ΚΕΦ. 1 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Είναι ενα οργανωμένο σύνολο υλικών,μέσων και ανθρώπινης συνεργασίας, που παράγει ή εμπορεύεται υλικά αγαθά ή υπηρεσίες, με σκοπό την πραγματοποίηση κέρδους. ΕΙΔΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Με κριτήριο το είδος εργασιών τους οι επιχειρήσεις χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: 1. Πρωτογενούς Παραγωγής: Γεωργία,κτηνοτροφία,αλιεία,ορυχεία,μεταλλεία, Λατομεία,πετρελαιοπηγές,κ.λ.π. 2. Δευτερογενούς Παραγωγής: α) Μεταποίηση (όλων των ειδών τα εργοστάσια) β) Κατασκευές (οικοδομές,δρόμοι,λιμάνια, Αεροδρόμια,γέφυρες,κ.λ.π) 3. Τριτογενούς Παραγωγής: Εμπόριο,τράπεζες,ασφάλειες,μεταφορές, Ξενοδοχεία,τηλεπικοινωνίες,νοσοκομεία,θέατρα, Εκπαιδευτήρια,επισκευές,κ.λ.π ΝΟΜΙΚΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ατομική Επιχείρηση Προσωπικές Εταιρείες ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ Μετοχικές Εταιρείες Συνεργατικές Εταιρείες ΔΗΜΟΣΙΕΣ Ημικρατικοί Οργανισμοί ΜΙΚΤΕΣ Εκτός απο τις επιχειρήσεις που λειτουργούν με σκοπό το κέρδος, έχουμε και Α) Τους μη Κερδοσκοπικούς Οργανισμούς (σωμετεία,λέσχες,ιδρύματα,συντεχνίες,κ.λ.π) Β) Τους Δημόσιους Οργανισμούς Γ) Τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ( Ο.Τ.Α )
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Κάθε επιχείρηση και κάθε οικονομικός οργανισμός, ανάλογα με το είδος τους, διεξάγει καθημερινά διάφορες οικονομικές συναλλαγές όπως: Αγορές εμπορευμάτων, μηχανημάτων, α υλών, κ.λ.π Πωλήσεις εμπορευμάτων ή παροχή υπηρεσιών Εισπράξεις και πληρωμές Σύναψη ή χορήγηση δανείων κ.ά.λ. Για τη διεκπεραίωση όλων αυτών των συναλλαγών είναι υποχρεωμένη να επικοινωνεί με πολλά πρόσωπα ( πελάτες, προμηθευτές, δανειστές,...κ.λ.π). Γίνεται καταγραφή όλων των συναλλαγών και όλων των μεταβολών που επέρχονται στα περιουσιακά της στοιχεία, στα λογιστικά βιβλία και στο τέλος του χρόνου προσδιορίζεται το αποτέλεσμα ( κέρδος ή ζημιά ). Μια επιχείρηση για να επιβιώσει πρέπει να πραγματοποιεί όσο το δυνατό μεγαλύτερο κέρδος και μάλιστα το κέρδος πρέπει να είναι επαναλαμβανόμενο, βασικό στοιχείο για την επιβίωση της και τη χρονική της διάρκεια. Για να το πετύχει αυτό χρειάζεται συνεχή και συστηματική διαφήμιση των προϊόντων της με οποιονδήποτε τρόπο (τηλεόραση, περιοδικά, εφημερίδες, πωλητές, κ.λ.π) για να προωθήσει και να αυξήσει τις πωλήσεις της, είτε στο εσσωτερικό είτε στο εξωτερικό. Εκτός απ αυτά πρέπει οποσδήποτε να εκσυγχρονίζεται συνεχώς με, σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό, α ύλες, νέες μεθόδους παραγωγής, κ.λ.π, ώστε να αυξήσει την παραγωγικότητά της, να μειώσει το κόστος παραγωγής και να βελτιώσει την ποιότητα των προϊόντων της. Βέβαια παραγωγή χωρίς την συμβολή του ανθρώπινου δυναμικού δεν γίνεται, γι αυτό πρέπει να φροντίζει για το προσωπικό της (προσλήψεις, μισθός, ασφάλεια, εκπαίδευση κ.λ.π ). ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ Για την επιτυχή διεκπεραίωση όλων των ενεργειών και δραστηριοτήτων της και για την εξασφάληση της ομαλής και εύρυθμης λειτουργίας της, βασική προϋπόθεση είναι η σωστή οργάνωση, ο σωστός προγραμματισμός και ο καταμερισμός αρμοδιοτήτων (Σχεδιάγραμμα 1) Το πρόβλημα της οργάνωσης είναι πολύπλοκο και μάλιστα στις μεγάλες επιχειρήσεις και οργανισμούς που απασχολούν πολυάριθμο προσωπικό. Γίνεται ακόμη δυσκολότερο και πολυπλοκότερο σε επιχειρήσεις με πολλούς κλάδους ή τομείς δρατηριοτήτων. Σ αυτές τις περιπτώσεις έχουμε τη δημιουργία ξεχωριστών αυτοτελών τμημάτων (Σχεδιάγραμμα 2) με εσσωτερικό καταμερισμό εργασιών κατα άτομο (Σχεδιάγραμμα 3) Η μεγάλη ποικιλία των επιχειρήσεων δεν μας επιτρέπει να ορίσουμε ένα γεννικό πρότυπο οργάνωσης. Η οργανωτική διάρθρωση μιας επιχείρησης εξαρτάται απο πολλούς παράγοντες όπως: 1. Το είδος των εργασιών της επιχείρησης. 2. Το μέγεθός της και ο αριθμός των προσώπων που απασχολεί. 3. Ο τεχνικός της εξοπλισμός. 4. Οι ειδικές ανάγκες κάθε επιχείρησεις.
