Πειραιώς 132 118 54 Αθήνα Τηλ.: 210-3727400 Fax: 210-3255460 E-mail: info@rae.gr Web: www.rae.gr ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 463/2013 Επί του υποβληθέντος από την Α ΜΗΕ Α.Ε. σχεδίου του εκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης ( ΠΑ) περιόδου 2014-2023 Η Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 7.10.2013, και Λαµβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του ν. 4001/2011, «Για τη λειτουργία Ενεργειακών Αγορών Ηλεκτρισµού και Φυσικού Αερίου, για Έρευνα, Παραγωγή και δίκτυα µεταφοράς Υδρογονανθράκων και άλλες ρυθµίσεις», ΦΕΚ Α 179/22.08.2011, όπως ισχύει, και ιδίως τα άρθρα 14, 94 και 108. 2. Τις διατάξεις του ν. 3468/2006 «Παραγωγή Ηλεκτρικής Ενέργειας από Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας και Συµπαραγωγή Ηλεκτρισµού και Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης και λοιπές διατάξεις», ΦΕΚ Α 129/27.06.2006, όπως ισχύει. 3. Τις διατάξεις του ν. 2773/1999 «Απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας», ΦΕΚ Α 286/22.12.1999. και ιδίως τα άρθρα 12, 15 και 18, όπως τροποποιήθηκαν και ισχύουν. 4. Τον Κώδικα ιαχείρισης ΕΣΜΗΕ ο οποίος εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. 57/31.01.2012 (ΦΕΚ Β 103/31.01.2012) απόφαση της ΡΑΕ, όπως µεταγενέστερα έχει τροποποιηθεί και ισχύει. 5. Τον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας που εγκρίθηκε µε την απόφαση ΡΑΕ 56/2012 (ΦΕΚ Β 104), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. 6. Τον Κανονισµό Άδειας ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 360/04.04.2001). 7. Την Άδεια ιαχείρισης και Εκµετάλλευσης του Συστήµατος (ΦΕΚ Β 492/27.04.2001) που χορηγήθηκε στον ιαχειριστή του Συστήµατος. 8. Τη Σύµβαση Παραχώρησης Ελέγχου του Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας µεταξύ ΕΣΜΗΕ Α.Ε. και ΕΗ Α.Ε. που εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. Α.Π./ 5/ΗΛ/Φ1/οικ.8219/03.05.2001 απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης.
9. Τη Μελέτη Ανάπτυξης του Συστήµατος Μεταφοράς περιόδου 2010-2014 που εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. 5/ΗΛ/Β/Φ1.18/1714/21182/29,11,2010 απόφαση του Υφυπουργού ΠΕΚΑ. 10. Την υπ αριθµ. ΦΑ/Ε 3.2/57/3/3.1.2011 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονοµικών, Οικονοµίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής για την χρηµατοδότηση της διασύνδεσης των Κυκλάδων και άλλων έργων της ΕΗ από το Πρόγραµµα ηµοσίων Επενδύσεων (ΦΕΚ 237/Β ). 11. Το Προκαταρκτικό Σχέδιο εκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης περιόδου 2014 2023 που υποβλήθηκε από τον Α ΜΗΕ Α.Ε. προς τη ΡΑΕ µε το υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ Ι- 166806/02.01.2013 έγγραφο. 12. Την υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ O-54137/25.02.2013 επιστολή της ΡΑΕ προς τον Α ΜΗΕ Α.Ε. µε επισηµάνσεις επί του κειµένου ιαβούλευσης του Προκαταρκτικού Σχεδίου εκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης περιόδου 2014-2023. 13. Το αναθεωρηµένο σχέδιο του εκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης περιόδου 2014 2023 (εφεξής «Σχέδιο ΠΑ 2014-2023») που υποβλήθηκε στη ΡΑΕ από τον Α ΜΗΕ Α.Ε. µε το υπ αριθµ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-170352/04.04.2013 έγγραφο, µετά από παρατηρήσεις που διατυπώθηκαν από την Αρχή. 14. Την από 14.5.2013 δηµόσια ανακοίνωση- πρόσκληση της ΡΑΕ για υποβολή απόψεων επί του Σχεδίου ΠΑ 2014-2023, τις σχετικές παρατηρήσεις που υπεβλήθησαν από τους συµµετέχοντες στη διαβούλευση (υπ αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-172134/04.06.2013, Ι-172132/04.06.2013, και Ι- 172133/04.06.2013), καθώς και την αξιολόγηση των παρατηρήσεων και προτάσεων από τη ΡΑΕ. Σκέφτηκε ως εξής : Α. Θεσµικό πλαίσιο που διέπει το εκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης Ι. Σύµφωνα µε την παράγραφο 1(ιγ) του άρθρου 94 του ν. 4001/2011 όπως ισχύει, σχετικά µε τα καθήκοντα του ιαχειριστή του Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ), ο ιαχειριστής «1. (ιγ) Εκπονεί κάθε έτος, κατόπιν ιαβούλευσης µε όλους τους υφιστάµενους και µελλοντικούς χρήστες του ΕΣΜΗΕ, δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του Ελληνικού