Προς: Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ. Αντώνη Σαμαρά Θέμα: Προτάσεις Greenpeace ενόψει προγραμματικών δηλώσεων

Αθήνα, 5 Ιουλίου 2012 Προς: Πρωθυπουργό της Ελλάδας, κ. Αντώνη Σαμαρά Θέμα: Προτάσεις Greenpeace ενόψει προγραμματικών δηλώσεων 1. Ενέργεια Αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας και επενδύσεις στον τομέα ηλεκτροπαραγωγής Η αγορά ενέργειας σήμερα ταλανίζεται από τεράστια προβλήματα ρευστότητας και στρεβλώσεις που εμποδίζουν τη δημιουργία ενός υγιούς και σταθερού επενδυτικού περιβάλλοντος και επιβαρύνουν αλόγιστα τους καταναλωτές. Ο εκσυγχρονισμός και η αναδιοργάνωση της αγοράς ενέργειας πρέπει λοιπόν να συγκαταλέγονται στις πολιτικές προτεραιότητες της κυβέρνησης με γνώμονα την προστασία των καταναλωτών, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας με όρους βιωσιμότητας και την προστασία του περιβάλλοντος. Δυστυχώς, προσφάτως παρατηρείται η εύκολη και παράλογη στοχοποίηση των ΑΠΕ και η προώθηση εισηγήσεων για τη μείωση της στήριξής τους, δηλαδή τον περιορισμό της ανάπτυξής τους. Οι ΑΠΕ, παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα, μειώνουν το κόστος της ηλεκτροπαραγωγής, όπως αποδεικνύουν αρκετές μελέτες. 1 Επιπλέον, παρά την πρωτοφανή κρίση και την παρατεταμένη ύφεση, ο τομέας των ΑΠΕ σημείωσε θεαματική ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Το 2010, η αγορά ΑΠΕ στην Ελλάδα σημείωσε κύκλο εργασιών που ξεπέρασε τα 1,1 δις 2, ενώ πλέον απασχολεί άμεσα περίπου 17.000 εργαζομένους (και εμμέσως άλλες 27.000), δηλαδή σχεδόν όσους ολόκληρη η ΔΕΗ 3. Περισσότεροι από 20.000 πολίτες ή πολύ μικρές επιχειρήσεις έχουν ήδη εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά συστήματα σε στέγες βελτιώνοντας τις εθνικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές επιδόσεις. Η θετική αυτή εικόνα όπως περιγράφεται προφανώς δεν παραγνωρίζει τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ΑΠΕ. Πρέπει να γίνουν πολλά παραπάνω ώστε η ανάπτυξη της καθαρής ενέργειας να συνεχιστεί και να επεκταθεί σε όλες τις διαθέσιμες και ώριμες τεχνολογίες. Βασική προϋπόθεση για την υγιή ανάπτυξη των ΑΠΕ είναι η άρση των στρεβλώσεων που παρατηρούνται σήμερα στην αγορά του ηλεκτρισμού. Οι στρεβλώσεις αυτές έχουν να κάνουν με τον λάθος τρόπο υπολογισμού της λεγόμενης Οριακής Τιμής Συστήματος (ΟΤΣ), με αποτέλεσμα να ευνοούνται οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και να κατηγορούνται αδίκως 1 Για παράδειγμα, σχετικές μελέτες ΕΜΠ και ΙΟΒΕ 2 http://www.eurobserv-er.org/pdf/barobilan11.pdf 3 http://www.greenpeace.org/greece/el/news/118508/118517/apeksartisi_apo_ta_orikta_kafsima/

