ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ (Εφαρ Κλιν Μικροβιολ Εργ Διαγν) ΚΩΔΙΚΟΣ: 4315 Τρίμηνη Έκδοση της Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Εργαστηριακής Διαγνωστικής Έτος Ίδ ρυσης 1986 Ιδρύτρια: Α. Αρσένη Διοικητικό Συμβούλιο Πρόεδρος: Λουκία Ζέρβα Αντιπρόεδρος: Στυλιανός Χατζηπαναγιώτου Γενική Γραμματέας: Μαρία Κανελλοπούλου Ταμίας: Σοφία Τσιπλάκου Ειδική Γραμματέας: Ευσταθία Περιβολιώτη Τακτικά Μέλη: Γενοβέφα Χρονοπούλου, Μαρία Παπαδημητρίου Αναπληρωματικά Μέλη: Σταυρούλα Αντωνοπούλου, Αικατερίνη Ταρπατζή, Θεοφανώ Παναγέα Εξελεγκτική Επιτροπή Ελένη Αλεξάνδρου-Αθανασούλη, Αναστάσιος Δουδουλακάκης Αναπληρωματικό Μέλος: Κωνσταντίνος Τσιβεριώτης Συντακτική Επιτροπή Διευθυντές Σύνταξης: Μ. Γιαννάκη-Ψινάκη, Μ. Κανελλοπούλου Μέλη: Αλεξάνδρου E. Αντωνάκος Γ. Αργυροπούλου Α. Αρσένης Γ. Βαγιάκου Ε. Βακάλης Ν. Βατόπουλος Α. Βελεγράκη Α. Βελονάκης Ε. Βογιατζάκης Ε. Βογιατζή-Ηλιάδου A. Δαΐκος Γ. Δίζα-Ματαυτσή Ε. Δρογγάρη-Απειρανθίτου Μ. Ζέρβα Λ. Θέμελη-Διγαλάκη Κ. Θεοδωρίδης Θ. Κανακούδη-Κανσουζίδου Α. Καραμπογιά Π. Κατσάνης Γ. Κίτρα-Ρούσσου Β. Κοντού I. Κουππάρη Γ. Κούτσια-Καρούζου Χ. Λεγάκης Ν. Λεμπέση Ε. Μαλάμου-Λαδά Ε. Μανιάτης Α. Μαρόπουλος Γ. Μεντής Α. Μυριαγκού Β. Νικολάου Χ. Ορφανίδου Μ. Πάγκαλη Α. Παλέρμος Ι. Παπαβέντσης Δ. Παπαδογιωργάκη Ε. Παπαπαρασκευάς Ι. Παπαστεριάδη-Παχούλα Χ. Παππά Α. Παρασκάκη Ε. Πετρίδου Ευαγ. Πετεινάκη Ε. Πετροχείλου-Πάσχου Β. Πεφάνης Α. Πλατσούκα Ε. Πρίφτη Ε. Σιαφάκας Ν. Σπηλιοπούλου Ι. Στάθη Α. Σταμουλακάτου Α. Στεφάνου Ι. Τάσσιος Π. Τζανακάκη Τ. Τζανέτου Κ. Τζουβελέκης Λ. Τσιφτσάκης Ε. Τρίκκα-Γραφάκου Ε. Φουστούκου M. Φωτιάδου-Παππά Ε. Χαρισιάδου Α. Χατζηπαναγιώτου Σ. Protes selides 1o-2015.indd 1
Πληροφορίες: Μ. Γιαννάκη, Τηλ.: 6944502233 Ηλεκτρονική επεξεργασία εντύπου: Αικ. Κολυμπίρη, Τηλ. 6939551579 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ Διεύθυνση Εταιρείας: Μαι άν δ ρου 23, 115 28 Αθήνα mariakanel@yahoo.com mariapsinakis@hotmail.com Ιδιοκτήτης: Εταιρεία Κλινικής Μικροβιολογίας και Εργαστηριακής Διαγνωστικής Οι αναγνώστες του περιοδικού μας μπορούν να απευθύνονται στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση: www.ekmed.gr www.scmld.gr Protes selides 1o-2015.indd 2
APPLIED CLINICAL MICROBIOLOGY AND LABORATORY DIAGNOSIS (Applied Clin Microbiol) Published Quarterly by the Greek Society for Clinical Microbiology and Laboratory Diagnosis Officers of the Society President: L. Zerva Vice President: St. Chatzipanagiotou Secretary General: M. Kanellopoulou Treasurer: S. Tsiplakou Secretary: Efst. Perivolioti Members: Gen. Chronopoulou, M. Papadimitriou Audit Committee H. Alexandrou-Athanasouli, An. Doudoulakakis Editorial Board Editors-in-Chief: M. Giannaki-Psinaki, M. Kanellopoulou Members: Alexandrou Η. Maniatis A. Antonakos G. Maropoulos G. Argyropoulou A. Mentis A. Arsenis G. Myriagou V. Charisiadou A. Nikolaou C. Chatzipanagiotou S. Orfanidou M. Daikos G. Palermos