Delivering public buildings and infrastructure cost and quality implications of Constantinos Constanti, Architect President of the Cyprus Architects Association 1 st Vice-President of the Cyprus Scientific Technical Chamber Pope Julius II ordering Bramante, Michelangelo and Raphael to construct the Vatican and St. Peter's by Émile Jean-Horace Vernet (1827)
δηµόσια κτήρια >>>>> ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ >>>>> σύµβολα >>>>> κληρονοµιά
δηµόσια κτήρια >>>>> ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ >>>>> σύµβολα >>>>> κληρονοµιά
δηµόσια κτήρια >>>>> ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ >>>>> σύµβολα >>>>> κληρονοµιά
ΗΜΟΣΙΑ ΚΤΗΡΙΑ > Τα (µεγάλα) δηµόσια έργα είναι η κληρονοµιά που θα αφήσουµε στις επόµενες γενεές και συνεπώς θα πρέπει να εκφράζουν την κοινωνία > Το πρώτο και κύριο χαρακτηριστικό που πρέπει να έχει ένα δηµόσιο έργο, εάν θεωρήσουµε τα θέµατα ασφάλειας ως αυτονόητα, είναι η ποιότητα > εν υπάρχει άλλη επιλογή σε ένα σύγχρονο και ευρωπαϊκό κράτος, ο δηµόσιος τοµέας επιβάλλεται να επιτελεί υποδειγµατικό ρόλο και να καθοδηγεί και τον ιδιωτικό τοµέα στην ποιότητα. Και ποιότητα εννοούµε και λειτουργικές και περιβαλλοντικές και ενεργειακές επιδόσεις και υψηλή αισθητική µε το κατάλληλο κόστος
Λέξεις κλειδιά παρουσίασης: > δηµόσια κτήρια και υποδοµές > κόστος > ποιότητα +++ προστασία του περιβάλλοντος και αισθητική
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Όταν πρόκειται για αξιόλογα έργα του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα, που έχουν κοινωνική, αρχιτεκτονική, πολεοδοµική και περιβαλλοντική σηµασία και η λειτουργία τους, ο όγκος τους ή άλλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους έχουν επίδραση στο ευρύτερο δοµηµένο ή φυσικό περιβάλλον, όπως είναι σηµαντικά κτηριακά έργα, µνηµεία, έργα διαµόρφωσης ή ανάπλασης ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων η επιλογή του Αρχιτέκτονα θα πρέπει να διενεργείται µέσω αρχιτεκτονικού διαγωνισµού και εάν είναι δυνατό η πολιτεία να αφουγκράζεται και την άποψη της κοινωνίας πριν τη λήψη αποφάσεων.
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ Πρόκληση! Η βελτίωση και ο εκσυγχρονισµός των τοπικών Κανονισµών διεξαγωγής αρχιτεκτονικών διαγωνισµών > έτσι ώστε να φιλικοί, εύχρηστοι και ευέλικτοι (π.χ δυνατότητα διεξαγωγής διαγωνισµών µικρής διάρκειας) > έτσι ώστε να δίνουν επιλογές και να ανταποκρίνονται στις σηµερινές και αυριανές ανάγκες της κοινωνίας Εκσυγχρονισµός Κανονισµών Α από ΕΤΕΚ
Μελετο-κατασκευή (design and build) > Είναι µία µεθοδολογία παραγωγής έργων, κτιρίων και υποδοµών η οποία χρησιµοποιείται κατά κανόνα σε περιπτώσεις PPP (Σ ΙΤ) ή pfi, αλλά όχι µόνο σε αυτές τις περιπτώσεις > Η µεθοδολογία d&b έχει πλεονεκτήµατα αλλά και µία σειρά από µειονεκτήµατα > Μπορεί όµως (η µεθοδολογία d&b) να χρησιµοποιηθεί και εκτός πλαισίου Σ ΙΤ (PPP ή PfI)
Πλεονεκτήµατα των Σ ΙΤ Οι συµπράξεις δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα (Σ ΙΤ) αποτελούν καινοτόµες λύσεις χρηµατοδότησης: > Στηρίζονται σε δεσµεύσεις ενός ιδιωτικού φορέα να προσφέρει ένα έργο που µπορεί να συνδεθεί µε τεχνικά, καθώς και περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια > ίνουν κεντρικό ρόλο στον ιδιωτικό τοµέα στην ανάπτυξη και στην εφαρµογή µακροπρόθεσµων στρατηγικών για σηµαντικά προγράµµατα στους τοµείς της βιοµηχανίας, του εµπορίου και των υποδοµών
Θα µπορούσαν να συµβάλλουνιδιαίτεραστη(ν): > Βελτίωση της σχέσης ποιότητας/τιµής των υποδοµών, αξιοποιώντας την αποτελεσµατικότητα και το δυναµικό καινοτοµίας του ανταγωνιστικού ιδιωτικού τοµέα, είτε ως προς το κόστος, είτε ως προς την επίτευξη καλύτερης ποιότητας > Κατανοµή του κόστους χρηµατοδότησης των υποδοµών σε όλη τη διάρκεια ζωής του περιουσιακού στοιχείου > Βελτίωση του καταµερισµού των κινδύνων µεταξύ των ιδιωτών και του δηµοσίου, ο οποίος ιδεατά µειώνει το συνολικό κόστος των έργων > Ενίσχυση των προσπαθειών σε επίπεδο διατηρησιµότητας, καινοτοµίας και έρευνας και ανάπτυξης για την πραγµατοποίηση των αναγκαίων τοµών όσον αφορά την εξεύρεση νέων λύσεων για τις κοινωνικοοικονοµικές προκλήσεις της κοινωνίας > προώθηση καινοτοµίων (από απόψεως εξοπλισµού ή συστηµάτων) που εξασφαλίζουν ένα ανταγωνιστικό προβάδισµα.
