EXE E-Learning XHTML Editor exe: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ EXE... 1 E-Learning XHTML Editor... 1 exe: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... 1 1. ΓΕΝΙΚΑ... 2 2. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ... 4 Μενού Αρχείο... 8 Μενού Εργαλεία (Tools)... 10 Μενού Στυλ (Style)... 12 Μενού Βοήθεια (Help)... 12 Περίγραμμα... 13 4. ΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ... 14 Είδη Ηλεκτρονικών Δραστηριοτήτων... 14 Και πώς βάζουμε μια Δραστηριότητα;... 16 Επεξεργασία Δραστηριότητας... 17 Εισαγωγή εικόνας... 19 Πίνακας... 20 Εισαγωγή Video από το YouTube... 23 Εισαγωγή Άρθρου Βίκι... 27 Εισαγωγή Ερώτησης «Σωστό Λάθος»... 28 Εισαγωγή Κουΐζ Τύπου SCORM... 29 Εισαγωγή Μεγεθυντή Εικόνας... 32 Εισαγωγή Αγκύρωσης (anchor)... 34 5 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ... 36 Αποθήκευση... 36 Εξαγωγή... 39 1
1. ΓΕΝΙΚΑ Το SCORM είναι ένα διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο για μαθησιακά «πακέτα» Τηλεκπαίδευσης. Ειδικότερα το πρότυπο Sharable Content Object Reference Model (SCORM) είναι ένα σύνολο προδιαγραφών για την ανάπτυξη, το πακετάρισμα (packaging) και τη διανομή εκπαιδευτικού υλικού όποτε και οπουδήποτε αυτό απαιτείται. Το πρότυπο αυτό ορίζει πώς το εκπαιδευτικό υλικό μπορεί να ταυτοποιηθεί (identification), να περιγραφεί και να ομαδοποιηθεί σαν ένα μάθημα ή σαν ένα μέρος μαθήματος και να διαμοιραστεί μεταξύ συστημάτων (LMS, LCMS, κλπ) ή αποθηκών (repositories) μαθησιακών αντικειμένων και δραστηριοτήτων. Ορίζει επίσης τις τεχνικές μεθόδους για την πραγματοποίηση των παραπάνω διαδικασιών. Περιέχει προδιαγραφές για την ομαδοποίηση του και την περιγραφή του με μεταδεδομένα. Στην ουσία, οι εκπαιδευτικοί πόροι που χρειάζονται για τη μεταφορά ενός μαθήματος ή γενικότερα μιας αυτόνομης μονάδας μάθησης, συσκευάζονται σε ένα αρχείο τύπου zip. Το αρχείο αυτό περιέχει, όχι μόνο τα αρχεία του μαθήματος αλλά και ένα αρχείο τύπου XML (ονομάζεται manifest.xml σύμφωνα με το πρότυπο SCORM), το οποίο περιγράφει τα περιεχόμενα του μαθήματος, τη δομή και την αλληλουχία τους. Υπάρχουν διάφορα εργαλεία ανοικτού κώδικα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να παραχθούν (authoring) και να πακεταριστούν (packaging) εύκολα και γρήγορα οι σελίδες ή/και τα αρχεία εκπαιδευτικού υλικού σε μορφή πακέτων SCORM. Μία αρκετά διαδεδομένη εφαρμογή είναι το exe (elearning XHTML editor). Πιο συγκεκριμένα το εργαλείο ανοικτού κώδικα exe - elearning XHTML editor (http://exelearning.org/), είναι μία φιλική, εύχρηστη και χωρίς προαπαιτούμενες γνώσεις προγραμματισμού εφαρμογή παραγωγής πολυμορφικού μαθησιακού υλικού. Είναι ένα εργαλείο συγγραφής υλικού e-learning, ειδικά σχεδιασμένο για χρήση από εκπαιδευτικούς. Μέσα από το exe το μαθησιακό υλικό μπορεί εύκολα και γρήγορα να εξαχθεί με τη μορφή αυτόνομων δομημένων HTML σελίδων ή και πακέτων SCORM, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να ενσωματωθεί σε κάποιο LMS, μια εκπαιδευτική πύλη, ή απλά να διατεθεί μέσω του παγκόσμιου ιστού πληροφοριών. 2
Τι είναι το exe; To exe (elearning XHTML editor) είναι ένα πρόγραμμα που μπορεί να μας βοηθήσει να κατασκευάσουμε εύκολα ιστοσελίδες. Παλαιότερα αυτό θα απαιτούσε γνώσεις πάνω σε XHTML ή XML. Με το exe όμως αυτά δε χρειάζονται. Είναι σχεδιασμένο κυρίως για να βοηθήσει εκπαιδευτικούς και ακαδημαϊκούς. Με το exe μπορούμε να φτιάξουμε ιστοσελίδες που θα περιέχουν στοιχεία όπως, συνδέσμους με άλλες σελίδες, ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, πολυμέσα και αρχεία video από το youtube κλπ. Υπάρχουν αρκετές ομοιότητες του exe με τα άλλα προγράμματα σε ότι αφορά την εκτέλεση, την επεξεργασία. Και σ αυτό π.