3 Ο Γενικό Λύκειο Περιστερίου Σχολικό έτος 2011-2012 Ερευνητική εργασία Β τετραμήνου 3ΑΛΦΑ. 3Α-ναστασία Λουκά 3Α-ριάδνη Μουγιάκου

3 Ο Γενικό Λύκειο Περιστερίου Σχολικό έτος 2011-2012 Ερευνητική εργασία Β τετραμήνου 3ΑΛΦΑ 3Α-ναστασία Λουκά 3Α-ριάδνη Μουγιάκου

Η ομάδα μας : ΑΠΟΣΠΟΡΗΣ ΚΑΤΣΙΚΗΣ ΚΑΤΤΗΣ ΚΟΛΙΑ ΚΟΝΤΟΥ ΚΟΥΜΑΡΙΑΝΟΣ - ΠΛΑΣΚΑΣΟΒΙΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΛΟΥΚΑ ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΝΩΛΗ ΜΟΥΓΙΑΚΟΥ ΜΠΑΡΔΑΝΗ ΞΟΥΡΑΣ ΠΑΠΑΙΩΑΝΝΟΥ ΤΖΙΜΑΣ ΤΟΓΚΑΣ ΤΣΟΚΑΣ ΧΜΙΕΛΕΒΣΚΙ ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΟΡΕΣΤΗΣ ΜΑΡΙΑ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΙΑΣΟΝΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΡΙΑΔΝΗ ΑΝΝΑ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΤΟΜΙΝΙΚ- ΚΡΙΣΤΙΑΝ Συντονίστριες καθηγήτριες : Αντωνιάδου Μαρία ΠΕ19 Λάζου Παρασκευή ΠΕ04 2

Περιεχόμενα Εισαγωγή... 4 Ανακύκλωση χαρτιού... 5 Ανακύκλωση λαδιού... 11 Ανακύκλωση πλαστικού... 13 Ανακύκλωση αλουμινίου... 16 Ανακύκλωση γυαλιού... 18 Σημεία συγκέντρωσης ανακυκλώσιμων υλικών... 22 Κέντρα Διαχείρισης Ανακυκλώσιμων Υλικών 25 Συνηθισμένα λάθη 28 Επίσκεψη σε μάντρες με ανακυκλώσιμα υλικά.. 30 Ερωτηματολόγιο 33 Πίνακες. 34 Γραφήματα... 36 Κατασκευές... 37 3

Η ανακύκλωση μειώνει την κατανάλωση πρώτων υλών και την χρήση ενέργειας και ως εκ τούτου τις εκπομπές αεριων του θερμοκηπιου. Η ανακύκλωση αποτελεί μια βασική έννοια της σύγχρονης διαχείρισης των αποβλήτων. Τα ανακυκλώσιμα υλικά, αποκαλούμενα επίσης "recyclables" ή "recyclates", μπορούν να προέλθουν από πολλές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των σπιτιών, των δημόσιων υπηρεσιών και των βιομηχανιών. Περιλαμβάνουν το γυαλί, το χαρτί, το αλουμίνιο και άλλα μέταλλα όπως ο χαλκός και ο σίδηρος, την άσφαλτο, τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και τα πλαστικά. Οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές πρέπει να ανακυκλώνονται όχι μόνον γιατί η τοποθέτηση τους σε χώρους ταφής απορριμμάτων επιβαρύνει το περιβάλλον αλλά και γιατί βλάπτει την υγεία μας. 4

Ανακύκλωση χαρτιού Το Χαρτί είναι υλικό αποτελούμενο κυρίως από φυτικές ίνες ή από τμήματα φυτικών ινών διαπλεγμένα ή συμπιεσμένα σε συνεκτικό ενιαίο σύνολο, διαμορφωμένο σε λεπτά και ξηρά φύλλα, που χρησιμοποιείται ιδίως για γραφή και εκτύπωση, αλλά και για ποικίλες άλλες χρήσεις όπως περιτύλιγμα, υλικό συσκευασίας, αποτύπωση φωτογραφιών, διήθηση διαφόρων υγρών κ.ά. Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΜΕΤΡΑ ΠΡΟΩΘΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ καθορίζει το νομοθετικό πλαίσιο και την εθνική πολιτική μέσα από διάλογο, προσδιορίζει τους ποιοτικούς και ποσοτικούς στόχους μείωσης ανακύκλωσης των απορριμμάτων, έχει την ευθύνη εφαρμογής των κανόνων και των νόμων, έχει την εποπτεία και τους μηχανισμούς ελέγχου για την υλοποίηση των στόχων και την εγγύηση της περιβαλλοντικά και κοινωνικά υπεύθυνης διαχείρισης, διαθέτει το αρχικό κεφάλαιο για την στήριξη των προγραμμάτων και τη λειτουργία του Οργανισμού Αποβλήτων και Ανακύκλωσης έχει την ευθύνη δημιουργίας παράλληλου προς το υπάρχον σύστημα συλλογής απορριμμάτων προς τελική διάθεση δικτύου συλλογής υλικών προς ανακύκλωση κι επαναχρησιμοποίηση μέσω συμφωνιών, οικονομικών εργαλείων, κινήτρων κι αντικινήτρων, είναι μη κερδοσκοπικός Οργανισμός με την επωνυμία Εθνικός Οργανισμός Σχεδιασμού, Συντονισμού και Παρακολούθησης Προγραμμάτων Διαχείρισης Αποβλήτων και Ανακύκλωσης (Ο.Α.Α.) Λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος και εποπτεύεται από τον Υπουργό ΠΕΧΩΔΕ. Ο ΟΑΑ: έχει την ευθύνη υλοποίησης των στόχων που καθορίζει η εθνική πολιτική για τη μείωση κι ανακύκλωση των απορριμμάτων, συντονίζει, παρακολουθεί, εποπτεύει, αλλά και σχεδιάζει πολιτική που εισηγείται στη νομοθετική εξουσία, επιβάλει τέλος ανακύκλωσης / πράσινο φόρο για κάθε μη επιστρεφόμενη συσκευασία και υλικό ή προϊόν που μετατρέπεται σε απόβλητο μετά τη χρήση του, 5

