ιαγωνισμός video Ένας εναλλακτικός τρόπος αξιολόγησης μαθητών στη Φυσική

Transcript

1 ιαγωνισμός video Ένας εναλλακτικός τρόπος αξιολόγησης μαθητών στη Φυσική ΟΜΑ Α ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Σοφία Αναστασιάδου,ΠΕ04.01(MSc) 1ο Γυμνάσιο Ξάνθης ΞΑΝΘΗ, ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

2 1. Συνοπτική περιγραφή της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής Το μάθημα της Φυσικής στη Β Γυμνασίου πολλές φορές δυσκολεύει και απογοητεύει τους μαθητές μας, ειδικά σε ορισμένες ενότητες όπου εργαλεία, όπως εντυπωσιακά πειράματα ή προγράμματα προσομοίωσης δεν είναι ενδεδειγμένα. Η πρακτική αυτή αποσκοπούσε στην πρόκληση του ενδιαφέροντος των μαθητών και στην προσπάθεια αλλαγής της νοοτροπίας τους όσον αφορά τη Φυσική και την αξιολόγηση τους σε αυτή. Ζητήθηκε από τους μαθητές ενός τμήματος να δημιουργήσουν video, δουλεύοντας ομαδοσυνεργατικά με θέμα τους νόμους του Νεύτωνα, ως εναλλακτικός τρόπος εξέτασης(αντί για κάποια κλασική ολιγόλεπτη εξέταση). Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες ψηφιακές πηγές «Φωτόδεντρο», διαδραστικά ψηφιακά βιβλία, ιστοσελίδες και αξιοποιήθηκαν διάφορα εργαλεία παραγωγής video όπως το moviemaker. Οι μαθητές δημιούργησαν τέσσερα video τα οποία αναρτήθηκαν σε κανάλι στο youtube, όπου έγινε ουσιαστικά μία μορφή διαγωνισμού, μέσω του αριθμού των προβολών που αποκόμισαν. 2. Σχεδιασμός της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής 2.1 Στοιχεία σχεδιασμού Η πρακτική αυτή χρησιμοποιεί την ομαδοσυνεργατική μέθοδο διδασκαλίας με στόχο τη συνέχιση της λειτουργίας της ομάδας και εκτός τάξης. Ο ρόλος του καθηγητή είναι αρχικά καθοδηγητικός και τελικά συντονιστικός και υποστηρικτικός. Οι μαθητές μετά από το χωρισμό τους σε ομάδες με βάση τα κοινά τους ενδιαφέροντα δούλεψαν επαναληπτικά στους νόμους του Νεύτωνα. Περιηγήθηκαν στο διαδίκτυο με σκοπό την εμβάθυνση των γνώσεών τους και την εύρεση πειραμάτων ή εφαρμογών της καινούριας γνώσης για την υλοποίηση video με σχετικό θέμα. Βοήθεια αποτέλεσε η Σελίδα2από11

3 ηλεκτρονική τάξη του μαθήματος στο πανελλήνιο σχολικό δίκτυο όπου υπάρχουν κάποια ενδεικτικά link προς αναζήτηση. Χρησιμοποιήθηκε το εργαστήριο των φυσικών επιστημών, το εργαστήριο της πληροφορικής με πρόσβαση στο διαδίκτυο και τα video ολοκληρώθηκαν από τους μαθητές στο σπίτι τους. 2.2 ιδακτικοί στόχοι Μέσα από την εκπαιδευτική αυτή πρακτική, επιδιώκεται ο μαθητής : Ως προς τις γνώσεις και τις δεξιότητες 1) να εξοικειωθεί με τους νόμους του Νεύτωνα και τις εφαρμογές τους. 2) να κατακτήσει δεξιότητες αναζήτησης και αξιολόγησης ψηφιακών πληροφοριών 3) να δημιουργεί και να μετασχηματίζει πληροφορίες και υλικό σε βίντεο 5)να εξοικειωθεί με τα εργαλεία παραγωγής video και την ομαδοσυνεργατική μάθηση, εντός και εκτός σχολείου 6)να εξοικειωθεί με εκπαιδευτικούς ιστότοπους το «Φωτόδεντρο», το «Ψηφιακό Σχολείο» και το πανελλήνιο σχολικό δίκτυο. Ως προς τις στάσεις 1) να συνεργάζεται, να συμμετέχει ενεργά σε μία ομάδα. 2)να αναπτύξει την αυτοεκτίμηση του 3) να ασκεί και να δέχεται κριτική και να μη φοβάται την αξιολόγηση 2.3 Περιβάλλον πλαίσιο Η πρακτική αυτή υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του μαθήματος της Φυσικής της Β Γυμνασίου για ένα τμήμα του 1ου Γυμνασίου Ξάνθης, το Β5 και έλαβε χώρα: α) Στο εργαστήριο φυσικών επιστημών όπου υπάρχει ένας υπολογιστής με σύνδεση στο διαδίκτυο και με λογισμικά δημιουργίας video όπως και ένας βιντεοπροβολέας Σελίδα3από11

