Ο Ανάπλους ή Κόντρα στο Ρεύμα

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια 1 Ο Ανάπλους ή Κόντρα στο Ρεύμα «Είναι αδύνατον! Είναι απλώς αδύνατον!» «Αδύνατο είναι μόνο ό,τι δε θέλουμε... ακόμα. Μόλις αρχίσουμε να θέλουμε, όλα γίνονται δυνατά. Είναι φανερό ότι εσύ απλώς δε θέλεις», του είπε η Δήμητρα κι ανασήκωσε τους ώμους της απογοητευμένη και βαριεστημένη μαζί ήταν η πολλοστή φορά που έκαναν την ίδια συζήτηση. «Δε θέλω; Εγώ δε θέλω; Ξέρεις κανένα λογικό άνθρωπο που να μη θέλει να ερωτευτεί;» ρωτάει με φανερό παράπονο ο Στέφανος ή Στήβεν, όπως τον μετονόμασαν οι συμφοιτητές του στην Καλιφόρνια. Θέλει να της δείξει ότι τον αδικεί. Αλλά αυτό που διακρίνει στο βλέμμα της τον κάνει να αμυνθεί. «Εκτός αν υπονοείς ότι δεν είμαι λογικός άνθρωπος...» υποπτεύεται. Η Δήμητρα παραιτείται απ το επικριτικό ύφος και υιοθετεί ένα πιο σοβαρό. «Να σ το πω πιο απλά: Δε θέλεις να μπορείς. Κι αυτό σε μπερδεύει, γιατί προτιμάς να είσαι αυτάρκης και αυτόφωτος, αλλά ξέρεις κι ότι δεν είσαι αυτοφυής». 9 tade efh009s112.indd 9 7/8/10 11:14:47 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ «Εγώ μόνο ένα ξέρω: Ότι δεν είμαι αυτοϊκανοποιούμενος. Ικανοποιήθηκες τώρα;» προσποιείται εκείνος τον εκνευρισμένο. «Να ικανοποιηθώ εγώ επειδή εσύ δεν είσαι αυτοϊκανοποιούμενος. Δηλαδή αυτό με κάνει τηλε-ικανοποιούμενη...» «Αφού σ αρέσει να με βασανίζεις, μάλλον είσαι απλώς σαδίστρια». «Ανοικτίρμων, είπαμε. Να μαθαίνουμε πού και πού καμιά λέξη!» παίρνει το γνωστό διδασκαλικό της ύφος. «Ανοικτίρμων, και μόνο στη βλακεία. Τέλος πάντων... Δηλαδή πρέπει να δεχτούμε ότι όλος ο κόσμος πάει ανάποδα και μόνο εσύ πας ίσια», του δηλώνει αντί να ρωτήσει. «Ακριβώς. Και μόνο εσύ δεν μπορείς να διαφωνήσεις», την αποστομώνει. Η Δήμητρα είναι επίσης στον... «ανάπλου», όπως του λέει για την αντίθετη πλεύση και των δυο τους, αλλά με διαφορετικό τρόπο και για άλλους λόγους. «Είμαι η μόνη γυναίκα φίλη που έχεις. Το βρίσκεις φυσιολογικό αυτό;» τον ρωτάει. «Εσύ δεν είσαι γυναίκα», απαντάει αυθόρμητα εκείνος και την εξοργίζει. «Σωστά, το ξέχασα. Εγώ είμαι αστικό λεωφορείο», δείχνει αμέσως τη δυσαρέσκειά της. «Δεν εννοούσα αυτό... Αλλά είσαι αδερφή μου, δεν είσαι;» Είναι αδερφή του και η καλύτερη ή μάλλον η μοναδική φίλη του. «Ετεροθαλής. Και με γνώρισες πριν από τρία χρόνια. Αν με γνώριζες μετά από πέντε, πώς θα αισθανόσουν;» «Ειλικρινά; Άβολα. Σε πέντε χρόνια θα είσαι μια πολύ επικίνδυνη γυναίκα...» 10 tade efh009s112.indd 10 7/8/10 11:14:47 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια 11 «Απίστευτο!» αναφωνεί. «Είσαι σαν όλους τους μικροαστούς κουφιοκεφαλάκηδες! Δεν είναι θλιβερό; Να πιστεύεις ότι το μόνο που μπορούν να κάνουν ένας άνδρας με μια γυναίκα είναι να πέσουν στο πρώτο κρεβάτι που θα βρεθεί μπροστά τους! Γι αυτό κανείς δεν έχει ευτυχισμένο γάμο: γιατί δεν υπάρχουν φιλικά συναισθήματα, ενώ ο ανταγωνισμός, που πριν το γάμο πυροδοτεί το πάθος, μετά το γάμο γίνεται ψυχρός πόλεμος». «Πάντως είναι σπάνιο, δεν μπορείς να το αρνηθείς. Δεν είναι εύκολο μια γυναίκα κι ένας άνδρας να είναι μόνο φίλοι», διαφωνεί ο Στέφανος, παρόλο που είναι άλλη μια φορά σαστισμένος εξαιτίας της. «Είναι ζήτημα σεξουαλικής αυτοπεποίθησης, όχι αυτοπεποίθησης γενικά. Όταν ένας άνδρας νιώθει σιγουριά για τις σεξουαλικές του επιδόσεις, δεν ενοχλείται αν μια γυναίκα τον δει φιλικά. Δε νιώθει ότι τον απορρίπτει, ούτε έχει ανάγκη να δείξει ότι ο ίδιος δεν τη θέλει. Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες, φυσικά. Οι χαμηλές σεξουαλικές επιδόσεις μπορούν να κάνουν και τους δύο επικίνδυνους», ολοκληρώνει το σκεπτικό της. «Ευτυχώς, κανείς από τους δυο μας δεν έχει τέτοιο πρόβλημα», λέει ο Στέφανος με φανερή ανακούφιση και προσποιητό χιούμορ. «Αλλά δεν είναι μόνο το σεξ. Υπάρχουν κι άλλα προβλήματα όταν ένας άνδρας και μια γυναίκα είναι φίλοι», σκέφτεται τώρα μεγαλόφωνα. «Ξέρω, ξέρω... Τα αντίπαλα στρατόπεδα. Και οι δυο πλευρές μάς θεωρούν προδότες». «Ακριβώς. Οι μεν φοβούνται ότι θα σου πω τα μυστικά των ανδρών και οι δε ότι μου λες τα μυστικά των γυναικών», γελάει. «Ναι, είναι αστείο γιατί στ αλήθεια το μόνο μυστικό είναι πως δεν υπάρχουν μυστικά. Όλοι οι άνθρωποι σκέφτονται πάνω κάtade efh009s112.indd 11 7/8/10 11:14:47 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ τω με τον ίδιο τρόπο και θέλουν το ίδιο πράγμα: να ερωτευτούν», του λέει. «Να ερωτευτούν ή να τους ερωτευτούν; Κι αλήθεια, ποιο είναι πιο δύσκολο; Εγώ, για παράδειγμα...» «Ναι, εσύ είσαι το καλύτερο παράδειγμα», τον διακόπτει, κάπως περιπαιχτικά. «Δεν το ξέρεις ότι λειτουργούν αντιστρόφως ανάλογα; Ανοήμονες των απεόντων ορέγονται. Όσο περισσότερο μας ερωτεύονται οι άλλοι, τόσο δυσκολότερο είναι να ερωτευτούμε εμείς», τον αφήνει ακόμα μια φορά άφωνο. Είναι η μόνη που μπορεί να το κάνει. Είναι κι η μόνη που τον συμβουλεύει και τον μαλώνει, και όλα αυτά φαίνονται παράξενα σε όλους, όχι μόνο γιατί στον Στέφανο δεν αρέσει τίποτα απ αυτά, αλλά κι επειδή η Δήμητρα είναι μόλις δεκαέξι χρονών. Όταν κάποιος τη θεωρεί παιδί κι αντί για τ όνομά της αναφέρεται σ εκείνη ως «η μικρή», εκείνη και εξοργίζεται και το δείχνει. «Νομίζουν ότι οι νέοι είναι ανώριμοι και οι γέροι σοφοί, κι αυτός είναι ο λόγος που τόσοι άνθρωποι μένουν κουτοί. Φοβούνται το μετά και αναπολούν τα παλιά μέχρι βλακείας». «Μπορεί να μη φοβούνται το μετά, αλλά... το αντίθετο ρεύμα», της λέει ο Στέφανος με νόημα, για να της θυμίσει ότι κι η ίδια πάει κόντρα στο ρεύμα. «Μπα!» απορρίπτει τη σκέψη του με αδιάφορη βεβαιότητα, «Μάλλον βιάζονται να τελειώσουν όλα». «Τι λες εκεί; Νομίζεις ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που θέλουν το θάνατό τους;» απορεί σαστισμένος. «Όχι. Αλλά υπάρχουν πολλοί που πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή. Το ίδιο πράγμα δεν είναι; Άσχετα που δεν το ξέρουν...» προσποιείται τώρα λίγη αφέλεια. 12 tade efh009s112.indd 12 7/8/10 11:14:47 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια «Πάντως δε γύρισε κανείς για να μας πει...» μάλλον συμφωνεί μαζί της. «Ακριβώς», ανασηκώνει τους ώμους της με τον αέρα του νικητή. «Δηλαδή γι αυτό εσύ πας ανάποδα; Για ν αποφύγεις να... τελειώσουν όλα;» επιμένει εκείνος αμέσως μετά, επειδή δεν του αρέσει να φαίνεται ηττημένος όταν δεν αισθάνεται τέτοιος. «Δεν είμαι τόσο αφελής. Ούτε καν να τα καθυστερήσω προσπαθώ. Απλώς στριμώχνω όσο το δυνατόν περισσότερα σε όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο. Κατάλαβες; Την πρώτη φορά, για παράδειγμα, που πήγα με τον παππού μου για μια βδομάδα στο Παρίσι, είδα όλα τα τουριστικά αξιοθέατα σε δύο μέρες και τις υπόλοιπες γνώρισα περιοχές που ούτε οι Παριζιάνοι ξέρουν. Το επιβεβαίωσα αυτό με τρεις