Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ

E Λ Λ H N I K O I N Σ T I T O Y T O A N A Π T Y Ξ H Σ X A Λ K O Y Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ ( Ι ο ύ λ ι ο ς - Α ύ γ ο υ σ τ ο ς - Σ ε π τ έ μ β ρ ι ο ς ) ΤΕΥΧΟΣ 44 Ι Ο Υ Λ Ι Ο Σ 2 0 0 8 Υπάρχει πλέον δυνατότητα αποστολής του περιοδικού μας μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Παρακαλούμε ενημερώστε μας αν ενδιαφέρεστε.

Η φετινή Green Week, το μεγαλύτερο ετήσιο συνέδριο αφιερωμένο στην ευρωπαϊκή πολιτική για το περιβάλλον, διεξήχθη από τις 3 έως τις 6 Ιουνίου στο κτίριο Charlemagne στις Βρυξέλλες. Σύμφωνα με το σύνθημα Only One Earth Don t waste it (Μόνο μία γη, μην την σπαταλήσουμε!), η Green Week 2008 εστίασε κυρίως στην ανάγκη της Ευρώπης και του υπόλοιπου κόσμου να μεταβεί σε μία οικονομία ασφαλή και βιώσιμη κάνοντας λελογισμένη χρήση των φυσικών πόρων της γης. Θεωρώντας την αειφόρο ανάπτυξη ως εφαλτήριο για την επίλυση της ενεργειακής κρίσης, η Green Week 2008 ήταν δομημένη γύρω από τέσσερα επιμέρους θέματα: πόροι και διαχείριση αποβλήτων, βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή, φύση και βιοποικιλότητα στην αλλαγή του κλίματος. Σε 38 συνεδρίες καλύφθηκε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων όπως: Τα σχέδια της Επιτροπής να αναθεωρήσει το κοινοτικό σύστημα εκπομπών ρύπων με τη διαχείριση των αποβλήτων, τις οικονομικές επιπτώσεις που έχει η απώλεια της βιοποικιλότητας, την εφαρμογή πλαισίου για την διεύρυνση της ευθύνης των παραγωγικών μονάδων, την αποτελεσματική διαχείριση υδάτινων πόρων, καθώς και τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των βιοκαυσίμων. Στο συνέδριο αυτό έλαβε μέρος με περίπτερο και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού, όπου είχα την ευκαιρία να παρευρεθώ ως εκπρόσωπος του ελληνικού Ινστιτούτου. Η συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου σε αυτό το συνέδριο μας έδωσε την ευκαιρία να ενημερώσουμε τους επισκέπτες του περιπτέρου μας για την συμβολή του χαλκού στην αειφόρο ανάπτυξη και τεχνολογία ως μέτρο αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης και της μόλυνσης του περιβάλλοντος. Παράλληλα η συμμετοχή μας σε αυτό το συνέδριο, μας έδωσε την ευκαιρία να πληροφορηθούμε για τις περιβαλλοντικές εξελίξεις, όπως αυτές εκφράστηκαν από οικολογικές κυρίως οργανώσεις, αλλά και από τα αρμόδια όργανα της Ε.Ε. Ένα από τα επείγοντα θέματα που τέθηκαν στην Green Week είναι πως το CO2 θα πρέπει μέχρι το 2012 να έχει μειωθεί κατά 30% από σήμερα, ενώ μέχρι το 2050 να έχει φτάσει το 0% (WWF). Ο στόχος αυτός δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί μόνο από την συμβολή των παραγωγικών μονάδων. Πρέπει να συμβάλλουμε όλοι στην ανακύκλωση ηλεκτρικών-ηλεκτρονικών συσκευών, απορριμμάτων κ.λ.π, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να μειώσουμε στο ελάχιστο την κατανάλωση ενέργειας, με την μειωμένη χρήση των κλιματιστικών, που τώρα την καλοκαιρινή περίοδο γίνεται σε υπερβολικό βαθμό. Νίκος Βεργόπουλος Διευθυντής Ε.Ι.Α.Χ.