J. Diza-Mataftsi E. Pangalis A. Drogari-Apeiranthitou M. Papadogiorgaki E. Fotiadou-Pappa E. Papaparaskevas J. Foustoukou M. Papasteriadi-Pachoula C. Kanakoudi-Kansouzidou A. Papaventsis D. Karaboyia P. Pappa A. Katsanis G. Paraskaki E. Kitra-Roussou V. Pefanis A. Kontou J. Petinaki E. Kouppari G. Petridou Ev. Koutsia-Carouzou C. Petrocheilou-Paschou V. Lebessi H. Platsouka E. Legakis N. Prifti E. Malamou-Ladas H. Siafakas N. Spiliopoulou I. Stamoulakatou A. Stathi A. Stefanou I. Tassios P. Themeli-Digalaki K. Theodoridis T. Trikka-Graphakos E. Tsiftsakis E. Tzanakaki T. Tzanetou K. Tzouvelekis L. Vagiakou E. Vakalis N. Vatopoulos A. Velegraki A. Velonakis E. Vogiatzakis E. Vogiatzi-Iliadou A. Zerva L. Address Society for Clinical Microbiology and Laboratory Diagnosis 23, Meandrou Str. 115 28 Athens, Greece http://www.scmld.gr Protes selides 1o-2015.indd 3
Εφα ρμ ο σμ έ νη Κλ ι ν ική Μικρ ο βι ολ ο γία και Εργα στη ρι ακή Δι αγ ν ω στ ική Περίο δ ος Β', Τό μ ος 20, Τεύχος 1 Ιανουάριος - Μάρτιος 2015 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ Ταυτόχρονη Ανίχνευση οκτώ οροτύπων Streptococcus pneumoniae απευθείας 7-15 σε βιολογικά υλικά με τη μέθοδο της Stepdown Multiplex PCR Νεκτ. Μαρμαράς, Αθ. Ξηρογιάννη, Κ. Κεσανόπουλος, Τζ. Τζανακάκη Ανάπτυξη συνδυαστικής μεθόδου Real-Time PCR και ανάλυσης με SSCP για ανίχνευση 16-37 και ταυτοποίηση ειδών Candida σε δείγματα αίματος από ασθενείς με εμπύρετο ουδετεροπενία Ν. Τέγος, Μ. Αραμπατζής, Π. Μενούνος, Α. Κωστούρου, Ν.Ι. Λεγάκης, Α. Βελεγράκη Ανάπτυξη μικροβιολογικής μεθόδου για τον προσδιορισμό επιπέδων βορικοναζόλης 38-50 στον ορό ασθενών που λαμβάνουν συνδυαστική θεραπεία με εχινοκανδίνες Μ. Σιώπη, Ε. Νερούτσος, Κ. Ζησάκη, Μ. Γκαμαλέτσου, Μ. Πηρουνάκη, Π. Τσιριγώτης, Ν. Σύψας, Ε. Γουσέτη, Α. Δοκουμετζίδης, Λ. Ζέρβα, Γ. Βαλσάμη, Ι. Μελετιάδης ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΣΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Ενδοκαρδίτιδα από Staphylococcus saccharolyticus 51-58 M. Νέπκα, Α. Σωτηρίου, Π. Γουνόπουλος, Ε. Περιβολιώτη, Δ. Κόκκινου, Ζ. Μάστορα, Σ. Ζακυνθινός, Κ. Φουντούλης ΤΕΧΝΙΚΕΣ-ΜΕΘΟΔΟΙ Καλλιέργεια μυκήτων σε διαμερισματοφόρο τρυβλίο: Το όφελος του «3 σε 1» 59-63 Μαν. Εμμ. Καμπούρης, Στ. Κρητικού, Αφρ. Μηλιώνη, Αρ. Βελεγράκη ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ 64 Τρίμηνη Έκδοση της Εταιρείας Κλινικής Μικροβιολογίας και Εργαστηριακής Διαγνωστικής GR - ISSN 1105-4719 Protes selides 1o-2015.indd 4
Ap plied Clin i cal Mi cro bi ol o gy and Lab o ra to ry Di a gno sis Pe ri od B', Vol ume 20, No 1 January - March 2015 CONTENTS RESEARCH PAPERS Development of multiplex PCR assays for the simultaneous detection of eight 7-15 Streptococcus pneumoniae serotypes directly in biological samples Nekt. Marmaras, Ath. Xirogianni, K. Kesanopoulos, Geor. Tzanakaki Detection and indentification of Candida species in blood specimens from febrile 16-37 