χ. υπάρχουν εντολές όπως Αντιγραφή, Αποκοπή, Επικόλληση. Υπάρχει επίσης δυνατότητα για Βοήθεια. Ωστόσο, δε λείπουν και κάποιες διαφορές που χρειάζονται προσοχή, όπως θα δούμε ότι είναι για παράδειγμα η αποθήκευση. Για περισσότερες πληροφορίες για το exe μπορείτε να επισκεφθείτε τις παρακάτω ιστοσελίδες. http://exelearning.org/ (από αυτή την ιστοσελίδα γίνεται και η εγκατάστασή του) http://www.ellak.gr/index.php?option=com_content&task=view&id= 6748&Itemid=2 Οι σημειώσεις αυτές από μόνες τους δε μπορούν να βοηθήσουν κανένα να μάθει το πρόγραμμα. ο καλύτερος τρόπος είναι να τις χρησιμοποιήσετε με τον υπολογιστή ανοιχτό. 3
2. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Όπως αναφέρθηκε πιο πάνω η εγκατάσταση θα γίνει από την ιστοσελίδα http://exelearning.org/ Όταν επισκεφτούμε την ιστοσελίδα αυτή βλέπουμε στη μέση την επιλογή εγκατάστασης (Download exe) για διάφορα προγράμματα εκτέλεσης (Windows, Linux). Επιλέγουμε αυτό που θέλουμε μετακινώντας τον κέρσορα πάνω στο σύνδεσμο (link) δηλαδή στα πράσινα γράμματα, και κάνουμε κλικ. Η επιλογή Ready-to-Run παρουσιάζει ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Θα μας επιτρέψει να μεταφέρουμε τη δουλειά που έχουμε κάνει με αφαιρούμενο δίσκο από υπολογιστή σε υπολογιστή, χωρίς να χρειαστεί επανεγκατάσταση. Με αυτή την κίνηση θα μας εμφανίσει ένα παράθυρο με την εντολή Αποθήκευση Αρχείου που πρέπει και να επιλέξουμε. 4
Στη συνέχεια εμφανίζει ένα άλλο παράθυρο που μας δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουμε σε ποιο αρχείο του υπολογιστή και με ποιο όνομα θα κατεβάσουμε το αρχείο της εγκατάστασης (την εφαρμογή), Αφού επιλέξουμε πατάμε Αποθήκευση (Save). Όταν ολοκληρωθεί η παραλαβή της εφαρμογής, το βρίσκουμε στο φάκελο που επιλέξαμε να το αποθηκεύσουμε. Με τον κέρσορα κάνουμε διπλό κλικ και η εγκατάσταση αρχίζει. 5
3. ΒΑΣΙΚΑ ΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΕΡΓΑΛΕΙΑ Πώς το ανοίγουμε; Αφού η εγκατάσταση ολοκληρωθεί μπορούμε να το ανοίξουμε και να το χρησιμοποιήσουμε. Το exe ανοίγει όπως και τα περισσότερα προγράμματα. Στην επιφάνεια εργασίας θα δούμε ένα εικονίδιο. Απλά μετακινούμε τον κέρσορα στο εικονίδιο αυτό και κάνουμε διπλό κλικ. 6
Και... μετά; Όταν ανοίξουμε το exe βλέπουμε την παρακάτω εικόνα. Η δουλειά στο exe έχει αρκετές ομοιότητες με άλλα προγράμματα. Στο πάνω μέρος έχουμε την γραμμή εργασιών που περιλαμβάνει τέσσερα μενού (δηλ. καταλόγους): Αρχείο, Εργαλεία, Στυλ, Βοήθεια Ας δούμε λοιπόν το κάθε μενού χωριστά, ξεκινώντας από το μενού Αρχείο. 7
Μενού Αρχείο Περιλαμβάνει τις εντολές: Δημιουργία, Άνοιγμα, Πρόσφατα Έργα, Αποθήκευση, Αποθήκευση ως, Εκτύπωση, Εξαγωγή, Συγχώνευση, Έξοδος. Με την εντολή Δημιουργία (New), κατασκευάζουμε ένα νέο αρχείο. Με την εντολή Άνοιγμα, μπορούμε να δούμε (να ανοίξουμε ένα ήδη αποθηκευμένο αρχείο). Πηγαίνοντας στα Πρόσφατα Έργα μπορούμε να δούμε αρχεία που έχουμε πρόσφατα ανοίξει ή επεξεργαστεί. Αυτά παρουσιάζοντα σε ένα άλλο μενού, που ανοίγει μόλις πάμε τον κέρσορα στο βελάκι δίπλα στην εντολή. Με την εντολή Εκτύπωση (Print) μπορούμε να εκτυπώσουμε ένα αρχείο. Πατώντας Αποθήκευση, αποθηκεύουμε ότι αλλαγές έχουμε κάνει στο αρχείο που επεξεργαζόμαστε. Η διαφορά με την εντολή Αποθήκευση ως είναι απλά ότι η δεύτερη χρησιμοποιείται όταν αποθηκεύουμε ένα αρχείο που το δημιουργούμε, το επεξεργαζόμαστε για πρώτη φορά. Για να μπορέσουμε να προβάλλουμε τη διαδικασία μας στο δίκτυο, πρέπει αφού τελειώσουμε την επεξεργασία της ιστοσελίδας να κάνουμε Εξαγωγή. Η εξαγωγή ενός αρχείου μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους, δηλαδή διαφορετικούς τύπους αρχειών (Απλή ιστοσελίδα, Αρχείο Κειμένου κλπ), ανάλογα με τι αρχείο θέλουμε να ετοιμάσουμε. 8