Συστήµατος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας ( εκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ), το οποίο υποβάλλει προς έγκριση στη ΡΑΕ και δηµοσιεύει στην ιστοσελίδα του, σύµφωνα µε τα προβλεπόµενα στο άρθρο 108.». ΙΙ. Ειδικότερα στο άρθρο 108 του ίδιου νόµου προβλέπεται ότι: «1. Η Α ΜΗΕ ΑΕ καταθέτει έως την 31η Μαρτίου εκάστου έτους στη ΡΑΕ, κατόπιν προηγούµενης ιαβούλευσης µε όλους τους ενδιαφεροµένους, δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ, το οποίο αφορά την περίοδο µε έναρξη την 1η Ιανουαρίου του αµέσως επόµενου έτους και βασίζεται στην υφιστάµενη και την προβλεπόµενη προσφορά και ζήτηση. Το Πρόγραµµα περιέχει αποτελεσµατικά µέτρα µε στόχο να διασφαλίζεται η επάρκεια του Συστήµατος και η ασφάλεια του εφοδιασµού. 2. Συγκεκριµένα, το δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ: (α) προσδιορίζει τις κυριότερες υποδοµές µεταφοράς που πρέπει να κατασκευαστούν ή να αναβαθµιστούν κατά τα επόµενα δέκα (10) έτη συµπεριλαµβανοµένων και των απαραίτητων υποδοµών για τη διείσδυση των ΑΠΕ, - 2 -
(β) περιέχει όλες τις επενδύσεις που ήδη έχουν περιληφθεί σε προηγούµενα προγράµµατα ανάπτυξης και προσδιορίζει τις νέες επενδύσεις των οποίων η έναρξη υλοποίησης προβλέπεται µέσα στην επόµενη τριετία, (γ) παρέχει τεχνοοικονοµική ανάλυση σκοπιµότητας για τα σηµαντικά έργα µεταφοράς του εδαφίου β` ανωτέρω, ιδίως αυτά που αφορούν διεθνείς διασυνδέσεις και διασυνδέσεις νήσων µε το Σύστηµα Μεταφοράς, συµπεριλαµβανοµένων χρονοδιαγράµµατος υλοποίησης, εκτιµώµενων χρηµατικών ροών αναγκών χρηµατοδότησης των επενδυτικών σχεδίων των υπόψη έργων. 3. Κατά τη διαµόρφωση του δεκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ, η Α ΜΗΕ ΑΕ προβαίνει σε εύλογες παραδοχές όσον αφορά τη διαθεσιµότητα του παραγωγικού δυναµικού, την εξέλιξη της ζήτησης και του διασυνοριακού εµπορίου, λαµβάνοντας υπόψη τα επενδυτικά σχέδια για τα περιφερειακά δίκτυα και τα δίκτυα κοινοτικής εµβέλειας. 4. Η ΡΑΕ θέτει σε δηµόσια ιαβούλευση το σχέδιο του δεκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ κατά τρόπο ανοικτό και διαφανή, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 29 του παρόντος νόµου. Η ΡΑΕ αξιολογεί και δηµοσιεύει το αποτέλεσµα της διαδικασίας διαβουλεύσεων στην ιστοσελίδα της. 5. Η ΡΑΕ εξετάζει εάν το δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ καλύπτει όλες τις επενδυτικές ανάγκες που προσδιορίστηκαν κατά τη διαδικασία των διαβουλεύσεων και εάν είναι σύµφωνο προς το µη δεσµευτικό κοινοτικό δεκαετές πρόγραµµα ανάπτυξης δικτύων (διακοινοτικό πρόγραµµα ανάπτυξης δικτύων) που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 3 στοιχείο β` του Κανονισµού (ΕΚ) 714/2009. Εάν προκύψει οποιαδήποτε αµφιβολία όσον αφορά τη συµφωνία προς το διακοινοτικό πρόγραµµα ανάπτυξης δικτύων, η ΡΑΕ συµβουλεύεται τον Οργανισµό Συνεργασίας Ρυθµιστικών Αρχών Ενέργειας. Η ΡΑΕ δύναται να ζητήσει από την Α ΜΗΕ ΑΕ να τροποποιήσει το δεκαετές πρόγραµµα ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ. 6. Η ΡΑΕ παρακολουθεί και αξιολογεί την εφαρµογή του δεκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ, εκπονεί και δηµοσιοποιεί σχετική έκθεση. 7. Σε περίπτωση που η ΡΑΕ, στο πλαίσιο της αρµοδιότητας της κατά την παράγραφο 6, διαπιστώνει ότι η Α ΜΗΕ ΑΕ δεν διασφαλίζει την υλοποίηση των επενδύσεων που σύµφωνα µε το δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του Συστήµατος προγραµµατίζεται να εκτελεσθούν εντός τριών ετών, εκτός εάν η καθυστέρηση αυτή οφείλεται σε αιτίες που εκφεύγουν της δυνατότητας ελέγχου της, η ΡΑΕ λαµβάνει τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα µέτρα: (α) Επιβάλλει στην Α ΜΗΕ ΑΕ να εκτελέσει τις εν λόγω επενδύσεις. (β) Οργανώνει ανοικτό διαγωνισµό για τις εν λόγω επενδύσεις. (γ) Υποχρεώνει την Α ΜΗΕ ΑΕ να προβεί σε αύξηση κεφαλαίου προκειµένου να χρηµατοδοτηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις, επιτρέποντας σε ανεξάρτητους επενδυτές να συµµετάσχουν στο εταιρικό κεφάλαιο. 8. Σε περίπτωση που η ΡΑΕ κάνει χρήση των εξουσιών της δυνάµει του στοιχείου β` της προηγούµενης παραγράφου, µπορεί να υποχρεώσει την Α ΜΗΕ ΑΕ να δεχθεί ένα ή περισσότερα από τα εξής: (α) χρηµατοδότηση της επένδυσης από οποιονδήποτε τρίτο, (β) χρηµατοδότηση και κατασκευή της επένδυσης από οποιονδήποτε τρίτο, (γ) να αναλάβει την εργολαβία για την κατασκευή των πάγιων στοιχείων της επένδυσης, ή - 3 -