ΧΑΛΚOΣ & ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ξενοδοχειακή Μοναδα 71 Καμπανών στον Αστέρα Βουλιαγμένης, Αθήνα Κατασκευή Στ. Στεφόπουλος Πρόσφατα (2007-2008) κατασκευάστηκαν, στην πολυτελή ξενοδοχειακή μονάδα στον Αστέρα Βουλιαγμένης, μία παραθαλάσσια περιοχή της Αθήνας, 71 νέες καμπάνες. Αυτές εντάχθηκαν αρμονικά στο πευκοδάσος της ξενοδοχειακής μονάδας και η πρόθεση του μελετητή ήταν σαφώς η διακριτική τους ένταξη στο καταπράσινο τοπίο, η ταχύτητα της ολοκλήρωσης της κατασκευής και η αντοχή στην φθορά του χρόνου, δεδομένου μάλιστα ότι πρόκειται για κτήρια που βρίσκονται κοντά στην θάλασσα. Ο χαλκός είναι ένα στοιχείο που βρίσκεται ελεύθερο στην φύση, είναι πλήρως ανακυκλώσιμο μέταλλο και ένα έξοχο υλικό που εναρμονίζεται απόλυτα στο φυσικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα οι ιδιαίτερες ιδιότητες του όπως η αεροστεγανότητα, η υδατοστεγανότητα, η πυρανεκτικότητα, η αντοχή στην ηλιακή ακτινοβολία, η αντίδραση στους ατμοσφαιρικούς ρύπους το καθιστούν άριστο υλικό για αντίστοιχες κατασκευές. Οι νέες καμπάνες αποτελούν μονόροφες οικοδομές με κύριο χαρακτηριστικό τους τον μικρό τους όγκο, την επένδυση της εξωτερικής τοιχοποίας τους με πέτρα και την κεκλιμένη στέγη τους με επικάλυψη από χαλκό. Η στέγη κάθε καμπάνας αποτελείται από δύο επιφάνειες με μικρή κλίση και η επικάλυψη τους έγινε από προπατιναρισμένα φύλλα χαλκού με πάχος 0.7 χιλ. Τα προπατιναρισμένα φύλλα με το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα τους εξασφαλίζουν άμεσα μία χρωματική απόδοση σε συνδυασμό με την επένδυση πέτρας των τοίχων, που «δένει» άριστα με το καταπράσινο περιβάλλον του πευκοδάσους. Στεγάστηκε συνολική επιφάνεια 5850μ2, ενώ το συνολικό βάρος του χαλκού που απαιτήθηκε για την ολοκλήρωση της κατασκευής ήταν 47000 κιλά, γεγονός που συνέτεινε στην ελαφρότητα των ανωτέρω κατασκευών. Ο χαλκός που χρησιμοποιήθηκε, τοποθετήθηκε σε μικρό χρόνο, με την μέθοδο της κάθετης διπλής αναδίπλωσης επάνω στο υπόστρωμα με την μικρή κλίση. Επιμέλεια Αρχιτεκτονικής: Βασιλική Κ. Κυριακοπούλου Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. D.E.A PARIS IV SORBONNE C.E.A.A PARIS CONFLANS

4 ΧΑΛΚOΣ & ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ Ιδιωτικός Ναός Αγίου Νικολάου στο Λαύριο Η στέγαση ενός ναού της Ορθοδοξίας με τρούλλο έχει επικρατήσει πλέον, και ο τρούλλος σαν στοιχείο σηματοδοτεί τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του χώρου που στεγάζει. Ο τρούλλος, μικρός ή μεγαλύτερος, ανάλογα με το μέγεθος του ναού προσδίδει μεγαλοπρέπεια και συμβολισμό, ενώ όταν κτίζεται ένας ναός, αποτελεί κτίριο «τοπόσημο». Είναι ένα έργο που προορίζεται να ζήσει πολλά χρόνια. Ο χαλκός είναι το μοναδικό υλικό που έχει απεριόριστη διάρκεια ζωής χάρη στις φυσικές ιδιότητές του, ενώ ταυτόχρονα με την ιδιαίτερη φύση του τονίζει τον συμβολικό χαρακτήρα των ναών. Λόγω του μικρού του πάχους εύκολα προσαρμόζεται σε καμπύλες επιφάνειες. Στο Λαύριο, μια παραθαλάσσια περιοχή της Αθήνας, ολοκληρώθηκε το 2007, η κατασκευή μιας ιδιωτικής εκκλησίας προς τιμήν του Αγίου Νικολάου. Το κτίσμα με επένδυση τούβλου στις πλευρές του, τοποθετημένο σε μία πετρόκτιστη αυλή βρίσκεται πολύ κοντά στην θάλασσα. Ο χαλκός, χάρη