καινούριους φίλους που έκανα κι έμειναν άναυδοι. Έμεναν όλη τη ζωή τους στο Παρίσι, αλλά κινούνταν πάντα στα ίδια μέρη...» «Εντάξει, αλλά θα έχασες κάτι άλλο για να το πετύχεις αυτό...» προσπαθεί ο Στέφανος να καταλάβει. «Φυσικά. Έχασα τη μισή μέρα αναμονής στην ουρά για το Λούβρο», του λέει. «Δεν πήγες στο Λούβρο;» εκπλήσσεται ο Στέφανος. «Γιατί να πάω; Από τα χιλιάδες εκθέματα που υπάρχουν εκεί πέρα ζήτημα να ήξερα εγώ κάτι για τα πέντε. Τι νόημα είχε να χάσω μια ολόκληρη μέρα για να κοιτάζω πράγματα που δεν καταλαβαίνω; Για να μπορώ να το περηφανευτώ σε σένα; Κατάλαβα περισσότερα περπατώντας στις συνοικίες και πιάνοντας την κουβέντα στα πάρκα. Ξέρεις πόσο καλός είναι ο παππούς στο να πιάνει την κουβέντα με αγνώστους...» Ο παππούς της Δήμητρας ήταν ο πατέρας του πατέρα της, που της είχε αδυναμία γιατί έμοιαζε στο γιο του. 13 tade efh009s112.indd 13 7/8/10 11:14:47 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ Τα δύο ετεροθαλή αδέρφια είχαν γίνει φίλοι σε λιγότερο από δεκαπέντε λεπτά. «Ο γιος μου είναι εντελώς ανώριμος. Είμαι σίγουρος ότι θα του κάνει καλό η παρέα μαζί σου», της είχε πει ο θετός της πατέρας λίγο πριν γίνει επίσημα θετός της πατέρας. «Μην κάνεις μεγάλα όνειρα, Πέτρο, γιατί μπορεί ν απογοητευτείς. Όχι ότι η Δήμητρα είναι ανώριμη, αλλά...» είχε ξεκινήσει η μητέρα της να λέει, επίσης αστειευόμενη, ξαφνικά όμως έγινε διστακτική. «Αλλά τι, μαμά;» τη ρώτησε η Δήμητρα, για να συνεχίσει. «Δεν είναι το... πιο συνηθισμένο κορίτσι του κόσμου», είπε η Αλεξάνδρα Γιάνναρη-Γαβρά, όσο πιο διακριτικά, στο μέλλοντα σύζυγό της Πέτρο Γαβρά. Ήταν αυτά τα δύο, το «ασυνήθιστο» της Δήμητρας και το «ανώριμο» του Στέφανου, που τους έφεραν αμέσως κοντά. Εκείνη δεν ήθελε να συμβιβαστεί ως κορίτσι κι εκείνος δε συμβιβαζόταν γενικά. Η Δήμητρα, παρόλο που δεν υπολείπεται σε θηλυκότητα, σκέφτεται σαν άνδρας, αλλά το αρνείται πολύ σθεναρά. «Οι άνθρωποι σκέφτονται διαφορετικά, αλλά όχι επειδή είναι άνδρες ή γυναίκες. Άλλο είναι αυτό που κάνει τη διαφορά!» επιμένει κάθε φορά. Η ίδια είναι πιο ανεπτυγμένη απ την ηλικία της, έχει μακριά καστανά μαλλιά, σκούρα πράσινα μάτια και η εμφάνισή της γενικά δικαιολογεί την «ανησυχία» του Στέφανου ότι θα εξελιχθεί σε «επικίνδυνη» γυναίκα. Αλλά είναι παραπάνω απ το συνηθισμένο ανεξάρτητη και πολύ φιλόδοξη, για κορίτσι, και δε γοητεύεται από ηθοποιούς και τραγουδιστές, αλλά μόνο από ιστορικές προσωπικότητες και μεγάλους επιστήμονες. 14 tade efh009s112.indd 14 7/8/10 11:14:47 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια Ο Στέφανος, πάλι, παρόλο που δεν υπολείπεται σε ρομαντισμό, φέρεται σαν κυνικός γυναικο-κυνηγός αλλά εκείνος το αρνείται με πολύ πικραμένο ύφος. «Δεν το καταλαβαίνω αυτό, να κάθομαι στο εδώλιο ενώ εγώ είμαι το θύμα. Πώς γίνεται να φταίω εγώ ενώ καμιά γυναίκα δεν μπορεί να με κάνει να ερωτευτώ;» παραπονιέται. Ο ίδιος είναι περισσότερο γοητευτικός παρά όμορφος και περισσότερο άνδρας παρά ανδροπρεπής. Έχει σώμα αθλητή κι όχι αθλούμενου και καρδιά παιδιού κι όχι παιδική. Έχει πλούσια χείλη, φυσικά κόκκινα μάγουλα κι ένα τέλειο χαμόγελο που εκπέμπει μια αθωότητα πιο ακατανίκητη από κάθε γοητεία. Πιο συγκεκριμένα, η Δήμητρα έκανε ξιφασκία και σκοποβολή, προτιμούσε ν αγοράσει ένα γρήγορο αυτοκίνητο παρά ένα ακριβό ρολόι, της άρεσε να επισκευάζει πράγματα, δε φορούσε ποτέ ολόσωμα