neutropenic patients by real-time PCR and SCCP analysis N. Tegos, M. Arabatzis, P. Menounos, A. Kostourou, N.J. Legakis, A. Velegraki Developmentof a bioassay for determination of voriconazole serum concentration in 38-50 patients on antifungal combination therapy with echinocandins M. Siopi, E. Neroutsos, K. Zisaki, M. Gamaletsou, M. Pirounaki, P. Tsirigotis, N. Sipsas, E. Gousetis, A. Dokoumetzidis, L. Zerva, G. Valsami, J. Meletiadis CASE REPORT Endocarditis due to Staphylococcus saccharolyticus 51-58 M. Nepka, A. Sotiriou, G. Gounopoulos, E. Perivolioti, D. Kokkinou, Z. Mastora, S. Zakinthinos, K. Fountoulis TECHNIQUES-METHODS Fungal cultures in compartmentalized petri dish: opting for 3 in 1 59-63 M.E. Kambouris, St. Kritikou, Afr. Milioni, Ar. Velegraki Page CONGRESSES SEMINARS 64 APPLIED CLINICAL MICROBIOLOGY AND LABORATORY DIAGNOSIS Published Quarterly by the Society of Clinical Microbiology - Athens Protes selides 1o-2015.indd 5
Της Σύ ν τ αξ ης Στο πρώτο τεύχους του 2015 περιλαμβάνονται τρεις ερευνητικές μελέτες που προτείνουν νέες μικροβιολογικές μεθόδους. Η εφαρμογή των μεθόδων αυτών αναμένεται να συμβάλει στην εξέλιξη της επιδημιολογίας, της εργαστηριακής διάγνωσης και της θεραπευτικής αντιμετώπισης λοιμώξεων απειλητικών για τη ζωή. Η πρώτη μελέτη περιγράφει μέθοδο ανίχνευσης και ταυτόχρονα τυποποίησης Streptococcus pneumoniae από στελέχη ή και κατ ευθείαν από κλινικά δείγματα ασθενών. Η τυποποίηση επιβάλλεται λόγω των αλλαγών που προέκυψαν από την εφαρμογή του εμβολίου τα τελευταία χρόνια και πρέπει να λαμβάνονται υπ όψιν στην παραγωγή νέων εμβολίων. Οι δύο μελέτες που ακολουθούν σχετίζονται με τη διάγνωση και τη θεραπεία λοιμώξεων από μύκητες. Στην πρώτη μελέτη οι ερευνητές παρουσιάζουν μέθοδο που με την εφαρμογή Real-Time PCR σε συνδυασμό με ανάλυση πολυμορφισμών διαμόρφωσης μονήρους αλυσίδας DNA (SSCP) ανιχνεύει από δείγμα αίματος και ταυτοποιεί πολλά είδη Candida. Στη δεύτερη οι ερευνητές παρουσιάζουν μέθοδο προσδιορισμού επιπέδων βορικοναζόλης όταν χορηγείται σε συνδυασμό με εχινοκανδίνες σε ασθενείς με συστηματικές λοιμώξεις από μύκητες που αντιμετωπίζονται δύσκολα. Η ακρίβεια της μεθόδου επιτρέπει στον κλινικό γιατρό τον έλεγχο της φαρμακευτικής αγωγής κυρίως σε ό,τι αφορά την υπερδοσολογία και την τοξικότητά της. Ενδιαφέρουσα αυτή την φορά είναι η περίπτωση που παρουσιάζεται από το νοσοκομείο «ο Ευαγγελισμός». Πρόκειται για ασθενή με λοιμώδη ενδοκαρδίτιδα από σπάνιο αίτιο και αρχικά άτυπες κλινικές εκδηλώσεις. Το τελευταίο άρθρο αυτού του τεύχους αφορά το αποτέλεσμα μελέτης ελληνικής ερευνητικές ομάδας που κατοχυρώθηκε με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας το 2012. Πρόκειται για ένα τρυβλίο που περιέχει χωριστά τρία θρεπτικά υλικά και δίνει τη δυνατότητα ανάπτυξης σε περισσότερους μύκητες από ό,τι το Sabouraud άγαρ και συμβάλλει στην ταυτοποίηση σε πολύ μικρότερο χρόνο. Μ.Γ. και Μ.Κ. Protes selides 1o-2015.indd 6