Η εντολή Συγχώνευση περιλαμβάνει δύο επιλογές: εισαγωγή πακέτου, εξαγωγή πακέτου. Με την εντολή αυτή, μπορούμε να χωρίσουμε ή να ενώσουμε διαφορετικά αρχεία ή μέρη αρχείων (πακέτα). Με την εντολή Έξοδος (Quit), κλείνουμε το πρόγραμμα. ΠΡΟΣΟΧΗ. Το exe κλείνει μόνο πατώντας την εντολή Έξοδο. Δεν κλείνει μετακινώντας τον κέρσορα στο εικονίδιο, στο παράθυρο πάνω δεξιά, και κάνοντας κλίκ, όπως γίνεται σε άλλες εφαρμογές. 9
Μενού Εργαλεία (Tools) Στα Εργαλεία, υπάρχουν οι παρακάτω εντολές: Επεξεργαστής ηλεκτρονικής Δραστηριότητας (idevice network), Προτιμήσεις (Preferences) και Ανανέωση (Refresh Display). Ο επεξεργαστής ηλεκτρονικής δραστηριότητας (που λέγεται και ηλεκτρονικό εργαλείο) προσφέρει τις ίδιες δυνατότητες με τη λίστα που έχουμε κάτω αριστερά, όταν ανοίγουμε το πρόγραμμα. Η λίστα αυτή μας βοηθά να βγάζουμε διάφορα στοιχεία (τις δραστηριότητες), που μπορούμε να βάλουμε στην ιστοσελίδα. Τέτοια μπορεί να είναι απλό κείμενο, εικόνες, συνδέσμους άλλες εφαρμογές κλπ. Όταν ανοίγουμε τον επεξεργαστή, ανοίγει ένα νέο παράθυρο που μας βοηθά να δημιουργήσουμε μια καινούρια δραστηριότητα ή να επεξεργαστούμε μια που έχουμε δημιουργήσει από πριν. 10
Με την εντολή Προτιμήσεις μπορούμε να αλλάξουμε τη γλώσσα της εφαρμογής. Απλά όταν την πατήσουμε, εμφανίζεται ένα παράθυρο με μία λίστα από γλώσσες. Επιλέγουμε τη γλώσσα που θέλουμε και μετά πατάμε Εντάξει (OK). Με την Ανανέωση, πολύ απλά μπορούμε να έχουμε τη σελίδα, ενημερωμένη με τις τελευταίες αλλαγές που έχουμε κάνει. 11
Μενού Στυλ (Style) Ο κατάλογος ΣΤΥΛ μας δίνει κάποιες επιλογές για την εμφάνιση της σελίδας. Μενού Βοήθεια (Help) Ο κατάλογος ΒΟΗΘΕΙΑ περιέχει πληροφορίες και εγχειρίδιο για τη χρήση του προγράμματος. Έχει δύο επιλογές με το ίδιο όνομα. Στην αγγλική έκδοση το πρώτο είναι exe Tutorial ενώ το δεύτερο exe Manual. Το δεύτερο είναι μάλλον πιο χρήσιμο. 12
Περίγραμμα Κάτω ακριβώς από τη γραμμή με τα βασικά μενού, στα αριστερά, υπάρχει ένα πλαίσιο στο οποίο αναπαρίσταται το Περίγραμμα της ιστοσελίδας που θα φτιάξουμε. Μόλις ανοίξουμε το πρόγραμμα, το πλαίσιο με το περίγραμμα περιέχει μόνο πάνω-πάνω την «Αρχή». Με τις εντολές πάνω από τη γραμμή μπορούμε να κάνουμε επεξεργασία. Αν μαρκάρουμε την Αρχή και πατήσουμε Προσθήκη σελίδας, μπορούμε να βάλουμε επιπλέον σελίδες. Αν τις μαρκάρουμε και πατήσουμε Διαγραφή, θα τις βγάλουμε, ενώ αν πατήσουμε Μετονομασία, θα τους αλλάξουμε όνομα. (Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται μπροστά ένα παράθυρο. Εκεί γράφουμε το νέο όνομα που θέλουμε να δώσουμε και πατάμε OK). Μαρκάροντας μια από τις σελίδες που δημιουργήσαμε και πατώντας Προσθήκη σελίδας μπορούμε να δημιουργήσουμε υπο-σελίδες. Με τα βελάκια που είναι κάτω από το πλαίσιο του περιεχομένου μπορούμε να αλλάξουμε τη σειρά. Για να γίνει αυτό πρέπει να μαρκάρουμε το κεφάλαιο που θέλουμε να βάλουμε σε άλλη σειρά και μετά να πατήσουμε το εικονίδιο, το βελάκι της επιλογής μας. Συγκεκριμένα αν θέλουμε να πάει σε προηγούμενο επίπεδο (δηλαδή από παράγραφος να γίνει κεφάλαιο), πατάμε 13
το 1 ο, ενώ αν θέλουμε σε επόμενο πάει στο 2 ο. Με το 3 ο πάει μια θέση πάνω, ενώ με το 4 ο μια θέση κάτω. 4. ΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Είδη Ηλεκτρονικών Δραστηριοτήτων Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες (idevices) παρέχουν ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο ορίζετε το περιεχόμενό σας. Ως δραστηριότητα μπορεί να οριστεί μια εργασία ή ένα σύνολο εργασιών που πρέπει να ολοκληρώσει ένας μαθητής. Δώστε μια σαφή εκφώνηση της εργασίας και εξετάστε τις συνθήκες που μπορούν να βοηθήσουν ή να δυσκολέψουν τον αρχάριο κατά την εκτέλεση της εργασίας του. RSS Το RSS (Really Simple Syndication) Βοηθά να πάρουμε πληροφορίες από μία ιστοσελίδα χωρίς να χρειάζεται να μπούμε σ αυτήν. Γράφουμε τη διεύθυνση της σελίδας (URL) στο σχετικό πλαίσιο και αντλούνται οι πληροφορίες με τη