1 ΘΕΜΑ Α. Στισ παρακϊτω ερωτόςεισ πολλαπλόσ επιλογόσ Α1 ϋωσ και Α4 να ςημειώςετε το γρϊμμα που αντιςτοιχεύ ςτη ςωςτό απϊντηςη. Α1.ε ποιο ςτϊδιο τησ τεχνολογύασ του αναςυνδυαςμϋνου DNA απαιτεύται η χρόςη αντιβιοτικού; α. την καταςκευό του αναςυνδυαςμϋνου DNA β. τη μεταφορϊ του αναςυνδυαςμϋνου μορύου DNA ςε κύτταρο ξενιςτό γ. την επιλογό και ςτην απομόνωςη των μεταςχηματιςμϋνων βακτηρύων από τα μη μεταςχηματιςμϋνα. δ. την επιλογό του βακτηριακού κλώνου που περιϋχει το επιθυμητό τμόμα DNA Α2. Ποιοσ εύναι ο ςωςτόσ ςυνδυαςμόσ κωδικονύου(mrna)-αντικωδικονύου για το αμινοξύ ςερύνη; α. Κωδικόνιο 5 -ΑGU-3 - Αντικωδικόνιο 3 -UCA-5 β. Κωδικόνιο 3 -AGU-5 - Αντικωδικόνιο 5 -UCA-3 γ. Κωδικόνιο 3 -AΑU-5 - Αντικωδικόνιο 5 -UUA-3 δ. Κωδικόνιο 5 -ΑUG-3 - Αντικωδικόνιο 3 -UAC-5 Α3.Ποιο από τα παρακϊτω μόρια δεν αποτελεύται από αμινοξϋα ; α. EcoRI β. DNA-πολυμερϊςη γ. Καταςτολϋασ δ. Λακτόζη Α4. την αμϋςωσ επόμενη γενιϊ φϊγων οι πειραματιςτϋσ Hershey-Chase ανύχνευςαν : α. Υϊγουσ με ραδιενεργό 35 S ςτισ πρωτεΐνεσ τουσ και ραδιενεργό 32 Ρ ςτο DNA τουσ. β. Υϊγουσ με μη ραδιενεργό 32 S ςτισ πρωτεΐνεσ τουσ και ραδιενεργό 32 Ρ ςτο γ. Υϊγουσ με ραδιενεργό 35 S ςτισ πρωτεΐνεσ τουσ και μη ραδιενεργό 30 Ρ ςτο δ. Υϊγουσ με μη ραδιενεργό 35 S ςτισ πρωτεΐνεσ τουσ και μη ραδιενεργό 30 Ρ ςτο Α5. Για τη δημιουργύα κλώνων βακτηρύων που θα παρϊγουν την β-αλυςύδα τησ αιμοςφαιρύνησ απαιτεύται η καταςκευό..: α. Σησ γονιδιωματικόσ βιβλιοθόκησ των πρόδρομων ερυθροκυττϊρων. β. Σησ c-dna βιβλιοθόκησ των πρόδρομων ερυθροκυττϊρων. γ. Σησ γονιδιωματικόσ βιβλιοθόκησ οποιουδόποτε ανθρωπύνου κυττϊρου. δ. Σησ c-dna βιβλιοθόκησ οποιουδόποτε ανθρωπύνου κυττϊρου. ΘΕΜΑ Β. Β1. Ένα μόριο DNA όπου οι αλυςύδεσ του διαθϋτουν μη ραδιενεργό ϊζωτο 14 Ν μεταφϋρεται ςε περιβϊλλον με νουκλεοτύδια που διαθϋτουν μόνο ραδιενεργό 15 Ν. Μετϊ από 2 διπλαςιαςμούσ ςε περιβϊλλον με ραδιενεργό 15 Ν παρατηρούμε: α. 2 μόρια DNA όπου οι αλυςύδεσ τουσ διαθϋτουν μόνο 15 Ν και 2 μόρια DNA όπου οι αλυςύδεσ του διαθϋτουν μόνο 14 Ν Σελίδα 1