4 β) Στο εργαστήριο πληροφορικής όπου υπάρχουν 11 υπολογιστές αντίστοιχων δυνατοτήτων. Οι μαθητές του τμήματος Β5 1) ήταν ήδη εξοικειωμένοι με τους κανόνες χρήσης του διαδικτύου 2) ήταν ήδη εξοικειωμένοι με την αναζήτηση πληροφοριών στο διαδίκτυο 3) εργαζόταν ομαδοσυνεργατικά από την αρχή της χρονιάς το μάθημα. 4) είχαν διδαχτεί τους νόμους του Νεύτωνα. 2.4 Τάξη Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα την τάξη στην οποία εφαρμόστηκε η ανοιχτή εκπαιδευτική πρακτική. Αν η δραστηριότητα είναι συνεργατική μπορείτε να επιλέξετε παραπάνω από μία τάξεις. Νηπιαγωγείο A γυμνασίου Α δημοτικού Β γυμνασίου Β δημοτικού Γ γυμνασίου Γ δημοτικού Α λυκείου Δ δημοτικού Β λυκείου Ε δημοτικού Γ λυκείου ΣΤ δημοτικού 2.5 ιάρκεια δραστηριότητας Προσδιορίστε παρακάτω τη διάρκεια πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής. Ώρες διδασκαλίας Διδακτική ενότητα ωρών μαθητικής δραστηριότητας Άλλη: Προσδιορίστε την διάρκεια:. 3 ώρες. π.χ. 12 ώρες δραστηριότητας σε διάστημα ενός τριμήνου Σελίδα4από11

5 2.6 Αναλυτική περιγραφή της πραγματοποίησης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής Μετά το τέλος των παραγράφων: 3.4:Δύναμη και ισορροπία 3.5:Ισορροπία υλικού σημείου 3.6: Δύναμη και μεταβολή της ταχύτητας 3.7: Δύναμη και αλληλεπίδραση ακολούθησαν τρεις διδακτικές ώρες με στόχο την επανάληψη εφαρμογή της γνώσης, όπως και την αξιολόγηση των μαθητών στο σύνολο αυτών των ενοτήτων. 1η Διδακτική ώρα Έλαβε χώρα στο εργαστήριο φυσικών επιστημών Αρχικά οι μαθητές χωρίστηκαν σε νέες ομάδες( μια και ολόκληρη τη χρονιά δουλεύανε ομαδοσυνεργατικά) με κριτήριο τα κοινά ενδιαφέροντα και τη δυνατότητα συνεργασίας εκτός σχολείου. Δημιουργήθηκαν 4 ομάδες, με 4 έως έξι μαθητές. Ανακοινώθηκε ο στόχος τους ανά ομάδα, δηλαδή η δημιουργία ενός video σαν εναλλακτικός τρόπος εξέτασης στους νόμους του Νεύτωνα, μετά από την επανάληψη με τη βοήθεια της εκπαιδευτικού ως καθοδηγητή και την ενημέρωση για τον τρόπο χρήσης λογισμικών δημιουργίας video. Οι μαθητές έδειξαν ενδιαφέρον για την υλοποίηση μιας τέτοιας διαδικασίας. Με τη βοήθεια του βιντεοπροβολέα και του υπολογιστή στο χώρο του εργαστηρίου έγινε περιήγηση σε διάφορους ιστοτόπους με σκοπό τόσοι την επανάληψη όσο και την ανεύρεση ιδεών στην κάθε ομάδα για το θέμα και το είδος του video, ώστε να δοθεί η αφορμή για περαιτέρω εξερεύνηση. Ιστότοποι στους οποίους έγινε περιήγηση ήταν: Φωτόδεντρο: (Αδράνεια) ( 2ος νόμος του Νεύτωνα) ( 30ς νόμος του Νεύτωνα) Σελίδα5από11

