Ευρωπαϊκή Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή Βρυξέλλες, 15Απριλίου 2005 ΣΥΝΟ ΟΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΗΣ 6 ΗΣ ΚΑΙ 7 ΗΣ ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2005 ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΥΙΟΘΕΤΗΘΗΚΑΝ Τα πλήρη κείµενα των γνωµοδοτήσεων της ΕΟΚΕ διατίθενται στις επίσηµες γλώσσες στην ιστοσελίδα της ΕΟΚΕ στο ιαδίκτυο: http://www.esc.eu.int (στον τίτλο "Documents") Greffe CESE 56/2005 MΓ/γβ EL
- 1 - Τη σύνοδο ολοµέλειας τίµησε µε την παρουσία της η κα Margot WALLSTRÖM, Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η οµιλία της, καθώς και η συζήτηση που την ακολούθησε, αφορούσαν τις διοργανικές σχέσεις, τη συµµετοχική δηµοκρατία και την πολιτική επικοινωνίας. Πιο συγκεκριµένα, η κα WALLSTRÖM πρότεινε να εφαρµοστεί ένα έντονο πνεύµα συνεργασίας στη σχέση µεταξύ της Επιτροπής και της ΕΟΚΕ. Η ΕΟΚΕ πρέπει να έχει µεγαλύτερη επιρροή στις προτάσεις της Επιτροπής, στις ιδέες και στη νοµοθεσία. Η αυξηµένη αυτή συνεισφορά πρέπει να επισηµοποιηθεί µε το νέο πρωτόκολλο συνεργασίας που τελεί επί του παρόντος υπό διαπραγµάτευση µεταξύ των δύο οργάνων. Η Επίτροπος επέµεινε, επίσης, στη σηµασία του ρόλου της ΕΟΚΕ, ιδίως στην εδραίωση της στρατηγικής για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Η ΕΟΚΕ, συνέχισε η Επίτροπος, µπορεί να διαδραµατίσει «αποφασιστικό ρόλο, µεταβιβάζοντας τα ευρωπαϊκά µηνύµατα σε συγκεκριµένα κοινά-στόχους», και αποτελεί σηµαντικό παράγοντα στη γενική στρατηγική επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που άρχισε πρόσφατα να διαµορφώνεται. Πρότεινε επίσης να διοργανωθούν διασκέψεις κορυφής µε την κοινωνία των πολιτών και ζήτησε από την ΕΟΚΕ να συµβάλει στην υλοποίηση της έννοιας της συµµετοχικής δηµοκρατίας. 1. ΙΑΡΘΡΩΤΙΚΑ ΤΑΜΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΜΕΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Ταµεία (Γενικές διατάξεις) Εισηγητής: ο κ. MALOSSE (Εργοδότες FR) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 492 τελικό - 2004/0163 (AVC) CESE 389/2005 Κύρια σηµεία: Αν και επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής που, µε την παροχή ενός κατάλληλου οικονοµικοτεχνικού πλαισίου στην πολιτική συνοχής της διευρυµένης Ευρώπης, αποσκοπεί να ευθυγραµµίσει την πολιτική αυτή µε τους µεγάλους στρατηγικούς στόχους της Ένωσης, η ΕΟΚΕ εκτιµά, σε γενικές γραµµές, ότι στο έγγραφο πρέπει να υπάρχουν περισσότερες αναφορές στις προτεραιότητες, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος να µην υλοποιηθούν τα προγράµµατα εάν οι πόροι αποδειχτούν ανεπαρκείς σε σχέση µε τις απαιτήσεις. Εξάλλου, η ΕΟΚΕ έχει επιφυλάξεις όσον αφορά την πρόταση επανεθνικοποίησης της επιλογής των κριτηρίων επιλεξιµότητας και των επιλέξιµων περιφερειών για τα οφέλη των ιαρθρωτικών Ταµείων και εκφράζει τη λύπη της για την έλλειψη προσοχής σε ό,τι αφορά τη συµµετοχή όλων των ενδιαφερόµενων φορέων στο πλαίσιο της τοπικής εταιρικής σχέσης. Όσον αφορά τις παρατηρήσεις για τη σύσταση του ενιαίου ταµείου, για την αποκεντρωµένη διαχείριση και για τους όρους ακύρωσης των µη χρησιµοποιηµένων χρηµατοδοτήσεων, η ΕΟΚΕ επικροτεί, αντιθέτως, τις προτάσεις σχετικά µε την προώθηση ενός εθνικού στρατηγικού πλαισίου, µε την αρχή της προσθετικότητας και µε τη διαµόρφωση των συντελεστών, καθώς και µε τη µέθοδο των συνολικών επιδοτήσεων. Είναι σηµαντική µία βαθύτερη ανάλυση του αντικτύπου των αλλαγών που προτείνονται στις κοινοπραξίες ιδιωτικού/δηµόσιου τοµέα, προκειµένου να διασφαλιστεί ότι η συµβολή του ιδιωτικού τοµέα δεν κινδυνεύει να µειωθεί ή να µηδενιστεί.