συγκεντρώνει τους πόρους από την επιβολή τέλους για να χρηματοδοτήσει την υλοποίηση των στόχων, προγραμμάτων, υποδομής, επενδύσεων, ενημέρωσης, υπογράφει μετά από διαγωνισμό συμφωνίες 5ετούς διάρκειας και επιδοτεί εταιρίες και φορείς ανακύκλωσης για αλλαγές με στόχο τη μείωση των απορριμμάτων, την επαναχρησιμοποίηση ή την συλλογή κι ανακύκλωση απορριπτόμενων υλικών και προϊόντων. Ο Ο.Α.Α. αποτελείται από τα εξής όργανα: α. Το Διοικητικό Συμβούλιο στο οποίο συμμετέχουν ένας εκπρόσωπος του ΠΕΧΩΔΕ, του Υπ. Αν., του Υπ. Εσωτ., του Υπ. Οικ., του Υπ. Γεωργ., του Υπ. Υγ., της ΚΕΔΚΕ, της ΕΝΑΕ, του Βιοτεχν. Επιμελητηρίου, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, του ΣΕΒ, της ΣΕΣΜΕ, των καταναλωτικών οργανώσεων, δύο εκπρόσωποι από τις Ενώσεις Βιομηχανιών υλικών (γυαλιού, οικιακών συσκευών, κλπ), και δύο εκπρόσωποι από τις συμβουλευτικές επιτροπές που θα εναλλάσσονται ανάλογα με το θέμα. β. Συμβουλευτικές επιτροπές δημιουργούνται για ειδικά θέματα. Έργο τους είναι η ενημέρωση, γνωμοδότηση προς το Δ.Σ. ανάλογα με το θέμα. Αποτελούνται ανάλογα με το θέμα από εκπροσώπους ενδιαφερόμενων φορέων, όπως Ενώσεις Βιομηχανιών γυαλιού, χαρτιού, αλουμινίου, σιδήρου, πλαστικών, οικιακών συσκευών, ορυκτελαίων, φαρμάκων, του ΣΕΒ, ΣΕΣΜΕ, Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου, των περιβαλλοντικών οργανώσεων, των Ενώσεων Καταναλωτών, Φορέων Ανακύκλωσης ή απαλλακτικής διαχείρισης, της Α βάθμιας και Β βάθμιας Εκπαίδευσης κ.λ.π. ΕΤΑΙΡΙΕΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ (εταιρίες ανακύκλωσης συστήνουν φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ιδιώτες, φορείς ή συνεργασίες ιδιωτών / Ο.Τ.Α.) λειτουργούν στο πλαίσιο και με τους όρους που καθορίζει η σχετική εθνική και κοινοτική νομοθεσία, αναλαμβάνουν τη συλλογή των επαναχρησιμοποιούμενων ή/και ανακυκλώσιμων υλικών και τα παραδίδουν σε κέντρα αξιοποίησης ή ανακύκλωσης που δημιουργούνται για το σκοπό αυτό, επιχορηγούνται μετά από διαγωνισμό για κάθε τόνο υλικών προς αξιοποίηση ή ανακύκλωση με ποσό που φθάνει μέχρι το 50%του 6

κόστους συλλογής και διάθεσης αντιστοίχως ενός τόνου απορριμμάτων, μπορούν να εφοδιάζονται με τεχνικό εξοπλισμό (οχήματα, κάδους, πρέσες, κλπ) με τη μέθοδο leasing από τον Ο.Α.Α. που παρακρατεί για το σκοπό αυτό αναλογικά από την επιδότηση, είναι υποχρεωμένοι να υπερκαλύπτουν τους στόχους που θέτει η εθνική πολιτική για τη μείωση και ανακύκλωση απορριμμάτων για να εισπράττουν την επιδότηση Ο.Τ.Α. μπορούν να σχηματίζουν μόνοι τους ή σε συνεργασία με άλλους Ο.Τ.Α. ή/και φορείς ή/και ιδιώτες Εταιρίες Ανακύκλωσης, εξειδικεύουν τους στόχους της εθνικής και κοινοτικής πολιτικής για τα απορρίμματα και διαμορφώνουν σχέδια και προγράμματα δράσης, βελτιώνουν το έργο τους στον τομέα καθαριότητας με την καλύτερη αξιοποίηση του υπάρχοντος εξοπλισμού και δυναμικού για τη διαχείριση μικρότερου όγκου απορριμμάτων που θα επιτυγχάνεται μέσω της μείωσης κι ανακύκλωσης απορριμμάτων από το παράλληλο δίκτυο συλλογής υλικών προς ανακύκλωση, διαφοροποιούν τα τέλη καθαριότητας ανάλογα με την επίτευξη ή όχι των ποσοτικών και ποιοτικών στόχων, μειώνοντάς τα αναλογικά σύμφωνα με την εξοικονόμηση κόστους που επιτυγχάνεται από τη μείωση του όγκου των προς τελική διάθεση απορριμμάτων, ανταποκρίνονται στις σύγχρονες περιβαλλοντικές και ποιοτικές απαιτήσεις των πολιτών, συμβάλλοντας στην διαμόρφωση περιβαλλοντικής συνείδησης και προστασίας του περιβάλλοντος. ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ / ΕΜΠΟΡΙΟ συμμετέχουν στην λειτουργία του Ο.Α.Α., καθορίζουν σε μακροχρόνια βάση την πολιτική τους στο πλαίσιο του Εθνικού σχεδιασμού για τη μείωση και ανακύκλωση απορριμμάτων (σχεδιασμός προϊόντων, μάρκετινγκ, ανάλυση κύκλου ζωής, μείωση αποβλήτων, περιβαλλοντική διαχείριση), τροποποιούν την παραγωγική διαδικασία και τη διακίνηση των προϊόντων συμμορφούμενοι με την εθνική και κοινοτική πολιτική, χρεώνουν τα προϊόντα ή με τέλος εγγυοδοσίας ή με τέλος ανακύκλωσης / πράσινο φόρο που αποδίδεται ή στον καταναλωτή (τέλος εγγυοδοσία) ή στον Ο.Α.Α. (τέλος ανακύκλωσης / πράσινο φόρο) για τη δημιουργία δικτύων συλλογής κι αξιοποίησης των υλικών και προϊόντων ώστε να μην καταλήγουν στα απορρίμματα. 7

ΚΟΙΝΩΝΙΑ Η κοινωνία έχει οφέλη, όπως: δημιουργία σταθερών και κοινωνικά χρήσιμων θέσεων εργασίας, προστασία περιβάλλοντος, μείωση συναλλάγματος για εισαγωγές πρώτων υλών, βελτίωση της ποιότητας ζωής, μείωση παραγόμενων απορριμμάτων Τι κερδίζουμε από ένα τόνο ανακυκλωμένο χαρτί i. Σώζουμε 17 δέντρα. ii. Εξοικονομούμε ενέργεια και κατανάλωση νερού κατά 50%. iii. Πετυχαίνουμε λιγότερη ρύπανση κατά 74% iv. Μειώνουμε τα απορρίμματα προς τις χωματερές v. Δημιουργούμε 5πλάσιες θέσεις εργασίας. 8

ΧΑΡΤΙ Κι όμως: 1 τόνος χαρτί που ανακυκλώνεται σώζει τη ζωή 17 δέντρων! Αφού γίνει η διαλογή περνάνε στην πρέσα όπου συμπιέζονται και γίνονται "μπάλες" για μεγαλύτερη οικονομία χώρου και χρημάτων και ευκολότερη μεταφορά. Από εκεί φορτώνουν τις "μπάλες" σε φορτηγά που τις μεταφέρουν στο εργοστάσιο επεξεργασίας. Οι "χαρτομπάλες" οδηγούνται στον αναλυτή όπου γίνονται πολτός με τη χρήση τεράστιων ποσοτήτων νερού (Για 1 κιλό χαρτί χρησιμοποιούνται 100 κιλά νερό). Κάθε φορά που τελειώνει η διαδικασία πολτοποίησης, το 80% του νερού ξαναχρησιμοποιείται για την επόμενη ανακύκλωση. Όταν ανακυκλώνουμε το χαρτί εξοικονομούμε επίσης και ενέργεια. Στον αναλυτή υπάρχει ένα μηχάνημα που λέγεται "κλέφτης". Αυτό αφαιρεί τα σύρματα και τα κομμάτια πλαστικού που ίσως υπάρχουν μέσα στις "χαρτομπάλες". Από τον αναλυτή ο χαρτοπολτός πηγαίνει σε μεγάλα κόσκινα όπου καθαρίζεται από λαστιχάκια, συνδετήρες κ.ά. Το επόμενο στάδιο είναι της απομελάνωσης όπου εκεί αφαιρείται η μελάνη που υπάρχει στο χαρτοπολτό. Μετά ο χαρτοπολτός στραγγίζεται και το χαρτί πηγαίνει σε πρέσες όπου συμπιέζετε για να πάρουμε την ποιότητα που θέλουμε. Τελικά σ' ένα τύμπανο το χαρτί παίρνει την τελική του μορφή. Όλα αυτά ελέγχονται από υπολογιστές. 9