6 Ηλεκτρονική τάξη: (ESA Διαστημικός σταθμός και εφαρμογές των νόμων του Νεύτωνα) 2η Διδακτική ώρα Έλαβε χώρα στο εργαστήριο πληροφορικής. Οι μαθητές χωρίστηκαν σε υποομάδες 2 3 ατόμων και περιηγήθηκαν εκ νέου σε κάποιους από τους ιστοτόπους της 1ης διδακτικής ώρας, αλλά και αναζήτησαν πειράματα και εφαρμογές των νόμων του Νεύτωνα ανάλογα με το θέμα της επιλογής τους. Ο ρόλος της εκπαιδευτικού εδώ ήταν κυρίως συντονιστικός. Επίσης έγινε μία επίδειξη του τρόπου δημιουργίας video με το Moviemaker χωρίς όμως να ζητείται αποκλειστικά η χρήση αυτού του λογισμικού. Δόθηκε στους μαθητές η ημερομηνία παράδοσης του έργου τους. Το χρονικό διάστημα προετοιμασίας ήταν περίπου ένας μήνας. Εκτός διδακτικών ωρών Κατά το διάστημα δημιουργίας των video, όπου η αμάδα συνεργαζόταν εκτός διδακτικών ωρών και εκτός σχολείου, υπήρχε η δυνατότητα επικοινωνίας με την καθηγήτρια στα πλαίσια του σχολείου για διευκρινήσεις, υποδείξεις ή απλά για την εμψύχωση των μαθητών. Οι περισσότερες διευκρινήσεις έγιναν σχετικά με το λογισμικό δημιουργίας video και όχι τόσο με το περιεχόμενο του video. 3η Διδακτική ώρα Παρουσίαση των τεσσάρων video που υλοποιήθηκαν, αξιολόγησή τους και ανάρτηση σε κανάλι youtube που είχε δημιουργηθεί ειδικά για την συγκεκριμένη πρακτική Σελίδα6από11

7 Εικόνα 1: Κανάλι youtube με τα video των μαθητών. 2.7 Ρόλος του διδάσκοντα Επιλέξτε από την παρακάτω λίστα τα βασικά χαρακτηριστικά του ρόλου του διδάσκοντα. Υπάρχει η δυνατότητα πολλαπλών επιλογών. Διδακτικός Ενθαρρυντικός Υποστηρικτικός Συμβουλευτικός Διευκολυντικός Συντονιστικός Ηγετικός Προπονητικός Διαχειριστικός Μέντωρ Υποκινητικός Κριτικός Επιμελητής περιεχομένου (curator) Τεχνική υποστήριξη Διαμεσολαβητικός Άλλος ρόλος:.. Εποπτικός Σελίδα7από11

8 3. Πηγές Ψηφιακού Εκπαιδευτικού Περιεχόμενου που αξιοποιήθηκαν Φωτόδεντρο: (Αδράνεια) Φωτόδεντρο: ( 2ος νόμος του Νεύτωνα) Φωτόδεντρο: ( 30ς νόμος του Νεύτωνα) Πανελλήνιο σχολικό δίκτυο_ηλεκτρονική τάξη: (ESA Διαστημικός σταθμός και εφαρμογές των νόμων του Νεύτωνα) youtube: ( Κανάλι Φυσικής για τη συγκεκριμένη πρακτική) 4. Στοιχεία τεκμηρίωσης και επέκτασης της ανοιχτής εκπαιδευτικής πρακτικής 4.1 Αποτελέσματα - Αντίκτυπος Μέσα από αυτή την εκπαιδευτική πρακτική, οι μαθητές μπόρεσαν να εφαρμόσουν τους νόμους του Νεύτωνα με διασκεδαστικό και εποικοδομητικό τρόπο. Απέκτησαν δεξιότητες εύρεσης και αξιοποίησης πληροφοριών μέσα από διαφόρους ιστοτόπους, για τη δημιουργία πρωτότυπων βίντεο Εργάστηκαν ομαδοσυνεργατικά μέσα αλλά και έξω από την τάξη, σε θέμα που μόνοι τους επέλεξαν Οι μαθητές συνεργάστηκαν με κριτική σκέψη και με πνεύμα αλληλοβοήθειας μια και υπήρχε ο κοινός στόχος της καλής αξιολόγησης αλλά και της καλής φήμης σε ένα κανάλι youtube, αλλά και σε ολόκληρο το σχολείο ( συμμαθητές, καθηγητές). Έτσι κοινωνικοποιήθηκαν, αυξήθηκε η αυτοεκτίμησή τους και πάνω από όλα είχαν το πιο διασκεδαστικό ολιγόλεπτο τεστ της χρονιάς. Η καινοτομία στην πρακτική αυτή έγκειται στα εξής: 1)Ομαδική εργασία μέσα και έξω από το σχολείο με μέντορα την καθηγήτρια. 2)Εναλλακτική αξιολόγηση και αποβολή του άγχους ενός τεστ από τους μαθητές. Σελίδα8από11

