Η Παγκόσμια Οικονομία το Grant Thornton International Business Report

Grant Thornton International Business Report

Aνάκαμψη. Αλλά όχι όπως θα την περιμέναμε. Ο Βασίλης Καζάς σχολιάζει την κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας το 2015 Συγκρατημένη αισιοδοξία: κάπως έτσι θα έλεγα ότι αισθάνονται οι επιχειρηματίες για το 2015. Τα στοιχεία, για το τελευταίο τρίμηνο, δείχνουν ότι η αισιοδοξία που εκφράζουν οι επιχειρηματίες πλησιάζει τα επίπεδα που καταγράφτηκαν το 2007. Το γεγονός αυτό δεν αποτελεί έκπληξη αφού, από πολλές απόψεις, το 2014 ήταν πράγματι το έτος της ανάκαμψης - και όχι μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ, αλλά και σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση. Η Ιρλανδία, η Ισπανία, ακόμη και η Ελλάδα εμφάνισαν ενδείξεις ανάκαµψης. Ωστόσο, οι πρόσφατες οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές επηρέασαν σημαντικά τη συμπεριφορά των επιχειρηματιών. Η έρευνα δείχνει ότι σε παγκόσμιο επίπεδο, η αισιοδοξία των επιχειρηματιών έχει μειωθεί κατά οκτώ ποσοστιαίες μονάδες, αγγίζοντας το 35% στο τέταρτο τρίμηνο του 2014. Αυτή η πτώση αισιοδοξίας δεν είναι καταστροφική, για παράδειγμα πέρυσι τέτοια εποχή η αισιοδοξία των επιχειρηματιών σε παγκόσμιο επίπεδο δεν ξεπερνούσε το 27%, δείχνει, όμως, ότι δικαιολογημένα υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με την ανομοιομορφία της παγκόσμιας ανάκαμψης. Η δραματική πτώση των τιμών πετρελαίου κατά 50% έχει κυριαρχήσει στα πρωτοσέλιδα, συγκλονίζει τις αγορές και αποθαρρύνει τους επενδυτές. Κι ενώ οι αυτοκινητιστές και ορισμένοι κατασκευαστές πανηγυρίζουν, οι νέες τιμές δεν αποτελούν ευχάριστα νέα για τις πετρελαϊκές εταιρείες και τους μεγάλους εξαγωγείς στις χώρες όπου οι κρατικοί προϋπολογισμοί είχαν προβλέψει πολύ υψηλότερες τιμές πετρελαίου. Η βιωσιμότητα της παραγωγής πετρελαίου σχιστόλιθου στις ΗΠΑ και οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε παγκόσμιο επίπεδο αρχίζουν επίσης να αμφισβητούνται. Ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα για την Ευρωζώνη είναι η Ελλάδα, που για άλλη μια φορά βρίσκεται στο κέντρο της καταιγίδας. Τον Ιανουάριο, οι Έλληνες ψήφισαν μια νέα κυβέρνηση, που έχει δεσμευτεί να επαναδιαπραγματευτεί τους όρους της δανειακής σύμφασης των 240 δις και να ανακαλέσει τις περισσότερες από τις δεσμεύσεις για λιτότητα. Εν όψει του γεγονότος ότι η Γερμανία έχει αποφασίσει να μπλοκάρει οποιαδήποτε τέτοια κίνηση, ενισχύονται και πάλι οι φόβοι για Grexit με ενδεχόμενες επιβλαβείς επιπτώσεις για την υπόλοιπη περιοχή, αν και προσδοκώ ότι θα υπάρξει μια συμφωνία. Σαν να μην έφτανε αυτό, η Ιταλία ξαναμπήκε σε ύφεση, η οικονομία της Γαλλίας παραμένει στάσιμη, επιβραδύνθηκε ο ρυθμός ανάπτυξης στη Γερμανία και ο αποπληθωρισμός απειλεί τις καταναλωτικές δαπάνες και επενδύσεις. Υπάρχει πραγματικός κίνδυνος να βιώσει η περιοχή μια «χαμένη δεκαετία», όπως την έχει βιώσει η Ιαπωνία, ξαναμπαίνοντας σε ύφεση μετά από πρόωρη αύξηση του φόρου κατανάλωσης τη δεκαετία του 1990. Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα μπορούσαν στη συνέχεια να επιβραδύνουν τους ρυθμούς της θετικής (επί του παρόντος) ανάπτυξης της οικονομίας στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εάν προσθέσουµε και τις αναταραχές στην Ουκρανία, με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας που προκάλεσαν γοργή υποτίμηση του ρουβλίου και άλλαξαν τις προβλέψεις για ανάπτυξη, τις βίαιες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, που έχουν μετατρέψει την Αραβική Άνοιξη σε πολικό χειμώνα και το γεγονός ότι η Λατινική Αμερική καταγράφει στασιμότητα της οικονομίας μετά το τέλος του λεγόμενου «υπερκύκλου προσφοράς» - τότε οι προοπτικές για το 2015 φαίνονται τουλάχιστον περίπλοκες. Παρ όλα αυτά, το επίπεδο εμπιστοσύνης παραμένει αρκετά υψηλό, και εγώ είμαι επίσης αισιόδοξος ότι οι επιχειρήσεις, και ειδικά εκείνες που είναι αρκετά δυναμικές για να προσαρμοστούν σε ένα συνεχώς εξελισσόμενο περιβάλλον, έχουν τη δυνατότητα να ευημερήσουν. Ένας λόγος είναι η δύναμη της οικονομίας των ΗΠΑ. Το μερίδιό της στην παγκόσμια παραγωγή μπορεί να έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία από 32% έως 22%, αλλά η δύναμη των καταναλωτικών δαπανών στις ΗΠΑ αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Πρόσφατα, οι δείκτες ανάπτυξης παρουσίασαν ικανοποιητικές προοπτικές: η δημιουργία 2,7 εκατομμύριων 60% πτώση στις τιμές πετρελαίου 2 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015