- 2 - Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Roberto Pietrasanta (Tηλ.: 00 32 2 546 93 13 e-mail: roberto.pietrasanta@esc.eu.int) Ταµείο Συνοχής Εισηγητής: ο κ. SILVA ( ιάφορες δραστηριότητες PT) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 494 τελικό - 2004/0166 (AVC) CESE 390/2005 Κύρια σηµεία: Η ΕΟΚΕ επικροτεί τον προσανατολισµό βάσει του οποίου ο κανονισµός για το Ταµείο Συνοχής επικεντρώνεται αποκλειστικά στους κύριους στόχους και στις γενικές γραµµές της εφαρµογής και της πρόσβασης. Για την αποτελεσµατικότερη και ταχύτερη επίτευξη του στόχου της «Σύγκλισης, η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να δρα σε συνεργασία µε τα κράτη µέλη. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να σταθµίσει δεόντως κατά πόσον είναι χρήσιµος ο κανόνας της προϋπόθεσης σχετικά µε το υπερβολικό δηµόσιο έλλειµµα, έναντι των στόχων των κρατών µελών που είναι δικαιούχοι του Ταµείου αυτού. Τέλος, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την εκχώρηση περισσότερων δηµοσιονοµικών πόρων στο Ταµείο Συνοχής. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Roberto Pietrasanta (Tηλ.: 00 32 2 546 93 13 e-mail: roberto.pietrasanta@esc.eu.int) Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Εισηγητής: ο κ. MATOUSEK (Μισθωτοί CZ) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 495 τελικό 2004/0167 (COD) CESE 391/2005 Κύρια σηµεία: Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη γενική προσέγγιση της Επιτροπής όσον αφορά την πρόταση αυτή. Ειδικότερα, επικροτεί το γεγονός ότι οι δράσεις που θα υποστηριχθούν από το Ταµείο θα επικεντρωθούν στις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που καθορίστηκαν στις συνόδους κορυφής της Λισαβόνας και του Γκέτεµποργκ. Θεωρεί, εξάλλου, ότι πρέπει να αποδοθεί υψηλή προτεραιότητα στην έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη, την καινοτοµία και το επιχειρηµατικό πνεύµα, ιδίως για να υποστηριχθεί η ανάπτυξη των µικρών και µεσαίων επιχειρήσεων.
- 3 - Η ΕΟΚΕ, τέλος, επικροτεί τις προτάσεις για την προαγωγή της ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας, οι οποίες και πρέπει να ενισχυθούν. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Roberto Pietrasanta (Tηλ.: 00 32 2 546 93 13 e-mail: roberto.pietrasanta@esc.eu.int) Ευρωπαϊκός Όµιλος ιασυνοριακής Συνεργασίας (ΕΟ Σ) Εισηγητής: ο κ. NOLLET (Μισθωτοί BE) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 496 τελικό -2004/0168 (COD) CESE 388/2005 Κύρια σηµεία: Η ΕΟΚΕ κρίνει πως θα είναι ενδιαφέρον να µπορούν ρητώς να ενεργοποιηθούν οι τοπικοί και περιφερειακοί οικονοµικοί και κοινωνικοί παράγοντες µέσω της συγκρότησης ενός Ευρωπαϊκού Οµίλου ιασυνοριακής Συνεργασίας (ΕΟ Σ). Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρόταση της Επιτροπής και για τους επιδιωκόµενους στόχους. Εκφράζει, ωστόσο, τη δυσαρέσκειά της για την ανυπαρξία ρητής διάταξης σχετικά µε τη συµµετοχή των κοινωνικών εταίρων στις συµφωνίες παρακολούθησης. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Roberto Pietrasanta (Tηλ.: 00 32 2 546 93 13 e-mail: roberto.pietrasanta@esc.eu.int) Ευρωπαϊκές βιοµηχανικές περιοχές Εισηγητής: ο κ. PEZZINI (Εργοδότες IT) Έγγραφα αναφοράς: Γνωµοδότηση πρωτοβουλίας CESE 374/2005 Η ΕΟΚΕ επικροτεί τη δηµιουργία της ευρωπαϊκής πλατφόρµας βιοµηχανικών περιοχών, η οποία πρέπει να περιλαµβάνει συγκεκριµένο προγραµµατικό πλαίσιο. Η ΕΟΚΕ θεωρεί απαραίτητο να εξεταστεί εκ µέρους της Κοινότητας η αναγνώριση των ευρωπαϊκών δικτύων των υπερ-περιοχών της γνώσης, µε σκοπό να φθάσει σε µία τυπολογία όπου η ευρωπαϊκή κοινοπραξία να ευνοεί την επιχειρηµατικότητα, την κοινωνική υπευθυνότητα, τη δηµιουργία νέων δραστηριοτήτων, την ανάπτυξη της διαρκούς κατάρτισης και να ενθαρρύνει τις διασυνοριακές εταιρικές σχέσεις. Εν κατακλείδι, η ΕΟΚΕ εκτιµά ότι η πείρα που αναπτύχθηκε στις βιοµηχανικές περιοχές, η οποία επί του παρόντος στρέφεται στις υπερ-περιοχές της γνώσης, παρέχει εξαιρετική ευκαιρία για: την αύξηση της απασχόλησης,
- 4 - τη βελτίωση των κοινωνικών σχέσεων στο εσωτερικό της αγοράς εργασίας, την αναβάθµιση των επαγγελµατικών δεξιοτήτων των εργαζοµένων, σε όλα τα επίπεδα, την εξασφάλιση συνθηκών υγείας και ασφάλειας στον εργασιακό χώρο, την ανάπτυξη και την επέκταση της δεοντολογικής και περιβαλλοντικής πιστοποίησης (ISO 14.000 και EMAS), την καλύτερη αντιµετώπιση των πιστωτικών προβληµάτων και του αντικτύπου των συµφωνιών της Βασιλείας ΙΙ, τη βελτίωση της ποιότητας και της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων που κατασκευάζονται στην Ευρώπη, την ενίσχυση και τη διεύρυνση των εξαγωγικών δυνατοτήτων, την ενδυνάµωση της ισχύος της εργασίας, των εργαζοµένων και της επιχείρησης έναντι της γραφειοκρατίας. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ θεωρεί σκόπιµο να διοργανωθεί, µε βάση την παρούσα γνωµοδότηση, δηµόσια ακρόαση, στην οποία θα συµµετάσχουν οι φορείς των υπερ-περιοχών και οι ενδιαφερόµενες οργανώσεις, στα διάφορα τοπικά επίπεδα. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. João Pereira dos Santos (Tηλ.: 00 32 2 546 92 45 e-mail: joao.pereiradossantos@esc.eu.int) Για µια τουριστική πολιτική στη διευρυµένη Ευρώπη Εισηγητής: ο κ. MENDOZA (Μισθωτοί ES) Έγγραφα αναφοράς: Γνωµοδότηση πρωτοβουλίας CESE 375/2005 Η ΕΟΚΕ φρονεί ότι ο τουρισµός είναι ένας οικονοµικός τοµέας και µια βιοµηχανία που έχει µεγάλη σηµασία για την αποτελεσµατική οικοδόµηση της διευρυµένης Ευρώπης. Πρέπει να αναπτυχθεί µε βάση κριτήρια βιωσιµότητας, µε την ευρύτερη έννοιά της, και καλείται να συµβάλει αποτελεσµατικά στην κοινωνική συνοχή της Ευρώπης. Τα νέα κράτη µέλη βλέπουν τον τουρισµό σαν µια µεγάλη ευκαιρία οικονοµικής ανάπτυξης, που µπορεί να µειώσει την απόσταση των εισοδηµάτων µε τις παλαιές χώρες της Ένωσης. Το ευρύ φάσµα της προσφοράς τους σε ό,τι αφορά τον πολιτισµό, την πολιτισµική κληρονοµιά και τις φυσικές καλλονές θα συντελέσει στην αύξηση τόσο της τουριστικής προσφοράς όσο και της ζήτησης εντός και εκτός της Ευρώπης. Η ΕΟΚΕ αναµένει ότι θα είναι πολύ θετικός ο αντίκτυπος που θα έχει µελλοντικά η διεύρυνση της Ένωσης στον τουριστικό τοµέα, ιδίως αν το Ευρωπαϊκό Πρότυπο Τουρισµού εφαρµοστεί µε κριτήρια βιωσιµότητας. Μία από τις προτάσεις που διατυπώνει η ΕΟΚΕ προς έγκριση και διαβίβαση στο σύνολο των αρχών όλων των κρατών µελών είναι η διοργάνωση µιας ευρείας «εκπαιδευτικής εκστρατείας» γύρω από τον άξονα του τουρισµού ως στρατηγικής βιοµηχανίας για την Ευρώπη.