μαγιό και δεν είχε ποτέ διαβάσει τη Σταχτοπούτα. Ο Στέφανος έπαιζε πιάνο και τένις, έκανε θαλάσσιο σκι, έγραφε στίχους, του άρεσε να διακοσμεί μόνος του το σπίτι του, έστελνε λουλούδια με κάθε ευκαιρία, έκανε μόνο ευχάριστες εκπλήξεις και είχε πάντα έτοιμες μερικές κοπέλες πρόθυμες να βγουν μαζί του, ενώ ένα ολόκληρο ράφι στη βιβλιοθήκη του ήταν γεμάτο με διαφορετικές εκδοχές της Σταχτοπούτας. «Αλλά δεν τα έχω διαβάσει ποτέ», είχε πει στη Δήμητρα την πρώτη φορά που εκείνη πρόσεξε τα βιβλία. «Δηλαδή... μόνος μου», είχε διευκρινίσει. Η Δήμητρα ήταν τότε μόλις δεκατριών και δεν κατάλαβε πολλά, αλλά, από διαίσθηση, ευχαρίστησε από μέσα της τον πατέρα της που την είχε παρακαλέσει να περιμένει και να διαβάσει το παραμύθι αφού μεγαλώσει λίγο. Όταν μεγάλωσε λίγο, είχε άλλα 15 tade efh009s112.indd 15 7/8/10 11:14:47 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ να διαβάσει. Ο μπαμπάς τής έφερνε κάθε Παρασκευή απόγευμα κι ένα βιβλίο από μια σειρά ελληνικής μυθολογίας, και περνούσαν το Σαββατοκύριακο μιλώντας για το προηγούμενο που είχε ήδη διαβάσει. Ο μπαμπάς δε θυμόταν πολλά από ελληνική μυθολογία, κι εκείνη είχε αναλάβει σοβαρά να τον διδάξει. Όταν ένα φορτηγό ξέφυγε απ την πορεία του και τον σκότωσε, η μαμά συνέχισε να της φέρνει βιβλία κάθε Παρασκευή για να κάνει την απουσία του λιγότερο οδυνηρή, αλλά η Δήμητρα έμενε όλο το Σαββατοκύριακο κλεισμένη στο δωμάτιό της και μιλούσε μόνη της. Μήνες αργότερα, μια Παρασκευή μεσημέρι πήγε ο παππούς και την πήρε απ το σχολείο. Στο σπίτι του την περίμενε το εβδομαδιαίο βιβλίο, κι εκείνο το Σαββατοκύριακο βομβάρδισε τον παππού με όλα μαζί τα προηγούμενα που είχε διαβάσει. Αφού είχε βρεθεί καινούριος «μαθητής», η ζωή μπορούσε να συνεχιστεί ομαλά. Ο πατέρας της Δήμητρας είχε σκοτωθεί πριν από έξι χρόνια κι η μητέρα της είχε παντρευτεί τον πατέρα του Στέφανου πριν από τρία. 16 tade efh009s112.indd 16 7/8/10 11:14:47 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια 2 Οι Δύο x Ο Στέφανος ασχολείται με εισαγωγές διαφόρων ειδών από διάφορα μέρη του κόσμου. Μπορεί, για παράδειγμα, να περάσει καιρό στην Τσεχία ψάχνοντας την καλύτερη μικρή βιοτεχνία που φτιάχνει ξύλινα παιχνίδια άριστης ποιότητας, για να αναλάβει μετά να τα προωθήσει ως αποκλειστικός αντιπρόσωπός τους. Με μια λέξη, ταξιδεύει συχνά και δουλεύει σκληρά, αλλά δεν περιορίζεται από κάποιο συγκεκριμένο ωράριο. Η διορατικότητα και η διαίσθησή του, μαζί με την τόλμη του να επενδύει χωρίς εκ των προτέρων εξασφαλισμένη επιτυχία, τον καθιστούν ως έναν από τους λίγους που δικαιούνται να λέγονται «επιχειρηματίες», και αυτός ακριβώς είναι κι ο λόγος που ο ίδιος το αρνείται, προτιμώντας να συστήνεται ως «διαμεσολαβητής». «Δεν είμαι παρά ένας δίαυλος ανάμεσα σ αυτόν που έχει κάτι και σ αυτόν που θέλει να το έχει. Πότε εντοπίζω πρώτα τον έναν και πότε πρώτα τον άλλο. Αλλά μόλις εντοπίσω τον έναν, είμαι σίγουρος ότι θα εντοπίσω και τον άλλο, και για να πείσω και τους δύο, επενδύω πρώτος εγώ», εξηγεί τον τρόπο που δουλεύει. 