Από όλη τη διαδικασία της ανακύκλωσης δημιουργούνται υλικά επικίνδυνα για το περιβάλλον. Αυτά τα υλικά τα θάβουν σε χωματερή. Από το ανακυκλωμένο χαρτί μπορεί να φτιαχτεί χαρτί υγείας, χαρτοπετσέτες, χαρτί κουζίνας κ.ά. 10

ΤΟ ΛΑΔΙ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΟ Πολλά από τα σημερινά νοικοκυριά θεωρούν ότι το να πετάνε το μαγειρεμένο λάδι στο νεροχύτη δεν έχει βλαβερές συνέπειες για το περιβάλλον. Κι όμως η ενέργεια αυτή προκαλεί μεγαλύτερα προβλήματα από ό,τι μπορούμε πραγματικά να φανταστούμε. Κι αυτό γιατί το ένα λίτρο λαδιού μολύνει σχεδόν 1.000.000 λίτρα νερού, ποσότητα η οποία είναι ικανή να καλύψει τις ανάγκες ενός ατόμου σε νερό για 14 χρόνια! Ανακυκλώνεται οποιοδήποτε λάδι χρησιμοποιούμε και στο σπίτι μας για μαγείρεμα και τηγάνισμα. Ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, βαμβακέλαιο, ελαιόλαδο, πυρηνέλαιο κ.α. Τα μηχανέλαια και τα ορυκτά λιπαντικά ανακυκλώνονται με διαφορετική διαδικασία και δεν θα πρέπει να αναμιγνύονται με τα λάδια φυτικής προέλευσης Τι δεν πρέπει να κάνουμε: 1)να ρίχνουμε το λάδι στα σκουπίδια, καθώς είναι εύφλεκτο, προκαλεί φωτιές στις χωματερές με κίνδυνο για την δημόσια υγεία 2)να το ρίχνουμε στο νεροχύτη, έχει σαν αποτέλεσμα την επιβάρυνση του βιολογικού καθαρισμού των αποβλήτων της πόλης. 3) μην βάζουμε τα λάδια της κουζίνας και του τηγανίσματος σε μία σακούλα ΟΥΤΕ να τα πετάμε στα σκουπίδια σε πλαστική μποτίλια (ΕΙΝΑΙ ΛΑΘΟΣ και φυσικά δεν αποτελεί ούτε ανακύκλωση) 11

Που βοηθαει η ανακυκλωση λαδιου; Εκτός του ότι δεν καταστρέφετε το περιβάλλον η συλλογή και η διαχείριση των μαγειρικών λαδιών και ζωικών λιπών γενικά είναι η πρώτη υλη για την παραγωγή βιοκαυσιμου (βιοντηζελ και βιολιπαντικα).το βιοντηζελ το όποιο παράγεται βοηθά να: *μειωθεί η εκπομπή αέριων του θερμοκηπίου κατά 88%(σε σχέση με το συμβατικό ντηζελ) *συμβάλει στην οικονομία της χώρας μέσω της μείωσης εισαγωγών πετρελαίου και την αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας για την συλλογή και μετατροπή του.επίσης το τηγανόλαδο μετατρέπεται σε προϊόν σαπωνοποιίας. Τι μπορούμε να φτιάξουμε από το λάδι: Από το ελαιόλαδο φτιάχνονται τα καλυτέρα σαπούνια: Υλικά: 8 κιλά λάδι. Συνήθως χρησιμοποιούμε τη μούργα του λαδιού, το κατακάθι ή τηγανολάδα 3 κιλά καυστική σόδα (ποτάσσα) 10 κιλά νερό 1 ποτήρι χοντρό αλάτι ένα καζάνι. 12

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΠΛΑΣΤΙΚΟΥ Τα πλαστικά είναι υλικά υψηλής τεχνολογίας και ποιότητας, χαμηλής τιμής και πολύ πρακτικά και χρήσιμα για τη συσκευασία πολλών προϊόντων. Η εκτεταμένη όμως χρήση τους και η αργή αποδόμησή τους τα καθιστά ένα από τα βασικά συστατικά ρύπανσης του φυσικού περιβάλλοντος. Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι πάνω από 1.000.000 πουλιά βρίσκουν το θάνατο σε παγκόσμιο επίπεδο εξαιτίας των πλαστικών, ενώ 10.000 ψάρια πεθαίνουν στη Μεσόγειο εξαιτίας των πλαστικών και άλλων μικροαντικειμένων που καταλήγουν στη θάλασσα. Η ανακύκλωση του πλαστικού γίνεται σήμερα σε ένα πολύ μικρό ποσοστό, σχεδόν ασήμαντο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην ανακύκλωση των πλαστικών είναι η ποικιλία των πλαστικών υλών και η δυσκολία στην αξιοποίησή τους, αν δεν προηγηθεί ένα δαπανηρό στάδιο διαχωρισμού. Η βιομηχανία πλαστικού πάντως έχει αναπτύξει την ανακύκλωση, κυρίως όσον αφορά τα υπολείμματα (σκραπ) πλαστικού από την παραγωγική διαδικασία. Από τους 300.000 τόνους πλαστικού που καταναλώνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα, οι 25.000-30.000 τόνοι προέρχονται από πλαστικά που ανακυκλώνονται. Κοιτώντας γύρω μας, καταλαβαίνουμε εύκολα ότι περιτριγυριζόμαστε από πλαστικό. Παιχνίδια, υλικά συσκευασίας, μέρη αυτοκινήτων, σκεύη κουζίνας, ιατρικές συσκευές, ρούχα και τόσα ακόμα. Πλαστικά σκουπίδια στους δρόμους φραγμένα φρεάτια από μπουκαλάκια και πνιγμένες, στο πλαστικό, παραλίες (από τα καλά του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού), πολλά από τα οποία μπορούν να ανακυκλωθούν. Ας μάθουμε λοιπόν τι σημαίνει κάθε σήμα στα πλαστικά που χρησιμοποιούμε και ας το ρίξουμε στον κάδο ανακύκλωσης, αντί για τον δρόμο ή τη θάλασσα. Πλαστικά νούμερο 1 Το PET είναι το πιο κοινό για μπουκάλια, γιατί είναι φθηνό, ελαφρύ και 13