- 5 - Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Nemesio Martinez (Tηλ.: 00 32 2 546 95 01 e-mail: nemesio.martinez@esc.eu.int) MEDIA 2007 Εισηγητής: ο κ. PEGADO LIZ ( ιάφορες ραστηριότητες PT) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 470 τελικό 2004/0151 COD CESE 380/2005 Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την πρωτοβουλία της Επιτροπής, η οποία υιοθετεί, σε µεγάλο βαθµό, διάφορες προτάσεις και συστάσεις που είχε διατυπώσει η ΕΟΚΕ σε προγενέστερες γνωµοδοτήσεις της. Η ΕΟΚΕ επισύρει, ωστόσο, την προσοχή της Επιτροπής σε ορισµένες πτυχές που δεν έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη στη νέα πρόταση και συγκεκριµένα: στην ανάγκη ενίσχυσης των πρωτοβουλιών µε στόχο να προληφθούν καταστάσεις συγκέντρωσης που θα έβλαπταν τον πλουραλισµό και την πολιτιστική ποικιλία, στην ανάγκη εξασφάλισης της συµπληρωµατικότητας και της συνεκτικότητας µε τις λοιπές παρεµβάσεις της Κοινότητας που αποσκοπούν σε µια κοινή στρατηγική, στην απόδοση προτεραιότητας ιδίως στην τεχνολογική ανάπτυξη, την καινοτοµία και τη διεθνική κυκλοφορία των πολιτιστικών έργων, στη µεγαλύτερη και σταθερή διευκόλυνση της πρόσβασης του κοινού στην ευρωπαϊκή οπτικοακουστική κληρονοµιά µέσω της δηµιουργίας δικτύου ευρωπαϊκής κλίµακας, στην εξασφάλιση της διεξαγωγής τακτικών και συστηµατικών αξιολογήσεων της εκτέλεσης του προγράµµατος, προκειµένου να αξιοποιούνται µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι διαθέσιµοι δηµοσιονοµικοί πόροι, στη µεγαλύτερη προώθηση των ευρωπαϊκών κινηµατογραφικών ταινιών στην Ευρώπη και στον κόσµο µέσω της συστηµατικής ενηµέρωσης σχετικά µε τα φεστιβάλ. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Raffaele Del Fiore (Tηλ.: 00 32 2 546 97 94 e-mail : raffaele.delfiore@esc.eu.int)
- 6-2. ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ Ο ρόλος της κοινωνίας των πολιτών στην πρόληψη της λαθραίας απασχόλησης Εισηγητής: ο κ. HAHR (Εργοδότες SE) Έγγραφα αναφοράς: Γνωµοδότηση πρωτοβουλίας CESE 385/2005 Κύρια σηµεία: Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίηση της για το ψήφισµα του Συµβουλίου, το οποίο αποσκοπεί στην περαιτέρω προώθηση του θέµατος της αδήλωτης εργασίας, και σηµειώνει ότι η Επιτροπή ξεκίνησε το 2003 εκτενή έρευνα για την αδήλωτη εργασία στη διευρυµένη ΕΕ. Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στους εξής τοµείς που πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω και να ληφθούν υπόψη: Πρέπει να βελτιωθούν τα κίνητρα για τη δήλωση της εργασίας και να υπάρξει αποτελεσµατική επιβολή κυρώσεων. Οι γυναίκες βρίσκονται συχνά εκτεθειµένες στην αδήλωτη εργασία και στους χαµηλούς µισθούς πρέπει να µελετηθεί βαθύτερα η κατάστασή τους, προκειµένου να ληφθούν τα κατάλληλα µέτρα. Οι αρχές έχουν καθήκον να ενηµερώνουν µε σαφήνεια τους µετανάστες για τα δικαιώµατα και τις υποχρεώσεις τους και να τους εξασφαλίζουν πρόσβαση στην κανονική αγορά εργασίας και στην κατάρτιση. Τα πιστοποιητικά µερικών µεταναστών κατάσχονται από τα δίκτυα παράνοµης διακίνησης, προκειµένου να εξαναγκαστούν οι κάτοχοί τους να ξεπληρώσουν τα έξοδα της «διέλευσής» τους. Οι νόµοι για τις επιχειρήσεις πρέπει να τροποποιηθούν έτσι ώστε να µειωθεί η γραφειοκρατία, ιδίως για την ίδρυση νέων επιχειρήσεων. Οι ιδιοκτήτες των νέων επιχειρήσεων θα πρέπει να γνωρίζουν τις απαιτήσεις της κοινωνίας όσον αφορά τη λειτουργία µιας επιχείρησης, µεταξύ άλλων στον τοµέα του εργατικού δικαίου και της κοινωνικής ασφάλισης του προσωπικού. Θα πρέπει να αναληφθεί µια εκτενής εκστρατεία ενηµέρωσης ενηµέρωσης των παραγωγών και των καταναλωτών για τις αρνητικές επιπτώσεις της αδήλωτης εργασίας στο εθνικό εισόδηµα και στα συστήµατα κοινωνικής ασφάλισης και κοινωνικής πρόνοιας. Πρέπει να ενισχυθεί ο έλεγχος από τις αρµόδιες αρχές, µεταξύ άλλων µέσω της βελτίωσης της ικανότητας επιβολής της νοµοθεσίας, όπως και η συνεργασία των αρµόδιων αρχών σε όλα τα επίπεδα. Θα ήταν επίσης χρήσιµο να εκπονηθεί µια εµπεριστατωµένη µελέτη που να ρίχνει φως στη σχέση µεταξύ των φόρων και των εισφορών, αφενός, και της αδήλωτης εργασίας, αφετέρου. Οι επιχειρήσεις της ΕΕ θα πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι ορισµένες τρίτες χώρες δεν τηρούν τα γενικώς αποδεκτά κοινωνικά πρότυπα. Είναι σηµαντικό να εξασφαλιστεί η εφαρµογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση. Μία εύρρυθµα λειτουργούσα αγορά εργασίας µε πλήρη απασχόληση και ποιοτικές θέσεις εργασίας είναι το καλύτερο αντίδοτο για την αδήλωτη εργασία. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Torben Bach Nielsen (Tηλ.: 32 2 546 96 19 e-mail: torben.bachnielsen@esc.eu.int)
