CROWDFUNDING MBA Τεχνο-οικονομικά Συστήματα Μάθημα : Ηλεκτρονικές Συναλλαγές, Β Εξάμηνο Παρουσίαση : Κορμανιώτης Τρύφων
Τι είναι το CrowdFunding; Η Χρηματοδότηση από το πλήθος (Crowdfunding) είναι στην ουσία μια παλιά πρακτική της συγκέντρωσης πόρων από το ευρύ κοινό για κοινωφελείς ή άλλους σκοπούς ευρύτερου ενδιαφέροντος,ακόμη κι επενδυτικούς
Τα Συστατικά Στοιχεία του CrowdFunding O Δημιουργός Η Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Το Μοντέλο Η Ηλεκτρονική Πλατφόρμα Οι Υποστηρικτές
Γενικό Μοντέλο Υλοποίησης μιας Εκστρατείας CrowdFunding 1. Σύλληψη της Ιδέας 2. Έναρξη εκστρατείας χρηματοδότησης μέσω μιας πλατφόρμας Crowdfunding 3. Διάδοση του project με κάθε δυνατό μέσο 4. Το πλήθος ανταποκρίνεται προσφέροντας χρήματα με ή χωρίς ανταλλάγματα 5. Το κοινό διαδίδει το στους κύκλους του 6. Επίτευξη του στόχου και υλοποίηση της ΙΔΕΑΣ
Η Ιστορία του Crowdfunding 1885 120.000 δωρητές $102.000 2.2 εκ. (2015)
Η ιστορία του CrowdFunding 1908 Αυθόρμητες δωρεές Γερμανών πολιτών. Συγκεντρώνονται RM 6,5 εκ. μάρκα 27,6 εκ. (2015) Ιδρύεται η Luftschiffbau Zeppelin 1924 Δημόσια καμπάνια - εγγραφή για την κατασκευή του αεροπλοίου Graf Zeppelin RM 2 εκ. 8,5 (2015) εκ. έως το 1926. 1928-1937 η διάρκεια ζωής του αεροπλοίου
H Ιστορία του CrowdFunding 1961 Συγκροτείται η κτηματομεσιτική κοινοπραξία Empire State Building Associates με σκοπό την εξαγορά του ομώνυμου κτηρίου. Στο εγχείρημα συμμετέχουν 3.300 μικροεπενδυτές Συγκεντρώνονται $65 εκ. τα οποία αποτελούν και το τελικό τίμημα της αγοράς.
H Ιστορία του CrowdFunding Οι Αμερικανικές Προεδρικές Εκλογές
Η Ιστορία του CrowdFunding Αμερικανικές Προεδρικές Εκλογές Απαγορεύεται από τον νόμο η κρατική χρηματοδότηση υποψηφίων και κομμάτων Διαχρονικά οι προεκλογικές εκστρατείες των υποψηφίων χρηματοδοτούνται από δωρεές μελών και υποστηρικτών Το μεγαλύτερο μέρος των δωρεών εξασφαλίζεται από ανοικτές εκστρατείες χρηματοδότησης απευθυνόμενες προς το αμερικανικό κοινό Οι Δαπάνες των Αμερικανικών Προεδρικών Εκλογών (1960-2008). Αποπληθωρισμένες Τιμές
To CrowdFunding στην εποχή του Internet 1997 Marrilion Το Βρετανικό ροκ γκρουπ Marillion συγκεντρώνει μέσω του website του το ποσό των $60.000 για να χρηματοδοτήσει την αμερικάνικη περιοδεία του. 2000 ArtistShare Δημιουργείται το πρώτο ανταποδοτικό crowdfunding site για μουσικά projects και μουσικούς. Ιδρύεται η πλατφόρμα JustGiving και αναδύεται το crowdfunding δωρεών. 2005 Kiva Ιδρύεται το Kiva.org και γίνεται το πρώτο site που συνδέει δανειστές - φυσικά πρόσωπα με επαγγελματίες χαμηλού εισοδήματος και σπουδαστές, χρηματοδοτώντας μικρά projects στον αναπτυσσόμενο κόσμο. 2006 Prosper Το Prosper.com γίνεται το πρώτο peer to peer lending site στις Η.Π.Α και τον ανεπτυγμένο κόσμο. Καταγράφεται για πρώτη φορά ο όρος CrowdFunding. 2007 Lending Club Ιδρύεται το Lending Club η δεύτερη στις Η.Π.Α και μεγαλύτερη σήμερα πλατφόρμα peer to peer lending. 