οι ΑΠΕ. Έχουν να κάνουν επίσης με τα απαράδεκτα υψηλά κίνητρα προς τους ηλεκτροπαραγωγούς με χρήση ορυκτών καυσίμων (με τη μορφή των Αποδεικτικών Διαθέσιμης Ισχύος ή του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους). Μέσω των μηχανισμών αυτών, τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα απολαμβάνουν επιδοτήσεις της τάξης των 800 εκατ. ετησίως, ποσό που υπερκαλύπτει όλες τις ενισχύσεις προς τις ΑΠΕ. Την ίδια ώρα ο κατασκευαστικός τομέας έχει περιέλθει στην πιο βαθειά κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Η λύση είναι η στήριξή του με κίνητρα για ενεργειακή αναβάθμιση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος, κάτι που θα έχει άμεσα οφέλη και για τους πολίτες που σήμερα πληρώνουν μεγάλες δαπάνες για ενέργεια. Αντί αυτού όμως η εθνική πολιτική περιορίζεται στο ανεπαρκές πρόγραμμα Εξοικονόμηση Κατ Οίκον. 4 Η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και επομένως της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας προϋποθέτει μία ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων και πολιτικών προώθησης της εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό και τριτογενή τομέα, τη βιομηχανία και τις μεταφορές. Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στον κοινωνικό χαρακτήρα των δράσεων και υποστήριξη των πλέον αδύναμων οικονομικά στρωμάτων. Οι σχεδιαζόμενες επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας μέσω λιγνίτη και οι εξαγγελίες για απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας μέσω της ιδιωτικοποίησης λιγνιτικών μονάδων ή / και της παραχώρησης λιγνιτικών κοιτασμάτων, κρύβουν τεράστιες παγίδες. Η οικονομία κινδυνεύει να εγκλωβιστεί για πολλές δεκαετίες στη χρήση ορυκτών καυσίμων με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις σε περιβάλλον και οικονομία. O κίνδυνος αυτός άλλωστε έχει επισημανθεί και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 5 Τυχόν λάθος επιλογές στον ενεργειακό σχεδιασμό τώρα, θα κοστίζουν ακριβά στη χώρα για τις επόμενες δεκαετίες. Το κόστος της παραγωγής από λιγνίτη μόνο πλασματικά είναι χαμηλό, αφού δεν συνυπολογίζει το εξωτερικό κόστος. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, το κόστος για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον από τη λειτουργία των λιγνιτικών σταθμών εκτιμάται σε 2,3 3,9 δις ετησίως, 6 δηλαδή περίπου 360 ανά κάτοικο. Στο ποσό αυτό δεν συνυπολογίζονται οι κρυφές ή έμμεσες επιδοτήσεις προς το λιγνίτη που επιβαρύνουν επιπλέον τους φορολογούμενους πολίτες. Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στις ακόλουθες πρωτοβουλίες: Υιοθέτηση ως ελάχιστη βάση του πρόσφατου Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού (ΕΕΣ) ώστε η Ελλάδα να μεταβεί σταδιακά σε μία οικονομία και κοινωνία 100% ΑΠΕ έως το 2050. Ο 4 Το Εξοικονόμηση Κατ Οίκον στοχεύει στην αναβάθμιση 15-20.000 κτιρίων. Ωστόσο σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, υπάρχουν 2,7 εκ. κτίρια κατασκευασμένα πριν το 1980, δηλαδή χρήζουν άμεσα ενεργειακής αναβάθμισης. 5 «μια λιγότερο φιλόδοξη πορεία θα μπορούσε να οδηγήσει σε εγκλωβισμό σε επενδύσεις έντασης ανθρακούχων εκπομπών, με αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών του διοξειδίου του άνθρακα σε μεταγενέστερο στάδιο, καθώς και σημαντικά υψηλότερες συνολικές δαπάνες στο σύνολο της περιόδου» Οδικός Χάρτης για το Κλίμα, σελ. 6 6 http://www.eea.europa.eu/pressroom/newsreleases/industrial-air-pollution-cost-europe