φόρτωση. Άρθρο Βίκι (Wiki Article) Βοηθά να πάρουμε άρθρα από τη Βικιπαίδεια και να τα βάλουμε στο αρχείο μας. Χρειάζεται φυσικά να υπάρχει σύνδεση στο ίντερνετ. (Αν χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δραστηριότητα και αλλάξουμε κάτι στο άρθρο που πήραμε, αυτές οι αλλαγές θα μείνουν ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΑΡΧΕΙΟ ΜΑΣ και όχι στη Βικιπαίδεια). Γκαλερί εικόνων (Image gallery) Δραστηριότητα Ανάγνωσης (Reading activity) Βοηθά να ανεβάσουμε εικόνες. Δίνει την ευκαιρία να στήσουμε μια αναγνωστική άσκηση, περιγράφοντας λίγα βασικά πράγματα με αναφορές στην αρχή, μετά τη δραστηριότητα και τέλος τα βασικά σημεία (ανατροφοδότηση). Ελεύθερη Δραστηριότητα (Activity) Βοηθά να βάλουμε μια δραστηριότητα της αρεσκείας μας. Γίνεται απλά περιγραφή των δράσεων που πρέπει να γίνουν. Ελεύθερο Κείμενο (Free Text Area) Βοηθά στην απλή περιγραφή του θέματος του αρχείου μας, δίνει οδηγίες για τα κείμενα, τις δραστηριότητες που βάζουμε κλπ. 14
Εξωτερικός Διαδικτυακός Τόπος (External website) Βοηθά να βάζουμε συνδέσμους με άλλες ιστοσελίδες στο κείμενό μας. Έτσι μπορούμε να ανοίγουμε τις σελίδες αυτές, χωρίς να χρειάζεται νέο παράθυρο. Ερώτηση Σωστού Λάθους (True/False Question) Ερώτηση Πολλαπλής Επιλογής (Multi-choice Question) Ερώτηση Πολλαπλών Επιλογών (Multi-select Question) Κουΐζ τύπου SCORM (SCORM Quiz) Βάζει ερωτήσεις που αναφέρουν μια δήλωση και απαιτεί από τον αναγνώστη, τον επισκέπτη, το μαθητή να αποφασίσει εάν είναι αληθινή ή ψευδής. Βοηθά να βάζουμε ερωτήσεις με διάφορες πιθανές σωστές απαντήσεις. Βοηθά να βάζουμε ερωτήσεις που δέχονται περισσότερες από μια επιλογές ή απαντήσεις. Η δραστηριότητα αυτή παρέχει τη δυνατότητα να βάζουμε ερωτήσεις με πιθανές απαντήσεις (πολλαπλής επιλογής). Η διαφορά εδώ όμως είναι ότι με τη βοήθεια ενός συστήματος γίνεται υπολογισμός πόντων/βαθμών ανάλογα με την απάντηση που επιλέγεται. Μεγεθυντής εικόνας (Image Magrifier) Βοηθά να μεγεθύνουμε εικόνες και να βλέπουμε καλύτερα κάποια μέρη τους. Μελέτη Περίπτωσης (Case Study) Με τη δραστηριότητα αυτή μπορούμε να βάλουμε στο αρχείο μας ένα κείμενο που θα έχει κάποιο βασικό, εκπαιδευτικό μήνυμα. Αναφέρεται σε πραγματικές καταστάσεις που εφαρμόζονται θεωρίες στην πράξη. Μικροεφαρμογή Java (Java Applet) Προαπαιτούμενες γνώσεις (Preknowledge) Βοηθά να βάλουμε εφαρμογές Java στο αρχείο Αναφέρεται σε γνώσεις που πρέπει να έχουν οι μαθητές ή οι επισκέπτες της ιστοσελίδας πριν προχωρήσουν σε άλλες σελίδες ή δραστηριότητες. Στοχασμός (Reflection) Χρησιμοποιείται συχνά για να συνδέσει τη θεωρία με την πράξη. Έχει ως στόχο να παρέχει στους εκπαιδευόμενους μια ευκαιρία να παρατηρήσουν και να απεικονίσουν τις παρατηρήσεις τους πριν τις παρουσιάσουν ως κομμάτι της ακαδημαϊκής τους εργασίας. Περιοδικά, ημερολόγια, σχεδιαγράμματα και χαρτοφυλάκια είναι 15
χρήσιμα εργαλεία για συλλογή στοιχείων. Υποδείξεις και οδηγίες μπορούν να αποτελέσουν αποτελεσματικά εργαλεία ανάδρασης. Στόχοι (Objectives) Οι στόχοι περιγράφουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα της εκπαιδευτικής διαδικασίας και πρέπει να καθορίσουν τι θα είναι σε θέση να κάνουν οι μαθητές όταν ολοκληρώσουν τις υποχρεώσεις εκπαίδευσής τους. Συμπλήρωσης Κενών (Cloze Activity) Βοηθά να βάζουμε κείμενο με κενά που πρέπει να συμπληρωθούν. Πρόκειται για δημοφιλή τύπο άσκησης. Και πώς βάζουμε μια Δραστηριότητα; Για να βάλουμε μια δραστηριότητα στη σελίδα, χρειάζεται να μετακινήσουμε τον κέρσορα στη λίστα, τον πίνακά τους (idevices pane) και να μαρκάρουμε αυτή που θέλουμε. Αν π.χ. θέλουμε να βάλουμε μια Ελεύθερη Δραστηριότητα θα έχουμε μπροστά μας την παρακάτω εικόνα 16
