριότητα 6: Τριγωνομετρικές συναρτήσεις, γραφικές παραστάσεις Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, παρακολουθούμε ταυτόχρονα την εναλλαγή των τιμών των τριγωνομετρικών αριθμών, που προκαλεί η κίνηση του πέρατος του τόξου στον τριγωνομετρικό κύκλο στο αριστερό παράθυρο της οθόνης, τη δημιουργία των αντίστοιχων γραφικών παραστάσεων στο δεξί παράθυρο της οθόνης και ανακαλύπτουμε τις τριγωνομετρικές συναρτήσεις, την περιοδικότητά τους, τα τόξα που συμπίπτουν οι τιμές των τριγωνομετρικών αριθμών, κλπ. Σελίδα 12 από 17

Δραστηριότητα 7: Τριγωνομετρικές εξισώσεις Ακολουθώντας τις οδηγίες του φύλλου εργασίας, εντοπίζουμε το σημείο πάνω στον αντίστοιχο άξονα με συντεταγμένη την τιμή του τριγωνομετρικού της εξίσωσης και με διαδοχικά κλικ επάνω στα κατάλληλα σημεία, βρίσκουμε τα πέρατα των τόξων που οι αντίστοιχοι τριγωνομετρικοί αριθμοί επαληθεύουν την εξίσωση. Γνωρίζοντας δε από τη δραστηριότητα 3 τις αλγεβρικές σχέσεις των άπειρων τόξων με το ίδιο πέρας, βρίσκουμε τη μορφή των άπειρων λύσεων της αντίστοιχης εξίσωσης. Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα τα βασικά χαρακτηριστικά του ρόλου του διδάσκοντα. Υπάρχει η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών. Διδακτικός Προπονητικός Ενθαρρυντικός Υποστηρικτικός Συμβουλευτικός Διευκολυντικός Συντονιστικός Ηγετικός Διαχειριστικός Μέντωρ Υποκινητικός Κριτικός Επιμελητής περιεχομένου (curator) Τεχνική υποστήριξη Διαμεσολαβητικός Άλλος ρόλος:.. Εποπτικός Σελίδα 13 από 17

Πηγές του Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Περιεχόμενου που αξιοποιήθηκαν κατά τον σχεδιασμό της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-b133/625/4031,18068/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-b133/625/4031,18070/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-b133/625/4031,18071/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-b133/625/4031,18072/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/dsgl-b133/625/4031,18073/ Τίτλος ψηφιακού πόρου: http://www.geogebra.org Καινοτομίες: Η γνωσιοθεωρητική προσέγγιση του μαθήματος γίνεται με σύγχρονες κοινωνικές και εποικοδομιστικές προσεγγίσεις, δηλαδή με δυναμικό τρόπο, απειρία μετασχηματισμών και πολλαπλές αναπαραστάσεις. Ομαδοσυνεργατική δουλειά για τη διαπραγμάτευση των απόψεων και τελικών συμπερασμάτων από τους μαθητές. Φύλλα εργασίας με προσεκτικά σχεδιασμένες οδηγίες χρήσης της εφαρμογής και ερωτήσεις. Καθηγητής στο ρόλο του εξυπηρετητή της μάθησης του μαθητή και όχι στο ρόλο του πομπού γνώσεων, που συνήθως συμβαίνει στο περιβάλλον μιας παραδοσιακής τάξης. Προστιθέμενη αξία: Με τη χρήση των εφαρμογών των εκπαιδευτικών λογισμικών κάθε ομάδα μαθητών θα αλληλεπιδράσει, θα μετασχηματίσει δυναμικά, θα διερευνήσει και θα ανακαλύψει τις εξής έννοιες: Ακτίνιο, αριθμός π, μήκος κύκλου, αντιστοιχία μοιρών ακτινίων: στο συμβατικό βιβλίο ο μαθητής διαβάζει και βλέπει μια στατική εικόνα, όπου περιγράφεται πως ο κύκλος καλύπτεται με μία κλωστή, η οποία κατόπιν μετατρέπεται σε ευθύγραμμο τμήμα και μετριέται με μονάδα την εκάστοτε ακτίνα του. Στην εφαρμογή του λογισμικού, ο μαθητής μετασχηματίζει την καμπύλη που καλύπτει τον κύκλο σε εφαπτόμενο στον κύκλο Σελίδα 14 από 17