ΕΕΣ εκπονήθηκε από επιστημονική ομάδα εμπειρογνωμόνων και παρά τα περιθώρια βελτίωσής του 7 αποτελεί σημαντική παρακαταθήκη για τη χώρα. Η άμεση υλοποίησή του είναι ζωτικής σημασίας για τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής οικονομίας. Τήρηση και ενίσχυση του χρονοδιαγράμματος απόσυρσης των υφιστάμενων λιγνιτικών 8 μονάδων και ανακατεύθυνση των επενδύσεων σε λιγνίτη, στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης ενέργειας και ΑΠΕ. Εφαρμογή των συμφωνημένων μέτρων για την ενίσχυση της ρευστότητας της αγοράς ενέργειας. 9 Αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας ώστε να αρθούν οι στρεβλώσεις που επιβαρύνουν το επενδυτικό περιβάλλον και τους καταναλωτές. 10 Άρση των διοικητικών εμποδίων που εμποδίζουν την ανάπτυξη των ΑΠΕ. Δημιουργία αποτελεσματικών μηχανισμών και οικονομικών εργαλείων που θα δώσουν ώθηση στην εξοικονόμηση ενέργειας και τις ενεργειακές υπηρεσίες. Έμφαση στον κοινωνικό χαρακτήρα των δράσεων και υποστήριξη των πλέον αδύναμων οικονομικά στρωμάτων. 11 Αναβάθμιση και ανάπτυξη των δικτύων. Ειδικά, η διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό δίκτυο θα επιτρέψει την εκμετάλλευση του τεράστιου ανανεώσιμου δυναμικού του Αιγαίου και θα εξοικονομήσει 500-700 εκατ. ετησίως από τη χρήση πετρελαίου για ηλεκτροπαραγωγή. Εκμετάλλευση υδρογονανθράκων Η σημερινή αποθέωση της πολιτικής για εκμετάλλευση των πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε ελληνικές θάλασσες, συνειδητά αγνοεί μερικές πολύ άβολες αλήθειες: Η λειτουργία κάθε πλατφόρμας εξόρυξης αποτελεί μία διαρκή επιβάρυνση για το θαλάσσιο περιβάλλον. Σε περίπτωση, δε, σημαντικού ατυχήματος οι επιπτώσεις θα είναι ανυπολόγιστες για τον ελληνικό τουρισμό, την αλιεία και τα θαλάσσια οικοσυστήματα, το πραγματικό 7 http://www.greenpeace.org/greece/el/news/118508/118523/greek_energy_roadmap/ 8 Όπως αυτό προκύπτει από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τις ΑΠΕ (20-20-20): 9 Η ΡΑΕ έχει καταθέσει σχετικές προτάσεις για την άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος που όμως έχει καθυστερήσει η υλοποίηση τους. Εδώ η παρουσίαση της Greenpeace στο ΥΠΕΚΑ για το ΕΤΜΕΑΡ (πρώην Τέλος ΑΠΕ) 10 Αρκετές από τις προτάσεις της ΡΑΕ για την αναδιάρθρωση της αγοράς ενέργειας μπορούν να εξυγιάνουν σε σημαντικό βαθμό τα σημερινά δομικά προβλήματα της αγοράς ενέργειας 11 Για παράδειγμα, πρόταση κινήτρων της Greenpeace που προωθεί την πράσινη θερμότητα στα κτίρια και ενισχύει βραχυπρόθεσμα τον κρατικό προϋπολογισμό

κεφάλαιο της χώρας. Ο τουρισμός στη χώρα μας έχει ετήσιο κύκλο εργασιών περί τα 35-40 δις. 12 Τα προσδοκώμενα έσοδα αναμένονται μετά από περίπου 10 χρόνια, συνεπώς δεν συνδέονται με την αντιμετώπιση της σημερινής κρίσης ούτε εγγυώνται την καλύτερη αντιμετώπισή της, όπως αποδεικνύει το πρόσφατο αρνητικό παράδειγμα της Κύπρου. Τα έσοδα αυτά ωχριούν σε σύγκριση με το κόστος ατυχήματος. Η αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών είναι εκ διαμέτρου αντίθετη με την εξόρυξη νέων κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων. Σήμερα γνωρίζουμε ότι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μόνο ένα μικρό ποσοστό των υπαρχόντων