Πατώντας το εικονίδιο την παρακάτω εικόνα μπορούμε να κάνουμε την επεξεργασία. Θα βλέπουμε μπροστά μας Στο μικρό ορθογώνιο πλατύ πλαίσιο που γράφει Ελεύθερη Δραστηριότητα θα μπορούμε να γράψουμε το όνομα που θέλουμε να της δώσουμε. Στο μεγάλο άσπρο πλαίσιο γράφουμε κείμενο, ενώ με τα εικονίδια πάνω από αυτό μπορούμε να κάνουμε αλλαγή και επεξεργασία. Ολοκλήρωση (αποθηκεύει αλλαγές κλπ) Αναίρεση Κατάργηση (διαγράφει τη δραστηριότητα) Μετακίνηση (αλλάζει τη σειρά της δραστηριότητας, δηλαδή τη βάζει πριν την προηγούμενη, μετά την επόμενη κλπ Μετακίνηση άλλη σελίδα) (σε Επεξεργασία Δραστηριότητας Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε κάποια σημεία της επεξεργασίας του κειμένου, που περιέχει κάθε δραστηριότητα. Πάνω από το πλαίσιο κειμένου υπάρχει το παρακάτω μενού. 17
Κάποιες από τις εντολές είναι γνωστές από προηγούμενες εφαρμογές. Συγκεκριμένα έχουμε: για καθαρισμό του κειμένου για πιο έντονα γράμματα, για πλάγια για υπογραμμισμένα για επιλογή μεγέθους γραμματοσειράς για χρωματισμό πλαισίου κειμένου στοίχιση κειμένου από αριστερά για υπόστιξη στοίχιση στο κέντρο για αλλαγή χρώματος γραμματοσειράς για αναγραφή σε υπερκείμενο επίπεδο, επιγραφή ή υπέρτιτλο στοίχιση από δεξιά στοίχιση στο κέντρο για κουκίδες για αρίθμηση για αρχή της παραγράφου «πιο έξω» ή «πιο μέσα» για επικόλληση για αποκοπή για επικόλληση απλού κειμένου (μαύρα γράμματα σε γραμματοσειρά 12) για αντιγραφή για επικόλληση κειμένου από αρχείο του word. για βοήθεια αναίρεση κατάργηση αναίρεσης για το είδος της γραμματοσειράς για εισαγωγή πίνακα για κατάργηση μορφοποιήσεων κειμένου (επαναφορά στο αρχικό στυλ, 12αρια μαύρα) Υπάρχουν όμως και άλλες εντολές που ή δεν υπάρχουν σε άλλες εφαρμογές ή διαφέρουν. Τέτοιες είναι: για εισαγωγή εικόνας, για εισαγωγή ήχου/βίντεο, για εισαγωγή οριζόντιας γραμμής από πάνω για εισαγωγή μαθηματικού συμβόλου, για εισαγωγή εσωτερικού συνδέσμου (anchor) για δημιουργία συνδέσμου για κατάργηση συνδέσμου για εισαγωγή συμβόλου για εισαγωγή συνδέσμου με ιστοσελίδα ή video από το youtube. 18
Μπορούμε να δούμε λίγο την κάθε λειτουργία. Εισαγωγή εικόνας Όταν κάνουμε κλικ στο εικονίδιο για την εισαγωγή εικόνας παίρνουμε το παρακάτω παράθυρο: Επιλέγουμε εικόνα από συγκεκριμένη ιστοσελίδα Αλλάζουμε εμφάνιση εικόνας, στοίχιση περιθώρια κλπ Επιλέγουμε εικόνα από αρχείο Βάζουμε τίτλο/όνομα Ορίζουμε διαστάσεις Κάνουμε περιληπτική περιγραφή εικόνας Εδώ έχουμε προεπισκόπηση της εικόνας Ολοκληρώνουμε την εισαγωγή εικόνας Ακυρώνουμε την εισαγωγή εικόνας Με παρόμοιο τρόπο γίνεται και η εισαγωγή ταινίας 19
Πίνακας Για να βάλουμε πίνακα λοιπόν, όπως είπαμε κάνουμε κλικ στο εικονίδιο παρουσιάζεται το παρακάτω παράθυρο.. Τότε Εμβαδόν κελιών Αριθμός Γραμμών Εσωτερικό περιθώριο (βλ. παρακάτω) Πλάτος πίνακα Αριθμός Στηλών Εξωτερικό περιθώριο (βλ. Παρακάτω) Περιθώριο Ύψος πίνακα Ο πίνακας όπως εισάγεται στο κείμενο θα έχει ως γραμμές, διακεκομμένες. Για να δούμε τι είναι το cellpading ας πάρουμε τον πρώτο πίνακα. Στο δεύτερο κελί της πρώτης γραμμής βλέπουμε το δρομέα. Το cellpading αναφέρεται στην απόστασή του από το περίγραμμα που βρίσκεται αριστερά του. Το cellspacing αναφέρεται στην απόσταση ανάμεσα στις διακεκομμένες γραμμές που αποτελούν το περίγραμμα, τη γραμμή του πίνακα. Ο δεύτερος πίνακας που βλέπουμε έχει δεκαπλάσιο cellspacing από τον πρώτο. Προσοχή θέλουν και άλλες εντολές. είναι για τις ιδιότητες γραμμών είναι για τις ιδιότητες κελιών εισαγωγή γραμμών από πάνω εισαγωγή γραμμών από κάτω διαγραφή γραμμής εισαγωγή στηλών από αριστερά εισαγωγή στηλών από δεξιά διαγραφή στήλης χωρισμός συγχωνευμένων κελιών συγχώνευση κελιών 20