2008 Indiegogo Έναρξη του site Indiegogo, μιας από τις πρώτες ανταποδοτικές crowdfunding πλατφόρμες. 2009 Kickstarter Ξεκινάει η λειτουργία της ανταποδοτικής πλατφόρμας Kickstarter με στόχο την προώθηση υλοποίησης καλλιτεχνικών projects. 2011 Crowdcube To Crowdcube «ανεβάζει» την πρώτη πλατφόρμα χρηματοδότησης επιχειρήσεων από το πλήθος και δημιουργεί την έννοια του επενδυτικού crowdfunding. 2012 JOBS Act Αναγνωρίζοντας το μέγεθος του φαινομένου, o πρόεδρος Obama υπογράφει το νομοσχέδιο JOBS Act, το οποίο καθορίζει το νομοθετικό πλαίσιο των κερδοσκοπικών δραστηριοτήτων crowdfunding.
Τύποι του CrowdFunding ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙKΟ ΔΩΡΕΕΣ REWARDS BASED DONATION BASED ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ EQUITY BASED ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ LENDING BASED
Τύποι του CrowdFunding Ορίστε τα χρήματα μου. Περιμένω ένα φοβερό δώρο! Τα χρήματα μου πάνε σε έναν σκοπό που πιστεύω Θέλω ένα μερίδιο στην πολλά υποσχόμενη εταιρεία σου. Θα σου δανείσω τα χρήματα μου για 10% τόκο
Τυπικό Μοντέλο CrowFunding Δωρεών Δημιουργία Επικοινωνία Χρηματοδότηση Αποτέλεσμα 1) Δημιουργία Προφίλ Είμαι ο Νίκος Είμαι η Ιουλία 3) Αίτηση για δωρεές Γνωστοί & Φίλοι 5) Ευχαρίστησε τους υποστηρικτές και συνέχισε να τους ενημερώνεις 2) Έναρξη Project 4) Διάδοση project 7) Οι έρανοι και τα projects πετυχαίνουν. Ο κόσμος γίνεται καλύτερος Σχολικός Μαραθώνιος Δωρεά 6) Πέτυχε το Project ; Η ιστορία διαδίδεται! Έρανοι για Άτομα Έρανοι για Εκδηλώσεις ή projects εθελοντών Πρόσκληση σε υποστηρικτές να βοηθήσουν με δωρεές ή να προσφέρουν εθελοντικά
Τυπικό Μοντέλο Ανταποδοτικού - Επενδυτικού CrowdFunding Αίτηση Έναρξης Εκστρατείας στην Πλατφόρμα Υποβολή σχεδίου χρηματοδότησης και business plan από τον δημιουργό στην πλατφόρμα H πλατφόρμα εξετάζει το σχέδιο και αποφασίζει εάν θα εγκρίνει την έναρξη εκστρατείας χρηματοδότησης Η εκστρατεία ξεκινάει Ο δημιουργός μοιράζεται όλες τις σχετικές με το project του πληροφορίες με τους ενδιαφερόμενους υποστηρικτές του Κοινοποιεί την εκστρατεία του σε όλα τα διαθέσιμα δίκτυα επικοινωνίας και επιδιώκει να συμβεί το ίδιο και από τους υποστηρικτές του Επικοινωνία με τους πιθανούς υποστηρικτές του σχεδίου προκειμένου να λυθούν τυχόν απορίες τους και να πεισθούν να ενισχύσουν το project. Λήξη εκστρατείας Μετά την επένδυση Εάν με την λήξη της εκστρατείας χρηματοδότησης δεν έχει επιτευχθεί το ποσό στόχος, το συγκεντρωμένο ποσό επιστρέφει στους υποστηρικτές Εάν ο στόχος επιτευχθεί, τα συγκεντρωμένα χρήματα χορηγούνται στον δημιουργό Η επικοινωνία μεταξύ υποστηρικτών και δημιουργού συνεχίζεται και διαρκεί καθ όλη την διάρκεια υλοποίησης του project. Στη περίπτωση που το crowdfunding project είναι επενδυτικό, οι υποστηρικτές - επενδυτές λαμβάνουν τις μετοχές τους στη νέα επιχείρηση καθώς και το σχετικό δικαίωμα ψήφου στις γενικές συνελεύσεις των μετόχων και εισπράξεως μερισμάτων από τα διανεμόμενα κέρδη της επιχείρησης.