9 3) Χρήση λογισμικών και Φυσικής Επιστήμης με σκοπό την εμβάθυνση της γνώσης αλλά και την διασκέδαση. Τα αποτελέσματα της πρακτικής αυτής έγιναν ορατά και κατά τις εξετάσεις του Ιουνίου (1/6/2017) όπου από το συγκεκριμένο τμήμα σχεδόν το σύνολο των μαθητών επέλεξε το θέμα για τους νόμους του Νεύτωνα και για την βαρύτητα με τους περισσότερους από αυτούς να ανταποκρίνονται άριστα. Παραθέτω τη γραφική παράσταση από την στατιστική για τις εξετάσεις του Ιουνίου στο τμήμα Β5. Τα θέματα που αντιστοιχούσαν στους νόμους του Νεύτωνα και τη βαρύτητα ήταν το 4 και το 5 αντίστοιχα. ΘΕΜΑΤΑ 1ο 2ο 3ο 4ο 5ο 6ο 7ο 8ο 9ο ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΤΟ ΕΠΕΛΕΞΑΝ ΠΛΗΘΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ ΠΟΥ ΤΟ ΕΓΡΑΨΑΝ ΑΡΙΣΤΑ εικόνα2 :Γραφική παράσταση θεμάτων Ιουνίου Στο σχολείο η πρακτική αυτή επηρέασε και τους μαθητές άλλων τμημάτων που ζητούν την νέα σχολική χρονιά συμμετοχή σε κάτι αντίστοιχο. Σελίδα9από11

10 Πραγματικά τη νέα σχολική χρονιά μία σκέψη είναι η επέκταση της πρακτικής και σε άλλες ενότητες αλλά και σε μεγαλύτερο αριθμό μαθητών και τμημάτων με σκοπό μέσα από τον υγιή ανταγωνισμό για το ποιος θα δημιουργήσει το πιο διασκεδαστικό video με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, να αυξηθεί το ενδιαφέρον και η ενασχόληση με τις φυσικές επιστήμες. 4.2 Σχέση με άλλες ανοιχτές εκπαιδευτικέςπρακτικές Στο διαδίκτυο υπάρχει μεγάλη πληθώρα από πειράματα και video σε διάφορες θεματικές ενότητες της Φυσικής. Όμως η καινοτομία της πρακτικής αυτής έγκειται στο ότι η δημιουργία video ήταν αποτέλεσμα ομαδοσυνεργατικής μεθόδου που χρησιμοποιήθηκε τόσο μέσα όσο και έξω από το χώρο του σχολείου και κυρίως το ότι αποτέλεσε αντικείμενο αξιολόγησης αντικαθιστώντας το ολιγόλεπτο τεστ του τετραμήνου, κάνοντας έτσι ένα τεστ να γίνει διασκεδαστικό και επιθυμητό από τους μαθητές. 4.3 Αξιοποίηση, Γενίκευση, Επεκτασιμότητα Η πρακτική αυτή θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλες ενότητες της Φυσικής αλλά και σε μεγαλύτερο αριθμό μαθητών και τμημάτων με σκοπό μέσα από τον υγιή ανταγωνισμό για το ποιος θα δημιουργήσει το πιο διασκεδαστικό video με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, να αυξηθεί το ενδιαφέρον και η ενασχόληση με τις φυσικές επιστήμες. Η μέθοδος αυτή θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί και για άλλα μαθήματα θετικών επιστημών.η χημεία και η βιολογία είτε με πειράματα, είτε με ιστορικά γεγονότα ανακάλυψης νέων νόμων είτε με ότι άλλο πρωτότυπο φανταστούν μαθητές με μέντορες τους καθηγητές, Θα μπορούσαν να επεκτείνουν τα μαθήματα και να καταστήσουν την αξιολόγησή τους πιο διασκεδαστική και εποικοδομητική. 5. Πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε Αναφέρετε τυχόν πρόσθετο υλικό που αξιοποιήθηκε. Βιβλία Σημειώσεις Χάρτες Σελίδα10από11

11 Websites Λογισμικό Δώστε περισσότερες πληροφορίες για το υλικό (τίτλους, ηλεκτρονικές διευθύνσεις κλπ) Σελίδα11από11