κοιτασμάτων, 13 ώστε να αποφευχθούν οι χειρότερες επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών. Το σωρευτικό κόστος στη χώρα μας ως το τέλος του αιώνα από την αλλαγή του κλίματος εκτιμήθηκε πρόσφατα από την Τράπεζα της Ελλάδας σε 701 δις, 14 δηλαδή 2-3 φορές περισσότερο από το σημερινό δημόσιο χρέος μας. Δεδομένου ότι η εκπλήρωση ή όχι, αυτού του εφιαλτικού σεναρίου συνδέεται άμεσα με το επίπεδο των εκπομπών τα επόμενα 10-15 χρόνια, η ευθύνη βαραίνει τις σημερινές πολιτικές ηγεσίες. Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στις ακόλουθες πρωτοβουλίες: Ακύρωση κάθε σχεδίου για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων Προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της εξοικονόμησης ενέργειας ως την πραγματική πλουτοπαραγωγική ευκαιρία στη χώρα Προώθηση των ήπιων και εναλλακτικών μορφών τουρισμού 12 Στοιχεία από ΣΕΤΕ 13 Για παράδειγμα, πρόσφατη ανάλυση του Carbon Tracker Initiative, βασισμένη στη γνωστή μελέτη Meinshausen (2009), εκτιμά ότι μπορούμε να κάψουμε μόλις το 20% των γνωστών αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων 14 http://www.bankofgreece.gr/pages/el/klima/results.aspx

2. Θαλάσσιο Περιβάλλον Προστασία της ελληνικής αλιείας δημιουργία δικτύου θαλάσσιων καταφυγίων Ο τομέας της αλιείας στην Ελλάδα αποτελεί σημαντικό κλάδο της πρωτογενούς παραγωγής και αποτελεί μέσο βιοπορισμού για χιλιάδες συμπολίτες μας, ενώ σε πολλές περιοχές της χώρας αποτελεί τη μοναδική δυνατότητα απασχόλησης. Ωστόσο, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, η κατάσταση στις ελληνικές θάλασσες είναι εξαιρετικά ανησυχητική: Το 65-70% των εμπορικών ειδών στη χώρα μας βρίσκεται εκτός ασφαλών βιολογικών ορίων, ενώ πολλά είδη είναι ήδη υπεραλιευμένα. Βασική αιτία αυτής της κατάστασης είναι οι μηχανότρατες, που αδειάζουν το βυθό από κάθε μορφή ζωής και σπαταλούν περισσότερους από 15.000 τόνους εμπορεύσιμων ψαριών κάθε χρόνο, τα οποία απορρίπτονται (πετιούνται) στη θάλασσα. Σαν αποτέλεσμα, η αλιευτική παραγωγή στην Ελλάδα έχει ήδη μειωθεί κατά 50% λόγω της υπεραλίευσης τα τελευταία 15 χρόνια κάνοντας πολλές φορές το επάγγελμα των αλιέων ασύμφορο και το μέλλον του Έλληνα ψαρά αβέβαιο. 10 Στην Ελλάδα, το 95% του αλιευτικού στόλου (18.000 σκάφη περίπου) αποτελείται από μικρά παράκτια αλιευτικά σκάφη. Το υπόλοιπο 5% (600 σκάφη περίπου) εκπροσωπείται από τη μέση αλιεία (μηχανότρατες και γρι γρι), η οποία προκαλεί και τη μεγαλύτερη (συγκριτικά) ζημιά, ενώ εκμεταλλεύεται το 58% της ελληνικής αλιευτικής παραγωγής. 15 Ήδη από το 2002 η απασχόληση στον τομέα της αλιείας έχει μειωθεί κατά 31%. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση, στα επόμενα 10 χρόνια το 60% των αλιέων θα χάσει τη δουλειά του, με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις να παρατηρούνται στον τομέα της παράκτιας αλιείας, η οποία στη χώρα μας συντηρεί οικονομικά και πολιτιστικά πολλές νησιωτικές και απομακρυσμένες κοινωνίες. 