Ας δούμε κάτι ακόμα για τους πίνακες. Όταν συμπληρώνουμε ένα πίνακα έχουμε τη μορφή Όταν πατήσουμε ολοκλήρωση θα τον βλέπουμε όπως παρακάτω χωρίς περιγράμματα. Αν θέλουμε να βάλουμε περιγράμματα εμφανή και χρωματισμένα πρέπει να μαρκάρουμε τον πίνακα και μετά να πατήσουμε το εικονίδιο που καθορίζει τις ιδιότητες κελιών. Αυτό θα εμφανίσει ένα παράθυρο με δύο καταλόγους: General και Advanced. Επιλέγουμε το Advanced. Έτσι θα έχουμε την παρακάτω εικόνα Χρώμα περιγράμματος Χρώμα γεμίσματος Εδώ επιλέγουμε αν θέλουμε οι αλλαγές να ισχύσουν στο συγκεκριμένο κελί, στη σειρά ή σε όλο τον πίνακα 21
Όταν πατήσουμε με τον κέρσορα το εικονίδιο δίπλα από το πεδίο της εντολής Border Color ή Background Color εμφανίζεται αντίστοιχα Μετακινώντας τον κέρσορα στο πεδίο των χρωμάτων επιλέγουμε αυτό που μας αρέσει και πατάμε Apply. Το παράθυρο με τα χρώματα τότε κλείνει και έχουμε πάλι μόνο το παράθυρο με τον κατάλογο Advanced. Στο χώρο που έγραφε Border Color, βλέπουμε το πλαίσιο γεμάτο και το εικονίδιο με το χρώμα που επιλέξαμε. Επιλέγουμε μετά αν θέλουμε αυτό το χρώμα μόνο στο κελί, ή μόνο στη σειρά ή σε ολόκληρο τον πίνακα και τέλος πατάμε Update Ο πίνακας που θα έχουμε μετά μπροστά μας θα είναι της μορφής Ανάλογα μπορούμε να αλλάξουμε και το γέμισμα ΠΡΟΣΟΧΗ: Για να φέρουμε τον πίνακα στην αρχική του μορφή (με τα περιγράμματα να μη φαίνονται) μπορούμε ή να χρησιμοποιήσουμε το εικονίδιο Μπορούμε επίσης να ξανανοίξουμε τον πίνακα επεξεργασίας κελιών, τον κατάλογο Advanced και να σβήσουμε (Delete) ότι υπάρχει στα πλαίσια δίπλα από τις ιδιότητες Border Color, Background color και Style.Τα πλαίσια δίπλα από αυτές τις ιδιότητες πρέπει να είναι κενά. Αν ξεχάσουμε να σβήσουμε ότι υπάρχει στην ιδιότητα Style θα εμφανιστούν στον πίνακα γραμμές μαύρες. 22
Εισαγωγή Video από το YouTube Σε αρχείο του exe μπορούμε να προβάλλουμε video από το youtube της επιλογής μας. Αυτό μπορεί να γίνει με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος, που είναι και ο πιο συνηθισμένος είναι ο παρακάτω: Όταν ανοίγουμε το youtube, δίπλα από το βίντεο βλέπουμε σε ένα πλαίσιο να γράφει Embed. Το περιεχόμενο αυτού, πρέπει να μαρκάρουμε και να πατήσουμε Αντιγραφή (από το μενού Επεξεργασία ή πατώντας Ctrl+C) Όταν μετά ανοίξουμε το αρχείο στο exe και βάζουμε μια δραστηριότητα της επιλογής μας. Στο πλαίσιο που εμφανίζεται όταν κάνουμε επεξεργασία της δραστηριότητας υπάρχει το εικονίδιο (δηλ. η εντολή) HTML. Μόλις το πατήσουμε αυτό, εμφανίζεται ένα παράθυρο με ένα κείμενο, κάποιες εντολέςπληροφορίες. Μετακινούμε τον κέρσορα στο κάτω μέρος του παραθύρου, και κάνουμε Επικόλληση (αντιγράφουμε τον κωδικό Embed του video που επιλέξαμε από το youtube). Αφού το κάνουμε αυτό πατάμε στο παράθυρο αυτό την εντολή Ανανέωση / Update, που βρίσκεται στο κάτω μέρος του. Το άλλο κουμπί Ακύρωση / Cancel το πατάμε όταν θέλουμε να σταματήσουμε τη μεταφορά αυτή. 23
Μόλις πατήσουμε το εικονίδιο της αποθήκευσης, μας και θα είναι έτοιμο για προβολή. το video θα έχει μεταφερθεί στο αρχείο ΠΡΟΣΟΧΗ 1: Για να δουλέψει ομαλά ένα video θα πρέπει να έχε εγκατασταθεί στον υπολογιστή το flash player. ΠΡΟΣΟΧΗ 2: Για να δουλέψει ομαλά ένα video αφού κάνουμε εξαγωγή (βλέπε κεφάλαιο 5 «Αποθήκευση») ίσως χρειάζονται κάποιες ρυθμίσεις στο πρόγραμμα περιήγησης που χρησιμοποιούμε (internet explorer, mozilla firefox) Αυτός είναι ο ένας τρόπος εισαγωγής video από το youtube. Ο άλλος τρόπος βοηθά σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να κάνουμε εγκατάσταση του flash player. Ας τον δούμε λίγο πιο αναλυτικά. 24
Αφού ανοίξουμε και επιλέξουμε ξανά ένα αρχείο από το youtube μαρκάρουμε και κάνουμε αντιγραφή στη διεύθυνση URL Αυτή τη διεύθυνση πρέπει να μαρκάρουμε και να αντιγράψουμε Στο κείμενο της δραστηριότητας επιλέγουμε εισαγωγή ταινίας Για εισαγωγή ταινίας πατάμε αυτό το εικονίδιο 25