εύκολα ανανεώσιμο. Πλαστικά νούμερο 2 HDPE (πολυαιθυλένιο υψηλής πυκνότητας) Βρίσκεται σε: Μπουκάλια γάλακτος χυμών, απορρυπαντικών, σαμπουάν, βιομηχανικών ελαίων, συσκευασίες γιαουρτιών, βουτύρων, σακούλες δημητριακών. Ανακυκλώνεται σε: Καινούργια μπουκάλια, κάδους απορριμάτων, πλακάκια, σωλήνες αποχέτευσης, σπιτάκια κατοικιδίων, φράχτες κλπ Το HDPE είναι κοινό πλαστικό με πολλές χρήσεις, ειδικά σε υλικά συσκευασίας και ανακυκλώνεται εύκολα Πλαστικά νούμερο 3 V (Βινύλιο) ή PVC Βρίσκεται σε: Μπουκάλια καθαριστικών και απορρυπαντικών, σαμπουάν, μαγειρικών ελαίων, επενδύσεις καλωδίων, ιατρικό εξοπλισμό, παράθυρα, σωλήνες, επιχρίσματα. Ανακυκλώνεται σε: πατώματα, υλικά ραπτικής, λασπωτήρες αυτοκινήτων, λούκια δρόμων, καλώδια, σαμαράκια σε δρόμους, στρώματα. Το PVC είναι σκληρό και ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες. Περιέχει χλώριο, οπότε αν πρέπει να μαγειρέψετε με τέτοιο υλικό μη το ακουμπήσετε στο φαγητό. Και βέβαια μην το κάψετε! Πλαστικά νούμερο 4 LDPE (πολυαιθυλένιο χαμηλής πυκνότητας) Βρίσκεται σε: Μπουκάλια που συμπιέζονται, σακούλες ψωμιού, κατεψυγμένων προϊόντων, καθαριστηρίων, σούπερμάρκετ, βαλίτσες, ρούχα, έπιπλα, χαλιά. Ανακυκλώνεται σε: Κουτάκια, κάδους απορριμάτων και κομποστοποίησης, επένδυση φακέλων, υλικά ξυλείας και πατωμάτωνπατώματα, υλικά ραπτικής, λασπωτήρες αυτοκινήτων, λούκια δρόμων, καλώδια, σαμαράκια σε δρόμους, στρώματα. Το LDPE είναι εύκαμπτο με πολλές χρήσεις. Δεν ανακυκλώνεται ιδιαίτερα εύκολα. 14

Πλαστικά νούμερο 5 PP (πολυπροπυλένιο) Βρίσκεται σε: Συσκευασίες γιαουρτιών, μπουκάλια σιροπιών και αρτυμάτων (κέτσαπ, μουστάρδα κλπ), καπάκια, καλαμάκια, μπουκαλάκια φαρμάκων. Ανακυκλώνεται σε: Καλώδια μπαταριών, βούρτσες, σκούπες, φανάρια δρόμων, ξύστρες πάγου, ράγες ποδηλάτων, στέκες μαλλιών, κουτιά, ψάθες, συρτάρια χαρτικών. Το PP έχει υψηλό σημείο τήξης και γι αυτό επιλέγεται για περιέκτες που δέχονται πολύ ζεστά υγρά. Σιγά σιγά ανακυκλώνεται όλο και περισσότερο Πλαστικά νούμερο 6 PS (πολυστυρένιο) Βρίσκεται σε: Σκεύη μίας χρήσης, δίσκους για συσκευασμένα κρέατα, συσκευασίες αυγών, συσκευασίες διανομής φαγητού, μπουκαλάκια φαρμάκων, θήκες CD. Ανακυκλώνεται σε: Μονωτικά υλικά, αυγοθήκες, αεραγωγούς, χάρακες, συσκευασίες διανομής φαγητού. Το PS μπορεί να μετατραπεί σε σκληρά ή αφρώδη προϊόντα. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι απελευθερώνει τοξίνες στο περιβάλλον, ενώ ανακυκλώνεται δύσκολα. Πλαστικά νούμερο 7 OTHER (Διάφορα) Βρίσκεται σε: Μπουκάλια νερού, αλεξίσφαιρα υλικά, γυαλιά ηλίου, DVD, θήκες υπολογιστών και ipod, πινακίδες, νάιλον, περιέκτες τροφίμων. Ανακυκλώνεται σε: Πλαστική απομίμηση ξύλου, προϊόντα κατά παραγγελία. Μία μεγάλη ποικιλία πλαστικών ρητινών, που δεν εμπίπτουν στις παραπάνω κατηγορίες, ταξινομούνται στο 7. Μερικές προέρχονται από φυτά (πολυακτίδιο) και γίνονται λίπασμα. Το πολυανθρακικό ανήκει στο 7. Είναι σκληρό πλαστικό και αποτελεί πηγή ανησυχίας για τους γονείς αφού έρευνες μαρτυρούν ότι απελευθερώνει ουσίες που διασπούν τις ορμόνες. PET or PETE (πολυαιθυλένιο τερεθφαλικού οξέως) Βρίσκεται σε: Μπουκάλια: αναψυκτικών, νερού, στοματικού διαλύματος κλπ, βαζάκια τροφίμων, λαδιού, σκεύη για φούρνο. Ανακυκλώνεται σε: Ενδύματα φλις, συνθετικές ίνες, πλαστικά έπιπλα, χαλιά, νέα δοχεία, βαλίτσες, υλικά ραπτικής, ιμάντες κλπ. 15

ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ Τα χρησιμοποιημένα αλουμινένια κουτιά από αναψυκτικά, μπύρες κ.α. δεν είναι άχρηστα. Αντίθετα, με την ανακύκλωσή τους προσφέρουν χρήματα σε σας που τα μαζεύετε και τα δίνετε στους χώρους που έχουν δημιουργηθεί για το σκοπό αυτό. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται : α) η προστασία του περιβάλλοντος β) η εξοικονόμηση ενέργειας γ) ο περιορισμός της σπατάλης πρώτων υλών Με την ανακύκλωση του αλουμινίου έχουμε μεγάλο οικονομικό όφελος, αφού εξοικονομείται το 95% της ενέργειας που χρειάζεται για την παραγωγή του από πρώτες ύλες. Ταυτόχρονα, η ανακύκλωση ενός τόνου αλουμινίου οδηγεί στην εξοικονόμηση : 4 τόνων βωξίτη 500 κιλών σόδας 100 κιλών ασβεστόλιθου 700 κιλών πετρελαίου 25 κιλών κρυολίτη 35 κιλών φθοριούχου αλουμινίου Το αλουμίνιο παράγεται από το ορυκτό βωξίτης. Για να γίνει ένα κιλό αλουμίνιο, χρειάζονται 4 κιλά βωξίτη. Για την κατασκευή ενός αλουμινένιου κουτιού καταναλώνεται τόση ηλεκτρική ενέργεια όση για να: - ακούσουμε ραδιόφωνο για 4 ώρες. - δούμε τηλεόραση για 3 ώρες. - ανάψουμε μία λάμπα 60W για 5 ώρες. - λειτουργήσει ένα ψυγείο για 3 ώρες. Όλα τα κουτιά αναψυκτικών και μπίρας είναι αλουμινένια, όπως επίσης και αρκετές κονσέρβες. 16