17 tade efh009s112.indd 17 7/8/10 11:14:47 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ «Όλο αυτό σημαίνει ότι προσπαθείς, δηλαδή επιχειρείς. Κι αυτό σε κάνει επιχειρηματία, άσχετα που αυτοαποκαλούνται έτσι όσοι δε θέλουν να πουν ότι είναι απλώς... εστιάτορες, για παράδειγμα», επιμένει η Δήμητρα να του θυμίζει τις πραγματικές έννοιες των λέξεων. Και πάντα το απολαμβάνει που καταφέρνει να τον αφήνει σαστισμένο και αμήχανο. Ο Στέφανος δεν ανήκει στην κατηγορία των ανδρών που νιώθουν άβολα μπροστά σε μια έξυπνη γυναίκα, αλλά δεν κρύβει και την προτίμησή του στον πιο «κλασικά θηλυκό» τύπο, όχι μόνο ως προς την εμφάνιση, αλλά και ως προς τη συμπεριφορά. Αυτό δε σημαίνει ότι του αρέσουν τα «μεγάλα μεγέθη» ή οι «ναζιάρες γατούλες» θέλει διακριτικές αλλά διακριτές καμπύλες κι ένα ανάλαφρο ταμπεραμέντο, που όμως γίνεται σοβαρό την ώρα της ηδονής. Με τη Δήμητρα βλέπονται σχεδόν καθημερινά από τον τελευταίο χρόνο, μόλις εκείνη πήρε ένα μεγάλο ποδήλατο και την άδεια απ τη μητέρα της να τον επισκέπτεται όποτε θέλει. Απ τον ίδιο τον Στέφανο δεν πήρε άδεια γιατί δεν τη ζήτησε. Το μόνο που κάνει είναι να του χτυπάει το κουδούνι συνθηματικά. Μετά μπαίνει στον κήπο, κι άλλες φορές τον βρίσκει κι άλλες κάθεται στο σαλόνι και τον περιμένει. Το σπίτι του Στέφανου είναι φτιαγμένο από τον ίδιο μόνο για τον ίδιο. Το είχε αγοράσει ως μια παλιά μικρή μονοκατοικία που στέγαζε άνετα μια οικογένεια, αλλά εκείνος έκανε τα δύο υπνοδωμάτια ένα, μετέτρεψε το τρίτο σε βιβλιοθήκη και γραφείο, χρησιμοποίησε τη μισή κουζίνα για να φτιάξει ένα πολύ μεγάλο μπάνιο κι ένωσε χολ, σαλόνι και τραπεζαρία σ έναν ενιαίο χώρο. Στο σαλόνι είχε το πιάνο του κι άλλα μουσικά όργανα, ενώ ο κήπος, 18 tade efh009s112.indd 18 7/8/10 11:14:48 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια αν και μικρός, ήταν πάντα έτοιμος για ακόμα ένα πάρτι. Ήταν φανερό ότι, στα τριάντα πέντε του που το αγόρασε, δεν αισθανόταν καθόλου έτοιμος να παντρευτεί, αφού το σπίτι αυτό ήταν το όνειρο κάθε εργένη. Λιτό, χωρίς καμιά κραυγαλέα χλιδή, το μόνο πραγματικά ακριβό που είχε ήταν κάτι που δε φαινόταν με την πρώτη ματιά: τα πάντα λειτουργούσαν ηλεκτρονικά. Εκτός απ τα υπερσύγχρονα συστήματα εικόνας και ήχου, σχεδόν όλα πόρτες, παράθυρα, κουρτίνες και φωτιστικά, καφετιέρα, φούρνος και τοστιέρα και ό,τι λειτουργεί ηλεκτρικά ρυθμίζονταν από ένα μικρό τηλεκοντρόλ που κανείς άλλος δεν ήξερε να χειρίζεται. Το περιβάλλον «διάνθιζαν» αναρίθμητα πρωτότυπα αντικείμενα με διάφορες λειτουργίες και καμία ουσιαστική λειτουργικότητα, όπως ιπτάμενα ελικόπτερα, τηλεκατευθυνόμενα τρενάκια, καρουσέλ και μουσικά κουτιά, περίεργες συσκευές μασάζ, ένας μετρητής σεξουαλικότητας κι ένα μικρό ρομπότ ικανό να απαντάει σε ανάρμοστες ερωτήσεις. Το μόνο «παρωχημένο» ήταν το παλιό μαύρο πιάνο με μικρή ουρά. Ο Στέφανος επιδείκνυε τα gadgets του με τον ίδιο ενθουσιασμό που ένα παιδί δείχνει τα παιχνίδια του. Παρόλο που ήταν μόνο λάτρης της υψηλής τεχνολογίας, η Δήμητρα, κάθε φορά που τον έβλεπε να παίζει με το μικρό τηλεκοντρόλ, δεν έχανε την ευκαιρία να τον πειράξει ως υπέρμαχο της χλιδής. «Δεν το καταλαβαίνεις ότι είναι ό,τι πιο μάταιο;» τον ρωτούσε με προσποιητά φιλοσοφημένο ύφος. «Είσαι απλώς άλλος ένας νεόπλουτος». «Δηλαδή, για να καταλάβω, τι ΔΕΝ είναι μάταιο;» έλεγε εκείνος με λίγο εκνευρισμό. 