Έτσι εμφανίζεται μπροστά μας το παρακάτω παράθυρο Όταν τελειώσουμε πατάμε Insert και έτσι εισάγουμε το video. Πατώντας και ολοκλήρωση θα το έχουμε έτοιμο για προβολή. Εδώ κάνουμε επικόλληση του URL Αυτά λοιπόν ισχύουν για όλες τις δραστηριότητες που θέλουμε να βάλουμε. Πέρα όμως από αυτά κάθε δραστηριότητα μπορεί να έχει τα δικά της χαρακτηριστικά, τα σημεία δηλαδή που θέλουν προσοχή. Ας δούμε κάποιες από τις δραστηριότητες αυτές χωριστά. 26
Εισαγωγή Άρθρου Βίκι Όταν επιλέγουμε να βάλουμε άρθρο από το Βικιπαίδεια θα έχουμε την παρακάτω φόρμα Συμπληρώνουμε τον όρο που ψάχνουμε Εδώ παρουσιάζεται το άρθρο Πατώντας φόρτωση θα μας βγάλει στο άρθρο της εγκυκλοπαίδειας. Μπορεί να χρειαστεί ώρα για να φορτωθεί το άρθρο, ανάλογα με το αν είναι μεγάλο. Αν π.χ. διαλέξουμε να ψάξουμε άρθρο για τη Ρόδο συμπληρώνουμε στα Αγγλικά (Rhodes), και πατάμε φόρτωση. Όταν φορτωθεί το άρθρο πατάμε ολοκλήρωση και έχουμε Το άρθρο μπορούμε να το αλλάξουμε πριν κάνουμε ολοκλήρωση. 27
Εισαγωγή Ερώτησης «Σωστό Λάθος» Αν επιλέξουμε να βάλουμε μια ερώτηση σωστό λάθος θα έχουμε μια φόρμα όπως παρακάτω Βάζουμε τίτλο, όνομα της ερώτησης Σημειώνουμε αν είναι αληθής η ψευδής Αφού συμπληρώσουμε τα κενά όλα και πατήσουμε ολοκλήρωση, δηλαδή το εικονίδιο έχουμε μια ερώτηση με την παρακάτω μορφή. θα 28
Το όνομα που βάλαμε Οι οδηγίες Η ερώτησή μας Η ανατροφοδότηση Η συμβουλή. Εμφανίζεται σε αυτό το παράθυρο όταν πάμε τον κέρσορα στο εικονίδιο και κάνουμε κλικ Εισαγωγή Κουΐζ Τύπου SCORM Παρόμοια με την εισαγωγή ερώτησης «Σωστό Λάθος» γίνεται και με τις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, με την ερώτηση πολλαπλών επιλογών, με τα κουΐζ τύπου SCORM. Απλά εκεί επειδή έχουμε πολλές πιθανές απαντήσεις, πρέπει σε ένα κουτί, δίπλα από το πλαίσιο που γράφουμε την απάντηση να σημειώσουμε αν είναι σωστή ή λάθος Ας το δούμε λίγο πιο αναλυτικά. Αν θέλουμε να κάνουμε εισαγωγή τύπου SCORM πρέπει να πατήσουμε την αντίστοιχή ηλεκτρονική δραστηριότητα από τη σχετική λίστα που βλέπουμε κάτω αριστερά στην οθόνη. Μπροστά μας θα έχουμε την παρακάτω φόρμα. 29
Εδώ γράφουμε ένα τίτλο για το Εδώ σημειώνουμε αν η επιλογή είναι ΣΩΣΤΗ 30
Συμπληρώνοντας τη φόρμα και πατώντας ολοκλήρωση μπορεί να έχουμε την παρακάτω μορφή Εδώ βλέπουμε τον ΤΙΤΛΟ που συμπληρώσαμε 31
Εισαγωγή Μεγεθυντή Εικόνας Όταν επιλέξουμε να εισάγουμε Μεγεθυντή Εικόνας βλέπουμε την παρακάτω φόρμα Επιλέγουμε εικόνα από αρχείο Ρυθμίζουμε το μέγεθος φακού. Έχει από μικρό ως πολύ μεγάλο. 32
Αν πατήσουμε ολοκλήρωση τότε θα έχουμε μπροστά μας την παρακάτω εικόνα Κείμενο Περιοχή προς μεγέθυνση Κλίμακα μεγέθυνσης Ετικέτα Επιλογή μεγέθους φακού 33
Εισαγωγή Αγκύρωσης (anchor) Αν θέλουμε να βάλουμε εσωτερικό σύνδεσμο που να μας «μεταφέρει» σε άλλο σημείο του αρχείου, μπορούμε να βάλουμε δική μας αγκύρωση (anchor). Αλλά θα τους βλέπουμε μόνο όταν κάνουμε εξαγωγή. Όπως επεξεργαζόμαστε το αρχείο μας, πρέπει να τοποθετήσουμε τον κέρσορα στο σημείο που θέλουμε να βάλουμε anchor και κάνουμε κλικ στο κατάλληλο εικονίδιο. Έτσι θα εμφανιστεί ένα παράθυρο που θα ζητά να δώσουμε όνομα. Αφού γράψουμε το όνομα που θέλουμε, πατάμε insert. Η αγκύρωση που βάλαμε θα φαίνεται μόνο όταν κάνουμε επεξεργασία του αρχείου. Για να αποθηκευτεί θα πρέπει να πατήσουμε το εικονίδιο της ολοκλήρωσης. Έτσι ορίζουμε το αρχικό σημείο της αγκύρωσης. Εκεί δηλαδή που θέλουμε να παραπέμπουμε για αναφορά, από άλλα σημεία. 34
Πώς όμως ορίζουμε το σημείο από το οποίο θέλουμε να κάνουμε παραπομπή στο αρχικό; Επιλέγουμε μια άλλη δραστηριότητα και επιλέγουμε να κάνουμε επεξεργασία. Επιλέγουμε ένα μέρος κάποιου κειμένου που θέλουμε να βάλουμε anchor. Κάνουμε κλικ στο εικονίδιο εμφανίζεται το παράθυρο της σύνδεσης. και Στο παράθυρο αυτό έχουμε τη δυνατότητα εκτός από ηλεκτρονική διεύθυνση URL να βάλουμε και anchor. Όταν επιλέξουμε, θα μας βγάλει μια λίστα με anchors. Εκεί θα μπορούμε να επιλέξουμε αυτό που θέλουμε, διαβάζοντας το όνομα που βάλαμε. Συνήθως η αγκύρωση που ορίζουμε εμείς είναι από τις πρώτες στη λίστα, δηλαδή πάνω από άλλες για να μας διευκολύνει να το βρούμε. Αφού επιλέξουμε το anchor που θέλουμε πατάμε insert και μετά το εικονίδιο της ολοκλήρωσης. Έτσι η αγκύρωσή μας ολοκληρώνεται. Τώρα αφού εξάγουμε το αρχείο το κείμενο στο οποίο κάναμε αγκύρωση θα έχει μορφή και γραμματοσειρά συνδέσμου (link). 35