(δ) να αναλάβει τη λειτουργία και διαχείριση των πάγιων στοιχείων της επένδυσης. 9. Η Α ΜΗΕ ΑΕ παρέχει στους επενδυτές όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται για να πραγµατοποιήσουν την επένδυση, συνδέει τα νέα πάγια στοιχεία µε το ΕΣΜΗΕ και καταβάλλει εν γένει κάθε προσπάθεια προκειµένου να διευκολύνει την εφαρµογή του επενδυτικού σχεδίου. Οι σχετικοί χρηµατοοικονοµικοί διακανονισµοί υπόκεινται στην προηγούµενη έγκριση της ΡΑΕ. 10. Όταν η ΡΑΕ κάνει χρήση των εξουσιών της δυνάµει της παραγράφου 7, το κόστος των εν λόγω επενδύσεων καλύπτεται από τις σχετικές ρυθµίσεις για τα τιµολόγια, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 140.». ΙΙΙ. Περαιτέρω στο άρθρο 14 του ν. 4001/2011, σχετικά µε την ανάπτυξη υποδοµών και παρακολούθηση προγράµµατος ανάπτυξης ορίζεται ότι: «1. Η ΡΑΕ, µετά από δηµόσια ιαβούλευση µε τους υφιστάµενους και δυνητικούς χρήστες, αποφασίζει σχετικά µε τροποποιήσεις των Προγραµµάτων Ανάπτυξης που καταρτίσθηκαν από τους αρµόδιους ιαχειριστές Μεταφοράς. Η ΡΑΕ δηµοσιοποιεί τα αποτελέσµατα της δηµόσιας ιαβούλευσης και εξετάζει: (α) εάν το Πρόγραµµα Ανάπτυξης καλύπτει όλες τις ανάγκες που προσδιορίστηκαν κατά τη διαδικασία της ως άνω ιαβούλευσης, ιδιαίτερα δε τις επενδυτικές ανάγκες, (β) εάν το Πρόγραµµα Ανάπτυξης είναι σύµφωνο προς το αντίστοιχο διακοινοτικό, µη δεσµευτικό, δεκαετές πρόγραµµα ανάπτυξης των συστηµάτων µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και Φυσικού Αερίου που καταρτίζεται σύµφωνα µε τους Κανονισµούς (ΕΚ) 714/2009 και 715/2009 (L 211), και στη συνέχεια δύναται να ζητήσει από τον αρµόδιο ιαχειριστή Μεταφοράς να τροποποιήσει ανάλογα το Πρόγραµµα του. Εάν προκύψει αµφιβολία όσον αφορά τη συµφωνία ή µη του Προγράµµατος Ανάπτυξης µε το αντίστοιχο διακοινοτικό, η ΡΑΕ συµβουλεύεται τον Οργανισµό Συνεργασίας Ρυθµιστικών Αρχών Ενέργειας που συστάθηκε µε τον Κανονισµό (ΕΚ) 713/2009. 2. Σε περίπτωση που έργα, τα οποία εντάσσονται στο Πρόγραµµα Ανάπτυξης, δεν υλοποιούνται για λόγους οφειλόµενους σε πταίσµα του αρµόδιου Ανεξάρτητου ιαχειριστή Μεταφοράς, η ΡΑΕ ενεργεί σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 630 εφόσον πρόκειται για το ΕΣΦΑ ή το άρθρο 108 εφόσον πρόκειται για το Σύστηµα Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας. 3. Η ΡΑΕ παρακολουθεί και αξιολογεί την εφαρµογή των Προγραµµάτων Ανάπτυξης. Επίσης, η ΡΑΕ παρακολουθεί το χρόνο που χρειάζονται οι ιαχειριστές των Συστηµάτων Μεταφοράς και των ικτύων ιανοµής για την πραγµατοποίηση των συνδέσεων χρηστών, την υλοποίηση επισκευών και την παροχή υπηρεσιών στους χρήστες των Συστηµάτων και των ικτύων τους. Η ΡΑΕ δύναται να καθορίζει προθεσµίες σχετικά µε τα ανωτέρω, καθώς και ποινικές ρήτρες που καταπίπτουν υπέρ των χρηστών σε περίπτωση µη τήρησης των προθεσµιών.». IV. Συναφώς µε τα ανωτέρω, στα άρθρα 229 έως 231 του Κώδικα ιαχείρισης ΕΣΜΗΕ, περιλαµβάνονται ρυθµίσεις για την εκπόνηση και έγκριση της Μελέτης Ανάπτυξης του Συστήµατος Μεταφοράς (ΜΑΣΜ), η οποία κατ ουσίαν ταυτίζεται µε το ΠΑ. Σύµφωνα µε τις διατάξεις αυτές, ο ιαχειριστής του Συστήµατος «προσδιορίζει τα έργα ανάπτυξης του Συστήµατος ώστε να διασφαλίζεται εφεδρεία των στοιχείων του Συστήµατος σύµφωνα µε το Κριτήριο «N-1». Επίσης, εφαρµόζει µεθόδους αντιµετώπισης ανωµαλιών µεγάλης κλίµακας και περιορισµού της επίδρασης πολλαπλών διαταραχών στο Σύστηµα». Επιπλέον, επισηµαίνεται ότι «Σύµφωνα µε το κριτήριο σχεδιασµού «Ν-1» προβλέπεται ότι υπό οποιεσδήποτε συνθήκες λειτουργίας η απώλεια οποιουδήποτε συστατικού στοιχείου του Συστήµατος, ιδίως γραµµής µεταφοράς, µετασχηµατιστή ή Μονάδας Παραγωγής, δεν θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια λειτουργίας του Συστήµατος και δεν οδηγεί σε περαιτέρω απώλεια στοιχείων του Συστήµατος ή σε διακοπές τροφοδοσίας. Μετά την απώλεια - 4 -
