24 Ιανουαρίου 2011
Ασφάλεια Συνόρων Η προστασία των συνόρων, χερσαίων και θαλάσσιων, αποτελεί δραστηριότητα υψίστης εθνικής σημασίας που απασχολεί στρατιωτικές και πολιτικές υπηρεσίες και φορείς αλλά και την πολιτική ηγεσία που σχεδιάζουν και υλοποιούν την Εθνική Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας. Ένα χαρακτηριστικό της αναπτυσσόμενης διάστασης της ασφάλειας, είναι η όλο και περισσότερο θολή διάκριση ανάμεσα στην εθνική και τη διεθνή ασφάλεια, καθώς και ανάμεσα σε πολιτικές και στρατιωτικές εφαρμογές.
Ασφάλεια Συνόρων Οι καθημερινοί αντίπαλοι είναι το λαθρεμπόριο, η διακίνηση ναρκωτικών, η λαθρομετανάστευση, κ.ο.κ. και η αντιμετώπισή τους απαιτεί τη βέλτιστη επιτήρηση των συνόρων. Σημαντική παράμετρο στην επιτυχημένη επιτήρηση των συνόρων αποτελεί η σαφής και ενημερωμένη εικόνα της κατάστασης (situational awareness), αλλά κυρίως η ορθή αντίληψη της κατάστασης (situation understanding). Η επιτήρηση είναι σύνολο ενεργειών που αφορούν λειτουργίες αισθητήρων, επικοινωνιακών μέσων και δικτύων, αξιολόγησης απειλών, ελέγχου μέσων και πόρων, οργάνωσης αντίδρασης σε απειλές και τέλος ενέργειες που αφορούν στην υποστήριξη αποφάσεων.
Σύγχρονες Προκλήσεις σε Θέματα Εποπτείας Συνόρων Κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών διαφόρων οργανισμών, φορέων και κοινοτήτων με διαφορετικά χαρακτηριστικά και ανάγκες Χειρισμός μεγάλου όγκου πληροφορίας που πολλές φορές είναι δύσκολο να αφομοιωθεί χωρίς «έξυπνους» τρόπους παρουσίασης και κατάλληλη προεπεξεργασία των δεδομένων εδομένα από πολλαπλές πηγές και αισθητήρες που συνήθως βρίσκονται υπό τη διαχείριση διαφορετικών φορέων Ενοποίηση συστημάτων με διαφορετικές διεπαφές και format δεδομένων που δεν είναι πάντοτε συμβατά μεταξύ τους Ανάγκη η πληροφορία να παρέχεται σε πραγματικό ή σχεδόν πραγματικό (near real-time) χρόνο Ύπαρξη διαφορετικής νομοθεσίας, κανονισμών και πολιτικών ασφαλείας που πρέπει να ληφθούν υπόψη σε κάθε περίπτωση Ανάγκη διαμοιρασμού (sharing) της πληροφορίας που συνήθως συλλέγεται σε τοπικό επίπεδο υνατότητα για άμεση ανταπόκριση/επέμβαση σε περίπτωση κρίσιμων καταστάσεων
Απαιτήσεις ενός ολοκληρωμένου Συστήματος Εποπτείας Ένα εξελιγμένο σύστημα ολοκληρωμένης επιτήρησης συνόρων θα πρέπει: να χαρακτηρίζεται από κατάλληλα τεχνολογικά μέσα στο πεδίο που θα καλύπτουν τις ανάγκες εποπτείας και δεν θα δημιουργούν νεκρές ζώνες ελέγχου κάμερες, ραντάρ, επίγεια, θαλάσσια και εναέρια κινητά μέσα να διαθέτει κατάλληλη αρχιτεκτονική και δικτυακή υποδομή που θα επιτρέπει: την άμεση συλλογή και αποθήκευση της πληροφορίας από υπάρχοντα υποσυστήματα με αυτοματοποιημένο ή ημι-αυτοματοποιημένο τρόπο τη δυνατότητα «εύκολης» ενσωμάτωσης νέων πηγών πληροφορίας και συστημάτων την εκμετάλλευση πληροφοριών από «εργαλεία» επιτήρησης (π.χ. συνδυασμός με πληροφορίες από δορυφόρους).
