Maria Krambia-Kapardis

Μάρτιος 2013

Maria Krambia-Kapardis Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Λογιστικής, Αναπληρωτής Κοσμήτορας της Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας, στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου Πρόεδρος Επιτροπής Οικονομικού Εγκλήματος και Δικανικής Λογιστικής του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ) Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διαφάνεια Κύπρος

Contact Group της Διεθνούς Διαφάνειας Εγκρίθηκε σαν φιλανθρωπικό ίδρυμα Στόχος της ΔΚ είναι να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της κοινωνίας και να βελτιώσει την ποιότητα της δημόσιας και ιδιωτικής διακυβέρνησης στην Κύπρο, προωθώντας την διαφάνεια, την ακεραιότητα καθώς και την ανάληψη ευθύνης. Μερικές από τις προτεραιότητες είναι η αύξηση της αντίληψης του κοινού για τις επιπτώσεις της διαφθοράς, και η ενδυνάμωση καθώς και η ενθάρρυνση των πολιτών στο να συμμετέχουν στην καταπολέμηση της διαφθοράς.

Όραμα της ΔΚ είναι να (εξ)υπηρετεί σαν η κύρια πηγή πληροφόρησης, τόσο για την κυβέρνηση όσο κα για το ευρύτερο κοινό, για θέματα διαφθοράς και μεταρρύθμισης στην Κύπρο, να (συν)εργάζεται με την Κυπριακή Κυβέρνηση και άλλους οργανισμούς για τον περιορισμό της διακριτικής ευχέρειας των κυβερνητικών αξιωματούχων, να κτίσει και να ενδυναμώσει θεσμούς (θεσμικά πλαίσια), να διευκολύνει την μεταρρύθμιση σε τομείς όπου υπάρχει διαφθορά και να προωθεί την χριστή διακυβέρνηση σε ζωτικούς/βασικούς τομείς πολιτικής. Ένας κόσμος όπου η κυβέρνηση, οι πολιτικοί, οι επιχειρήσεις, η κοινωνία και η καθημερινή ζωή των ανθρώπων να είναι απαλλαγμένα από την Διαφθορά.

Οικονομικό Κοινωνικό Πολιτικό Υπομονεύει την χρηστή διακυβέρνηση και δεοντολογία τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΧΩΡΑ ΒΑΘΜΟΣ ΧΩΡΑ ΒΑΘΜΟΣ 1 1 Δανία 90 32 17 Εσθονία 64 1 1 Φιλανδία 90 33 18 Πορτογαλία 63 4 3 Σουηδία 88 37 19 Σλοβενία 61 9 6 Ολλανδία 84 41 20 Πολωνία 58 12 8 Λουξεμβούργο 80 43 21 Μάλτα 57 13 9 Γερμανία 79 46 22 Ουγγαρία 55 16 10 Βέλγιο 75 48 23 Λιθουανία 54 17 11 Ηνωμένο Βασίλειο 74 54 24 Τσεχία 49 22 12 Γαλλία 71 54 24 Λετονία 49 25 13 Αυστρία 69 62 26 Σλοβακία 46 25 13 Ιρλανδία 69 66 27 Ρουμανία 44 29 15 Κύπρος 66 72 28 Ιταλία 42 30 16 Ισπανία 65 68 29 Βουλγαρία 41 94 30 Ελλάδα 36

Quality of Government 2010 EU ΣΕΙΡΑ ΧΩΡΑ ΣΕΙΡΑ ΧΩΡΑ 1 Δανία 14 Πορτογαλία 2 Σουηδία 15 Κύπρος 3 Φινλανδία 16 Εσθονία 4 Ολλανδία 17 Σλοβακία 5 Λουξεμβούργο 18 Τσεχία 6 Αυστρία 19 Λιθουανία 7 Γερμανία 20 Ουγγαρία 8 Ηνωμένο Βασίλειο 21 Σλοβενία 9 Ιρλανδία 22 Ελλάδα 10 Γαλλία 23 Λετονία 11 Βέλγιο 24 Πολωνία 12 Μάλτα 25 Ιταλία 13 Ισπανία 26 Βουλγαρία 27 Ρουμανία

Διαφθορά Σύγκρουση Συμφερόντων Δωροδοκία Παράνομα Φιλοδωρήματα Οικονομικός Εκβιασμός Πολιτική Διαφθορά Μεθοδεύσεις απατηλών αγορών Χρηματικές Ανταποδόσεις Μεθοδεύσεις απατηλών πωλήσεων Νόθευση Διαγωνισμών Άλλα Άλλα

953 ερωτηθέντες Ερωτηματολόγιο στο κοινό Ερωτηματολόγια μέσω διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.