Τυπικό Μοντέλο Πιστωτικού CrowdFunding 1. Ο επίδοξος οφειλέτης κάνει αίτηση online για την χορήγηση δανείου χωρίς εξασφαλίσεις 2. Η πλατφόρμα Δανεισμού αξιολογεί τον υποψήφιο οφειλέτη ελέγχοντας το πιστοληπτικό του ιστορικό, τα τρέχοντα δάνεια του, τα εισοδήματα και τις αποταμιεύσεις του 3. Στον εγκεκριμένο υποψήφιο πελάτη προσφέρεται ένα επιτόκιο βασισμένο στον κίνδυνο που το δάνειο του αντιπροσωπεύει 4. Οι υποψήφιοι Δανειστές μπορούν να και το αιτούμενο δάνειο αναρτάται στην πιστωτική πλατφόρμα τμηματοποιημένο σε Χ αριθμό τεμαχίων εξετάσουν τα ζωτικά στοιχεία για τον δανειολήπτη: εισόδημα, πιστοληπτικό ιστορικό, ύψος δανείου, δηλωμένο σκοπό δανείου, αλλά όχι τα προσωπικά του στοιχεία. 5. Οι δανειστές μπορούν να χρηματοδοτήσουν το δάνειο, αγοράζοντας τεμάχια του 6. Το δάνειο εγκρίνεται από μια συνεργαζόμενη με την πιστωτική πλατφόρμα τράπεζα και τα τεμάχια του δανείου πωλούνται στους δανειστές ως χρεόγραφα. 7. Η πιστωτική πλατφόρμα χρεώνει τον δανειολήπτη με μια αμοιβή εκκίνησης του δανείου σταθμισμένη με βάση το ρίσκο που ενέχεται σε αυτό. και εισπράττει και μια αμοιβή χρήσης της από τους δανειστές. 8. Οι δόσεις του δανείου από των δανειολήπτη, αποδίδονται στους δανειστές ως τεμάχια, ανάλογα εκείνων τα οποία κατέχουν στο δάνειο.