Όπως είπαμε η αγκύρωση χρησιμοποιείται μόνο όταν το αρχείο είναι σε μορφή ιστοσελίδας, δηλαδή όταν γίνεται εξαγωγή. Όταν έχουμε το αρχείο σε αυτή τη μορφή, μπορούμε να πάμε στο κείμενο, να το πατήσουμε και έτσι θα μας μεταφέρει στο αρχικό σημείο που ορίσαμε. 5 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ Η αποθήκευση ενός αρχείου από το exe γίνεται περίπου όπως σε άλλες εφαρμογές. Δύο ενέργειες είναι σχετικές με την αποθήκευση του αρχείου. Η μία είναι η «Αποθήκευση» αυτή καθεαυτή. Η άλλη είναι η «Εξαγωγή». Ας δούμε την κάθε μια χωριστά. Αποθήκευση Κάθε φορά που επιλέγουμε την εντολή Αποθήκευση / Αποθήκευση ως, εμφανίζεται ένα παράθυρο που μας επιτρέπει να διαλέξουμε πού θα αποθηκευτεί το αρχείο και με τι όνομα. 36
Έτσι δημιουργείται ένα αρχείο της μορφής «πακέτο περιεχομένου IMS και θα εμφανίζεται με το εικονίδιο ξανά. το οποίο θα μπορούμε να ανοίξουμε και να επεξεργαστούμε ΠΡΟΣΟΧΗ 1: Υπενθυμίζεται ότι για να κλείσουμε ένα αρχείο του exe δεν κάνουμε κλικ στο εικονίδιο όπως γίνεται με άλλες εφαρμογές. Απλά πάμε στο μενού αρχείο και επιλέγουμε την τελευταία εντολή, Έξοδος (Quit). Αν πατήσουμε το εικονίδιο θα μας βγάλει την ένδειξη ότι δε μπορεί να κλείσει με αυτό τον τρόπο. ΠΡΟΣΟΧΗ 2: Όταν αποθηκεύουμε ένα αρχείο θα πρέπει να προσέχουμε ώστε ο φάκελος που επιλέγουμε (για την αποθήκευση) αλλά και όλοι οι φάκελοι στους οποίους αυτός περιέχεται να έχουν ΜΟΝΟ ΛΑΤΙΝΙΚΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ. Ας το δούμε αυτό με ένα παράδειγμα Σ αυτή την περίπτωση αποθηκεύουμε στο φάκελο exe test ενώ η διαδρομή του είναι C:\Documents and Setting\user\My Documents\eXe\eXe test. Βλέπουμε ότι έχουμε μόνο λατινικούς χαρακτήρες, όχι μόνο στο φάκελο που αποθηκεύουμε αλλά και σε όλους τους φακέλους που αυτός βρίσκεται (ή αλλιώς σε όλο το path ). Εδώ μπορούμε να αποθηκεύσουμε 37
ΌΜΩΣ: Στην περίπτωση αυτή βλέπουμε ότι σε κάποιο σημείο της διαδρομής C:\Documents and Setting\karen\Τα έγγραφά μου\my Data Sources περνάμε από το φάκελο «τα έγγραφά μου» που έχει (στο όνομά του) Ελληνικούς χαρακτήρες. Εδώ δε μπορούμε να αποθηκεύσουμε Και για να ξανανοίξουμε το αρχείο; Όταν μετά θέλουμε να ανοίξουμε το πακέτο, ανοίγουμε το πρόγραμμα και διαλέγουμε από το μενού την εντολή Άνοιγμα ή το επιλέγουμε από τα Πρόσφατα Έγγραφα 38
ΠΡΟΣΟΧΗ! Συνήθως το αποθηκευμένο αρχείο δεν ανοίγει αν πάμε στο φάκελο του και κάνουμε διπλό κλικ, όπως γίνεται με άλλες εφαρμογές Εξαγωγή Για να αποθηκεύσουμε μετά το αρχείο ως ιστοσελίδα, θα πάμε ξανά στο μενού Αρχείο, Εξαγωγή. Το μενού βέβαια αυτό παρουσιάζει διάφορες επιλογές. Μπορούμε να επιλέξουμε Ιστότοπος, Common Cartridge, κλπ. Η συγκεκριμένη εντολή θα δημιουργήσει στον υπολογιστή ένα φάκελο (directory). Το όνομά του καθώς και την τοποθεσία του, θα έχουμε καθορίσει εμείς κατά την αποθήκευση, όπως γίνεται και σε άλλες εφαρμογές. 39
Ανοίγοντας αυτό φάκελο βλέπουμε πολλά άλλα αρχεία. Ανάμεσά τους θα δούμε και ένα με το όνομα index. Το αρχείο θα έχει τον τύπο του προγράμματος περιήγησης στο ίντερνετ (internet explorer, mozilla firefox) και συγκεκριμένα εκείνο που υπάρχει ως προεπιλογή στον υπολογιστή. Με διπλό κλικ σ αυτό ανοίγει το αρχείο. Θα ανοίξει με τη μορφή ιστοσελίδας και δε θα μπορούμε να κάνουμε αλλαγές. 40
Κατάργηση Σημειώση: Μια από τις επιλογές που μας δίνει το μενού είναι και η εξαγωγή ως «Πακέτο Περιεχομένου IMS». Ουσιαστικά αυτό είναι η ίδια δουλειά με την αποθήκευση. 41