ενός στοιχείου, το Σύστηµα πρέπει να αναδιαµορφωθεί για να είναι σε θέση κατά το δυνατόν να συµµορφωθεί εκ νέου µε το Κριτήριο «Ν-1» µέσα στον ελάχιστο δυνατό χρόνο, προκειµένου η απώλεια ενός περαιτέρω στοιχείου να µη θέσει σε κίνδυνο τη ασφάλεια λειτουργίας.» Β. Αξιολόγηση του υποβληθέντος Σχέδιου ΠΑ περιόδου 2014-2023 I. Ως προς τα δεδοµένα σχεδιασµού που ελήφθησαν υπόψη διαπιστώνονται τα ακόλουθα: Έχουν εκπονηθεί προβλέψεις σχετικά µε την εξέλιξη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και της αιχµής φορτίου για την 10-ετία 2014-2023, οι οποίες θα πρέπει να αναθεωρηθούν, λαµβάνοντας υπόψη τις τάσεις των τελευταίων ετών 1. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, οι εκτιµήσεις για υψηλότερη ζήτηση αποτελούν βάση για τον σχεδιασµό της ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ µε σχετική επάρκεια. Έχουν ληφθεί υπόψη όλες οι νέες θερµικές και υδροηλεκτρικές µονάδες που διαθέτουν άδεια παραγωγής και αναµένεται, κατά την κρίση του ιαχειριστή, να λειτουργήσουν µέχρι το 2023. Όπως δε αναµένεται, κατά την εκπόνηση και υποβολή του επόµενου ΠΑ, περιόδου 2015-2024, θα ληφθούν υπόψη και οι τελευταίες καταγραφόµενες τάσεις της εξέλιξης της ζήτησης. II. Ως προς τα προβλεπόµενα έργα διασύνδεσης των Κυκλάδων, της Κρήτης και της σύνδεσης της Πελοποννήσου µε το Σύστηµα διαπιστώνονται τα ακόλουθα: Έργο ιασύνδεσης των Κυκλάδων µε το Σύστηµα Σύµφωνα µε την ισχύουσα ΜΑΣΜ 2010-2014, η οποία εγκρίθηκε µε την υπ αριθµ. 5/ΗΛ/Β/Φ1.18/1714/21182/29.11.2010 απόφαση του ΥΠΕΚΑ, προβλέπεται η υλοποίηση της διασύνδεσης των Κυκλάδων σε µία φάση, καθώς η υλοποίηση του συνόλου του έργου κρίθηκε απαραίτητη τόσο για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασµού των νησιών στα οποία αφορά, όσο και για λόγους που ανάγονται στη διείσδυση των ΑΠΕ και στη µείωση του κόστους των ΥΚΩ για τον καταναλωτή. Ο Α ΜΗΕ, µε το υποβληθέν Σχέδιο ΠΑ, προτείνει ορισµένες τεχνικές τροποποιήσεις στο εγκεκριµένο έργο (διατοµές καλωδίων, εγκατάλειψη εναλλακτικής λύσης, τεχνολογία Συνεχούς Ρεύµατος για το τµήµα Λαύριο-Σύρος κλπ), καθώς και την υλοποίησή του σε 3 φάσεις, µε την πρώτη να ολοκληρώνεται το έτος 2016 και την τρίτη το έτος 2025. Είναι προφανές ότι η πρόταση αυτή συνιστά σηµαντική τροποποίηση του αρχικώς εγκεκριµένου σχεδιασµού του έργου. Παρότι ο προτεινόµενος σχεδιασµός υλοποίησης του έργου µειώνει τον αρχικό προϋπολογισµό και, κατά τον ιαχειριστή, διευκολύνει τη χρηµατοδότησή του, δεν είναι συµβατός µε τα προβλεπόµενα στον Κώδικα ιαχείρισης του ΕΣΜΗΕ (άρθρα 228-233), σύµφωνα µε τον οποίο τα έργα ανάπτυξης του Συστήµατος που προτείνει ο ιαχειριστής του Συστήµατος πρέπει να διασφαλίζουν 1 Ο σχεδιασµός της ανάπτυξης του Συστήµατος πραγµατοποιείται στη βάση για µέση ετήσια αύξηση ζήτησης της τάξης του 1% περίπου για την περίοδο 2013-2023 και αιχµή φορτίου ίση µε 12,400 MW το 2023 χωρίς να λαµβάνεται υπόψη η διεσπαρµένη παραγωγή. Στο Σενάριο Αναφοράς προβλέπεται ετήσια αιχµή φορτίου στο Σύστηµα 10.050 MW για το 2013 (10.000 MW και 10.075 MW στο ήπιο και στο ακραίο σενάριο αντίστοιχα), ενώ η πραγµατική ετήσια αιχµή του 2013 κυµάνθηκε, σύµφωνα µε πληροφορίες, στα επίπεδα των 9.200 MW(κατά πληροφορίες 9.160 MW). - 5 -
την εφεδρεία των στοιχείων του Συστήµατος ικανοποιώντας το Κριτήριο σχεδιασµού Ν-1, να µην θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια λειτουργίας του και να µην οδηγούν σε διακοπές τροφοδοσίας. Εν προκειµένω, σύµφωνα µε την πρόταση του Α ΜΗΕ Α.Ε, στην α φάση υλοποίησης του έργου περιλαµβάνεται η διασύνδεση του Λαυρίου µε τη Σύρο και η ακτινική σύνδεση της Σύρου µε τα νησιά Μύκονος, Πάρος και Τήνος-Άνδρος. Ως εκ τούτου, όσον αφορά τις διασυνδέσεις των νήσων Πάρου/Μυκόνου µε τη νήσο Σύρο ακτινικά και επί σηµαντικό χρόνο (κατ ελάχιστον 5-6 έτη). Με τη µη υλοποίηση του βρόχου Σύρου-Πάρου-Νάξου-Μυκόνου µε καλώδια ΥΤ, όπως προέβλεπε ο εγκεκριµένος σχεδιασµός, δεν τηρείται το Κριτήριο σχεδιασµού Ν-1, και σε περίπτωση απώλειας ενός εκ των στοιχείων (π.