Ηλεκτρονικές Πλατφόρμες του CroudFunding
Πλατφόρμες CrowdFunding ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΩΡΕΕΣ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΕΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ
Παραδείγματα CrowdFunding Platforms Το Kickstarter είναι μια πλατφόρμα που βασίζεται στο ανταποδοτικό μοντέλο χρηματοδότησης.εστιάζεται στην υποστήριξή projects σε «δημιουργικούς» τομείς όπως ηλεκτρονικά παιχνίδια,ταινίες,μουσική,τέχνες, σχέδιο και τεχνολογία. Από το 2009 όποτε και ξεκίνησε την λειτουργία της έχουν συγκεντρωθεί μέσω αυτής $ 2,168 δισ. τα οποία χρηματοδότησαν 99.378 επιτυχημένα projects To Ιndiegogo είναι και αυτή μια ανταποδοτικού τύπου πλατφόρμα κυρίως διότι χρησιμοποιείται κυρίως για την χρηματοδότηση νέων και καινοτόμων projects χωρίς όμως να αποκλείονται και εκείνα τα οποία έχουν χαρακτήρα δωρεών. Κύρια διαφορά του με το Kickstarter ότι οι στόχοι χρηματοδότησης που θέτουν τα projects στο Indiegogo δεν είναι δεσμευτικοί ( ή πετυχαίνεις το στόχο, ή δεν παίρνεις τίποτα). Από το 2007 οπότε και ξεκίνησε την λειτουργία του το Ιndiegogo έχει συγκεντρώσει πάνω από $800 εκατομμύρια σε χρηματοδοτήσεις projects Το GoFundMe είναι μια πλατφόρμα δωρεών η οποία φιλοξενεί και υποστηρίζει ένα ευρύ φάσμα εκστρατειών φιλανθρωπικού κυρίως χαρακτηρα, όπως ιατροφαρμακευτική υποστήριξη,ανακούφιση από φυσικές καταστροφές και φτώχεια, εκπαιδευτικά προγράμματα, ανέγερση συντήρηση μνημείων, προστασία περιβάλλοντος κ.α. Από το 2010 μέχρι σήμερα έχει χρηματοδοτήσει projects με συνολικά κεφάλαια που ανέρχονται στα $1,3 δισ.
Παραδείγματα CrowdFunding Platforms Το CrowdRise είναι μια πλατφόρμα δωρεών, όπου εκτός από τις φιλανθρωπικού χαρακτήρα εκστρατείες χρηματοδότησης, σημαντικό ποσοστό κατέχουν και εκείνες που έχουν αποκλειστικά ατομικό ιδιωτικό περιεχόμενο και ενδιαφέρον, όπως η οργάνωση γάμων, γενεθλίων, εορταστικών εκδηλώσεων αλλά και αθλητικών γεγονότων, εθελοντικών δράσεων κ.α Το AngelList είναι ίσως η μεγαλύτερη αμιγώς επενδυτική πλατφόρμα crowdfunding. Μέσω της πλατφόρμας επίδοξοι μικροεπενδυτές συγκροτούν έναν επενδυτικό συνεταιρισμό (syndicate) επιλέγοντας να ακολουθήσουν το επενδυτικό πλάνο ενός διαπιστευμένου από την πλατφόρμα επενδυτή. Ο τελευταίος επιδιώκει να βγάλει κέρδος από τις προμήθειες που θα εισπράξει από το κλείσιμο των επενδυτικών συμφωνιών με νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ οι επενδυτές του συνεταιρισμού προσδοκούν κέρδη από την επιτυχή πορεία των start-ups στις οποίες τοποθετήθηκαν τα χρήματα τους. Από το 2010 οπότε και ξεκίνησε την λειτουργία του το AngelList, έχουν επενδυθεί μέσω της πλατφόρμας $225 εκατομμύρια σε 770 νεοφυείς επιχειρήσεις Το Lending Club είναι η δημοφιλέστερη πιστωτική πλατφόρμα στον κόσμο. Καταχωρεί στην πλατφόρμα αιτήματα από δανειστές τα οποία έχει προηγουμένως αξιολογήσει και προκρίνει. Οι δανειστές αξιολογούν με την σειρά τους υποψήφιους δανειστές και τα δάνεια τα οποία αιτούνται και αποφασίζουν σε ποια και πόσα ποσά θα επενδύσουν. Το επιτόκιο για καθένα από τα καταχωρημένα δάνεια καθορίζεται αποκλειστικά από την πλατφόρμα. Από το 2010 το Lending Club έχει χρηματοδοτήσει συνολικά δάνεια ύψους $11,2 δισ. με μέση απόδοση για τους επενδυτές του από 5,5 % έως 10,2% στο επενδεδυμένο τους κεφάλαιο.