Αντλώντας δεδομένα και πορίσματα από την ετήσια έρευνα International Business Report της Grant Thornton, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (IMF) και την Παγκόσµια Τράπεζα (World Bank), η παρούσα σύντομη έκθεση παρουσιάζει τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας για το 2015. καινούριων θέσεων εργασίας το 2014 ήταν αριθμός ρεκόρ από το 1999 και η ανάπτυξη που προβλέπεται για το 2015 ανέρχεται στο 3,3%. Ένας άλλος λόγος είναι η Κίνα. Έχουν γίνει πολλές συζητήσεις σχετικά με την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης στο 7,3% - όχι πολύ κάτω από τον επίσημο στόχο - αλλά οι περισσότερες κυβερνήσεις θα ήταν πολύ ικανοποιημένες με τέτοια ποσοστά ανάπτυξης. Πράγματι, το δημόσιο χρέος της Κίνας προκαλεί ανησυχία, αλλά η μετάβαση από τις επενδύσεις προς την κατανάλωση προσφέρει μια πιο βιώσιμη μακροπρόθεσμη πορεία ανάπτυξης. Επίσης, οι δυο ασιατικοί «γίγαντες» - η Ινδία και η Ινδονησία - έχουν δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες που υπόσχονται να είναι πιο φιλικοί προς τις επιχειρήσεις και να αξιοποιήσουν το εργατικό δυναμικό εκατομμύριων νέων ανθρώπων. Τέλος, υπάρχουν θετικές ενδείξεις ότι η ανάπτυξη στην Αφρική αποσυνδέεται από τον κύκλο εμπορευμάτων και η ανάπτυξη διαφοροποιείται σε πιο ευρεία βάση. Είναι σαφές ότι η ρυθμοί ανάπτυξης διαφέρουν ανάλογα με τη χώρα και φέτος, σίγουρα, παρατηρούμε πιο άνιση ανάκαμψη απ ότι έχουμε δει στις προηγούμενες οικονομικές κρίσεις. Παρ όλα αυτά υπάρχουν ευκαιρίες ανάπτυξης για τους επιχειρηματίες που είναι πρόθυμοι να αναλάβουν το ρίσκο: να κάνουν εξαγορές, να λανσάρουν καινούρια προϊόντα ή να εισέλθουν σε νέες αγορές. Και το ζήτημα δεν είναι ότι οι επιχειρηματίες δεν έχουν αρκετή πληροφόρηση, αλλά μάλλον πώς διαχερίζονται την πολυπλοκότητα των πληροφοριών. Εάν επεκτείνεστε σε ξένες αγορές, βρείτε έναν τοπικό σύμβουλο με βαθιά γνώση της αγοράς, διότι αυτό που αρχικά φαίνεται σαν ιδανική ευκαιρία, θα μπορούσε στην πραγματικότητα να σας δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα και αντίστροφα. Αν σκέφτεστε να αναπτυχθείτε μέσω εξαγοράς, να είστε βέβαιοι (όσο μπορείτε) ότι η τεχνολογία ή η πρόσβαση στην αγορά που εξαγοράζετε, σας προσφέρει και άλλες, μελλοντικές ευκαιρίες ανάπτυξης. Στην Ελλάδα, οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε έχουν αρκετές ιδιαιτερότητες. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι η Grant Thornton παρέμεινε στάσιμη. Στην πραγματικότητα, εξακολουθούμε να αναπτυσσόμαστε, βοηθώντας τους πελάτες μας να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκαλεί η αβεβαιότητα. Νομίζω ότι υπάρχει ένα δίδαγμα για όλους τους επιχειρηματίες. Πράγματι, αυτή η ανάκαμψη είναι διαφορετική, άνιση και αποσπασματική. Και πράγματι, είναι δύσκολο να κάνουμε τολμηρές αποφάσεις σε έναν αβέβαιο κόσμο. Αλλά μερικές φορές πρέπει να κάνουμε το μεγάλο βήμα, να βασιστούμε στο ένστικτο και στην εμπειρία μας για να μάθουμε ποιός είναι ο βέλτιστος τρόπος δράσης και να ελπίζουμε σε ένα καλό αποτέλεσμα. Η θετική στάση απέναντι στις μεταβολές θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε όλα τα εμπόδια. Βασίλης Καζάς Διευθύνων Σύμβουλος Grant Thornton Greece Περιεχόμενα Σελ.4 Οικονομική ανάπτυξη Σελ.6 Προοπτικές επιχειρηματικής ανάπτυξης Σελ.12 Απασχόληση Σελ.14 Πληθωρισμός Σελ.15 Πώς μπορεί να σας βοηθήσει η Grant Thornton Σελ.16 Μεθοδολογία Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 3