Υπολογίζεται ότι το 1991 στην Ελλάδα καταναλώθηκαν 700 εκατομμύρια κουτιά αλουμινίου. Από αυτά, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Αλουμινίου, το 25% ανακυκλώθηκε. Το αλουμίνιο δικαίως χαρακτηρίζεται σαν το "πράσινο" μέταλλο, ικανοποιώντας ταυτόχρονα τις τεχνολογικές αλλά και οικολογικές απαιτήσεις. Η διεθνής παραγωγή αλουμινίου είναι από τους βασικούς πρωταγωνιστές στην προσπάθεια για μείωση ενέργειας για παραγωγική διεργασία, περιορισμό και έλεγχο εκπομπών ρύπων και διατήρηση τουλάχιστον της ποιότητας του περιβάλλοντος.η ανακύκλωση του αλουμινίου είναι το σημαντικότερο μέσο για την οικονομία ενέργειας και τη μείωση εκπομπών ρύπων. Για να καταδειχθεί η σημαντικότητα της ανακύκλωσης, τονίζεται ότι ενώ για την πρωτογενή παραγωγή 1 κιλού αλουμινίου (ηλεκτρόλυση αλουμίνας από βωξίτη) απαιτείται ενέργεια 14 KWH, για την ανακύκλωση της ίδιας ποσότητας από σκραπ, απαιτείται μόνο 5% της ενέργειας της μεθόδου ηλεκτρολύσεως. 17

2012 Ανακύκλωση γυαλιού Ορεστης Καττης Γιωργος Τζιμας Δημητρης Τογκας Αννα Μπαρδανη 2/3/2012 ΓηLECO 18

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΓΥΑΛΙΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ Το γυαλί το χρησιμοποιούμε συχνά στη ζωή μας σε διάφορες μορφές. Όταν βρεθεί όμως στη φύση δεν αποσυντίθεται γι' αυτό πρέπει να το ανακυκλώνουμε. Το γυαλί φτιάχνεται από μια ειδική άμμο που την εισάγουμε από το Βέλγιο, από σόδα και μαρμαρόσκονη. Όλα αυτά ανακατεύονται σε μεγάλα σιλό και πηγαίνουν στον κλίβανο τήξης και γίνονται υαλόμαζα (γυαλί σε υγρή κατάσταση) σε θερμοκρασία 5.000ο - 6.000ο C. Η υαλόμαζα πηγαίνει σε ειδικές μηχανές και μπαίνει σε καλούπια που δίνουν το σχήμα των δοχείων. Μια άλλη μηχανή φυσάει για να δημιουργήσει τον ωφέλιμο χώρο των δοχείων και το γυαλί ψύχεται. Έτσι παίρνουμε τα διάφορα γυάλινα δοχεία. Όλη αυτή η διαδικασία ελέγχεται από το κέντρο ηλεκτρονικού ελέγχου (από ηλεκτρονικούς υπολογιστές). Τα γυάλινα δοχεία ελέγχονται από εργάτες στη αρχή, για να δουν αν έχουν κάποια ατέλεια. Μετά τον έλεγχο των εργατών, πηγαίνουν σε ειδικές μηχανές οι οποίες ελέγχουν το στόμιο, το σχήμα και τη χωρητικότητά τους. Αφού τελειώσουν οι έλεγχοι, τα βάζουν σε παλέτες, τα πακετάρουν και τα πηγαίνουν στα εργοστάσια εμφιάλωσης. Τα μπουκάλια που είναι ραγισμένα ή έχουν άλλη ατέλεια πηγαίνουν για ανακύκλωση. Υπάρχουν δύο τρόποι ανακύκλωσης. Ο πρώτος είναι η επαναχρησιμοποίηση των μπουκαλιών. Ο δεύτερος τρόπος έχει σχέση με τα μπουκάλια που δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν και με τα διάφορα γυάλινα αντικείμενα. Αυτά συγκεντρώνονται σε ειδικούς κάδους. Έπειτα μεταφέρονται στα κέντρα συγκέντρωσης γυαλιού όπου γίνεται ο διαχωρισμός του γυαλιού ανάλογα με το χρώμα του (άσπρο, πράσινο, καφέ). Μετά το σπάνε σε μικρά κομματάκια (υαλόθραυσμα) και το καθαρίζουν από χαρτιά, πλαστικά κ.ά. Στη συνέχεια το υαλόθραυσμα οδηγείται στον κλίβανο τήξης κι ακολουθείται όλη η προηγούμενη διαδικασία. 19

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΣΤΗΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ ΤΟΥ ΓΥΑΛΙΟΥ Πρέπει όλοι οι άνθρωποι να καταλάβουμε πόσο σημαντική είναι η ανακύκλωση των προϊόντων, αν θέλουμε να διατηρήσομε το περιβάλλον καθαρό. Κάθε ένας μεμονωμένα και όλοι μαζί συνολικά πρέπει να συμβάλλομε ενεργά στη προσπάθεια αυτή. Όλοι μπορούμε να αγοράσομε προϊόντα που βρίσκονται σε αρμονία με το περιβάλλον και δεν είναι ζημιογόνα. Αυτή η προσπάθεια ίσως να αποδειχτεί και αρκετά διασκεδαστική. Μπορούμε να προτείνομε μερικές ιδέες που θα βοηθήσουν στην ανακύκλωση και συγκεκριμένα του γυαλιού: Να μην πετάμε διάφορα γυάλινα σκεύη ή διακοσμητικά, που δεν χρειαζόμαστε, αλλά να τα διαθέτομε για φιλανθρωπικούς σκοπούς ή να τα πουλάμε σε μαγαζιά που τα ανακυκλώνουν. Να χρησιμοποιούμε γυάλινα δοχεία για αναψυκτικά, μπύρες κλπ, για να μπορούμε να τα επιστρέφομε. Να επιστρέφομε τα γυάλινα δοχεία που χρησιμοποιούμε για φάρμακα, όταν αδειάσουν. Να μην αγοράζομε προϊόντα μιας χρήσης. Να μην πετάμε ποτέ γυάλινα δοχεία στο δρόμο ή στην ύπαιθρο. Είναι πολύ επικίνδυνα για τους ανθρώπους αλλά και για τα ζώα. Να προσπαθούμε να μαζεύομε τα γυάλινα δοχεία και να τα βάζομε σε ειδικούς κάδους. Μπορούμε πολλά γυάλινα δοχεία να τα ξαναχρησιμοποιήσομε καθημερινά στη κουζίνα μας όπως για μαρμελάδες, γλυκά, τρόφιμα, κομπόστες κλπ. Να ζητήσομε από τον Δήμο μαζί με τους φίλους μας ή το σχολείο μας να τοποθετήσει κάδους για ανακύκλωση. Με λίγη καλή θέληση και με ομαδικό αγώνα ίσως η ανακύκλωση γίνει πραγματικότητα και στην πόλη μας. Ίσως κάποτε όλα να γίνουν πραγματικότητα και η ανακύκλωση να γίνει απαραίτητο μέρος της καθημερινής ζωής του κάθε πολίτη. 20

Με τη χρήση του ανακυκλωμένου χαρτιού πολλοί καλλιτέχνες εμπνέονται και φτιάχνουν υπέροχα έργα τέχνης.. 21

ΣΗΜΕΙΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΥΛΙΚΩΝ περίπτερο ανακύκλωσης 22