16 Στη δίνη της οικονομικής κρίσης η δημιουργία ενός δικτύου θαλάσσιων καταφυγίων θα δημιουργήσει πρόσθετα οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, όπως αύξηση της αλιευτικής παραγωγής και άρα σταθερότερο και μεγαλύτερο εισόδημα για τους ψαράδες, καθώς και ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού και εναλλακτικών πηγών εισοδήματος. Μία τέτοια πρόταση ήδη υποστηρίζουν εκατοντάδες αλιείς, οι οποίοι είναι διατεθειμένοι να περιοριστούν για να εξασφαλίσουν μακροπρόθεσμα θάλασσες γεμάτες ζωή. 15 Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία 16 http://assets.ocean2012.eu/publication_documents/documents/168/original/20111013-declaration-quality-counts- EL.pdf

Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στις ακόλουθες πρωτοβουλίες: Δημιουργία ενός δικτύου θαλάσσιων καταφυγίων ξεκινώντας από τον Κορινθιακό Κόλπο 17 και τις Βόρειες Κυκλάδες. 18 Αυστηρή εφαρμογή του Μεσογειακού Κανονισμού Αλιείας (1967/2006). Αποτελεσματική αστυνόμευση και έλεγχοι ώστε μέσα από την ουσιαστική συμμόρφωση των αλιέων να επιτευχθεί η επιβίωση των ψαράδων και των ψαριών. Ανάκληση των αδειών αλιευτικής δραστηριότητας μηχανότρατων κατά τη θερινή περίοδο στα 6 ν.μ. Η απόφαση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την ελληνική αλιευτική νομοθεσία, η οποία απαγορεύει την αλιεία με μηχανότρατα κατά την περίοδο 1/6-30/9 με στόχο την προστασία των ιχθυοπληθυσμών κατά την αναπαραγωγική τους περίοδο. Ευρωπαϊκή Κοινή Αλιευτική Πολιτική 19 Η Ελλάδα, ως χώρα με μικρούς παράκτιους αλιείς στην πλειοψηφία του αλιευτικού δυναμικού, έχει συμφέρον και υποχρέωση να πρωτοστατήσει στη διαδικασία της αναθεώρησης της ΚΑλΠ και να στηρίξει τη χάραξη μιας ευρωπαϊκής πολιτικής για την αλιεία, η οποία θα στοχεύει στην αποτελεσματική προστασία των αλιευτικών πόρων. Τα βασικά στοιχεία της αναθεώρησης της ΚΑΠ 20 : 1. Αποκατάσταση των ιχθυαποθεμάτων έως το 2015 σε επίπεδα που μπορούν να εξασφαλίσουν αλιεύματα χωρίς τον κίνδυνο της εξάντλησης. Καθορισμός των ποσοστώσεων με βάση τις επιστημονικές εισηγήσεις. 2. Μετάβαση σε βιώσιμες και χαμηλής έντασης αλιευτικές πρακτικές. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με την κατανομή των ποσοστώσεων και των αδειών κατά προτεραιότητα στους αλιείς που προκαλούν τη μικρότερη περιβαλλοντική ζημία και εξασφαλίζουν τις μεγαλύτερες κοινωνικές παροχές. 3. Απόσυρση των σκαφών που συμβάλλουν περισσότερο στην εξάντληση των αποθεμάτων και προκαλούν τη μεγαλύτερη καταστροφή στο θαλάσσιο περιβάλλον, ώστε να επανέλθει η αλιευτική ικανότητα σε βιώσιμα επίπεδα. 17 http://www.greenpeace.org/greece/global/greece/report/2007/6/korinthiakos.pdf 18 http://www.greenpeace.org/greece/el/news/118508/118523/marine-reserves-report/ 19 http://www.greenpeace.org/greece/el/news/2012/iounios/telos_ypokrisias_oxi_alieias/ 20 http://www.greenpeace.org/eu-unit/en/publications/2012/cfp-recover-reform-reduce-protect-police/

4. Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, με την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων από την αλιεία στα θαλάσσια είδη και οικοτόπους (θαλάσσια καταφύγια). 5. Συμμόρφωση με τους Κανονισμούς, καθώς και κατανομή των ποσοστώσεων και των επιδοτήσεων βάσει της ικανοποίησης των παραπάνω απαιτήσεων.