19 tade efh009s112.indd 19 7/8/10 11:14:48 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ 20 «Όλα είναι μάταια, αλλά τουλάχιστον εσύ διαθέτεις έναν προτρεπτικό νιχιλισμό και μάχεσαι ενάντια στη ματαιότητα με τη ματαιοδοξία», του έλεγε, πετυχαίνοντας ακόμα μια φορά αυτό που τόσο της άρεσε. «Καλό είναι αυτό; Να χαρώ;» απορούσε σαστισμένος σαν αδιάβαστος μαθητής. «Καλό είναι. Αλλά δε σε κάνει λιγότερο νεόπλουτο. Πραγματικά, είσαι ο πρώτος πλούσιος νεόπλουτος που γνωρίζω. Το απόλυτο οξύμωρο, όπως όλη η ζωή σου», συνέχιζε συνήθως το πείραγμά της. «Δεν μπορώ να διαφωνήσω», βρήκε κάποτε τρόπο να ανταπαντήσει, «γιατί είμαι και ο πρώτος αυτοδημιούργητος μεγαλοκληρονόμος που γνωρίζεις». Ήταν γνωστό ότι ο πατέρας του, ο Πέτρος Γαβράς, είχε πολλά χρήματα, αλλά, καθώς ήταν ευφυέστερος απ το κανονικό, θεώρησε πιο σημαντικό να μάθει στο γιο του να κερδίζει χρήματα παρά να ξοδεύει. Ο Στέφανος δούλεψε σκληρά, έμαθε να κερδίζει χρήματα από καθετί κι επέκτεινε τη θεωρία, λέγοντας πως πρέπει κανείς να ξέρει να κάνει και τα δύο. «Ξοδεύοντας γίνεσαι πλούσιος, γιατί ο φτωχός δεν μπορεί να ξοδέψει», του άρεσε να λέει. «Χρησιμοποιείς το αποδεικτέο ως αποδεικτικό. Ξέρεις τι σημαίνει αυτό;» άρεσε και στη Δήμητρα να τον πειράζει. «Πρόσεξε, γιατί εσύ μου έχεις μάθει τι σημαίνει ανοικτίρμων», την απειλεί ότι θ αρχίσει να χρησιμοποιεί τα όπλα της εναντίον της. Οι λέξεις είναι μία απ τις εμμονές της Δήμητρας και κάθε λεξικό γίνεται στη στιγμή το πιο αγαπημένο της βιβλίο. Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό της προσωπικότητας του Στέφαtade efh009s112.indd 20 7/8/10 11:14:48 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια νου ήταν η αστείρευτη, απαράμιλλη παιδικότητα. Δε νευρίαζε ποτέ κι εκνευριζόταν μόνο όταν έπρεπε να κάνει κάτι που βαριόταν την ώρα που έκανε κάτι που του άρεσε όπως όταν ένα μικρό αγόρι αρνείται ν αφήσει το παιχνίδι για να βουρτσίσει τα δόντια του. Τα «παιχνίδια» του Στέφανου ήταν η μουσική του, όλες οι ηλεκτρονικές συσκευές, το τένις, το θαλάσσιο σκι και... τα κορίτσια. Ανέκαθεν ο Στέφανος αγαπούσε τα κορίτσια και τα κορίτσια αγαπούσαν τον Στέφανο. Αυτό μοιάζει ιδανικό, αλλά κάτι πρέπει να ήταν λάθος. Γιατί έγινε τριάντα πέντε, τριάντα επτά, σαράντα ένα... και μέσα του και έξω του εξακολουθούσε να είναι δεκαεπτά. Ο ένας μετά τον άλλο οι φίλοι του παντρεύονταν και έκαναν παιδιά, κι ενώ όλοι θα περίμεναν αυτό να τον επηρεάσει θετικά, ο Στέφανος, αντί να πλησιάσει το ενδεχόμενο να παντρευτεί, έτρεχε έντρομος ακόμα πιο μακριά. Κάποτε το χιούμορ που τον ήθελε φανατικό εργένη έγινε ανησυχία, κι οι πιο κοντινοί του άρχισαν ν αναρωτιούνται τι πήγαινε στραβά. Πολλές από τις σχέσεις του ήταν με κοπέλες αξιόλογες, καλλιεργημένες, παραπάνω από εμφανίσιμες και ενδιαφέρουσες κοντολογίς, κοπέλες που ο κάθε λογικός άνδρας θα ήθελε στη ζωή του. Ποιος ήταν ο λόγος που έκανε τον Στέφανο να υπαναχωρεί και πάντα ήπια και πολύ ευγενικά ν απομακρύνεται; Ήταν κάτι στις κοπέλες που τον απωθούσε ή η ίδια η σκέψη τού να δεσμευτεί του φαινόταν τρομαχτική; Η περίπτωσή του πυροδοτούσε βαθυστόχαστους προβληματισμούς («Η αρχή του τέλους του θεσμού του γάμου και της παραδοσιακής οικογένειας»), αμπελοφιλοσοφίες («Το μυστικό της ευτυχίας είναι να ξέρεις τι θέλεις στη ζωή») και πλήθος βλαβερών γενικεύσεων («Οι άνδρες θέλουν την ελευθερία τους»). Ο Στέφανος όμως δε διεκδικούσε τον τίτλο του φιλοσόφου, είχε απλώς εμπιστοσύνη στο ένστικτό 21 tade efh009s112.indd 21 7/8/10 11:14:48 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ του και διέκρινε τη μικρόνοια του μικροαστού πίσω απ αυτές τις στενές αντιλήψεις που κάθε φορά τον έσπρωχναν