Τμήμα Δασολογίας & Διαχείρισης Περιβάλλοντος & Φυσικών Πόρων Εργαστήριο Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων και Διαχείρισης Κινδύνου Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Φυτοτεχνικές Διευθετήσεις σε Ειδικές Περιπτώσεις Οδοποιΐα Αύξηση κυκλοφοριακής ασφάλειας Μείωση της όχλησης από τους θορύβους Φώτης Π. Μάρης Αναπλ. Καθηγητής 1
Οδοποιΐα Σκοπός Αναπρασινισμός εγκαταστάσεων και έργων υποδομής για την προστασία αυτών καθώς και την ασφάλεια των χρηστών αυτών. Μείωση της όχλησης από οδικά και συγκοινωνιακά έργα 2
Οδοποιΐα Σκοπός Η αύξηση της οδικής ασφάλειας επιτυγχάνεται με την διαμόρφωση της κεντρικής λωρίδας ιδιαίτερα αυτοκινητόδρομων. Δημιουργία αντικεκτυφλωτικών λωρίδων Επιδραση Προσφέρουν αντιεκτυφλωτική προστασία Επιτυγχάνεται καλύτερη αντίληψη της πορείας του άξονα της οδού, Μειώνουν τα φαινόμενα της κόπωσης των οδηγών, λόγω ποικιλομορφίας και εναλλαγής οπτικής εικόνας, Προσφέρουν αντιανεμική προστασία στους χρήστες της οδού. 3
Οδοποιΐα Η μεγαλύτερη επίδραση των φυτειών στις κεντρικές λωρίδες επιτυγχάνεται κυρίως με ξυλώδη φυτά. Χρησιμοποιούνται όμως περισσότερο τα θαμνώδη, λόγω του ωφέλιμου χώρου που υπάρχει στην κεντρική λωρίδα για την ανάπτυξή τους καθώς και λόγω των κακών σταθμολογικών συνθηκών που έχουν οι λωρίδες. 4
Φυτοτεχνικές μέθοδοι 1. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε επίπεδες λωρίδες 2. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε ανυψωμένες κεντρικές λωρίδες 5
1. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε επίπεδες λωρίδες Φυτοτεχνικό υλικό: Υλικό ανθεκτικό σε ιδιαίτερες συνθήκες σταθμολογικές (αυξημένη περιεκτικότητα σε αλάτι, αυξημένη ξηρασία, υψηλές θερμοκρασίες, έντονη ακτινοβολία, σκόνη και καυσαέρεια. Acer Campestre, Evonymus europaeus, Lonicera xylosteum, Lycium sp., Populus tremula, Populus alba, Prunus avium, Quercus petrea, Ribes alpinum, Tamarix sp., Phoenix dactylifera, κτλ. 6
1. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε επίπεδες λωρίδες Τρόπος κατασκευής Φύτευση σε λάκκους, Τοποθέτηση πλευρικών τοιχωμάτων (ανά ένα στην κάθε πλευρά της λωρίδας ένα κεντρικό τοίχωμα ένα τοίχωμα μόνο στην μια πλευρά. 7
8
2. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε ανυψωμένες κεντρικές λωρίδες Φυτοτεχνικό υλικό: Ζωντανό φυτοτεχνικό υλικό των κατάλληλων φυτικών ειδών (ανάλογα με τις σταθμολογικές συνθήκες) ομοίως με προηγούμενη μέθοδο. Τρόπος κατασκευής: Στην κεντρική λωρίδα τοποθετούνται ζωντανά φακελλώματα διαμέτρου 15 30 cm και σε απόσταση 150cm, ενώ ο μεταξύ τους χώρος γεμίζεται με χώμα. Δημιουργείται έτσι ένα λοφοειδές επίχωμα. Το επίχωμα αυτό φυτέυεται σε τρεις σειρές. Κεντρική σειρά από δέντρα, ενώ δύο εκατέρωθεν σειρές από θάμνους τοποθετημένους λοξά. 9