- 7 - Κοινοτικό πρόγραµµα για την απασχόληση και την κοινωνική αλληλεγγύη PROGRESS Εισηγητής: ο κ. GREIF (Μισθωτοί AT) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 488 τελικό CESE 386/2005 Κύρια σηµεία: Η ΕΟΚΕ επικροτεί σε γενικές γραµµές την πρόταση της Επιτροπής, εκφράζοντας όµως παράλληλα ορισµένες επιφυλάξεις σχετικά µε συγκεκριµένα σηµεία. Συγκεκριµένα, πρόκειται για επιφυλάξεις που αφορούν: α) τη µεγαλύτερη συνοχή του προγράµµατος µε άλλους τοµείς δράσης της Κοινότητας, β) τους χρηµατοδοτικούς του πόρους, οι οποίοι θα πρέπει να αυξηθούν, και την κατανοµή τους, η οποία θα πρέπει να προσδιοριστεί σαφέστερα, γ) την ευρύτερη πρόσβαση και την αξιοποίηση από τους τελικούς χρήστες, παρά τον εξορθολογισµό που πραγµατοποιήθηκε στο επίπεδο της Επιτροπής, δ) τη διαφάνεια των εργασιών και τη συµµετοχή στην επιτροπή προγράµµατος και ε) τη συµµετοχή της κοινωνίας των πολιτών, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Pierluigi Brombo (Tηλ.: 32 2 546 97 18 e-mail: pierluigi.brombo@esc.eu.int) ιασφάλιση της ποιότητας στην τριτοβάθµια εκπαίδευση Εισηγητής: ο κ. SOARES (Μισθωτοί PT) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 642 τελικό 2004/0239 COD CESE 387/2005 Κύρια σηµεία: Η απαίτηση υψηλής ποιότητας στην εκπαίδευση και την κατάρτιση αποτελεί βασικό σηµείο για την επίτευξη των ορισθέντων στόχων στο πλαίσιο της στρατηγικής της Λισαβόνας. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ επιβεβαιώνει τη σηµασία, την οποία έχει για την ανάπτυξη της κοινωνίας της γνώσης στον ευρωπαϊκό χώρο, η µεγαλύτερη κινητικότητα των φοιτητών και των εργαζοµένων. Αυτού του είδους η κινητικότητα µπορεί να καταστεί θεµελιώδες στοιχείο για την υλοποίηση µίας ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας και για τη δηµιουργία µίας περισσότερο ανταγωνιστικής κοινωνίας, βασιζόµενης στη γνώση. Η πρόταση σύστασης κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς για να στεφθεί µε πλήρη επιτυχία η εν λόγω κινητικότητα απαιτείται η αµοιβαία αναγνώριση των προσόντων και των πτυχίων, γεγονός που προϋποθέτει τη δηµιουργία αποτελεσµατικών και συνεκτικών µηχανισµών σε ευρωπαϊκό επίπεδο µε τη συµµετοχή όλων των µερών. Μεταξύ αυτών, η χρησιµοποίηση κατάλληλων µεθόδων για την αξιολόγηση της ποιότητας της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης στον ευρωπαϊκό χώρο, καθώς και για τη διαπίστευσή της ενέχει ιδιαίτερη σηµασία.
- 8 - Ωστόσο, η ΕΟΚΕ εκτιµά ότι οι εν λόγω µηχανισµοί αξιολόγησης, οι οποίοι είναι προφανώς σηµαντικοί για την ενίσχυση της ποιότητας και της αξιοπιστίας της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης, δεν είναι δυνατόν να εξαρτώνται στενά από τις άµεσες ανάγκες της αγοράς, δεδοµένου ότι αυτοί έχουν µακροπρόθεσµους στόχους και προοπτική, αρχής γενοµένης από τη βασική έρευνα. Εξάλλου, η ΕΟΚΕ υπογραµµίζει ότι η χρηµατοδότηση της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης παραµένει καίριο στοιχείο για την υλοποίηση των ουσιωδών στόχων. εν θα ήταν δικαιολογηµένο τα ιδρύµατα τριτοβάθµιας εκπαίδευσης να µην µπορούν να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες αξιολόγησης και διαπίστευσης για υψηλότερη ποιότητα εξαιτίας εµποδίων χρηµατοδοτικής φύσεως. Η ΕΟΚΕ επιβεβαιώνει δύο ουσιώδεις αρχές για την επίτευξη των επιδιωκόµενων στόχων στον τοµέα της αµοιβαίας αναγνώρισης, οι οποίες θα έπρεπε να αναφέρονται ρητώς στο κείµενο της σύστασης προς τα κράτη µέλη: τα συστήµατα διασφάλισης της ποιότητας δεν θα πρέπει να επιβληθούν, αλλά να γίνουν