ευθύγραμμο τμήμα, μετράει το μισό αυτού με μονάδα την ακτίνα του κύκλου και κατόπιν μετασχηματίζει πάλι το ευθύγραμμο τμήμα σε ημικύκλιο, ανακαλύπτοντας ότι το μήκος του ημικυκλίου είναι π = 3,14159.. ακτίνες, ανεξάρτητα από το εκάστοτε μήκος της ακτίνας. Κατόπιν δίνονται στις ομάδες των μαθητών γωνίες σε μοίρες και τόξα σε ακτίνια και τους ζητείται να βρουν αλγεβρικά την αντιστοιχία μοιρών ακτινίων και να επαληθεύσουν τις απαντήσεις τους με χρήση της εφαρμογής. Τρόποι κίνησης πάνω στον κύκλο (ορισμός θετικής αρνητικής φοράς): Η χρήση της ε- φαρμογής η οποία δείχνει δύο κινητά κινούμενα με αντίθετη φορά πάνω σε κυκλικές ομόκεντρες τροχιές και ταυτόχρονα την κίνηση των δεικτών ρολογιού, επιτρέπει στον μαθητή να ανακαλύψει τους διαφορετικούς τρόπους κίνησης πάνω στον κύκλο και να ορίσει τη θετικής και αρνητική φορά περιστροφής. Ορισμός κατασκευή του τριγωνομετρικού κύκλου: Παρουσιάζεται ο τριγωνομετρικός κύκλος, ως κύκλος ακτίνας 1, με προσαρτημένο ορθοκανονικό σύστημα συντεταγμένων, το σημείο τομής κύκλου θετικού οριζόντιου ημιάξονα με την επισήμανση «αρχή τόξων», βέλος θετικής φοράς κίνησης και ζητείται από τους μαθητές η περιγραφή των χαρακτηριστικών του και ο τρόπος που καθορίζονται τα τεταρτημόριά του. Θετικές αρνητικές γωνίες τόξα: Ο μαθητής δίνοντας στον άξονα (δρομέα): αντίθετες γωνίες (π.χ. 30ο,-30ο,125ο,-125ο, 225ο,-225ο, κλπ) και κάνοντας κλικ στο κουμπί κίνησης, κατανοεί τι συμβολίζει το πρόσημο μπροστά από το μέτρο της γωνίας ή του αντιστοίχου τόξου. Γωνίες μεγαλύτερες των 360 και μικρότερες των -360: Ο μαθητής δίνοντας στον άξονα (δρομέα): τιμές μεγαλύτερες του 360 ή μικρότερες του -360 και με κλικ στο κουμπί κίνησης, παρατηρεί ότι κάθε πραγματικός αριθμός μπορεί να θεωρηθεί γωνία ή τόξο και του ζητείται η εύρεση αλγεβρικά του πέρατος αυτού του τόξου. Άπειρα τόξα με το ίδιο πέρας και αλγεβρική σχέση μεταξύ τους: Δίνοντας πάνω στον άξονα: τιμές θετικές ή αρνητικές και κάνοντας κλικ στο κουμπί κίνησης, ο μαθητής ανακαλύπτει, άπειρες γωνίες τόξα κατά την θετική και κατά την αρνητική φορά με πέρας το πέρας του αντίστοιχου τόξου της δοθείσης γωνίας και την αλγεβρική σχέση γωνιών τόξων με το ίδιο πέρας. Τριγωνομετρικοί αριθμοί γωνιών τόξων: Ο μαθητής κάνοντας κλικ στο κουμπί κίνησης, παρατηρεί τις τιμές των τριγωνομετρικών αριθμών πάνω στους αντίστοιχους άξονες, διατυπώνει τους ορισμούς στο φύλλο εργασίας και από την ομοιότητα των αντίστοιχων τριγώνων ανακαλύπτει τις αλγεβρικές σχέσεις μεταξύ των τριγωνομετρικών αριθμών. Σελίδα 15 από 17