2 β. 2 μόρια DNA όπου οι αλυςύδεσ τουσ διαθϋτουν μόνο 15 Ν και 2 μόρια DNA όπου η μύα αλυςύδα τουσ διαθϋτει μόνο 14 Ν ενώ η ςυμπληρωματικό τησ μόνο 15 Ν γ. 3 μόρια DNA όπου οι δύο αλυςύδεσ τουσ διαθϋτουν μόνο 15 Ν και ϋνα μόριο DNA αποκλειςτικϊ με 14 Ν i.nα επιλϋξετε τη ςωςτό απϊντηςη Μονάδες 3 ii. Να αιτιολογόςετε την απϊντηςη ςασ κϊνοντασ προαιρετικϊ και το κατϊλληλο ςχόμα Β2.Να αντιςτοιχύςετε τουσ όρουσ τησ ςτόλησ-ι με την χρόςη τουσ ςτο εργαςτόριο ςε διϊφορεσ διαδικαςύεσ ςτο βιοχημικό εργαςτόριο τόλη-ι τόλη-ιι (τοιχεύα εργαςτηρύου) Α. Φρωςτικϋσ Giemsa B. EcoRI Γ. Αντύςτροφη μεταγραφϊςη Δ. Μόριο RNA Ανιχνευτόσ E. Ουςύεσ που μετατρϋπουν τα τοιχώματα του βακτηρύου διαπερατϊ ςε μακρομόρια ΣΤ. Ουςύεσ με μιτογόνο δρϊςη Ζ. PCR Η. Τποτονικό διϊλυμα Θ. Ένεςη με βακτόρια Diplococcus pneumoniae I.DNA φϊγου-λ (διαδικαςύεσ ςτο εργαςτόριο) 1.Μεταςχηματιςμόσ βακτηρύων 2.πϊςιμο κυτταρικόσ μεμβρϊνησ για την εξαγωγό των χρωμοςωμϊτων ενόσ κυττϊρου 3.Κλωνοπούηςη τμόματοσ DNA χωρύσ τη μεςολϊβηςη ζωντανού κυττϊρου. 4.Πεύραμα του Griffith 5.Καταςκευό c-dna 6. Υορϋασ κλωνοπούηςησ ςχετικϊ μεγϊλων τμημϊτων DNA 7. Φρώςη χρωμοςωμϊτων 8. Διϋγερςη κυτταρικόσ διαύρεςησ ενόσ κυττϊρου 9.Καταςκευό αναςυνδυαςμϋνου DNA 10. Επιλογό κλώνου με το επιθυμητό τμόμα DNA ςε μύα γονιδιωματικό βιβλιοθόκη Μονάδες 10 Β3. Να βρεύτε : α. 3 λόγουσ για τουσ οπούουσ το ώριμο mrna πολυπεπτιδικόσ αλυςύδασ 300 αμινοξϋων διαθϋτει παραπϊνω από 900 νουκλεοτύδια β. 3 χρόςεισ του ενζύμου DNA-δεςμϊςησ ( μπορεύτε να αναφϋρετε και τεχνητό βιοχημικό διαδικαςύα που πραγματοποιεύται ςτο εργαςτόριο.) Μονάδες 3 Σελίδα 2
3 ΘΕΜΑ Γ. Σασ δύνεται το παρακϊτω τμόμα DNA όπου τοπικϊ ϋχουν «διαςπαςτεύ» οι δεςμού υδρογόνου. Γ1.Να προςδιορύςετε ςε ποια από τισ θϋςεισ Α ό Β ό Γ του ςχόματοσ υπϊρχει μύα ελεύθερη φωςφορικό ομϊδα και ςε ποιεσ θϋςεισ τα ελεύθερα υδροξύλια (Σο Θϋμα απαιτεύ να αιτιολογόςετε γιατύ ςε ϋνα ϊκρο μύασ πολυνουκλεοτιδικόσ αλυςύδασ υπϊρχει ϋνα ελεύθερο υδροξύλιο,ενώ ςτο ϊλλο μύα ελεύθερη φωςφορικό ομϊδα, ακόμη θα πρϋπει να αναφϋρετε το χαρακτηριςτικό τησ διπλόσ ϋλικασ του DNA που χρηςιμοποιόςατε για τον προςδιοριςμό των ϊκρων) Μονάδες 8 Γ2. Να ςημειώςετε ςε ποιο τμόμα η αντιγραφό πραγματοποιεύται ςυνεχώσ και ςε ποιο αςυνεχώσ χρηςιμοποιώντασ τον κατϊλληλο ςυμβολιςμό αφού μεταφϋρετε το ςχόμα ςτο γραπτό ςασ (ςημειώνοντασ τα ϊκρα των αλυςύδων και χρηςιμοποιώντασ βϋλη όπου θα ςημειώνονται και τα ϊκρα πϊνω ςτα βϋλη ) Γ3.