Τις παρακάτω πράξεις τις θεωρείτε διαφθορά; 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 86% 90% 89% 90% 84% 88% 86% 89% 58% 55% 55% 55% Ανταμοιβή με Ανταμοιβή με Ανταμοιβή με ποσό ποσό ποσό Ανταμοιβή με χρημάτων ή χρημάτων ή χρημάτων ή ποσό άλλο άλλο άλλο χρημάτων ή αντάλλαγμα αντάλλαγμα αντάλλαγμα άλλο στην για μείωση ή για απόκτηση αντάλλαγμα πολεοδομία διαγραφή πτυχίου ή για απόκτηση για χρέους στην άλλου άδειας διευκολύνσεις υπηρεσία του ακαδημαϊκού οδήγησης στην έκδοση φόρου προσόντος/τί αδειών εισοδήματος τλου 78% 76% 63% Την χρησιμοποίησ η «μέσου» για πρόσληψη στο δημόσιο 80% 62% 76% 59% 50% 43% Χρησιμοποίησ η «μέσου» για πρόσληψη σε ιδιωτική εταιρεία Ανταμοιβή με ποσό χρημάτων για μεσολάβηση/ διευκόλυνση/ ανάθεση ενός έργου ή μιας υπηρεσίας σε τρίτους. 73% 70% 54% Χρησιμοποίησ η «μέσου» για μετάθεση ή/και ευνοϊκή τοποθέτηση στο στρατό 2010 2011 2012 2010 55% 55% 58% 55% 63% 50% 43% 54% 2011 84% 88% 86% 89% 76% 59% 76% 70% 2012 86% 90% 89% 90% 78% 62% 80% 73%

100% 95% 90% 85% Σε ποιες από τις πιο κάτω κατηγορίες σύμφωνα με τη γνώμη σας η δωροδοκία (παροχή και λήψη) ή/και η κατάχρηση εξουσίας για προσωπικό όφελος, είναι διαδεδομένη στην Κύπρο και υπάρχει πολλή διαφθορά; 96% 94% 93% 92% 90% 90% 90% 87% 93% 93% 93% 88% 88% 92% 90% 85% 82% 86% 84% 89% 82% 80% 75% 70% 65% 83% 80% 81% 82% 82% 80% 77% 77% 74% 71% 79% 83% 82% 2010 2011 2012 79% 76% 76% 72% 71% 70% 67% 69% 60% Πολιτικοί σε εθνικό επίπεδο Κρατικοί λειτουργοί που αναθέτουν δημόσιες προσφορές Κρατικοί λειτουργοί που εκδίδουν πολεοδομικές άδειες Επαρχιακή Αυτοδιοίκηση Τοπική Αυτοδιοίκηση Οι άνθρωποι που εργάζονται στην Αστυνομία Επιθεωρητές (υγείας, οικοδομών, ποιότητας τροφίμων, υγειονομικού ελέγχου, αδειοδοτήσεων) Άτομα που εκδίδουν επαγγελματικές άδειες Δικαστές Οι άνθρωποι που Οι άνθρωποι που Οι άνθρωποι που Οι άνθρωποι που Οι άνθρωποι που εργάζονται στα Τελωνεία εργάζονται στις υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας (π.χ. Νοσοκομεία) εργάζονται στις υπηρεσίες Δημόσιας Εκπαίδευσης εργάζονται σε ιδιωτικές υπηρεσίες Υγείας εργάζονται σε ιδιωτικές υπηρεσίες Εκπαίδευσης

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% Πόσο αποτελεσματικά είναι ή θα είναι κατά τη γνώμη σας τα ακόλουθα μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς; 87% 89% 74% Η αμερόλ ηπτη εφαρμο γή των νόμων 83% Να υπάρχε ι συντομ ότερη εκδίκα ση και επιβολ ή ποινών Να υπάρχο υν πολύ αυστηρ ές ποινές 85% 82% 81% 75% 76% Να εφαρμό ζεται ορθά το ΠΟΘΕΝ ΕΣΧΕΣ για όλους τους αξιωμα τούχ 68% 65% 55% Να γίνουν ενημερ ωτικές εκστρα τείες κατά της διαφθο ράς 76% 73% 65% Να υπάρχε ι μια Ανεξάρ τητη Αρχή κατά της διαφθο ράς 89% 86% Να αναβα θμιστεί το νομικό πλαίσι 2010 87% 89% 82% 81% 65% 73% 86% ο Αυστηρ ή τιμωρί α όσων παράν ομα λαμβάν ουν ανταμο ιβές Αυστηρ ή τιμωρί α όσων παράν ομα προσφ έρουν ανταμο ιβές Καθιέρ ωση κώδικα επικοιν ωνίας και συμπερ ιφοράς μεταξύ πολιτώ ν και δημο Θεσμοθ έτηση μαθημ άτων για ενημέρ ωση/κ αταπο λέμηση της διαφθο ράς Να νομοθε τηθεί η προστ ασία του καταδό τη/πλη ροφορι οδότη. 2011 74% 83% 75% 76% 55% 65% 80% 87% 87% 70% 71% 79% 80% 87% 87% 70% 71% 2012 Να υπαρχε ι διαφαν εια/επι βλεψη στη χρηματ οδοτησ η πολιτικ 2012 87% 89% 82% 85% 68% 76% 89% 88% 81% 70% 77% 81% 88% 84% 88% 81% 70% 77% 81% 88% 79% 2010 2011 ων 84% Να υπαρχε ι διαφάν εια/επι βλεψη σε ότι αφορα τη χρηματ οδοτησ η