αποδεκτά από τους ενδιαφερόµενους παράγοντες και, ειδικότερα, από τους διδάσκοντες και τις πανεπιστηµιακές αρχές και θα πρέπει να έχουν ως απώτερο στόχο να συµβάλουν στη βελτίωση της τριτοβάθµιας εκπαίδευσης που διατίθεται στα κράτη µέλη, τα ιδρύµατα τριτοβάθµιας εκπαίδευσης πρέπει να διαθέτουν τα απαιτούµενα µέσα για τη χρηµατοδότηση των δοµών προώθησης, υποστήριξης και εφαρµογής των µεθόδων και των τεχνικών που στοχεύουν στην ποιότητα, κυρίως ενόψει της απαραίτητης συµµετοχής εκείνων που παρέχουν την εκπαίδευση. Για περισσότερες πληροφορίες: κα Stefania Barbesta (Tηλ.: 00 32 2 546 95 10 e-mail: stefania.barbesta@esc.eu.int) 3. ΕΝΙΑΙΑ ΑΓΟΡΑ Προτεραιότητες της Ενιαίας Αγοράς 2005-2010 Εισηγητής: ο κ. CASSIDY (Εργοδότες UK) Έγγραφα αναφοράς: Πρόσθετη γνωµοδότηση πρωτοβουλίας CESE 376/2005 Η Επιτροπή θα πρέπει να επικεντρώσει τις εργασίες της στην απλοποίηση, την ενοποίηση και τη βελτίωση της συνοχής της υφιστάµενης ευρωπαϊκής νοµοθεσίας, ώστε να καταστεί δυνατή η πλήρης αξιοποίηση του δυναµικού της ενιαίας αγοράς. Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, το βασικό εµπόδιο για την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς είναι τα κράτη µέλη. Ορισµένα εξ αυτών επιδεικνύουν αναβλητικότητα στην εφαρµογή, άλλα εφαρµόζουν τη νοµοθεσία κατά τρόπο υπερβολικό, δηµιουργώντας έτσι ανταγωνισµό προς την
- 9 - ενιαία αγορά και την ΕΕ. Άλλα πάλι παρακωλύουν την εφαρµογή, υιοθετώντας εθνικά νοµοθετήµατα που απαγορεύουν τις διασυνοριακές αναλήψεις χρηµατοπιστωτικών ιδρυµάτων όπως οι τράπεζες. Άλλα πάλι επιτρέπουν στις εθνικοποιηµένες βιοµηχανίες τους να προβαίνουν σε διασυνοριακές αναλήψεις χωρίς αµοιβαιότητα. Η διάθεση απεριόριστων πόρων σε εθνικοποιηµένες βιοµηχανίες ορισµένων χωρών αποτελεί στρέβλωση του ανταγωνισµού και είναι ένα από τα προβλήµατα τα οποία η Επιτροπή διστάζει έως σήµερα να επιλύσει. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Jean-Pierre Faure (Tηλ.: 00 32 2 546 96 15 e-mail: jean-pierre.faure@esc.eu.int) Μεγάλοι λιανοπωλητές Τάσεις και αντίκτυπος σε αγρότες και καταναλωτές Εισηγητής: ο κ. ALLEN ( ιάφορες ραστηριότητες IE) Έγγραφα αναφοράς: Γνωµοδότηση πρωτοβουλίας CESE 381/2005 Αυτή η γνωµοδότηση πρωτοβουλίας αναφέρεται στην αυξανόµενη συγκέντρωση του τοµέα της µεγάλης διανοµής και αναλύει τις γενικότερες επιπτώσεις που έχει σήµερα ή ενδέχεται να έχει στο µέλλον για διάφορους φορείς, όπως οι καταναλωτές, οι υπάλληλοι των σουπερµάρκετ, οι γεωργοί και οι προµηθευτές. Τονίζει τις εξής τάσεις και προβλήµατα: Για τους καταναλωτές, η τιµολογιακή πολιτική των µεγάλων αλυσίδων λιανικού εµπορίου, µε τη συνεχή τους επικέντρωση στη µείωση των τιµών, είναι ίσως θετική βραχυπρόθεσµα, µακροπρόθεσµα όµως µπορεί να έχει σηµαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην ποιότητα των τροφίµων, στο φάσµα επιλογής του καταναλωτή και στο περιβάλλον. Το προσωπικό που εργάζεται στα µεγάλα καταστήµατα λιανικού εµπορίου είναι συνήθως περιορισµένων προσόντων, εργάζεται µε µερική απασχόληση και αποτελείται από γυναίκες. Μολονότι οι ειδικές συνθήκες εργασίας στα σουπερµάρκετ προσφέρουν καλές ευκαιρίες για ευέλικτο ωράριο, το οποίο εξυπηρετεί άτοµα µε οικογενειακές υποχρεώσεις, φοιτητές κλπ., µπορούν επίσης να συνεπάγονται εκµετάλλευση και µισθούς που τοποθετούνται στο κάτω άκρο της µισθολογικής κλίµακας. Είναι σηµαντικό να µην υφίστανται διακρίσεις εις βάρος των εργαζοµένων µερικής απασχόλησης. Η γνωµοδότηση αναλύει τις διαφορές µεταξύ των τιµών που καταβάλλονται στους αγρότες και τους προµηθευτές και των τιµών που ορίζονται για τον τελικό καταναλωτή. Συµπεραίνει ότι υπάρχει τάση να καταβάλλονται χαµηλότερες τιµές στους παραγωγούς, ενώ οι καταναλωτές δεν πληρώνουν λιγότερο για το τελικό προϊόν στο σουπερµάρκετ, οπότε τα περιθώρια κέρδους του σουπερµάρκετ αυξάνονται, µε αποτέλεσµα να δηµιουργούνται δυσκολότερες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας για τους γεωργούς και άλλους προµηθευτές. Η επιθετική τιµολογιακή πολιτική και η πώληση κάτω του κόστους αυξάνουν την πίεση στους παραγωγούς και τους προµηθευτές.