Οικονομική ανάπτυξη Με ρυθμό 3,5% θα αναπτυχθεί η παγκόσμια οικονομία το 2015, σύμφωνα με την πρόβλεψη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ο οποίος θα είναι χαμηλότερος κατά 0,3% σε σχέση με την εκτίμηση του περασμένου Οκτωβρίου. Η Γενική Διευθύντρια του ΔΝΤ, Christine Lagarde, περιγράφει τις προοπτικές ως «πάρα πολύ εύθραυστες και πολύ μονόπλευρες». Οι λιγότερο φιλόδοξες προοπτικές ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τις χαμηλές τιμές των βασικών προϊόντων και την ελαφρώς χαμηλότερη ανάπτυξη στην ευρωζώνη και την Ιαπωνία που αντισταθμίζεται μόνο εν μέρει από την αύξηση της δύναμης των Ηνωμένων Πολιτειών - αναμένεται ότι θα επηρεάσουν το εμπόριο. Το ΔΝΤ μείωσε τις προβλέψεις αύξησης εμπορικών συναλλαγών στο 3,8% (από 4,9% τον Οκτώβριο), που μόνο ελάχιστα ξεπερνούν τις προβλέπεις για το 2014 (3,1%). 3,5% Προβλεπόμενος ρυθμός ανάπτυξης παγκόσμιας οικονομίας Η ευρωζώνη καταγράφει χειρότερα αποτελέσματα σε σχέση με τα ποσοστά προβλέψεων ανάπτυξης, αφού σύμφωνα με το ΔΝΤ, η ανάπτυξη ανέρχεται σε 1,2% το 2015, αν και παρουσιάζει βελτίωση από 0,8% που καταγράφτηκε το 2014. Η αλλαγή στις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες προβλέψεις είναι ελάχιστη και υποδηλώνει ότι η μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο, η οποία αντιπροσωπεύει ένα τέταρτο των παγκόσμιων εμπορικών συναλλαγών, θα συνεχίσει να λειτουργεί ως τροχοπέδη για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές. Η αναμενόμενη απόδοση της ευρωζώνης συμβαδίζει με το προβλεπόμενο ποσοστό ανάπτυξης για τις οικονομίες G7 (2,3% το 2015, από 1,7% το 2014), αλλά υπάρχει μεγάλη ανισότητα μεταξύ των χωρών αυτών. Προβλέπεται ότι ο Καναδάς (2,3%), το Ηνωμένο Βασίλειο (2,7%) και οι ΗΠΑ (3,6%) θα έχουν ισχυρή ανάπτυξη κατά τη διάρκεια των επόμενων 12 μηνών, αλλά οι προοπτικές είναι λιγότερο εύλογες για τις τρεις χώρες της ευρωζώνης - Γαλλία (0,9%), Γερμανία (1,3%) και Ιταλία (0,4%) και για την Ιαπωνία (0,6%). Με την Ιταλία και την Ιαπωνία σε ύφεση και τη Γαλλία σε μια συνεχή κατάσταση στασιμότητας, οποιαδήποτε ανάπτυξη θα αποτελέσει ευνοϊκή εξέλιξη. Στον αντίποδα βρίσκονται οι αναδυόμενες οικονομίες Ασίας-Ειρηνικού που θα εμφανίσουν ταχύτερη ανάπτυξη το 2015. Ο ρυθμός ανάπτυξης στην Κίνα θα επιβραδυνθεί στο 6,8% το 2015, διότι η οικονομία της έχει εισέλθει σε τροχιά εξισορρόπησης, από 7,4% το 2014. Ωστόσο, αναμένεται ότι μετά τις εκλογές, η Ινδία (6,3%) και η Ινδονησία (5,5%) θα αυξήσουν την οικονομική τους παραγωγή. Ανάπτυξη προβλέπεται και για την Υποσαχάρια Αφρική - στο 4,9% το 2015, από 4,8% το 2014 και αξίζει να σημειώσουμε ότι οι οικονομίες στην Αφρική δεν εξαρτώνται πλέον τόσο πολύ από τις υψηλές τιμές βασικών προϊόντων. Θα πρέπει να εξεταστούν και οι μακροχρόνιες επιπτώσεις από την πτώση της τιμής του πετρελαίου, αλλά με τις απεργίες στα ανθρακωρυχεία στη Νότια Αφρική (2,1%) και στη Νιγηρία (4,8%), προβλέπεται ότι οι μεγαλύτερες οικονομίες της ηπείρου, η Κένυα (6,2% ) και η Αγκόλα (6,0%) θα καταγράψουν δυναμική ανάπτυξη. Η Λατινική Αμερική αντιμετωπίζει το τέλος του λεγόμενου «υπερκύκλου προσφοράς» Αντιθέτως, η Λατινική Αμερική αντιμετωπίζει το τέλος του λεγόμενου «υπερκύκλου προσφοράς», ο οποίος πυροδοτούσε την οικονομική της ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία. Η ανάπτυξη στη Λατινική Αμερική αναμένεται να είναι μόνο 1,3% το 2015, καταγράφοντας οριακή βελτίωση από 1,2% το 2014. Η οικονομία της Βραζιλίας ήταν στάσιμη το 2014 και η παραγωγή αναμένεται να αυξηθεί οριακά το 2015 (0,3%), καθώς η κυβέρνηση εφαρμόζει το πρόγραμμα καταπολέμησης του πληθωρισμού. Η οικονομία στην Αργεντινή είναι πιθανό να συρρικνωθεί δεδομένου ότι η χώρα αναμένει νέα κυβέρνηση. Ωστόσο, οι πιο φιλελεύθερες και προσανατολισμένες στην αγορά χώρες η Χιλή (3,3%), η Κολομβία (4,5%), το Μεξικό (3,2%) και το Περού (5,1%) παρουσιάζουν βελτιωμένες προοπτικές για το 2015. Η Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών (-1,4%) φαίνεται ότι θα είναι σε δύσκολη θέση το 2015, λόγω της πτώσης των τιμών πετρελαίου και των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία, ως αποτέλεσμα της κρίσης στην Ουκρανία (αν και με εξαίρεση τη Ρωσία, η πρόβλεψη είναι για αύξηση στο 2,4%). Η ανάπτυξη στη Μέση Ανατολή και στη Βόρεια Αφρική αναμένεται να φτάσει στο 3,3% το 2015, από 2,8% το 2014. Αλλά με τον εμφύλιο πόλεμο σε πολλές χώρες της περιοχής, όπως η Λιβύη και η Συρία, και το γεγονός ότι η εκμετάλλευση φυσικών πόρων αποτελεί ακόμα το σημαντικότερο στοιχείο των κρατικών προϋπολογισμών, οι προοπτικές θεωρούνται περισσότερο αβέβαιες. 4 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015

Προβλεπόμενοι πραγματικοί ρυθμοί ανάπτυξης του ΑΕΠ (%) 2014 2015 0,8 1,2 0,8 1,4 Ευρωζώνη Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών 1,4 1,8 2,7 2,9 2,2 3,1 Ευρωπαϊκή Ένωση Ανατολική Ευρώπη 2,9 3,1 Βόρεια Αμερική 2,8 3,3 Ανεπτυγμένες χώρες Ασίας - Ειρηνικού 6,5 6,6 1,2 1,3 4,8 4,9 Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική Αναπτυσσόμενες χώρες Ασίας - Ειρηνικού Υποσαχάρια Αφρική Λατινική Αμερική και Καραϊβική Πηγή: ΔΝΤ 2015 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 5

Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 Προοπτικές επιχειρηματικής ανάπτυξης Η δύναμη της ανάκαμψης το 2014 κινητοποίησε την αναγέννηση της εμπιστοσύνης των επιχειρηματιών παγκοσμίως, σημειώνοντας το υψηλότερο επίπεδο από το 2007. Στις αρχές του 2014, το καθαρό ποσοστό αισιοδοξίας ανήλθε σε μόλις 27%, αλλά κατά μέσο όρο ξεπέρασε το 40% από το πρώτο έως το τρίτο τρίμηνο. Ωστόσο, με τις παγκόσμιες αβεβαιότητες να επιβαρύνουν τις προοπτικές της οικονομίας, το καθαρό ποσοστό αισιοδοξίας το 2015 ανέρχεται στο 35%. Μόλις τρεις από τις δέκα πιο αισιόδοξες σε αρκετά χαμηλές θέσεις βρίσκονται η Ιαπωνία επιχειρηματικές κοινότητες βρίσκονται στις (-12%), η οποία επέστρεφε στην ύφεση στα τέλη αναδυόμενες αγορές, καταγράφοντας τη σημαντική του 2014, και η Αργεντινή (-28%), η οποία έχει στροφή της παγκόσμιας δυναμικής ανάπτυξης αθετήσει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά στο καθώς οι χώρες προχωρούν προς την ανάκαμψη. δημόσιο χρέος και έχει τώρα να αντιμετωπίσει Η Ινδία (98%) είναι η πιο αισιόδοξη χώρα σε ανεξέλεγκτο πληθωρισμό. Κάποιες άλλες βασικές παγκόσμιο επίπεδο, αφού η επιχειρηματική αναδυόμενες αγορές που αντιμετωπίζουν κοινότητα είναι σαφώς ενθουσιασμένη με τα κατακόρυφη πτώση του ρυθμού ανάπτυξης, όπως επιτεύγματα της νέας κυβέρνησης του η Βραζιλία (13%), η Ρωσία (11%), η Τουρκία (8%) πρωθυπουργού Nahendra Modi, και ακολουθούν η και η Νότια Αφρική (5%) επίσης κατατάσσονται Ιρλανδία και η Νέα Ζηλανδία (82%), δύο σχετικά πολύ χαμηλά. μικρές, αλλά οικονομικά προηγμένες χώρες με ισχυρά αναπτυγμένους γεωργικούς τομείς. Η Αυστραλία (70%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (68%) βρίσκονται στην τέταρτη και πέμπτη θέση ενώ ο Καναδάς (53%) και το Μεξικό (58%) επωφελούνται ΗΠΑ (59%).Η Γερμανία (51%) ολοκληρώνει την 2007 πρώτη δεκάδα, παρά την αδυναμία της 2008 δεκάδας, βρίσκονται οι γειτονικές χώρες της -16% 2011 στο ενιαίο νόμισμα. Στην τελευταία θέση βρίσκονται 2012 η Φινλανδία (-56%), η Γαλλία (-36%), η Ιταλία 2013 6 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 39% 45% 40% 30% 20% 10% 2014 Q4-2012 Q2-2013 Q4-2013 Q2-2014 Q4-2014 Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που εξέφραζαν αισιοδοξία για τις εξελίξεις (top ten bottom ten) 98% 40% 82% 82% 70% 68% 59% 58% 54% 53% 51% 2009 Ινδία 24% 2010 Γερμανίας, οι μισές από τις οποίες συμμετέχουν (-2%), η Ελλάδα (4%) και η Εσθονία (6%). Επίσης, 41% 2005 2006 Στον αντίποδα, στην αρχή της τελευταίας 50% Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που εξέφραζαν αισιοδοξία για τις εξελίξεις από την ανανεωμένη δύναμη της οικονομίας των ευρωζώνης. Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που εξέφραζαν αισιοδοξία για τις εξελίξεις (παγκοσμίως) Ιρλανδία 16% 12% 28% 41% Νέα Αυστραλία Ηνωμένο Ζηλανδία Βασίλειο ΗΠΑ Μεξικό Μποτσουάνα Καναδάς Τουρκία Εσθονία Νότια Αφρική Ελλάδα Σουηδία Ιταλία Ιαπωνία Αργεντινή Γαλλία 8% 6% 5% 4% 1% -2% -12% -28% -36% Γερμανία Φινλανδία -56%

Πωλήσεις και κέρδη Οι προσδοκίες αύξησης του εισοδήματος παραμείνουν αρκετά σταθερές για το 2014, και ανέρχονται κατά μέσο όρο στο 51% σημαίνοντας οριακή αύξηση, ενώ το 2013 το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνούσε το 50%. Ωστόσο, ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας οικονομικής αστάθειας που καταγράφτηκε στο τέταρτο τρίμηνο, οι φιλοδοξίες των επιχειρηματιών στον τομέα της ανάπτυξης συρρικνώθηκαν, αγγίζοντας το 43% για το 2015, το χαμηλότερο ποσοστό που έχει παρατηρηθεί από το δεύτερο τρίμηνο του 2012. Οι επιχειρηματίες στην Μποτσουάνα (96%), στην Ινδία (94%) και στην Τουρκία (84%), είναι οι πλέον αισιόδοξες για αύξηση εσόδων το 2015. Από τις λεγόμενες «ώριμες» οικονομίες, τα υψηλοτέρα ποσοστά κατέγραψαν η Αυστραλία (72%), η Ιρλανδία (70%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (67%). Η Βραζιλία (65%) και το Μεξικό (62%) επίσης βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα. Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες παγκοσμίως καταγράφουν πολύ πιο χαμηλά ποσοστά, με την Κίνα (37%) να βρίσκεται ελαφρώς υψηλότερα από τις ΗΠΑ (35%) και ακόμη πιο χαμηλά ποσοστά καταγράφονται στη Γαλλία (9%), Ρωσία (29%) και Ιαπωνία (30%). Το τελευταίο τρίμηνο του 2014, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των κερδών για τους επόμενους 12 μήνες είναι το χαμηλότερο που έχει παρατηρηθεί κατά τα τελευταία τρία χρόνια. Το 32% των επιχειρηματιών αναμένει αύξηση των κερδών το 2015, σημειώνοντας μείωση από το 43% που σημειώθηκε το προηγούμενο τρίμηνο. Μεγάλες πτώσεις στα επίπεδα φιλοδοξίας σημειώθηκαν στις ΗΠΑ (μείωση κατά 23 ποσοστιαίες μονάδες στο 34%) και στην Κίνα (μείωση κατά 23 ποσοστιαίες μονάδες στο 13%). Οι επιχειρηματίες στην Ιαπωνία (-5%) και στην Αργεντινή (-4% ) αναμένουν μείωση κερδών, ενώ οι επιχειρηματίες στη Μποτσουάνα (92%), στην Ινδία (89%), στην Ιρλανδία (68%), στο Ηνωμένο Βασίλειο (64%) και στη Γερμανία (61%) είναι πιο αισιόδοξοι. 43 % των επιχειρηματιών αναμένουν αύξηση εσόδων το 2015 Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των κερδών (επιλεγμένες οικονομίες) Μποτσουάνα Ινδία Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των εσόδων/ κερδών (παγκοσμίως) 60 50 40 30 92% 89% 47% Q2-2012 68% 64% 61% Ιρλανδία Ηνωμένο Βασίλειο Q4-2012 34% Γερμανία ΗΠΑ Ηπειρωτική Κίνα Q2-2013 13% 12% 4% 2% -4% -5% Q4-2013 Μαλαισία Αρμενία Γαλλία Αργεντινή Ιαπωνία Q2-2014 Έσοδα Κέρδη Q4-2014 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 7