ακόμα πιο μακριά απ το ενδεχόμενο να «ενταχθεί». «Μα τέλος πάντων, γιατί δε θέλεις να την παντρευτείς;!» τον ρώτησε ο Βασίλης, ένας στενός φίλος του, ομολογώντας την αγανάκτηση που του επέτρεπε η σχέση τους. «Είναι πρώτης τάξεως κοπέλα!» «Φίλε μου», εξήγησε ήρεμος όπως πάντα ο Στέφανος, «δε λένε πως παντρεύεται κανείς για να φτιάξει τη ζωή του; Εγώ γιατί να παντρευτώ; Για να τη χαλάσω;» Ο φίλος τα χασε, κι η Δήμητρα, που ήταν παρούσα, ξέσπασε σε δυνατά γέλια. «Τι του λες του ανθρώπου; Ότι χάλασε τη ζωή του που παντρεύτηκε μια υπέροχη γυναίκα;» είπε αμέσως μετά, χτυπώντας φιλικά τον Βασίλη στον ώμο, σαν μάταιη παρηγοριά. «Όχι βέβαια!» αναφώνησε ο Στέφανος, προετοιμασμένος να επιχειρηματολογήσει, «Το αντίθετο ακριβώς! Αυτός την έφτιαξε τη ζωή του. Έμενε σε δυάρι και τώρα μένει σε μεζονέτα, είχε ένα αυτοκίνητο και τώρα έχει δύο, δεν είχε πάντοτε κάποιον να πάει διακοπές και τώρα έχει, δεν είχε πάντα συνοδό στα πάρτι και τώρα έχει... Να μη μιλήσω και για τις πιο προσωπικές... άμεσες ανάγκες...» «Αυτό που εννοείς δε μου έλειψε ποτέ, και το ξέρεις», ένιωσε την ανάγκη ο Βασίλης να υπερασπιστεί τον εαυτό του. «Δεν εννοώ ότι σου έλειψε, αλλά ξέρουμε κι οι δυο τα βάσανα για να μη μας λείψει...» συνέχισε με υπονοούμενα ο Στέφανος. «Σε πληροφορώ ότι τα βάσανα τώρα είναι μεγαλύτερα», επιχειρηματολόγησε πάλι ο φίλος, αλλά υπέρ της θέσης του Στέφανου άθελά του. 22 tade efh009s112.indd 22 7/8/10 11:14:48 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια «Απίστευτο!» δεν μπόρεσε να συγκρατήσει η Δήμητρα το επιφώνημα. Ο Στέφανος δεν ξαναμίλησε, μόνο κούνησε ελαφρά το κεφάλι του και αναστέναξε, αλλά σαν... «έμπλεος ασκός». «Έμπλεος ασκός ;! Πού το βρήκες πάλι αυτό;» ρώτησε τη Δήμητρα λίγο μετά, αφού ήταν εκείνη που το είπε σε κάποια απ τις αρχαιοελληνικές της εξάρσεις. «Παραλίγο να σκάσεις από ικανοποίηση», τον κορόιδεψε εκείνη και προσπάθησε να μιμηθεί το ύφος του. Η Δήμητρα, ίσως μετά απ την ιδιαίτερη γνωριμία της με την ελληνική μυθολογία, θέλει να κάνει κλασικές σπουδές και ονειρεύεται να γυρίζει τον κόσμο και να διδάσκει αρχαία ελληνικά σε μεγάλα πανεπιστήμια. Ένας επιπλέον παράγοντας πιο πρακτικός που είχε βοηθήσει στην ανάπτυξη της στενής τους φιλίας ήταν ότι συνέπιπταν οι ελεύθερες ώρες τους. Η Δήμητρα πήγαινε στα εξωσχολικά της μαθήματα μόλις σχολούσε και τον έβρισκε στο σπίτι του λίγο μετά τις πέντε το απόγευμα. Συνήθως ήταν μόνος του, αλλά όχι για πολύ σύντομα άρχιζαν να καταφθάνουν διάφοροι φίλοι. Η μικρή μονοκατοικία με τον κήπο της ήταν σημείο συνάντησης, τόπος προσανατολισμού, διοργάνωσης και αναδιοργάνωσης, αφετηρία αποφασισμένων, καταφύγιο απογοητευμένων και, κοντολογίς, κέντρο διερχομένων. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του Στέφανου ήταν πως δεν έβλεπε παρά μόνο μία διαφορά μεταξύ των ανθρώπων. Για κείνον υπήρχαν μόνο οι «ευγενείς» και οι «μη ευγενείς», και μόνο ως προς την ψυχή. «Η ευγένεια της ψυχής είναι το μόνο που μ ενδιαφέρει σε όλους», επέμενε, και σίγουρα το είχε σκεφτεί. 