στις ιδιότητές του παρουσιάζει μεγάλη αντοχή στην διάβρωση και αποτελεί άριστο υλικό επιλογής γι αυτή την κατασκευή που βρίσκεται τόσο κοντά στην θάλασσα. Παράλληλα, ως υλικό συνδιάζεται αρμονικά με πολλά διαφορετικά υλικά όπως η πέτρα, το γυαλί, το τούβλο, το μέταλλο, ενώ με το ιδιαίτερο χρώμα του «δένει» διακριτικά με το φυσικό περιβάλλον. Η επικάλυψη της καμπυλόμορφης στέγης και ο τρούλλος του ναού έγιναν από προπατιναρισμένα φύλλα χαλκού, πάχους 0,6 χιλ., συνολικού βάρους 740 κιλών που τοποθετήθηκαν σε επιφάνεια 120 m2, πάνω σε καθαρό υπόστρωμα στέγης αφού είχαν εκ των προτέρων διαμορφωθεί όλες οι απαιτούμενες μονώσεις και στεγανώσεις του περιβλήματος. Κατασκευή Ν. Ζαφείρης Επιμέλεια Αρχιτεκτονικής: Βασιλική Κ. Κυριακοπούλου Αρχιτέκτων Μηχανικός Ε.Μ.Π. D.E.A PARIS IV SORBONNE C.E.A.A PARIS CONFLANS

ΧΑΛΚOΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ Χτίζοντας «Οικολογικά» με Χαλκό Εάν ψάχνετε τρόπους για να χτίσετε «οικολογικά», θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας τα πλεονεκτήματα του χαλκού. Ο χαλκός είναι ανθεκτικός, ανακυκλώσιμος και είναι εξαιρετικός αγωγός θερμότητας. Η αντοχή, η ανακυκλωσιμότητά του και εξαιρετική αγωγιμότητα του χαλκού, βοηθούν τους κατασκευαστές κτιρίων, με τη χρησιμοποίηση χαλκού, να ακολουθούν τις «πράσινες» οδηγίες οικοδόμησης ΝΑΗΒ, εξοικονομώντας έτσι ενέργεια και προστατεύοντας το περιβάλλον και τις φυσικές πηγές ενέργειας. Τι Μπορεί να Κάνει το «Κόκκινο μέταλλο» για Εσάς Οι κατασκευαστές οικολογικών κτιρίων γνωρίζουν την αξία της χρήσης ανακυκλώσιμων οικοδομικών υλικών, όπου αυτό είναι εφικτό. Ο Χαλκός, ένα από τα χρησιμότερα φυσικά υλικά στον κόσμο, είναι 100% ανακυκλώσιμος, όπως και τα βασικά του κράματα, ο μπρούντζος και ο ορείχαλκος. Ο χαλκός που χρησιμοποιείται στις σωληνώσεις υδραυλικών εγκαταστάσεων, σε επικαλύψεις στεγών, σε επενδύσεις προσόψεων των κτιρίων και σε συστήματα θέρμανσης και ψύξης καθώς επίσης και ο χαλκός που περιέχεται στα εξαρτήματα ή σκεύη από ορείχαλκο ή μπρούντζο τα οποία οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν στις οικοδομές έχουν την ικανότητα να ανακυκλώνονται πολλές φορές, χωρίς την απώλεια των φυσικών τους ιδιοτήτων. Στην πραγματικότητα, περισσότερο από τα δύο τρίτα του χαλκού που χρησιμοποιείται στην αρχιτεκτονική, τη διακόσμηση και στις σωληνώσεις υδραυλικών συστημάτων προέρχεται από ανακυκλωμένο χαλκό. «Είναι σημαντικό για τους κατασκευαστές κατοικιών να συνειδητοποιήσουν ότι μερικά συστήματα που εξοικονομούν ενέργεια είναι ωφέλιμα για το περιβάλλον. Αυτό έχει θετικά αποτελέσματα και στον ιδιοκτήτη της οικίας, αφού του δίνεται η δυνατότητα να πληρώνει σαφώς λιγότερα σε λογαριασμούς επισκευής αλλά και ενέργειας για την υπόλοιπη ζωή του κτιρίου» επισημαίνει η κα Andy Kireta Jr., διευθύντρια του διεθνούς προγράμματος κατασκευαστικής εταιρίας, για το διεθνές Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού. «Τα συστήματα που συμπεριλαμβάνουν ή βασίζονται στο χαλκό έχουν αποδεδειγμένα μεγαλύτερη απόδοση και είναι περισσότερο ευεργετικά για το περιβάλλον σε αντίθεση με εκείνα που χρησιμοποιούν μη-ανακυκλώσιμα εναλλακτικά υλικά, ή αυτά που προέρχονται

ΧΑΛΚOΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ από πετροχημικά, όπως τα πλαστικά» πρόσθεσε η κα Kireta. Επειδή ο χαλκός είναι τόσο ανθεκτικός, τα προϊόντα του μακροπρόθεσμα αποδεικνύονται οικονομικότερα. Οι κατασκευαστές, οι οποίοι επιλέγουν προϊόντα απλά επειδή είναι φθηνότερα στην αγορά ή την εγκατάσταση, το μόνο που προσφέρουν στους αγοραστές τους είναι ένα φθηνότερο σπίτι και μια λιγότερης αξίας επένδυση. Οι έξυπνοι κατασκευαστές σπιτιών γνωρίζουν ότι είναι καλύτερο να πωλούν ένα προϊόν υψηλότερης ποιότητας και αξίας, και να μην λαμβάνουν υπόψη μόνο την τιμή». Ο χαλκός αποτελεί βασικό συστατικό πολλών τεχνολογιών εξοικονόμησης ενέργειας. Για παράδειγμα, οι ηλιακοί θερμοσίφωνες χρησιμοποιούν το χαλκό για να συλλέξουν το φως του ηλίου και να το μετατρέψουν σε θερμότητα. Οι χάλκινοι εναλλάκτες θερμότητας μεταφέρουν αποτελεσματικά την θερμότητα που έχει απορροφηθεί από τους ηλιακούς συλλέκτες στο σύστημα ζεστού νερού της κατοικίας. Το φως του ήλιου είναι άφθονο, ανανεώσιμο και ακόμη και εκεί που δεν είναι άπλετο, μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός σπιτιού για ζεστό νερό χωρίς κόστος. Μια ακόμη επιλογή για θέρμανση στο σπίτι είναι το Άμεσο Γεωθερμικό Σύστημα, το οποίο χρησιμοποιεί ένα ψυκτικό υγρό που κυκλοφορεί στην ενδοδαπέδια χάλκινη σωλήνωση και εξάγει-διαχέει την θερμότητα. Εκμεταλλευόμενο την σταθερή θερμότητα της γης, τα άμεσα γεωθερμικά συστήματα, ζεσταίνουν ή/και δροσίζουν αποτελεσματικά οικίες και εμπορικά κτίρια, μειώνοντας και σε πολλές περιπτώσεις, εξαλείφοντας τις ανάγκες για κλιματισμό θέρμανσης ή ψύξης. Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι ακόμη και πρότυπες μονάδες έχουν σημαντικά οφέλη από το αποτέλεσμα της υψηλότερης απόδοσης της ενεργειακής συμπεριφοράς, που επιτυγχάνουμε με τους εναλλάκτες θερμότητας από χαλκό. Οι κατασκευαστές μπορούν να χρησιμοποιήσουν το χαλκό για να εξοικονομήσουν ενέργεια, με την εγκατάσταση ενός συστήματος ανταλλαγής θερμότητας για την ανάκτηση καθαρού νερού από απόβλητα. Σύμφωνα με το Τμήμα Ενέργειας μία ποσότητα ισοδύναμη με 350 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ζεστού νερού χάνεται κάθε χρόνο, εντούτοις ενα μεγάλο μερίδιο αυτής της θερμικής ενέργειας μπορεί να ανακτηθεί. Αυτός ο τύπος ανταλλαγής θερμότητας τυπικά έχει ένα μεγάλης διαμέτρου σωλήνα χαλκού, ο οποίος είναι περιτυλιγμένος από ένα λεπτού τοιχώματος σωλήνα χαλκού. Τα θερμά απόβλητα ύδατα ρέουν δια μέσου του σωλήνα με τη μεγάλη διάμετρο, ο οποίος μεταφέρει τη θερμότητά του στο εξωτερικό πηνίο, το οποίο μεταφέρει νερό για οικιακή χρήση και το οποίο με τη σειρά του μειώνει την ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας ή αερίου που απαιτείται για να παραχθεί ζεστό νερό. Οι επαγγελματίες κατασκευαστές που ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες για τον τρόπο με τον οποίο ο χαλκός μπορεί να τους βοηθήσει να χτίσουν οικολογικά, μπορούν να επισκεφτούν την ιστοσελίδα του Διεθνούς Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού στο: www.copper.org