Εξαγωγές Το 2014, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις επωφελήθηκαν από την ήπια ανάκαμψη του παγκόσμιου εμπορίου. Οι προσδοκίες αύξησης εξαγωγών ήταν στα υψηλότερα επίπεδα από το 2007, αφού το 20% των επιχειρήσεων αναμένει αύξηση των εξαγωγικών τους πωλήσεων. Ωστόσο, οι προοπτικές έχουν κατά κάποιο τρόπο περιοριστεί κατά τους τελευταίους μήνες. Οι επιχειρηματίες στην Ευρώπη, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ευρωζώνη, είναι όλο και πιο αισιόδοξοι για την αύξηση εξαγωγών, τονίζοντας την υποκείμενη δύναμη της ενιαίας αγοράς. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το 29% των επιχειρήσεων αναμένουν να αυξήσουν τις εξαγωγές τους το 2015, και όχι μόνο στις μεγαλύτερες εξαγωγικές χώρες όπως η Γερμανία (41%) και η Ολλανδία (38%), αλλά και στις άλλες Στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 29 % των επιχειρήσεων αναμένουν αύξηση εξαγωγών το 2015 χώρες που βρίσκονται σε έντονη (και πιο παρατεταμένη) ύφεση όπως η Ιταλία (38%), η Ελλάδα (36%) και η Ισπανία (33%). Οι επιχειρήσεις στην Τουρκία (64%) και στην Ινδία (41%) είναι επίσης πολύ αισιόδοξες όσον αφορά τις πωλήσεις στο εξωτερικό κατά τη διάρκεια των επόμενων 12 μηνών. Η τάση αυτή είναι σαφώς αντίθετη µε την κατάσταση που επικρατεί στη Ρωσία, όπου λόγο των κυρώσεων που επέβαλαν οι ΗΠΑ και η ΕΕ μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, μόνο το 2% των επιχειρηματιών αναμένει αύξηση των εξαγωγών τους το 2015, κάτω από το μέσο όρο του 14% το 2013. Ομοίως, απαισιόδοξοι είναι και οι επιχειρηματίες στη Μποτσουάνα (4 %) και στην Ιαπωνία (6%). Φαίνεται ότι οι χώρες MINT (Μεξικό, Ινδονησία, Νιγηρία και Τουρκία) βασίζονται πολύ περισσότερο στις εμπορικές συναλλαγές το 2015 (33%) σε σύγκριση με τις χώρες BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Κίνα) (16%), καταδεικνύοντας ίσως ότι οι τελευταίες στρέφονται όλο και περισσότερο προς την εγχώρια κατανάλωση. Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των εξαγωγών (τους ερχόμενους 12 μήνες, top ten ) 41% 41% 38% 38% 36% 33% 32% 32% Ιταλία Γερμανία Ινδία Ολλανδία Ελλάδα Ισπανία Λιθουανία Μαλαισία 64% Τουρκία 32% Πολωνία 8 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015

Καινοτομία και επενδύσεις Τα επενδυτικά σχέδια δεν έχουν αλλάξει κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, καθώς άρχισε σταδιακά η οικονοµική ανάκαµψη σε παγκόσμιο επίπεδο. Ωστόσο, παραμένουν πολύ κάτω από τα επίπεδα που καταγραφτήκαν πριν από την οικονομική κρίση, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι επιχειρηματίες εξακολουθούν να περιμένουν μεγαλύτερη ασφάλεια πριν αποφασίσουν να επενδύσουν στη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των λειτουργιών τους. Το 2015, λίγο πάνω από το ένα τρίτο των επιχειρήσεων (35%), όπως και το 2014, σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες για εγκαταστάσεις και μηχανήματα. Ομοίως, το ένα πέμπτο (20%) των επιχειρήσεων σχεδιάζει νέες επενδύσεις σε κτήρια, και πάλι στο ίδιο επίπεδο με το ποσοστό που καταγράφηκε πέρυσι. Οι επιχειρήσεις στη Νότια Ευρώπη (54%) και στη Λατινική Αμερική (45%) είναι πιο πιθανό να επενδύσουν σε νέες εγκαταστάσεις και μηχανήματα το 2015. Στη νότια Ευρώπη, καταγράφεται μια σημαντική αύξηση από το 2013 (25%), ενώ η Λατινική Αμερική σημειώνει οριακή μείωση (47%). Σχεδόν δύο στις πέντε επιχειρήσεις στην Ευρώπη (40%), στην Αφρική (39%) και στη Βόρεια Αμερική (37%) σχεδιάζουν επίσης την αύξηση δαπανών στον τομέα αυτό, με μείωση στο 27% στην περιοχή Ασίας Ειρηνικού, με μικρή διαφορά μεταξύ των αναδυόμενων (28%) και των αναπτυγμένων αγορών (27%). Η πιο αισιόδοξη περιοχή σε σχέση με τις επενδύσεις είναι η Βόρεια Αμερική (37%), σημειώνοντας, κατά μέσο όρο, μεγάλη αύξηση από το 2013 (24%) και το 2014 (28%). Οι επιχειρήσεις στην Αφρική (29%) επίσης σχεδιάζουν επενδύσεις σε καινούργια γραφεία ή παραγωγικές μονάδες με τη Μποτσουάνα (60%) και τη Νιγηρία (30%) να βρίσκονται στην πρώτη πεντάδα. Ενώ τα επίπεδα των επενδύσεων παρέμειναν σταθερά, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις αυξανόμενης έμφασης στην έρευνα και ανάπτυξη (Ε&Α), που αποτελεί ένα καίριο βήμα προόδου για τη βιώσιμη ανάπτυξη στο μέλλον. Το ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζει να αυξήσει τις δαπάνες Ε&Α ανήλθε κατά μέσο όρο σε 26% το 2014, από 21% το 2013, και το τελευταίο τρίμηνο του 2014 αυξήθηκε σε 30%. Υπάρχουν ενδείξεις αυξανόμενης επένδυσης στην Ε&Α Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις στις ΗΠΑ επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην Ε&Α: το 37% των επιχειρηματιών σχεδιάζει αυξημένη δραστηριότητα στον εν λόγω τοµέα το 2015, από μόλις 14% πέρυσι. Επομένως, οι επιχειρήσεις στις ΗΠΑ καταγράφουν τα ίδια ποσοστά με την Κίνα (επίσης 37%), που παραμένουν στο ίδιο επίπεδο με το 2014. Οι επιχειρήσεις στη Γερμανία (42%), στην Ελλάδα (40%) και στην Ιταλία (38%) έχουν διπλασιάσει την εστίασή τους στην Ε&Α κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, γεγονός που προκαλεί μεγάλη έκπληξη δεδομένης της αβεβαιότητας που επικρατεί στην Ευρώπη. H Μποτσουάνα και η Τουρκία επίσης βρίσκονται στην πρώτη πεντάδα. Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των επενδύσεων (τους ερχόμενους 12 μήνες, παγκοσμίως) Εγκαταστάσεις & μηχανήματα 46% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 35% Νέα κτήρια 39% 25% Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν αύξηση των επενδύσεων (τους ερχόμενους 12 μήνες, top five) Εγκαταστάσεις & μηχανήματα Μποτσουάνα Τουρκία Ιταλία Λιθουανία Ιρλανδία 13% 2% 60% 60% 58% 66% 31% 15% 34% 18% Νέα κτήρια 34% 18% 35% 20% 35% 20% 72% Μποτσουάνα 60% Ινδία Τουρκία ΗΠΑ Νιγηρία 30% 40% 39% 53% Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 9