χ. καλωδίου), θα προκληθεί διακοπή τροφοδοσίας για κάποιο/κάποια από τα διασυνδεόµενα νησιά. Κατά συνέπεια, µε τον προτεινόµενο σχεδιασµό δηµιουργούνται συνθήκες που θέτουν σε σοβαρότατο κίνδυνο την απρόσκοπτη ηλεκτροδότηση των νησιών Πάρου, Νάξου, Μυκόνου, Ίου, Σικίνου, Φολεγάνδρου και Κουφονησίων, πράγµα που δεν µπορεί να γίνει αποδεκτό µε βάση τις απαιτήσεις του Κώδικα. Η επίκληση δε της λύσης για την εκκίνηση των τοπικών σταθµών παραγωγής σε περίπτωση βλάβης καλωδίου, δεν µπορεί να γίνει αποδεκτή, καθώς οι σταθµοί αυτοί θα βρίσκονται σε ψυχρή εφεδρεία και ο χρόνος εκκίνησης, αν τελικώς αυτή καταστεί εφικτή, θα αφήσει κρίσιµα νησιωτικά συµπλέγµατα και ιδιαίτερα σηµαντικές τουριστικές περιοχές χωρίς ηλεκτροδότηση επί αρκετές ώρες ή και ηµέρες. Επιπλέον, για την περίπτωση απώλειας της διασύνδεσης Λαύριο-Σύρος, δεν παρουσιάζεται ανάλυση και τεκµηρίωση ότι ικανοποιείται το κριτήριο σχεδιασµού Ν-1 για το σύνολο των διασυνδεόµενων νησιών, και σε ποιο βαθµό είναι δυνατή η συνέχιση της ηλεκτροδότησης στα νησιά µέσω της διασύνδεσης Άνδρου-Εύβοιας. Αντιθέτως, στην περίπτωση αυτή διαφαίνεται η αδυναµία της διασύνδεσης να καλύψει πλήρως τη ζήτηση, σε περιόδους υψηλού φορτίου, και συνεπώς θα προκληθούν διακοπές τροφοδοσίας στα νησιά. Συνεπώς, η υλοποίηση του σχεδιασµού σε τρεις φάσεις, δεν µπορεί να γίνει αποδεκτή. Τουλάχιστον οι δύο πρώτες πρέπει να ενοποιηθούν σε µία, και µόνον εφόσον τεκµηριωθεί ότι ικανοποιείται το κριτήριο Ν-1 σε περίπτωση απώλειας του συνδέσµου Λαυρίου-Σύρου, θα µπορούσε να εξετασθεί, και ως προς άλλες παραµέτρους, η χρονική διαφοροποίηση της υλοποίησης της τρίτης φάσης. Περαιτέρω, παρ ότι ο Α ΜΗΕ δεν θεωρεί ότι θα υπάρξουν συνέπειες στο τελικό κόστος του έργου (ο συνολικός προϋπολογισµός του έργου διατηρείται στα 400 εκ., που αναλύεται σε 250 εκ., 40εκ. και 110εκ για τις φάσεις α, β και γ αντίστοιχα) λόγω της τµηµατικής κατασκευής του έργου, εκτιµάται ότι αυτή η τµηµατική κατασκευή του θα οδηγήσει σε σηµαντική επιβάρυνση του αρχικού προϋπολογισµού, καθώς δεν θα επιτευχθούν οι οικονοµίες κλίµακος που θα εξασφάλιζε η ενιαία δηµοπράτηση του έργου. Ως προς την αναφερόµενη εξοικονόµηση επενδυτικών πόρων για τον Α ΜΗΕ, λόγω της αναβολής υλοποίησης τµηµάτων του έργου, επισηµαίνεται ότι αυτή, για τη β φάση είναι πολύ µικρή σε σχέση µε το συνολικό απαιτούµενο ποσό, αφού σύµφωνα µε τον υποβληθέντα σχεδιασµό αναβάλλεται για το 2022 επένδυση, η οποία θα διασφαλίσει την τήρηση εφεδρείας Ν-1 τοπικά στα διασυνδεόµενα συστήµατα, αξίας µόλις 40 εκ., µικρής σε σχέση µε το κόστος της α φάσης που κοστολογείται στα 250 εκ. Για τον καταναλωτή όµως θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι πρόσθετες επιβαρύνσεις λόγω της αυξηµένης και µακρύτερου χρόνου εφεδρείας που θα είναι αναγκαίο να διατηρηθεί στους τοπικούς σταθµούς παραγωγής των νησιών, σε σχέση µε αυτή που θα τηρούνταν µε βάση τον εγκεκριµένο σχεδιασµό µε εξ αρχής πλήρη διασύνδεση και εξασφάλιση του κριτηρίου Ν-1: - 6 -
Συγκεκριµένα, µόνο τα σταθερά κόστη µισθοδοσίας και συντήρησης για τους 3 σταθµούς παραγωγής (Πάρος, Σύρος, Μύκονος) ανέρχονται σε σχεδόν 11 εκ. ετησίως (σύµφωνα µε το Παράρτηµα 12 του σχεδίου ΠΑ (Σελ. 55)). Εάν, λοιπόν, θεωρηθεί ότι τα ανωτέρω σταθερά έξοδα παραµένουν για χρονική περίοδο 5 ετών µετά την ολοκλήρωση της α φάσης του έργου 3, τότε σε περίπτωση που το έργο υλοποιηθεί στο σύνολό του σε µία φάση και τεθεί σε λειτουργία το έτος 2017, το επιπλέον κόστος εκτιµάται στα 55 εκ. (για 5 έτη από το έτος έναρξης λειτουργίας της διασύνδεσης). Αντίθετα, εάν το έργο υλοποιηθεί τµηµατικά, µε την τρίτη φάση του να ενεργοποιείται το έτος 2025, τότε το αντίστοιχο συνολικό κόστος από το έτος 2017 θα προσεγγίσει τα 143 εκ. σε σταθερούς όρους, κόστος που ξεπερνά το αντίστοιχο κόστος υλοποίησης της δεύτερης φάσης του έργου (µε αναγωγή σε παρούσα αξία). Λόγω της µη τήρησης του κριτηρίου σχεδιασµού Ν-1, είναι αναγκαία, τουλάχιστον µέχρι την ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης του έργου (έτος 2022), η ενίσχυση των αυτόνοµων σταθµών παραγωγής των νησιών µε Η/Ζ, η συνολική ισχύς των οποίων εκτιµάται ότι θα ανέλθει σε ορισµένες δεκάδες MW (π.χ. 50 MW) µέχρι το έτος 2024. Η προσθήκη των µονάδων αυτών θα είχε αποφευχθεί αν τηρούνταν ο εγκεκριµένος σχεδιασµός του έργου. Η αναβολή υλοποίησης έργων που έχουν ήδη δροµολογηθεί, στο πλαίσιο υλοποίησης του εγκεκριµένου σχεδιασµού, προσθέτει αβεβαιότητα στην πορεία υλοποίησης του έργου. Π.χ. η αναβολή κατασκευής του υποσταθµού ΥΤ/ΜΤ στη Νάξο και των λοιπών καλωδιακών γραµµών, παρ ότι έχει προχωρήσει αδειοδοτικά µε τη συµφωνία των τοπικών αρχών, ενέχει τον κίνδυνο της µαταίωσής του στο µέλλον, λόγω πιθανής αλλαγής της στάσης των τοπικών αρχών. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι η ΡΑΕ θεωρεί την ολοκλήρωση του συνόλου του έργου της διασύνδεσης σε µία φάση ως την οικονοµικότερη και προτιµητέα λύση, από τεχνική άποψη. Η αδυναµία του Α ΜΗΕ να χρηµατοδοτήσει το έργο δεν θα πρέπει να αποτελέσει λόγο για µη επίτευξη της βέλτιστης λύσης για τους καταναλωτές. Εξάλλου, όπως αναφέρεται κατωτέρω, δεν είναι εξασφαλισµένη ούτε η χρηµατοδότηση της α φάσης που έχει προταχθεί. Από το υποβληθέν ΠΑ προκύπτει ότι εγκαταλείπεται η επιλογή της σύνδεσης Λαυρίου-Σύρου µε σύνδεσµο HVDC, η οποία αυξάνει τον ανταγωνισµό. Η µη υποβολή πρότασης µε σύνδεσµο HVDC στον πρώτο διαγωνισµό δεν σηµαίνει υποχρεωτικά µη ύπαρξη ενδιαφέροντος, λαµβανοµένης υπόψη της συγκυρίας στην οποία βρίσκεται η χώρα. Από τη διεθνή εµπειρία προκύπτει ότι η τεχνολογία αυτή υιοθετείται σε όλο και µεγαλύτερο βαθµό. Εξάλλου, το έργο διασύνδεσης των Κυκλάδων µάλλον θα προηγηθεί της διασύνδεσης της Κρήτης και είναι σκόπιµη η απόκτηση εµπειρίας από την κατασκευή του έργου σε µικρότερη κλίµακα πριν εφαρµοστεί στην Κρήτη. Ωστόσο, ο Α ΜΗΕ προχώρησε την υλοποίηση του νέου σχεδιασµού που έχει προτείνει στο υποβληθέν ΠΑ και έχει ήδη προκηρύξει την α φάση, µε καταληκτική ηµεροµηνία υποβολής προσφορών την 15η Οκτωβρίου 2013 (µετά από παράταση 15 ηµερών που δόθηκε), παρά τις ενστάσεις που διατύπωσε η ΡΑΕ µε την ως άνω επιστολή της επί του προκαταρκτικού σχεδίου ΠΑ 2014-2023. Πέραν των ζητηµάτων παράβασης του υφισταµένου θεσµικού πλαισίου εκ µέρους του 2 Στο σχέδιο ΠΑ υποστηρίζεται ότι το κόστος µισθοδοσίας θα µειωθεί κατά 20% από το έτος 2017 µέχρι το έτος 2024 και κατά 50% από το έτος 2025 µέχρι το έτος 2038. Σε αυτή την περίπτωση, τα σταθερά κόστη (µισθοδοσία κλπ) αθροιστικά προσεγγίζουν τα (70,4+77=) 147,4 εκ.. Εάν αντίθετα θεωρηθεί ότι το 80% παραµένει για 5 έτη (από το 2017 και µετά) και το 50% για τα επόµενα 5 έτη, όπως είχε θεωρηθεί κατά την εκπόνηση του αρχικού σχεδιασµού του έργου που εντάχθηκε στη ΜΑΣΜ, τότε το κόστος µισθοδοσίας θα προσέγγιζε τα 97,9 εκ.. 3 Ο Α ΜΗΕ ΑΕ θεωρεί µεγαλύτερο χρονικό διάστηµα εφεδρείας µε σταδιακή µείωση του λειτουργικού κόστους. - 7 -
ιαχειριστή τα όποια θα εξετασθούν, τίθενται, µε βάση τα ανωτέρω, σηµαντικά ζητήµατα αναφορικά µε τον σχεδιασµό που τελικά υλοποιείται. Ωστόσο, η ακύρωση του διαγωνισµού αυτού θα επιφέρει νέα καθυστέρηση, η οποία αποβαίνει εις βάρος της ασφάλειας ηλεκτροδότησης των διασυνδεόµενων νησιών, καθώς και στην επιβάρυνση των καταναλωτών µε τις αντίστοιχες δαπάνες ΥΚΩ. Κατά συνέπεια, σταθµίζοντας την ανάγκη της ταχύτερης δυνατής υλοποίησης του έργου, όπως ανωτέρω αναλύεται, και λαµβάνοντας υπόψη και το πραγµατικό γεγονός της έναρξης ενός διαγωνισµού που η µαταίωσή του θα επιφέρει ενδεχοµένως περισσότερα προβλήµατα από όσα θα επιλυθούν, αλλά και καθυστερήσεις στον επιδιωκόµενο στόχο, είναι επιτακτική η εφαρµογή µίας λύσης που θα οδηγεί σε υλοποίηση του έργου σε µία φάση, υιοθετώντας αναγκαστικά τον σχεδιασµό που έχει προωθηθεί για την α φάση. Ωστόσο, η Αρχή επιφυλάσσεται ως προς το συνολικό κόστος του έργου, και την ένταξη στην ρυθµιζόµενη περιουσιακή βάση του ΕΣΜΗΕ εκείνου που θα κριθεί εύλογο µε βάση τα στοιχεία που θα υποβληθούν. ιασύνδεση της Κρήτης Από την εξέταση του υποβληθέντος σχεδίου ΠΑ 2014-2023 παρατηρείται ότι το έργο αυτό δεν έχει συµπεριληφθεί στα έργα πρώτης τριετίας του ΠΑ, κάτι που είναι απαραίτητο ώστε να επιτευχθεί η ολοκλήρωση της διασύνδεσης το ταχύτερο και πριν το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, στόχος που αναφέρεται άλλωστε στο υποβληθέν σχέδιο ΠΑ. Η µη συµπερίληψη της διασύνδεσης στα έργα της πρώτης τριετίας δεν συνάδει και µε τα χρονοδιαγράµµατα που παρατίθενται για τις επιµέρους φάσεις υλοποίησης του έργου, τα οποία προδήλως εκκινούν ήδη από το τρέχον έτος και προβλέπουν έναρξη των κύριων επενδύσεων και οπωσδήποτε την ανάληψη των βασικών δεσµεύσεων του ιαχειριστή (π.χ. ολοκλήρωση διαγωνιστικής διαδικασίας) εντός της πρώτης τριετίας. Επισηµαίνεται δε ότι η ταχύτερη δυνατή υλοποίηση του έργου, όπως έχει επισηµανθεί πολλές φορές από τη ΡΑΕ, το ΥΠΕΚΑ και άλλους φορείς, αποτελεί εθνική ανάγκη, καθώς, µεταξύ πολλών άλλων ωφελειών, αποτελεί τον βασικό πυλώνα για την ταχύτερη απαλλαγή µεγάλου µέρους των δαπανών ΥΚΩ που υφίστανται σήµερα οι καταναλωτές. Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται η επικαιροποίηση του σχεδιασµού του έργου, ώστε να ληφθούν υπόψη οι πιο πρόσφατες εξελίξεις που έχουν λάβει χώρα (π.χ. µελέτες που έχουν εκπονηθεί, συζητήσεις της Οµάδας Εργασίας υπό το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιµατικής Αλλαγής σχετικά µε το θέµα της διασύνδεσης της Κρήτης, κλπ), ώστε να περιγραφεί µε µεγαλύτερη σαφήνεια το σηµαντικό αυτό έργο, βάσει της ωρίµανσης των σχετικών µελετών και διερευνήσεων που έχουν µεσολαβήσει από την αρχική υποβολή του σχεδίου στη ΡΑΕ µέχρι σήµερα (ενδεικτικά αναφέρονται τα ζητήµατα σχετικά µε τα σηµεία σύνδεσης σε Κρήτη και Αττική, την όδευση της διασύνδεσης, τη µεταφορική της ικανότητα αλλά και την τεχνολογία που εκτιµάται ότι θα υιοθετηθεί, ζητήµατα χρηµατοδότησης και εξασφάλισης κεφαλαίων κ.λπ.). Πρέπει να επισηµανθεί ότι η εκτιµώµενη αιχµή φορτίου για το έτος 2019, κατά το οποίο ενδέχεται να έχει υλοποιηθεί η διασύνδεση, εκτιµάται ίση µε 705 MW 4. Εποµένως, ακόµη και εάν θεωρηθεί ότι στο νησί θα λειτουργούν σηµαντικής ισχύος σταθµοί ΑΠΕ, καθώς και κάποια ισχύς συµβατικών µονάδων για τη στήριξη του τοπικού δικτύου (γίνεται αναφορά για 100 MW περίπου συµβατικών µονάδων), γίνεται σαφές ότι δεν κρίνεται ως εύλογη η κατασκευή ενός έργου που γίνεται µε προοπτική ασφαλούς διασύνδεσης του νησιού µακροπρόθεσµα (π.χ. σε βάθος 20-35ετίας) να έχει 4 Βάσει της τελευταίας µελέτης του Ε ΗΕ Α.Ε. για τα Μ Ν (υπ αριθ. Πρωτ. ΡΑΕ Ι-170881/22.04.2013) - 8 -
δυνατότητα µεταφοράς ίση µε τη ζήτηση που εκτιµάται για την νήσο Κρήτη κατά το έτος ενεργοποίησής του. Συνεπώς, απαιτείται ο καθορισµός ικανότητας διασύνδεσης που να καλύπτει τις ανάγκες της Κρήτης για πολύ µεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα. Ήδη η ΡΑΕ έχει προτείνει σύνδεση στην τάξη των 2x500 MW µε τις σχετικές της επιστολές προς ΥΠΕΚΑ και Α ΜΗΕ (O- 53799/15.1.2013). Σηµειώνεται ότι, για την ένταξη του έργου στα έργα της πρώτης τριετίας του ΠΑ, δεν είναι αναγκαία η εκπόνηση ιδιαίτερης µελέτης κόστους-οφέλους, καθώς η σκοπιµότητα του έργου έχει επανειληµµένα καταδειχθεί σε πλήθος σχετικών µελετών που έχουν κατά καιρούς, και ιδίως τα τελευταία έτη, εκπονηθεί από τους εµπλεκόµενους φορείς. Ανάπτυξη βρόχου 400 kv στην Πελοπόννησο Σύµφωνα µε το υποβληθέν σχέδιο ΠΑ 2014-2023, η περιοχή της Πελοποννήσου αποτελεί µία ιδιαίτερη κρίσιµη περιοχή για την ευστάθεια τάσεων του Νοτίου Συστήµατος εφόσον υπάρξει απώλεια παραγωγής στην περιοχή και αυτό γιατί κατά τις βραδινές ώρες εµφανίζει τοπικό µέγιστο της τάξεως των 1000 MW ενώ η σύνδεσή της µε το υπόλοιπο Σύστηµα γίνεται αποκλειστικά µε γραµµές 150 kv που έχουν σχετικά µειωµένη ικανότητα µεταφοράς. Αυτό, σε συνδυασµό µε την αναµενόµενη έναρξη λειτουργίας του νέου ΘΗΣ Μεγαλόπολης, την ένταξη σηµαντικής ισχύος σταθµών ΑΠΕ αλλά και τη χορήγηση δεσµευτικών όρων σύνδεσης για την εγκατάσταση σταθµών ΑΠΕ που προσεγγίζουν τα 1900 MW, επιτάσσει την ανάγκη επέκτασης του Συστήµατος των 400 kv προς την Πελοπόννησο. Όπως είναι γνωστό, έχει, εδώ και µεγάλο χρονικό διάστηµα, προγραµµατιστεί η κατασκευή τριών νέων ΚΥΤ στην περιοχή Κορίνθου, Πατρών και Μεγαλόπολης αλλά και η σύνδεσή τους µέσω γραµµών µεταφοράς 400 kv µει τη δηµιουργία βρόχου. Το έργο αυτό εντάσσεται στο γενικότερο σχεδιασµό ανάπτυξης του Συστήµατος 400 kv στην Πελοπόννησο και τη σύνδεσή του µε τη ραχοκοκαλιά του Συστήµατος 400 kv της υπόλοιπης χώρας. Επισηµαίνεται ότι παρόλο που η ανάγκη ανάπτυξης των 400 kv στη Πελοπόννησο είχε εντοπισθεί από τις αρχές της προηγούµενης δεκαετίας, λόγω της ραγδαίας αύξησης των φορτίων, µέχρι σήµερα δεν έχει ολοκληρωθεί κανένα από τα έργα που κρίνονται ως αναγκαία. Σηµειώνεται ότι στο Σχέδιο ΠΑ εντάσσονται στα έργα της πρώτης τριετίας µόνο το ΚΥΤ Μεγαλόπολης και η αρχική σύνδεσή του µε το Σύστηµα των 400 kv (το ΚΥΤ Μεγαλόπολης εκτιµάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί το τέλος του έτους 2013 και η Γ.