ΧΑΛΚOΣ & ΥΓΕΙΑ Χάλκινο: Το χρώµα των νοσοκοµείων του µέλλοντος ; Μόλις έγιναν γνωστές οι αντιβακτηριδιακές ιδιότητες του χαλκού, οι ειδικοί άρχισαν να αναζητούν παγκοσμίως, νέους τομείς εφαρμογής του χαλκού, όπως στους νοσοκομειακούς εξοπλισμούς. Το Διεθνές Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού της Λατινικής Αμερικής, διοργάνωσε μια μεγάλη εκδήλωση στην Αμερική με αφορμή την κατάταξη του χαλκού στα μέταλλα με αντιβακτηριακές ιδιότητες, η οποία αποδεικνύει ότι τα κράματα του χαλκού μπορούν να έχουν ωφέλιμες ιδιότητες για την δημόσια υγεία. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ο χαλκός έχει ιδιότητες που εξουδετερώνουν τα βακτηρίδια. Ήδη έχουν άρχισει να αντικαθιστούν τις επιφάνειες των «νοσοκομείων του μέλλοντος», όπως τις κουπαστές στις σκάλες και τα πόμολα με αντίστοιχες από κράμματα χαλκού. Ο χαλκός πρέπει να αρχίσει να χρησιμοποιείται στον τομέα της νοσοκομειακής περίθαλψης δήλωσε ο Miguel Riquelme Alarcon, Διευθυντής του Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού, Λατινικής Αμερικής. Το όφελος στην υγεία είναι μεγάλο. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού, το οποίο ξεκίνησε τις διαδικασίες προς την ΥΠΠ (Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος της Αμερικής), η Υπηρεσία διεξήγαγε ανεξάρτητες εργαστηριακές δοκιμές οι οποίες απέδειξαν ότι ο χαλκός, ο ορείχαλκος και ο μπρούντζος καταπολεμούν συγκεκριμένες ασθένειες οι οποίες προκαλούνται από τα βακτηρίδια και έτσι ο χαλκός είναι το πρώτο μέταλλο που αναγνωρίστηκε επίση-

8 ΧΑΛΚOΣ & ΥΓΕΙΑ μα από την υπηρεσία αυτή για τις αντιμικροβιακές του ιδιότητες. Επίσης η ΥΠΠ προσθέτει ότι Οι επιφάνειες οι οποίες είναι επιστρωμένες με κράματα χαλκού αποτελούν ένα συμπλήρωμα και όχι υποκατάστατο των σύνηθων πρακτικών καθαρισμού και υγιεινής. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι επιστρωμένες επιφάνειες με χαλκό μπορούν να μειώσουν την απειλή από δευτερογενή μολυσματικά βακτήρια ή ιούς, οι οποίοι βρίσκονται μέσα στα νοσοκομεία. Ο κος Miguel Riquelme δήλωσε, ότι τα κράματα χαλκού αποτελούν μια οικονομική εναλλακτική λύση, σε σχέση με τα υπάρχοντα υλικά και προέβλεψε ότι μια μέρα, τουλάχιστον 500.000 τόνοι χαλκού θα χρησιμοποιούνται στην νοσοκομειακή περίθαλψη. Προβλέπουμε ότι θα υπάρξει σημαντική άνοδος στην ζήτηση του χαλκού στα επόμενα πέντε χρόνια, πρόσθεσε. Σύμφωνα με τον Guillermo Figueroa, καθηγητή του τμήματος διατροφής και τεχνολογίας τροφίμων του Πανεπιστημίου της Χιλής στο Σαντιάγο, ο χαλκός εξουδετερώνει τα βακτηρίδια εξαιτίας των ιόντων τα οποία απελευθερώνονται. Τα ιόντα του χαλκού κατά την επαφή τους με τα βακτήρια τα διαχωρίζουν και προκαλούν μη αναστρέψιμη ζημιά στα κύτταρα των βακτηριδίων, και συνέχισε Είναι μια πολύ γρήγορη, φυσική και χημική διαδικασία. Τα βακτήρια εξουδετερώνονται άμεσα. Από τον Simon Gardner

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Συνέντευξη του κ. Μάρκου Γεωργιλάκη, Επιμελητή της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) Ο χαλκός στο πέρασμα των αιώνων παραμένει ένα από τα κυριότερα υλικά που χρησιμοποιείται από τη γλυπτική. Ειδικότερα, όμως η «Μέθοδος του χαμένου κεριού» ως διαδικασία παραμένει ίδια, δηλώνοντας ίσως έτσι πως κάποια πράγματα στη ζωή και στην τέχνη έχουν διαχρονική αξία. Τι ακριβώς διδάσκεται στους σπουδαστές σας; Το εργαστήριο αυτό σύμφωνα με το πρόγραμμα της ΑΣΚΤ, είναι ένα κατ επιλογήν υποχρεωτικό εργαστήριο. Μπορούν