ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ των: Α. ΜΟΡΟΠΟΥΛΟΥ, Καθ. ΕΜΠ, Μέλους Ε/ΤΕΕ, Εκπροσώπου της Ελληνικής Πλατφόρµας Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή [ΕΠΕΤΚ] (Προέδρου της Συντονιστικής Επιτροπής) Κ. ΣΥΡΜΑΚΕΖΗ, Καθ. ΕΜΠ, Εκπροσώπου της Ελληνικής Πλατφόρµας Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή [ΕΠΕΤΚ] (Αναπληρωτή Προέδρου της Συντονιστικής Επιτροπής) για τις ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ στις 25&26/10/2005 στο ΠΑΡΙΣΙ σχετικά µε τη: «ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ» Α. ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, 25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005, ΠΑΡΙΣΙ Στις 25 Οκτωβρίου 2005 πραγµατοποιήθηκε στο Παρίσι Συνάντηση Εργασίας (Plenary Assembly) για τη Στρατηγική για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Ευρώπη για την Κατασκευή. Στη βασική εισήγηση, ο κος Jesus Rodriguez παρουσίασε την Ευρωπαϊκή Τεχνολογική Πλατφόρµα για την Κατασκευή [ECTP] ως προς τα βασικά της χαρακτηριστικά και τη διάρθρωσή της οργανωτικά και θεµατικά. Βασικοί στόχοι της πρωτοβουλίας της ECTP είναι η διαµόρφωση του οράµατος για το 2030 και της Στρατηγικής Ερευνητικής Ατζέντας, βασισµένων: στη γνώση στην καινοτοµία στην αειφορία στις ανάγκες των πελατών και της κοινωνίας στη διασφάλιση υψηλής ποιότητας ζωής συνδυάζοντας την «υψηλή τεχνολογία» µε τον «υψηλό πολιτισµό». Σύµφωνα µε τον κο Jean Pierre Hamelin αναφορικά µε τη Στρατηγική Ερευνητική Ατζέντα για την Κατασκευή µέχρι το έτος 2030 και τις µακροπρόθεσµες ερευνητικές προτεραιότητες στον κλάδο των κατασκευών, το όραµα για το 2030 µπορεί να επιτευχθεί µε: δέσµευση της βιοµηχανίας συνεργασία µε όλους τους ενεργούς φορείς της κοινωνίας, της πολιτείας και της κατασκευής την Ευρωπαϊκή και τις Εθνικές Τεχνολογικές Πλατφόρµες την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την υποστήριξη όλων των Κρατών - Μελών
Από ελληνικής πλευράς παρέστησαν οι εκπρόσωποι της ΕΠΕΤΚ, η Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Μέλος Ε / ΤΕΕ, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής και ο Καθ. ΕΜΠ Κωνσταντίνος Συρµακέζης, Αναπληρωτής Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής. Η Α. Μοροπούλου αναφέρθηκε στις ακόλουθες εθνικές παρεµβάσεις που θεωρούνται επιβεβληµένες για την αναµόρφωση της ECTP: Η αειφόρος κατασκευή πρέπει να αποτελεί γενική στρατηγική του κατασκευαστικού κλάδου Η προστασία της πολιτιστικής κληρονοµιάς πρέπει να αποτελέσει βασικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής µαζί µε της Αειφόρου Κατασκευής Έµφαση πρέπει να δοθεί στην Πόλη και στην Πολιτιστική Κληρονοµιά. Το όραµα για τις Ευρωπαϊκές Πόλεις δεν είναι η ανεξέλεγκτη «υπόγεια ανάπτυξη» και τα παράκτια και λιµενικά έργα, αλλά: o Η ενσωµάτωση των Ιστορικών Κέντρων Πόλεων o Η αναβίωση εγκαταλελειµµένων και υποβαθµισµένων παραδοσιακών οικισµών στην περιφέρεια o Η υποστήριξη των πολιτικών υποδοµών µε υπόγεια, παράκτια και λιµενικά έργα Ως στρατηγικός στόχος κρίσιµος για την υλοποίηση της αειφόρου κατασκευής και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς πρέπει να τεθεί η εφαρµογή συστηµάτων ολικής ποιότητας των έργων Η ενεργός συµµετοχή των φορέων χρηστών και των φορέων της κοινωνίας των πολιτών σε τοπικό, περιφερειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο στη διαµόρφωση της στρατηγικής της ECTP. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η συγκρότηση Συµβουλευτικής Οµάδας µε κεντρικό ρόλο στην Πλατφόρµα έτσι, ώστε οι στρατηγικές και τα οράµατα να υπόκεινται και να διαµορφώνονται από δηµόσιο έλεγχο. Πρέπει να σηµειωθεί ότι στο πλαίσιο αυτό η ΕΠΕΤΚ δε λειτούργησε σε κλειστό περιβάλλον, αλλά αντίθετα κάλεσε σε ανοιχτό διάλογο φορείς, κόµµατα και ιδιώτες. Η Α. Μοροπούλου πρότεινε επίσης να υπάρξει πλάνο δράσης έτσι, ώστε να προωθούνται: Οι ερευνητικές πολιτικές Οι τεχνολογικές ερευνητικές συνεργασίες Οι τοµεακές πολιτικές που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των στόχων της Πλατφόρµας. Οι ελληνικές παρεµβάσεις προτάσεις βρήκαν τη σύµφωνη γνώµη και της Ευρωπαϊκής Ένωσης Αρχιτεκτόνων, UIA. Από τη συζήτηση προέκυψε ως µείζονος σηµασίας πολιτική προτεραιότητα για τον κατασκευαστικό κλάδο η αναµόρφωση σε ευρωπαϊκό / εθνικό επίπεδο των διαδικασιών διαγωνισµών δηµοπράτησης των δηµοσίων έργων µε την κοινή εκτίµηση ότι στη σηµερινή µορφή οδηγούν στην υποβάθµιση της ποιότητας, βλάπτουν το δηµόσιο συµφέρον και υποσκάπτουν τα θεµέλια της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης του κατασκευαστικού κλάδου στην
Ευρώπη, αποκλείοντας εκτός των άλλων και τη δυνατότητα εισαγωγής καινοτοµίας. Αν και τα πορίσµατα της Συνάντησης Εργασίας δεν έχουν δηµοσιοποιηθεί ακόµα, υπήρξε διαβεβαίωση ότι η ελληνική παρέµβαση θα ληφθεί υπ όψιν σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Β. ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, 26 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2005, ΠΑΡΙΣΙ Στις 26 Οκτωβρίου 2005 πραγµατοποιήθηκε στο Παρίσι Συνάντηση Εργασίας (NTPs & Mirror Group Meeting) για τη Στρατηγική για την Έρευνα και Τεχνολογία στην Ευρώπη για την Κατασκευή. Στη βασική εισήγηση, ο κος Jesus Rodriguez αναφέρθηκε: Στη λειτουργία των Εθνικών Πλατφορµών και στην ανάπτυξη εθνικών πυλών (portal) καθώς και στη διαδικτύωσή τους µε την πύλη της ECTP (www.ectp.org). Στη µεταξύ τους συνεργασία Στη συνεργασία µε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Mirror Group) Στην αξιολόγηση της Στρατηγικής Ερευνητικής Ατζέντας που προτάθηκε από την ECTP. Από ελληνικής πλευράς παρέστησαν οι εκπρόσωποι της ΕΠΕΤΚ, η Καθ. ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου, Μέλος Ε / ΤΕΕ, Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής και ο Καθ. ΕΜΠ Κωνσταντίνος Συρµακέζης, Αναπληρωτής Πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής. Η Α. Μοροπούλου παρουσίασε την ΕΠΕΤΚ, µε έµφαση στην Αειφόρο Κατασκευή και την Προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς. Η διάρθρωσή της συµβαδίζει οργανωτικά και θεµατικά µε της ECTP. Ως προς τα προσδοκώµενα αποτελέσµατα, αναφέρθηκαν: Η σύνταξη της Ελληνικής πρότασης για το Εθνικό / Ευρωπαϊκό Όραµα για την Ε & Τ στην Κατασκευή (στους χρονικούς ορίζοντες 2010, 2020, 2030), Η σύνταξη κατ αναλογία της Εθνικής Στρατηγικής όσον αφορά στην Ερευνητική Ατζέντα όπου θα καταγράφεται ο τρόπος και το χρονικό πλαίσιο της συνολικής υλοποίησης του Οράµατος στους χρονικούς ορίζοντες 2010, 2020, 2030, αλλά και στην διαµόρφωση της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής Η συµβολή στην ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ανταγωνιστικότητας του Ελληνικού Κατασκευαστικού Κλάδου στις αναπτυσσόµενες -υπό ένταξη χώρες της ΕΕ -Βαλκανικές, Μεσογειακές Χώρες -χώρες της Κεντρικής Ασίας και της Αφρικής
Η συνεισφορά στη σύνταξη εθνικών αλλά και ευρωπαϊκών προδιαγραφών προτύπων και οδηγιών που να ενισχύουν την υλοποίηση του οράµατος για την τεχνολογία των κατασκευών Η συµβολή στην επεξεργασία και διεκδίκηση των αναγκαίων τοµεακών πολιτικών και πρακτικών Η ενεργοποίηση της συµβολής του βιοµηχανικού κλάδου και η βελτίωση της απόδοσης της Ε&Τ στη βιοµηχανία της κατασκευής. Η συµβολή στη δηµιουργία ευρωπαϊκού κονσόρτιουµ που θα υποβάλουν προτάσεις προγραµµάτων Έρευνας και Τεχνολογίας για την Κατασκευή στην Ευρωπαϊκή Ένωση µε ισχυρή συµµετοχή της Ελλάδας Η εθνική στρατηγική έχει ως βασικούς άξονες: Την αναµόρφωση της βιοµηχανίας των κατασκευών, ώστε να γίνει: - βιοµηχανία στηριγµένη στην γνώση, σε έξυπνα υψηλής προστιθέµενης αξίας υλικά, στις νέες τεχνολογίες του αυτοµατισµού των επικοινωνιών και της πληροφορικής - µε ισχυρό καινοτοµικό χαρακτήρα (στηριγµένη στην έρευνα και τεχνολογία) - µε αυξηµένη ανταγωνιστικότητα - ικανή να προσφέρει ένα ελκυστικό και βιώσιµο περιβάλλον εργασίας σε όλο το φάσµα των απασχολούµενων διατηρώντας τη θέση της ως της πρώτης βιοµηχανίας απασχόλησης στην Ελλάδα και στην Ευρώπη Το δηµόσιο συµφέρον και τις απαιτήσεις των χρηστών και της κοινωνίας για: - βελτίωση της ποιότητας ζωής - υγιεινό ασφαλές και προσβάσιµο δοµηµένο περιβάλλον για όλους - µια νέα εικόνα και βελτιωµένη λειτουργία των πόλεων και της πολιτιστικής κληρονοµιάς - αποδοτική χρήση των δηµόσιων υποδοµών των υπόγειων, λιµενικών και έργων της θαλάσσιας τεχνολογίας - κινητικότητα και επικοινωνία µέσω αποδοτικών δικτύων Την αειφορία της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος µε την θέσπιση και υλοποίηση της αειφόρου κατασκευής και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς και ειδικότερα µε: - τη µείωση των καταναλισκόµενων ενεργειακών, υδατικών πόρων και πρώτων υλών [Στόχος ECTP για το 2030: 30%] - τη µείωση των αρνητικών επιπτώσεων των υλικών, της κατασκευής και του τρόπου παραγωγής του δοµηµένου περιβάλλοντος στο όλο περιβάλλον [Στόχος ECTP για το 2030: 40%] - την µείωση των αρνητικών επιπτώσεων του περιβάλλοντος στην κατασκευή µε διασφάλιση της ποιότητας της, µε ελάχιστο κόστος και στο µέγιστο χρόνο ζωής [Στόχος ECTP για το 2030: 50%]