RESPONSE OF THE ACE TO THE COMMISSION CONSULTATION - On the Green Paper on Public-Private Partnerships Published by the European Commission on the 30 th April 2004 There seems to be a commonly held view that the use of PPP s by cash-strapped governments and public bodies is a panacea for the acquisition of important public infrastructure and buildings and that it is a method that provides quality and value for money. The ACE believes that, based on the experience of the architectural profession in Europe, this is far from proven at the present time. In particular, there is increasing evidence that the use of the Private Finance Initiative (PFI an example of one type of PPP) in the UK for the procurement of public buildings such as schools and hospitals is leading to the creation of a poor quality built environment that it set to be a significant burden on future generations. These concerns about the situation in the UK have been expressed, not only by the architectural profession, but also by the independent Commission on Architecture and the Built Environment (CABE) and in the national press. Το Συµβούλιο Αρχιτεκτόνων της Ευρώπης τοποθετήθηκε επί τηςπράσινης βίβλου για τις Σ ΙΤ το 2004
Πλεονεκτήµατα των d&b > υλοποίηση του έργου χρησιµοποιώντας οικονοµικά βέλτιστες λύσεις > πιθανή µείωση του χρόνου υλοποίησης του έργου > µετριασµός του ρίσκου και περιορισµός των αλλαγών ή απαιτήσεων του εργολάβου κατά τη φάση κατασκευής, αφού ο εργολάβος δεν µπορεί να επικαλεστεί ασάφεια των σχεδίων ή λάθη στη µελέτη για να απαιτήσει επιπρόσθετη πληρωµή ή παράταση χρόνου
Μειονεκτήµατα των d&b > εν καλύπτουν το κριτήριο της συνολικής σύλληψης του κτηρίου (αισθητική ποιότητα) > Υπερεκτίµηση της παραµέτρου του κόστους µε κίνδυνο την κατασκευή κτηρίων χωρίς χαρακτήρα και αρχιτεκτονική ταυτότητα > Θέτουν σε αµφισβήτηση τη διαφάνεια και τη συµµετοχικότητα στον αρχιτεκτονικό σχεδιασµό των σηµαντικών δηµόσιων κτηρίων
Μειονεκτήµατα vs Πλεονεκτήµατα των d&b (Ασφάλεια) Ποιότητα, Αισθητική, Λειτουργικότητα, Περιβαλλοντικές Επιδόσεις, Ενεργειακές Επιδόσεις, Ένταξη στο δοµηµένο περιβάλλον Κυκλοφοριακές επιπτώσεις κλπ Κόστος, Χρόνος Αποπεράτωσης, Περιορισµός ρίσκου
vs
εν έχουν όλοι τις ίδιες προσδοκίες d&b
d&b + ενέχουνόλοιοιεµπλεκόµενοιτοίδιοβάροςσεένα d&b έργο (π.χ µελετητής vs εργολήπτης-ανάδοχος) ++ εν µπορεί ο αρχιτέκτονας να επωµίζεται όλο το βάρος της διαφύλαξης των αυτονόητων
d&b Συνεπώς θα πρέπει η Ποιότητα, Αισθητική, Λειτουργικότητα, Περιβαλλοντικές Επιδόσεις, Ενεργειακές Επιδόσεις, Ένταξη στο δοµηµένο περιβάλλον, Κυκλοφοριακές επιπτώσεις κ.λ.π. να διαφυλαχθούν µε δοµηµένο τρόπο από την πολιτεία µε βάση τη διαδικασία ή τους όρους του διαγωνισµού.