να το παρακολουθήσουν όσοι από τους σπουδαστές το συμπεριλάβουν στο πρόγραμμα τους. Διδάσκεται βασικά η «Μέθοδος του χαμένου κεριού» και συγχρόνως με διαλέξεις Πως ξεκίνησε το εργαστήριο Χαλκοχυτικής στην ΑΣΚΤ; Σπουδαστές της γλυπτικής παρακολούθησαν τη διαδικασία της χύτευσης στο χυτήριο του κ. Ν. Κερλή ο οποίος συγχρόνως ήταν και ο δάσκαλος της Χαλκοχυτικής στη σχολή μας. Από το 1985 περίπου αυτό σταμάτησε. Τα τελευταία χρόνια το ζήτημα αυτό, της επαναλειτουργίας του εργαστηρίου Χαλκοχυτικής, ήρθε στο προσκήνιο από τον τομέα και άλλους τρόπους οι σπουδαστές γνωρίζουν τη φύση και την ιστορία του Χαλκού. Επίσης το ρόλο που έπαιξε και συνεχίζει να παίζει στην ιστορία του πολιτισμού και ειδικά της γλυπτικής. Ποια είναι τα οφέλη που προκύπτουν από την δημιουργία εργαστηρίου Χαλκοχυτικής; Τα οφέλη μπορεί κανείς να τα δει σε πολλά επίπεδα. Η ΑΣΚΤ απέκτησε ένα νέο εργαστήριο και οι σπουδαστές της μπορούν να συνδε- Γλυπτικής. Την προοπτική αυτή βοήθησε και το γεγονός ότι η σχολή μας απέκτησε νέους μεγαλύτερους χώρους, με την μεταφορά των εργαστηρίων στην οδό Πειραιώς. Έτσι ξεκίνησαν οι απαραίτητες διαδικασίες, εγκαταστάθηκε ο αναγκαίος εξοπλισμός και στις 17 Απριλίου 2008 έγινε με επιτυχία η πρώτη χύτευση έργων των σπουδαστών.

10 Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ θούν με αυτή τη γνώση και την παράδοση. Η Χαλκοχυτική με το ένα πόδι πατά στην γλυπτική και με το άλλο στην τεχνολογία. Συγκεντρώνει γνώση και εμπειρία και από τις δύο αυτές κατευθύνσεις. Η γνώση αυτή στη χώρα μεταδίδεται με εμπειρικό τρόπο από γενιά σε γενιά. Σήμερα όμως υπάρχει εργαστήριο στην ΑΣΚΤ. Ίσως το γεγονός αυτό να αποτελέσει την αφορμή για προβληματισμό γενικότερο για το παρόν και το μέλλον αυτού του γνωστικού πεδίου, στα πλαίσια της τεχνολογικής εκπαίδευσης ίσως. Έτσι το όφελος μπορεί να αποδειχθεί γενικότερο και σε άλλα επίπεδα. Στην ΑΣΚΤ φροντίζουμε για την πληρέστερη λειτουργία του εργαστηρίου αυτού. Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα του εργαστηρίου που πιστεύετε ότι το κάνουν ελκυστικό στους σπουδαστές; Η Χαλκοχυτική είναι μια πολύ εντυπωσιακή διαδικασία. Μπροστά στα μάτια των σπουδαστών το σκληρό μέταλλο ρευστοποιείται και αποτυπώνει τις γλυπτικές φόρμες. Αντιλαμβάνονται επίσης πως η καλλιτεχνική χύτευση, η «Μέθοδος του χαμένου κεριού», που ξεκίνησε από το 600πχ περίπου, μέχρι σήμερα μένει κατ ουσία ίδια. Αισθάνονται, οι σπουδαστές, να πιάνουν ένα νήμα που διαπερνά την Ιστορία της Γλυπτικής από την αρχαιότητα, την Αναγέννηση, την μοντέρνα περίοδο και φθάνει ως τις μέρες μας. Τέτοια είναι πιστεύω τα στοιχεία που κάνουν ελκυστικό στους σπουδαστές, το εργαστήριο Χαλκοχυτικής. Και συγχρόνως το γεγονός ότι η διαδικασία της χύτευσης δεν αφορά μόνο την ιστορία αλλά και το παρόν της γλυπτικής. Ο χαλκός σαν μέταλλο, στην σημερινή εποχή, έχει την ίδια αξία στον κόσμο της τέχνης και του πολιτισμού με αυτήν της αρχαιότητας; Για την γλυπτική πιστεύω παίζει τον ίδιο ρόλο. Αποτυπώνει δηλαδή τις γλυπτικές φόρμες, μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε μεγάλες γλυπτικές συνθέσεις σε δημόσιους χώρους, μας δίνει επίσης τη δυνατότητα να έχουμε πολλά αντίγραφα από το ίδιο το έργο κλπ. Ο χαλκός στο πέρασμα των αιώνων παραμένει ένα από τα κυριότερα υλικά που χρησιμοποιείται στη γλυπτική. Ειδικότερα, όμως η «Μέθοδος του χαμένου κεριού» ως διαδικασία παραμένει ίδια, δηλώνοντας ίσως έτσι πως κάποια πράγματα στη ζωή και στην τέχνη έχουν διαχρονική αξία.