- την αειφόρο διαχείριση των κτιριακών και κοινόχρηστων κτιριακών υποδοµών και των µεταφορών σε όλο τον κύκλο ζωής τους Την αειφορία της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος µε την θέσπιση και υλοποίηση της αειφόρου κατασκευής και της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς και ειδικότερα µε: - τον έλεγχο ολικής ποιότητας κατασκευών / υποδοµών σε πραγµατική κλίµακα και χρόνο µε βάση τα κριτήρια της αειφορίας για την προληπτική τους συντήρηση - την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς και την ένταξή της στην σύγχρονη ζωή και ανάπτυξη, µε ασφάλεια, αλλά και σεβασµό και συµβατότητα ως προς τον αυθεντικό σχεδιασµό / υλικά / κατασκευές - την προστασία κτιρίων και υποδοµών από φυσικούς και ανθρωπογενείς κινδύνους και καταστροφές (σεισµικοί κίνδυνοι κ.ά.) Σε εθνικό επίπεδο και αξιοποιώντας τις δραστηριότητες και τις προτάσεις της ΕΠΕΤΚ το ΤΕΕ διεκδικεί: Τις αναγκαίες τοµεακές πολιτικές και πρακτικές που θα υλοποιούν τα κριτήρια που υπαγορεύουν οι στόχοι που τίθενται Την υιοθέτηση και δηµιουργία προτύπων, προδιαγραφών και διαδικασιών που αφορούν σε όλους τους παράγοντες και σε όλες τις φάσεις παραγωγής και διαχείρισης της κατασκευής, του δοµηµένου περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονοµιάς για την επίτευξη του Εθνικού και του Ευρωπαϊκού Οράµατος. Συµπερασµατικά, σε ευρωπαϊκό επίπεδο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Mirror Group και ECTP) ζητήθηκε από το ΤΕΕ για την ΕΠΕΤΚ η: ιασύνδεση της εθνικής πύλης (http://portal.tee.gr) µε την πύλη της ECTP (www.ectp.org) και δηµοσίευση των εξελίξεων της ΕΠΕΤΚ και στην αγγλική γλώσσα Ανάληψη του συντονισµού σε ευρωπαϊκό επίπεδο της συνεργασίας και των πρωτοβουλιών των Εθνικών Πλατφορµών και των ευρωπαϊκών φορέων για τον τοµέα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονοµιάς. Υπήρξε πρόταση για τη διοργάνωση Συνάντησης Ευρωπαϊκής Συνεργασίας στο πλαίσιο εκδήλωσης το Μάιο / Ιούνιο του 2006 στην Ελλάδα. Προτάθηκε επίσης η προώθηση ειδικών προγραµµάτων µε τη συµβολή και κατοχύρωση από τον αρµόδιο εθνικό φορέα (ΓΓΕΤ) για χρηµατοδότηση, όπως των EUREKA, EUREKABUILD κ.ά. Σηµειώνεται επίσης ότι η ΓΓΕΤ ενηµέρωσε επισήµως τη Μόνιµη Ελληνική Αντιπροσωπεία στις Βρυξέλλες για την εθνική εκπροσώπηση στην ECTP, καταθέτοντας τα ονόµατα της Συντονιστικής Επιτροπής της ΕΠΕΤΚ ως ακολούθως:
Α. Μοροπούλου, Καθ. ΕΜΠ/Μέλος Ε/ΤΕΕ, Πρόεδρος Κ. Συρµακέζης, Καθ. ΕΜΠ/Επιµελ. ΜΕ Ε&Τ&Κ ΤΕΕ, Αν. Πρόεδρος. Μπίκας, Καθ. ΑΠΘ Ι. Πασπαλιάρης, Καθ. ΕΜΠ Μ. Φουντή, Αν. Καθ. ΕΜΠ Ε. Κανιτάκη, Επ. Συν. ΕΜΠ/Πρόεδρος Ελληνικού Τµήµατος Σκυροδέµατος Γ. Συριανός, Πρόεδρος ΣΤΕΑΤ Ι. Παπαϊωάννου, Πρ. Πρόεδρος ΠΕ ΜΕ Ε Π. Ζαννής, Γεν. Γραµ. ΣΕΓΜ Ε. Χανιωτάκης, /ντής Έρευνας & Ποιότητας, ΑΕ Τσιµέντων ΤΙΤΑΝ Γ. Μαρίνος, /ντής Ποιότητας & Παραγωγικών ιαδικασιών ΑΓΕΤ Μ. Γρόσσου Βαλτά, /ντρια Εµπλουτισµού ΙΓΜΕ