Τριγωνομετρικοί αριθμοί των τόξων: α+β=0, α±β=± π, α±β=± : Ο μαθητής δημιουργώντας στον τριγωνομετρικό κύκλο τόξα α, β που ικανοποιούν κάποια από τις παραπάνω 2 σχέσεις, μετακινεί τα τόξα ώστε να έχουν αρχή την αρχή μέτρησης τόξων του τριγωνομετρικού κύκλου και παρατηρώντας τις τιμές των τριγωνομετρικών τους αριθμών ανακαλύπτει τις σχέσεις μεταξύ τους. Τριγωνομετρικές συναρτήσεις, γραφικές παραστάσεις: Ο μαθητής με κλικ στο κουμπί κίνησης παρακολουθεί ταυτόχρονα, στην πρώτη οθόνη τις τιμές των τριγωνομετρικών αριθμών στον τριγωνομετρικό κύκλο και στη δεύτερη οθόνη το σχηματισμό των αντίστοιχων γραφικών παραστάσεων των τριγωνομετρικών συναρτήσεων. Λύση τριγωνομετρικών εξισώσεων πάνω στον τριγωνομετρικό κύκλο: Ο μαθητής, για κάθε τριγωνομετρική εξίσωση των μορφών: ημx = α, συνx = α, -1 α 1, εφx = β, σφx = β, β R, βρίσκει μετακινώντας σημείο πάνω στους άξονες, το σημείο με τετμημένη ή τεταγμένη την τιμή α ή β και με κλικ στα αντίστοιχα σημεία εντοπίζει τα πέρατα των δύο τόξων του ικανοποιούν την αντίστοιχη ισότητα. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή αυτής της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής δεν βασίστηκε σε άλλη πρακτική. Το σενάριο θα λέγαμε ότι αποτελεί ένα «πρότυπο» της ανακαλυπτικής μαθητοκεντρικής διδασκαλίας με χρήση Τ.Π.Ε. Με την ίδια φιλοσοφία μπορούμε να ανακαλύψουμε όλες τις έννοιες των μαθηματικών και της γεωμετρίας που απαιτούν σχήματα και χρειάζονται πολλαπλές αναπαραστάσεις για να γίνουν κατανοητές. Αξιολόγηση μετά την εφαρμογή: Ως προς τις επιδιώξεις του σεναρίου: Ο εκπαιδευτικός ελέγχει κατά πόσο επιτεύχθηκαν οι στόχοι του σεναρίου και εξετάζει του λόγους για τους οποίους κάποιοι δεν επιτεύχθηκαν ώστε να παρέμβει ανάλογα στο σενάριο. Ως προς τα εργαλεία: Ο εκπαιδευτικός ελέγχει την ευκολία με την οποία οι μαθητές αξιοποίησαν τα εργαλεία του προτεινόμενου λογισμικού σε συνδυασμό με την σαφήνεια των οδηγιών και των περιγραφών των φύλλων εργασίας. Αφού αξιολογήσει τα δεδομένα του επεμβαίνει ανάλογα στο σενάριο για την επόμενη εφαρμογή. Ως προς την διαδικασία υλοποίησης: Ο εκπαιδευτικός αξιολογεί την διαδικασία υλοποίησης του σεναρίου αξιολογώντας τα στοιχεία που δεν δούλεψαν καλά και αναπροσαρμόζει το σενάριο. Σελίδα 16 από 17

Ως προς την προσαρμογή και επεκτασιμότητα: Η δυνατότητα επέκτασης του σεναρίου και η ευκολία προσαρμογής σε ένα σχολικό περιβάλλον ή στην διδακτική ατζέντα ενός εκπαιδευτικού ή στην κουλτούρα μιας σχολικής τάξης είναι ένα από τα στοιχεία που το καθιστούν σημαντικό. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του αυτές τις παραμέτρους και να προσαρμόσει το σενάριο ανάλογα. Ιδιαίτερα αν εφαρμόσει το σενάριο πολλές φορές και σε διαφορετικές τάξεις ή ανταλλάξει ιδέες με άλλους συναδέλφους του θα έχει δεδομένα με τα οποία θα μπορεί να κάνει ουσιαστικές προσαρμογές. Όλες οι προς μάθηση έννοιες παρουσιάζονται με επτά εφαρμογές του εκπαιδευτικού λογισμικού CAS GeoGebra, οι οποίες είναι κατασκευασμένες με τέτοιο τρόπο, ώστε ο μαθητής να τις χειρίζεται μόνο σύροντας ή επιλέγοντας αντικείμενα με το δείκτη του ποντικιού, χωρίς ιδιαίτερες γνώσεις χρήσης του λογισμικού. Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: τετράδιο για να κρατούν σημειώσεις κατά την πορεία της διερεύνησης, να καταγράφουν τα συμπεράσματά τους και να εκτελούν τις αλγεβρικές διαδικασίες όπου απαιτείται. Βιβλίο για να ανατρέχουν σε προηγούμενες έννοιες. Φύλλα εργασίας τα οποία δίνονται από τον διδάσκοντα και έχουν ως στόχο να καθοδηγούν τους μαθητές στη διερεύνηση - ανακάλυψη των προς μάθηση εννοιών και διατύπωση των σχετικών κανόνων. Γεωμετρικά όργανα για κατασκευές στο τετράδιο Σελίδα 17 από 17