- 10 - Η γνωµοδότηση δηλώνει ότι, παρόλο που τα µεγάλα καταστήµατα λιανικού εµπορίου µπορούν να έχουν πολλά πλεονεκτήµατα για την οικονοµία και τους καταναλωτές, είναι πολύ σηµαντικό η Επιτροπή και τα κράτη µέλη να έχουν επίγνωση των δυνητικών προβληµάτων και να αντιδράσουν αναλόγως. Η γνωµοδότηση καταλήγει στα εξής συµπεράσµατα: Απαιτούνται περισσότερα στοιχεία και διαφάνεια σχετικά µε τη διάρθρωση των τιµών και τα περιθώρια κέρδους όπως π.χ. µεταξύ των λιανοπωλητών, των προµηθευτών (επιχειρήσεις µεταποίησης τροφίµων) και των πρωτογενών παραγωγών. Τα κράτη µέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι στην επικράτειά τους υπάρχει επαρκής ανταγωνισµός. Ένα ζήτηµα του δικαίου του ανταγωνισµού το οποίο θα πρέπει να µελετηθεί ιδιαιτέρως είναι ο ορισµός της «κοινής ωφέλειας», ο οποίος δεν θα πρέπει να περιορίζεται στις τιµές και στις δυνάµεις της αγοράς. Για περισσότερες πληροφορίες: κα Annika Korzinek (Tηλ.: 00 32 2 546 80 65 e-mail: annika.korzinek@esc.eu.int) Ηλεκτρονικές αγορές µεταξύ επιχειρήσεων Εισηγητής: ο κ. LAGERHOLM (Εργοδότες SE) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 479 τελικό CESE 377/2005 Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι: Σε γενικές γραµµές, η ανακοίνωση της Επιτροπής καλύπτει σηµαντικά ζητήµατα της αποδοχής των ηλεκτρονικών αγορών, µε ικανοποιητικό τρόπο. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ επιθυµεί να τονίσει ότι αυτή δεν είναι η µόνη απαιτούµενη δράση. Ως έναν ορισµένο βαθµό, είναι επίσης κατανοητή η διστακτική συµπεριφορά της αγοράς. Οι προηγµένες µορφές ηλεκτρονικών αγορών, ειδικότερα, διαφέρουν αρκετά από τα παραδοσιακά πρότυπα επιχείρησης των ΜΜΕ. Όσον αφορά το διασυνοριακό εµπόριο, υπάρχουν άλλες πτυχές πολύ µεγαλύτερης σηµασίας. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Nemesio Martinez (Tηλ.: 00 32 2 546 95 01 e-mail: nemesio.martinez@esc.eu.int) PRISM 2004 (ΠΕΑ) Εισηγήτρια: η κα SHARMA (Εργοδότες UK) Έγγραφα αναφοράς: Ενηµερωτική έκθεση CESE 835/2004 fin
- 11 - Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η αποτελεσµατικότητα της βάσης δεδοµένων PRISM θα πρέπει να βελτιωθεί και το περιεχόµενό της θα πρέπει να αντανακλά τις προσδοκίες των δυνητικών χρηστών της και να είναι εναρµονισµένο µε τις τάσεις και τις προτεραιότητες της ενιαίας αγοράς. Έχει καταρτιστεί ειδικό σχέδιο δράσης για την επικαιροποίηση αυτού του µέσου και την ενίσχυση του ρόλου και της δηµόσιας προβολής της ΕΟΚΕ. Αυτό το σχέδιο δράσης περιλαµβάνει βραχυπρόθεσµους, µεσοπρόθεσµους και µακροπρόθεσµους στόχους µε τα αντίστοιχα χρονοδιαγράµµατα για την παρακολούθηση της µελλοντικής προόδου. Αυτό που χρειάζεται τώρα το PRISM είναι συντονισµένες προσπάθειες για να προσελκυστούν πόροι και χρήµατα, ώστε να αναδειχθεί σε εξέχουσα θέση και να εξασφαλιστεί ότι χρησιµοποιείται για τον σκοπό για το οποίο είχε αρχικά σχεδιαστεί. Τώρα, µε την ένταξη των νέων κρατών µελών, είναι η ιδανική στιγµή για να αναπτυχθεί και να ενισχυθεί αυτός ο δικτυακός τόπος. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Jean-Pierre Faure (Tηλ.: 00 32 2 546 96 15 e-mail: jean-pierre.faure@esc.eu.int) 4. ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ LIFE+ Εισηγητής: ο κ. RIBBE ( ιάφορες ραστηριότητες DE) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 621 τελικό 2004/0218 COD CESE 382/2005 Η ΕΟΚΕ επικροτεί κατ αρχήν την προσέγγιση της ένταξης της περιβαλλοντικής πολιτικής σε όλους τους άλλους τοµείς πολιτικής, δεδοµένου ότι µόνο µε τις περιορισµένες πιστώσεις του προγράµµατος LIFE δεν θα ήταν δυνατή η ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ εντοπίζει στο σχέδιο κανονισµού της Επιτροπής και γενικότερα στη συζήτηση που διεξάγεται επί του παρόντος για τις δηµοσιονοµικές προοπτικές 2007-2013 σηµαντικούς δυνητικούς κινδύνους για την µελλοντική επιτυχία του προγράµµατος LIFE. Αφενός, δεν υπάρχει κανενός είδους «εγγύηση» ότι τα µέτρα που χρηµατοδοτούνταν µέχρι σήµερα από το πρόγραµµα LIFE-Περιβάλλον θα λάβουν πραγµατικά χρηµατοδότηση από άλλα κεφάλαια του προϋπολογισµού και, αφετέρου, µε τη σχεδιαζόµενη µεταβίβαση της λήψης αποφάσεων στο επίπεδο των κρατών µελών, η ΕΕ εγκαταλείπει ένα περιορισµένο µεν, αλλά πολύ αποτελεσµατικό µέσο διαχείρισης. Γι αυτό, η ΕΟΚΕ προτείνει να παραµείνουν τα καινοτόµα τµήµατα των προγραµµάτων LIFE-Περιβάλλον και LIFE-Φύση σε ταµείο που θα διαχειρίζεται η ίδια η Επιτροπή. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. Johannes Kind
- 12 - (Tηλ.: 00 32 2 546 91 11 e-mail: johannes.kind@esc.eu.int) Ευρωπαϊκό Μητρώο Ρύπων Εισηγήτρια: η κα SÁNCHEZ MIGUEL (Μισθωτοί ES) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 634 τελικό 2004/0231 COD CESE 383/2005 Για περισσότερες πληροφορίες: κα Annika Korzinek (Tηλ.: 00 32 2 546 80 65 e-mail: annika.korzinek@esc.eu.int) Προσυσκευασµένα προϊόντa Εισηγήτρια: η κα SHARMA (Εργοδότες UK) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 708 τελικό 2004/0248 COD CESE 379/2005 Κατά την άποψη της ΕΟΚΕ, η νέα οδηγία παρέχει µεγαλύτερες δυνατότητες καινοτοµίας, διερεύνησης της αγοράς και ευκαιρίες ανάπτυξης για τη δηµιουργία ευρύτερων επιλογών και ποικιλιών για τους καταναλωτές. Η ΕΟΚΕ επικροτεί, επίσης, την επικείµενη αναθεώρηση της µετρολογικής ποσότητας, την οποία θεωρεί µείζονα προτεραιότητα για την προστασία του καταναλωτή και της ευρωπαϊκής βιοµηχανίας. Ωστόσο, ορισµένοι καταναλωτές ίσως να αισθάνονται αµηχανία µπροστά στην υπερβολική ποικιλία των διαστάσεων συσκευασίας και σε συσκευασίες οι οποίες, αν και δεν µπορεί να θεωρηθούν απατηλές µε τη στενή έννοια του όρου, δίδουν ωστόσο την εντύπωση µεγαλύτερου περιεχοµένου. Είναι απόλυτη ανάγκη να υλοποιηθούν οι στόχοι της οδηγίας όσον αφορά τις συσκευασίες και τα απορρίµµατα συσκευασίας, ανεξαρτήτως αν έχουν ρυθµιστεί ή όχι οι διαστάσεις. Για περισσότερες πληροφορίες: κα Aleksandra Klenke (Tηλ.: 00 32 2 546 98 99 e-mail: aleksandra.klenke@esc.eu.int) Πρόσθετα τροφίµων και γλυκαντικά Εισηγήτρια: η κα DAVISON ( ιάφορες ραστηριότητες UK) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 650 τελικό 2004/0237 COD CESE 384/2005 Για περισσότερες πληροφορίες: κα Annika Korzinek (Tηλ.: 00 32 2 546 80 65 e-mail: annika.korzinek@esc.eu.int)
- 13 - Επικίνδυνες ουσίες και παρασκευάσµατα (ΚΜΤ) Εισηγητής: ο κ. SEARS (Εργοδότες UK) Έγγραφα αναφοράς: COM(2004) 638 τελικό 2004/0225 COD CESE 378/2005 Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ των περιορισµών που προτείνει η Επιτροπή όσον αφορά την εµπορία και τη χρήση. Εντούτοις, όπως και στην περίπτωση των προηγούµενων τροποποιήσεων της οδηγίας 76/769/EOK του Συµβουλίου, η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για τη συσχέτιση ασύνδετων µεταξύ τους προϊόντων στο ίδιο κείµενο, το οποίο, σε άλλες περιστάσεις, θα απαιτούσε συγκεκριµένες και διαρκείς τροποποιήσεις για την προσαρµογή του στις αντικειµενικές εξωτερικές συνθήκες. Για περισσότερες πληροφορίες: κ. João Pereira dos Santos (Tηλ.: 00 32 2 546 92 45 e-mail: joao.pereiradossantos@esc.eu.int)