Περιορισμοί επιχειρηματικής ανάπτυξης Δεδομένης της αστάθειας των παγκόσμιων αγορών, είναι λογικό ότι η οικονομική αβεβαιότητα παραμένει το βασικό εμπόδιο για τα επεκτατικά σχέδια των επιχειρηματιών. Ωστόσο, το ποσοστό των επιχειρήσεων που θεωρούν την οικονομική αβεβαιότητα ως το βασικό περιορισμό μειώθηκε από το 42% το 2013 στο 38% το 2014. Οι επιχειρηματίες στη νότια Ευρώπη (56%), με επικεφαλής την Ελλάδα (72%), και στη Λατινική Αμερική (51%), με επικεφαλής την Αργεντινή (82%), είναι πιο πιθανό να δηλώσουν αβεβαιότητα, αν και το υψηλότερο επίπεδο αβεβαιότητας το 2015 καταγράφεται στην Αρμενία (84%), ίσως λόγω περαιτέρω επιπτώσεων των συγκρούσεων στην Ουκρανία. Η διαφορά είναι τεράστια σε σχέση με τη Βόρεια Αμερική (29%) και με την Ευρωπαϊκή Ένωση (37%). Τα συστήματα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν ανεπαρκή σε πολλά μέρη του κόσμου Τα αυξανόμενα ενεργειακά κόστη αποτελούν το δεύτερο μεγαλύτερο προβληματισμό για τους επιχειρηματίες (34%). Η πτώση της τιμής του πετρελαίου έχει ελαφρώς καθησυχάσει τις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων μηνών (30%), αλλά τα συστήματα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν ανεπαρκή σε πολλά μέρη του κόσμου, παρεμποδίζοντας τις προσπάθειες για αποτελεσματική παροχή προϊόντων και υπηρεσιών. Η ανεπάρκεια των συστημάτων είναι 10 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 πλέον εμφανής στην Αφρική, όπου το 56% των επιχειρήσεων θεωρούν την αύξηση του ενεργειακού κόστους ως περιορισμό επιχειρηματικής ανάπτυξης (59% στη Νιγηρία). Στην Ιαπωνία, μετά το ατύχημα στον πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα, το δίκτυο µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζει επίσης προβλήματα για να καλύψει τις ανάγκες των επιχειρήσεων (71%). Οι δαπανηρές επιδοτήσεις σε καύσιμα στην Ινδία (66%) και στην Ινδονησία (51%) σταδιακά καταργούνται, αλλά το θέμα της ενέργειας παραμένει βασικό μέλημα. Σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα της Έρευνας IBR, η γραφειοκρατία αποτελεί μεγάλο περιορισμό σε περιόδους μεγαλύτερης οικονομικής ευημερίας. Το ποσοστό των επιχειρήσεων που θεωρούν τους κανονισμούς και τη γραφειοκρατία ως περιορισμό μειώθηκε από το 38% το 2007 σε μόλις 25% το 2008, καθώς οι επιχειρηματίες έπρεπε να αντιμετωπίσουν πιο πιεστικές προκλήσεις, όπως η χαμηλή ζήτηση και η περιορισμένη πρόσβαση σε πίστωση. Ωστόσο, στα χρόνια που μεσολάβησαν, το ποσοστό έχει μείνει στο 32-35%, με μέσο όρο το 32% τους τελευταίους 12 μήνες, επιβεβαιώνοντας την αντίληψη ότι τα τελευταία χρόνια η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε κατάσταση αναμονής. Τη μεγαλύτερη ανησυχία εκφράζουν οι επιχειρήσεις στην Ινδία (68%), στην Ελλάδα (64%) και στην Ιταλία (52%) και θα πρέπει Ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρουν την έλλειψη παραγγελιών/ μειωμένη ζήτηση ως περιορισμό ανάπτυξης (παγκοσμίως) 50% 40% 30% Χαμηλή ζήτηση Κανονισμοί & γραφειοκρατία Έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων 20% 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

να διευκρινισθεί ότι όλες αυτές οι χώρες έχουν αρκετά χαμηλή φορολογία (ως ποσοστό του ΑΕΠ) αλλά σχετικά υψηλά επίπεδα διαφθοράς. Παρά τα υψηλά ποσοστά της ανεργίας στην Ευρώπη και τους φόβους ότι η εισαγωγή νέων τεχνολογιών θα έχει αρνητικές συνέπειες για την πλήρη απασχόληση, σχεδόν το ένα τρίτο των επιχειρηματιών αναφέρουν την έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού ως έναν επιπλέον περιορισμό ανάκαμψης (30%), αμετάβλητο από το 2014. Τη μεγαλύτερη ανησυχία εκφράζουν οι επιχειρήσεις στην περιοχή Ασίας Ειρηνικού (40%), ιδιαίτερα στην Ιαπωνία (54%), όπου καταγράφεται ραγδαία γήρανση του πληθυσμού και χαμηλή συμμετοχή των γυναικών, στη Σιγκαπούρη (52%), όπου ο περιορισμός αυτός είχε διπλάσια σημασία κατά τα τελευταία τρία χρόνια, και παραδόξως στην Ινδία (52%), η οποία είχε νεαρό, δυναμικό και τεχνολογικά προηγμένο πληθυσμό που θα μπορούσε να ενισχύσει το δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης της χώρας, με την κατάλληλη αξιοποίηση. Η μειωμένη ζήτηση έφτασε στο 49% κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, αλλά έχει πέσει στο 30% το 2014, οριακά υψηλότερα από το 29% που είχε καταγραφεί το 2007. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 45% στην περιοχή Ασίας Ειρηνικού, με επικεφαλής την Ιαπωνία (70%), την Ινδία (53%) και την Ταϊλάνδη (40%). 71% των επιχειρήσεων στην Ιαπωνία αναφέρουν τα αυξανόμενα ενεργειακά κόστη Ποσοστό των επιχειρήσεων που αναφέρουν περιορισμούς στην ανάπτυξη (παγκοσμίως) 14% 16% 17% 19% 22% 24% 23% 24% 2013 2014 Υποδομές μεταφορών Υποδομή ΤΠΕ Έλλειψη χρηματοδότησης Διακυμάνσεις συναλλαγματικής ισοτιμίας 30% 30% 33% 30% 35% 32% 35% 34% 42% 38% Έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων Χαμηλή ζήτηση Κανονισμοί & γραφειοκρατία Αυξανόμενα ενεργειακά κόστη Οικονομική αβεβαιότητα Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 11