Εγχειρήματα (Projects) CrowdFunding
Κατηγορίες Εγχειρημάτων (Projects) που χρηματοδοτούνται Κατά το Ανταποδοτικό Μοντέλο Τέχνες Περιβάλλον Ηλ. Παιχνίδια Φωτογραφία Τεχνολογία Βίντεο Κόμικς Μόδα Ιατρική Έρευνα Πολιτική Θέατρο Έκδοσεις Βιβλίων Κοινωνικά Ζητήματα Κινηματογράφηση Ταινιών Λογισμικό Εφαρμογές Χορός Γαστρονομία Μουσική Έρευνα του Διαστήματος Ταξίδια
Κατηγορίες Εγχειρημάτων (Projects) που χρηματοδοτούνται Κατά το Επενδυτικό Μοντέλο Ηλεκτρονικό Εμπόριο Ιατρική Έρευνα Λογισμικό Μόδα Ξενοδοχεία & Εστιατόρια Τεχνολογία Επενδυτικά & Ασφαλιστικά προϊόντα Πετρελαϊκή Βιομηχανία Μεταφορές Gadgets Λιανικό Εμπόριο Τουρισμός - Ταξίδια
Κατηγορίες Εγχειρημάτων (Projects) που χρηματοδοτούνται Κατά το Μοντέλο των Δωρεών Προστασία Ζώων Προστασία Συντήρηση Μνημείων Οργάνωση Αθλητικών Γεγονότων Προστασία του Περιβάλλοντος Εγχειρήματα Κοινωνικής Πρόνοιας Εκπαίδευση ΜΚΟ Φιλανθρωπικά εγχειρήματα Ιατροφαρμακευτική υποστήριξη Υποστήριξη Σκοπών Θρησκευτικού Ενδιαφέροντος
Κατηγορίες Εγχειρημάτων (Projects) που χρηματοδοτούνται Κατά το Πιστωτικό Μοντέλο Γεωργικά Δάνεια Βιομηχανικά Δάνεια Δάνεια για Νεοφυείς Επιχειρήσεις (Start Ups) Επιχειρηματικά Δάνεια Στεγαστικά Δάνεια Φοιτητικά Δάνεια Καταναλωτικά Δάνεια Προσωπικά Δάνεια
Οι Ταχύτερα Αναπτυσσόμενες Δραστηριότητες μέσω CrowdFunding $2,7δισ. $5.1δισ. 5,9% Ενέργεια και Περιβάλλον 7,5% Μουσική & Ηχογραφήσεις 11,9% Ταινίες και Παραστάσεις 16,9% Επιχειρήσεις και Νέα Επιχειρηματικότητα 28% Άλλες δραστηριότητες $1.5δισ. 30% Κοινωνικές Δράσεις 2011 2012 2013 Πηγή: Inc Statista
Στατιστικά Στοιχεία
Η Παγκόσμια Αγορά του CrowdFunding (2014) Ετήσιος Ρυθμός Ανάπτυξης Όγκος Κεφαλαίων Πηγή: Massolution 2015
Η Παγκόσμια Αγορά του CrowdFunding (πρόβλεψη 2015) Συνολικός Όγκος Κεφαλαίων : $34,4 δισ. Ρυθμός Ανάπτυξης Όγκος Κεφαλαίων Πηγή: Massolution 2015
Η Παγκόσμια Αγορά του CrowdFunding (2012 2015) +126% +165% +112% (πρόβλεψη) Πηγή:Massolution 2015
Σύνολο Επενδύσεων κατά τύπο CrowdFunding Πηγή: Massolution 2014
Ποσά στόχοι προς ποσά που τελικά συγκεντρώθηκαν Σε εκατομμύρια USD, δείγμα από 92 πλατφόρμες Ποσά - Στόχοι Συγκεντρωθέντα Ποσά Β. Αμερική Ευρώπη Υπόλοιπος Κόσμος Πηγή: Massolution 2012
Αριθμός CrowdFunding Platforms (Παγκόσμια) Υπόλοιπος Κόσμος Ευρώπη Β.Αμερική Πηγή: Massolution 2012
Περισσότερες από 450 οι ενεργές πλατφόρμες CrowdFunding το 2012 Πηγή: Massolution 2012