Απαιτήσεις ενός ολοκληρωμένου Συστήματος Εποπτείας να συνοδεύεται από κατάλληλες υπηρεσίες (services) που θα επιτρέπουν αύξηση της αποτελεσματικότητας των εργαλείων επιτήρησης Υπηρεσίες Ελέγχου που θα επιτρέπουν: άμεση και έγκαιρη επεξεργασία της πληροφορίας (π.χ. συγκερασμός δεδομένων από διαφορετικές πηγές ώστε να αναγνωρίζονται πρότυπα και να αναλύονται τάσεις) τήρηση όλων των απαιτήσεων σε θέματα ασφάλειας κατά τη διανομή των δεδομένων Υπηρεσίες Χρήστη που θα προσφέρουν στον εκάστοτε τελικό χρήστη: μία εποπτική εικόνα της υπάρχουσας κατάστασης (situation awareness) σε σχεδόν πραγματικό χρόνο τη δυνατότητα υποστήριξη για λήψη αποφάσεων (decision support) και άμεση επέμβαση εάν και εφόσον χρειαστεί με κινητοποίηση των κατάλληλων μηχανισμών δευτερεύουσες υπηρεσίες που σχετίζονται με ιστορικά δεδομένα, στατιστικές αναλύσεις και δημιουργία αναφορών.
Common Information Sharing Environment (CISE) Οι προκλήσεις και απαιτήσεις που αναφέρθηκαν καθιστούν επιτακτική την ανάγκη για δημιουργία ενός Περιβάλλοντος Κοινής ιαχείρισης & ιαμοιρασμού της Πληροφορίας γνωστό με τον όρο CISE: Common: με την έννοια ότι αν και η πληροφορία διαμοιράζεται μεταξύ διαφορετικών φορέων θα πρέπει για λόγους αποδοτικότητας να συλλέγεται μία φορά μόνο από τον κατάλληλο αισθητήρα σύστημα, ανεξαρτήτως φορέα. Information: με την λογική ότι η πληροφορία είναι το κέντρο γύρω από την οποία περιστρέφονται όλα. Η πληροφορία θα πρέπει να είναι αναγνωρίσιμη, προσβάσιμη, κατανοητή και άμεσα χρησιμοποιήσιμη ώστε να επιτρέπει επίγνωση της κατάστασης (situational awareness) σύμφωνα με τις απαιτήσεις του τελικού χρήστη. Sharing: με την έννοια ότι ένας φορέας υπηρεσία λαμβάνει αλλά μπορεί και να παρέχει πληροφορία με βάσει προκαθορισμένες διαδικασίες και συμφωνίες μεταξύ των συνεργαζόμενων οντοτήτων. Environment: αναφέρεται στο σύνολο των ενοποιημένων τοπικών περιφερειακών συστημάτων συλλογής πληροφοριών που επιτρέπουν στους εκάστοτε χρήστες να αναγνωρίσουν πιθανά συμβάντα και απειλές.
Τεχνολογικές Προϋποθέσεις για ανάπτυξη CISE Από τεχνικής άποψης η υλοποίηση ενός CISE απαιτεί: ύπαρξη αρχιτεκτονικής προσανατολισμένης σε υπηρεσίες (service oriented architecture) πουθαεπιτρέπειτηναυτόματηήκατάαπαίτησηλήψηπληροφορίας έγκαιρα από τον λήπτη, όποτε και όπου αυτός βρίσκεται, διαμέσου κατάλληλα παρεχόμενων υπηρεσιών κατανεμημένη δικτυακή modular αρχιτεκτονική ύπαρξη διαλειτουργικών προτύπων και μοντέλων δεδομένων εξελιγμένες υπηρεσίες συγκερασμού δεδομένων πολλαπλών επιπέδων ύπαρξη ασφαλών διαύλων επικοινωνίας (secure communication lines) μεταξύ των συνεργαζόμενων υποσυστημάτων με βάση προκαθορισμένα δικαιώματα πρόσβασης ύπαρξη μίας υπηρεσίας Κοινής Επιχειρησιακής Εικόνας Common Operational Picture (COP) Service μίας υπηρεσίας δηλαδή που θα επιτρέπει την απεικόνιση του τμήματος της πληροφορίας που είναι διαθέσιμη (ή επιτρέπεται να κοινοποιηθεί) με χρήση πολλαπλών ιεραρχικών επιπέδων (multiple information layers)
Global Vision - service oriented architecture Service Oriented Architecture υλοποιείται μέσω ικτυοκεντρικής Αρχιτεκτονικής όπου οι υπηρεσίες είναι κατανεμημένες, παρέχονται διάφανα στους χρήστες και δεν χρειάζεται να γνωρίζουμε που ακριβώς τρέχουν