23 tade efh009s112.indd 23 7/8/10 11:14:48 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ Οι περισσότεροι «ευγενείς» έμεναν για λίγο, αλλά όσοι έφταναν πιο αργά έμεναν ως την ώρα του δείπνου, που συχνά σήμαινε και νυχτερινή έξοδο. Η Δήμητρα έφευγε λίγο μετά τις οχτώ, αν είχε να μελετήσει για την επομένη, και λίγο μετά τις δέκα, αν δεν είχε. Τα Σαββατοκύριακα τα περνούσε πάντα με τον παππού της, αλλά δεν ήταν λίγες οι Κυριακές που περνούσαν κι οι δυο τους στο σπίτι του Στέφανου. Ο Νικήτας Γιάνναρης, ο παππούς της Δήμητρας, ήταν ένας άνθρωπος εντυπωσιακά ζωντανός για την ηλικία του. «Η ηλικία μετριέται μόνο με ευφυΐα. Θα ήταν πολύ απλό αν μετριόταν με αριθμούς», ήταν η προσωπική του θεωρία. Ο πόνος απ το χαμό του γιου του είχε βαθύνει τη ρυτίδα ανάμεσα στα φρύδια του κι είχε κάνει απότομα κάτασπρα τα μαλλιά του, αλλά το πρόσωπό του έλαμπε τόσο όταν ήταν μαζί με τη Δήμητρα, που ο Στέφανος μπερδευόταν και δεν μπορούσε να φανταστεί πώς έμοιαζε όταν ήταν μόνος του. Ο γιος του δεν ήταν ο μόνος αγαπημένος του που είχε χάσει. Η γυναίκα του, η γιαγιά της Δήμητρας, που την έλεγαν Δήμητρα, είχε πεθάνει ένα χρόνο μετά απ το γιο τους. «Απ τον καημό της», είχαν τότε πει φίλοι και συγγενείς. «Τον αγαπούσαμε το ίδιο κι οι δύο και δεν έπρεπε να μ αφήσει μόνο», είχε πει ο παππούς, και δεν ξαναμίλησε κανείς. Ήταν εκείνος που θα μάθαινε στη Δήμητρα ότι η αληθινή αγάπη είναι δύναμη κι όχι αδυναμία, όπως νομίζουν οι πολλοί. Όταν γνώρισε τον Στέφανο, τον συμπάθησε στη στιγμή πράγμα αναμενόμενο, αφού ο Στέφανος ήταν αβοήθητα συμπαθής και ο Νικήτας Γιάνναρης ένιωσε μεγάλη ανακούφιση που η εγγονή του μπορεί να μην είχε πατέρα, αλλά είχε βρει ένα μεγάλο αδερφό. 24 tade efh009s112.indd 24 7/8/10 11:14:48 AM

οταν τα παραμυθια λενε αληθεια 25 «Τον ψυχολόγησα και μ αρέσει», είχε πει στη Δήμητρα όταν τον πρωτογνώρισε. «Ξέρεις γιατί δε θέλει να δεσμευτεί;» είχε ετοιμάσει άλλη μια λύση στο μυστήριο «γάμος - Στέφανος». «Γιατί δε θέλει να πληγωθεί... Θα τον κερδίσει μόνο η γυναίκα που δε θα θέλει να τον δεσμεύσει», εξήγησε. Αλλά μετά έκανε το... «λάθος». «Ζεις σαν αληθινός πρίγκιπας!» είπε στον ίδιο. Το άκουσε η Δήμητρα, κι άρχισε να τον φωνάζει «Κάρολο» ή, άλλες φορές, ακόμα χειρότερα, «Τσαρλς», με βαριά αγγλική προφορά. «Πήρατε το μπάνιο σας, Τσαρλς;», «Το άλογό σας είναι έτοιμο για το πόλο, Κάρολε», «Θα κάνετε ποτέ κάτι γι αυτά τα αφτιά, εξοχότατε Κάρολε;» «Μόλις σταματήσετε να μου τα ζαλίζετε, αγαπητή Καμήλα», της είπε κάποτε και ξεκαρδίστηκε μόνος του στα γέλια, συμπληρώνοντας: «Δεν περίμενες βέβαια να σου κάνω τη χάρη να σε πω Νταϊάνα!» Από τότε η Δήμητρα σταμάτησε να τον πειράζει, αλλά και τότε ήταν που άρχισε να σκέφτεται σοβαρά ότι ο Στέφανος μπορεί να μην ήταν ο Κάρολος της Αγγλίας, ήταν όμως αναμφισβήτητα πρίγκιπας. Όταν του το είπε, εκείνος πήγε να εκνευριστεί, αλλά έδειξε υπομονή. «Η ζωή του σύγχρονου ανθρώπου είναι μια εξίσωση με δύο άγνωστους x, γι αυτό είναι δύσκολο να τη λύσουν ακόμα και καλοί μαθηματικοί. Κι εσύ τους κατέχεις και τους δύο», του είπε με περισπούδαστο ύφος. «Είπα κι εγώ!» έδειξε την αγανάκτησή του που πάλι τον μπέρδευε, μετανιωμένος που είχε δείξει υπομονή. «Περίμενε, λοιπόν! Οι δύο x είναι τα δύο απαραίτητα στη σύγtade efh009s112.indd 25 7/8/10 11:14:48 AM

ΕΥΑ ΟΜΗΡΟΛΗ χρονη ζωή: ο χρόνος και το χρήμα. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν κανένα, μερικοί έχουν ή το ένα ή το άλλο, κι εσύ τα έχεις και τα δύο. Επομένως; Είσαι ο πρίγκιπας της σύγχρονης ζωής. Ένας σύγχρονος πρίγκιπας», του χαμογέλασε. Χαμογέλασε κι ο Στέφανος, αφού δεν είχε κανένα λόγο να προσβληθεί. 26 tade efh009s112.indd 26 7/8/10 11:14:48 AM