Αφού μεταφϋρετε το ςχόμα ςτο γραπτό ςασ να ςημειώςετε την κατεύθυνςη τησ μεταγραφόσ καθώσ και να προςδιορύςετε την κωδικό και μη κωδικό αλυςύδα όταν η RNA πολυμερϊςη ςυνδϋεται ςτον υποκινητό Τ1. Γ4. Να ςημειώςετε το κωδικόνιο ϋναρξησ και ϋνα κωδικόνιο λόξησ τησ επιλογόσ ςασ ςτην κωδικό αλυςύδα πϊνω ςτο ςχόμα όταν η RNA-πολυμερϊςη ςυνδεθεύ ςτη θϋςη Τ2 Μονάδες 2 Γ5. Να αιτιολογόςετε γιατύ το mrna που προκύπτει από τη μεταγραφό ενόσ γονιδύου εύναι πιςτό (ύδια αλληλουχύα βϊςεων) και κινητό αντύγραφο με την κωδικό αλυςύδα.(να αιτιολογόςετε τουσ όρουσ πιςτό και κινητό) Σελίδα 3
ΦΡΟΝΣΙ ΣΗΡΙΑ ΠΡΟΟΠΣΙΚΗ-Χ.Κ.Φιρφιρής 4 ΘΕΜΑ Δ. Δ1. ασ δύνεται ϋνα υποθετικό ολιγοπεπτύδιο που προϋρχεται από τη μεταγραφό ενόσ προκαρυωτικού γονιδύου (δεν ϋχει εςώνια). Από το ολιγοπεπτύδιο (αφού απομονώθηκε από προκαρυωτικό κύτταρο ) δεν ϋχουν αφαιρεθεύ αμινοξϋα από το ϊμινο ϊκρο. Ολιγοπεπτύδιο:.-Σρυπτοφϊνη-Μεθειονύνη-Σρυπτοφϊνη-Μεθειονύνη-ΣρυπτοφϊνηΜεθειονύνη- Να τοποθετόςετε τα ϊκρα ςτο ολιγοπεπτύδιο(μονϊδα 1) να αναγρϊψετε το τμόμα mrna που εύναι υπεύθυνο για την προςθόκη των αμινοξϋων ςτο ολιγοπεπτύδιο χρηςιμοποιώντασ κωδικόνιο λόξησ τησ επιλογόσ ςασ.(μονϊδεσ 2) Να αναγρϊψετε το δύκλωνο τμόμα του γονύδιου που εύναι υπεύθυνο για την προςθόκη των αμινοξϋων ςημειώνοντασ ποια αλυςύδα εύναι η κωδικό και ποια η μη κωδικό (μονϊδεσ 2) Σε όλα τισ αλυςύδεσ νουκλεοτιδύων να ςημειώνονται το 5 και 3 ϊκρο Δύνεται ότι το κωδικόνιο τησ τρυπτοφϊνησ εύναι το 5 -UGG-3 Δ2. ασ δύνεται το παρακϊτω τμόμα DNA όπου περιϋχει ϋνα ςυνεχϋσ γονύδιο (χωρύσ εςώνια) καθώσ και τον υποκινητό του γονιδύου. Ο υποκινητόσ του γονιδύου περιϋχει μόνο 5 ζεύγη βϊςεων που αποτελούνται αποκλειςτικϊ από Α και Σ. Αλυσίδα-1 GTTATGGAGATGTTAGCAGGCCACCGCAATTAGCATCTCCATATA CAATACCTCTACAATCGTCCGGTGGCGTTAATCGTAGAGGTATAT Αλυσίδα-2 Να