Η Θέση του CrowdFunding στην Χρηματοδοτική Κλίμακα Πηγές Χρηματ/σης Κενό Χρηματοδότησης Πρώιμου Σταδίου Ανάπτυξης Χρηματαγορές Επιχειρηματικά Κεφάλαια (Venture Capitals Σπερματικά Επιχειρηματικά Κεφάλαια Επιχειρηματικοί Άγγελοι CrowdFunding Τραπεζικά Δάνεια Pre Seed/Seed Start-Up Ανάπτυξη Επέκταση Στάδιο Ανάπτυξης Επιχείρησης
Το Μέγεθος του CrowdFunding Κεφάλαια (δισ $) : Cowdfunding vs Venture Capitals vs Επενδυτικοί Άγγελοι Πηγή: CrowdFunder
Συμπεράσματα
Για τον Δημιουργό - Επιχειρηματία ΥΠΕΡ Ευκολία συγκέντρωσης πόρων κεφαλαίων ιδιαίτερα στα πρώτα και πιο δύσκολα από άποψης εξεύρεσης χρηματοδότησης, στάδια ανάπτυξης μιας επιχειρηματικής ιδέας. Ευκολία διάχυσης- κοινοποίησης της ιδέας και του όποιου υφιστάμενου project βασίζεται σε αυτή, μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας. Οι ενδιαφερόμενοι υποστηρικτές επενδυτές μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο του εγχειρήματος και να το προωθούν μέσω των δικών τους κοινωνικών και επιχειρηματικών δικτύων. Είναι μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης για άτομα και επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να εξυπηρετηθούν από το παραδοσιακό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δωρεάν έρευνα αγοράς για τον δημιουργό μέσα από την επικοινωνία του με τους ενδιαφερόμενους υποστηρικτές. Ευκαιρίες για feedback από τους υποστηρικτές και συνδιαμόρφωσης της ιδέας προϊόντος. ΚΑΤΑ Εάν δεν έχει κατοχυρωθεί με όρους πνευματικής ιδιοκτησίας η ιδέα του δημιουργού, μπορεί εύκολα να αντιγραφεί και να υιοθετηθεί από τρίτους. Εάν δεν επιτευχθεί ο χρηματοδοτικός στόχος μιας εκστρατείας, τότε όλα τα συγκεντρωθέντα χρήματα επιστρέφουν στους υποστηρικτές και το εγχείρημα αποτυγχάνει πλήρως. Το στήσιμο μιας ελκυστικής και πειστικής εκστρατείας crowdfunding απαιτεί την ανάλωση σημαντικού ποσού χρόνου.
Για τους υποστηρικτές - επενδυτές ΥΠΕΡ Πρόσβαση σε ένα πλήθος επενδυτικών ευκαιριών Πρώιμη πρόσβαση σε νέα προϊόντα Αξιολόγηση των πιθανοτήτων επιτυχίας της ιδέας προϊόντος μέσα από την πορεία της εκστρατείας ΚΑΤΑ Υψηλές πιθανότητες αποτυχίας εγχειρήματος λόγω ανικανότητας του δημιουργού. Υψηλή πιθανότητα εξαπάτησης από τον δημιουργό λόγω έλλειψης προηγούμενων επαφών - συναλλαγών μαζί του ή οποιασδήποτε μορφής πιστοποίησης του. Υψηλό ρίσκο εγχειρήματος διότι ο δημιουργός ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την κοινοποίηση πληροφοριών που αφορούν την εξέλιξη του.
Ευχαριστώ