Επεξεργασία και ροή πληροφορίας Η γενική ιδέα έγκειται στο ότι δημιουργείται μια πλατφόρμα ενοποίησης πάνω από υπάρχοντα proprietary συστήματα που μπορεί να διαθέτει ένας φορέας, με σκοπό να παρέχει συνδυασμένη πληροφορία που δεν θα μπορούσε να έχει ο φορέας από μόνος του. Γενικά, δεν υπάρχει απευθείας ροή δεδομένων από αισθητήρες στον τελικό χρήστη αλλά πληροφορία κατάλληλα επεξεργασμένη και φιλτραρισμένη ανάλογα με τις ανάγκες, τη διαβάθμιση και τις πολιτικές που έχουν καθοριστεί. KNOWLEDGE Information understood and explained Application Effectively implement plan Decision making Decision aiding Further activities under user responsibility INFORMATION Data placed in context, indexed and organized Understanding Comprehend relationships between sets of information Correlation Extrapolation DATA Measurements and observations Organization Aligning, transforming, filtering, sorting, indexing and storing data elements Calibration Filtering system coverage & responsibility Observation Collecting, tagging and dispatching quantitative measurements Sensing Acquisition
Σύντηξη εδομένων (Data fusion) I Η σύντηξη δεδομένων από την πηγή μέχρι την τελική απεικόνιση στο COP εν γένει περιλαμβάνει πολλαπλά στάδια που αφορούν απόρριψη πληροφορίας που δεν είναι χρήσιμη και σημασιολογική ερμηνεία της εναπομένουσας. Τα επίπεδα σύντηξης περιλαμβάνουν: Προ-επεξεργασία Object refinement (με τεχνικές εξαγωγής χαρακτηριστικών+ αναγνώρισης προτύπων) High level fusion (που στοχεύει κυρίως σε αξιολόγηση κατάστασης και απειλών)
Σύντηξη εδομένων (Data fusion) II Το data fusion μπορεί να χαρακτηριστεί ως high level και low level, αν και η ορολογία αυτή δεν είναι απόλυτα δόκιμη και ακριβής. Ως χαμηλού επιπέδου χαρακτηρίζουμε την αρχική επεξεργασία των δεδομένων (raw data), που παρέχει κάποιος αισθητήρας, με σκοπό το φιλτράρισμα άχρηστης πληροφορίας, και μία πρώτη εκτίμηση του είδους του αντικειμένου με χρήση κατάλληλων αλγορίθμων (feature extraction) και αρχική εκτίμηση θέσης.. Η υψηλού επιπέδου διεργασία γίνεται κατά τη φάση ενσωμάτωσης δεδομένων στο COP (στο επίπεδο τελικού χρήστη), αφορά σε δεδομένα ήδη επεξεργασμένα ενώ μπορεί να χρησιμοποιεί και ιστορικά δεδομένα (αποθηκευμένα σε κατάλληλες βάσεις δεδομένων) προκειμένου να επιτύχει πλήρη εκτίμηση κατάστασης και απειλής (situation & threat assessment). Μέσω αυτού ο χρήστης μπορεί να πάρει πληροφορίες για πιθανές παράνομες ή ανώμαλες καταστάσεις.
Επιτήρηση Συνόρων - Κυψέλες Μία μέθοδος υλοποίησης ολοκληρωμένου συστήματος επιτήρησης συνόρων είναι αυτό να αποτελείται από αυτόνομα τοπικά συστήματα επιτήρησης εξοπλισμένα με κατάλληλους αισθητήρες & τηλεπικοινωνιακό εξοπλισμό για κάλυψη περιοχών συγκεκριμένου εύρους (κυψέλες clusters). Οέλεγχος, η διαχείριση της πληροφορίας που παρέχουν οι κυψέλες καθώς και ο συντονισμός των δυνάμεων, πραγματοποιείται από τοπικά κέντρα ελέγχου στην εγγύς περιοχή. Ένα τοπικό κέντρο ελέγχου μπορεί να είναι σταθερό ή κινητό και να διαχειρίζεται περισσότερες από μια γειτονικές κυψέλες. Ο έλεγχος και συντονισμός του συστήματος σε ανώτερο επίπεδο πραγματοποιείται από περιφερειακά κέντρα ελέγχου, στα οποία μεταφέρεται η διαθέσιμη πληροφορία σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Ο έλεγχος και συντονισμός του συστήματος σε Εθνικό επίπεδο πραγματοποιείται στο Κέντρο Επιχειρήσεων της αρμόδιας υπηρεσίας.