3. Γεωργία Στο μείζον ζήτημα της γεωργίας, το οποίο παρουσιάζει μεγάλες ευκαιρίες και προκλήσεις, διαθέτουμε εμπειρία και τεχνογνωσία σε συγκεκριμένους τομείς, για τους οποίους έχουμε και συγκεκριμένες προτάσεις. Προώθηση και μέτρα στήριξης της καλλιέργειας πρωτεϊνούχων κτηνοτροφικών φυτών Στην Ελλάδα, η εισαγωγή σόγιας, - μεταλλαγμένης στο μεγαλύτερο μέρος της που προορίζεται για ζωοτροφή, αποτελεί μία οικονομική αιμορραγία εκατοντάδων εκατομμυρίων για τη χώρα. Το 2011 μόνο, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καταγράφηκε εισαγωγή 265.000 τόνων σογιόσπορου και 306.000 τόνων σογιόπιττας, εκ των οποίων το 70% (δηλαδή 400.000 τόνοι) ήταν μεταλλαγμένο 21. Η προώθηση της καλλιέργειας ντόπιων κτηνοτροφικών φυτών για την παραγωγή ζωοτροφών θα συμβάλει στην εξισορρόπηση του ελλειμματικού εμπορικού ισοζυγίου της χώρας, εν ώρα οικονομικής κρίσης. Οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, επιβάλλουν τη σταδιακή αντικατάσταση της εισαγόμενης και πολύ συχνά μεταλλαγμένης σόγιας από τα παραδοσιακά, πρωτεϊνούχα κτηνοτροφικά φυτά, όπως το ρεβίθι, το κουκί, το λούπινο και το μπιζέλι. Η στροφή στην καλλιέργεια ντόπιων κτηνοτροφικών φυτών, στηρίζει τη βιώσιμη γεωργία και τα τοπικά παραδοσιακά προϊόντα, ενισχύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των ελληνικών προϊόντων στην εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά ζωικών προϊόντων και προσφέρει σημαντικές αναπτυξιακές ευκαιρίες. Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει στις ακόλουθες πρωτοβουλίες: Στήριξη και προώθηση της καλλιέργειας ντόπιων, καθαρών, κτηνοτροφικών φυτών Συνέχιση της πάγιας πολιτικής θέσης της Ελλάδας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο ενάντια στη χρήση μεταλλαγμένων οργανισμών Νέα ΚΑΠ και προώθηση των κτηνοτροφικών φυτών Η νέα ΚΑΠ είναι προσανατολισμένη στη μείωση της παραγωγής των μέχρι σήμερα επιδοτούμενων προϊόντων (κυρίως βαμβάκι και καπνός) και την προώθηση άλλων καλλιεργειών, όπως είναι τα κτηνοτροφικά φυτά. 21 Πηγή: Γραφείο Υπουργού / Τμήμα Κοινοβουλευτικού Ελέγχου

Το άρθρο 68 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συμβουλίου παρέχει τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να χορηγούν ειδική στήριξη σε πρωτεϊνούχες καλλιέργειες στην επικράτειά τους (στο πλαίσιο γεωργοπεριβαλλοντικών προγραμμάτων) και εφαρμόζεται ειδικότερα στη Γαλλία, την Ισπανία, την Πολωνία και τη Φιλανδία. Εθνικό πρότυπο Agro7 και Βάση Δεδομένων ως συμπληρωματικό εργαλείο Τον Απρίλιο του 2012 ολοκληρώθηκε το τελικό σχέδιο του εθνικού πρότυπου Agro7 Προδιαγραφή για την παραγωγή προϊόντων από ζώα εκτρεφόμενα με μη μεταλλαγμένες ζωοτροφές το οποίο συνέταξε Τεχνική Επιτροπή, μέλος της οποίας ήταν και η Greenpeace. Το τελικό σχέδιο του πρότυπου και της κατευθυντήριας οδηγίας για την πιστοποίηση ως προς το πρότυπο βρίσκονται σε δημόσια κρίση έως τις αρχές Αυγούστου. 22 Τo πρότυπο AGRO 7 παρέχει σε επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην παραγωγή ζωοτροφών, στην εκτροφή ζώων / πουλερικών / ιχθύων, στην παραγωγή και διάθεση στην αγορά προϊόντων ζωικής προέλευσης, τη δυνατότητα να πιστοποιηθούν για την εφαρμογή των απαιτήσεων του εν λόγω προτύπου, προκειμένου τα τελικά προϊόντα ζωικής προέλευσης να φέρουν εθνικό σήμα πιστοποίησης που να βεβαιώνει ότι προέρχονται από ζώα που δεν εκτρέφονται με μεταλλαγμένες ζωοτροφές. Στόχος είναι τα προϊόντα αυτά μέσω της πιστοποίησης και