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ 11 Η Ευρώπη Πρωτοπορεί στην Ανακύκλωση του Χαλκου Τα ποσοστά ανακύκλωσης του Χαλκού στην Ευρώπη υψηλότερα από της Ασίας και της Βόρειας Αμερικής. Υπάρχει μόνο μια Γη και η Ευρώπη δεν διατίθεται να την σπαταλήσει. Η ανακοίνωση των υψηλών αποτελεσμάτων της ανακύκλωσης του χαλκού στην Ευρώπη, συνέπεσε με τη διεξαγωγή του μεγαλύτερου ετήσιου συνεδρίου για το Περιβάλλον, την Green Week. Τα ενθαρρυντικά αυτά στοιχεία, αποδεικνύουν ότι γίνεται αντιληπτή από τους λαούς της Ευρώπης η περιβαλλοντική διάσταση του χαλκού. Αποτελεί ένα μέταλλο χρήσιμο για την καθημερινότητα μας, αλλά συνάμα αποτελεί συνείδηση πως μπορεί να ακολουθήσει τη διαδικασία της ανακύκλωσης απενοχοποιώντας μας από το αίσθημα ότι μπορεί να επιβαρύνει τη Φύση. Πολλοί επισκέπτες στο περίπτερο του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού, είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τη διαδικασία ανακύκλωσης και τις περιβαλλοντικές εξελίξεις σχετικά με το χαλκό. Παρουσιάστηκαν επίσης, οι μετρήσεις του Διεθνούς Κέντρου Ερευνών Χαλκού. Σύμφωνα με αυτές τις μετρήσεις τα καλά νέα είναι, ότι και τα ποσοστά ανακύκλωσης του χαλκού και των προϊόντων του βρίσκονται σε άνοδο. Συγκεκριμένα, το 37% της παγκόσμιας χρήσης του χαλκού προέρχεται από ανακύκλωση. Αυτό το ποσοστό, συμπεριλαμβάνει την ανακύκλωση προϊόντων που έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο ζωής τους (δευτερογενής παραγωγή) και την ανακύκλωση προϊόντων προερχόμενων από υπολείμματα χαλκού κατά το στάδιο κατασκευής των προϊόντων του. Στην Ευρώπη, αυτό το ποσοστό είναι 42%. Ανακύκλωση και εμπιστοσύνη στο κόκκινο μέταλλο Πως συγκρίνεται η Ευρώπη με άλλες γειτονικές περιοχές; Τα ποσοστά ανακύκλωσης χαλκού στην Ευρώπη είναι υψηλότερα από οποιαδήποτε άλλη περιοχή στον κόσμο. Σε περιφερειακό επίπεδο, το 42% της χρήσης χαλκού στην Ευρώπη γίνεται μέσω της ανακύκλωσης. «Αυτό σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία χαλκού συμβάλλει με μοναδικό τρόπο στη βιώσιμη χρήση των πηγών», λέει ο John Schonenberger, Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού (ECI). Στην Ασία, αυτό το ποσοστό αγγίζει το 38% στη Βόρεια Αμερική το 32% και στον υπόλοιπο κόσμο μόνο 16%. Επιπλέον, η διαδικασία ανακύκλωσης χαλκού έχει σαν αποτέλεσμα μέχρι 85% εξοικονόμηση ενέργειας έναντι της αρχικής παραγωγής. Η Ευρώπη χρησιμοποίησε 6,8 εκατομμύρια τόνους το 2006, αντιπροσωπεύοντας το 30% της παγκόσμιας ζήτησης. Η κατά κεφαλή χρήση επεξεργασμένου χαλκού στην Ευρώπη, αυξήθηκε από 6kg που ήταν το 2000, στα 7kg το 2006. Ποιες βιομηχανίες βασίζονται στο χαλκό; Οι μεγαλύτεροι χρήστες του επεξεργασμένου Από πού προέρχεται ο χαλκός που χρησιμοποιεί η Ευρώπη; Το 58% είναι πρωτογενής χαλκός Το 42% προέρχεται από ανακυκλωμένο ή δευτερογενούς παραγωγής χαλκό. χαλκού είναι ο τομέας της ενέργειας και η οικοδομική βιομηχανία. Στην Ευρώπη, η χρήση του αναλύεται ως εξής: Ηλεκτρισμός και Ενέργεια 58% (συμπεριλαμβανομένων των ηλεκτρικών καλωδίων και των καλωδίων στην οικοδόμηση) Κτήριο και Οικοδόμηση 26% (συμπεριλαμβανομένης της αρχιτεκτονικής και των σωλήνων) Εφαρμοσμένη μηχανική 10% (βιομηχανικές εγκαταστάσεις και μηχανήματα, έπιπλα και κατασκευή νομισμάτων) Μεταφορές 5% Άλλα 1%