Μ. Μεγαλόπολης-Πάτρας που είναι ακόµη στη φάση έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, στο τέλος του έτους 2015), ενώ τα λοιπά έργα δεν εντάσσονται στα έργα της πρώτης τριετίας και η ολοκλήρωσή τους εκτιµάται προς τα τέλη της τρέχουσας δεκαετίας (2019-2020). Εάν δε αναλογιστεί κανείς τις καθυστερήσεις που έχουν παρατηρηθεί στην υλοποίηση των Γ.Μ. Πάτρα Μεγαλόπολη, λαµβανοµένων υπόψη και των έντονων τοπικών αντιδράσεων που έχουν ανακύψει, καθίσταται αµφίβολη η ολοκλήρωση των έργων µέχρι το 2020. Ως εκ τούτου, τουλάχιστον ως το έτος 2020, η περιοχή της Πελοποννήσου θα στηρίζεται µόνο σε µία Γ.Μ. ΥΥΤ 400 kv, δεν θα υπάρχει δυνατότητα εγκατάστασης σηµαντικής ισχύος σταθµών ΑΠΕ στην περιοχή και θα εξακολουθούν να παρατηρούνται προβλήµατα ευστάθειας του Συστήµατος. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να συντµηθεί το χρονοδιάγραµµα κατασκευής των έργων 400 kv στην Πελοπόννησο, και αν κριθεί σκόπιµο, να σχεδιαστεί και προωθηθεί η κατασκευή των κρίσιµων έργων µε την µεγαλύτερη δυνατή απεµπλοκή από έργα που παρουσιάζουν τις µεγαλύτερες - 9 -
καθυστερήσεις αλλά που θα µπορούσε να ολοκληρωθούν σε επόµενο στάδιο (π.χ. απευθείας γραµµή Μεγαλόπολη-ΚΥΤ Κουµουνδούρου σε σχέση µε το ΚΥΤ Κορίνθου). III. Ως προς την εξασφάλιση των αναγκαίων πόρων και τη χρηµατοδότηση του ΠΑ διαπιστώνονται τα ακόλουθα: Η ΡΑΕ, µε την ως άνω σχετική επιστολή της προς τον Α ΜΗΕ επί του προκαταρκτικού σχεδίου ΠΑ 2014-2023, ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά µε τον τρόπο χρηµατοδότησης των έργων της πρώτης τριετίας αλλά και του ΠΑ στο σύνολό του. Με την υποβολή του Σχεδίου ΠΑ, δόθηκε η διευκρίνιση από τον Α ΜΗΕ ότι για την πρώτη τριετία του προγράµµατος οι απαιτούµενες εκταµιεύσεις για τα προβλεπόµενα έργα ενίσχυσης του Συστήµατος (προϋπολογισµού 525εκ.) εκτιµάται ότι θα καλυφθούν κατά 57% µε ίδια κεφάλαια, κατά 37,4% µε δανεισµό και το υπόλοιπο 5,6% θα καλυφθεί µε επιχορηγήσεις, ενώ γίνονται προσπάθειες για την εξασφάλιση χρηµατοδοτήσεων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ για συγκεκριµένα έργα. Ωστόσο, η τεκµηρίωση αυτή δεν θεωρείται επαρκής και απαιτείται περαιτέρω τεκµηρίωση της εξεύρεσης των απαιτούµενων κεφαλαίων. Σηµειώνεται ότι η αδυναµία εκ µέρους του Α ΜΗΕ να υλοποιήσει κρίσιµα έργα για την εθνική οικονοµία, όπως οι ως άνω αναφερόµενες διασυνδέσεις Κυκλάδων και Κρήτης, δύναται να ενεργοποιήσει τις προβλέψεις των παρ. 7 και 8 του άρθρου 108 του ν. 4001/2011 Με βάση τα ανωτέρω αποφασίζει 1. Τη µη έγκριση του υποβληθέντος µε το υπ αριθµ. 12 σχετικό εκαετούς Προγράµµατος Ανάπτυξης για την περίοδο 2014 2023. 2. Προκειµένου η ΡΑΕ να προχωρήσει στην έγκριση του ΠΑ 2014-2023, απαιτείται ο Α ΜΗΕ να επανυποβάλει το Σχέδιο ΠΑ 2014-2023 συµπεριλαµβάνοντας τις ακόλουθες τροποποιήσεις µέχρι 30.10.2013: i. Να ενταχθεί το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης στα έργα της πρώτης τριετίας, και να επικαιροποιηθούν οι φάσεις µελέτης, οριστικού σχεδιασµού και υλοποίησης του έργου, καθώς και το σχετικό χρονοδιάγραµµα. Περαιτέρω, να υποβληθούν προτάσεις για σχήµατα χρηµατοδότησης του έργου, καθώς και εκτίµηση των χρηµατορροών, λαµβάνοντας υπόψη τις σχετικές προτάσεις της ΡΑΕ που διατυπώθηκαν µε τις υπ αριθµ. O-53480/7.12.2012 και O- 53799/15.1.2013 επιστολές της (πρόσθετοι πόροι από τις αποφευγόµενες δαπάνες ΥΚΩ, κλπ).. ii. Να σχεδιαστεί και προγραµµατισθεί το έργο της διασύνδεσης των Κυκλάδων ως ενιαίο έργο, µε κατασκευή όλων των φάσεων που προβλέπονται στο υποβληθέν σχέδιο ΠΑ 2014-2023 εντός συντόµου χρονικού διαστήµατος το οποίο δεν θα υπερβαίνει τους έξι µήνες. Για τη χρηµατοδότηση του έργου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι σχετικές προτάσεις που έχουν διατυπωθεί από τη ΡΑΕ για αξιοποίηση των αποφευγόµενων δαπανών ΥΚΩ, όπως διατυπώθηκαν στις ανωτέρω υπό σηµείο (i) αναφερόµενες επιστολές της. iii. Να συντµηθεί το χρονοδιάγραµµα κατασκευής των έργων ανάπτυξης του συστήµατος 400 kv στην Πελοπόννησο, σύµφωνα µε όσα αναφέρονται στο σκεπτικό της παρούσας απόφασης. - 10 -
iv. Να τεκµηριωθεί περαιτέρω η εξεύρεση των αναγκαίων χρηµατοδοτικών πόρων για την υλοποίηση του ΠΑ. v. Να ληφθούν υπόψη οι λεκτικές και αριθµητικές διορθώσεις που επισηµαίνονται από τη ΕΗ ΑΕ κατά την συµµετοχή της στη ηµόσια ιαβούλευση (υπ αρ. πρωτ. ΡΑΕ Ι- 172133/4.6.2013). Αθήνα, 7 Οκτωβρίου 2013 Ο Πρόεδρος της ΡΑΕ ρ. Ν. Βασιλάκος - 11 -