Ανακύκλωση με διαφορετικούς κάδους για κάθε υλικό (χαρτί, γυαλί, κλπ) Οι πολίτες τοποθετούν τα υλικά για ανακύκλωση σε ειδικούς κάδους ανάλογα με τη σήμανση ή το χρώμα κάθε κάδου. Οι κάδοι ανακύκλωσης τοποθετούνται σε κεντρικά σημεία, ώστε να υπάρχει εύκολη πρόσβαση. Η συχνότητα συλλογής τους εξαρτάται από τον όγκο των υλικών και την τοποθεσία των κάδων. Οι κάδοι αδειάζονται επί τόπου ή μεταφέρονται και αντικαθίστανται από άλλους, ενώ τα υλικά μεταφέρονται σε χώρο προσωρινής αποθήκευσης, σε Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών ή απευθείας στις βιομηχανίες αξιοποίησης και ανακύκλωσης. Και στο μοντέλο αυτό προηγείται η Διαλογή των Απορριμμάτων στην Πηγή. 23

Ανακύκλωση με Μπλε Κάδους Οι πολίτες τοποθετούν σε ειδική μπλε τσάντα που προμηθεύονται από το Δήμο Αλουμινένια κουτάκια από αναψυκτικά και μπύρες Σιδερένιες κονσέρβες από γάλα και τρόφιμα Γυάλινα μπουκάλια κάθε είδους Πλαστικά μπουκάλια νερού, αναψυκτικά, απορρυπαντικά Χαρτοκιβώτια, χάρτινες συσκευασίες υγρών προϊόντων από χυμούς και γάλατα Έντυπα (εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία) Μετά αδειάζουν όλα τα υλικά στον ειδικό μπλε κάδο που έχει τοποθετηθεί σε ειδικό σημείο της γειτονιάς. Στη συνέχεια ειδικά οχήματα συλλογής αδειάζουν τους κάδους και μεταφέρουν τα υλικά στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών. Εκεί τα συλλεγόμενα υλικά διαχωρίζονται, συμπιέζονται και δεματοποιούνται (εκτός από το γυαλί) και στέλνονται στις αντίστοιχες βιομηχανίες για αξιοποίηση και ανακύκλωση. Προϋπόθεση για το μοντέλο αυτό είναι η Διαλογή των Απορριμμάτων στην Πηγή (στο σπίτι, στο γραφείο, στη βιομηχανία, στο σχολείο, κλπ) 24

. Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) Τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) είναι εγκαταστάσεις όπου με συνδυασμό μεθόδων μηχανικής χειρωνακτικής διαλογής, διαχωρίζονται ανάμικτα μη επικίνδυνα στερεά απόβλητα ή ομάδες υλικών, τα οποία προέρχονται από διαλογή στην πηγή και ακολούθως πραγματοποιείται αναβάθμιση και δεματοποίηση των διαχωρισθέντων υλικών. Τα δευτερογενή υλικά που εξάγονται από ένα ΚΔΑΥ είναι περισσότερο εμπορεύσιμα (καθαρά) απ ότι εάν τα υλικά αυτά επροωθούντο απ ευθείας στην αγορά, λόγω της πρόσθετης διαλογής συσκευασίας. Έτσι μπορούν να επιτευχθούν οι προδιαγραφές που θέτει η βιομηχανία για την ανακύκλωση των υλικών. Αυτή τελικά η παράμετρος αποτελεί και το μεγαλύτερο όφελος των ΚΔΑΥ. Παράμετροι σχεδιασμού ΚΔΑΥ: Ο σχεδιασμός ενός ΚΔΑΥ και η επιλογή του εξοπλισμού εξαρτάται:α) Από τις ποσότητες και τη σύσταση κάθε κλάσματος τροφοδοσίας. β) Από τις προδιαγραφές πρώτων υλών της βιομηχανίας ανακύκλωσης. 25

Εισερχόμενα Απόβλητα: Οι εγκαταστάσεις ΚΔΑΥ δέχονται μόνο απορρίμματα μετά από διαλογή στην πηγή. Τα υλικά στόχοι των προγραμμάτων διαλογής στην πηγή στην προκειμένη περίπτωση αφορούν το σύνολο των υλικών συσκευασίας. Προϊόντα ΚΔΑΥ (δευτερογενή υλικά): Η μορφή και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες τα προϊόντα ενός ΚΔΑΥ διοχετεύονται προς ανακύκλωση, εξαρτώνται από τις απαιτήσεις αγοράς, σε συνάρτηση με την οικονομικότητα των μεθόδων επεξεργασίας. Τα είδη των τελικών προϊόντων που προέρχονται π.χ. από το εισερχόμενο ρεύμα χαρτιού, μπορούν να περιλαμβάνουν εφημερίδες, ανάμικτο χαρτί, χαρτόνι, δεματοποιημένα ή όχι. Το γυαλί μπορεί να διαχωρίζεται ανά χρώμα, τα κουτιά αλουμινίου να παραδίδονται συμπιεσμένα (ή όχι) ή τεμαχισμένα, τα πλαστικά διαχωρισμένα ανά είδη ή ανάμικτα (π.χ. PP και PS μαζί) θρυμματοποιημένα ή κοκκοποιημένα, οι σιδηρούχοι περιέκτες συμπιεσμένοι (ή όχι), από ένα μέταλλο ή διμεταλλικοί. Χρησιμοποιούμενη τεχνολογία σε ΚΔΑΥ: Η χρησιμοποιούμενη τεχνολογία διακρίνεται σε: α) Χαμηλή τεχνολογία (σχετικά απλή) Χαμηλής δυναμικότητας μονάδες. Μικρή μηχανική υποστήριξη. β) Υψηλή τεχνολογία (σχετικά σύνθετη) Υψηλής δυναμικότητας μονάδες. Σημαντική μηχανική υποστήριξη. Υψηλό κεφάλαιο εγκατάστασης και λειτουργίας. Λειτουργία ΚΔΑΥ: Ο βασικός διαχωρισμός από τα ρεύματα των υλικών που προσκομίζονται στη μονάδα, γίνεται από τους εργαζόμενους διαλογείς σε υπερυψωμένες γραμμές χειροδιαλογής και τα υλικά στόχοι τοποθετούνται σε κατάλληλα διαμερίσματα. Μία σειρά μεταφορικών συστημάτων χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά των υλικών από το σημείο υποδοχής τους (εκφόρτωσης από τα οχήματα συλλογής) σε ποικίλες επεξεργασίες που μπορεί να περιλαμβάνουν προδιαχωρισμό, κοσκίνηση που γίνεται κυρίως για την απομάκρυνση των ξένων (άχρηστων) υλικών, διαχωρισμό των σιδηρούχων υλικών με ηλεκτρομαγνήτες, χειροδιαλογή. Τα υλικά στόχοι όταν πληρωθούν οι χώροι συγκέντρωσης τους, οδηγούνται σε συμπιεστές δεματοποιητές ή θραυστήρες, κοκκοποιητές κ.λ.π. ανάλογα με το είδος του υλικού και τις απαιτήσεις της βιομηχανίας. Η αναγκαιότητα να υπάρχει στάδιο προδιαλογής προκύπτει από το επίπεδο ρύπανσης του εισερχομένου ρεύματος απορριμμάτων π.χ. για την απομάκρυνση μπαταριών, δοχείων χρωμάτων, πλαστικών φιλμς κ.λ.π. Στο στάδιο όμως αυτό μπορεί να γίνει και ο διαχωρισμός ογκωδών υλικών (π.χ. χαρτονιών) τα οποία εύκολα αποσπώνται από τα υπόλοιπα, ενώ παράλληλα περιορίζεται το πρόβλημα υπερφόρτωσης των γραμμών διαχωρισμού. Τα υλικά στόχοι μετά το διαχωρισμό επεξεργασία ζυγίζονται, στη συνέχεια αποθηκεύονται και τέλος οδηγούνται στην αγορά. Τα υπόλοιπα υλικά, 26