Ποια είναι η γνώμη σας για το μέγεθός της διαφθοράς στην Κύπρο; 100% 90% 80% 91% 86% 85% 82% 79% 77% 2010 2011 2012 70% 70% 80% 75% 73% 79% 71% 60% 60% 57% 63% 62% 61% 50% 50% 50% 40% H διαφθορά είναι μεγάλο πρόβλημα Υπάρχει διαφθορά σε εθνικό επίπεδο Υπάρχει διαφθορά στην τοπική αυτοδιοίκηση Η διαφθορά είναι αναπόφευκτη και πάντα θα υπάρχει Η διαφθορά θα αυξηθεί λόγο της οικονομικής κρίσης Κατά τα τελευτέα 3 χρόνια θα λέγατε ότι το επίπεδο της διαφθοράς έχει αυξηθεί στην Κύπρο H έκρηξη στο Μαρί έχει επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη σας για θέματα διαφθοράς Η οικονομική κρίση εχει επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη σας για θέματα διαφθοράς Η κάθοδος της Τρόικας έχει επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη σας για θέματα διαφθοράς Τα πρόσφατα σκάνδαλα που έχουν ταλανίσει την Κυπριακή Κοινωνια έχουν επηρεάσει αρνητικά την αντίληψη σας για θέματα διαφθοράς

100% Αιτιολόγηση για την διαφθορά στην Κύπρο 90% 80% 70% 60% 50% 40% 80% 74% 58% 88% 84% 67% 81% 77% 56% 87% 87% 87% 84% 82% 81% 67% 69% 59% 85% 79% 61% 62% 61% 51% 49% 2010 2011 2012 56% 51% 47% 44% 30% 20% Υπάρχουν πολύ στενοί Οι πολιτικοί (της Κυβέρνησης Το δημόσιο χρήμα δαπανάται Δεν υπάρχει πραγματική Πολλοί διορισμοί στη Πολλοί άνθρωποι Ο νόμος συχνά δεν 34% 35% 32% Φτωχές κοινωνικοοικονομικές Δεν χρειάζεται να υπακούμε Για να γίνει μια διαδικασία 29% Όταν δεν βλάπτονται τα δεσμοί μεταξύ της και του Κοινοβουλίου) δεν με μη διαφανή τρόπο τιμωρία για τη διαφθορά Δημόσια Διοίκηση δεν αποδέχονται τη διαφθορά ως εφαρμόζεται από τις συνθήκες (χαμηλό εισόδημα, απόλυτα στους νόμους όταν γρηγορότερα και ευκολότερα προσωπικά/οικογενειακά επιχειρηματικής πράττουν αρκετά για να (ελαφρές ποινές στα επικεντρώνονται στην μέρος της καθημερινής ζωής. αρμόδιες αρχές. φτώχεια) οδηγούν στη πιθανό δεν θα το μάθει είναι αποδεκτό να συμφέροντα κάποιου είναι δραστηριότητας και της καταπολεμήσουν τη δικαστήρια ή καθόλου δίωξη) αξιοκρατία/τα προσόντα. διαφθορά. κανείς γιατί και να το μάθει προσφέρει κάποιος χρήματα αποδεκτό να δίνει χρήματα ή πολιτικής διαφθορά. τίποτα δεν θα γίνει ή άλλο αντάλλαγμα άλλο αντάλλαγμα για διευκολύνσεις.

Η αποτροπή/καταπολέμηση κατά της διαφθοράς είναι ευθύνη: 100% 90% 89% 84% 87% 80% 70% 79% 74% 84% 75% 80% 69% 81% 60% 59% 67% 61% 61% 53% 2010 2011 50% 50% 52% 2012 40% 30% Του Δικαστικού Συστήματος (της κατηγορούσας Της Κυβέρνησης Της Αστυνομίας Των θεσμών της ΕΕ ΜΚΟ, άλλοι σύνδεσμοι Όλων των πολιτικών κομμάτων και της αρχής και των δικαστηρίων) Βουλής

Ενεργητική Δωροδοκία 2012 10 9 8 2012 7 6 5 5 5 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 2 2 1 1 0 Νοσοκομείο Τμήμα Εσωτερικών Προσόδων/Φόρος Εισοδήματος Αστυνομία Υπηρεσία ΦΠΑ Τμήμα πολεοδομίας και οικήσεως Κτηματολόγιο Δημαρχείο ή Κοινοτική αρχή Υπουργείο Υγείας Υπουργείο Εργασίας Υπουργείο Εσωτερικών Υπουργείο Οικονομικών Υπουργείο Δικαιοσύνης Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων

ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΚΥΠΡΟΣ 40, Θεμιστοκλή Δερβή, 2 ος Όροφος, 1066, Λευκωσία P.O. Box 22110, 1517, Λευκωσία, Κύπρος T. +357 22274500 F. +357 22274501 Email: info@transparencycyprus.org www.transparencycyprus.org