Απασχόληση Η δημιουργία θέσεων εργασίας αποκτάει ζωτική σημασία σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς µια πρόσφατη µελέτη που εκπονήθηκε από το Oxford University 1 αναφέρει ότι το 47% των θέσεων εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των οικονομολόγων και των ορκωτών ελεγκτών, ενδέχεται να απειληθούν από την αυτοματοποίηση κατά την επόμενη δεκαετία. Από την άλλη πλευρά, οι νέες τεχνολογίες μπορούν να προσφέρουν πολλές ευκαιρίες για ευέλικτη εργασία, όπως αποδεικνύεται από την ανάπτυξη εφαρμογών όπως είναι το Uber, που αυξάνουν την παραγωγικότητα όλων των παρόχων. 73 % των επιχειρήσεων στην Ινδία σχεδιάζουν να προβούν σε προσλήψεις Οι προοπτικές απασχόλησης σε παγκόσμιο επίπεδο ποικίλλουν. Όπως παρουσιάζεται στην προηγούμενη ενότητα, σχεδόν το ένα τρίτο των επιχειρήσεων παγκοσμίως αντιμετωπίζουν έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού. Όσο περίεργο και αν φαίνεται, στους επιχειρηματίες αυτούς εντάσσεται και το 24% των επιχειρηματιών της ευρωζώνης, όπου τα επίπεδα ανεργίας έχουν ξεπεράσει το 10%. Οι επιχειρήσεις παγκοσμίως δημιουργούν περισσότερες θέσεις εργασίας από ό,τι πέρυσι τέτοια εποχή. Λαµβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η ανεργία συνδέεται με την κοινωνική αναταραχή και την ατροφία των δεξιοτήτων, η έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης για τους νέους είναι ανησυχητική για τις προοπτικές μακροπρόθεσμης ανάπτυξης της περιοχής. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη (και παγκοσμίως) δημιουργούν πλέον περισσότερες θέσεις εργασίας από ό,τι την ίδια εποχή πέρυσι, γεγονός που αποδεικνύει βελτίωση των προοπτικών ανάπτυξης (η δημιουργία θέσεων 1 The future of employment - Oxford Martin School; Carl Benedikt Frey and Michael Osborne εργασίας καθυστερεί την ανάκαμψη, καθώς οι επιχειρήσεις περιμένουν να εξασφαλιστεί η ζήτηση πριν προσλάβουν επιπλέον υπαλλήλους αφού το κόστος είναι μάλλον υψηλό). Παγκοσμίως, το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναμένουν να προβούν σε προσλήψεις αυξήθηκε από το 27% που σημειώθηκε το 2013 στο 32% το 2014, αν και παραμένει πολύ κάτω από τα επίπεδα που καταγράφτηκαν το 2007 (45%). Στην ευρωζώνη, το ποσοστό αυξήθηκε κατά 6% και ανέρχεται στο 16%, αν και η άνοδος που καταγράφτηκε στην περιοχή Ασίας Ειρηνικού ήταν ακόμη πιο εντυπωσιακή (αύξηση κατά 26%, στο 35%). Οι επιχειρήσεις στη Λατινική Αμερική σημείωσαν απότομη πτώση σε σύγκριση με 12 μήνες πριν, από 42% στο 30%. Τα ποσοστά ανέβηκαν στη Βόρεια Αμερική από το 34% στο 38%. Κατά τους ερχόμενους 12 μήνες, οι επιχειρήσεις στην Ινδία (73%), στην Μποτσουάνα (68%), στην Ιρλανδία (54%), στην Τουρκία (46%) και στο Ηνωμένο Βασίλειο (44%) είναι πιο πιθανό να προσλάβουν προσωπικό, ενώ πολύ λιγότερο πρόθυμες είναι οι επιχειρήσεις στην Ινδονησία (0%), στη Γαλλία (2%), στη Ρωσία (11%), στην Αργεντινή (12%) και στη Φινλανδία (13%). Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν να προβούν σε προσλήψεις (παγκοσμίως) 45% 2007 33% 2008-4% 2009 20% 28% 25% 27% 32% 2010 2011 2012 2013 2014 12 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015

Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που αναμένουν να προβούν σε προσλήψεις (μέσος όρος 2014) Ο µειωµένος πληθωρισµός παγκοσμίως (βλ. επόμενη ενότητα) παρέχει κάποια ανακούφιση στους εργαζόμενους οι οποίοι, ειδικά στη Δύση, έχουν υποστεί µείωση των πραγµατικών εισοδηµάτων κατά τα τελευταία χρόνια. Λίγες επιχειρήσεις σχεδιάζουν µεγάλες µισθολογικές αυξήσεις. Ευρωζώνη Ανατολική Ευρώπη Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς οι επιχειρήσεις δεν φαίνεται να προγραμματίζουν Ευρωπαϊκή Ένωση σημαντικές μισθολογικές αυξήσεις κατά τη Ανεπτυγμένες χώρες Ασίας Ειρηνικού Βόρεια Αμερική διάρκεια των επόμενων 12 μηνών. Το 63% των εργαζομένων μπορεί να αναμένει μισθολογικές αυξήσεις το 2015, ενώ το 2013 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν κατά μέσο όρο 68%. Το ποσοστό Αναπτυσσόμενες χώρες Ασίας Ειρηνικού Αφρική των εργαζομένων που μπορεί να αναμένει αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό είναι μόλις Λατινική Αμερική 13% και οι μεγαλύτερες μισθολογικές αυξήσεις αναμένονται στη Σουηδία (56%), στην Ινδία (39%) και στην Τουρκία (34%). Καθαρό ποσοστό επιχειρήσεων που σχεδιάζουν αυξήσεις μισθών άνω του πληθωρισμού (τους επόμενους 12 μήνες, top ten) 56% Σουηδία 39% Ινδία 34% Τουρκία 30% Λιθουανία 26% Μεξικό 22% Ηνωμένο Βασίλειο 21% Γερμανία 20% Μποτσουάνα 20% Νότια Αφρική 19% Αυστραλία Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 13