δηλαδή όσα έχουν εναπομείνει μετά τη διαδικασία διαχωρισμού, οδηγούνται για τελική διάθεση. ΚΔΑΥ ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ ΚΔΑΥ ΠΑΤΡΩΝ ΚΔΑΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΚΔΑΥ ΛΑΜΙΑΣ ΚΔΑΥ ΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΚΔΑΥ ΧΑΝΙΩΝ 27

ΤΑ ΠΙΟ ΣΥΝΗΘΙΣΜΕΝΑ ΛΑΘΗ 1. Βρόμικες συσκευασίες Είναι ένα λάθος που εντοπίσαμε σχεδόν σε όλους τους κάδους. Μπουκάλια μισογεμάτα με χυμούς και αναψυκτικά, κεσεδάκια με απομεινάρια από γιαούρτι και πολλά άλλα. Το πρόβλημα που δημιουργείται από αυτά είναι ότι αυξάνουν το μικροβιακό φορτίο στα εργοστάσια διαλογής και έτσι εκτίθενται σε κίνδυνο οι εργαζόμενοι σε αυτά. Ένα μικρό ξέπλυμα ή ένα σκούπισμα με τις χαρτοπετσέτες που χρησιμοποιήσαμε είναι αρκετό. 2. Σφιχτοδεμένες σακούλες Η λογική των μπλε κάδων θέλει τα σκουπίδια χύμα. Αν πετύχουμε τον κάδο άδειο, αδειάζουμε μέσα τη σακούλα με τα ανακυκλώσιμα. Αν είναι γεμάτος, την αφήνουμε επάνω στο σωρό με κάποιο χαλαρό δέσιμο, για να μη χυθεί στο δρόμο το περιεχόμενο και να είναι εύκολο να ανοίξει από τον υπάλληλο στο κέντρο διαλογής. 3. Ελλιπής διαχωρισμός Για να λειτουργήσει εύρυθμα η αλυσίδα της ανακύκλωσης, είναι καλύτερα να πετάμε τα υλικά όσο πιο διαχωρισμένα γίνεται. Με άλλα λόγια, όταν υπάρχει χαρτί ενωμένο με πλαστική μεμβράνη ή με σκληρό πλαστικό, όπως συμβαίνει σε διάφορα παιχνίδια, καλλυντικά ακόμα και στο πακέτο των τσιγάρων, ας κάνουμε τον κόπο να τα διαχωρίσουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα γυάλινα μπουκάλια που έχουν πλαστικά ή μεταλλικά καπάκια, αλλά και για το χαρτί της σοκολάτας, που δεν πρέπει να το τσαλακώνουμε μαζί με το αλουμινόχαρτο. 4. Λάθος υλικά Αυτό είναι ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα, γιατί πολλοί συνεχίζουν να πετούν αποφάγια και άλλα ακατάλληλα υλικά(που επιστρέφονται με αντίτιμο και ξαναχρησιμοποιούνται) στην ανακύκλωση συσκευασιών με αποτέλεσμα τη δυσοσμία η οποία είναι η αιτία που οι δήμοι αδειάζουν τους μπλε κάδους με τα κοινά απορριμματοφόρα. 5. Ογκώδη αντικείμενα Είναι συνηθισμένο να βλέπουμε κάδους γεμάτους μέχρι επάνω με λίγα χαρτόκουτα. Πρέπει να τσαλακώνουμε τα ογκώδη υλικά για να εξοικονομούμε χώρο και μπλε κάδους που πιθανόν λείπουν από άλλες γειτονιές. ΤΟ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΑΝΑΚΥΚΛΩΤΗ ΤΙ ΦΡΟΝΤΙΖΟΥΜΕ ΠΡΙΝ ΤΙΣ ΠΕΤΑΞΟΥΜΕ Να είναι άδειες από τροφές και υγρά. Να τις ξεπλύνουμε, αν χρειαστεί, ώστε να μην έχουν υπολείμματα τροφών, λάδια κ.λπ. Να τσακίζουμε τα χαρτόκουτα για να μην πιάνουν όλο το χώρο. 28

Να συμπιέζουμε τα υλικά για να εξοικονομούμε χώρο. ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να πετάμε σπασμένα τζάμια ή καθρέφτες, γιατί η διαλογή γίνεται στο χέρι και είναι επικίνδυνο για τους εργάτες. ΤΙ ΔΕΝ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΜΕ ΣΤΟΥΣ ΜΠΛΕ ΚΑΔΟΥΣ Τα υλικά που ανήκουν σε άλλα συστήματα ανακύκλωσης: μπαταρίες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, ελαστικά, μέταλλα, ρούχα, παπούτσια, πλαστικά δοχεία από λάδια αυτοκινήτων ή από φυτοφάρμακα, οικοδομικά υλικά, παλιά έπιπλα, τα κλαδιά από τα δέντρα. τις βιοδιασπώμενες σακούλες τα μικρά χαρτάκια, εισιτήρια και σκισμένες σελίδες Αποτσίγαρα από έτοιμα ή από στριφτά τσιγάρα. Χρησιμοποιημένες χαρτοπετσέτες και χαρτομάντιλα. ΤΙ ΠΕΤΑΜΕ ΣΤΟΥΣ ΜΠΛΕ ΚΑΔΟΥΣ Χαρτιά: κουτιά από τσιγάρα, λογαριασμούς, εφημερίδες, βιβλία, χαρτοκιβώτια όλων των ειδών, όλα τα περιοδικά, ακόμα και αυτά με τις γυαλιστερές σελίδες, όλους τους φακέλους αλληλογραφίας. Αλουμινένιες και λευκοσίδηρες συσκευασίες: κουτάκια από αναψυκτικά και μπίρες, κονσέρβες κάθε είδους, σακουλάκια του καφέ, αλουμινένια μπολ μιας χρήσης, τα μεταλλικά ταψάκια μιας χρήσης, το κομμάτι από το αλουμινόχαρτο, μεταλλικά αντικείμενα γραφείου, τα κλειδιά που δεν χρειαζόμαστε κ.λπ. Ολες τις γυάλινες συσκευασίες: βαζάκια από τρόφιμα, μπουκάλια από ποτά, από αρώματα, από χυμούς, από φάρμακα κ.λπ. Ολες τις πλαστικές συσκευασίες από: αναψυκτικά, λάδι, αποσμητικά, απορρυπαντικά, δοχεία από τις μπογιές, σακουλάκια από καπνό κ.λπ. Πλαστικά αντικείμενα: κρεμάστρες σπασμένες, πλαστικές σακούλες (που δεν θα χρησιμοποιήσουμε), πλαστικά εργαλεία γραφείου, θήκες από CD κ.λπ. Συσκευασίες τετραπάκ. Ξύλινες συσκευασίες: κουτάκια από ποτά ή δώρα, οδοντογλυφίδες, ξύλινες κουτάλες, κρεμάστρες ρούχων κ.λπ. CD, DVD - ανεξάρτητα από το είδος της μουσικής που έχουν 29