d&b Είναι αναγκαίο εργαλείο οι Σ ΙΤ(ιδιαίτερα σε περιόδους οικονοµικής κρίσης), συνεπώς θα πρέπει να αντιληφθούµε ότι το d&b είναι κάτι µε το οποίο θα πρέπει να «ζήσουµε» χωρίς φυσικά να γίνεται κατάχρηση της διαδικασίας. Συνεπώς πρέπει να επικεντρωθούµε στο να διασφαλίσουµε ότι θα γίνεται µε τρόπο που να µη θυσιάζεται η Ποιότητα, Αισθητική, Λειτουργικότητα, Περιβαλλοντικές Επιδόσεις, Ενεργειακές Επιδόσεις, Ένταξη στο δοµηµένο περιβάλλον, Κυκλοφοριακές επιπτώσεις κλπ
Μπορεί η µεθοδολογία d&b να χρησιµοποιηθεί όµως και εκτός πλαισίου Σ ΙΤ; Πρέπει όµως ; > ιασφάλιση ότι η µεθοδολογία d&b θα είναι µία κατ εξαίρεση διαδικασία, εκτός Σ ΙΤ, και θα χρησιµοποιείται µόνο εκεί όπου τεκµηριωµένα ενδείκνυται (π.χ αποθήκες) > Πρέπει να µελετηθούν όλα τα είδη και µέθοδοι υλοποίησης και χρηµατοδότησης έργων και να κωδικοποιηθούν τα πλεονεκτήµατα και τα µειονεκτήµατα τους ανάλογα, έτσι ώστε να ετοιµαστεί ένα συµφωνηµένο και τεκµηριωµένο πλαίσιο επιλογής, το οποίο να κατευθύνει το ηµόσιο για να µηνγίνεταικάθεφοράκατάτοδοκούνεπιλογήτηςµεθόδου,χωρίςναείναι απαραίτητα η ενδεδειγµένη για την περίπτωση > Η επίκληση του κατεπείγοντος δεν είναι επαρκής δικαιολογία για να χρησιµοποιείται η µεθοδολογία d&b > Η θεραπεία δεν είναι το d&b αλλά ο ορθός και έγκαιρος προγραµµατισµός και σχεδιασµός από το ηµόσιο
Στην εξαιρετική περίπτωση που θα ακολουθηθεί το d&b δεν θα χρησιµοποιεί ως µοναδικό κριτήριο ανάθεσης την πλέον συµφέρουσα από οικονοµική άποψη προσφορά, και όχι τη χαµηλότερητιµή,αλλάθα πρέπεινα γίνεται αξιολόγηση επί ποιοτικών χαρακτηριστικών µε σηµαντική βαρύτητα.
Πώς και από ποιους κρίνεται η ποιότητα; > Ένταξη κτιρίου στην ευρύτερη περιοχή; >Λειτουργικότητα και δυνατότητα ικανοποίησης του κτιριολογικού προγράµµατος; >Αισθητική εµφάνιση µορφολογίας κτιρίου (αναγνωρισιµότητα, επιβλητικότητα, ογκοπλαστικότητα); >Αισθητική εµφάνιση εσωτερικών χώρων (άνετο περιβάλλον); >Αισθητική εµφάνιση στοιχείων διαµόρφωσης του περιβάλλοντα χώρου (προβολή και πρόσβαση);
Πώς και από ποιους κρίνεται η ποιότητα; >Ποιότητα προσφερόµενων υλικών και ανταπόκριση σε προδιαγραφές; > υνατότητα πρόσβασης ΑΜΕΑ; >Υγεία και ασφάλεια; >Περιβαλλοντικές επιπτώσεις; >Κοινωνικές επιπτώσεις; >Βιοκλιµατική µελέτη - εξοικονόµηση ενέργειας; >Μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων; >Οµάδα συντελεστών έργου;
Η ιδανική προσέγγιση > Design Concept και βασικές παράµετροι από αρχιτεκτονικό διαγωνισµό > ιαφύλαξη Ασφάλειας, Ποιότητας, Αισθητικής, Λειτουργικότητας, Περιβαλλοντικές Επιδόσεις, Ενεργειακές Επιδόσεις, Ένταξη στο δοµηµένο περιβάλλον Κυκλοφοριακές επιπτώσεις µέσω της διαδικασίας έσµευση του ανάδοχου ότι θα ακολουθήσει το σχεδιασµό του αρχιτεκτονικού διαγωνισµού (αφήνοντάς του περιθώρια καινοτοµίας) και τους όρους των διαδικασιών, κυρίως εάν θα αναλάβει την συντήρηση ή λειτουργία του έργου Σ ΙΤ ιαφύλαξη του ρόλου του Αρχιτέκτονα
Ανάπλαση χώρου παλιού ΓΣΠ
«Μέτρονάριστον» Κλεόβουλοςο Λίνδιος (6ος αι. π.χ.)