τοποθετόςετε τα ϊκρα ςτισ 2 αλυςύδεσ (μονϊδα 1) και να αναφϋρετε (χωρύσ αιτιολόγηςη) την κωδικό αλυςύδα (μονϊδα 1) Να αναγρϊψετε το mrna (μονϊδα 1) και να αναφϋρετε την ςειρϊ των αντικωδικονύων των trna που ςυμμετϋχουν ςτη μετϊφραςη του παραπϊνω τμόματοσ (μονϊδα 1) Να αιτιολογόςετε τον αριθμό των κωδικονύων του mrna ( η αιτιολόγηςη απαιτεύ την αναφορϊ των 4 χαρακτηριςτικών του γενετικού κώδικα που χρηςιμοποιούμε για να διαβϊςουμε ϋνα μόνυμα mrna) (μονϊδεσ 4) Μονάδες 7 Δ3. ασ δύνεται το παρακϊτω ευκαρυωτικό αςυνεχϋσ (με εςώνια) γονύδιο που εύναι υπεύθυνο για τη βιοςύνθεςη του ολιγοπεπτιδύου : ΝΗ2-met-pro-ala-asn-his-gln-asp-thr-COOH που δεν ϋχουν αφαιρεθεύ αμινοξϋα από το ϊμινο ϊκρο. Αλυσίδα-1 TTATTAATACATAGTTGTCAACCACGGCGTAAGCGTCCGTAAGAGGG AATAATTATGTATCAACAGTTGGTGCCGCATTCGCAGGCATTCTCCC Αλυσίδα-2 Να βρεύτε τα ϊκρα των δύο αλυςύδων (μονϊδα 1),την κωδικό και μη κωδικό αλυςύδα του γονιδύου (μονϊδεσ 2), το πρόδρομο mrna (μονϊδα 1), το ώριμο mrna (μονϊδα 1) καθώσ και τα εςώνια ςτο πρόδρομο mrna(μονϊδα 1) Σε όλεσ τισ απαντόςεισ που απαιτεύται να αναγρϊψετε μύα αλληλουχύα νουκλεοτιδύων να τοποθετούνται και το 5 και 3 ϊκρο. Σελίδα 4
5 Δύνονται οι αντιςτοιχύςεισ αμινοξϋων και κωδικονύων met : 5 -AUG-3, pro: 5 -CCU-3, ala : 5 -GCG-3, asn: 5 -AAU-3, his : 5 -CAC-3, gln: 5 -CAA-3, asp : 5 -GAU-3, thr: 5 -ACA-3 Μονάδες 6 Δ4. Να περιγρϊψετε πωσ καταςκευϊζεται η c-dna βιβλιοθόκη ενόσ τύπου ευκαρυωτικού κυττϊρου χωρύσ να περιγρϊψετε τον τρόπο κλωνοπούηςησ των τμημϊτων DNA Δ5. ασ δύνεται το παρακϊτω τμόμα DNA που περιϋχει ϋνα αςυνεχϋσ γονύδιο με 3 εςώνια Αλυςύδα-1 TAATTACCCCCTAAGGATCAAGCTGTTTTCCAATGGAATAAAA ATTAATGGGGGATTCCTAGTTCGACAAAAGGTTACCTTATTTT Αλυςύδα-2 Αν το ολιγοπεπτύδιο που προκύπτει από την ϋκφραςη του γονιδύου εύναι: NH2-met-gly-glu-val-arg-his-COOH να αναγρϊψετε την αλληλουχύα των βϊςεων των 3 εςωνύων ωσ δύκλωνα τμόματα ςτο DNA (με αναγραφό 5 και 3 ϊκρου ςτο καθϋνα) Μονάδες 2 Δύνονται οι αντιςτοιχύςεισ αμινοξϋων και κωδικονύων met : 5 -AUG-3, gly: 5 -GGG-3, glu : 5 -GAA-3, val: 5 -GUU-3, arg : 5 -CGA-3, his: 5 -CAU-3 Σελίδα 5