2. Αντιθαμβωτικές φυτείες σε ανυψωμένες κεντρικές λωρίδες 10
Φυτοτεχνικές μέθοδοι για τη μείωση της όχλησης από θορύβους Σκοπός Δημιουργία συστάδας από κατάλληλα δέντρα και θάμνους με μεγάλη αναλογία σε αείφυλλα είδη (κωνοφόρα και μη) ή είδη που διατηρούν το φύλλωμα τους έστω και ξηρό κατά τον χειμώνα. 11
Φυτοτεχνικές μέθοδοι για τη μείωση της όχλησης από θορύβους Επίδραση Το δυναμικό της ηχοάμβλυνσης εξαρτάται κυρίως από τα παρακάτω: Από το μέγεθος των φύλλων, Από τη θέση των φύλλων (κάθετα προς την κατεύθυνση του ήχου), Από την πυκνότητα του φυλλώματος, Από την πυκνότητα των κλάδων. 12
Φυτοτεχνικές μέθοδοι για τη μείωση της όχλησης από θορύβους Γενικά το ηχοαμβλυντικό αποτέλεσμα των φυτειών εξαρτάται περισσότερο από τη δομή των φυτειών συστάδων παρά από το πλάτος τους. Ο Beck (1965 1968) προτείνει το συνδυασμό ηχοαμβλυντικών φυτειών με ειδικούς τοίχους από νεκρό υλικό ή γεώδη αναχώματα. 13
14
Φυτοτεχνικές μέθοδοι για την επέκταση ή απόκτηση εδάφους Σκοπός Επέκταση ή απόκτηση εδάφους στις ακτές των θαλασσών με εντατικοποίηση της απόθεσης και σύνδεσης στερεών υλικών, ώστε να επιτευχθεί η προοδευτική ανύψωση της εδαφικής επιφάνειας. 15
Φυτοτεχνικές μέθοδοι για την επέκταση ή απόκτηση εδάφους Επιδράσεις Το υπέργειο φυτικό τμήμα μειώνει την ενέργεια του νερού και δημιουργεί έτσι ζώνη εφησυχασμού μέσα στις οποίες ενισχύεται η απόθεση φερτών υλών. Το ριζικό σύστημα στερεώνει το αποτιθέμενο υλικό Εξασφαλίζεται ένα μικροπεριβάλλον το οποίο ευνοεί την διαβίωση πανίδας (όστρακοειδή, κτλ.) η οποία συμάλλει σημαντικά στην επιτάχυνση της απόθεσης. 16
Φυτοτεχνικές Μέθοδοι 1. Σπορά ή εμβολιασμός με Salicornia 2. Βολοθέματα 3. Έτοιμα χορτοπαρασκευάσματα ή χορτολωρίδες 17
Φυτοτεχνικές Μέθοδοι για την προστασία των προκυμαίων και των αναχωμάτων σ αυτές Σκοπός Προστασία των προκυμαίων και των αναχωμάτων των ακτών από υποσκαφή. Εγκατάσταση πυκνού και κλειστού χορτοκαλύμματος με ισχυρά διακλαδιζόμενο ριζικό σύστημα. Επιδράσεις Ποοσυστάδες με πυκνό δίκτυο οριζόντιων και κατακόρυφων ριζών στο ανώτερο εδαφικό στρώμα Υπέργειο τμήμα ποοσυστάδων ασκεί προστατευτική δράση στο υποκείμενο έδαφος. 18
Φυτοτεχνικές Μέθοδοι 1. Επικάλυψη με χορτοπαρασκευάσματα 2. Σπορά 3. Άλλες μέθοδοι 19
Φυτοτεχνικές διευθετήσεις Θινών Σκοπός Προστασία των ακτών από υποσκαφή και διάβρωση. Επιδράσεις Φυτοτεχνικό υλικό συγκρατεί μια ποσότητα από την αερομεταφερόμενη άμμο, Διασωληνώνει την άμμο και την σταθεροποιεί 20
Φυτοτεχνικές Μέθοδοι 1. Καλαμοθέματα ή φύτευση καλαμομοσχευμάτων 2. Σπορά 3. Άλλες μέθοδοι. 21