Επιτήρηση Συνόρων - Κυψέλες
TRANSPORTABLE ADAPTABLE PATROL FOR LAND BORDER SURVEILLANCE
TALOS Χρηματοδοτείται από το 7 ο Πρόγραμμα Πλαίσιο στη θεματική περιοχή της Ασφάλειας (Security call FP7-SEC-2007-1) Προϋπολογισμός 20εκ. Ευρώ Περίοδος Υλοποίησης: 2008-2012 Σκοπός να αναπτύξει και να δοκιμάσει στο πεδίο την ιδέα ενός κινητού, αρθρωτού, κλιμακωτού, αυτόνομου, προσαρμοζόμενου συστήματος για την προστασία των Ευρωπαϊκών εξωτερικών χερσαίων συνόρων Υλοποίηση: Ανάπτυξη υποσυστήματος επικοινωνιών Ανάπτυξη υποσυστήματος ιοίκησης και Ελέγχου Προσαρμογή/ενσωμάτωση Μη Επανδρωμένων Οχημάτων Επιβεβαίωση των δυνατοτήτων του συστήματος στο πεδίο
Στόχοι TALOS Σχεδίαση, Υλοποίηση και οκιμή στο πεδίο ενός προσαρμοζόμενου Συστήματος Επιτήρησης Μεγάλων Περιοχών Χερσαίων Συνόρων Ικανού να αναγνωρίζει, να εντοπίζει και να παρακολουθεί άτομα και οχήματα που διασχίζουν τα σύνορα Να συνδυάζει απομακρυσμένες και αυτόνομες πλατφόρμες Να συλλέγει δεδομένα από διαφορετικούς και ετερογενείς αισθητήρες Ικανού να αντιμετωπίζει εισβολείς με μη επανδρωμένα οχήματα Μεταφερόμενο και ικανό να αναπτυχθεί σε διαφορετικά περιβάλλοντα Αποδοτικό από άποψη κόστους
Καινοτομίες TALOS Κλιμακωτό σύστημα υνατότητα εύκολης αλλαγής του μεγέθους του συστήματος ανάλογα με τις απαιτήσεις και τοπικές συνθήκες. Αυτονομία βασισμένη σε σύνολο κανόνων τεχνητή νοημοσύνη με ενσωμάτωση βιοεμπνευσμένων αλγορίθμων στο σύστημα διοίκησης και ελέγχου Κινητό/Μεταφέρσιμο Τακτική εκμάθηση - Έξυπνη προσαρμογή με βάση την συμπεριφορά των χρηστών εν χρειάζεται περίφραξη ή σταθερές εγκαταστάσεις Γρήγορη ανταπόκριση σε πιθανή εισβολή Χρήση πράσινης ενέργειας
ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΑΝΩΤΕΡΟΥ ΕΠΙΠΕ ΟΥ Οι λειτουργικές απαιτήσεις έχουν προσδιορισθεί Το περιεχόμενο του κάθε κόμβου και οι επικοινωνίες μεταξύ κόμβων έχουν ορισθεί και υλοποιηθεί. Η σχεδίαση σε επίπεδο συστήματος και το έγγραφο προσδιορισμού διεπαφών έχει δημιουργηθεί
ΚΕΝΤΡΟ ΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΥ Η ΕΑΒ συμμετέχει σε όλες τις φάσεις του έργου αποκτώντας τεχνογνωσία. Κατά κύριο λόγο συντονίζει και υλοποιεί την ανάπτυξη και σχεδίαση του κέντρου ιοίκησης και Ελέγχου. Στοχεύει να ενσωματώσει δικό της Λογισμικό σαν απόρροια τρεχόντων έργων (ΣΤΤΕΠ/ ΙΑΣ, SMECY, )