Πληθωρισμός Η δραματική πτώση των τιμών του πετρελαίου προξένησε την αναδυόμενη και δυνητικά επιζήμια τάση που τελευταία συζητούν πολλοί οικονομολόγοι: τον αποπληθωρισμό. Η πτώση των τιμών δεν προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία στους καταναλωτές με περιορισμένη ρευστότητα, αλλά οι αντιπληθωριστικές τάσεις προκάλεσαν την συρρίκνωση της ιαπωνικής οικονομίας κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Οι χαμηλότερες τιμές είναι προς όφελος των καταναλωτών βραχυπρόθεσμα αλλά μακροπρόθεσμα μπορούν να καθυστερήσουν τις αγορές που σκοπεύουν να κάνουν οι καταναλωτές (αφού τα εμπορεύματα θα είναι φθηνότερα στο μέλλον), περιορίζοντας τη ζήτηση. Ο πληθωρισμός επίσης μειώνει τα πραγματικά κόστη δανεισμού, επομένως, στην πραγματικότητα, ο αποπληθωρισμός αυξάνει την αξία των χρημάτων που θα πρέπει να επιστραφούν μακροπρόθεσμα, αυξάνοντας και το δανειακό βάρος για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, και περιορίζει τις επενδύσεις και την κατανάλωση. Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες διαμορφώνουν τον πληθωρισμό σε ένα ορισμένο επίπεδο για να αποτρέψουν αυτή την εξέλιξη. Η είδηση ότι η ευρωζώνη είναι στα πρόθυρα του αποπληθωρισμού (-0,2%) δεν αποτέλεσε έκπληξη και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (η οποία έχει ως στόχο να κρατήσει τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη περίπου στο 2%), τελικά εισήγαγε το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Ως αποτέλεσμα, με εξαίρεση την ενέργεια, οι τιμές στην ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 0,6%, αλλά όταν η Ιαπωνία είχε περάσει στον αποπληθωρισμό, είχε αρκετά γρήγορους ρυθμούς ανάπτυξης και χαμηλό ποσοστό ανεργίας. Ο κίνδυνος για την ευρωζώνη είναι ότι ο αποπληθωρισμός, θα επιδεινώσει περαιτέρω την οικονομική ύφεση. Όμως, η πτώση των τιμών του πετρελαίου και η παγκόσμια αβεβαιότητα δεν επηρέαζαν μόνο το ενιαίο νόμισμα της ευρωζώνης. Τον Ιανουάριο του 2015, ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε στο 0,6%, το χαμηλότερο ποσοστό από το 2009, όταν η οικονομία ήταν σε ύφεση. Το Δεκέμβριο, ο πληθωρισμός στην Κίνα διαμορφώθηκε στο 1,5%. Οι τιμές στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν μόνο κατά 0,5% τους τελευταίους 12 μήνες. Ακόμη και η Ινδία, όπου ο πληθωρισμός τα τελευταία χρόνια ήταν διψήφιος, έχει καταφέρει να μειώσει τα επιτόκια, και αναμένεται ότι στο διάστημα των επομένων 12 μηνών οι τιμές θα αυξηθούν λιγότερο από 6%, που είναι ο στόχος της Κεντρικής Τράπεζας. Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες διαμορφώνουν τον πληθωρισμό σε ένα ορισμένο επίπεδο. Το γεγονός ότι κατ αυτόν τον τρόπο η Αποθεματική Τράπεζα της Ινδίας ήταν σε θέση να δώσει ώθηση στην οικονομία, δείχνει ότι η πτώση του πληθωρισμού δεν έχει μόνο αρνητικές επιπτώσεις. Ο βρετανός υπουργός Οικονομικών George Osborne, έχει παρομοιάσει την πτώση του πληθωρισμού με γιγαντιαία φορολογική ελάφρυνση για την οικονομία. Οι οικονομολόγοι επισήμαναν εγκαίρως ότι όταν οι τιμές σε πολύ βασικά είδη (όπως τρόφιμα και καύσιμα) πέφτουν, οι καταναλωτές δεν είναι σε θέση να καθυστερήσουν τις αγορές τους και η αγοραστική δύναμη των πολιτών αυξάνεται. Το κύριο μέλημα των επιχειρήσεων είναι η διατήρηση των περιθωρίων κέρδους στο πλαίσιο μείωσης πληθωρισμού ή ακόμα και αποπληθωρισμού. Όταν πέφτουν οι τιμές κατανάλωσης, μειώνονται επίσης και οι ειδικές ταμειακές εισροές. Όμως, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων εξακολουθούν να σχεδιάζουν αυξήσεις τιμών τους επόμενους 12 μήνες (23%), παρότι ο ρυθµός είναι κάπως βραδύτερος σε σχέση µε το ποσοστό που καταγράφτηκε πριν από τρεις μήνες (28%). Στην ευρωζώνη, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα (-8%) και στη Γαλλία (-2%) σχεδιάζουν μείωση τιμών και αναμένεται ότι οι τιμές θα παραμείνουν σε χαμηλά ή σταθερά επίπεδα σε μερικές από τις σημαντικότερες χώρες της Ανατολικής Ασίας, όπως στην Ιαπωνία (-4% ), στην Ινδονησία (-2%) και στην Κίνα (1%). Καθαρό ποσοστό των επιχειρήσεων που σχεδιάζουν να αυξήσουν τις τιμές πώλησης (top and bottom five) Μποτσουάνα Αργεντινή Ινδία Νότια Αφρική Αυστραλία 1% Κίνα (ηπειρωτική) Γαλλία Ινδονησία Ιαπωνία Ελλάδα -2% -2% -4% -8% 60% 57% 90% 80% 79% 14 Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015

Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 Πώς μπορεί να σας βοηθήσει η Grant Thornton Η Παγκόσμια Οικονομία το 2015 15

IBR 2015: Μεθοδολογία Η έρευνα International Business Report (IBR) της Grant Thornton διεξάγεται πραγματοποιώντας συνεντεύξεις σε περίπου 2.500 ανώτατα στελέχη εισηγμένων και ιδιωτικών επιχειρήσεων παγκοσμίως κάθε τρίμηνο. Ξεκίνησε το 1992 σε εννέα ευρωπαϊκές χώρες, και πλέον ερευνά περισσότερες από 10.000 επιχειρήσεις σε 35 χώρες σε ετήσια βάση, παρέχοντας πληροφορίες σχετικά με οικονομικά και εμπορικά θέματα που επηρεάζουν τις επιχειρήσεις παγκοσμίως. Τα δεδομένα της παρούσας έρευνας προέρχονται από πάνω από 10.000 συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Φεβρουαρίου - Νοεμβρίου 2014, με διευθυντικά στελέχη, διευθύνοντες συμβούλους, προέδρους και άλλα ανώτερα στελέχη επιχειρήσεων μεσαίου μεγέθους σε 35 χώρες. Τα δεδομένα για το 2015 προέρχονται από 2.500 συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2014. Ο ορισμός επιχειρήσεις μεσαίου μεγέθους διαφέρει ανά περιοχή: στην Κίνα οι συνεντέυξεις έγιναν σε εταιρείες με 100-1000 υπαλλήλους, στις ΗΠΑ σε εταιρείες με ετήσια έσοδα US$20m έως US$2bn και στην Ευρώπη, σε εταιρείες με 50-499 υπαλλήλους. Χρήσιμα links: Publications: www.grantthornton.global Methodology: www.grantthornton.global Data: dataviztool.internationalbusinessreport.com Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήστε με το: Marketing & Business Development Dpt. E marketing@gr.gt.com T 210 72800 69-70 W www.grant-thornton.gr 2015 Grant Thornton International Ltd. Grant Thornton refers to the brand under which the Grant Thornton member firms provide assurance, tax and advisory services to their clients and/or refers to one or more member firms, as the context requires. Grant Thornton International Ltd (GTIL) and the member firms are not a worldwide partnership. GTIL and each member firm is a separate legal entity. Services are delivered by the member firms. GTIL does not provide services to clients. GTIL and its member firms are not agents of, and do not obligate, one another and are not liable for one another s acts or omissions. www.grantthornton.global Curious Agency 1501-04