της ειδικής σήμανσής τους να διακρίνονται έναντι των υπολοίπων, εξασφαλίζοντας την εγγυημένη πληροφόρηση του καταναλωτή και προσδίδοντας συγκριτικό πλεονέκτημα σε όλες τις επιχειρήσεις που εμπλέκονται στην παραγωγή τους. Προκειμένου να είναι αξιόπιστο το Agro7, η Greenpeace τονίζει την ανάγκη να δημιουργηθεί Βάση Δεδομένων που θα περιέχει όλη την απαραίτητη πληροφορία προκειμένου να μπορεί ο ΕΛΓΟ να παρέχει αξιόπιστη πιστοποίηση. Η εν λόγω Βάση Δεδομένων χρειάζεται να περιέχει όλη την απαραίτητη πληροφορία που σήμερα βρίσκεται διάσπαρτη, όπως: ισοζύγιο γάλακτος και ισοζύγιο λοιπών ζωικών προϊόντων, ισοζύγιο ζωοτροφών, εθνικό παραγωγικό ισοζύγιο, αναλυτική και πλήρη πληροφορία για εισαγωγές (σόγια και ζωοτροφές καθώς και γάλα κοκ) και αντίστοιχες εξαγωγές, καθώς και τη σχετική πληροφορία για κάθε εταιρεία ξεχωριστά (τι παράγει ποια εταιρεία πότε, κλπ). Η Βάση Δεδομένων χρειάζεται να ενημερώνεται μηνιαία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και τη βιομηχανία, να είναι ηλεκτρονική, προσβάσιμη στους καταναλωτές, ενώ τα στοιχεία που θα περιέχει οφείλουν να συνδυάζονται ώστε να δίνουν την πραγματική εικόνα της αγοράς. 22 http://www.agrocert.gr/photos/home/cfiles/teliko_sxedio_guideline_agro_7 25.04.pdf

Εργαστηριακές αναλύσεις σπόρων σποράς Σύμφωνα με την υπάρχουσα εθνική νομοθεσία που τέθηκε σε ισχύ το 2001 (ΚΥΑ υπ' αριθμόν 332657/21-2-2001 ΦΕΚ Β' 176), το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων οφείλει να προχωράει, σε κάθε καλλιεργητική περίοδο, σε δειγματοληψία και εργαστηριακή ανάλυση δειγμάτων για όλες τις σπορομερίδες καλαμποκιού και βαμβακιού είτε πρόκειται για σπόρους εισαγωγής είτε για ντόπια παραγωγή. Και αυτό το υποχρεωτικό μέτρο, συμβάλλει στην ανάδειξη της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Η Greenpeace καλεί την ελληνική κυβέρνηση να υλοποιήσει τις παρακάτω υποχρεώσεις: Πραγματοποίηση εργαστηριακών αναλύσεων για λογαριασμό του Υπουργείου σε όλες τις σπορομερίδες βαμβακιού και καλαμποκιού και άμεση ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Δέσμευση τυχόν επιμολυσμένων σπορομερίδων και καταστροφή τους, ακολουθώντας σαφές πρωτόκολλο καταστροφής και πλήρη αποζημίωση τυχόν θιγομένων. Καταστροφή της καλλιέργειας σε περίπτωση που επιμολυσμένη σπορομερίδα έχει σπαρεί, ακολουθώντας σαφές πρωτόκολλο καταστροφής και πλήρ ης αποζημίωση του παραγωγού. Άμεση κοινοποίηση των παραπάνω στις εταιρίες σπόρων, τους αγρότες, τις ΕΑΣ, τις αρμόδιες υπηρεσίες στις Νομαρχίες ώστε να προληφθεί η εμπορία και σπορά επιμολυσμένων σπορομερίδων. Οι έγκαιροι έλεγχοι σε σπόρους σποράς θα δημιουργήσουν το πλαίσιο για αποφυγή περιστατικών επιμόλυνσης, όπως συνέβη παλαιότερα σε ομάδες αγροτών, των οποίων καταστράφηκε η σοδειά και προχώρησαν σε αγωγή για απώλεια. Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ορθολογική Χρήση Φυτοφαρμάκων Στο πλαίσιο εφαρμογής της Οδηγίας 2009/128/ΕΚ και με απόφαση του πρώην υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστα Σκανδαλίδη, συστήθηκε Επιτροπή της οποίας μέλος είναι η Greenpeace που θα προτείνει Εθνική Στρατηγική για τα φυτοφάρμακα εντός του επόμενου 5μηνου. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ξεκινήσουν οι εργασίες της Επιτροπής προκειμένου να εκπονηθεί εντός χρονοδιαγράμματος το κατάλληλο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, στο οποίο προτεραιότητα θα πρέπει να έχει η προστασία της υγείας και του περιβάλλοντος.