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΟΥ ΧΑΛΚΟΥ Ανυπαρξία Χαλκού = Ανυπαρξία Καινοτομίας Ο χαλκός είναι αναπόσπαστο κομμάτι των αμέτρητων καινοτόμων εφαρμογών, από τις τεχνολογίες ενημέρωσης και επικοινωνιών μέχρι την υγειονομική περίθαλψη, την ενέργεια και τις μεταφορές. Μερικά παραδείγματα: Υγειονομική περίθαλψη. Σε εξέλιξη βρίσκονται αυτό το διάστημα, δοκιμές στα γερμανικά και βρετανικά νοσοκομεία, για να επιβεβαιώσουν κατά πόσο η εγκατάσταση χαλκού σε επιφάνειες όπως πόμολα, καροτσάκια, βρύσες λουτρών και βοηθητικές ράγες, θα αδρανοποιήσει μικρόβια όπως το νοσοκομειακό βακτήριο MRSA -Methicillin-Resistant Staphylococcus Αureus (Χρυσίζων σταφυλόκοκκος) και άλλες μολύνσεις επίκτητες σε νοσοκομεία, όπως το Clostidrium difficile που παρατηρείται ήδη στα εργαστήρια. Η Σύγχρονη Ηλιακή Τεχνολογία στηρίζεται στις φυσικές και μηχανικές ιδιότητες του χαλκού. Σχεδόν το 60% των απορροφητικών επιφανειών των ηλιακών συσσωρευτών αποτελείται από λεπτά φύλλα χαλκού, με περίπου 0.2mm πάχος. Ο χαλκός χρησιμοποιείται επίσης σε γραμμές παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, μεταλλάκτες θερμότητας, αντλίες, ηλεκτρικά καλώδια και σε διακόπτες λειτουργίας. Τεχνολογία Κινητών Τηλεφώνων. Περίπου το 14% του βάρους ενός κινητού τηλεφώνου αποτελείται από χαλκό, και εάν συμπεριληφθεί το βάρος της μπαταρίας και το καλώδιο φορτιστή, τότε φτάνει στο 19%. Το 2006, πουλήθηκαν περισσότερα από 1 δισεκατομμύριο κινητά τηλέφωνα, που αυτό σημαίνει χρήση 20.000 τόνων χαλκού. Μεταφορές. Το Velaro, Siemens s ICE 3 (Inter-City Express 3), το γρηγορότερο εμπορικό εξπρές τραίνο στον κόσμο ταξιδεύει με ταχύτητα που φτάνει τα 330-350 χλμ/ώρα. Λειτουργώντας από την αρχή του χρόνου, καλύπτει την διαδρομή Βαρκελώνη - Μαδρίτη σε μια ώρα. Βασικός παράγοντας στην εντυπωσιακή απόδοσή του, είναι ο χαλκός, όντας σημαντικό στοιχείο στην καινοτόμο τεχνολογία του και στα κυκλώματα των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών του συστημάτων. Προτερήματα του χαλκού Είναι ένα διαχρονικό υλικά 100% ανακυκλώσιμο Η ανακύκλωση του χαλκού περιορίζει την εξάντληση των φυσικών πηγών Η ανακύκλωση του χαλκού μειώνει την κατανάλωση ενέργειας Η ανακύκλωση του χαλκού μειώνει την παραγωγή απορριμμάτων Είναι από τα λίγα υλικά που μετά την ανακύκλωσή του διατηρεί αμετάβλητες τις χημικές και φυσικές του ιδιότητες Είναι εξαιρετικά ανθεκτικός Στιγμιότυπα από την Green Week στις Βρυξέλλες Stand του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ανάπτυξης Χαλκού Τ Ρ Ι Μ Η Ν Ι Α Ι Α Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι Κ Η Ε Κ Δ Ο Σ Η Τ Ο Υ Ε. Ι. Α. Χ. Μεσογείων 2-4, Πύργος Αθηνών, Κτίριο Γ ισόγειο, 115 24 Αθήνα Tηλ: +30 210 6861590, Fax: +30 210 6861589 e-mail: info@copper.org.gr www.copper.org.gr Ιδιοκτησία: Ελληνικό Ινστιτούτο Ανάπτυξης Χαλκού Εκδότης: Νίκος Βεργόπουλος Εκδοτικός Σύμβουλος & Επιμέλεια Έκδοσης: Action Global Communications Hellas