Σχεδιάγρμμα 1 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Προγραμματισμός Έλεγχος Λήψη Αποφάσεων Οργάνωση Διεύθυνση Σεδιάγραμμα 2 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΓΕΝΝΙΚΟΣ ΑΓΟΡΩΝ ΠΩΛΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Δ. ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ Αγορών Πωλήσεων Λογιστήριο Παραγωγής Προσωπικού Διοικητικών Υπηρεσιών Κάθε επιχείρηση αν το θεωρεί αναγκαίο μπορεί να δημιουργήσει και άλλα τμήματα όπως: έρευνας και ανάπτυξης μεταφορών εξαγωγών δημοσιότητας και δημοσίων σχέσεων Νομικό τμήμα κ.λ.π. Όλα τα τμήματα βρίσκονται σε στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ τους. Η αρμονική συνεργασία και ο συντονισμός τους, είναι απαραίτητος όρος για την ομαλή λειτουργία της επιχείρησης. Οποιαδήποτε ανωμαλία ή καθυστέρηση σ ένα τμήμα δημιουργεί πρόβλημα σε όλην την επιχείρηση.
Σχεδιάγραμμα 3 Κυριότερες αρμοδιότητες Τμημάτων Διοκ. Υπηρεσιών Προσωπικού Αγορών Παραγωγής Πωλήσεων Λογιστήριο Εκτυπώσεις (Δακτυλογραφήσεις κ.λ.π) Υποδοχή επισκεπτών Χειρισμός τέλεξ - Χειρισμός τηλεφωνικού πίνακα Διεκπεραίωση αλληλογραφίας Ταξινόμηση και αρχειοθέτηση επιστολών και άλλων εγγράφων Διαχείρηση γραφικής ύλης κ.λ.π Προσλήψεις Εκπαίδευση Προαγωγές Άδειες Προβλήματα προσωπικού Όροι απασχόλησης κ.λ.π Αγορές εμπορευμάτων, πρώτων υλών, καυσίμων, τεχνικού εξοπλισμού κ.λ.π Διαχείρηση αποθήκης Σχεδιασμός, προγραμματισμός, οργάνωση και έλεγχος της παραγωγής Παραγωγή και συσκευασία του προϊόντος Κοστολόγηση Έρευνα της αγοράς Διαφήμιση Εξεύρεση πελατών και εξασφάλιση παραγγελιών Εκτέλεση παραγγελιών Καταγραφή συναλλαγών Σύνταξη τελικών λογαριασμών και ισολογισμού Εκτίμηση αξιολόγηση αποτελεσμάτων Παρακολούθηση χρεωστών και πιστωτών Μισθοδοσία Προσωπικού Κοστολόγηση
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΙ ΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ ΤΟΥ Το γραφείο μιας επιχείρησης ασχολείται με τη συγκέντρωση, καταγραφή, ταξινόμηση, επεξεργασία και μελέτη πληροφοριών που αφορούν την επιχείρηση. Είναι το κέντρο μέσω του οποίου η επιχείρηση επικοινωνεί με όλους όσους έχει οικονομικές σχέσεις (πελάτες, δανειστές, προμηθευτές, κ.λ.π.). Ανάλογα με το είδος εργασιών της επιχείρησης, είναι και ο αριθμός των ατόμων που απασχολούνται στο γραφείο. Σε πολλές επιχειρήσεις θα συναντήσουμε το γραφείο σε μια μεγάλη αίθουσα «Το ανοικτό γραφείο» και σε άλλες χωρισμένο σε πολλά μικρά δωμάτια «Το κλειστό γραφείο». Οι κυριότερες εργασίες του γραφείου είναι: 1. Η σύνταξη εγράφων και η συμπλήρωση εντύπων που σχετίζονται με τις καθημερινές συναλλαγές της επιχείρησης (αγορές, πωλήσεις, εισπράξεις, πληρωμές κ.λ.π.). 2. Η καταγραφή των συναλλαγών, ο προσδιορισμός των οικονομικών αποτελεσμάτων και η σύνταξη στατιστικών πινάκων ή καταστάσεων. 3. Η επεξεργασία και η μελέτη αριθμητικών δεδομένων που αναφέρονται στις συναλλαγές ή στα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης. 4. Η ανταλλαγή γραπτών ή προφορικών μυνημάτων που σχετίζονται με τις εργασίες της επιχείρησης και τις οικονομικές της σχέσεις με διάφορα πρόσωπα ή οργανισμούς. 5. Ταξινόμηση και φύλαξη εγγράφων. 6. Συμπλήρωση εντύπων και καταστάσεων που σχετίζονται με τη μισθοδοσία του προσωπικού. 7. Καταγραφή και αποτίμηση των αποθεμάτων. 8. Η κοστολόγηση των προϊόντων της επιχείρησης. Στις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που έχουμε αυτοτελή τμήματα,( Σχεδιάγραμμα 2 ), πολλές απο αυτές τις εργασίες κατανέμονται μεταξύ των τμημάτων όπως, στο Λογιστήριο, στο Διοικητικών Υπηρεσιών κ.λ.π.