ΜΙΑ ΑΣΥΝΗΘΙΣΤΗ ΒΟΛΤΑ.1 η Μάντρα Στην πρώτη μάντρα ζητήσαμε πληροφορίες για τη διαλογή και την πώληση των υλικών. Έτσι, οι υπεύθυνοι μας είπαν πως δεν τα ξεδιαλέγουν αλλά τα πουλάνε με το κιλό σε εταιρίες.μάλιστα, ονομάζονται «χοντρή σαβούρα» Στη συνέχεια,συναντήσαμε στο δρόμο έναν μετανάστη, τον Ζαφίρ που η δουλειά του ήταν να μαζεύει χαρτιά για ανακύκλωση. Μάθαμε λοιπόν πως μαζεύει 200-250 κιλά την ημέρα και τα πουλάει 4 λεπτά ανά κιλό..2 η Μάντρα Στη 2 η μάντρα, μάθαμε πως μαζεύουν σίδερο, χαλκό, μπρούτζο, αλουμίνιο και μολύβι. Το πιο ακριβό από αυτά είναι ο χαλκός και το πιο φθηνό το σίδερο. Ύστερα, πως τα υλικά τα παίρνουν μεγάλα εργοστάσια για ανακύκλωση, π.χ. η Ελευσίνα και ο Ασπρόπυργος και πως συνήθως υλικά στη μάντρα φέρνουν οι υδραυλικοί, αφού το επάγγελμα τους απαιτεί τη χρησιμοποίηση διαφόρων ανακυκλώσιμων υλικών. Παρ όλα αυτά, όλοι οι πολίτες μπορούν να δίνουν οτιδήποτε θέλουν να πετάξουν. Τέλος,τα κέντρα ανακύκλωσης υλικών όπως ηλεκτρικές συσκευές, λάμπες και λάδι, ήταν μόνο στα σουπερ μάρκετ.δεν βρήκαμε στο δρόμο μας κανένα από αυτά τα κέντρα. 30

Επίσκεψη στην 1 η μάντρα Ρωτήσαμε τον Ζαφίρ... Το καρότσι του Ζαφίρ 31

Στη 2 η μάντρα... 32

Ερωτηματολόγιο ΦΥΛΟ: ΑΝΤΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΑ 1) Πρέπει πιστεύετε να γίνεται ανακύκλωση; ΝΑΙ ΟΧΙ 2) Εσείς ανακυκλώνετε; ΝΑΙ ΟΧΙ 2α)Αν ναι,πόσες σακούλες μαζεύετε την εβδομάδα; 1-4 5-8 περισσότερες 2β)Αν όχι,για ποιο λόγο; 3) Αναφέρετε τα υλικά που ανακυκλώνετε συχνότερα 4) Υπάρχουν κάδοι ανακύκλωσης κοντά στο σπίτι σας; ΝΑΙ ΟΧΙ 5) Πλένετε τις συσκευασίες πριν τις αφήσετε στην ανακύκλωση; ΠΑΝΤΑ ΣΥΧΝΑ ΣΠΑΝΙΑ ΠΟΤΕ 6) Ποιο από τα παρακάτω πιστεύετε ότι βλάπτει περισσότερο το περιβάλλον; ΥΓΡΑ ΚΟΝΣΕΡΒΑΣ ΤΗΓΑΝΙΣΜΕΝΟ ΛΑΔΙ ΒΡΩΜΙΚΟ ΝΕΡΟ ΑΠΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΠΙΑΤΩΝ-ΡΟΥΧΩΝ 7) Θα προτιμούσατε να αγοράσετε, στην ίδια τιμή, ανακυκλώσιμα προϊόντα; ΝΑΙ ΟΧΙ ΙΣΩΣ 33

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΦΥΛΟ ΑΝΔΡΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ 27 18 4) Πρέπει πιστεύετε να γίνεται ανακύκλωση; ΝΑΙ ΟΧΙ ΑΝΔΡΕΣ 26 1 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 18 0 5) Εσείς ανακυκλώνετε; ΝΑΙ ΟΧΙ ΑΝΔΡΕΣ 20 7 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 17 1 2α)Αν ναι,πόσες σακούλες μαζεύετε την εβδομάδα 1-4 5-8 περισσότερες ΑΝΔΡΕΣ 4 16 0 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 14 4 0 6) Υπάρχουν κάδοι ανακύκλωσης κοντά στο σπίτι σας; ΝΑΙ ΟΧΙ ΑΝΔΡΕΣ 25 2 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 15 3 34

7) Πλένετε τις συσκευασίες πριν τις αφήσετε στην ανακύκλωση; ΠΑΝΤΑ ΣΥΧΝΑ ΣΠΑΝΙΑ ΠΟΤΕ ΑΝΔΡΕΣ 6 5 8 7 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 5 6 3 3 5) Ποιο από τα παρακάτω πιστεύετε ότι βλάπτει περισσότερο το περιβάλλον; ΥΓΡΑ ΚΟΝΣΕΡΒΑΣ ΤΗΓΑΝΙΣΜΕΝΟ ΛΑΔΙ ΒΡΩΜΙΚΟ ΝΕΡΟ ΑΠΟ ΠΛΥΣΙΜΟ ΠΙΑΤΩΝ-ΡΟΥΧΩΝ ΑΝΔΡΕΣ 2 16 8 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 2 13 3 6) Θα προτιμούσατε να αγοράσετε, στην ίδια τιμή, ανακυκλώσιμα προϊόντα; ΝΑΙ ΟΧΙ ΙΣΩΣ ΑΝΔΡΕΣ 11 5 11 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 11 3 4 35

30 25 26 Πιστεύετε στην ανακύκλωση ; 20 18 15 10 ΝΑΙ ΟΧΙ 5 0 ΑΝΔΡΕΣ 1 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 0 25 Εσείς ανακυκλώνετε ; 20 15 ΝΑΙ 10 20 17 ΟΧΙ 5 0 ΑΝΔΡΕΣ 7 1 ΓΥΝΑΙΚΕΣ 36

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΙΜΑ ΥΛΙΚΑ.. στο προάυλιο του σχολείου μας 37

38

39

Στο εργαστήριο χημείας παρασκευάσαμε σαπούνια από. τηγανέλαια 40

41

42

ΕΠΕΙΔΗ ΚΑΝΟΥΜΕ ΠΩΣ ΤΑ ΞΕΡΟΥΜΕ ΟΛΑ Να είναι άδειες από τροφές και υγρά. (Καθαριότηταααααα!!!) Να τις ξεπλύνουμε, αν χρειαστεί, ώστε να μην έχουν υπολείμματα τροφών, λάδια κ.λπ. (Ας πλύνουμε και κανένα πιάτο!:) Να ξεχωρίζουμε τα υλικά πριν τα ρίξουμε στους κάδους ανακύκλωσης. Να μην πετάμε λαθος υλικά όπως αποφάγια. (Mυωπία στο φουλ) Να τσαλακώνουμε τα ογκώδη αντικείμενα(όπως χαρτόκουτα) για να εξοικονομείται χώρος για περισσότερα υλικά. (I m stroooong) Δεν πετάμε υλικά όπως: μπαταρίες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, ρούχα, παπούτσια, έπιπλα κλπ. (Τα κάναμε όλα ΙΣΑ και ΟΜΟΙΑ) 43